PATER
LEOPOLD VERHAGEN
BRAVE AMSTELHAL AANHOORT STONES
Intussen blijf ik gewoon rooms
Tsjang: „Wij
gaan China
veroveren
Koel
concert
in kille
zaal
ZATERDAG 10 OKTOBER 1970
LEIDSE COURANT
Bij ons vieren we de laatste jaren
alleen nog maar afscheidjes
H
EINDHOVEN Op de dag, dat ik hem inter
viewde in het klooster ,,Mariënhage" te Eind
hoven, was hij precies 26 jaar vaste medewer
ker aan Radio Nederland Wereldomroep. In de
tuin plukte een broeder de laatste perelaars
kaal. En de portier zei: ,,Hij zal zo wel hier zijn,
hij moest even op zijn brommerke de stad in.
Een rijbewijs heeft hij nog altijd niet". Later
werd hij opgeroepen met de zoemer: lang, kort,
kort. Het morseteken van de V. Het is stil ge
worden om pater Leopold Verhagen (62), sinds
de KRO hem enkele jaren geleden schrapte als
dagsluiter. De augustijn met zijn zilverwitte
haar, die altijd zo luchtig kon mediteren over
de ernstige dingen des levens, omdat hij zui
derling was, Helmondenaar met een aangebo
ren inslag voor de leut. De geestelijke relativi
teitstheorie van de Peel.
Veertien jaar lang, eenmaal in de
maand, verscheen hij op het KRO-
acherm met zijn epilogen. „Ik heb altijd
geprobeerd een stukje menselijk leven
aan te snijden. Na overleg met de
protestanten en een dinertje is dat later
afgeschaft. Ze vormden een nieuwe for
mule, een korte gedachte uitspreken
vlak voor het nieuws van acht uur. Dat
heb ik nog twee keer gedaan, toen was
het afgelopen. Ze zeiden, dat er geen
ruimte meer in het programma zat. Nu
laten ze het evangelie voorlezen door
een toneelspeler. Ik hoor niets meer.
Alleen de Wereldomroep doe ik nog,
iedere donderdagavond, sinds 1 oktober
1944. Voor de rest ben ik weer gewoon
mezelf'. Hij krijgt nog-wel eens post.
zeer sporadisch, van mensen in de
knoei. De vraag naar preken van Leo
pold Verhagen is ook gebleken. Maai
de nationale image is eraf: de rijzige
Augustijn, die als weinigen zijn zwarte
toog is trouw gebleven, klampt zich
vast aan zijn dagelijkse job als gods
dienstleraar van de middelbaar-techni
sche school in Eindhoven. Elke week 25
lessen voor 560 jongelui. Zijn ambities
vuld.
Gewoon rooms
Was u voor de KRO misschien niet
progressief genoeg? Waar staat u pre
cies in de hedendaagse Kerk?
Leopold Verhagen: „Luister, van de
KRO wil ik niet veel zeggen. Het was
een fijne tijd. Het begon op een goede
Goede Vrijdag, toen ze vastzaten. Ik
dacht vooruit maar. Er is nog nooit iets
mislukt, dat niet geprobeerd is. Toen
ben ik over het kruisbeeld in mijn
kamer begonnen. Daar staat een tekst
op: „Leo het is voor jou". Voor mij
begint het christen zijn bij de liefde
voor de mens. die lijdt. Ik vind, dat er
via de KRO een groter stuk apostoli
sche katholieke overtuiging weggegeven
zou moeten worden. Aan het slot van
de programma's mis ik dat staartje
naar boven, het perspectief naar het
geluk. Er wordt voor mij teveel ge
kraakt en gekankerd, overal, ook in de
Kerk. Het religieus idealisme is weg. is
dat niet verrekte triest? We leven dui
delijk in een aflopende tijd van de
Kerk. Bij ons vieren we de laatste
jaren alleen nog maar afscheidjes. Ik
had geschat, dat we een man of tien
zouden verliezen, maar 't zijn er nu al
tienmaal zoveel. Waarom ik blijf? Niet
omdat ik kritiekloos ben, maar omdat
ik me in deze Kerk thuisvoel. Ik vind.
dat ik nog iets kan doen. Weglopen is
Zeker geen
radeloze
puinhoop in
de Kerk
nooit een oplossing. Vaticanum II heeft
zeer helder de zin en de bedoeling van
de Kerk geconstateerd, maar in de
praktijk loopt het allemaal nog niet
gesmeerd. Er zijn veel mensen, die op
hol slaan. Ze zien gewoon de geschiede
nis over het hoofd. Wat we nu beleven,
is na Trente ook gebeurd. Paus Joan
nes heeft iemand heilig verklaard, die
anderhalve eeuw na Trente nog bezig
was met de uitvoering van de besluiten,
die dat concilie had genomen. Het zal
minstens twee generaties duren, voor
dat Vaticanum II is uitgevoerd. Intus
sen ben en blijf ik gewoon rooms,
zonder me conservatief te voelen. Als ik
positief moest kiezen, sta ik het dichts
bij waarheid en Leven. Maar ik hou
niet van al die splinterpartijtjes."
