PEUR STUYVESANT Studio Caid<ieSou%owit Miep Diekmann voor leerstoel jeugdlectuur VPRO optimistisch voor de toekomst [Z. REVISIE MORGEN Kopduel in nieuwe opzet De Baron von Münchhausen Riskante Kerk PAGINA 2 LEIDSE COURANT DONDERDAG 5 NOVEMBER 1970 Probleem der Zu i dm o luk kers WIE nog optimistisch was en een oplossing voor het politieke probleem van de Zuidmolukkers haalbaar achtte, moet na lezing van premier De Jongs verslag d.d. 21 oktober wel anders zijn gaan denken. Want de bespreking, die de premier in aanwezigheid van minister Luns gehad heeft met de heren Manusama en Hitijahubessy, heeft zelfs niet de aanzet tot enige overeenstemming opgeleverd. Natuurlijk weet de heer Manusama c.s. dat wat zijn Molukkers politiek begeren thans een onhaalbare kaart is en hij begrijpt ook, dat de stellingname, die niettemin van de Nederlandse regering wordt gevraagd (verklaren dat Nederland nog achter het zelfbeschikkingsrecht van 1949 staat) zeker na de oplossing van het conflict onmogelijke zaak leiders Nederland staan Nieuw-Guinea is. Maar de politieke Zuidmolukkers in op een dergelijke platonische verklaring van Den Haag, omdat ze geloven op die manier hun achterban de illusie te kunnen laten, dat de Republiek der Zuid-Molukken eerlang een haalbare kaart zal zijn. Maar de werkelijkheid is even hard en onomstotelijk als bijvoorbeeld de inlijving van de vroegere Baltische staten bij de republiek van de Sovjet-Unie. Wat over een paar generaties de geschiedenis mogelijk maakt, weet niemand. Maar de dag van vandaag kent haar eigen feiten en een daarvan is, dat Nederland onmogelijk aan een „de jure" erkenning van een zelfstandige staat van de Zuid-Molukken kan vasthouden, al was het alleen maar omdat onze regering en ons volk voor het „de facto" bestaan van so'n staat weinig of niets kunnen doen. Belangrijker IIVAAROM vinden we het zo Jammer, dat de heren Manusama en Hiltijahubessy voorop blijven stellen, dat in de politiek nooit nooit gezegd moet worden. Want daarmee stellen ze problemen, die misschien wel op te lossen zouden zijn op de tweede plaats. Erkend moet worden, dat het probleem van de Molukkers menselijke aspecten heeft waarvan het gemakkelijker is ze als buitenstaanders te beoordelen dan ze als betrokkenen te ondergaan. Een deel van hen weigert zich in de Nederlandse gemeenschap te laten integreren; anderen zouden dit wel willen, maar kunnen het niet, ook wel eens mede door de opnamebereldheid van de Nederlandse bevolking. Het algemene jongerenprobleem, dat een groot deel van de generatie tussen de veertien en vijfentwintig bevangen houdt, wordt bij de Molukkers door hun eigen problematiek nog versterkt. Tenslotte is het beleid van de Indonesische regering ten opzichte van de Molukkers, die wel willen repatriëren, er ook niet een om In een zuivere majeurstemming te worden genoteerd. Toch is op dit moment en in de nabije toekomst een veel groter belang voor deze problemen een oplossing te vinden, zoeken naar irreële politieke aspiraties, die Nederland te buiten dan te blijve: oplossingen v de grenzen Aanknopingspunt \TOOR deze oplossingen moet er met goede wil en doorzettingsvermogen in dc toezeggingen van premier De Jong toch steeds een aanknopingspunt te vinden zijn. De regering wil, naast de al bestaande faciliteiten, nagaan of ze Molukkers, die individueel naar Indonesië willen terugkeren, nog verdere economische en technische bijstand kan verlenen tot maatschappelijke inpassing in Indonesië. Molukkers, die in Nederland willen Integreren, zullen