GOKKEN
KENT GEEN
GRENZEN
DOEN
PARADIJS
DER
DAGDROMERS
ra
Een kater
toe...
en zo
snel
mogelijk
1971
BE
IG
Nederlanders besteden
jaarlijks 300 miljoen om
kansje te wagen
In grote spanning rond de speeltafels in het buitenland.
DEN HAAG De Nederlanders staan In Europa bekend als goklustige, maar tevens
als voorzichtige spelers. Dat is ongeveer de enige, algemene zekerheid die er
omtrent het gokken van Nederlanders is te geven. Wie keiharde cijfers, wetenschap
pelijke conclusies en deskundige opmerkingen wil hebben, zal duizelen. Niet van
wege een lawine gegevens, maar door factoren als geheimzinnigheid, ondeskun
digheid, rivaliteit, angst voor de werkelijkeheid, onwetenheid en concurrentiever
valsing, die allemaal een rol spelen bij het naar buiten uitdragen van de weten
schap rond het gokken. Een uitste kende voedingsbodem voor geruchten dat de
gokwereld ook in Nederland wel stevig in handen van de onderwereld en misschien
zelfs van de Maffia zal zitten.
De gegevens die wij de lezer zullen
verstrekken moeten in ieder geval
niet als wetenschappelijk verantwoord
beschouwd worden, maar interessant
zijn ze wel. De stichting Behendig
heidsspelen, waarvan de Bredase di
recteur Vreemdelingenverkeer Gérard
Sliepen voorzitter is, heeft „onderzoe
kingen" laten doen; en in Den Haag
zitten op dit gebied ook zeer actieve
heren: de raadgevend ingenieur F. A.
Weber, F. B. A. Prinsen ing. en prof.
J. W. Cohen, die hun steentjes aan
onze „kennis" mede hebben bijgedra
gen.
Dat de Nederlanders goklustig zijn,
hebben de talloze sociëteiten, vereni
gingen en stichtingen inmiddels wel
bemerkt getuige hun lopende band-
produktie van quasi-behendigheidsspe-
len (roulex, 24-spel, optica, delphi, ro-
co, saturne, lumex, enz.)
Ze worden gebruikt ter opvulling van
de tijdleremten na invallen die de poli
tie met de regelmaat van de klok
blijft doen in hun clandestiene casi
no's, waar gewoon roulette een
hazardspel wordt gespeeld. In ons
landje zijn er ruwweg geschat 175 tot
200 in bedrijf. De politie heeft er al
Daarnaast wordèn al jarenlang tien
tallen miljoenen guldens per jaar in
gokkasten („eenarmige bandieten")
gegooid. De meest bekende zijn de
fruitautomaten, Rotamint en de trek-
balkasten (bruto-opbrengst per kast
per jaar f 10.000,gemiddeld). Alles
wordt illegaal bespeeld als er geld
wordt uitgekeerd, maar een kniesoor
die daar op let.
De schattingen lopen uiteen, maar per
jaar vergokken de Nederlanders zo
om en nabij de 300 miljoen gulden!
Hoofdelijk omgeslagen (acht miljoen
Nederlanders ouder dan 21 jaar) komt
dat neer op gemiddeld veertig gulden
per persoon per jaar. Hieronder zijn
inbegrepen uitgaven aan de voetbal
en paai-dentotalisator, staatsloterij, de
Duitse en Belgische lotto's, tal van
loterijen in binnen- en buitenland,
kettingbrieven( „Zweedse" en „Ameri
kaanse roullette"), de uitgaven in de
speelholen, aan kans- en trekbalauto-
maten en óók de beursspeculaties.
Geschat wordt dat de Nederlanders in
buitenlandse speelzalen aan de lote
rijen en lotto's in het buitenland 40 tot
45 miljoen gulden uitgeven (dertig
procent van de Belgische casinobezoe
kers bestaat uit Nederlanders ruim
200.000 per jaar die een slordige 15
tot 20 miljoan achter de harken van
de croupiers (moeten) laten).
