ftJtctoeSoti/fca/nt
Bussum verontwaardigd
over brief van minister
Den Haag gaat Beethoven
herdenken met expositie
Kwalificaties
NOS-
medewerkers
zeer grievend
Messa da Requiem
van Giuseppe Verdi
Kijken naar
kinderen
TELEVISIE MORGEN
RADIO VANAVOND
RADIO MORGEN
Blinde van
83 jaar als
barpianist
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
MAANDAG 14 DECEMBER 1970
Poging die
succes verdient
NO
yJIET het gezamenlijk urgentieprogram
de christen-democratische par
tijen heeft de partijraadsvergadering van
de Katholieke Volkspartij zaterdag tot
een bron van nationaal nieuws gemaakt.
Het belangrijkste bericht van het partij
politieke front was afgelopen weekend
het initiatief van het K.V.P.-bestuur om
een oplossing te vinden voor het ernstige
loonconflict dat Nederland momenteel
Een initiatief, dat in twee etappes is
de overeenkomst te brengen, waar
naar ze een paar weken tevergeefs
hebben gestreefd, zodat het kabinet-
De Jong gedwongen was zelf de vorm
van de loonmatiging te bepalen; de
tweede etappe (wanneer deze eerste po
ging mislukken mocht) komt neer op een
inmiddels door Schmelzer toegezegd be
raad in de Kamerfactie om wijziging
van de regeringsmaatregelen te bepleiten.
Of zo'n wijziging zich dan zal kunnen
beperken tot het intrekken van de
verbodsbepaling om de „vier honderd
gulden extra" in de loonschalen ge
durende de eerste helft van 1971 door te
berekenen, is dan ook nog een vraag.
Want werknemers, die de ivierhonderd
gulden niet gekregen hébben en die als
gevolg van het complex maatregelen de
eerste maanden van het volgend jaar
achteruitgang in plaats van een kleine
vooruitgang op loongebied te verwerken
zouden krijgen, behoeven andere bij-
Beperkingen
"[NIETTEMIN blijft het KV.P.-initiatief
een poging, die in het algemeen
belang ook succes verdient. Van de
bemiddelingspogingen, die vandaag en
morgen over verschillende golflengten
plaatsvinden, hangt af of het succes
loskomen zal. Het beste zou zijn, dat het
compromis bereikt wordt buiten! de
Kamer, want <3an keert de kwestie ge
woon terug naar het punt waarop de
regering zich tot Ingrijpen genoodzaakt
Bestaat hierop een reële mogelijkheid?
Niet wanneer alleen maar geprobeerd
wordt de werkgevers te brengen tot de
concessie die begin december de vak
centrales van hen eisten. Want dan komt
de regering voor het dilemma te staan
om risico's te nemen, die ze blijkens
haar maatregelen van vorige week niet
aanvaardbaar achtte. Van de kant van
de vakcentrales zal aangetoond moeten
worden, dat niet alleen zij, maar ook de
op de sleutelposten van het loonbeleid
zittende vakbonden zo'n beleid zullen
voeren, dat er in de komende maanden
echt van een loonmatiging sprake zal zijn.
Dit lijkt ons een moeilijke zaak en het
zonderlinge van de situatie is, dat in
feite alleen de sanctie van het ge
wraakte en Inmiddels begraven artikel 8
van de loonwet-Roolvink, daarvoor een
efficiënte stok-achter-de-deur zou zijn
vonden, dan moet de K.V.P.-fractie in
actie komen en dit kan moeilijk anders
dan via een voor het kabinet aanvaard
bare amendering van de geplande loon-
matigingspolitiek. Nu geeft de formule
ring van de K.V.P.-bestuursinterventie,
zoals voorzitter Van der Stee die bekend
maakte, ruimte voor allerlei mogelijk
heden, bijvoorbeeld: „Een betere sprei
ding over het gehele jaar". Dan komt
de beperking tot een matiging over het
eerste half jaar dus in discussie. Ook is
een mogelijkheid, dat de fractie druk op
de regering gaat uitoefenen om be
paalde maatregelen die komende maan
den de kosten van het levensonderhoud
zuL'en opvoeren, te wijzigen.
