Zoekt (en kiest)
woorden voor de
grote Van Dale
Burgosproces
nawee Spaanse
burgeroorlog
forKVPwi1 Onzekerheid over
vrijlating Beihl
REGERING-HEATH KANSLOOS
MET LUCHTHAVEN CUBLINGTON
DR. CHR. KRUYSKAMP;
Slechte indruk
op EEG-buren
i zo.- meer voor
dpi. militairen
Schotten met
Kerstmis
zonder brood
Taxichauffeur
overvallen
LEIDSE COURANT
DINSDAG 22 DECEMBER 1970
Er komen de laatste jaren ver
schrikkelijk veel nieuwe woor
den in omloop. Vroeger kon je
de verandering in taal aflezen
aan de literatuur. Maar dat is nu
allang niet meer zo. Ik denk dat
een man als Carmiggelt, die zijn
eigen verhalen voorleest op de
televisie een veel grotere rol
speelt bij het in zwang komen van
nieuwe woorden dan de litera
tuur. Dat zegt dr. Chr. Kruys-
kamp, de samensteller van de
Grote Van Dale. Het woorden
boek dat voor veel Nederlanders
geldt als het boek voor goede
manieren in de taaltuin.
Als je dr. Kruyskamp mag geloven,
wordt die tuin de laatste jaren over
woekerd door vreemdsoortige planten
van minderwaardig allooi. Er zwermen
ook nogal wat eendagsvliegen rond.
die je maar niet al te serieus moet
nemen. En dan zijn er nog de lint
wormen. Wanstaltige dieren, die zo
snel mogelijk uitgeroeid moeten wor
den. Of het lukken zal i6 een andere
vraag. Maar voorlopig is er voor hen
zeker geen plaats in het grote boek
dat de Dikke Van Dale heet. Dr.
Kruyskamp is een zeer vriendelijke
vijf tiger, een groot liefhebber van de
natuur. Ingebouwd tussen een immen
se verzameling boeken, houdt hij
waakzaam de vinger aan de pols van
het snel veranderende Nederlands. Hij
ktyam onlangs in het nieuws, toen een
lezer ontdekte, dat in de nieuwe druk,
die enkele weken geleden bij uitgever
Martin us Nijhoff uitkwam, onvriende
lijke dingen stonden over de joden.
Het gevolg was zelfs een kort geding.
Er is nogal wat misverstand over het
grote groene boek, dat nu gelukkig in
twee delen uitkwam. „Het is geen
boek waar de nieuwste woorden in
staan. Het is een verzameling, geput
uit de laatste honderd jaar, zeg maar
ongeveer vanaf de Tachtigers, de
groep letterkundigen uit het eind van
de vorige eeuw". Dit jaar kwam de
negende druk uit. Eigenlijk is het niet
de negende druk. maar een- ongewij
zigde achtste druk (1960), met 'n aan
hangsel. In dat aanhangsel staan ook
een heleboel oude woorden. Goede
Nederlandse woorden, die het waard
zijn om gebruikt te worden. Er kwam
alleen maar een vrij klein aantal
aanvullingen.
„Dat weet ik niet. Ik geloof, dat het
boek wel goed gaat. Maar wij zitten
in Nederland te wachten op een be
slissing over de nieuwe spelling. En
als die er door is, dan moet er snel
een nieuwe uitgave komen. De oude is
dan waardeloos. Dat belooft overigens
een enorm wgrk te worden, als de
voorstellen aangenomen worden. Dan
imoet je zin "voor zin anders gaan
schrijven. Het is interessant, dat voor
al katholieken zo voor een hele radi
cale spelling zijn. Hoe dat zo komt,
weet ik eigenlijk niet, misschien om
dat ze overal zo radicaal in willen
zijn. Overigens is zo'n verandering
vooral een politieke zaak. De regering
neemt een beslissing, en de Kamer
moet die dan goedkeuren. Ik weet nog
niet hoe het afloopt, als de politieke
partijen er zich mee gaan bezighou
den. Het heeft wel grote gevolgen".
