mening
Beleidsplan D 66
kost zeven miljard
FAZANTEJACHT VAN PRINS BERNHARD
GEFILMD MET VERBORGEN CAMERA
KWJ'er Jan Nelissen
sprak met paus over
excessen in Brazilië
jev:
memoires
vervalsing
Politiek bezwaar
geen grond voor
dienstweigering
Nog dit jaar
wetsontwerp
Centraal loonoverleg
blijft doorslaggevend
.M SDAG 17 NOVEMBER 1970
LEIDSE COURANT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG D'66 heelt een beleidsplan samengesteld voor een te voeren
regeringsbeleid in de jaren 1971—1975. De vele wensen van de democraten op liet
gebied van staatkundige vernieuwing, democratisering, technologische ontwikkeling
enz. kosten zeven miljard gulden. Daarvan zou bijna de helft gefinancierd moeten
worden via de Rijksbegroting (belastingverhoging en bezuinigingen) en bijna twee
miljard via de sociale verzekeringen. Het dan nog ontbrekende bedrag van
1.7 miljard zou moeten worden verkregen via prijsverhogingen en besparingen.
Als het aan liet voorlopige beleidsplan ligt, zal het reële besteedbare inkomen in
de volgende jaren met een procent minder stijgen dan volgens de prognose van
het Centraal Plan Bureau. Dit offer moet volgens D'66 worden gebracht, om ons
land leefbaar te houden.
Offer gevraagd
om ons land
leefbaar te houden
ch
rsj
•el
sm
Behalveeen zo groot mogelijke opèn-
heid en inspraak van de burgers wil
D '66 de technologische vernieuwing en
de leefbaarheid een grotere plaats in het
beleid geven. Voor die leefbaarheid zullen
heffingen op vervullende stoffen moeten
worden geheven. De kosten van schonere
produkten moeten in principe ook in
prijzen kunnen worden doorberekend.
Thans brengt het Nederlandse wegver
keer via uitlaatgassen 1.8 miljoen kilo
gram lood per jaar de lucht in. Voordat
na een paar jaar loodhoudende benzine
wordt verboden, zal eerst-op vuile ben
zine een extra-accijns geheven moeten
worden. Voor een krachtige aanpak van
de vervuiling van het leefmilieu moet
een tienjarenplan worden opgesteld. Ten
behoeve van een uitbreiding van het
openbaar vervoer dient het wegennel
langzamer te worden uitgebreid dan vol
gens de prognoses van hel Centraal Plan
Bureau.
Er wordt vanuit gegaan dat de rijks
uitgaven tot 1975 met 8 miljard kunnen
stijgen. Maar bij een ongewijzigd beleid
zal van dit bedrag hooguit zo'n twee
miljard beschikbaar zijn voor nieuwe
taken. Vernieuwing van het regerings
beleid volgens de ideeën van D '66 ver
eist echter veel meer geld. Daarom valt
aan verzwaring van de belastingen (0.6
percent in plaats van 0.3 percent per
jaar) niet te ontkomen. Voorts dient se
rieus werk te worden gemaakt van be
zuinigingen door overheidstaken op doel
matigheid door te lichten en overtollig
geworden ambtenaren voor nieuwe taken
in te zetten.
In de vele suggesties voor staalkundige
vernieuwing springt de departementale
herorganisatie naar voren. Volgens dit
plan zou de regering uit 15 ministers en
16 staatssecretarissen moeten bestaan. Er
zou een minister voor milieubeheer en
een voor technologie moeten komen. De
minister voor ontwikkelingssamenwer
king zou tevens moeten worden belast
roet koninkrijkszaken. Sociale Zaken en
"Maatschappelijk Werk zouden in handen
van één minister moeten komen. Er zou
aan de minister-president 'een staats-
MOSKOU-(TASS) Oud-premier
Itroetsjev van de Sovjet-Unie heeft ont
kend dat hij materiaal voor memoires
naar het buitenland zou hebben ge-
In een verklaring aan de pers" zegt
hij: „In persberichten uit Amerika en
andere kapitalistische landen heet het,
dat zogenaamde memoires of herinne
ringen van N. S. Kroetsjev binnenkort
in druk zullen verschijnen. Dat is een
vervalsing en ik ben daar ontstemd
over. Ik heb nooit dergelijk materiaal
verstrekt aan Time of andere buiten
landse publiciteitsorganèn. Ook aan
Sovjet-Russische uitgevers heb ik geen
materiaal ter beschikking gesteld."
