Eucharistische eredienst
Sin twee ordo's vastgelegd
HET NIEUWE MISSAAL
NOS gaat praten met
ontslagen Spanjaard
Heerenveen op tv niet
te duur voor NOS
De zeven doodzonden i arm banden zoek
BEN JE 15 JAAR...
KRANTENWIJK
Leidse Courant
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 28 JANUARI 1971
Den Uyl op
(te?)glad ijs
UET zit dis. Joop den Uyl niet mee.
Eerst ziet hij zich opgeknapt met de
giiezelige taak om Nieuw Links' anti-
KVP-motie te moeten verdedigen, ter
wijl iedereen weet dat hij zelf te ver
standig is om het rampzalige van dit
veto niet in te zien.
Dan lijkt het even of zijn onvoor
waardelijke steun aan de loonbelcids-
visie der vakcentrales en de stemming
in de Kamer hem tenminste één argu
ment geven om de christen-democra
tische partijen „rechts" te laten lig
gen. Maar net als drs. Den Uyl op die
meevaller figuurlijk een rode bessen
jenever drinkt, komen vakcentrale
voorzitter, onder wie nota bene vriend
Kloos vertellen, hoe in strijd met het
algemeen belang de politieke verkie
zingsopstelling van de partij, die Den
Uyl als lijstaanvoerder dient, wel is.
En dan komt nog een dreigende mo
kerslag uit het hoekje, waar dr. Drees
senior zich al een paar jaar over zijn
politieke erfgenamen zit te ergeren en
moet drs. Den Uyl op de zigzagtoer om
met vage beloften meer onheil te voor
komen.
Daarmee staat drs. Den Uyl op glad
Ijs; en nergens voelt de huidige PvdA-
voorman zich slechter thuis dan juist op
dit oppen-lak.
Galgenhumor
"TN niets wordt Den Uyl in deze som-
bere situatie bespaard.
Gisteravond mocht hij in het tele
visiekwartiertje van zijn partij blij doen
over de cijfers van de Brandpunt
enquête: nog maar een paar procent
minder voorstanders van een PAK-
regcring dan voorstanders van prolon
gatie voor het kabinet-De Jong
Braaf heeft Den Uyl blij gedaan Net
alsof hij niet wist, dat voor veel Ne
derlanders dit een keuze is, die ze niet
willen. „Lood om oud ijzer" is een be
smette term; maar voor menigeen be
tekent kiezen tussen het PAK in de
trant van Nieuw Links en de WD het
zelfde als door de kat gekrabbeld of
door de hond gebeten worden.
Niet ten onrechte heeft professor
Steenkamp dezer dagen Den Uyl ver
weten, dat hij in plaats van duidelijk
heid te scheppen, bezig is de publieke
opinie te misleiden: Hoe kan het ook
anders? De lijstaanvoerder van de Partij
van de Arbeid weet dat degenen, die
hem dwingen de koers te varen, die
niet de zijne is, zich vergist hebben- maar
omdat drs. Den Uijl vanwege de tactiek
gedaan heeft, alsof hij het met Van der
Louw c.s. eens was, zit hij nu in een
moeilijk parket.
Wie komt hem helpen? Drees senior,
D '66 of een KVP, die gaat verklaren
„Als gij. Den Uyl. daarna het belab
berde veto inslikt, villen wij wel eerst
verklaren dat we de Partij van de Arbeid
meer minnen dan de WD en, als dat
moet. ook nog dat Van Mierlo en zijn
D '66, maar een stel opportunisten zijn."
Subtiliteiten
GLAD Ijs; misschien wel te glad ijs
voor Den Uyl. Met zijn Partij van de
Arbeid moet hij nu het spel van de sub-
tiliteiter spelen en zo iets ligt de socia
listen na Drees sr. niet meer.
Misschien wordt volgende week het
congres toch nog een fraaie demon
stratie. Net als vroeger bij de KVP,
wanneer Romme, of 't „Aan u, o koning
der eeuwen" de sfeer zo veranderden,
dat iedereen voelt hoe geniaal Van
Beethoven met zijn „Alle Menschen
werden Brüder" was.
