35 PROCENT VAN NEDERLANDERS VOELT ZICH
DOOR ONZE ADVERTENTIES AANCESPROKEN"
ER IS GENOEG GOEDE WIL
AANWEZIG
MAAR JE MOET MENSEN
WAKKER SCHUDDEN'
Coupon
graag gedaan.
n
„Een collectebus, daar stop je wat
in. Of niet. Maar ik voel me nou niet
zo geroepen zelf met zo'n ding te
lopen rammelen. Of sociaal werk te
doen. Andere mensen kunnen dat
vast veel beter dan ik. Maar dat wil
niet zeggen dat ik te beroerd ben om
een handje te helpen. Als ik tijd heb,
wil ik best iets voor een ander doen.
Al gaat het er maar om even de gang
kast te verschuiven, of zo. Maar je
kan toch moeilijk gaan aanbellen of
er nog wat te verschuiven valt
„Doe er iets aan. Durf gerust te
vragen. Als u helpen kunt of als u
om hulp verlegen zit. Vraag het de
buren, vraag het verderop. Of nog
beter: vul deze bon in. Dan vertellen
wij u wie erop zit te wachten, om
geholpen te worden of om u te hel
pen. Vrijblijvend, geen geld, geen lid
worden. Misschien maar voor één
keer. Maar doe's wat".
In Rotterdam en omgeving
kennen ze zulke tekstjes
onderhand wel. Advertenties
met oproepen en aansporingen
als hierboven verschijnen er
met de regelmaat van een klok
in alle mogelijke kranten en
tijdschriften. Bij de actiegroep
„Graag Gedaan" die er zich
achter heeft gezet, stromen de
reacties binnen. Tegenover elk
verzoek om hulp staan in
theorie drie aanbiedingen voor
hulpverlening. Er zijn mensen
die bereid zijn te gaan
wandelen met ouden van dagen,
anderen willen verstelwerk
opknappen, poetsen, schilderen,
koken, voorlezen, helpen bij het
inrichten van een huis etc. Het
is te veel om op te noemen, zegt
een woordvoerder van het
Rotterdams centrum voor
sociaal en cultureel
vormingswerk waar de
actiegroep „Graag Gedaan" een
deel van uitmaakt.
Lekke kraan
Het systeem met het invullen
van bonnen blijkt perfect te
functioneren. Een actieleider:
„Wel valt het me op hoe gering
het aantal hulpvaardigen in de
deftige buurten is Een wijk als
het Oude Westen daarentegen
doet ontzettend goed mee. Men
is daar al een beetje gewend
aan acties van dit soort.
I Misschien ligt het daaraan. De
gekste problemen hebben we al
1 opgelost. Zo was er een
alleenstaande dame, het
mensje zat met een lekkende
kraan in huis. Helemaal gek
werd ze ervan, want de
loodgieter vertikte het om langs
te komen. Wij konden haar
gelukkig snel een mannetje
leveren die het karweitje even
opknapte. Ander geval: twee
bejaarden wisten geen raad met
een belastingprobleem. Een
accountant die zich beschikbaar
bad gesteld, loste het in 5
minuten op. Ongelooflijk, zo blij
als die oudjes waren. Natuurlijk
komen er ook erkende
querulanten op de actie af.
Maar die pik je er snel genoeg
uit De actie als geheel is beslist
een voltreffer. Zodra de
advertentiecampagne afloopt,
Kaan we bekijken of we dit
werk op een andere manier
via stickers of anderszins een"
blijvend karakter kunnen
geven. Als we een ding hebben
geleerd in die korte tijd, dan is
het wel dat er hier een enorm
potentieel ligt. Het mag zeker
niet verloren gaan. Zelfs wij
hadden er tot voor kort geen
idee van dat zoveel mensen met
pietluttige dingen vreselijk in
hun maag kunnen zitten terwijl
van de andere kant tientallen
mensen best bereid zijn een
handje te helpen. Als ze maar
weten waar ze terecht kunnen
je ontdekt dat in de wijken ook
op kleine schaal veel positieve
dingen bereikt kunnen worden,
terwijl maatschappelijk werkers
alleen maar grote problemen
willen zien
Het welslagen van het
Rotterdamse experiment betekent
in feite de zoveelste triomf van
de Stichting Ideële Reclame
kortweg Sire geheten.