De gokjes in de duivensport en talrij
ke cafégokjes en dergelijke hebben we
hierbij buiten beschouwing gelaten.
Het doet bijna vermakelijk aan, dat
na de dreigende circulaire van de
ministers van Justitie en Binnenland
se Zaken, waarin werd aangedrongen
op zo'n strak mogelijke handhaving
van de regels, dat speelautomaten
krachtens de wet op de kansspelen
gewoonlijk verboden zijn, op de Ne
derlandse markt een nieuwe „eenar
mige bandiet" is geïntroduceerd en
normaal wordt toegelaten. Verdiensten
en uitbetalingen zijn belastingvrij.
Over de „uitkeringspercentages"
wordt verschillend geoordeeld. Er kan
op dit punt door eigenaars en caféba
zen bij het leven worden geknoeid.
Gemiddeld keren de gokkasten 65 tot
80 procent uit. Ter vergelijking: de
staatsloterij keert volgens ir. Weber)
66,8 procent uit; de Duitse lotto 50, de
voetbalpool 45 en de grote landelijke
loterijen 15 procent.
Terug naar de roulette die hier zo
welig tiert. Op tal van plaatsen draai
en (of draaiden) in Oost-Brabant
(Liempde, Best, Budel, Nuenen, Aalst,
Veghel, Oirschot) in Loosdrecht (zes
„sociëteiten"), in de provincie Utrecht
en in de grote steden goed marche
rende speelbanken.
Een •kanakteristiek- van de roulettespe
lers zegt dat ze ouder dan 25 a 30
jaar zijn en voornamelijk in kringen
van de (handeldrijvende) middenstand,
nijverheid en handel voorkomen; ook
gepensioneerden (alleenstaanden en
oudere dames) laten zich vaak zien in
de speelzaal. Uit de meest èn minst-
welvarende kringen vertoont zich bij
na niemand in de casino's. Nederland
telt vermoedelijk circa 50.000 regel
matige roulettegokkers; mensen die
meer dan tien of vijftien keer per
jaar een speelbank bezoeken.
Ir. Weber heeft uitgerekend, dat als
er in Nederland casino's zullen komen,
ze tezamen op niet meer dan 700.000
bezoekers per jaar moeten rekenen,
waarvan er hooguit 100.000 uit het
buitenland zullen komen. Ingewijden
zijn het nog niet eens over het aantal
speelbanken dat in Nederland be
staansrecht heeft. De heer N. W. Bou-
wes, hotelmagnaat te Zandvoort
noemt het getal van drie, de heer
Sliepen vijf en de Horecaf ziet plaats
voor vier vijf. Opmerkelijk genoeg
verwachten ze bij verschillende aan
tallen allemaal dezelfde netto jaarop
brengst: vijftien miljoen gulden; te
vergeven aan de VVV's, het Nationaal
Bureau voor Toeristische infrastruc-
Binnen de EEG is Nederland het eni
ge land zonder roulette. Van de twin
tig W.-Europese landen blijkt de helft
wel en de helft geen speelbanken te
kennen. Spanje en Zwitserland bij
voorbeeld ook niet en Parijs heeft ook
geen officiële speelbank. West-Duits-
land telt er dertien en België zelfs
acht, die samien iets minder dan 40
miljoen bruto per jaar in het laatje
brengen.
Overzien we het totaal dan lijkt niet
onomstotelijk vast te staan dat de
toekomst van het toerisme in Neder
land slechts nog door de komst van
casino's verzekerd kan worden, zoals
in deze kringen wordt beweerd.