Er zijn inderdaad diverse openingen
denkbaar, maar ook die openingen zullen
in elk geval een beperking van de con
sumptie moeten bewerkstelligen, daar
anders precies datgene gaat gebeuren
wat iedereen ook de leiders van de
vakbeweging vreest. En dan zal na
de verkiezingen de nieuwe regering
hoe ook samengesteld dit kabinet
kunnen, verwijten, dat het de inflatie
met losse teugel heeft bereden, zodat
zijn opvolger namens de natie het gelag
betalen moet.
Politiek
C TRUÏS VOGELPOLITIEK zou het in-
tussen zijn te doen alsof het bereiken
van een compromis dat dc sociale rust
redt en de economische spanning vol
doende regelt, nu alleen in handen van
het kabinet en de K.V.P. ligt.
Wanneer in de Kamer andere partijen
de kwestie „politiek" in de engere zin
van het woord gaan behandelen, blijft
het hoogspanning. Want dan de buiten
parlementaire oppositie redelijke amen
dementen1 op de geplande loonmatiging
alleen maar gebruiken als aanleiding om
op minder redelijke wijzigingen te gaan
aandringen, desnoods ook met de drei
ging en uitvoering van gevaarlijke sta
kingen.
Dan denken we nog maar niet aan de
mogelijkheid, dat het zittende kabinet of
een betekenisvolle groep daarin niet tot
enige wijziging van standpunt bereid ls.
In dat geval staat een politieke crisis
voor de deur en zal op een kritiek mo
ment de sociaal-economische politiek ge
voerd moeten worden in een gezags-
Hoe dan omstreeks mei
balans eruit zal zien, is een zaak om
nachtmerries van te krijgen. Een reden
te meer om te hopen, dat het in. actie
komen van de K.V.P. met succes be
kroond worden zal.
(Van onze omroepcorrespondent)
HILVERSUM De brief aan de NOS,
waarin minister Klompé van CRM
haar ontevredenheid uitsprak over het
interview met drie ministers over de
lonen in Ter Visie van afgelopen
woensdag, heeft nogal wat veront
waardiging gewekt. Het NOS-bestuur
heeft de minister gisteren in een brief
laten weten, dat het verbaasd is over
de reactie van de regering en dat de
uitzending heeft plaats gehad over
eenkomstig de dagrvoor gemaakte
spraken.
De bonden van het
hebben laten weten
vaardbare zaak te achten, dat de mi
nister zich de vrijheid permitteert
kwalificaties te geven over NOS-me-
dewerkers, die door de betrokkenen
als uitermate grievend zijn ervaren.
De bonden maken er ook bezwaar
tegen, dat het kabinet kennelijk als
represaillemaatregel zendtijd gaat
da geworden, zo deelde de voorzitter
van de NOS, de heer E. A. Schütten-
helm, na afloop in een persconferentie
et probleem, dat zich thans voor
eigenlijk structureel van aard.
irantwoordelijkheid voor een
ramma ligt wat inhoud en i
etreft bij de zendgemachtigde,
crautwoordelijkheid voor een 1
ngsuitzending berust echter bi;
r»en zoals nu gel
■oordelijkhcdcn in
geval moet beslissen of ze haar bood
schap over wil brengen in een pro
gramma van NOS of omroepen of zelf
vorm en inhoud wil bepalen van haar
boodschap door,ze te laten verzorgen
binnen de verantwoordelijkheid van
een regeringsuitzending.
Voorts is het NOS-bestuur de mening
toegedaan, dat indien de regering in
het kacjer van een NOS-uitzending
optreedt, zij geen voorkeursbehande
ling dient te krijgen, maar net als
ieder ander persoon die genïterviwd
wordt naar journalistieke maatstaven
wordt behandeld.
Naar aanleiding van de vorm en in
houd van het tv-programma „Ter Vi
sie" heeft het NOS-bestuur aan de
raad van beheer verzocht een onder
zoek in te stellen en zo spoedig moge
lijk een schriftelijk rapport over zijn
bevindingen uit te brengen. Het NOS-
bestuur zal een en ander in een brief
ter kennis van de minister brengen.
Op de vraag of de minister-president
het voornemen heeft om in het ver
volg zich niet meer te laten intervie-
NOS, de heer
r Schüttenhelm,
ets hekend is. H
NOS-televisie.