Volgens de Britse Times, die uittrek
sels uit Kroetsjevs memoires gaat pu
bliceren, is er reden om aan te nemen
afkomstig is van de Russische geheime
politie.
Als reactie op cje verklaring van de
Russische oud-premier, meldde het blad
op de voorpagina dat het complete ma
nuscript dat vermoedelijk meer dan
400.000 woorden beslaat 'zich inder
daad niet in het Westen bevindt. Er is
reden om aan te nemen dat het in hel
bezit is van de KGB, de Russische
geheime politie, die er haar eigen rede
nen voor had gedeelten ervan in het
Westen te verkopen. Het materiaal zo
als dat was ontvangen, bestond uit een
massa losse aantekeningen, die soms
met elkaar in strijd waren, soms on
nauwkeurig, zonder bepaald chronologi
sche volgorde, met veel herhalingen en
veel leemten.
De vertaler. Strobe Talbot, had uil
het verwarde geheel een samenhangend
verhaal geconstrueerd, aldus de Ti-
secretaris voor integrale planning (loe-
komstonderzoek) en een voor democra
tisering moeten worden toegevoegd. Het
ministerie van. Verkeer en Waterstaat
zou komen te vervallen. Voor Verkeers
zaken zou een staatssecretaris aan de
minister van Economische Zaken kunnen
worden toegevoegd. Bij milieubeheer
zouden, staatssecretarissen voor infra
structuur (Waterstaat) en Ruimtelijke
Ordening kunnen komen.
D '66 pleit voor rechtstreekse verkie
zingen van o.a. provinciale commissaris
sen, gewestvoorzitters en burgemeesters.
De strafbaarheid dient volgens D '66 te
vervallen van: abortus, porno, bioscoop-
of toneelvoorstellingen, godslastering,
majesteitssschennis, belediging van het
openbaar gezag en van een bevriend
staatshoofd.
Het voorlopige plan zal nog worden
aangevuld en op 19 en 20 december wor
den besproken en vastgesteld op een
congres in Breda. Een aantal punten zal
eruit worden gelicht om als minimum
program van D '66 voor de verkiezingen
te gelden.
Rumoer rond Brandpuntreportage
Paus Pauhis bij zijn bezoek aan hel
hoofdkwartier van de wereldvoedsel
organisatie, de VAO in Rome. Tussen
de directeur van de FAO, de Neder
lander A. H. Boerma (links) en de
Italiaanse premier Colombo betreedt
de paus het pand van de vijfen
twintig jaar oude organisatie.
1)EN HAAG. In kringen rond
het hoi is men een beetje in
verlegenheid gebracht door de
zaterdag uitgezonden Brandpunt
reportage van een fazantejacht,
die prins Bernhard en dertien
vrienden en bekenden op 6 no
vember ondernamen op konink
lijk jachtgebied in de duinen bij
Wassenaar. „Voor prins Bernhard
een niet zo fijne vertoning", is
de gemiddelde mening in die
kringen over de reportage, die
werd gemaakt met een verborgen
en met sterke telelenzen uitge
ruste camera.
De „niet zo fijne vertoning" bestond
hieruit, dat de jagers in minder dan tien
minuten een groot aantal fazanten kon
den neerschieten. De vogels waren er
op getraind via eer. bepaalde route naar
hun voederplaats te lopen. Voor de
jagers die zich op of dichtbij de route
hadden geposteerd, was het maar een
koud kunstje de dooi- een of meer drij
vers opgejaagde vogels neer te halen.
Prins Bernhard heeft de reportage zelf
niet gezien. I-Iij vertrok vrijdag naar
Londen- Daar leidt hij vandaag en mor
gen een congres van het Wereld Natuur
kinds waarvan hij president is.
