DE TOEKOMST LIGT IN
ONZE EIGEN HANDEN
Nieuwe colportagewet
beteugelt aggressieve
huis-aan-huis verkoop
Dader moord
Amsterdam
nog spoorloos
SPORTTOTO
DIOR
VERBANT
DE
SHORTS
1ST
VRIJDAG 29 JANUARI 1971
LEIDSE COURANT
PAGINA
Ten ondergaan in ..De nachtmerrie >an de technologie" of
overleven in een gezoude wereld
DEN HAAG Wij staan onszelf meer dan ooit naar het
i. We roken en drinken te veel. gebruiken te veel drugs
al of niet in de vorm van pijn- en zenuwstillcnde middelen.
We worden te zwaar door een veel te eenzijdig leven. Meer
we dragen hoe langer hoe meer zelf bij aan de vergif
tiging en vervuiling van bodem, water en lucht. We be-
aoeien ons. om met een geleerde te spreken, met van alles
n nog wat, zonder te weten wat de gevolgen zün. De ge-
•olgen? De hoeveelheid zuurstof, zonder welke we onmoge
lijk kunnen leven, wordt steeds geringer. De horizonten van
De technologische menw zelfstandig of geprogrammeerd denken?
bevolkingscentra worden verduisterd door dikke nevels van
luchtvervuiling en kwik verpest het leven in het water.
Aarde en atmosfeer bevatten een groeiende hoeveelheid
radioactieve afval, lood en asbest. „Wanneer zullen we ten
onder gaan", vraagt de Engelse schrijver Gordon R. Taylor
zich af in zijn waarschuwend boek «De nachtmerrie van
de technologie" (uitg. Elsevier-Amsterdam). We weten niet
eens meer, dat we het voor een groot deel zelf in handen
hebben".
Nederland is maar een splintertje uit
de wereldbol, die Aarde heet. Onze
bossen hebben we langzamerhand tot
het uiterste minimum teruggebracht.
De flatgebouwen, die volgens sommige
vakidioten de Nederlandse hemel be
stormen, brengen alleen maar flat
neurose, engte- en ruimtevrees voort.
„De muren komen iedere minuut van
de dag op me af", zegt een patiënt
tegen zijn zenuwarts. En deze kan
niet anders doen. dan maar weer een
rustgevend medicijn voorschrijven. Hij
heeft de huizen, de regeringsplannen,
de welzijnsgenade, ook niet in zijn
spreekkamer liggen.
Rijnmond hangt in de vuile nevels;
Eindhoven alarmeert de bevolking te
gen luchtverontreiniging vanuit het
Ruhrgebied; de Rijn is ons nationaal
vuilnisvat vol zorgwekkende en le
vensgevaarlijke geheimen; Arnhem
wordt een tweede Rijnmond, zo niet
erger; de smeerpij van Groningen
is de bacil van een conflict tussen
Nederland en Duitsland. „We potten
onze milieuverontreiniging nog meer
op. dan ons spaarbankboekje", aldus
een Nederlands bioloog.
Splintertje
Nederland is een splintertje uit de
wereldbol, die Aarde heet. Maar dit
splintertje, vermenigvuldigd met alle
kleine en grote splinters, die de Aarde
vormen, bedreigen zichzelf en de an
deren in steeds ernstiger mate. De
grauwsluiers drijven op iedere lucht
stroming van Scandinavië naar Span
je. van Los Angeles naar Mexico en
verder, van Tokio langzaam maar ze
ker over een groot deel van zuid-oost
Azië en verschillende eilanden in de
Grote Oceaan. De ruimtevaarders in
hun Spoetniks en Apollo's slaken be
halve geëxalteerde kreten over fr
prachtige maan en het firmament ook
diepe zuchten van afgrijzen over wat
zij in de grauwheid van de luchtver
ontreiniging ontdekken. Maar wij op
aarde horen alleen maar hun science
fictionverhalen over het prachtige
heelal boven en rond zich. Het afgrij-
ADVERTENTIE)
ImoRGEn.... ijMan is man van Brecht
I lBflTSTE05ijj|^|n01 doorLodewijkMakeblijde
[Jj Beweeglijk spel
Filialen:
Den Haag Spui/Kalvermarkt
Rijswijk In de Bogaard
Leiden Nieuwe Rijn/Harlestceg
Tan een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Een groot aantal
eehercheurs van de Amsterdamse
toep ernstige delikten, hebben gisteren
ergeefs gezocht naar de moordenaar
an de 24-jarige prostitue die gister-
acht dood gevonden werd. Tot nu toe
ntbreekt de politie ieder spoor.
