SALVADOR
ALLENDE:
MOEIZAAM
VRIJLATEN
GESPREK OVER °P trein
ONTVOERDEN
Rijkspostspaarbank
rentetot 7%
Hoessein en Arafat
sluiten akkoord
Nationalisatie en herverdeling van het land
kameraad president
Spion Lonsdale in
Moskou overleden
Bisschop in
Brazilië
gearresteerd
Sophia: geen
juwelen meer pen
Angela Davis
gearresteerd
Subfaculteit
psychologie
naar Tilburg?
Hasjiesjrecord
op Schiphol
VOENSDAG 14 OKTOBER 1970
LEIDSE COURANT
(Van onze correspondent)
SANTIAGO „Kameraad presi
dent" in de titel waarmee men hem
doorgaans aanspreekt. Doctor Salva
dor Allende, de marxistische kandi
daat van de partij voor Eenheid van
het Volk die met een meerderheid
van 1,4 procent tot president van
Chili werd gekozen, is weinig for
meel. Hij Is klein, draagt nooit een
das, gaat altijd goed gekleed, wordt
aan de slapen grijs, kijkt vanachter
zijn bril met doordringende blik en
heeft een scherp verstand. Hij ver
telde een enorme en lachende me
nigte de belangrijkste en breedste
straat van Santiago werd volledig
geblokkeerd voor de viering van zijn
overwinning om op de praktijken
van rechts maar geen acht te slaan:
ze wenden voor dat ze van 't linkse
Unidad Popular zijn, gaan de huizen
van arbeiders binnen, schrijven de
namen van kinderen op en zeggen:
„Twee van hen moeten naar Rus
land, twee naar Cuba en de rest
mag je houden".
Er wordt gelachen, maar het is waar
dat rechts een terreurcampagne
heeft gevoerd en in economisch op
zicht paniek heeft gezaaid. Aanvan
kelijk begon men grote bedragen
van de bank te halen, de financiële
wereld werd lam gelegd, de koers
van de dollar vloog omhoog en een
paar families zijn gevlucht. Maar
president Frei ls tot 4 november aan
de macht, en het schijnt dat twee
maanden wel genoeg is om de rust
weer te herstellen.
Voordat Allende president wordt,
moet het Congres de stembusuitslag
op 24 oktober ratificeren zij heb
ben het recht om de eerste of twee
de kandidaat te benoemen, hoewel
de tweede nog nooit gekozen is. De
grootste rivaal van Allende, de be
jaarde ex-president Alessandri heeft
gezegd dat hij zich terug zou trek
ken als hij benoemd werd. Het is
onwaarschijnlijk dat Allende niet
gekozen zal worden. Hij heeft al 87
van de 101 stemmen die hij mini
maal nodig heeft, en de verslagen
Christen Democraten proberen al in
ruil voor hun 63 stemmen concessies
los te weken.
Allende is marxist, maar hij legt er
steeds weer de nadruk op, dat het
marxisme een methode, en geen
partij is. Zijn tegenstanders, die de
hardheid van het socialisme be
schrijven, leggen er de nadruk op
dat hij in stijl leeft. In zijn huis in
een koele buurt van Santiago
volgens hemzelf heeft hij het lang
geleden goedkoop jekocht treft
men een mooie collectie Pèruviaans
aardewerk aan en Chinese schilde
rijen. Het hangt ook vol met gesign
eerde foto's van Mao Tse-toeng,
van Ho Chi Minh, van Fidel en Che
en twee voormalige presidenten van
Chili. Hierop worden ook al aanmer
kingen gemaakt.
Het was de vierde keer dat hij
kandidaat heeft gestaan: waarom
heeft hij deze keer succes gehad?
„Ik schrijf het succes aan standvas
tigheid toe. Ik hecht veel waarde
aan trouw en consequentheid, zelfs
bij mijn tegenstanders, en in politie
ke standvastigheid heb ik nooit ge
twijfeld. De mensen hebben altijd
geweten waar ik achter stond, en ik
denk dat zij dat begrijpen en waar
deren." Hij komt uit een sterk socia
listische familie, hij zegt dat hij door
zijn grootvader het meest beïnvloed
is, een radicaal senator en dokter, en
dat hij al als jongen een hartstocht
voor de politiek had.