U vindt de radeloosheid van dit -mo
ment voor een groot stuk historisch
verklaarbaar, als overgangstoestand.
Maar t tweede Vaticaans concilie was
toch ook voor de huidige generatie be
doeld?
L. V. „Hel
plici
i allemaal minder gecom-
geinspireerd waren. Maar de geestelij
ken hebben geen van allen werkelijk
de besluiten vgn Vaticanum II gelezen.
Je ontmoet nu in Nederland alleen de
bevrijding van het oude systeem, de
zucht van verlichting. Maar er komt
niets na. Het dynamisch beginsel is
gewoon niet aanvaard, het zit nog niet
in de prediking. Het geloof is de doos,
waaruit je kunt putten als je in armoe
zit. Geen rooster van penitenties. Wie
vroeger zestien gulden gestolen had,
ging naar de hel. Later is dat verhoogd
tot vijfendertig gulden. Dat was het
weekloon van de arbeider. En in de
seksualiteit was alles doodzonde, be
halve 't kinderen verwekken. Een groot
percentage is nog altijd gelukkig met
dit systeem, vergeet dat niet. Maar de
kankeraars hebben niet in de gaten, dat
Vaticanum II zo'n prachtig alternatief
heeft gesteld. Het geloof van de richtlij
nen in plaats van de geboden.".
Ook moeite
de ontevredenteid zo proof is?
L. V.: „De paus heeft ook moeite met
Vaticanum II. dat openbaart zich gere
geld. En kritiek op Rome is heel men
selijk. Ik sta op dit standpunt: laat het
Vaticaan zijn eigen dood sterven, daar
zijn ze trouwens al mooi mee.bezig, 't
Vaticaan is geen sine qua non. Is er
geen wijn meer. als de flessen kapot
zijn? Kijk, tegen wetten schoppen is
ulo-stijl. De praktijk heeft altijd een
eigen ontwikkeling. Het concilie begon
met 3500 sinterklazen en het eindigde
met 3200 ongewone priesters. Septua
gint noemt zich een groep realistische
priesters. Ik weet niet, of je in geloofs
zaken primair realist moet zijn. Ik ben
liever optimist. Elke vernieuwing is
gauw geforceerd. Onze liturgietimme-
raars van het eerste uur hebben alle
maal de Kerk verlaten. En sinds de
liturgie vernieuwd wordt, blijven steeds
meer mensen weg. Ze ontmoeten geen
priester meer, die geïnspireerd is. We
hebben potdomme toch een hoop moois
overhoop gezet, of niet? Als ik Huub
Oosterhuis met een cognacglas zie slin
geren, is dat een gebrek aan eerbied. Ik
heb mijn kelk laten maken uit ivoor".
U sprak straks over religieus idealisme
bij de priesters. Als zij het missen, hoe
wil het volk dan weten waar het aan
toe is?
L. V.: „Apostolische bewogenheid is
voorwaarde voor goed priesterschap. Ik
vind het niet bij degenen, die alles in
de liturgie zo eenvoudig mogelijk wil
len houden. Dat doen ze dan om er
vanaf te zijn. Eredienst veronderstelt
heel iets anders. Ik neem een bad voor
de mis. Bij veel experimenten heeft
men God losgelaten. En ik kots ervan,
als ik 'n priester hooi aankondigen:
„Thans zingen ij het lied van Huub
Oosterhuis van daags voor hij er tusse
nuit trok". Natuurlijk heeft dat alle
maal zijn weerslag op de mensen, maar
het is zeker geen radeloze puinhoop in
de Kerk. Er wordt juis^ ontzettend veel
gebeden tegenwoordig. Er is een heel
nieuw geloofssubstraat aan het groei-
s volgens u dan bidden?