Commissaris T. Sanders die het on-
erzoek leidt, noemt de misdaad „bees-
achtig Volgens commissaris Sanders
rordt het onderzoek bemoeilijkt door
:et feit, dat de door de huisbaas van
tennie gewaarschuwde broeders van de
leneeskundige dienst, het Hjk. dat
laakt in een plas bloed' log, heoben
erplaatst.
DEN HAAG. Sporttoto 28 van het
fgelopen weekeinde heeft kennelijk
seinig problemen opgeleverd. Het aan-
al meldingen van prijswinnaars was in
kn Haag namelijk uitermate groot. Zo
raren er alleen al voor de derde prijs
0.534 gegadigden.
De cijfers van toto 28 zijn: deelnemers:
38.464; inlegi 1.590.858; prijzenhedrar:
715.886,10.
Eerste prijs; 250.560,14; 92 meldingen,
>ruto 2723,-.
Tweede prijs: 178.971,52; 1316 mel
dingen, netto 135,-.
Derde prijs: 250.560,14; 10.534 mel
dingen, netto 23,70.
Extra-prijs: 35.794,30; 583 meldingen,
netto 61,-.
met goede scènes
Blijspel noemt Bertolt Brecht zijn
Man is man. een stuk waarin een man
zijn individualiteit verliest aan de le-
gertocht en waarvan de leerlingen van
het Lodewijk Makeblijde-college giste
ravond de eerste voorstelling gaven.
Maar dan wel een blijspel van een zeer
navrant soort vooral vanwege de onver
mijdelijkheid van de transformatie van
pakknecht Galy Gay in een naamloos
nummer, die de collectiviteit verkiest
boven het eigene.
Deze vervreemding staat centraal in
dit spel en hierop had regisseur Jan
Verstappen terecht het accent gelegd,
tot in de grime toe, maar Brecht. stelt
aan de acteur de eis, dat hij uit zichzelf
treedt en zijn rol algemeen geldend
gestalte geelt. Dit resulteert in
moeizame proces om na het zich inle
ven in een figuur zich daarvan tegelij
kertijd los te maken. Hij moet zich
direct opstellen tegenover het publiek
en zijn toehoorders dwingen zich te
identificeren met zijn houding. Van el
ke rol moet een voelbare uitstraling
uitgaan, hetgeen deels op kunde, deels
op aanleg voor dit vak steunt. Brecht
zelf heeft er met zijn Berliner Ensem
ble jaren op gewerkt.
Wat we maar willen zeggen te dat
Brecht in zijn meest ultime vorm giste
ravond ontbrak. Hier staat tegenover
dat wat Brecht aan zichtbaar theater te
bieden heeft in een uitermate zorgvul
dige en gedegen vorm zichtbaar en
hoorbaar werd gemaakt en dat het voor
de spelende scholieren een el eraame
uitdaging moet zijn geweest om zich
hierin te begeven. De mise en scène
bevatte speelse beweeglijkheden en had
ook ruimte gegeven aan de humor, die
vooral gezocht mi gevonden werd in Let
ensebmlewerk. zowel in handeling als
tekstbehandeling, speciaal in de gezon
gen gedeelten.
Dit leidde tot opvallend goede scènes,
waarvan de indrukken bewaard bleven
tijdens de snel uitgevoerde changemen
ten. Hierbij sloten wonderwel aan de
karakteristieke muziekjes, geproduceerd
door Jos Zuydervliet (trompet). Dick
van Geest (arrangementen naar Dessau
en piano) en Peter Badoux (techniek).
Een sterk punt in deze voorstelling
i vonden we, dat alle vertolkingen har
monisch in het geheel waren ingepast
dat dit spei. dat het vooral moet
hebben van de ingebouwde boodschap,
niet ging drijven op de prestatie van
of meer acteur. Mogen we hierin
wellicht een uitzondering maken voor
sergeant Bloody Five (Jan KoremanL
die als pendant voor de leidende ge
dachte in dit stuk zich juist losmaakt
uit de colleciviteit en zich als eenling
duidelijk buiten de groep plaatst. Galy
Gay (Bert Vogelaar) slaagde er spelma-
tig inderdaad in zijn persoonlijkheid te
onderschikken aan de troepgeest van
het leger, die met begrip werd onder
houden door de soldaten, van wie zijn
te noemen Jan Sas, Nico v. d. Knaap.