Veel andere natuur- en dierenbeschei -
'mers heb'ben de film wel gezien. Een
groot deel daarvan heeft weinig of geen
waardering voor de veertien Jagers-
Hun algemene mening: „Zo'n fazante
jacht heeft helemaal niets meer met
sport te maken". Er zijn veel dieren
beschermers, die hoeveel bezwaren
ze tegen een fazantejacht op zich ook
hebben toch een positief elementje
in deze manier van jagen hebben ont
dekt: „A's die fazanten toch geschoten
moeten worden hebben prins Bernhard
en zijn mensen daar een efficiénU'
manier voor ontwikkeld, de vogels gaan
er meestal met een wel gemiki schol
aan en cat is beter dan wanneer ze
aangeschoten worden en geen genade
schot krijgen of er te lang op moeten
wachten".
Verontwaardigde Nederlanders bestook
ten in de uren en dagen na de uitzen
ding van de reportage de dierenbe
scherming met telefoontjes. Bij de se
cretaresse van de Haagse afdeling van
dc Nederlandse Vereniging lol Bescher
ming van Dieren, mevrouw Nieburg.
stond de lelel'oon roodgloeiend. „Maar
wat kun je de mensen zeggen Alleen
dat we het zelf ook rot vinden. Want
we kunnen er niets tegen doen", aldus
mevrouw Nieburg, Dat is ook de me
ning van de voorzitter van de vereni
ging. prof. dr. F- Hofslra uit Amsterdam.
..We kunnen eigenlijk alleen maar stel
ling nemen tegen dr jacht op fazanten
in hel algemeen. We geloven echt wel
dat de jacht op bepaalde diersoor
ten in hel kader van onder meer de
natuurbescherming nuttig en zelfs nood
zakelijk kan zijn- Maar voor de fa
zantejacht gaat dat meestal niet op",
meent prof. dj'. Hofstra.
Mevrouw Nieburg: „Voor de jagers >s
de fazantejacht dikwijls gewoon een
verzetje Een zinloos verzetje. Wan'
welk bel ing dien ie ermee fazanten te
Kweken en uil Ie zeilen, enkel en alleen
en er klier jacht op Ie kunnen maken
hovendn als ze 130 fazanten schieten,
worden ei misschien 20 van opgegeten.
.Wal er beurt er met dc rest?"
Weinig :a lokkig met de hele zaak is
men ook in de gelederen van de Alge
mene Vereniging voor Natuurbescher
ming in Den Haag en omstreken. „Niol
naar aanleiding van de Brandpuntuil-
zending. Die heb ik trouwens niet eens
gezien- Maar het ,f bekend dat dit sooi t
jachten jaarlijks .wordt gehouden. Het
is eigfenlijk een bedrijf dat uit de tijd
ls. Vglgens mij kunnen de jagers even
veel plezier beleven aan het schieten
op bewegende schietschijven", zegt se
cretaris H Koop.;-
Het bureau in Zeist van de Nederlandse
afdeling van hel Nutuurfonds heeft ook
veel wize telefoontjes te verwerken ge
kregen. „Allemaal van mensen en ver
enigingen die er iets tegen willen onder
nemen", vertelt een juffrouw die deel
uumaakt van de bezetting van he
in de gelederen van de Koninklijke
Nederlandse .1 agersvereniging heers l
een neel ander soort verontwaardiging
Die geldt de „nieuwsjagers" van Brand
punt en de wijze waarop de film tol
stand gekomen is Op particulier ver-
ooden lei rein en met een verborgen
..Volkomen stijlloos", vindt bijvoor
beeld de voorzitter van de vereniging,
burgemeester mr. J. Thate van Gorssel.