Waf
L. V.: „Als je in je geweten overlegt,
hoe je iets het beste zult doen. Het
geweten, dat is immers God in ons. En
bidden is ook samenzijn in een groep,
die zich met gewetensvragen bezig
houdt. We bidden veel meer dan we
zelf erg in hebben, daarkomt het op
neer. Ik ervaar dat in mijn godsdienst
lessen. Terwijl ze zich stoer afzetten
tegen het kerkelijk establishment staan
die jongelui heel dicht bij wat Vatica
num II bedoeld heeft. Ik heb die film
„Woodstock" gezien. Potdomme, wat
goed". Dat is bewogenheid. Ik weet niet
wat er uitkomt. In elk geval geen
schijnheiligen en geen schijtluizen. De
jeugd hangt niet zo sterk aan het ma
teriële als wij. Een zestienjarige denkt
nog. dat hij met ieder meisje naar bed
kan. maar ze ontdekken gauw, dat het
leven er is om er iets moois van te
maken. Hiet bier is niet voor de ganzen
gebrouwen, je moet ervan profiteren
zoals het bedoeld is. Als je de Kerk
EENS IN DE
TIEN JAAR KAN
IK WERKELIJK
BIDDEN, DE REST
IS BEHELPEN
heb je maar weinig. „God. wat heb fk
't goed getroffen", zeg je dan. Maar je
hebt elkaar even goed nodig. Ik kan
geen dag zonder God. Je hebt er ook
bij ons, die komen één keer meer in de
Kerk dan een paard".
L. V.: „Ik weet het niet, ik voel mij
happy. Collega's, die vertrekken, missen
vertrouwen in de toekomst. Ik geloof er
nog in, rotsvast. Maar als ze het pries
terambt vaarwel zeggen en trouwen,
laat ze het dan goed doen. Terwijl de
markt toch zo vol is. Het lijkt wel een
greep aan de noodrem. Dat gehaaste
zit ook in veel vernieuwingspogingen.
Bij ons zit de armoe aan de binnenkant.
Ik geloof, dat 't ..Te Deum" 't langer
/.al houden dan „We shall overcome
En zo'n boek als de nieuwe oatechis-
mus, ik kan het niet uitkrijgen. Dat is
geen houvast voor de gewone man,
want je moet er op studeren. Voor mij
is het een puur brok economie Ik heb
liever het nieuwe missaal, dat is wer
kelijk bruikbaar voor de wereld. Zet
liever onze liturgieverbasteringen er
maar eens naast. Dan hebben we van
de mis gewoon een eucharistisch snel-
buffet gemaakt".
alleen van de schaduwkant bekijkt, is
het allemaal nul op de richel. Je moet
niet zaniken over die splinter in je
teen. Trek hem eruit en loop door. En
accepteer verdorie, dat religie altijd zal
uitlopen in formules, net zo goed als de
liefde".
loof?
L. V.: „Ik heb dat bij mezelf onder
zocht. één keer in de tien jaar is er een
avond dat ik werkelijk kan bidden.
Verder is het behelpen. Is het in een
huwelijk anders? Echte hoogtepunten
Wat
aks de Kerk i
L. V.: „Deze Kerk zal zich ontwikkelen
tot een vorm van christendom. Doel van
de hereniging moeten we daarbij niet
stellen boven het doel van de mens. En
men zal de christenen kennen aan hun
vruchten. Ik wil niet de humanistische
kant uit. Humanisten zijn mensen, die
wonen op opgespoten grond, waarvan
ze de oorsprong niet kennen. Er zijn
ook mensen, die alle religies op één
hoop willen gooien. Maar een* gods
dienst als het boeddhisme streeft niet
naar het geluk van de ander, maar
naar eigen innerlijke rust. Het is navel
starend. Wij moeten mensen zijn, die
desnoods ook onze tweede nier afgeven.
Rome weet voor mij. dat het daarheen
moet. Ze hebben de wijsheid voor en de
traagheid tegen. In deze paus heb ik
vertrouwen. Ik verwacht en hoop ook,
dat hij het volgend jaar ontslag neemt.
Het zou me anders van zo'n heldere
kop tegenvallen. En kardinaal Villot zie
ik als zijn opvolger. Ze zijn kortgeleden
samen op vakantie geweest. Dat ge-
Pater Leopold Verhagen tobt niet over
de Kerk. Hij is rooms gebleven. Wat
voor velen identiek is met conservatief.
Maar voor deze blijmoedige Augustijn,
die men dagelijks voorover gebogen op
zijn brommerke door Eindhoven kan
zien knorren op weg naar school, be-
ffcaat er geen passend hokje. Hij is niet
lit 't klooster „Marienhage". Lang, kort.
