De kleine parade"
Maatschappijkritiek
van 37 jaar geleden
Neutraal terrein
drama van Tom Stoppard
MUZIKALE PROTESTACTIE WERD
WARMHARTIGE MANIFESTATIE
j I
Niet helemaal
uit de verf
Behoud Scheveningse Bosjes
Kijken naar
kinderen
Zwolsman
zong in
eigen theater
nr' v
Prinses Grace
weer op toneel
Moving being'
inHOT-theater
PAGINA 2
LEIDSE COURANT
MAANDAG 16 NOVEMBER 1970
naar Henrlëtte van Eylc
door Hugo Verhage en^Wln
muzikale leiding
regie Win
met Leen Jongewaard, M
Georgette Rejewski, El
Jetske Z Ijlst ra, John Koel
„De Kleine Parade", de musical naar
het befaamde boek van Henriëtte van
Eyk is, na maandenlange omzwervingen
in den lande en na een flinke reeks
voorstellingen in Amsterdam, nu ook in
Den Haag te zien: zaterdag begon een
kort weekje van opvoeringen in het
Circusgebouw. Daar zal men tot en met
donderdag a.s.. terecht kunnen voor dit
amusement uit de koker van Wim Son
neveld. Samen met Hugo Verhage be
werkte hij het boek. hij schreef de
muziek en regisseerde de voorstelling.
Sonneveld laat het verhaal over rij
ken en armen spelen in 1933 (het boek
is een jaar eerder uitgekomen) en de
mikpunt van de satire, die „De Klei
Parade" is. Van de vele korte schetsen
in het boek is in de bewerking een
soort verhaal gemaakt, waarin de twee
jonge meisjes, in het boekje nare
wichten, dom en onverbeterlijk bekakt,
een soort ontwikkeling doormaken, die
hen min of meer tot inzicht brengt dat
hun rijkeluisleventje onoprecht en on
rechtvaardig is.
slechts in geringe mate gelijk. Het to-
dertig.
kan ktikei
iedei
in de
aangename gedachte dat
zo was, hetgeen niets hoeft te beteke
nen voor de huidige situatie. De Wen-
tincks en Van Ratburghs van nu zowel
als de Zilvermannetjes van nu hoeven
uit deze vrolijke geschiedenis niets te
concluderen over hun eigen situatie.
Rev»
utie zal e
Aardige liedjes
Die reconstructie van de jaren dertig
(vooral in het toneelbeeld) is mogelijk
de aardige kwaliteit van de voorstel
ling, die ik als geheel toch niet ge
slaagd kon vinden. Allereerst om de
structuur van het stuk: een reeks korte
scenes, die eigenlijk zo weinig doordacht
en uitgeschreven waren, dat er van een
totale spanningsboog niets te zien was:
korte flitsen, cabareteske momenten,
met vervelende momenten daartussen.
Er zijn overigens best wel aardige lied
jes in het stuk: „Lieve Heer, doe mij
een lol"; ,.I1 faut gagner son bifteck";
het „Loflied op E
Leen Jongewaard
Bovendien blijken de regisseurskwa
liteiten van Sonneveld niet overrompe
lend. Het geheel is houterig, slecht van
timing en ritme, vaak ook gewoon
traag. Enkele rollen houden gelukkig de
zaak nog op: Leen Jongewaard in een
dubbelrol (die herinnert aan zijn opa-
Gerrit rol van de t.v.) speelt erg inne
mend en overtuigend het zilvermanne
tje Hein en de jongen Ankerblóm, die
door de rijke kliek eerst te pakken
wordt genomen maar zich later revan
cheert. Verder is Elly Weller erg leuk
als Gravin Knal, valt er te lachen om
Marian Berk, Els Ingeborg Smits en
nog wat anderen. Het spelpeil is verder
niet zo best. misschien ook omdat er
nogal wat rollen gewijzigd zijn.
Jammer genoeg heeft „De Kleine Pa
rade" het niet gehaald. Toch had het
idee van de bewerking tamelijk goede
kansen tot slagen. Maar een sterkere
toneeldialoog, een betere regie en vaak
ook betere acteurs zouden nodig ge
weest zijn om deze onderneming tot
een goed einde te brengen.
Per seizoen brengt de NCRV minstens
één dramaproduktie op 't scherm die
in samenwerking met de BRT wordt
gerealiseerd. Vanavond kunnen de
kijkers weer een resultaat van deze
gezamenlijke aanpak zien. Dan brengt
de NCRV het spel „Neutraal gebied"
van Tom Stoppard. gespeeld onder re
gie van Paul Cammermans. De hoofd
rol wordt vertolkt door de vooraan
staande Belgische acteur Luc Philips.