Maar duidelijk? Neen! In dat soort
gevallen komt de regen na de zonne-
De officieel door de post-eonciliaire commissie vernieuwde
eucharistische liturgie is thans in een Nederlandse vorm
verschenen als een missaal voor de zondagen en de voor
naamste feesten. Het nieuwe boek, uitgegeven door J. H.
Gottmcr te Haarlem, dat een aanbeveling van kardinaal
Alfrink mee krijgt, is voorlopig slechts een derde deel van
het nieuwe officiële liturgieboek en dient tot advent van
1971: het jaar C.
Er is namelijk een driejarige cyclus van schriftlezingen
ontworpen om een uitgebreider periscopenrseks te krijgen
dan in het oude missaal was opgenomen. Wij krijgen nu te
doen met de jaren A. B en C, waain om beurten andere
schriftlezingen, tussenzangen, eucharistische gebeden wor
den gegeven. De hele materie in één boekdeel verwerken is
praktisch onmogelijk (hoewel men toch vroeger ook misboe
ken uitgaf met tegen de 2000 pagina's). Maar hoe dit zij,
we hebben nu de eerste Nederlandse uitgave van het
officiële kerkboek waaraan o.i. een grote behoefte bestond
en dat, naar we hopen, orde zal brengen in de chaotische
toestanden die we in de laatste jaren op dit gebied
meegemaakt hebben. Het woord liturgie komt van het
Griekse litourgeia, dat betekent: dienstorde. D.w.z. de din
gen die gebeuren moeten in opdracht, waarbij niet iedereen
voor zichzelf kan beslissen. De samenstellers van het
nieuwe misboek hebben echter rekening gehouden met een
verlangen naar het maken van een keuze binnen het kader
van ettelijke variëteiten. Orde behoeft niet noodzakelijk
samen te gaan met strakheid. Er zijn twee ordo's van
dienst: de eerste herinnert in prefatie en canon in vele
opzichten aan de oude formulier, de tweede ordo heeft een
moderner klank. Beide bevatten een Opening - Inleiding -
Dienst van het Woord - Eucharistie, beide zijn ook voorzien
van een aantal prefatiecanons, waarin prachtige oude en
nieuwe teksten opgenomen zijn. Net als in het oude missaal
heeft iedere zondag een eigen woorddienst, alleen zijn er nu
drie bijbelpericopen, terwijl de gradualepsalm aanmerke
lijk uitgebreid is. Op zommige zondagen kan ook de keuze
vallen op een tweede dienst van het woordformulier, die
dan een andere leidende gedachte doorgeeft. Dit thema
wordt steeds verklaard en, nét als vroeger, loopt er 'n
ontwikkeling naar de grote feestdagen die de Heilsmyste
riën uitdrukken: Advent. Veertigdagentijd (waarbij de lij-
denstijd inbegrepen is) Pasen, Pinksteren. Dan volgt, behou
dens enkele feestdagen, de zgn. „kleurloze" tijd. vroeger de
zondagen na Pinksteren, die nu „zondagen door het jaar"
heten. Hoe deze verlopen is in de nieuwe uitgave niet
duidelijk aangegeven. In de boeken voor het jaar A en B,
die over niet te lange tijd het licht zullen zien. zou dit in
een gebruiksaanwijzing wat duidelijker naar voren moeten
komen.
Het missaal is aangevuld met een reeks gebeuren voor
privé-gebruik die echter in de geest van de openbare
eredienst gehouden zijn: Oude klassieke gebeden en
hymnen uit oost en west. gebeden voor deze tijd, ^oals een
gebed van Bonhoeffer in de gevangenis, een Veni Creator
van Henriette Roland Holst-van der Schalk, verzuchtingen
van Kierkegaard en Rahner, zogoed als het Zonnelied van
Sint-Fransiscus of een stichera uit de Byzantijnse orthos.