Hij is dokter geworden, maar was
slechts kort praktiserend arts in een
inrichting zegt hij, omdat andere
ziekenhuizen geen socialist wilden.
In 1931 werd hij lid van het Con
gres; in 1943 stichtte hij de Chileen
se Socialistische Partij, en hij is
lange tijd voorzitter van het senaat
geweest. Hij heeft een groot succes
geboekt door links te verenigen.
Unidad Populair is een coalitie van
"de Communistische Partij, de Socia
listische Partij, de Sociaal Democra
ten, de Radikalen, gecombineerd met
twee volksgroepen, de MAPU (de
beweging voor verenigde actie van-
het volk) en de API (onafhankelijke
actie van het yolk). Hun kracht is
dat zij! ondahks ideolbglfechè ver
schillen. verenigd zijn op basis van
een sterk en gedetailleerd program-
GEWELD
Hun voornaamste punten zijn natio
nalisatie en de herverdeling van het
land. Allende ziet het als teken van
deze tijd dat „een man die geen
werk heeft die door een etalageruit
naar een televisietoestel kijkt
waarop een reisbureau juist adver
teert". Het doel van zijn programma
iis deze ongelijkheid weg te werken.
„Geweld is niet alleen maar de li
chamelijke onderdrukking van de
armen. Dat sommigen in luxe huizen
leven, terwijl een groot deel van het
volk in armoede leeft of zelfs
geen plaats heeft om te wonen
dit is geweld. Dat sommigen eten
weg- kunnen gooien, terwijl anderen
helemaal geen eten hebben, dat is
geweld." Het probleem waar hij voor
slaat is dit soort onderdrukking weg
te nemen. De helft van het nationaal
inkomen ls naar het buitenland of
naar de bevoorrechte tien procent
Dat mensen
geen eten
hebben, dat
is geweld
Karikatuur
Salvador Allende.
gegaan. Dat betekent dat van elke
100 escudos die het Chileense volk
produceert, er 50 naar de beurzen
van de oligarchen gaan, en de overi
ge 50 moeten onde 90 Chilenen ver
deeld worden.
Het Unidad Popular heeft de meeste
steun gekregen voor het program
mapunt dat inhoudt dat al de belang
rijkste bronnen van inkomsten van
Chili genationaliseerd sullen worden.
Koper, ijzer en nitraten zullen eerst
genationaliseerd worden: daarna het
hart van de financiële transacties, de
banken: later de overig industrie. Er
heerst een geest van nationalisme,
en de Latijns-Amerikaanse tegen
hanger daarvan: anti-Amerikaanse
gezindheid. Het Unidad Popular
heeft in het programma staan dat
„sinds 1952 de Noordamerikanen
7.473 miljoen dollar in Latijns-Amc-
rika geïnvesteerd hebben, en dat ze
er 16.000 miljoen dollar uit gehaald
hebben. „De „Chllenisatie" van de
mijnen (51 procent is in handen van
de staat) werd in 1969 door Frei
begonnen en heeft de jaarlijkse Cbi-
leene winst omhooggebracht van 98
miljoen dollar tot 184 miljoen dollar.
In 1968 maakte de VS een winst
van 100 miljoen dollar.
Allende zegt: „We zijn tegen de
overheersing van onze belangrijkste
en strategische bronnen van rijkdom
koper, staal, macht door bui
tenlands kapitaal. Wij vinden dat
onze ontwikkeling gebaseerd moet
zijn1 op onze eigen interne kracht.
Maar we zijn niet 'egen buitenland
se samenwerking zelfs meer met
moderne technieken dan met kapi
taal Jï) ruil voor eerlijke winst".