Tom Stoppard, geboren in Tsjecho-
Slowakije, begon zijn loopbaan als
journalist in Bristol, maar verhuisde
al spoedig naar Londen om daar voor
radio
Kort daai
spelen be
ïrkelijk intern-
het succes van
1 Guilderstern zijn
dood", uit 1966, opgenomen in het
repertoire van het Nationale Theater
van Engeland en in 1967 langdurig
vertoond op Broadway in New York.
Dit stuk is in Nederland door de
Haagse Comedie op de planken geJ
bracht.
Evenals bij „Rosencrantz en Guil
derstern zijn dood", is ook „Neutraal
gebied" een parafrase op een bestaand
stuk. Granada, de oorspronkelijke op
drachtgever, kondigde het als volgt
aan:,.Het dramatisch gegeven i
jaar oud. Dit verhaal over een s
de hedendaagse koude oorlog
mers gebaseerd op de legende
als volgt: De uit een der Baltische
landen afkomstige Marin, een goede
vijftiger, heeft jarenlang als Philo in
Rusland gewerkt voor de Engelse vei
ligheidsdienst. Op een dag wordt hij
plotseling afgedankt met als motief
dat 1
wii° in Engeland g:
aar dat wordt hem gewi
:ns op „neutraal gebied" slijt hi
igen in eenzaamheid en met goedko-
alcohol richt hij zijn gezondheid
gronde. De moeilijkheden begin-
in echter pas goed. wanneer zijn
lodig hebben.
2377 NCRV NED. II 21.10 u
krijgsman Philoctetes
i van zijn hoor- die door Sophocles in toneelvor
de Prix Italia. uitgebeeld. In het kort is het
laanden oude Thomas
„Moet dat mooie bos nu weggaan?
Omdat er zo'n grauw gebouw
moet staan ...7"
Zo dichtte een klein meisje, Ilja, dat
haar protest nog fraai illustreerde, waar
na het resultaat, met nog tientallen
andere, geschreven en getekend door
haar jonge collega's, werd geëxposeerd
in een kraam, opgeslagen vlak voor het
Scheveningse Circustheater.
Van deze „tentoonstelling" hebben we
genoten, intens genoten, in afwachting
van de protestoptocht, die plus minus
half drie op het Gevers Deynootplein
arriveerde.
Protesterende jongeren: protesterende
amateurmusici, agerend voor het behoud
van wat zij, terecht, als een kostbaar
natuurgoed van onze stad Den Haag be
schouwden: de Scheveningse Bosjes, in
de oorlogsdagen vernield, maar, een
kwart eeuw geleden, door de goede zor
gen van de toenmalige jeugd wederom
hersteld.
Na hun muziek in de openlucht, kwam
de muziek in het theater, waarvan hon
derdtallen gistermiddag de belangstel
lende waarnemers waren. Met een waar
lijk weldadig enthousiasme deden ze zich
gelden, oor en oog verkwikkend: Klein
Maar Dapper, Sint-Caecilia, een drum
band met opvallend aantrekkelijke majo
rettes in hun ritmisch fraai versnelde
en vertraagde bewegingen, de band
Kosmos Lightshow, vol klank en kleur,
zijn onwrikbaar geloof in de waarde
van popmuziek propagerend.
Dat was allemaal heel veel en heel
oderhoudend. En daar tussendoor speel
den de her enWagter en Votel van de
Nieuwe Komedie als conferencier, de
duizendkoppige menigte steeds weer
herinnerend aan de zin van deze bijeen
komst met de kreet, later door de pauken
van het Residentie-Orkest gesteund:
Dat Residentie-Orkest, correcter ge
zegd leden hiervan, verleende, gediri
geerd door Piet Schijf, na de pauze zijn
medewerking aan deze waarlijk warm
hartige manifestatie. De musici offreer
den hun protestbijdrage in de vorm van
een protestzang, zéér positieve protest
zang, namelijk van de „G'schichten aus
dem Wienerwald" van Johann Strauss II.
De lof van deze „Weense Bosjes" werd
hier nadrukkelijk ten gehore gebracht:
een lof reeds van 1868 daterend....
Misschien is deze wel mede ertoe aan
leiding geweest dat de stedelijke magis
traat er nooit maar een ogenblik over
gepeinsd heeft, de bomen ervan, met
welke intentie dan ook, te rooien
Men ziet het: Strauss' muziek kreeg
hier een bepaald brandende actualiteit
Zwolsman
Wat men eveneens ook zou kunnen
zeggen van wat daarop onmiddellijk
vanavond uit de serie Kijken n;
deren draait. Met zijn vijftien maanden
kan Thomas al volop kruipen en daar
door is hij ln staat alleen op onderzoek
uit te gaan. Toch zoekt hij nog zoveel
mogelijk de nabijheid van zijn moeder;
volledige bescherming geni<
observeerd in hun streven zelfstandig
te worden, wordt wetenschappelijk
begeleid door Sjef Teuns. Eindredactie:
De KRO was ongelukkigerwijze met
regisseur Rob Touber in zee gegaan.