Terug naar de Van Dale in de oude
Er is nogal wat kritiek geweest op het
supplement. Er staan alleen maar ci
taten van oudere schrijvers in.
,,Ik vind dat de moderne auteurs zo
kleurloos zijn. Ze proberen allemaal
zo alledaags mogelijk te schrijven.
Een echte mooie stijl zie je bijna
nergens. Bovendien kan ik ze niet
gebruiken in mijn woordenboek. Daar
heb je kleine .sprekende zinnetjes
voor nodig, die je zo over kunt nemen.
Als je een moderne auteur wilt cite
ren. moet je eigenlijk een hele alinea
afdrukken. Dat kan nu eenmaal
U haalt ook veel uit de krant?
„Ik lees zelf twee kranten. De NRC-
Handelsblad en een plaatselijke krant.
Daar streep ik elke dag wel een paar
woorden aan. Als ik ze regelmatig
tegenkom, dan denk ik: „Kijk, het is
blijkbaar een gewoon woord". En dan
komt het in de volgende druk. Je zou
natuurlijk veel meer kranten moeten
lezen, maar daar kom ik gewoon niet
aan toe. Ik krijg wel veel tips van
mensen. Soms sturen die me hele lijs
ten toe. Zo heb ik een regelmatige
inzender uit Australië, die me lijsten
van woorden uit Margriet en Libelle
toestuurt. Er zijn ook veel vertalers
die me helpen. De basis voor de Van
Dale is eigenlijk het Grote Woorden
boek der Nederlandse Taal. Daar is
een ploeg van tien man, onder wie
ikzelf, al jaren mee bezig. Wij zijn nu
bij de V. In het grote woordenboek
staat de geschiedenis van de Neder
landse woorden. Die gaat soms terug
tot in de middeleeuwen. De nieuwe
geschiedenis van die woorden, zeg
maar van de laatste honderd jaar,
neem ik over voor de Van Dale".
Vindt u het leuk werk?
,.Ach, het samenstellen van de Van
Dale is niet zo boeiend. Het is ook
maar een bijbaantje. Maar het werk
aan het grote woordenboek, dat is
soms echt een ontdekkingstocht. Je
moet helemaal in de geschiedenis te
rugduiken, om de wortel en de ver
schillende takken van een woord te
vinden. Je komt dan heel interessante
dingen tegen"
Als je nu al zolang in dc taaltuin
bezig bent (dr. Kruyskamp begon in
de dertiger jaren, met een salaris van
honderd gulden per maand), dan val"
len je natuurlijk wel een paar dingen
op?
Inderdaad. Neem nu eens de televisie.
Ik kijk er niet zo vaak naar (wel
naar natuurfilms, die vind ik prach
tig). Ik erger me vaak aan al die
sprekers. Moet je eens opletten, ze
kunnen vaak geen zin fatsoenlijk af
maken. Het is een woordenbrei, zon
der kop of staart. Ik vind dat jammer,
ik hou van goed gevormde zinnen. Je
merkt steeds weer dat er een vorm-
DR. CHR. KRUYSKAMP
verlies, een verlies van vormbesef aan
de gang is. Veel mensen hebben geen
gevoel meer voor goed gevormd Ne
derlands. Neem nu eens de lintworm
ziekte. Je komt steeds langere woorden
tegen, zoals centraal werkgeversover-
leg. Dat is toch niet mooi. Ook de
kranten hebben daar schuld aan. Als
je soms de koppen boven de artikelen
leest, dan denk je wel eens: „Kan dat
nou niet anders?" Wat me ook opvalt,
is dat er een aantal woorden is, die
verschrikkelijk overbelast zijn. Zo'n
woord als discriminatie bijvoorbeeld,
of imperalisme. Daar stoppen ze van
alles onder, wat er niet thuis hoort.