op alle mogelijke manieren geholpen worden. De regering is tenslotte ook bereid hen, die hier in groepsverband willen blijven leven, meer te helpen, wanneer aangetoond wordt, dat er terzake van rechtspositie, welzijn en inpassing nog onvervulde wensen bestaan. Bij het gesprek met de premier en minister Luns heeft de heer Manusama slechts verklaard zeer teleurgesteld te zijn over Nederlands visie op de politieke en volkenrechtelijke problematiek. Hij heeft niet „ja" gezegd op het aanbod om een gezamenlijk onderzoek van reële toekomstmogelijkheden de voorkeur te Toch zijn de Molukkers in Nederland erbij gediend, dat dit „ja" alsnog komt. Het hoeft niet op spectaculaire manier te gebeuren en misschien is het veel beter dat de Nederlandse autoriteiten hun beleid zo gaan voeren, dat wat noodzakelijk is impliciet gebeurt. Maar wie van de Molukkers de redelijkheid en haalbaarheid biervan inziet, zal in eigen kring interne zending moeten gaan verrichten. Dan denken we niet ln de laatste plaats aan jongeren, die begrepen hebben hoe elk jaar dat alleen maar besteed wordt aan het koesteren van een illusie, een verloren jaar kan worden. Uitreiking van staatsprijs 1970 (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Bij de uitreiking van d« staatsprijs voor de jeugd- en kinder literatuur 1970 gisteren ten departe- raente van C.R.M. te RjjswUk door mi nister dr. DL A. M. Klompé heeft de onderscheiden schrijfster Dliep Diek- man opnieuw warm gepleit voor de in stelling van een leerstoel of een lectoraat op het gebied van de jeugd- en-kinder lectuur. Het klimaat voor het kinder en jeugdboek is de laatste jaren sterk veranderd. Toch wordt er door de grote massa nog steeds niet of weinig geleien. Er bestaat geen goed onderricht op dit gebied, geen goede docenten en geen bekwame critici, ter- Ivoor leer- en leesboekjes voor de kin deren. U schreef die in opdracht van de Antilliaanse regering. Juist u kon zulk I een opdracht vervullen, omdat u zich zo I volop in het denken en voelen van het kind kunt inleven en omdat de sfeer van de Antillianen u vanuit uw eigen jeugd zo vertrouwd is." De minister besloot haar toespraak met de aanbieding van een litho van Constant daarom zinvol, omdat Con stant ook ingaat tegen de geestelijke armoede, nivellering, commercialisering, bevoogding, verouderde ethiek, verstar ring en onverschilligheid, zoals het juryrapport van Miep Diekmann stelt. De juryvoorzitter, prof. dr. N. C. A. Perquin, weers er ten overvloede nog eens op, dat Miep Diekman geen ge makkelijke is en dat haar werk van een dusdanige kwaliteit is, dat de jury zich afvroeg welk recht zij had hiero ver te oordelen. Het werd tijd, dat de schrijfster Diekmann een prijs kreeg en de jury vond het een hele geruststelling Het geld voor de staatsprijs zag Miep Diekmann liever besteed aan de oplos sing van dit probleem. Men zou kunnen beginnen met het beschikbaar stellen van een stipendium voor een studie of een proefschrift op het terrein van de jongerenlectuur. Dit zei Miep Diekmann in klare taal in haar dankwoord, na het uitspreken overigens van diepe dankbaarheid je gens allen die het goed met haar me nen. Men had van haar niet anders verwacht, want zo lang zij al in de openbaarheid werkt in woord, en ge schrift, heeft zij zich laten kennen als een weerbare vrouw, die weet wat zij wil wanneer het gaat om de jeugd en het boek. Annie M. G. Schmidt, die het rapport van de adviescommissie voorlas, zei dat ook wanneer Miep Diekmann geen boe ken voor de jeugd zou hebben