Hij is van mening dat de Brandpunt-
reportage. die hijzelf overigens niet ge
zien heeft, een vertekend beeld moet
nebben gegeven- „Want fazanten vlie
gen dikwijls, wat wij noemen, erg moei
lijk, ook in de duinen. Het is helemaal
met ongewoon dat fazanten gevoerd
worden. Dat moet je wel als je ze bin
nen de grenzen van het jachtgebied wil
laten- En tenslotte is het mijn stellige
overtuiging dat prins Bernhard en de
andere leden van het koninklijk huis
niets doen wat tegen het fatsoensbegrip
indruist. Brandpunt had zich eerst eens
moeten oriënteren over het hoe en wat
van de fazantejacht".
Veel andere jagers bevestigen tegen
over ons dat fazanten veelal „hard en
hoog" vliegen. De meeste jagers begrij
pen niet waar al die Brandpuntheibel
voor nodig is. Want: „over de sportvis
sen) wordt toch cok niet zoveel ophef
gemaakt
Nikita Kroetsjev
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Den Toom
(Defensie) zal in het nieuwe wetsontwerp
betreffende de gewetensbezwaren mili
taire dienst geen politieke bezwaren als
grond voor het dienstweigeren neer
leggen. Dit bleek gisteren tijdens een
openbare vergadering van de Kamer
commissie voor Defensie. Het wetsont
werp zal nog voor 1 januari bij de
Tweede Kamer worden aangeboden. Het
wachten is nog op hef rapport van de
commissie-Fonleijn. die zich met dez.e
materie heeft beziggehouden en onder
andere adviezen uit zal brengen over dc
uitvoering van de wet.
Het aantal aanvragen voor dienst
weigering is in 5 jaar (van '64 lat '69)
gestegen van 178 tot 711. In de eerste
9 maanden van dit jaar waren het er
719. Voor 1970 worden rond 1000 aan
vragen verwacht. Volgens minister Dén
Toom zal in hetwetsontwerp hel hui
dige artikel 2 ongewijzigd voorkomen.
In dit artikel worden als grond voor het
dienstweigeren genoemd: „onoverkome
lijke gewetensbezwaren en zedelijke
overtuiging welke de bezwaarde deel
neming aan elk oorlogsgeweld verbiedt",
Wel was de minister van mening en
hij kwam daarin de PSP'er Van dei-
Spek -tegemoet dat een politieke over
tuiging zich soms kan verdichten tol een
zedelijke, zodat in een dergelijk geval
dienstweigeren toch aanvaard kan
Minister Den Toom gaal voorbij aan
het advies van het Interkerkelijk Vre
desberaad, waarin men aandringt het
bezwaar tegen bepaalde 'wapens en be
paalde legers ook als motie! tot dienst
weigeraars te aanvaarden.
De minister was van oordeel dat bur
gerambtenaren de wet moeten uitvoeren.
Hij toonde zich geen tegenstander van
de voorstellen van enkele commissie
leden om de uitvoering eventueel onder
AMSTERDAM Bezield met ideeën
voor acties op opvallende schaal bin
nen de muren van het Vaticaan, is Jan
Nelissen, voorzitter van de afdeling
Amsterdam van de Kath. Werkende
Jongeren (KWJ) teruggekeerd uit
Rome, waar hij een congres van jon
geren uit verschillende Europese
bootdsteden heeft bijgewoond en paus
Paulus tijdens een audiëntie persoon
lijk heeft welen te interpelleren over
de vervolging en martelingen van
KWJ ers in Brazilië.
,,lk heb de situatie in het Vaticaan
goed opgenomen en verschillende
reële mogelijkheden voor acties ont
dekt", aldus Jan Nelissen. „Welke,
zeg ik niet, want dan gaan ze natuur
lijk maatregelen nemen. Ik zal mijn
voorstellen voorleggen aan de Neder
landse, Italiaanse en de internationale
KWJ".