Het woord is niet van elastiek. Op die
manier hol je het helemaal uit".
i Ne-
„Dat mag dan wel zo zijn, maar dat
betekent nog niet, dat het daarom
goed Nederlands is. Onder de taalkun
digen is er wel een stroming die zegt:
in een woordenboek moet je alles
opnemen, wat. je in ons land tegen
komt. Die mensen zeggen: alles wat
gebruikt wordt is goed. Ze vinden
onder invloed van de Amerikaan
Chomsky dat je 'n woordenboek
kunt maken dat een doorsnee is van
het Nederlands, dat nu. vandaag, ge
sproken wordt. Ik ben het daar hele
maal niet mee eens. Mijn woorden
boek is als het ware een pleidooi voor
het integrale Nederlands. Het wordt
overigens steeds moeilijker. Onze taal
vervloeit. Er is een stortvloed van
vreemde woorden aan de gang. Daar
door krijg je een taalmenging. Op, die
manier wordt het een warboel. Ik
vind het de moeite waard om te
blijven vechten voor zuiver Neder-
V kiest dus woorden uit en andere
Iaat u liggen. Dat lijkt me niet zo erg
objectief.
„Ik ben ook niet altijd objectief. Neem
nu eens al die ludieke woorden. Dat is
vaak alleen maar woordenspel. Het
zijn randverschijnselen, die waar
schijnlijk weer snel voorbijgaan, Die
zet je niet zo gauw in een woorden
boek. Het woord popmuziek heb ik
wel opgenomen. Ik houd er niet van.
Ik vind het vulgaire amusementsmu
ziek. Een deskundige die ik geraad
pleegd heb, was diezelfde mening toe
gedaan. Dan kun je het zo in de Van
Dale zetten. Daar moet je niet zo
zwaar aan tillen. Ik neem dat ver
schijnsel nu eenmaal niet zo erg se-
De Van Dale heeft twee dingen op het
oog. Hij wil de goede taal bewaren en
hij wil de lezers helpen hun woorden
schat uit te breiden. Er is keus te
over. De doorsnee Nederlander ge
bruikt maar tweeduizend woorden. De
Van Dale levert hem 200.000 uitdruk
kingen. ..Het Nederlands biedt ons
veel meer mogelijkheden dan we den
ken", zegt dr. Kruyskamp. En daar
gaat het om. „Mij leukste ervaring bij
het samenstellen van deze druk was,
toen ik ontdekte, dat het woord „no
zem", dat toch een typisch modewoord
is. aj in 1929 in een roman voorkwam.
Dat vond ik erg leuk. Daar heb ik
dan echt plezier in".
BER CROUZEN
(Van onze correspondent)
MADRID Waarom heeft het proces
tegen dc zestien Baskische nationalis
ten in Burgos zo'n enorme crisis voor
het Francoregiem veroorzaakt? Om
dat het zoveel interne tegenstellingen
in de Spaanse politiek en maatschap
pij op de spits heeft gedreven. In het
land, dat generaal Franco aan het
eind van de Spaanse burgeroorlog
overnam, werkte meer dan veertig
percent van de bevolking op het land.
Dat cijfer ligt nu op 17 pet Vooral in
de laatste vijftien jaar is er een veel
bredere stedelijke midden- en arbei
dersklasse ontsaan, hoewel de hou
ding van het regiem en haar bestuurs
apparaat nauwelijks veranderd
zijn.
Het Spaanse economische wonder, een
combinatie van hard werken, geld dat
stamt uit de overeenkomst over de
Amerikaanse militaire bases, toerisme,
buitenlandse investeringen en geld dat
de Spaanse arbeiders uit het buiten
land oversturen, moet niet onderschat
worden. Een goed voorbeeld van het
zichzelf ontwikkelende systeem van
het vrije ondernemersschap dat een
traditioneel fatalisme verdreven heeft,
is het dorpje Fortuna. Dit won zeven
jaar geleden de hoofdprijs in de
kerstloterij. Het geld werd besteed
aan het herstel van wegen, de aanleg
van waterleidingen naar alle huizen
en algemene gemeentelijke uitgaven.
De pil is vrij bij drogisten verkrijg
baar, zelfs al geven sommige vaders
hun dochters er nog flink van langs
als ze 's avonds te laat thuiskomen en
de blik van de geestelijkheid is op
merkelijk ruimer geworden.