PIM GAANDERSE
Terwijl in die vroege herfsta
vond in een deftig Haags huis
niet minder van 24 goklustigen
bij een onverhoedse inval van
de politie werden gearresteerd
omdat ze een kansje hadden
gewaagd aan de in Nederland
verboden roulettetafel, wierpen
in het Belgische Chaudfontaine
enkele tientallen Nederlanders
«Jlslagen legaal hun fiches op
het groene laken.
Ook in het hart van Europa
kent men nog steeds zijn gren
zen. De vloedgolf van Neder
landse sexboetieks moge dan te
pletter slaan op de puriteinse
Belgische wetgeving, gokken
mag wel bij onze zuiderburen.
En daarom rijden dagelijks Ne
derlandse bussen en taxi's naar
Belgische casino's waar avond
aan avond het bloedserieuze
vlooienspel der amateur-finan
ciers verspeeld wordt. Een van
die casino's staat in Chaudfon
taine, een wat protserige aan de
Vesdre gelegen nederzetting
achter de bijkeuken van het
Luikse waar de luchtjes van de
industrie net niet meer door
dringen. Natuurlijk zijn er de
verlichte fonteinen en aan rui
me pleinen gebouwde laat-kei-
zerlijke hotels. En natuulijk
staat er het in grijs-grauw doch
schoon pleisterwerk opgetrok
ken casino, 't Paradijs der dag
dromers als je binnenkomt,
maar evenzeer de gladde produ
cent van onverbiddelijke katers
als je weer naar buiten loopt.
De draaideur is nog functioneel,
doch de belendende in operette-
pak gestoken portier is volsla
gen overbodig. Hij vervult een
uiterst trieste functie die maar
enkele keren wat glans krijgt
wanneer hij wat mee mag eten
uit de ruif van het maar zelden
toeslaande gok-geluk. Achter
deze randfiguur van het Casino
leven bevindt zich een ruime
hal van een onvoorstelbare
smakeloosheid. In dit voorge-
borgte, dat nog zonder entree
prijs te betreden is, houdt zich
niemand op. Er is immers niets
te halen, je kunt er alleen je
jas afgeven, een bezigheid die
zich alleen beperkt tot winterse
dagen en die waren die avond
nog op verre afstand. De gar
derobedame keek dan ook met
gelaten blik de lege hal in, met
naast haar rond 27 uitgelezen
tijdschriften vol klatergoud. Een
keurig gekleed heer vraagt dan
of er iets van onze dienst is.
Jawel, we willen naar binnen,
naar de heilige hallen van de
roulette. Dat kost je dan 25
Belgische franken waarvoor je,
na het plechtig overleggen van
je paspoort een rood kaartje
krijgt hetgeen in vluchtig hand
schrift bevestigt dat je voor die
ene avond „membre effectief"
gewox'den ben van de „Club
Privé du Kursaal de Chaudfon
taine". Een hele eer die ver
plichtingen oplegt hetgeen door
een Vlaamse toevoeging op het
entreebewijs geaccentueerd
wordt: „deze kaart is streng
persoonlijk indien zij aan ande
ren geleend wordt zal zij zonder
verdere pleegvormen ingetrok
ken worden".
En dan het walhalla zelf. Het
barst van de pluche, die de
zachte doch versleten basis is
van quasi deftigheid. Van Monte
Roulette, fiches en spelers: in ons land nog steeds taboe.
Carlo tot Chaudfontaine blijken
de lampekappen dezelfde te
zijn, wellicht een late, heimelij
ke creatie van Louis Couperus.
Voor de huisvrouw zijn het on
overwinnelijke stofnesten, voor
't tv-publiek evenveel herkennin
gen van sfeertjes uit de Forsyte
Saga en aanverwante fami
liedrama's. Maar toch, een aan
geklede zaal die ieder boven de
traditionele zwijgzaamheid uit
komend kreetje onverwijld ab
sorbeert. Want het moet natuur
lijk netjes, het spelen in Chaud
fontaine is een gemeentelijke
aangelegenheid. Midden aan ta
fel drie zit een verschrompeld
vrouwtje van onbestemde leef
tijd met fonkelende oogjes naar
het groene laken te kijken.