geschre ven, zij toch deze prijs gekregen zou hebben, omdat zij altijd als een Cassan dra het voor de jeugdliteratuur heeft opgenomen, overal wanneer daarvoor aanleiding bestond. Zij heeft de conse quentie van deze houding aanvaard en nimmer commercieel geschreven op verzoek van de uitgevers. Zij is het conflict niet uit de weg gegaan en wisselde nogal eens van uitgever. Maar uiteindelijk won zij het pleit, ook al door haar simpele en bevattelijke taal, waarin zij spanning en ontspanning op bouwde zonder aan haar vrijheid als kunstenares te kort te, doen en zonder de echte problematiek, zoals die leeft in de kinderwereld uit de weg te gaan. Miep Diekmann is derhalve een zeer veelzijdig auteur, reden waarom de Jury unaniem besloot haar voor te dra gen voor de prijs. Minister Klompé haalde in haar toe spraak enkele vroege herinneringen op en ging daarvoor terug naar de jaren, dat Miep Diekmann als jong journaliste voor een krant werd afgevaardigd om een politiek congres te verslaan. Zij heeft daar toen de emancipatie van de vrouw tegen de verdrukking van de minderheid van 't congres verdedigd. Toen al viel op, dat zij niet op haar mondje was gevallen. „Maar," aldus vervolgde minister Klompé, „u bent niet alleen kritiserend en belerend maar ook een voor uw tijd voorblijvende Sibylle. een voortdrijven de Antigone. U heeft zich ingespannen om ook het werk van Nederlandse col lega's in het buitenland te helpen ver spreiden. In de Antillen, waar tot voor een aantal jaren terug geen eigen kin- der- en jeugdlectuur bestond, zorgde u Dit feestelijke gebeuren, dat werd besloten met een receptie, werd opge luisterd door gitaarspel van Julian B. De prenten van Elenbaas zullen te zien zijn in de tentoonstellingszaal ,,'t Ven ster" aan de Gouvernestraat 129 te Rotterdam van 7 tot 27 november. Actie voor 25.000 nieuwe leden (Van o e omroepcorrespondent) HILVERSUM Wat iedere ingewijde in Hilversum verwachtte, maar nooit openlijk wilde uitspreken, heeft de VPRO-voorzitter Jan Kassies gister middag toegegeven: de VPRO is als c- omroep beneden de beruchte rode streep van 100.000 leden gekomen. Telefonisch heeft het ministerie van CRM laten weten, dat 20 procent van de VPRO-aanhang niet in het bezit is van de wettelijk voorgeschreven kaart van de dienst omroepbijdragen. Bij de steekproef gehouden op 1 december' j.l., toen de VPRO 87.574 leden en 38.977 eontributanten telde, of 126.551 medestanders, werd dit bestaand „schoon gemaakt" van personen, die zowel als lid en als contribuant, dus dubbel stonden geboekt in de VPRO- administratie. Van de overblijvende 112.797 VPRO-aanhangers werd daar na door de ambtenaren van de DOB (Dienst Omroep Bijdragen) gecontro leerd of zij geregistreerd stonden als betalend kijker- of luisteraar. Van hen bleek 90.125 aan de wettelijke voorschriften te voldoen. De medewer kers van de overheid traden boven dien zeer coulant op dooor een statisti sche afwerking van de steekproef van 2,5 procent naar boven af te ronden, zodat op de peildatum de VPRO offi cieel 92.945 regegistreerde leden en contribuanten telde. De voorzittrf, de heer Jan Kassies, vertelde, dat bij de VPRO reeds lang plannen bestonden om door een ad vertentiecampagne en een wervings actie binnen een jaar 25.000 nieuwe leden aan te trekken. Spreker vond de situatie niet zo ernstig als ze op het eerste gezicht lijkt. Men heeft immers een jaar de tijd alvorens de minister van CRM uitvoering zal geven aan de betreffende bepalingen in de omroep wet en de VPRO de status van