Door haar activiteiten en haar
manier van werken doet de
f Stichting vrijwel onophoudelijk
j van zich spreken. De campagne
I „Graag Gedaan" is er weer
een duidelijk voorbeeld van.
I In vergelijking met wat Sire
tot op heden presteerde,
betekent het de eerste aanzet
tot 'n geheel nieuwe ontwikke
ling.
Signaleren
Louise Wessing-Janssens.
secretaresse van de stichting,
ontkent het niet: „Ons werk in
het algemeen Wordt verklaard
I uit het feit dat er in Nederland
nog zoveel dingen voor
verbetering vatbaar zijn. Kleine
dingen, grote dingen, dingen
waar wij allemaal iets aan
kunnen doen, vaak zonder dat
het grote moeite kost. ,Op
zekere dag zijn wij begonnen
(ie dingen te signaleren via
advertenties die gratis werden
geplaatst door kranten en
tijdschriften. Later verleenden
I ook radio en tv spontaan hun
medewerking. Zelfs de
vervaardiging van de
advertenties geschiedt geheel
pro deo. Naar ons idee
ontbreekt het de Nederlander
heus niet aan goede wil. Hij is
best bereid tot
verdraagzaamheid of tot het
verlenen van hulp, maar je
moet hem wel wakker
schudden. Pas dan heb je kans
op een fijne maatschappij,
"Waarin de mensen wat
positiever tegenover mekaar
I staan. Stelselmatig is SIRE
j daaraan gaan werken. Je zou
kunnen zeggen dat we het
publiek gingen „bespelen", maai
dat vind ik een erg vervelend
woord in dit verband. We
wilden de mensen treffen, dat
wel. Lange tijd beperkten we
ons daarbij tot het aanstippen
van situaties. We attendeerden
n op
onze onverdraagzaamheid in het
verkeer, de vereenzaming van
de bejaarden. Let wel. alles
gebeurde geheel vrijblijvend.
Met onze jongste campagne in
Rotterdam zijn we bewust een
stap verder gegaan. Daar wordt
van de mensen gevraagd of ze
werkelijk iets willen doen. Er
zit ook voor ons veel meer
werk en voorbereiding aan vast.
Vraag en aanbod moeten
vakkundig worden geselecteerd
en gecoördineerd etc. Alles
bijeen zijn we er ruim
driekwart jaar zoet mee
geweest eer we startklaar
De Stichting Ideële Reclame
heeft haar ontstaan in zekere
zin te danken aan een expositie
die vier jaar terug in
Amsterdam werd gehouden van
het werk der Advertising
Council, een Amerikaanse
instelling die al adverterend
poogt het leefklimaat in de VS
te veraangenamen. Iedereen,
ook degenen die er tot dan het
nut niet van hadden ingezien,
raakte zo diep getroffen door
het geëexposeerde materiaal dat
de oprichting van een
Nederlandse zusterorganisatie
nu wel doorging. Het wérd de
Stichting Ideële Reclame. Louise
Wessing: „Ze hebben mij toen
gevraagd het secretariaat op me
te nemen. Hoe het kwam? Wel,
kort tevoren had ik mij
teruggetrokken uit de
reclamewereld. Bij het afscheid
vertelde ik desgewenst graag
mijn vakkennis beschikbaar te
willen stellen voor een
charitatief doel. Vandaar...
Krantebericht
In april 1967 verscheen in
vrijwel alle Nederlandse
dagbladen de eerste SIRE-
advertentie. Meteen al was het
raak. De afgedrukte tekst „Man
lag 5 dagen dood in woning"
vormde in vele kringen een
onderwerp van gesprek. Korte
tijd later verschenen nog twee
van zulke advertenties,
gebaseerd op kranteberichten
„Man vier uur bekneld in
cabine van vrachtauto" en
„Student mishandeld met
kapotte fles". Alle advertenties
maakten melding van het feit
dat de slachtoffers het hadden
moeten stellen zonder steun van
anderen. Ze werden aan hun lot
overgelaten op het moment dat
ze hulp behoefden. Het publiek
werd gevraagd medeleven met
de medemens.