Ook is Spanje in oktober begonnen
aan een zesjarig associatieverdrag met
de EEG. De welvaart heeft zich na
tuurlijk niet helemaal gelijk verdeeld
en heeft op bepaalde punten nieuwe
moeilijkheden veroorzaakt. Er is een
tekort aan huisvesting en aan scholen.
Er zijn nog steeds meer huishoudelij
ke hulpen dan men in een moderne
economie zou verwachten. De werk
loosheid wordt op zijn minst op zeven
pet geschat. Buitenlandse belangen
hebben de sleutelsectoren van de eco
nomie in handen. De hotelliers, die
werken met de georganiseerde reizen
naar de Costa Brava, klagen erover
dat hun winstmarges kleiner worden
ten gunste van de winsten van de
buitenlandse luchtvaartmaatschappijen
en reisbureaus.
Maar al met al zou 'de regering-
Franco, als zij de gewoonte had ver
kiezingen te houden en probeerde eco
nomisch^ wat te pra^teren, de lof van
de kiezers verdienen. Als dat het hele
varhaal zou zijn, wn»< men aannemen
dat Spanje in een vreedzame over
gangsperiode naar een herkenbaar de
mocratisch systeem verkeerde. Mis
schien zoals dat van Italië met een
christen-democr.atische regering en de
communistische par ij in de opposi-
anderen zouden
evolutie misschien toejuichen
Toch herinnert het proces van Burgos
grimmig aan de politieke werkelijk
heid. waar de huidige Spanjaard mee
leeft. De meeste Spanjaarden verwer
pen ongetwijfeld het Baskische sepa
ratisme met haar extreme eisen. Ook
zouden ze waarschijnlijk elke geweld
dadige manier om het huidige politie
ke systeem te veranderen, verwerpen.
Maar het proces heeft eens te meer de
wonden blootgelegd die door de bur
geroorlog niet geheeld zijn. Het heeft
duidelijk gemaakt dat de Spaanse re
gering vertrouwt op een ideologie die
in de bunkers gestorven is en dat de
regels van de Spaanse wet wel wat
verschillen van die elders in West-
Europa.
In de huidige regering zitten selfs
republikeinen. Maar de manier waar
op de regering de Basken behandelt
toont net als de afwezigheid van wer
kelijk onafhankelijke vakbonden aan.
hoe er in de afgelopen dertig jaar
weinig van een nationale verzoening
is terechtgekomen. Bijna voortdurend
zijn de Basken, die hun voorrechten
zowel als hun korte onafhankelijkheid
hebben verloren, cultureel en wat be
treft hun taak onderdrukt. Maar ter-
Oppositie steunt
voors tel-Maenen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De KVP-er Maencn
heeft gisteren bij het Defensiedebat in
de Tweede Kamer voorgesteld om in
gaande 1 juli 1971 de wedde van
dienstplichtige militairen met circa 25
gulden per maand te verhogen. Dit zou
de schatkist per jaar 15 miljoen gulden
gaan kosten. Een amendement daartoe
is ook ondertekent door de CHU en zal
zeer waarschijnlijk wel een meerder
heid verwerven. De heren Wieldraaijer
(P.v.d.A.) en Vonhoff (WD) lieten na
melijk blijken het amendement-Maenen
te zullen steunen. De wedde bedraagt
thans 202 gulden netto per maand.
De 7.5 miljoen gulden die dit voorstel
voor 1971 vergt, wil de heer Maenen
zoeken in e kostenbesparing, gelegen in
het verschil tussen de geschatte en de
werkelijk aanwezige sterkte van mili
tair personeel in 1971.
De AR-woordvoerder Walburg wil
een geleidelijke wedde-verhoging van
dienstplichtigen, die echter niet mag
leiden tot een „inferieure bewapening".
Hij pleitte met de heer Kikkert (CHU)
ervoor om ook aan de marechaussee de
uitkering van 500 gulden te geven, die
de politie reeds ontving voor het ver
richten van bijzondere inspanningen.
Dat wil ok de liberaal Vonhoff, des
noods via een motie.