Eerder had algemeen KWJ-voorzit
ter Wim Bos samen met kajotterkop-
s( ukken uit België, Engeland en
Frankrijk geprobeerd, in een particu
liere audiëntie door paus Paulus ont
vangen te worden om hem te wijzen
O de vervolging, waaraan KWJ'ers in
ins
audiëntie in
Sint-Pieter
Brazilië blootstaan. Het gesprek werd
geweigerd. Men kwam niet verdei
dan een kardinaal
De eenmansactie van Jan Nelissen
had meer succes ..Het gebeurde li.i-
dens de algemene audiëntie die,de
paus vorige week gal", zo vertel) Jan
Nelissen. Hij zat op zijn troon en
hield een toespraak over zijn voor
genomen reis naar Australië. Ik Stond
vrij vooraan, maar nog achter hel
hek, dat het gewone volk scheidde
van een delegatie met allerlei hoog
waardigheidsbekleders. Toen de paus
klaar was en zijn zegen had gegeven,
probeerde ik over het hek te klim
men. maar de ellebogen van een
Zwitserse gardist en een Italiaan in
burger hielden me tegen. Ik deed
alsof ik het allemaal niet snapte en
ze lieten me staan. De delegatie van
hoogwaardigheidsbekleders stelde zich
op in een rij om de paus een hand te
geven. Ik probeerde me bij hen te
voegen, maar viel nogal op door mijn
spijkerpak en werd teruggehaald. Ze
g..\ n me te kennen, dat ik me nu
toch echt koest moest houden.
Ik bleef bij het hek en zag de paus
naderen om ook een paar handen van
hol gewone volk te schudden. Toen
hij enkele meters van me vandaan
was, begon ik in het Spaans te roe-
pin „Wat doel u aan de vervolgingen
i n martelingen in Brazilië?". Hij
merkte me op, gaf me een hand en
zei' „Doe maar rustig aan en vertel,
wat je op je hart hebt". Ik heb toen
in het Spaans verteld, dat kajotters
in Brazilië zonder reden worden ge-j
aricsteerd, verdacht van het bezit van
wAiidnS, dfe'ere1 póli tie nota bene zelf'
bij hen binnen heeft gesmokkeld. Ik
heb hem verteld van de martelingen
en gezegd, dat hij ontzettend veel zou
kunnen doen.
De paus antwoordde me in het Ita
liaans, maar dat heb ik zelf niet ge
hoord. Ik was veel te zenuwachtig.
Een Engelsman heeft het later voor
me vertaald. De paus zou gezegd heb
ben, erg bezorgd te zijn over de ge
beurtenissen in Brazilië en maatrege
len te zullen nemen als de tijd daar
voor rijp is. Hij was de gevangenen
indachtig in zijn gebed en meer van
dat soort vaagheden. Tenslotte kreeg
ik de zegen en nogmaals een hand
je". aldus Jan Nelissen.
RUSSISCH SCHIP
IN AMSTERDAM
Dit Russische schip ligt momen
teel in de Amsterdamse haven.
Het marineschip kan morgen
bezichtigd worden. Pas 21 novem
ber vertrekt het schip weer.
Ue broilers
Wie zou er eigenlijk brallen: de „zwij
gende" meerderheid, of de minderheid,
die overal vooraan probeert te staan?
Den Haag D.
U heeft gelijk. Bedoeld was gisteren
inderdaad „de brallende minderheid"ook
al stond er meerderheid.
UTRECHT (ANP) „Het herstel van
het Centrale Overleg is van doorslag
gevende betekenis voor hel wel cn wee
van de Nederlandse economie" aldus de
voorzitter van de Sociaal-Economische
Raad, drs. J. W- dc Pous, in een vraag
gesprek mei ..Ruim Zicht" van het
Nederlands Katholiek Vakverbond Hij
gelooft niet. dat er reden is voor paniek
of overdreven pessimisme, maar ander
zijds mogen de problemen die in 1971
zullen rijzi
onderschat.
ADVERTENTIE
Ie brengen onder een ander departement.
Gedacht wordt aan CRM. maar. aldus de
heer Den Toom, zal de betrokken minis
ter daarover eerst gehoord moeten
Op het gebied van vrijheid van
meningsuiting in de krijgsmacht is vol
gens de minister al een geweldig ver
schil te constateren tussen nu en een
jaar of vijf geleden. „Het gaat om een
groeiproces dal tijd nodig heeft, en niet
moet worden geforceerd. Natuurlijk doen
zich randverschijnselen voor, en kunnen
individuele commandanten fouten be
gaan. De nieuwe generatie officieren die
nu op de KMA is. leert beier vertrouwd
te zijn met deze vernieuwingen".