Irriteren
Tekstschrijver voor de eerste
campagne ter verbetering van
de intermenselijke betrekkingen
was „ideeënman" Hans Ferree.
Maar SIRE ging door. Doel van
een tweede campagne was het
verminderen van de overlast,
die men anderen aandoet door
onachtzame bevuiling van de
openbare weg. In een drietal
advertenties werd de vervuiling
van straten, stranden en
grachten gesteld tegenover de
grote prestaties waar wij
Nederlanders eveneens om
bekend staan. Moraal van het
geheel: „Daar zijn wij toch te
goed voor". Bewust werd er een
appèl gedaan op ons
chauvinisme. Een onderzoek
wees uit dat sommigen het
vervelend vonden herinnerd te
worden aan bepaalde fouten
Ondanks deze irritatie is
gebleken dat de advertenties
effect sorteerden. Eerder al
bracht een test aan het licht dat
35 procent van de bevolking
zich door de advertenties
„aangesproken" voelde.
Mevrouw Wessing: „We gaan
steeds bijzonder zorgvuldig te
werk. We willen namelijk tot
elke prijs vermijden dat
bepaalde bevolkingsgroepen zich
door de gebruikte teksten
gekwetst of gekrenkt gaan
voelen Het is al gebeurd dat
we op grond van verkregen
onderzoeksresultaten een
bepaalde advertentie hebben
teruggenomen. Ook is er ons-
bijzonder veel aan gelegen dat
de boodschap die wij willen
brengen duidelijk overkomt. Die
gedegen aanpak is niet vreemd
in de reclamewereld, maar juist
in dit geval komt het er
bijzonder op aan. De SIRE-
advertenties hebben namelijk
nog een bijbedoeling. De
reclamemakers willen op deze
manier gezamenlijk iets doen
aan hun image. Maar al te
vaak en dikwijls ook geheel ten
onrechte hebben ze de image
gekregen van harde
zakenjongens, verleiders,
meedogenloze kerels die ons tot
elke prijs geld uit de zak willen
kloppen. Daar moeten we van
af. Onder andere via de SIRE
willen we bewijzen dat we ook
nog wel iets anders kunnen.
Reclame beoogt snel en
doeltreffend communicatie tot
stand te brengen. Het wordt
steeds duidelijker dat. ook voor
het werven van gelden, voor
propagandistische doelstellingen
enzovoorts deze technieken
efficiënt te hanteren zijn. Juist
met het oog op die image
verbetering wordt er aan die
niet-commerciële SIRE-
advertenties ook de uiterste
zorg besteed": aldus mevr.
Wessing.
Vakkennis
Er zijn inderdaad voortreffelijke
staaltjes vakmanschap geleverd
in het belang van SIRE. Het
uniforme thema bij een
campagne wordt telkens aan de
hand van een gedramatiseerde
situatie onder de aandacht
gebracht met krachtige
kopregels en slagzinnen die men
zich makkelijk en lang
herinnert. Door een situatie te
dramatiseren wordt ze niet
alleen veel Indringender
gepresenteerd, maar bovendien
krijgt het geheel iets
menselijks.
Na het aanvankelijke succes
borduurde SIRE nog enige tijd
voort op het thema „verbetering
van de intermenselijke
Je hoort wel eens wat over organisaties,
die iets voor bejaarden of zieken doen.
Voorlezen of gezelschap houden, dat soort
dingen. Dat zou niks voor mij zijn, ik ben
geen type voor voorlezen en ik heb ook
geen zin om lid te worden van een of
andere vereniging. Maar toch, als iemand
nou ergens mee omhoog zit, wil ik best
even helpen. Boodschappen doen of de
kinderen naar school brengen, ik noem
maar wat. Zo maar, en niet omdat Ik ergens
lid van ben. Maar ja je gaat jezelf niet
opdringen en d'r is me nog nooit zoiets
gevraagd.