De NOS-voorzitter gaf toe, dat hij de
uitzending had gezien en niet zo ge
lukkig was over het feit, dat de inter
viewer het betoog van de premier met
zijn vragen had doorkruist. De pro
gramma-commissaris, de heer J. W.
Rengelink betoogde, dat de beoorde
ling van de inhoud van een tv-pro
gramma, een interne zaak is. Uiter
aard kan men kritiek hebben op deze
vorm en inhoud, maar deze dient in
tern tussen programmaleiding en de
medewerkers te worden besproken. In
dit verband vond spreker het onjuist
beide
NOS-
gen, dan leidt dit onh
conflicten.
Het NOS-bestuur is du:
lijk acht zich via de medi;
publiek te richten, zij van
:t noodzak^-
(Van onze muziekredactie)
's-Gravenhage gaat Ludwig van
Beethoven herdenken, dit dank zij het
persoonlijk initiatief van onze stadgenoot,
de toonkunstenaar Cor Backers, die met
het Holland Vocaal Ensemble; kinderkoor
Cantate Domino; Gewestelijk Orkest
voor Zuid-Holland; solisten Rina
Cornélissens (sopraan), Marianne Klep
(mezzo), Elisabeth Cooymans (alt), Henk
Meyer (tenor) en Lieuwe Visser (bas,
bariton), op donderdag 17 december in
het Nederlands Congresgebouw een
concert geeft, geheel aan diens oeuvre
gewijd.
Als inleiding heeft men een
expositie georganiseerd, eveneens in het
Congresgebouw, die zaterdagmiddag
door dir. H. Arnold, ambassadeur van de
Duitse Bondsrepubliek, onder ver
heugende belangstelling is geopend.
„Ludwig van Beethoven: Nederlander
van afkomst, Duitser van geboorte, die
een voornaam gedeelte van zijn leven in
Oostenrijk doorbracht laten we hem
beschouwen als een Europeer", aldus
dr. H. Arnold.
De tentoonstelling, klein maar fijn,
heeft een bijzondere attractie door een
collectie van niet minder dan vierenzestig
penningen, die men or ziet uitgestald.
Kostbaree specimina zijn het bepaald
niet, allerminst artistieke hoogtepunten
in de historie van de penningkunst. Doch
we' interessant in die zin, dat men er
duidelijk kan zien, hoe de romantiek met
Beethovens gezicht heeft omgesprongen
als met dat van Napoleon, met dat
van Christus!
Men zag Beethoven niet, men zag
zichzelf en schiep Beethoven naar zijn
beeld en gelijkenis
Hoe zag hij er dan uit? Misschien het
meest „reëel" is op deze tentoonstelling
de reproduktie van het olieverfportret
door Josef K Stieler in de jaren 1819
1820 gemaakt, men ziet er de componist,
Teleac met
cursisten
op vakantie
UTRECHT (A.N.P.) Teleac gaat
voor het eerst vakantieuitstapjes or
ganiseren voor cursisten. Deze nieuwig
heid wordt geïntroduceerd in het kader
van een tclevisiecursus Frans voor be
ginners (20 lessen), die op 19 december
begint en tot volgend jaar mei duurt.
Aansluitend op de cursus organiseert
Teleac een tiendaagse cursus in samen
werking met de volkshogeschool
Meridon, Centre Culrturel Franco-
Neeriandais en de bond van Neder
landse volksuniversiteiten. In Frankrijk
zelf zal men dan praktijk kunnen op
doen voor het volgen van een pro
gramma, dat de cursisten in aanraking
brengt met de Franse geschiedenis,
cultuurmonumenten, keuken, filmkunst,
schrijvers, kranten, zangers en be
woners in het bijzonder van Parijs en
omgeving.
werkend aan zijn „Missa Solemnis".
Een inleiding tot het Beethovenconcert:
dat wil deze expositie zijn. Door Cor
Backers voornoemd als een .uniek" con
cert gekenschetst. Waarmee hij onge
twijfeld bedoelde, dat men werken zal
horen, die men zelden of nooit op de
programma's aantreft.