c- omroep zal ontnemen. De wet zegt echter uitdrukkelijk KAN ontnemen en niet MOET ontnemen, aldus de heer Kassies. Bovendien zou de VPRO dan aspirant- omroep worden, die twee jaar de tijd krijgt om de grens van 100.000, welke als eis geldt voor een status van c-omroep weer te bereiken. De heer Kassies dacht niet zoveel tijd nodig te hebben. Uit de aanwas van nieuwe leden blijkt, dat driekwart van hen jonger is dan 35 jaar, terwijl 67 procent van de bedankers ouder is dan 60 jaar. Onder de nieuwelingen bevinden zich vaak studenten en jongelui, die moei lijk de 75 gulden kijkgeld per jaar kunnen missen. De uittocht van oude re VPRO-leden houdt uiteraard vaak verband «net de kritische programma's en experimenten van deze omroep. Toch wij men geen wijziging bren- gen in deze formule. De radioreportage over de sabotage in het leger resulteerde in de periode van 1 tot 28 oktober in 1885 bedank jes en liefst 1991 nieuwe leden, zodat de VPRO per saldo 106 leden meer telde dan voor deze veel omstreden uitzending. Directeur S. Doorman gaf toe, dat de VPRO schriftelijk contact onderhoudt met de „werkgroep 2000", die 20.000 sympathisanten telt en een zendmach tiging in Den Haag heeft aange vraagd, maar de toelatingsgrens van 25.000 waarschijnlijk niet kan berei ken. Een groot gedeelte van deze werkgroep bezit helaas geen kaart van de dienst omroepbijdragen. Mocht het ooit tot een samenwerking komen, dan blijft uiteraard de VPRO als houdster van de zendmachtiging verantwoordelijk voor de program- Bij de VPRO is kennelijk wel enige paniek na de CRM-mededeling dat deze omroep onder de rode 100.000- streep is gekomen en dat haar voort bestaan derhalve aan een zijden draad is komen te hangen. DIeer dan ooit werden de kijkers genood om per telefoon, per briefkaart, of hoe dan ook zich als lid aan te melden. Namens de VPRO-top sprak Arie Kleywegt. bezorgd maar niet helemaal verontrust. De VPRO zou. zo zei hij, blijven mikken op kwaliteitsprogram ma's. Als dat inderdaad het geval is dan kan de VPRO nog heel lang mee. Want het is bepaald niet aan kwali teitsprogramma's dat deze omroep ten- onder dreigt te gaan. Al» de VPRO verdwijnt, gebeurt dat omdat deze omroep zich achter steeds variërende groepjes „andersdenken den" stelt, om het even of dit exhibiti onisten. Amerikahaters. Israëlhaters. druggebruikers of anarchisten zjjn. Zij mikte op de kleinst gemene deler en dat getal ligt beduidend onder de honderdduizend. De VPRO is inmiddels toch wel wijzer geworden. De première van „Ziender ogen" gisteren we vonden het overigens een vervelend programma zou zonder meer onder TROS-vlag uitgezonden kunnen worden. Voorts zagen we „Overval zijn India nen". Hans Keilers visie op België. Geen goed programma, vonden we. Vooral om de hatelijk-bemeesterende toon waarmee superieure Hans onze Zuiderburen vertelde dat ze als natie geen recht van bestaan hebben De Belgen werden ons. voorgesteld als mensen die industrie bedrijven, koeien houden, varkens vervoeren, mijnen sluiten en water verontreinigen. Alle maal zaken die onszelf niet vreemd zijn. Dat er een taalstrijd is wisten we ook. Enig belangwekkende element bleef de economische machtsconcen tratie. Maar op dat aspect werd niet diep genoeg ingegaan. Vg. NEDERLAND I NOS: 18.45 uur: De Woefs en de Lamaars 18.55 uur: Journaal AVRO: 19.04 uur: Sportpanorama 20.00 uur: Journaal 20.20 uur: 21.36 uur: Voor de vuist weg 22.45 uur: Journaal TELE AC: 22.50 uur: Vergadertechniek NEDERLAND II NOS: 18.45 uur: De Woefs KRO: 19.30 uur: Kopduel 