Frans Kamps en Leo Rijff. Van Loet
Schartman was er een sierlijke pagode
wachter en Meta Bolten en Marian
Breevaart, die ook goed zong, typisch
vrouwelijke rollen. Mede dankzij vele
bereidwillige handen kreeg Brecht toch
nog een goede voorstelling, die vandaag
wordt herhaald, evenals op 3-1 januar
en 1 februari,
t. a
zen wordt zorgvuldig bewaard en be
studeerd door alleen een aantal inge
wijden.
Zonsverduistering houdt langzamer
hand op een natuurverschijnsel te zijn.
Wij, die ons overal mee bemoeien,
scheppen in deze tijd van chemie en
technologie onze eigen natuurver
schijnselen, die dan later weer bodem,
water en lucht infecteren, om in de vol-
volgende ronde toch weer bodem, wa
ter en lucht infecteren, om in de vol
gende ronde toch weer bij onszelf te
recht te komen. En hoe.
Of zoals Gordon R. Taylor in zijn boek
schrijft: „Ik waarschuw u lezer bij
voorbaat. Mijn boek „De nachtmerrie
van de technologie" wordt een huive
ringwekkend verhaal". Want: mensen
veroorzaken aardbevingen, ontwvich-
ten het weer, pompenolie uit de bo
dem van de aarde om er dan weer met
gemanipuleer de zeeën en de lucht mee
te besmetten.
Mensen bestrijden ongedierte, maar
leggen daarmee tegelijk de basis voor i
de vernietiging van hele landstreken.
Mensen bouwen stuwdammen, graven j
nieuwe meren, sluiten zeearmen af,
maar openen daarmee de doos van
Pandorra met ongekende mogelijkhe
den om sneller uit te sterven.
De zuurstofcrisis nadert angstwekkend
snel en asbest, dat de mens moet be-
schermen in zijn strijd tegen rampen, i
sle luchtvervuiler, zelfs onze kanker
verwekkende aartsvijand. Noem maar
op: het risico van ongelukken, hon-
gersdood en de dreigende overbeyol- i
king, erosie, de gevaren van het lood. i
schadelijke gassen, dood door hitte of
kou., het zijn evenzo vele hoofdstuk
ken in het boek van Gordon Taylor, die
aangeven, dat deze verschijnselen ons
dichter en steeds sneller naar ons
Zuurstof
Iedere motor in auto of waar ook,
heeft zuurstof nodig. Hoe meer moto
ren, des te meer zuurstof nodig wordt.
Vliegtuigen overtreffen tot nu toe alles
bij dit verbruik. Een Boeing 707 bij
voorbeeld heeft voor een transatlan
tische vlucht een verbruik van 35 ton
zuurstof. Vermenigvuldigd met de 3000
straalvliegtuigen, die regelmatig vlie
gen betekent dit een enorme hoeveel
heid. Wanneer we zo blijven door
rekenen ook naar het groeiend aantal
vliegtuigen, betekent dit, dat de toe
stellen in 2000 per jaar zeker 160 mil
joen ton zuurstof verbruiken. Ook
ieder ander verbrandingsproces eist
zuurstof op. zelfs de vuilverbranding.
Maar, aldus Gordon Taylor, intussen
gaan we rustig verder met het kappen
van hele bossen tegelijk, de voornaam
ste leveranciers op het land van zuur
stof. Men vertrouwt er dan maar op,
dat het plankton in de zeeën -de voor
raad zuurstof blijft aanvullen. Maar de
mens, die zich overal mee bemoeit,
vergiftigt natuurlijk ongewild en
dikwijls onbewust de zeeën en daar
mee ook het onmiskenbare plankton,
dat voor de dringend-noodzakelijke
aanvulling van zuurstof moet blijven
„Langzamerhand beginnen we te be
seffen, dat de aarde een ruimteschip
is met strikt beperkte voorraden, die
op de lange duur weer in de natuur
lijke kringloop terecht moeten komen,
hetzij door mensenhanden, hetzij door
de natuur zelf. Maar nog steeds grijpen
wij mensen achteloos in dit proces in",
aldus Taylor. „Het is niet de eerste
keer, dat de aarde door mensen wordt
misbruikt. De meeste grote woestijnen
bijvoorbeeld zijn ontstaan door een
verkeerd gebruik van bodem en water.
De 62000 km2 van de Rajputanawoes-
tijn in India zijn eens dichtbevolkt ge
weest en eens. hebben de Romeinen
hun graan gehaald waar thans de Sa
hara ligt".