Carrero Blanco
verwerpt
inmenging
(Van onze correspondent)
MADRID. In een rede voor het
Spaanse parlement, de Cortes, heeft de
Spaanse vice-president, admiraal Luis
Carrero Blanco, gezegd dat de Spaanse
regering alle pogingen doet om de vrij
lating te verkrijgen van de Westduitse
consul Beihl. die door de Baskische
ondergrondse wordt gegijzeld. Niets in
zijn rede wees er echter op, dat de
Spaanse regering bereid is om het met
de Baskische verzetsorganisatie E.T.A.
op een akkoord te gooien en om op die
manier de consul vrij te krijgen.
GLASGOW (AP) Het grootste deel
van Schotland zal met de kerstdagen
geen brood hebben. De bestuurders van
de bestelwagens van de bakkerijen in
de stad Glasgow, die reeds zes weken
staken, hebben maandag besloten dat
deze staking voor heel Schotland moet
gaan gelden.
In Glasgow zelf is de staking bijzon
der effectief gebleken, duizenden men
sen hebben in geen zes weken meer
een brood gezien en 5000 bakkers zijn
zonder werk geraakt. Op de zwarte
markt is de prijs voor een brood het
dubbele van de normale prijs.
De bestuurders eisen een loonsverho
ging van 36 gulden per week. Ze ver
dienen nu 135 gulden per week. De
bakkerijen willen slechts een verhoging
van 18 gulden toestaan.
Een boosaardig kijkende Charles
Manson, de man op de achtergrond
van de Tatemoorden. op het moment
dat hij de rechtszaal in Los Angeles
wordt binnengebracht. Tijdens de
rcchtsntting werden drie vrouwelijke
verdachten uit de zaal verwijderd na
een handgemeen met hun bewakers.
eerder gisteren een zegsman van de
E.T.A. aan, die had meegedeeld dat Beihl
wellicht op korte termijn vrijgelaten zou
worden. Voorwaarde was dat de rege
ring te Madrid aan geheime voorwaar
den zou voldoen. Hierdoor ontstonden in
Madrid geruchten dat er een overeen
komst tussen E.T.A. en de regering in
de lucht hing.
In Carrero Blanco's redevoering werd
overigens met krachtige taal over E.T.A.
gesproken. „In werkelijkheid gedragen
de leden van E.T.A. zich als terroristische
agenten in dienst van het communisme",
zei Carrero Blanco. Hij suggereerde dat
de verwantschap van de E.T.A. met de
Baskische afscheidingsbeweging slechts
een dekmantel was. „Diegenen die in
Spanje de openbare orde verstoren,
vormen slechts een kleine groep, die
overmeesterd zal worden", verzekerde
de vice-president.
De Spaanse regering meent dat de
speciale bevoegdheden die de uitzonde
ringstoestand haar geeft, voldoende zijn
om de „ondermijnende activiteiten te
breken". Zij zal niet aarzelen om nog
verdergaande maatregelen te nemen als
deze noodzakelijk zouden blijken.
In een lange verdediging van het
politieke systeem in Spanje, verklaarde
Carrero Blanco dat de militaire recht
spraak volledig in staat was om de ter
roristen te vervolgen .en te berechten.
Hij verwierp de inmenging vanuit het
buitenland in Spanjes interne zaken.
„Spanje verwerpt met dezelfde veront
waardiging de verdachtmaking dat er
mogelijk een gebrek aan zekerheid zou
bestaan voor de verdachten die voor een
militair tribunaal moeten verschijnen".
Ook verwierp de president de „laster"
over het gedrag van de openbare autori
teiten. Daarmee wees hij iedere klacht
van de hand over de gang van zaken
bij het proces te Burgos. Ook de klachten
met betrekking tot de martelingen van
verdachten, die enige dagen geleden door
de verdedigers van de Baskische verzets
lieden geuit werden.
(Copyright The Guardian)
ROTTERDAM (A.N.P.) Vanmorgen
om kwart over drie is een 60-jarige
taxichauffeur hevig bloedend en bewus
teloos in z(jn taxi aangetroffen.
De chauffeur zou ook een pink missen.