20.00 uur: Journaal 20.20 uur: De Baron von Münchhausen 21.10 uur: Brandpunt 21.35 uur: De wrekers 22.25 uur: Riskante Kerk 22.55 uur: Journaal NEDERLAND I TELEAC: 10.00 uur: Modelbegrip en EV. OMROEP: 15.30 uur: Kinderprogramma 16.00 uur: Journaal NCRV: 16.02 uur: Rodeo voor artiesten 16.50 uur: Kijkkast NOS: 18.45 uur: De Woefs en de Lamaars 18.55 uur: Journaal NCRV: 19.04 uur: Swiebertje 20.00 uur: Journaal 20.20 uur: Zeskamp sport 21.35 uur: De kleine zielen 22.50 uur: Hier en nu 23.15 uur: Zaterdagavondzang 23.25 uur: Journaal NEDERLAND II NOS: 18.45 uur: De Woefs en de Lamaars 18.55 uu. Journaal EV. OMROEP: 19.04 uur: Daad bij het woord 19.27 uur: Gespiegeld in kerkeglas 19.44 uur: Nader bekeken 20.00 uur: Journaal VARA: 20.20 uur: Dorusshow Geef me de ruimte 21.00 uur: Mijlpaal in de Meerpaal 22.30 uur: lk zoek X, thriller 23.20 uur: Monty Pythons vliegende circus 23.50 uur: Journaal Buitenlandse Turkse sluikreclame correspondenten op veld FC Twente over de kansen GROET VAN STORK? BELGIE 324 m (NEDERLANDS) van mr. Luns In het NOS-tv-programma „Ter vi sie", het parlementair en politiek weekoverzicht van vanavond zullen zes buitenlandse correspondenten hun mening geven over de kansen, die minister Luns in het land waar zij werken naar hun mening heeft voor het secretaris-generaalschap van de NAVO. De nu zes Nederlandse jour* nalisten ln het buitenland zijn Peter Schreuder in de Vër. Staten, George Noordhoff in Engeland, Johari van Minnen in Duitsland, Louis Felleman in België, Frits Visser in Frankrijk en IJsbrand Hiddes van Galema in Italië. Voorts wordt in „Ter visie" aandacht besteed aan de komende partijraad van de K.V.P., de begroting van het ministerie van justitie en de wekelijk se ministerraad. Vanavond NOS Ned. II 19.04 uur. (Van onze correspondent) HENGELO Slork Hengelo heeft zich eergisteren tijdens de voetbal wedstrijd FC TwenteEskisehirspor schuldig gemaakt aan een vrij uniek staaltje van sluikreclame. Op het re clamebord van tien meter, dat tegeno ver de hoofdtribune van het Diekman- stadion hangt en waar normaal de tekst „Stork Pompen" staat, wa» In der haast de Turkse zinsnede „Sa- natkar ariyor" aangebracht, hetgeen in het Nederland» betekent: „Wij zoe ken vakmensen". Medewerkers van de NOS-televisie, die 's avonds in Studio-Sport een sa menvatting van de voetbalwedstrijd uitzond, hebben het gebeurde gerap- porteerd aan de heren J. W. Renge- link en C. H. Enkelaar, respectievelijk programmacommissaris en hoofd NOS-televisie. In hoeverre het ge beurde een staartje zal hebben voor FC Twente is niet bekend. De heer H. C. Nijhuis. chef van de reclameafdeling van Stork Hengelo: Te D<jun „Wij hebben de aanwezige gastarbei- rheoYogii ders een welkom willen toeroepen. In den. 9.40 zekere zin beschouw ik de tekst als 959 T'Jd een groet. De gemeente heeft ons ,kpr°j,"n8 toestemming gegeven om de oorspron- 11.00 Mie kelijke tekst te wijzigen. Dat de NOS lezing. 1 dit ziet als een vorm van sluikreclame is voor mij een onbegrijpelijke zaak' Volgens de heer G. H. van Beek, chef voorlichting van de NOS-televisie, is er wel degelijk sprake van sluikrecla- tuïnbóuw. u.so"Nieuws me. „Onder sluikreclame verstaan wij teiten. 12.so Buitenlanc alle reclame, die speciaal met het oog 13 00 Vliegende ■chiJY< op een eventuele wedstrijd wordt R^^er^ weekMacT m< aangebracht. Wij hebben nu eenmaal 16.02 Nieuw* NOS: de vaste regel, dat aanwezige reclame 8" wordt geaccepteerd. Het zou hypocriet zijn daar bezwaar tegen te maken, u, Wat nu gebeurd is. is duidelijk tegen de regels. En het had kunnen leiden KRO: 12.41 HIRO: 17.01 n de samenvatting. 