Haar donkerbduine 20 franken-
fiche ligt op de kruising van
vier nummers. Doch het eigen-
zinnige roulette-balletje springt
vanuit de steile wand precies in
een die ronde ongevraagd num
mer, hetgeen de verveelde crou
piers wel harken doch geen en
kele fooi oplevert. Er wordt die
avond veel gefluisterd. In Neder
lands, Frans, Duits, Engels,
Maastrichts en Kerkraads. Vele
tientallen bezoekers uit het van
gokken verstoken Nederland.
Sommigen van hen zijn voor
zien van in vlammend maxi ge
hulde praalpoezen die spinnend
wat kleine gokjes mogen wagen
van voor zichzelf veel vrijge-
verige middelbaren. Het haalt
allemaal niets uit. Op die ene
uitzondering van die avond na.
Een grijzende heer legde zijn
vierkante duizend frankenfichc
midden in het vakje negentien
En laat nou dat balletje.
Juist. De heer maakte in die
ene gelukzalige minuut van die
duizend franken zesdendertig-
duizend franken inclusief. Het
geen ten onrechte heel wat Spe
lers naar tafel zeven lokte. Een
suppoost gekleed in het uniform
van directeur van een tweede
rangs circus kijkt bij dit alles
wat schichtig toe. Hij laat zich
een bekentenis ontvallen: een
slechte avond.
Een slechte avond dus. Met
niettemin enkele honderden
spelers, van wie slechts een en
keling gebruik maakt van de
mogelijkheid tegen 15 franken
aan een fris pilsje te nippen.
Het wisselgeld wordt in fiches
uitbetaald. Want gespeeld moet
er worden. Gokken is geen
kijkspel. Een moegegokte Lim
burger speelt het spelletje van
het in Nederland nog immer
voorgehouden taboe waar het
de roulette betreft, volop mee.
„Neeh, noem in godsnaam mijn
naam niet", een mooie woord
speling. „Inderdaad, ik kom hier
vaak. Ik ga ook naar Bad Neu-
enahr en naar Spa. Overal zie
je dezelfde gezichten". En ook
hij bevestigt het onverwoestbare
verhaal dat er ergens in de
mijnstreek een middenstander
woont die kapitalen aan het
gokken verdiend zou hebben.
„Het moet in de tonnen lopen,
maar of het waar is, ik weet
het niet". En dan verdwijnt hij
weer tussen het bonte spelers-
Over dat hele gokken hangt nog
steeds een waas van geheimzin
nigheid. Iemand die speelt
wordt nagewezen, hoewel de
meesten 't doen als tijdverdrijf
dat slechts weinig gelid vraagt.
Een enkeling, die die avond
niets beters te doen weet, gooit
wal ruimer bemeten fiches op
het tafellaken. En hier en daar
zitten gepensioneerden in het
geniep systemen uit te werken
die altijd winst garanderen. En
inderdaad komt het voor dat
bejaarde ambtenaren hun pen
sioen jaar op jaar met een tot
anderhalf procent aan de speel
tafel weten op te vijzelen. En
maar zelden wordt het laatste
evangelie der berooide speler
voorgelezen waarin staat dat de
directie van het casino altijd
het spoorkaartje naar huis be
taalt. Niemand zal zeggen dal
dat waar is. De laatste uithaal
op het entreebewijs is dan ook
eerder bedoeld bij te dragen
aan dat wonderlijke imago der
speelcasino's dan dat er veel
administratief houvast mee
wordt gegeven: „in geen geval
en onder geen enkel voor
wendsel worden er door de di
rectie geldleningen gedaan of
voorschotten gegeven" De Ca
sinodirectie gokt zelf niet mee.
Ze weet wel beter.