Nooit: „Derglorreiche Augenblick"
(op. 136) voor sopraan-, mezzo-, tenor
en bassolo, benevens voor kinderkoor,
gemengd koor en orkest: première voor
Nederland.
in het Beethoven-Haus te Bonn mochten
bekijken. Slechts enige ogenblikken
hadden wc het in handen: lang genoeg
echter om te constateren, dat de tekst
dichter Aloys Weiszenbach niet bepaald
een genie kan genoemd worden. Wat
Beethoven niet verhinderde hierop een
muziek te schrijven, die in haar beste
de Negende herinnert.
Zelden uitgevoerd: de „Meerèstille und
Glückliche Fahrt" (op. 112) van 1822 da
terend! Ook hiervan kan men de origi
nele partituur in Bonn vinden:
„In Musik gesetzt und dem Verfasser
der Gedichte dem unsterblichen Goethe
hochachtungsvoll gewid met von Ludwig
van Beethoven",
Dat staat op het titelblad te lezen. De
„onsterfelijke Goethe" reageerde echter
niet op deze niet geheel onbaatzuchtige
vriendschapsbetuiging: hij zweeg in alle
Wanneer men de recensent van de
Leipziger Allgemeinen Musikalischer
Zeitung mag geloven, heeft het werk
ln zijn tijd een gunstige indruk ge
maakt: hij prijst de wijze, waarop het
orkest op schilderachtige, doch niet op
dringerige wijze de natuur suggereert,
„wo Malerei und Ausdruck in Eins
zusammenfliesst. Und diese Ausführung
nun ist eben so eigentümlich als deutlich,
und dabey höchst anziéhend und an-
muthig".
Ziehier een greep uit het programma
van het concert, waarop men Ludwig
van Beethoven op niet alledaagse wijze
gaat huldigen.
(ADVERTENTIE)
Als U bij de Kalorik Indola Friteu-
se alleen denkt aan patat friet, kunt
U beter naar de automatiek op de
hoek gaan. Of natuurlijk snel de fri-
teuse kopen en het gratis recepten
boekje lezen. Hoe tl kroketten,
appelflappen en oliebollen maakt.
Of gefrituurde kip, vis en vlees.
Mmml Natuurlijk komt het bij
frituren aan op de juiste tempera
tuur. Daarom heeft de
Kalorik Indola
frlteuse een
thermostaat
met allerlei
standen voor
allerlei gerech
ten. Mislukken
uitgesloten!
Breng eens véél 1
méér afwisseling
in de keuken l
f 115,-
1 KALORIK f fl'ff n Al
maakt u het leven lichter.
In de Amsterdamse RAI is zaterdag een kattententoonstelling gehouden ondei
de naam Félicat. Meer dan duizend poezen en katers stonden te kijk voor he\
publiek. De foto toont hoe men een „kat in de zak" kan kopen, in dit geva
Er zijn ogenblikken in het leven,
waarin alles lijkt te moeten meelopen:
Zaterdagavond was zulks het geval. In
de Prins WiUem-Alexander Zaal van het
Nederlands Congresgebouw, waar Wil
lem van Otterloo Guiseppe Verdi's Messa
da Requiem (1874) presenteerde met het
Residentie-Orkest met het Groot Om
roepkoor van de NOS, met de sopraan
Martina Arroyo, de alt Carol Smith, de
tenor Alexander Young en de bas Marti
Talvela
Naar deze daad hadden alle partijen
met spanning tegemoet gezien: degenen,
die de verantwoordelijkheid voor de
zaaiakoestiek op zich hadden genomen
misschien wel in' de allereerste plaats. We
«Jan ook duchtig geëxperimenteerd,
monumentale vocale ensemble uit
ïrsum: dat stond eerst achter op
het podium. Tot ieders ongenoegen dur-
we wel zeggen: ook van de NOS-
technici. Het werd dus verplaatst naar
voor, zodat de eerste violisten in
een ietwat gedrongen positie kwamen te
Doch één ding was duidelijk: de totale
ank werd aanmerkelijk beter en ook
de nagalm kreeg de gewenste duur: wat
litvoering van zaterdag in een
stikvolle zaal! bewees.