Hij is naar een ziekenhuis overgebracht. J
Korte tijd later heeft de politie drie bui-
tenlanders aangehouden, die ervan ver
dacht worden de taxichauffeur te hebben j
neergeslagen.
Vrouw en dochter van de door de Baskische nationalisten gegijzelde Westduitse
gespannen bij het raam van hun woning in San Sebastian, na de' geruchten dat I
wijl het Baskisch op scholen in de
Baskische provincies zoals Guipuzcoa
verboden is, laten de nabij gelegen
provincie Navarra, die een kleine
Baskische bevolking heeft, en die aan
de kant van Franco heeft gevochten,
enig onderwijs in het Baskisch toe.
Sommige revolutionaire studentenden
kinderen van generaals en zitten in
sommige gevallen hoewel jonger dan.
17 jaar, in de gevangenis wegens poli
tieke overtredingen. Hun haat tegen
het' huidige systeem is soms zeer
groot. Het proces te Burgos heeft een
slechte invloed op de betrekkingen
met panjes naaste EEG-buren
Frankrijk en Italië gehad. Maar de
ontvoering van de Westduitse consul
Beihl door ETA heeft het machtigste
EEG-land, dat Spanje voor zich moet
winnen als zij over zes jaar het volle
dige lidmaatschap wil krijgen, in het
middelpunt van de belangstelling ge
plaatst. Door de Westduitse investerin
gen en de aanwezigheid van Spaanse
arbeiders in West-Duitsland hebben
de twee landen op het gebied van de
handel nauwe banden. Het was echter
de Westduitse minister van Buiten
landse Zaken Scheel, die op stond
leden van de/ Spaanse oppositie te
ontmoeten toen hij Madrid bezocht.
Achter Spanjes indrukwekkende mo
derniteit gaat nog steeds een unieke
politieke cultuur schuil. Het is even
gemakkelijk zich een uiterst linkse
regering of een van anti-kapitalisti
sche officieren in ,te denken, als een
voortzetting van het huidige systeem
onder de titulaire koningschap van
Juan Carlos of een aanvaardbaar
„Europees" regiem van het Italiaanse
type. Maar Burgos moet een mijlpaal
in de ontwikkeling zijn zoals die zich
nu voordoet.
(Copyright Guardian)
Commissie deed slechtste keus
(Van onze correspondent Roger Simons) I
LONDEN De regering Heath loopt
gevaar in het Lagerhuis verslagen te
worden als ze het parlement verzoekt
zijn goedkeuring te hechten aan het
advies van de comniissic-Roskill om
een derde Londense vlieghaven aan te
leggen te Cublington. nabij Wing, in
het graafschap Buckinghamshire. Al
bijna 200 conservatieve en socialisti-
sche afgevaardigden hebben een motie
ondertekend, die de keuze van een
binnelands terrein verwerpt en de
voorkeur geelt aan de kustplaats
Foulness (vlakbij Southend).
Deze motie zal na 12 januari inge
diend worden. Aangezien op dit mo
ment al ongeveer de helft van de
conservatieve Lagerhuisleden tot de
ondertekenaars behoort, is het duide
lijk, dat de regering geen schijn van
kans heeft om op dit gebied parle
mentaire steun te krijgen.
Premier Heath en zijn ministers ne
men een uiterst voorzichtige houding
aan. Zij benadrukken, dat advies van
de commissie-Roskill niet bindend is
voor de regering en dat de uiteinde
lijk beslissing pas zal genomen wor
den. wanneer het kabinet zich grondig
beraden heeft. De opstandige reacties
van de boze inwoners van de vier
bedreigde dorpjes Cublington,
Stewklev, Dunton en Soulbury
stemmen premier Heath nog meer tot
nadenken
De strijd om een derde Londense
vlieghaven is al geruime tijd aan de
gang. Het is een bijzonder ironisch
conflict, vooral omdat de noodzaak
van een derde luchthaven door vele
deskundigen ernstig betwijfeld wordt.