7.20 (S) Z.O.: De derde jaargang van KRO's Kopdu el, gaat met een totaal nieuwe opzet van start. Kopduel-nieuwe-stijl is nu een twee-strijd geworden, waarin ac tieve en populaire oud topsporters op de vraag en antwoordbank worden gelegd. Presentator Theo Koomen krijgt de gelegenheid de parate kennis te testen van die prominenten, die maximaal duizend gulden kunnen verdienen. De winnaar van de duizend gulden krijgt daarna de kans in een volgende uitzending tegen een door hem te loten nieuwe kandidaat op nieuw aan te treden met wederom als inzet duizend gulden. De eerste twee kandidaten die in deze eerste afleve ring spitsroeden gaan lopen zijn de oud-atletiektienkamper Eef Kamer beek en Roel Wiersma. Roel Wiersma, oud internationaal voetballer en nog ADVERTENTIE Ieder week biedt het radio/tv-magazine Studio J 14 volledige pagina's de buitenlandse radio en tv. Ja. Studio biedt meer! Elke aflevering zit boordevol boeiende reportages en informaties 0 van beeld en geluid. Voor elf stuivers per week kijkt en luistert u met meet plezierl Ook kunt niet zonder Studio. Stuur daarom nü een kaart zonder postzegel met uw naam en adres aan ons antwoordnummer te Amsterdam. het dynamische radio/tt-magaiine van de KRO biedt meer...veel meer! steeds achter de schermen in de voet ballerij is evenals Eef Kamerbeek af komstig uit Eindhoven. Ook de kijkers kunnen een aantrekkelijke prijs ver dienen. Aan hun zal ook een vraag ter schriftelijke beantwoording worden KRO Ned. II 19.30 uur. De derde aflevering van de Baron von Münchhausen speelt zich af aan het hof van sultan Sali Salem. De sultan Is een groot levensgenieter en er ont staat al spoedig een hechte vriend schap tussen de baron en de sultan, de harem ontmoet de baron een vrouw die weer verdacht veel lijkt op zijn Hilde. Maar wanneer de sultan er achter komt dat de baron een bezoek heeft gebracht aan zijn harem ont steekt hij in woede. De baron weet nauwelijks het vege lijf te redden. KRO Ned. II 20.20 uur. In Riskante Kerk heeft Willebrord Nieuwenhuis een interview met de Belgischejezuïet Roger Veekemans, naar aanleiding van het verschijnen van zijn boek „Doodstrijd of Herle ving." Pater Veekemans al sociloog. werkzaam in Chili peilde de levens kansen van de Kerk in Zuid-Ameri- ka. Volgens de Vaticaanse statistiek beloopt het aantal katholieken zo'n half miljard. Daarvan woont 42 pro cent in Europa en 36 procent in La tijns Amerika. Het aantal priesters is echter heel anders verdeeld. Meer dan 60 procent in Europa ei. nog geen 10 procent in Latijns Amerika. Eveneens in deze uitzending een frag ment van het nieuwe stuk van Hein- rich Böll „Aussatz," gevolgd door een interview met de auteur. Een belang rijk, aandeel vormt een aantal kinder tekeningen over dood en hierna maals. KRO Ned. II 22.25 uur. Dynamisch. Modem. Energiek! Vooraan bij alles wat nieuw en jong is. Peter Stuyvesant - rijke geurige tabak, volmaakt filter, King Size Peter Stuyvesant, U geniet zoveel meer! „L'humour est-11 reactionnaire?" (Is de humor reactionair?) is het onderwerp van een lezing die monsieur Robert A Escarpit zal houden op 20 novem ber, 20.00 uur, in Pulchri Studio, voor de Alliance Frangaise, uitgaande van het Institut Francais des Pays-Bas, Centre de La Have. Robert Escarpit is directeur van l'Institut de Littera- ture et Techniques artistiques de mas6e de l'Université de Bordeaux.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 2