Op het podium gedroeg men zich toen
hoorbaar gemakkelijk: primair het
solistenteam, dat, naar we vernamen,
over de geboden akoestiek uiterst con
tent waren. Wat ons daarin zo frappeer
de? Dat de articulatie, de uitspraak van
het woord, zo bijzonder duidelijk was.
konden we dit in feite eigenlijk wel van
het koor zeggen?
Die vier solisten en dat bedoelen"
we met die dag. waarop alles meeliep
de eerste en tweede komend uit de
USA. de derde uit Engeland, de vierde
uit Finland
elkander hiei
n hechtere eenheid had men zich
werkelijk niet kunnen wensen: hoe ie
dit mogelijk!
Doch, in hun samenspel hun individuele
aard permanent bewarend, gehoord de
kinderlijke ontroering, die de sopraan
ons bood, de rijpheid kenmerkend voor
het geluid Van de alt, de lyrische be
wogenheid van de tenor, de donkere
dramatiek, die de voordracht van de bas
kenmerkte: vier uitgesproken persoonlijk
heden. zoals meester Ver<ii zich die
wenste.
Met het voortreffelijk zingend kooi,
met het voortreffelijk spelend orkest
wat waren beide partijen terdege voor
bereid! realiseerden zij een Requiem,
dat in lengte van dagen de mensen, die
het geluk hadden dit te mogen mee
maken, nog jaren zal heugen.
Die mensen, die waren niet maar ge
woon luisteraars, passieve luisteraars,
die, met min of meer genot, de dingen,
die moesten komen, over zich heen laten
gaan, ze waren een pairtij, die in dit
spel medespeelde,
In dit spel, waarin rechtvaardigheid
en barmhartigheid zich doen gelden, in
dit spel, waarin grote angst en nog
groter vertrouwen met elkander vech
ten, Ln dit spel, waarin elkeen, hetzij op
het podium, hetzij in de zaal zittend, zich
met zijn eigen persoonlijke problematiek
voelde geconfronteerd. Met een spel
„beter dan sermolne", om Marieke
van Nimweghen te citeren, dat ieder,
van wélke geestelijke structuur, van
welke ideologie ook, rechtstreeks aan
ging.
Waarachtig, daar zijn ogenblikken dat
alles meeloopt. Waarin een mens iets
wordt toegeworpen, wat hij zich niet zou
Üurven wensen: dat was zaterdag jongst
leden het geval.
naar kinderen", waarin de kindei
worden geobserveerd in hun stre
ven zelfstandig te worden. Ditmaal gaat
het om Hansje. Zij is bijna twee jaar.
Omdat zij nu goed kan lopen, is zij niet
meer zo qp de steun van haar moeder
aangewezen. Zij volgt haar moeder niet
overal meer naar toe en zij gaat al veel
haar eigen weg. Natuurlijk wil zij nog
wel geholpen worden bij dingen die zij
bekijken en daarbi
verwoed be-
alles wat zij
herkent. De serie „Kijken
Maandag NOS Ned. II: 19.04 i
NEDERLAND II
Memorandum van
dokter
21.10 uur:
Handel in Praag
kinderen 22.5
The seventh key
NEDERLAND I
NOS:
ontdekken
18.45 uur:
De Woefs
TELEAC:
23.00 uur:
Modelbegrip
NEDERLAND II
NOS:
18.45 uur:
De Woefs
Den Haag vandaag
19.09 uur:
Kunstsignalarlng
KROt
19.36 nun
Tommy Cooper
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur;
Mod Squad
21.10 uur:
Brandpunt special
21.55 uur:
De klop op de deur
22.45 uur:
v.'oord.V7.16. (S) Op "het' eerste "ehoorTVJcïas-
sleke^muziek^ Horen en^ter^; ^30
Ju ls woui^'^'s'oo ^9°kF Gvïmia stle k'^ vocfr C e
Hal: Jeugdprogramma.
tlekVR7°20 7('s) Da' U m e t e e n° pi a at c h te
foumT5fOO8.20UZ(S^' DagNmetVS'ee8nU plaatje
genwijding^NOS: 9.00 Uitgebreide reportage
voor schippers). U.S5 Buitenlands persover
16.09 Licht muziekprogramma. J6.30 Voor
richt en mededelingen. 17.15 Jazzprogram
ma. 17.55 Weegschaal.