Na de nationalisatie van de mijnen
en banken volgen de monopolies, al
le bedrijfstakken die van invloed
zijn op de economische en sociale
ontwikkeling, transport, benzine, ce
ment, papier en communicatie. De
belangrijkste test waaraan ieder be
drijf onderworpen zal worden om te
zien wat er met het bedrijf moet
gebeuren is, zegt hij. „de efficiëntie
daarvan en de trouw van dit bedrijf
aan Chili." De herverdeling van
aan Chili's van het land is het tweede
doel van Allende. Hij wijst er op dat
kindersterfte, ongeletterdheid, ziekte
en woningnood het ergste zijn in de
landelijke gebieden. De ..latifundis-
tas" de grote landeigenaren
hebben geen geld in hun landgoede
ren gestoken, buiten de boeren uit
en hun produktie is inefficiënt.
Chili dat vanuit agrarisch oogpunt
eens onafhankelijk was, geeft nu 20
pet. van het importbudget aan voed
sel uit. Volgens het programma moe
ten er op onteigend land coöperaties
komen en daarmee gepaard de nati
onalisatie van de voedseldistributie
i de n
irkt.
De verkiezing van Allende, die zijn
weerga in Latijns-Amerika* niet
kent, is volgens de verkiezingsuitsla
gen misschien een kleine overwin-
nig, maar vindt op straat veel steun.
Overal op de muren staan leuzen die
de mensen waarschuwen hun keuze
te verdedigen en Allende zegt: „Ik
behoud mij het recht voor de ver
kiezingen te laten spreken en de
mensen te vragen hun wettelijke
meerderheid te verdedigen". Op elke
bijeenkomst van de allendisten was
de menigte enorm groot.
(Copyright The Guardian)
(ADVERTENTIE)
Er zijn 2300 vestigingen. Op de postkantoren kunt u
de hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond
of de plaatselijke koopavond geopend.
Voor de postagentschappen geiden aparte openingstijden,
Leerling van
kolonel Abel
LONDEN (Rcuter-AP) De Russi
sche spion Gordon Lonsdale die in 1960
de hoofdfiguur was in een zaak betref
fende Britse vlootgeheimen, is in de
omgeving van Moskou op 47-jarige
leeftijd aan een hartaanval overleden,
toen hij paddestoelen zocht.
Lonsdale, wiens werkelijke naam Ko-
non Trofmivitsj Molody was, werd in
1961 in Engeland tot 25 jaar gevange-
beroepsspionnen smaakte hij echter het
voorrecht, uitgewisseld te worden voor
een spion van de andere zijde.
Tijdens het proces werd de waren
identiteit van Lonsdale niet onthuld. Dit
gebeurde pas toen de jury het schuldig
had uitgesproken. Volgens Scotland
Yard kwam Konon Molody op de vol
gende wijze aan zijn westerse naam:
zijn moeder, een Finse, was getrouwd
geweest met een Canadees genaamd
Lonsdale, maaV scheidde van hem nadat
zij een zoon had gekregen en keerde
terug naar de Karelische landengte in
Finland. Moeder en zoon verdwenen in
de chaos van de Fins-Russische winter-
roorlog.
De Russen bleken "echter de opvoeding
het kind met het Canadese pas-
nisstraf veroordeeld Drie jaar later I poort ter hand te hebben genomen
werd hij uitgewisseld tegen de Britse leverden een volleerde spion af. Het
zakenman Greville Wynne die in delaatste stadium van zijn opleiding be-
Sovjet-Uhie wegens' spionage gevangen stopd uit een verblijf in de Verenigde
zat. De anderen in het complot met i Staten, waar hij bij meesterspion kolo-
Lonsdale waren het Amerikaanse echt- j nel Abel, zijn Amerikaanse accent, ma-
paar Peter en Helen Kroger, die vorig nieren en gewoonten perfectioneerde,
jaar werden uitgewisseld tegen de Brit- I ïn 1956 werd hij benoemd tot hoofd
se docent Gerald Brooke, en de Britse i van de Russische spionagedienst in
Ethel Gee en Harry Houghton, die in j Groot-Brittannië.
mei werden vrijgelaten.