HANS KOENEN
SCHEVENINGEN - ZAND
VOORT. Wie in Nederland
maar enigszins betrokken is
bij het toerisme heeft een
uitgesproken mening over
het toelaten van kansspelen:
„Doen en zo snel mogelijk".
Over nuances wordt nog ge
twist, maar roulette e.d. moe
ten er komen, vinden zij. Wij
hebben een aantal meningen
bijeen gebracht van personen
die alleiru.al op een bepaalde
manier bij het gokken betrok
ken zijn.
G. L. W. Sliepen, voorzitter stich
ting Behendigheidsspelen: „De re
gering wil geen trammelant om de
roulette. De wezenlijke tegenstan
ders zitten in de rechter vleugels
van de confessionele partijen. In
1911 is de roulette officieel afge
wezen. De bepalingen van toen zijn
nu niet steekhoudend meer. Uit
een opiniepeiling is gebleken dat
75 procent van de bevolking er
geen bezwaren tegen heeft. Bij een
nieuwe regeling gaat de roulette
niet meer onder tafel!"
De mening van N. W. Bouwes,
hotelmagnaat te Zandvoort: „Strip
tease wordt overal getolereerd. Het
is de hypocrisie van deze regering
dat over casino's gezegd wordt:
„Nee, dat is ethisch niet verant
woord."
P. W. Heggen, directeur provinciale
VVV Limburg, lid van toezicht
stichting Behendigheidsspelen:
„Spel is een interessant element in
het toeristisch pakket. We blijven
ijveren voor de invoering van rou
lette. In afwachting daarvan behel
pen we ons zolang met kansauto
maten. al hebben die misschien
aan attractie ingeboet."
Daartegenover staat de mening
van ir. F. A. Weber, raadgevend
ingenieur tc Den Haag en gokdes-
kundigv: „Op de omzet van horeca
bedrijven zal het speelbankbczoek
een zeer geringe invloed hebben.
De spelers gaan naar de speelban
ken om hun hobby te beoefenen.
Het zien en gezien worden is sinds
jaren passé."
W. van Geleuken, voorzitter Haag
se Kamer van Koophandel, ziet het
weer anders: „Zolang de roulette
in Nederland verboden is, zou
Sctoeveningen toch van dit spel
kunnen profiteren door een „rou
letteschip" te charteren dat vanuit
de badplaats korte vaarten
maakt.
A. J. Sandfort, directeur VVV Val
kenburg: „De gemeente heeft twee
kastelen aangekocht, in één ervan
zou ook een casino kunnen worden
ingericht. Zo vlak bij de grens
voelen wij dat de casino's belang
rijke toeristische trekpleisters
zijn."
J. P. de Regt, directeur provinciale
VW Zeeland: „We hebben al enige
jaren speelarrangementen vanuit
Vlissingen naar de Belgische kust
Er worden speciale tochten voor
gemaakt. Vlissingen zou zelf een
casino moeten hebben."
Prof. dr. ir. H. C. J. H. Gelisscn,
voorzitter algemeen bestuur ANVV.
zei vorig jaar nog: „Ik betwijfel of
het eventueel invoeren van roulet
te in Nederland de badplaatsen zo
veel aantrekkelijker zal maken."
Ir. Weber nogmaals: „Op 't ogen
blik verdwijnt de opbrengst van al
die automaten en speelholen in de
zakken van soms minder scrupu-
C. J. Buijs, bcroepsgokker te Rot
terdam: „De stichting Behendig
heidsspelen is een goksyndicaat. De
stichting geniet de protectie van de
wet die even erg is als de „be
scherming" die onderwercldfiguren
in Amerika aan gokautomaten ge-
Drs. L. van Son, staatssecretaris
van Economische Zaken (toerisme)
te Den Haag, tenslotte: „Het kabi
net vindt het op dit ogenblik niet
opportuun met casino's te komen.
Maar casino's zijn niet meer t«
stuiten in Nederland."