Een wens: bij het avondgebed liever een ..avondpsalm"
invoegen dan het eigenaardig geïsoleerde fragment uit
113.
Tenslotte bevat het boek een aanhangsel van 83 liederen in
het kader van het kerkelijk jaar, zodat er vele „zondagslie
deren" voorkomen, d.w.z. een gezang dat aansluit op een
der schriftlezingen en waarmee de gemeenschap het ge
hoorde al zingende bemediteert. De beste liederen van
Oosterhuis, ds. Barnard en Schulte-Nordholt werden uitge
kozen, wat we niet anders dan een grote aanwinst kunnen
noemen. Als het mogelijk is om in de volgende uitgaven
voor de jaren A en B deze liederen, eventueel aangevuld
met andere, melodieën mee te geven, dan hebben we een
standaardkerkboek dat hopelijk voor de eerste halv
kan voldoen.
NEDERLAND I
NOS
18.45 uur:
Fabeltjeskrant
18.55 uur:
Journaal
VPRO
19.05 uur:
Betty Boop
19.10 uur:
Namens, discussie
20.00 uur:
Journaal
20.21 uur:
Was cr nog wat
20.20 uur:
Laurel en Hardy
21.00 uur:
De jaren '20'30
NEDERLAND I
NOS
10.45 uur:
Onderwijstelevisie
18.45 uur:
Fabeltjeskrant
18.55 uur:
Journaal
EV. OMROEP
19.05 uur:
Kinderprogramma
19.25 uur:
Ev. theologie
20.00 uur:
Journaal
21.40 uur:
De zeven doodzonden.
22.10 'uur:
Interview
22.30 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 uur:
Fabeltjeskrant
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
Den Haag vandaag
19.10 uur:
Van gewest tot gewest
AVRO
20.21 uur:
Langzaam uit, film
21.55 uur:
Voor de vuist weg
23.00 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 uur.
Fabeltjeskrant
18.55 uur:
Journaal
19.05 uur:
19.50 uur:
Toeristische tipt
20.00 uur:
Journaal
TROS
20.21 uur:
Blaad'ren In de wind,
muziek
20-40 uur:
Gemengd dubbel,
22.10 uur:
Vivace Vivaldi, muziel
1KOR
22.25 uur:
De naam van Allah
23.00 uur:
Journaal
KRO
19.30 uur:
Kopduel
20.00 uurt
Journaal
20.21 uur:
Barbra Streisand
21.11 uur:
Brandpunt
21.36 uur:
De v.-rekers
22.26 uur:
Riskante kerk
22.56 uur:
Journaal
23.01 uur:
Studeren
Eigen politiek
standpunt
niet toegestaan
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM De raad van beheer
van de NOS heeft unaniem de beslis
sing genomen om de Spaanse journalist
Lino Calle, aan wie door programma
commissaris mr. W. Wagenaar van de
NOS-radio de medewerking was opt-
*egd aan de uitzendingen voor Spaanse
arbeiders, uit te nodigen voor een ge-
Dit onderhoud van de heer Calle met
mr. Wagenaar en programmaleider
Herman Felderhof heeft ten doel van
de heer Calle een schrifelijke verkla
ring te vragen, waarin hij zich verbindt
de door de raad van beheer onderschre
ven instructies van programmacommis
saris mr. Wagenaar nauwkeurig te zul
len naleven. De heer Calle heeft zich
inmiddels hiertoe bereid verklaard.
Mocht dit onderhoud positief resultaat
Oude Nederlandse
meesters in Parijs
PARIJS (AFP) Het prentenkabinet
van het Louvre in Parijs stelt momen
teel ongeveer honderd tekeningen van
oude Vlaamse en Nederlandse meesters
van vóór 1550 ten toon. De beroemdste
daarvan zijn Van Eyck, Rogier van der
Weyden, Hans Memlinc, Jeroen Bosch,
Gerard David, Lucas van Leiden, Joa
chim Patenier en Brueghel de Oude. De
tentoonstelling wordt gehouden ter ere
van de vorig jaar overleden directeur
van het Nederlands Instituut in Parijs,
Frits Lugt. Deze gaf, kort voor zijn
dood, in 1968 zijn laatste catalogus uit
van tekeningen van oude meesters in
het bezit van het kabinet. Deze teke
ningen worden nu tentoongesteld.
opleveren, dan zal hij zijn werk bij de
NOS-programma's voor Spaanse werk
nemers kunnen voortzetten.