Ui* balans
Bn verder schrijft hij„Het natwurhjk
evenwicht >n de onmiddellijke omge
ving van en in de aarde dreigt bij
een bepaald punt volledig «tt balans te
raken. We weten alleen niet hoe en
wanneer dit kan geschieden. Maar dat
het, zo doorgaande, zal gebeuren we
ten we zeker".
„Het gaat er nu niet meer om of wij
bereid zijn aan het misbruik van bo
dem. water, lucht, paal en perk te stel
len; we zullen wel moeten. In de toe
komst zal de mens moeten beslissen
hoe warm of hoe koud hij het op aarde
wil hebben, hoe vruchtbaar de bodem
en hoe hoog het aantal ziekte-' en
sterfgevallen zal zijnOok al ziet de
toekomst er yoor vele mensen alleen
maar uit als een soort boekenkast vol
sciènce-fictionverhalen".
„Als we niets doen zou het wel eens
kunnen zijn dat onze kinderen en
onze kleinkinderen ons zouden ver
vloeken. aldus Gordon R. Taylor
in zijn boek „De nachtmerrie
technologie".
Courrege collectie
vrouwelijk
(Van onze moderedactie)
PARIJS. Het Huis Dior wijst
de minishort resoluut van de
hand. Op de gisteren getoonde
voorjaarscollectie gaat ontwerper
Mare Bohan niet verder dan
knielange bermuda's. De rokken
reikten tot 5 cm onder de knie
voor overdag en voor de avond
uren zijn ze maxi. Alle jurken
en pakjes van Bohan hebben
vierkante schouders, al dan niet
met vulling. De kleren zijn ge
maakt van lenteachtige pastel-
kleurig luchtig materiaal. De aan
zienlijke hoeveelheid tailleurs
heeft een lang, vaak driekwart
jasje met een soepele ceintuur
van in eigen ateliers gemaakte
stof. Er waren variaties te zien
van drie modellen: chemisiers
met een rok met stolpplooien,
mooie shifts en jurken met een
gerende of wijde rok met cein
tuur en wijde soepel vallende
mouwen.
Om het figuur een vrouwelijk uiter
lijk te geven voorziet Dior de jurken
van wijde mouwen tot aan de elle
boog, vaak met een split om ze minder
Volumineus te laten lijken. Deze trend
zet door voor de hele dag en komt
zelfs in een paar jassen voor. Bohan
heeft zijn kleureninspiratie aan het
palet van Duffy ontleend: vrolijk, fris
en licht. Er is een overvloed aan witte
jassen, waaronder de oude „redingote"
in wol, zijde of een bedrukte stof.
Bohans herkenningssymbool is dit
keer een roos. Ze is op minstens 40
middelmatige grootte op revers van
pakjes en is in grote getalen op de
doorschijnende stof gedrukt. Voor 's
avonds is er een glitterende lovertjes
Gelukkige bezitsters van mooie bont
jes kunnen ze voortaan weer omslaan.
Ze worden gedragen onder heel grote
wijde jassen. Alexandre had de veel
kleurige pruiken voor de mannequins
verzorgt. Sommigen waren van dezelf
de tint als de jurk die erbij gedragen
Bohan houdt er ook van nautische
details te gebruiken als versierende
motieven: bijvoorbeeld een geëmail
leerde gesp in de vorm van een drie
kleurig zeilbootje en marineblauwe
ankers op witte blouses.
COURREGE
Net als Dior showde Courrege giste
ren zijn zomercollectie, en beide
shows waren vrouwelijk, maar ieder
op een andere manier. Courrege vindt
dat het vrouwelijke aan de vrouwen
is wat ze te zien hebben, daarom
heeft hij wel shorts. Inplaats van zijn
springpak van vorig jaar, dat alles
bedekte, knipt hij de benen van dat
pak op de dijen af en doet er knie
kousen bij, het resultaat is zowat het
zelfde, alleen is de knie nu bloot.
Bij de rokken is zijn lengte hetzelfde
als bij Chanel. Voor overdag reiken
de rokken en de jassen met ceintuur
net over de knieschijf. En omdat
Courrege zich nog steeds architekt
voelt heeft hij groot plezier in het
aanbrengen van grote ritsen en zak
ken, brede boorden, lussen om de
ceintuur in te steken in plaats van
„Viue Ia vie" (leve het leven) is het
motto van de zomercollectie van Jean
Patou. Deze avondrok van rode zijden
crêpe wordt gedragen op het langza
merhand al bekend geworden short.