zowel van fliepertjes als
flappertjes. Hij verstopte Hildegard er
vrijwel onder. Terwijl de geluidsband
werd afgedraaid kregen we de gekste
kijktoestanden te zien. In zx
Gisteren: Herkent u deze melodie?
voor de tweede maal bij de NCRV. De
aantrekkelijkheid van het programma
wordt belangrijk verstoord door de
volmaakt overbodige „verkeerde" en
scenering, die voor het programma op
zich geen enkele rol speelt. Voor het
overige: aardig muzikaal programma,
waarbij de fans van operette en opera
duidelijk in het voordeel zijn t.o.v.
musicalliefhebbers.
Ook bij de NCRV: programma rond
Abraham Kuyper. Interessante discus
sie, o.m. door het nogal
van de mening van een psychia-
sr. Maar wel een discussie voor „in-
ewijden". Als ds. Buskes gelijk heeft
Kuyper een der „erflaters van onze
eschaving". Dan moet hij ook voor de
volgde: de klassieke, tevens populaire
basaria van Sarastro uit Mozarts „Zau-
berflöte". Want wie der talrijke aan
wezigen heeft, toen Reindert Zwolsman,
begeleid door het Residentie-Orkest, de
woorden
„In diesen hellgen Hallen
kennt man die Rache nicht
zong, niet moeten denken aan de vele
strubbelingen tussen hem en de gemeente
Den Haag?
Maar goed, Zwolsman stond daar; niet
als leider van de E.M.E., maar als zanger,
leerling van wijlen Louis van Tulder, die
geïnspireerd door Wolfgang Amadeus
Mozart, getuigenis aflegde van zijn goede
gezindheid.
Een getuigenis, muzikaal dermate
nederig, zó vol eerbied voor wat een
toonkunstenaar in zUn ondoorgrondelijke
wijsheid en schoonheid kan poneren, dat
ze ons bepaald even sterk heeft weten
Een ernstige noot: de herinnering er
aan vervaagde niet door het daarop
terstond volgende Faustballet en de
Tritsch-Tratschpolka van Johann Strauss
II voornoemd.
Een ernstige noot: daarvoor zorgde
ook dr. Fiedeldij Dop, die de aanwezigen
tot protest tegen de gemeentelijke plan
nen met kalme nadrukkelijkheid wist
op te wekken, hiermee een pleidooi „voor
kinderen en kleinkinderen" houdend. Om
de zin van zijn woorden nader aan te
duiden:
„De be\
steden zUn
bereid de nadelen van het leven in een
stad te aanvaarden, wanneer de voor
delen ervan in de vorm van recreatie,
ontmoeting en uitdaging hun een leef-
Zondagmiddag »vt de Scheveningse
Bosjes: vrolijke aandacht voor een
ernstige zaak. Beeld van de stoet,
op weg naar het Circustheater.
te veel probeert te bereiken.
Dan hebben Mozart en Beethoven meer
te bieden; Marin Masin gaf in Wolfgang
Amadeus' sonate KV 423 voor viool en
alt haar echtgenoot vooral in het adagio
mooi lyrisch tegenspel. Met Beethovens
an nans wertcien aie op onze zenuwen,
waardoor het hoorgenoegen, dat die
geluidsband opleveren kon, danig ver-
Meneer Touber wordt bedankt! Hij
zag kans om een programma van een
poucieK van vanaaag Deieicenis neD-
ben. Die betekenis zo zij er al zou
zijn, kwam niet uit dit programma
Er was ook Video gisteren, program
ma dat voornamelijk bedoeld is voor
het leven van hun stad kunnen identi
ficeren... hier dreigen gevaren!"
Het was Adelbert Fokke, die, alle
medewerkenden aan deze manifestatie
bedankend, meedeelde dat er tot dus
verre 30.000 handtekeningen zijn bin
nengekomen: tot vrijdag gaat de actie
Japans kamerorkest
met Song of Ainu"
Het Japanse Kamerorkest The Toho
Gakuen String Orchestra zal op zondag
LONDEN (AP) Prinses Grace van
Monaco, vóór haar trouwen de filmster
Grace Kelly, zal maandag voor het eerst
in 14 jaar weer op het toneel staan en
in het volle voetlicht van de schijnwer
pers. Zij zal hedenavond in de Royal
optreden van dit nieuwe ensemble be
sloten. Het werd qua enthousiasme een
sterk slot; maar onder het enthousiasme
had de klankverhouding wel eens te lij
den. Vooral in de snelle tempi was het
trio te veel op de hoogtepunten bedacht
en te weinig op wat daaraan vooraf
moet gaan en wat erop moet volgen.