Ten aanzien van de heer J. A. Sousa,
medewerker aan het wekelijks NOS-
radioprogramma voor de Portugezen,
die een schriftelijke waarschuwing had
ontvangen van de heer Wagenaar, wer
den geen verder maatregelen nnodzake-
lijk geacht. Het betrof hier namelijk
een eerste waarschuwing, terwijl de
heer Calle reeds bij herhaling een
schriftelijke waarschuwing had ontvan
gen.
Uit een toelichting van NOS-voorzit-
ter Schüttenhelm werd duidelijk, dat
hoewel de raad van Efehëer de richtlij
nen van mr. Wagenaar aan Lino Calïe
onderschreef, men in dit college toch
een genuanceerde zienswijze had ten
aanzien van de mate van overtreding.
Men vroeg zich af of hier sprake was
van een incidentele fout. dan wel van
een streven van de heer Calle om tegen
het Francobewind te ageren. De heer
Calle zal duidelijk worden gemaakt, dat
de NOS in tegenstelling tot de vrije
omroepen geen eigen politiek standpunt
in controversiële kwesties kan inne-
Lino Calle krijgt in een Spaanse uit
zending gastvrijheid in het radiopro-
grama VPRO-vrijdag om 19.35 uur op
Hilversum II. Mogelijk komt hij zater
dagavond voor de VARA-tv.
Den Haag
vandaag
ook op radio
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM Met ingang van 1 fe
bruari a.s. zal de NOS-radio aan het
begin van elke parlementaire week
een overzicht geven wat er in die week
in het parlement in politiek Nederland
staat te gebeuren. Daartoe is wekelijks
op dinsdag zendtijd vrij gemaakt voor
de radiorubriek „Den Haag vandaag"
van 13.30 tot 13.35 uur via Hilversum
II.
Hans Koekoeks spel „Het mannetje
Roozen", had bepaald kwaliteiten. Om
de ongewoonheid van bet gegeven, de
soms heel sappige dialogen, het span
ningseffect dat doorlopend aanwezig
was en niet het minst door de slotzin,
die de te verwachten oplossing ineens
een onverwachte wending gaf.
De AVRO doet nog niet mee aan de
mode van zelf-geproduceerde t.v.-
feuilletons, maar ze laat de Neder
landse schrijvers echt niet in de kou
staan. Want het spel van Koekoek is
er een in een respectabele reeks van
Nederlandse stukken, die door deze
omroep worden uitgezonden.
Heieen van Meurs regisseerde. Was
dit een debuut? We kregen de indruk
dat de drie spelers wat de dlaloog-regie
betreft nogal aan zichzelf waren over
gelaten. Het klopte niet steeds, al
kwam het drietal toch aardig ver. Met
name Nieuwe Komediant Henk Vo
lei. gekozen om zijn fysiek, maar het
kleine mannetje heel knap uitbeel
dend.
Ook Paul Brandenberg „stond" wel
als de krachtpatserige bruut, maar
Edda Barends bleef wat schimmig, het
sluwe van haar karakter gezien de
vondst die de laatste claus opleverde
werd vooraf niet waar gemaakt.
We hebben een probleem, de Ameri
kaanse documentaire over het bijna
fatale ApoIlo-13 project, was een erg
knap programma dat in staat bleek
een fel spanningselement te leggen in
een gebeuren dat al geboekstaafd is
en derhalve van elke spanning ont
bloot.