Dit gaat er gebeuren: zo maar mensen
gaan zo maar andere mensen helpen.
Niet de portemonnee trekken, maar echt
zélf iets doen. Een ander met iets helpen.
Een boodschapje doen voor een zieke,
kinderen naar school brengen voor een
vrouw die in verwachting is, spijker in de
muur slaan voor een bejaarde.
Dingen die zowel een groot probleem als
een kleine moeite kunnen zijn.
Doe er iets aan. Durf gerust te vragen.
Als u helpen kunt of als u om hulp
verlegen zit. Vraag het de buren, vraag het
verderop. Of nog beter: Vul deze bon in.
Dan vertellen we u wie er op u zit te
wachten. Om geholpen te worden of om
u te helpen.
Vrijblijvend, geen geld, geen lid worden.
Misschien voor maar één keer.
Maar doe 's wat.
valide, 3. boodschappen doen.
21 kleine hulp van 'n accountant, of: 22. jurist.
De Werkgroep „Graag Gedaan"' bestaat uit
proberen de leefbaarheid in uw stad te vergroten.
Maak één van onderstaande vakjes zwart
Ik kan wat hulp gebruiken
Ik wil wel eens helpen
Het gaat om de volgende soort hulp:
ort hulp al genoemd staat In de
tekst van de advertentie vul hier dan alleen
het betreffende nummer In)
j ROTTERDAM, wijk
Gedaan p/a Mathenesse
Secretaresse
Stichting
Ideële Reclame
WERKEN
AAN EEN
FIJNE
MAATSCHAPPIJ
in Wijk aan Zee. Daar kwamen
op zekere middag twee jongelui
gewoon bij de portier vragen of
er bejaarden waren die weinig
bezoek kregen. Dat tweetal
heeft duidelijk lering getrokken
uit onze advertentie, hoewel die
toch heel algemeen van opzet
De wens om de werking van
een SIRE-campagne te
concretiseren is duidelijk
geworden in de zogenaamde
„Vijfenzestig-plus-annonces" die
als een verlengstuk mogen
worden gezien van de
eenzaamheidsadvertenties.
Mevrouw Wessing:
Onvoorstelbaar, zoveel
weerklank die serie heeft
gevonden. Er ging geen dag
voorbij of er belden bedrijven
die vroegen of we hen aan 65-
plus-krachten konden helpen.
Terwijl we het hele probleem
alleen maar ideëel hadden
gesteld, notabene. Het is zelfs zo
ver gekomen dat twee jongelui
hier in Amsterdam gewoon een
bemiddelingsbureau begonnen,
uitsluitend voor AOW-mensen
die best nog bereid zijn om per
dag een paar uur te gaan
Zelf doen
Het idee voor de
advertentiereeks ontstond
eigenlijk dóódsimpel. Bij die
eenzaamheidscampagne hielden
we de mensen voor zich eens
tot de AOW-trekkers te richten
om hen uit hun isolement te
rukken Later realiseerden w«
ons die bejaarden ook van hun
eenzaamheid te kunnen
verlossen door hen aan te
sporen zelf iets te gaan doen. Er
werd een opzet gekozen waarbij
ondernemende vijfenzestig
plussers zichzelf als het ware
aanboden en aanprezen. Het
ging als volgt in die
advertenties „Namens" de
bejaarden: „wellicht kunt u een
van ons gebruiken. Voor een
uur of wat. Voor een paar halve
dagen. Ja? Graag vertellen wij
u aan de hand van een
voorbeeld hoe u ons kunt
bereiken. Het ontwerpende
reclamebureau kwam op de
listige gedachte speciale
vijfenzestigplusscrsvignetten
te distribueren onder de
Voorbeeld van een
advertentie uit de proef-
campagnc zoals die
thans bij wijze van
experiment in Rotterdam
wordt gevoerd.
betrekkingen". Ditmaal werd de
hoffelijkheid in het moderne
verkeer centraal gesteld. De
initiatiefnemers meenden dat
het zinvol zou zijn de mensen
achter het stuur te wijzen op
hun rijgedrag en hun houding
tegenover andere
weggebruikers. Vooral de
mentaliteit achter het rijgedrag
van velen werd op de korrel
genomen. Men koos voor een
harde benadering, waarbij
duidelijk voorop gesteld werd
hoe egocentrisch de meeste
weggebruikers zich gedragen.