G. v. L.
onzer meest favoriete artiesten kapot
te maken, omdat hij zo nodig het
inventieve tv-mannetje wilde zijn. Die
artieste kregen we wel voluit in beeld
toen zij een fragment uit haar boek
voorlas. Maar voorlezen per tv, en dan
nog ondertiteld ook. is een ondankba
re aangelegenheid...
Bij KRO-Brandpunt deed het ons
deugd dat eindelijk werd ingegaan op
de morele aspecten van de abortus
provocatus. Moraaltheoloog drs. Bee-
mer uit Nijmegen roerde bij de afwij
zing vanuit zijn wetenschap overigens
ook de juridische kant aan. Het zou
gewenst geweest zijn als die kant
eens door een jurist zou worden uit
eengezet. Zulks bijv. in relatie tot de
t.v.-makers en anderen die zich, zoals
wU zelf. beroepshalve met tv bezig
houden. We hebben geïnteresseerd ge
keken. maar zullen u met ojize me
ning erover niet lastig vallen.
Vg.
Auteursrechten
geschonden door
„Journaal 2000"?
22 november optreden in de Prins Wil-
lem-Alexanderzaal van het Nederlanos
Congresgebouw. Het programma omvat
werken van Schönberg. Vivaldi en Kya-
ma. Dirigenten zijn Michiyoshi Inoue
en Kazuvoski Akiyama. Het orkest is
voortgekomen uit de Toho Gakueri-
school voor muziek die geopend werd in
van de Japanse muziek die door de
oorlog bijna geheel ten gronde was
moniemeester van Sir Noel Coward over
nemen. Sir Noel, de doyen van het
Britse theater, hij is 70 jaar oud; ligt
in een ziekenhuis lijdend aan pleuritis.
Hij is evenwel goed herstellend. In de
Royal Festival Hall zal een groot concert
worden gegeven, waarvan de baten be
stemd zijn voor de United World Col
„Moving being" uit Londen zal op za
terdag 21 november in het HOT te Den
Haag optreden met „Three Pieces,",
„Trio" en na de pauze „Package Deal".
De dans is uitgangspunt van deze groep
die uit 12 mensen bestaat en opgericht
werd in 1969, maar de voorstellingen
zijn eveneens opgebouwd met cabaret
materiaal, sketches, toneelfragmenten,
etc. De bedoeling is om „totaaltoneel" te
„Tot de dood ons scheidt" blijven we
een vervelende serie vinden. Ze is ons
te negatief, te plat, te weinig Neder
lands en vooral te onhumoristisch.
Dan tekenen we liever voor De Moun-
tics. Hun show is bepaald niet het
einde van de tv-humor, maar de tek
sten worden onmiskenbaar beter en
HILVERSUM (ANP) Het bestuur
van de NOS heeft besloten een com
missie o.l.v. de juridische adviseur van
de NOS, mr. J. van Santbrink, een on
derzoek in te stellen naar een moge
lijke schending van de auteursrechten
door het nieuwe huis-aan-huisblad
Journaal 2000, dat ook in Den Haag
is verspreid. In dit blad zijn de tele
visieprogramma's voor deze maand op
gegaan. In 1964 maakte het orkest een
succesvol tournee door de Verenigde
Staten. De Japanse componist Kioshige
Koyama won in 1946 de eerste composi-
tieprijs van het Mainichi Muziek Con
cours sindsdien heeft hij een groot aan
tal werken geschreven in Japanse stijl.
..The song of Ainu" is een van zijn
1 bekendste werken geworden.
leges. Tot de vorstelijke personen, die de
voorstelling bijwonen behoren de prins
van Wales, zijn zuster prinses Anne,
prinses Alexandra en de koning en ko
ningin van Griekenland. Prinses Grace
zal de reis van Monaco in stijl maken,
namelijk in het privé-straalvliegtuig van
een oude vriend en collega, Frank Si
brengen. „Moving being" treedt regel
matig in Engeland op waar het zijn
standplaats heeft in het pas geopende
theater The Place te Londen. „Moving
being" zal dit seizoen het eerste buiten
landse gezelschap in het HOT zijn; er
zullen andere volgen die evenals „Mo
ving being" deel uitmaken van het zgn.
Mickery Circuit.
aan de show als geheel wordt kenne
lijk meer zorg besteed dan in het
verleden vaak het geval was.
„Poets" herrees. Zonder Buddingh,
zonder veel spiritualiteit ook. Nie
mand werd echt voor gek gezet,
maar we konden het niet leuk vinden.
Ook al omdat de onechtheid er zo dik
genomen. De auteursrechten van de
programmagegevens berusten echter
bij de omroep. De commissie zal na
gaan of Journaal 2000 inderdaad de
programmagegevens heeft kunnen ver
krijgen door middel van vrije nieuws
garing, zoals door het blad zelf wordt
gesteld, of dat sprake is van schending
van de auteursrechten.