Tegenvaller: Eigentijds, dat een nogal
chaotisch beeld gaf van experimenteel
theater in Japan. De indruk werd
gewekt dat tijdens de Expo '70 vrij
blijvend ook op dit gebied gefilmd
was en dat het materiaal thuis tot een
t.v.-programma was opgeklopt.
De zin van zoiets ontging ons. Er
werd gezegd dat de acteurs zich afzet
ten tegen de noh- en kabuki-traditie.
alsof dat de Nederlandse kijker veel
zegt. Dat er in Japan ook gewoon
wereldrepertoire wordt gespeeld werd
niet vermeld. De plaats van
(slecht gefilmde) experiment in
totaal van het Japanse theatergebeu-
ren werd allerminst duidelijk ge
maakt. Jan Venema's NOS-rubriek is
meestal van beter kaliber, ook als zij
meer controversiële stof brengt.
Vf.
•n schouwburgprograrru
ziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio. (15.
Nieuws). 16.00 Nieuws. 16.03 Licht pi;
Vanavond een tv-registratie van Gemengd Dubbel", een serie eenakters
man en vrouw, opgevoerd door toneelgroep Het Centrum. Hierin krijgt mer
Elsje de Wijn en Jules Hamel te zien. TROS Ned. II, 20.40 uur.
Nog steeds 45
Het laatste werk, dat Bertolt Biecht en Kurt Weill samen schreven, kreeg de
titel „De zeven* doodzonden van de kleine burgerman. Het is het verhaal
twee zusters: Anna 1 en Anna 2. Anna 1 is de manager van Anna 2,
danseres. Zij maken samen een reis van zeven jaren langs zeven Amerikaanse
staten om het géld te verdienen voor een nieuw huis voor hun familie In
Louisiana. Het stuk bestaat uit zeven delen, die elk genoemd zijn naar een van
de zeven doodzonden: Luiheid. Trots, Toorn, Vraatzucht, Ontucht. Hebzucht en
Afgunst. Nadat ze alle verleidingen om toe te geven aan deze doodzonder heb
ben weerstaan, keren ze weer terug naar Louisiana, waar het huis inmiddels
van het door hun gestuurde geld is afgebouwd.
De regisseuse van ..de zeven doodzonden" Anne-Marie Prins heeft voor deze
produkiie een nogal van „het gebruikelijke" afwijkende werkwijze toegepast.
Alle medewerkers namelijk (van schakeltechnicus tot acteur) waren van meet
af aan betrokken en aanwezig bij alle voorbesprekingen. Dit had tot gevolg
dat, doordat iedereen eikaars specifieke problemen leerde kennen, de eigenlijke
opnametijd aanzienlijk bekort kon worden en men zich bovendien veel meer
betrokken voelde bij de produktie en elkaar.
De uitzending, die oorspronkelijk gepland was op 22 oktober, kon
omdat een paar dagen voor de uitzending hel bericht binnenkwam, dat mevr.
Weigel (de weduwe van Brecht) haar toestemming weigerde omdat (zoals later
bleek) zij in de mening verkeerde hier met een „geactualiseerde en aan televisie
aangepaste bewerking" te doen te hebben. Pas nadat Wilbert Bank en Anne
Marie Prins half december in Oost-Berlijn de produktie hadden getoond, werd
de toestemming verleend.
VPRO, Ned. 1, 21.40 uur.
(Van o
2 omroepcorrespondent)
Schaatsen dames
op radio en tv
(Van
omroepcorrespondent)
HILVERSUM De NOS-radio zal in
een aantal rechtstreekse reportages
aandacht besteden aan het Europese
kampioenschap hardrijden op de
schaats voor dames, dat op zaterdag
30 en zondag 31 januari in Leningrad
wordt verreden. Verslaggevers zijn
Dick van Rijn en Peter van Brakel.
Vrijdag 29 januari kan men tussen 17
en 17.45 uur via Hilversum I een ver
slag horen van de loting. Rechtstreekse
reportages van de wedstrijden worden
uitgezonden op zaterdag 30 januari tus
sen 12.45 uur en 13.00 via Hilversum
II en tussen 14.30 en 18.00 uur via
Hilversum II. Op zondag 31 januari
tussen 11 en 16 uur via Hilversum III.