Twee jaar geleden zag de socialisti
sche regering zich ten gevolge van
felle nationale reacties verplicht haar
plan om een internationale vlieghaven
aan te leggen op vruchtbare land
bouwgronden te Stansted in het
graafschap Essex, zonder meer prijs te
Een speciale commissie, onder het
voorzitterschap van rechter Roskill,
kreeg opdracht naar andere geschikte
plaatsen uit te kijken, alle aspecten
van de zaak in overweging te nemen
en de beste keuze doen.
De commissie moest in de eerste
plaats rekening houden met de socia-
la en pas daarna met de luchthaven-
belangen Vrijwel iedereen is nu van
oordeel, dat zij de slechtste keuze
gedaan heeft, omdat een internationa
le luchthaven in het landelijk Cu
blington onvermijdelijk aanleiding zal
geven tot een verdere uitbreiding van
groot-Londen, dat zich dan onafgebro
ken van Kent tot in de Midlands
(centraal Engeland) zou gaan uitstrek-
In luchtvaart- en vakbondskringen
wordt het advies van de commissie-
Roskill echter wel toegejuicht. Vol
gens luchtvaartspecialisten is Cubling
ton de meest geschikte plaats voor een
nieuwe vlieghaven. De vakbonden van
hun kant wensen meer en beter be
taalde werkgelegenheid in de streek
van Buckinghamshire, daar de meeste
mannen en vrouwen slechts als land
arbeiders of als dienstboden en
werksters aan de kost kunnen komen.
Een luchthaven in Cublington zou
voor vele honderdduizenden inwoners
rijke toekomstmogelijkheden ope-
Toch Foulness?
Vooral de boeren, de eigenaars van
mooie landhuizen, historici en natuur
liefhebbers tekenen scherp verzet aan.
Ze zijn bereid tot het uiterste te gaan
om hun dorpen van de ondergang te
redden. Voor volgende maand wordt
een nieuwe protestactie met reusach
tige brandstapels op touw gezet. Daar
na begint de strijd in het parle-
Ondertussen zal ook de ondergrondes
protestorganisatie van Wing, het stad
je waarvan Cublington administratief
deel uitmaakt, van zich laten horen.
De plaatselijk politie tracht nog
steeds aan de weet te komen, wie in
de bedreigde streek strooibiljetten
verspreid heeft met instructies aan de
bevolking om zich te bewapenen en
„echt" te vechten met benzinebommen,
geweren, catapulten, pijlen en bo
gen.
Een zegsman van de „Home defence
group", die 50 leden telt, verklaarde
gistermiddag, dat de inwoners van de
bedreigde dorpen niet gemakkelijk
zouden vertrekken als de streek moest
worden ontruimd. „Er zullen politie
mannen en soldaten nodig zijn om ons
te verdrijven," beweerde hij. „Dit be
tekent, dat wij onze woningen en ons
zelf zullen verdedigen met al de wa
pens waarop we beslag kunnen leg
gen."
In de dorpen hangen grote affiches
met de afbeelding van een struise
boer, die tussen de gekruiste armen
een hooivork gereed houdt. Op de
achtergrond is het klein Normandis-
sche kerkje van Cublington (het oud
ste van dit type in geheel Engeland) te
zien. De tekst van deze affiche luidt
„Vlieghaven? Over onze lijken en
wij menen het.
Als gevolg van die verbeten strijd zal
de regering Heath allicht overgaan tot
de keuze van het moerassige en
schaars bevolkte Foulness, op de kust
van het graafschap Essex, voor Lon-
dens derde internationale vlieghaven.
In luchtvaartkringen en door de com
missie Roskill wordt Foulness onge
schikt geacht, omdat het zeer afgele
gen en moeilijk bereikbaar is. Een
nieuwe vlieghaven op de kust van
Essex zou Groot-Brittannië trouwens
nog 200 miljoen pond meer kosten dan
wanneer ze ergens in het binnenland
aangelegd wordt. Vooral wegens de
hogere uitgaven zal de regering haar
definitieve beslissing vermoedelijk nog
verscheidene maanden uitstellen. Het
ontbreekt haar in ieder geval niet aan
de nodige zekerheid, dat het parle
ment geen andere keuze zal steu-