De groep spionnen heeft belangrijke
gegevens betreffende de kernduikboot-
basis Holy Loch, de Britse atoomduik
boot „Dreadnought" en een systeem om
vliegtuigen te volgen de Russen in ha-
den gespeeld.
Bij Lonsdales veroordeling in 1961 tot
25 jaar gevangenisstraf voegde rechter
Parker hem toe: „U bent een beroeps
spion en weet wat er gebeurt als u
verliest". Met de fine fleur van de
MONTREAL (AFP-AP) RobertLemieux, vertegenwoor-
Iger van het Front voor de Bevrijding van Quebec heeft
ezegd dat hU de onderhandelingen met de regering over
vrijlating van Cross en Laportc niet kan voortzetten,
«nzjj hij een ander mandaat krijgt. Lemieux sprak na
floop van het tweede onderhoud met de vertegenwoordiger
ran de regering van Quebec Robert Demers- Hij herinnerde
Ultimatum weer
verlopen
Overigens is het laatste ultimatum dat
ontvoerders hadden gesteld vanmor-
m rijf uur in alle stilte voorbij ge-
Van de zijde van de ontvoerders is
vernomen, ook niet over de vraag
wellicht een nieuw ultimatum is
[esteld.
Op een persconferentie over de ont-
'oeringszaken, die door Lemieux bijeen
vas geroepen, ls een handgemeen ont-
itaan toen een verslaggever uitgejoeld
Werd omdat hij Engels sprak.
Ron Golden, correspondent van Reuter
n New York, raakte eerst verwikkeld in
woordenwisseling met enkele niet-
lournalisten nadat hij was uitgejouwd
omdat hij probeerde Lemieux een vraag
e stellen.
Golden, een zwaar gebouwde lange
aan, werd vervolgens aangevallen en
'estompt door enkele personen, die hem
beledigden en woedende opmerkingen
ee voegden.
Er werd in het Frans geroepen: „Houd
bek, imbeciel. Spreek Frans, vervloek
te Engelsman".
eraan dat hü van het Front uitsluitend het mandaat had
gekregen te onderhandelen over toepassing en uitvoering
van de door het Front gestelde voorwaarden. De regering
weigert volgens Lemieux echter uitsluitend over die materie
te praten. Later werd evenwel gemeld dat vandaag nog
gesprek zou gehouden worden.
SEOEL (AP) Tweeënveertig school
jongens die terugkeerden van een school
reisje zijn omgekomen toen hun bus bij
Onjang, 72 km ten zuiden van Seoel
(Zuid-Korea) op een trein reed; 23 wer
den gewond van wie vijf hoogst ernstig.
De bus werd over een honderd meter
door de trein meegesleurd en vloog in
brand. Het ongeluk gebeurde op een on
bewaakte overweg.
RIO DE JANEIRO (KNP) De s
cretaris
penconferentie mgr. Aloysio Lorschnei-
der, bisschop van Santo Angelo, is door
de Braziliaanse politie gearresteerd. Hij
is de eerste bisschop, die in de strijd
tussen de geestelijkheid en burgerlijke
overheid gevangen genomen is. Alle vijf
Braziliaanse kardinalen hebben bij
de regering een prolestnota ingediend,
waarin zij de minister van Justitie op
heldering vragen.
Jarring herral
CAIRO (AFP-AP) Het persbureau
voor het Midden-Oosten heeft de tekst
gepubliceerd van het akkoord dat koning
Hoessein en Arafat iM Amman hebben
gesloten over de normalisering van de
toestand in Jordanië na de burgeroorlog.
grondgebied bewoont en het land is de
essentiële basis voor de Palestijnse revo
lutie en voor de strijd ter bevrijding van
Palestina.
De Jordaanse regering verplicht zich
geen activiteiten te ontwikkelen die scha
delijk kunnen zijn voor de Palestijnse
revolutie en voor de nationale eenheid.
Ook geen enkele Jordaanse organisatie
mag dergelijke activiteiten ontplooien.
Het comité is verantwoording ver
schuldigd aan de Jordaanse regering en
(ADVERTENTIE)
Dit is het recept:
Kaasfonduevan
Nederlandsekaas.