De NOS-televisie zal aandacht beste
den aan deze wedstrijden in het pro
gramma „Studio Sport" op zondag-
HILVERSUM Tijdens het maande
lijkse vragenuurtje voor de pers ging
de heer J. W. Rengclink, programma-
commissaris voor de NOS-televlsie,
uitvoerig In op de kosten en de toe
gangsbewijzen voor de schaatswed
strijden in Heerenveen.
De heer Rengelink verklaarde, dat de
NOS 87.00 gulden aan rechten
heeft betaald aan de KNSB.
Daarvan moet de NOS slechts 40 mille
zelf betalen, terwijl derest van de
kosten terugvloeit uit de kas der bui
tenlandse televisieorganisaties, die de
uitzendingen geheel of ten dele hebben
waargenomen. In aanmerking genomen
het aantal uilzenduren vond de heer
Rengelink dit een zeer laag bedrag-
Uiteraard zijn hierbij niet betrokken
de technische kosten, omdat deze bij
elke uitzending in het geding zijn.
„Wat wij in Nederland per uur aan
televisie ten koste leggen, circa 38.000
gulden, is gezien de internationale
verhoudingen een laag bedrag." aldus
de heer Rengelink-
Voorts had de heer Rengelink een
onderzoek ingesteld naar het aantal
personen, dat voor Heèrenveen een
rode of blauwe armband had ontvan
gen. De rode armband gaf toegang tot
het gehele ijsstadion en de blauwe
band reikte alleen tot de technisch»
ruimten.
In totaal had de NOS voor haar
dewerkers 122 banden nodig van
157, welke door de KNSB aan de NOS
waren uitgegeven. Onbeantwoord
bleef de vraag aan wie de resterende
45 banden zijn verstrekt. De AVRO.
KRO en VARA alsmede het NOS-jour-
naai hebben geen banden ontvan
gen.
Interview met
premier De Jong
In een „live"-uitzending heeft Joop
van Tijn een vraaggesprek met pre
mier De Jong in de rubriek „Interview
met een bekende Nederlander".
VPRO NED. I 22.10 uur.
(ADVERTENTIE,
PAPENGRACHT 32
LEIDEN
TELEFOON 01710 - 22244
Sjoerd van der Molen is een veeboer
uit Friesland. Hij is 25 jaar, getrouwd
en heeft drie kinderen. Zijn veeteelt ^ORl
bedrijf bestaat uit eenenveertig melk
koeien, dertien vaarzen, drie kalveren
vijftien fokzeugen, een beer, twintl)
biggetjes, twee geiten, vier schaper
voor de fok, een pony. een kanarii tLKI
en een hond. Hij heett een knecht sverg
dienst die kost en inwoning heef- )ORl
Vaak moeten de drie volwassenen cpde
drie kinderen van ongeveer 100 gul
den per week eten. De knecht (Roeloll av<
wil weg omdat hij binnenkort gaar
trouwen en liever een baan heef K)RI
waar hij ook de weekends vrij heei'. dsrec
Een nieuwe knecht is uiterst moei!.; ang
te krijgen. Zonder knecht staat Va: )ORE
der Molen voor de keus: of (indit:
mogelijk) een nieuwe knecht huren
zodat hij weer met sociale lasten
een vaste salarispost zit. of het bedril
inkrimpen waarna het misschien
langer rendabel is. Sjoerds vriende >SE
en mensen van instituten als
landbouwschap raden hem regelmati
aan er mee op te houden en zijn oud'
beroep van stoffeerder maai
te nemen, maar Sjoerd vindt het mftORH
erg nooit vakantie en vrije tijd
hebben Hij wil eigen baas zijn
boer blijven. Deze Sjoerd van der Mo
len zal geconfronteerd worden
landbouwdeskundige dr. ir. S. Mant'
holt
VPRO NED. I 19.10 li
ge
dori
iSER]
"veris
iSERI