Short en bolero zijn in gestreept bleu-
marinewit. De blouse is van witte
organza.
een gesp en niet te vergeten de klep
jes die op de meest onverwachte
plaatsen opduiken. Bijna alles is ver
sierd met witte drukkers, die er ook
voor dienen om de zijkanten van zijn
jurken open te maken. Overal worden
laarzen van namaak kreukleer tot
halverwege de kuit bij gedragen of
mocassins met vinyl jockeypetten in
blitz-roze, geel en groen op het glad-
geknipte jongenskopje. De truitjes van
Courrege zijn zo dun dat vrouwen die
een beha dragen zich er voor zouden
moeten schamen. Zowel de T-shirts, -
tjes en de truitjes met
zijn getooid met het
„Courregemerk": de twee C's met de
achterkanten naar elkaar op de voor
kant van het truitje.
(Vai
i parlementaire redactie»
DEN HAAG Bij de Tweede Kamer is een ontwerp voor een colportagewet
ingediend, waarmee aggressieve verkoopmethoden bij huis-aan-huis verkoop zullen
worden bestreden. Het wetsontwerp kent een zgn. afkoelingsperiode, waardoor
mensen die aan de deur een koopcontract hebben afgesloten, binnen een bepaalde
periode dat contract ongedaan kunnen maken. Colporteurs, die op afbetaling ver-
de I kopen, zullen volgens deze wet moeten worden ingeschreven bij de Kamers van
Koophandel. Voor colporteurs die tegen contante betaling aan de deur verkopen,
•e. w d, HOUTEN j geldt dit te zijner tijd slechts in een aantal, nog nader te omschrijven gevallen.
verpleegster. De meisjes
Binnen zes dagen
kan koop
ongedaan
gemaakt worden
On der de colportage wordt in het
wetsontwerp niet alleen de huis-aan-
huis-verkoop in engere zin beschouwd,
maar ook bijv. verkopen in bioscopen
en restaurant of tijdens daartoe georga
niseerde bustochten.
Het verbod om als colporteur zonder
inschrijving werkzaam te zijn, geldt
niet voor het colporteren met boeken,
grammofoonplaten en andere goederen
waarmee gedachten of gevoelens open
baar kunnen worden gemaakt. Een der
gelijk verbod zou mogelijk in strijd zijn
met artikel 7 van de grondwet, over de
vrijheid van meningsuiting.
Colporteurs zullen minimaal 21 jaar
moeten zijn. De inschrijving als colpor
teur vervalt, als betrokkene zich aan
onbehoorlijk gedrag heeft schuldig ge
maakt.
Wie aan de deur een koopcontract
heeft gesloten, zal de mogelijkheid wor
den geboden binnen zes dagen de over
eenkomst ongedaan te maken, en daar
van aan de verkopende partij medede
ling te doen, de zgn. afkoelingsperiode.
Omdat bewijs moet worden geleverd
over het tijdstip waarop de overeen
komst is gesloten, 'moet een door beide
partijen ondertekende akte worden op
gemaakt, die bij de Kamer van Koop
handel moet worden gedeponeerd. Daar
wordt de akte van een gewaarmerkte
dagtekening voorzien. Tijdens de afkoe
lingsperiode hoeft de koper niet te be
talen en de verkoper niet te leveren.
De koper zal het bewijs moeten leve
ren dat hij tijdens de afkoelingsperiode
tijdig de mededeling over ontbinding
van het contract aan de verkopende
partij heeft gedaan. Volgens het wets-
«ontwerp vormt een deurwaardersex-
ploit hiertoe het beste middel. Een min
der perfecte, maar voor de rechter mis
schien aanvaardbare methode is een
aangetekende brief met bericht van ont
vangst, waarvan de koper een afschrift
in bezit houdt.
Het is onvermijdelijk, aldus het wets
ontwerp, dat de regeling de mogelijk
heid opent contracten ongedaan te ma
ken door mensen die niet door een
colporteur zijn overrompeld maar uit
wispelturigheid van gedachten zijn ver
anderd. Doorslaggevend hierbij is de
overweging dat colportage een element
van overrompeling in zich heeft en het
meeste succes heeft bij sociaal zwakke-
De afkoelingsperiode zal niet gelden
voor contracten, waarbij het verschul
digde bedrag beneden een nog te bepa
len hoogte ligt. Binnen een jaar nadat
een contract met een niet ingeschreven
colporteur is afgesloten, kan om vernie-
tiging daarvan worden gevraagd.
(ADVERTENTIE)