Caquelon inwrijven mot knoflook. 1
Dan 4 dl halfdrog© witte wijn in
de pan verwarmen tot de wijn
gaat bruisen. Vervolgens 600 gr
fijngesneden jong belegen Goudse
toevoegen, goed roeren en weer
aan de kook brengen. Binden met
maïzena, op smaak
afmaken met
zout, peper,
nootmuskaat
en wat kirsch.
ïgen. Binden me
WASHINGTON (Reuter-AFP) De
FBI heeft in een motel in New York de
26-jarige negerin Angela Davis gearres
teerd. Haar naam kwam voor op dc
lijst van tien personen die door de FBI
het meest werden gezocht. Op beschul
diging van moord en ontvoering zal zij
zo spoedig mogelijk voor de rechter
worden geleid.
De beschuldiging houdt verband met
de schietpartij die op 7 augustus in het
gerechtsgebouw van San Francisco
plaatsvond, toen een groep gevangenen
uit het huis van bewaring van San
Quentin probeerde te ontsnappen. Vier
personen werden daarbij gedood onder
opperrechter Harold Haley, die als
NEW YORK (Reuter) De actrice I gijzelaar was vastgehouden. Angela Da-
Sophia Loren. die deze week is berooid vjs >vord, frvan beschuldigd dé wapen,
hebben gekocht die bij de schietpar-
beroofd
juwelen ter waarde van 1,8 miljoen
gulden, heeft gezegd dat zij het gestole-
ne niet zal vervangen. Zij wil geen tij werden gebruikt. Mejuffrou-
juwelen meer dragen. „Ik zal mijn kind
dragen. Hij is nu mijn enig juweel", zei
de filmster tot verslaggevers toen zij
met haar zoontje van 22 maanden naar
Rome vertrok.
is lerares in de filosofie geweest aan de
universiteit van Californië. Ze werd uit
de functie ontslagen toen ze zei lid te j jn Amsterdam werd de
zijn van de communistische partij. buideltjes", die zoi
treedt als verbinding op tussen de rege
ring en de Palestijnse revolutie.
Gunnar Jarring, de Zweedse ambassa
deur in Moskou en Oe Thants speciale
bemiddelaar voor het conflict in het
Midden-Oosten, is naar New York ver
trokken om zijn missie te hervatten.
Volgens zegslieden zal hij trachten een
vergadering met de minister van Buiten
landse Zaken van de Grote Vier te be
leggen. Zelf heeft Jarring gezegd dat et-
geen bijzondere reden was om zijn mis
sie te hervatten.
)van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De zevende subfaculteit
der psychologie in ons land wordt toe
gewezen aan de Tilburgse Hogeschool.
Minister dr. G. K. Veringa, van Onder
wijs en Wetenschappen, zou zo
meent men in parlementaire kringen te
weten op zeer korte termijn zijn
besluit openbaar willen maken. In krin
gen van de Tilburgs» Hogeschool kon
men het bericht bevestigen noch ont-
SCHIPHOL (ANP) De dienst lucht
vaart van de rijkspolitie op Schiphol
heeft dezer dagen een recordpartij has
jiesj van 36 kg in beslag genomen. Deze
werd aangetroffen in twee koffers, die
waren achtergelaten in «Ie aankomsthal
van dc luchthaven. Van dc eigenaar
ontbreekt ieder spoor.
De koffers waren ontdaan van alle
labels, die eraan worden bevestigd voor
het transport door de lucht. Aangeno
men wordt dat de transporteur de moed
in de schoenen is gezonken, toen hij (of
zij) zag dat de Schipholdouane aan de
balies bij de uitgang nauwkeurige in
spectie uitvoerde.
In tegenstelling tot vorige ontdekki-
gen van hasjiesjtransporten hadden de
afzenders ditmaal geen moeite gedaan
deze partij in koffers met dubbele bo
dem te verbergen. Beide koffers waarin
geen andere voorwerpen werden aange
troffen, zaten boordevol met het verdo
vende middel.