De advertenties draaiden
volledig om het kleine woordje
„ik". Traditiegetrouw werd er
een peiling gehouden over de
aanvaardbaarheid van de tekst.
Van de ondervraagden
reageerde 67 procent positief.
De helft evenwel betwijfelde
ernstig of het iets zou uithalen,
waarmee de sceptische
instelling tegenover het
verkeersprobleem weer eens
werd onderstreept.
Schuldgevoel
Buitengewoon veel eer heeft
SIRE ingelegd met een later
initiatief, waarbij men een
poging deed jonge mensen
bewust te maken van de
eenzaamheid die oudere
familieleden veelal treft na het
uiteenvallen van gezinnen. SIRE
vroeg simpelweg wat meer
aandacht voor de oudgedienden
Er werd een beroep op het
schuldgevoel gedaan en ook hel
kleine sentiment gingen de
ontwerpers van deze serie
advertenties niet uit de weg
Onvoorstelbaar groot was de
responsie. Louise Wessing ..Het
speelde zich allemaal af in de
maanden rond Kerstmis, en op
verschillende plaatsen kwamen
activiteiten tot stand die
duidelijk waren geïnspireerd
door de advertenties. Je kreeg
echt te maken met mensen,
jongeren vooral, die iets aan
die vereenzaming wilden gaan
doen. Het geeft je een prettig
gevoel zoiets. Duidelijker dan
ooit merkte je bezig te zijn met
iets nuttigs. Uit mijn eigen
omgeving herinner ik me een
duidelijk positieve reactie. Het
ging om een bejaardencentrum
advertentieafdeling van
kranten. Bedrijven die verlegen
zaten om AOW-krachten
konden ze ter beschikking
krijgen, terwijl ook de
bejaarden in een oogopslag
zagen in welke van de
personeelsadvertenties het om
oudere werkkrachten ging".
Zo blijft SIRE aan de gang,
steeds weer iets nieuws
bedenkend, steeds weer
origineel. Secretaresse Wessing
„Er is nog werk genoeg aan de
winkel Binnenkort starten we
bijvoorbeeld in het hele land
met een grote
onderwijscampagne. We moeten
zien te bereiken dal het publiek
positiever gaat staan tegenover
dat onderwijs. Vooral de jeugd
willen we aansporen haar
opleiding niet te verwaarlozen.
Wat er tegenwoordig veelal
gebeurt, vervult me met schrik.
Er zijn massa's jongeren dip
niet eens meer een vakschool
volgen. Dat kan toch niet. Het
is zo zonde. Van de andere
kant. de scholen zijn natuurlijk
ook lang niet altijd voldoende
aangepast aan de moderne tijd
en de moderne mens. Daar zou
ook iets aan gedaan moeten
worden Op iets langere termijn
hebben we nog een tweede
campagne in voorbereiding. Het
is nog in studie of die zaak wel
uitvoerbaar is. Bedoeling is de
ouders te wijzen op de gevaren
waaraan ze hun heel jonge
kinderen dikwijls blootstellen.
We denken hier aan niet-
beveiligde stopcontacten,
gevaarlijke
schoonmaakmiddeltjes die
huismoeders wegzetten op
plaatsen waar hun kroost ze te
Dakken kan krijgen etc. Daar
komt ook een heleboel
narigheid uit voort en het is de
moeite waard te trachten er iets
aan te doen".
Wlm Aerti
Mevrouw
Louise Wessing:
„Geweldig,
zoveel medewerking als
we krijgen".