De piinister verwierp geërgerd de
kritiek van het Kamerlid Slemerdinck
(P.v.d.A.), die zei dat in de krijgsmacht
willekeurige beknotting van vrije me
ningsuiting plaatsvindt en dat een beleid
op dit punt ontbreekt. De heer Stemer-
dinck noemde het weghalen voor de
klas van een onderwijzer door de mare
chaussee in de affaire rond het soldaten-
blad „Luctor". De minister daagde hem
uit deze bewering waar te maken. ..Nu
een onderzoek is mij gebleken, dal dit
nooit is gebeurd" De heer Stemerdinek
moest toegeven alleen op hel kompas
van berichten in enkele dagbladen te
hebben gevaren.
600ste
&BBL STAATSLOTERIJ
EERSTE KLASSE 17 november 1970
PRIJZEN VAN*.
f 10,— zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 50,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 50,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 100,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 100,— zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 200,zijn gevallen op nummers eindigende op:
f 400,— zijn gevaHen op nummers eindigende op:
f 1.000,zijn gevaHen op nummers eindigende op:
EEN PRIJS VAN:
2
20
33
217
121
148
776
0487
f 2.000,te gevallen op het nummer:
f 2.000,te gevallen op het nummer:
f 2.000,te gevallen op het nummer:
f 2.000,te gevallen op het nummer:
f 2.000,te gevallen op het nummer:
013008
083932*
053544
074916
036811
DE PRIJS VAhfc
f 5.000,te gevezen op het nummer:
f 25.000,te gevallen op het nummer:
013142*
045359
DE EXTRA PRIJS VAN:
f 50.000,is gevallen in de serie P op het nummer;
065787
EN DE TROOSTPRIJS VAN f 1.000,— op nummer:
van elte van de andepa series
065787
Let wel: op nummer 083932 is tevens de prijs van f 10,gevallen;
op nummer 013142 is bovendien de prijs van f 10,gevallen.
„Onze economie kan gelukkig wel een
stootje hebben, aldus drs. De Pous, maar
het treft slecht dat dit stootje komt op
een moment dat de economie niet 100
gezond is- uit de betalingsbalans blijkt
dat we 1 miljard gulden meer besteden
dan we verdienen".
Volgens de SER-voorzitter zijn in 1971
onaangename verrassingen mogelijk als
een belangijke terugslag in de rentabili
teit gepaaid gaat met een sterke vermin
dering van de liquiditeit door het tekort
op de betalingsbalans. ..En we zouden
echt somber moeten zijn wanneer zich op
de drempel van de overgangsfaze naai:
een minder uitbundige conjutctuur als-
nog een prijs- en loonexplosie zou voor-
Terugdringen van de overbesteding en
het voorkomen van een versterking van
de kosten- en prijsspiraal zijn naar het
oordeel van drs. De Pous alleen maar te
verwezenlijken bij een goed sociaal over-
Problemen niet
onderschatten
leg tussen werkgevers en werknemers en
tussen het georganiseerde bedrijfsleven
en de regering. Maar het maken van af
spraken alleen is niet genoeg: de rege
ring, de centrale organisaties en de erbij
aangesloten bonden zuilenen er ook voor
moeten zorgen dat ze worden nagekomen.
Volgens drs. De Pous is dit een opgave
die nog wordt verzwaard doordat van de
groei van het nationale inkomen zo'n
belangrijk deel 60 wordt bestemd
voor allerlei collectieve voorzieningen.
Er is dus minder beschikbaar voor het
vrij besteedbare inkomen van de indivi
duele burger Maar de solidariteit en
betere gemeenschapsvoorzieningen zijn
veel waard- Drs. De Pous heeft tegen
president Tito van Joego-Slavië bij diens
bezoek aan Nederland schertsenderwijs
gezegd: „Als we kijken naar het grote
stuk uit de toename van het nationale
inkomen dat wij in de collectieve sector
stoppen, dan is onze economie misschien
meer „socialistisch" dan die van Joego-