Ons bezwaar tegen dc publiciteit die
het abortusvraagstuk via de t.v. krijgt
is, dat wordt voorgesteld of er wezen
lijk eigenlijk geen enkel vraagstuk is.
Daarom juichten we het toe dat mgr.
J. Bluyssen er zaterdag in de KRO-
rubriek Epiloog over sprak. Hij deed
dit van het r.-k. standpunt uit, maar
fundeerde zijn oordeel vooral op het
recht van het nog niet geboren, maar
onmiskenbaar-levende kind. Factor,
die steeds verdoezeld wordt.
Voor het overige een t.v.-weekeinde
dat nauwelijks om een terugblik
vraagt. De Mounties waren bijde
AVRO beter, noch slechter; dan in
derwerp over het verband tussen t.v,
series-naar-boeken en de verkoopcij
fers van die boeken. In dit verbant
kregen we de primeur van een stukjt
„De kleine wereld", t.v.-bewerking vai
Jan Mens' boek, waarvan de NCR!
op eerste kerstdag de eerste afleve
ring brengt. Kan best goed worden
SIBBE (Gr.) Op zijn 83ste beginl
opa Jac. hendriks uit Sibbe nog even
aan een nieuw leven. Als hij wil kaï
hun vorige shows. Brandpunt was van
Brandpuntniveau, met een uitsteken
de reportage rond het Baskenproces
en een meesterlijke samenvatting van
drie(!) vergaderingen van de christe
lijke partijen.
Brandpunt was het voorts oneens met
„de brief" van Klompé. Dat zijn wij
ook, maar als op de bewuste avond
een Brandpuntteam actief had kun-
NOS-journalistcn, dan zou de nood
zaak van zo'n brief niet ter discussie
Groningse nachtclub „Christopher c!
Bremen". Vorige week bracht de pos!
een brief met de uitnodiging: Wat*
neer hij zin had om het Groningsi
nachtleven wat op te fleuren, zo tus
sen 10 tot 1 uur 's nachts, dan hoefd'
hij maar te bellen of te «ehrljveu.
Opa Hendriks houdt feet voorlopig no:
even in beraad, want het is hen
allemaal wat te veel geworden sind:
bekend werd &at de oude baas o)
hoge leeftijd begonnen is met orgel
spelen en componeren. Naast 1de Gro
Van de Corry B rokkenshow zagen
we het slot. Goed vakwerk van Corry
en een uitzonderlijk goed stuk pop
pentheater uit Frankrijk. De KRO-
serie „Tot de dood ons scheidt" wordt
door sommige kijkers wel leuk gevon
den,, anderen vinden het platte vuilbek
kerij. Wij vinden de serie niet leuk.
Gisteren: Panoramiek, gewijd aan Su
riname. Aardig bewijs vaii hoe aan de
hand van eigenlijk doodgewone „rod
del" een levendig programma kan
worden gemaakt over de radicale te
genstellingen in dat land als men
wn ik er wel eens over denken")
reageenje ook de KRO op berichten
over de muzikale opa. Dat heeft to'
gevolf, dat hij morgenmiddag te ho
ren is in het pauzeprogramma „van 1'
tot 2".
Hoe komt iemand op het idee om k
rond zijn 80ste nog met een muziek-
^udie te beginnen? Want het lijk'
niet eenvoudig wanneer je zo oud
bent en bovendien nagenoeg blind
Jac. Hendriks verklaarde: „Ik heb een
paar jaar geleden een pianostemmei
afgeluisterd, terwijl die met stemmen
bezig was. Toen heb ik me dat gepin-
gel eens aangehoord en het leek me
wel wat. Die man heeft mijn handen
Video, de NOS-rubriek voor eigen-
gebruik zette alle bekende gegevens
rond de Zwolse schoolkwestie op een
rijtje, deed hetzelfde met het loonpau-
pauzeconflict en de briefwisseling Klom-
pé-NOS, maar had een geslaagd on-
op een paar toetsen gezet, zodat er
een melodietje van kwam. Dat vond
ik zo leuk, dat ik dacht: „ik gn
muziek leren spelen, zo maar voor de
liefhebberij". Nou, ik kan het alle
oude mensen aanraden, want het i-(
fantastisch. Ik ben wel geen hele goe
de, maar ik krijg er in ieder geval