(tgen alleen het seintje van de zoemer
hl het klooster „Marienhage". Lag, kort«
kort. Voor de rest is hij gewoon zich
zelf. Ook als hij voor dit interview een
boekenbon vraagt, omdat het zijn vrije
donderdagmorgen moest kosten. Hij
heeft ze gekregen. Pro Deo.
JAN DERIX
FOTO: JACQ. PEETERS
TAIPEH (Reuter) „We zullen mili
taire acties tegen de vijand (communis
tisch China) ondernemen en een oorlog
beginnen, die met één slag alle oorlogen
zal eindigen", zo heeft de president van
nationalistisch China, Tsjang Kai-Tsjek,
vrijdag beloofd ter gelegenheid van de
viering van de nationale dag van zijn
land. De 83-jarige president is van me
ning dat de wereld geen vrede zal kennen
voor het regiem in Peking is vernietigd.
Rolling-Stoneszanger Mick Jagger,
gisteravond in de Amsterdamse
R.A.I. een en al vuur; één brok
zingende aggressiviteit.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Als de Engelse pop
groep The Rolling Stones ooit iets heeft
willen bewijzen, is hij daar gisteravond
uitstekend in geslaagd. Het concert dal
iVIick Jagger en zijn vier Rollingdisci-
pelen In de Amslelhal van het RAI
gebouw gaven, toonde namelijk aan
dat het Nederlandse volk nuchter is lu
in zijn bippe jonge nieren. Twintigdui
zend doldriest uitgedoste bezworcnei
van de popscene hadden zich koste wu
kost in de hal geperst om hun idolei
live te boren spelen en om inogelijker
wijs «en glimp van hen op te vangen
Diezelfde 20.000 Rolling Stoneslieflieli
bers hebben hun algemene verwachtin;
de bodem ingeslagen De RAI stom
niet op zijn kop. De Amslelhal kookte
en kolkte niet. Geen ruit werd dooi
oorverdovende yells in trilling gebracht
De massa stond, aaneengeklit tot een
kluif kleurrijk textiel met armen, be
nen en hoofden braaf te luisteren naar
wat The Stones op het podium ten
gehore brachten.
Twintigduizend jam
i de Rolling Stom
hun geliefde groep: overigens in alle i
Muiterij op
Britse treiler
LONDEN (AFP) Zes opvarenden
van de Britse treiler „Mary Craig" uit
Aberdeen zijn aan het muiten geslagen
voor de Schotse kust. Zij zetten de vijf
overige bemanningsleden, onder wie de
kapitein, de eerste stuurman en de ma
chinist, in Peterhead aan land en richtten
vervolgens de steven naar Noorwegen.
Een Brits marinevaartuig en een ver
kenningsvliegtuig van de luchtmacht
houden de boot in het oog.
The Stones begonnen hun concert om
kwart over negen. Voordien konden de
aanwezige jongeren luisteren naar mu
ziek van Buddy Guy en Johnny Wells.
Deze beide vocale groepen brachten wat
soulmuziek, hetgeen door de aanwezige
popliefhebbers maar minnetjes werd
gewaardeerd, getuige het gefluit en ge-
Dit gefluit en gejoel was het enige
lawaai dat in de Amstelhal gisteravond
teweeg werd gebracht. De meute was
tegen de komst van hun idolen, de
Rolling Stones, zover tot bedaren ge
bracht, dat zij niet eens tot een enthou
siaste begroeting konden overgaan. Het
openingsnummer van het Rolling Sto-
nesconcert was Jumping Jack Flash.
Hetzelfde openingsnummer dat ze in
Hamburg brachten. Mick Jagger. de lei
der van de Rolling Stones, was reeds
om half negen vanuit Utrecht in Am
sterdam gearriveerd. Tussen dat tijdstip
en het begin van het concert bleef
Jagger in een speciaal voor de Stones
gehouden kleedkamer in het RAI-ge-
bouw. Om half tien arriveerden de vier
andere Stones met hun 52-koppige ge-
De Stones toonden zich
i stemming, zij verklaarden pas te willen i
spelen „als we zat zijn". Paul Acket, j
organisator van het Stonesconcert in
I Nederland, toonde zich uitermate tevre- I
I den over het verloop van zaken. Acket
i had 3000 kaarten in vooraad buiten de
i 20.000 kaarten die hij had verkocht,
j deze 3000 kaarten wilde hij alsnog aan j
de man brengen aangezien de Amstel-
I hal van het RAI-gebouw goed was voor j
I 30.000 personen. Dit kon niet doorgaan,
I omdat de politie en de brandweer hier- j
I tegen waren. De inloop van het publiek
I gaf nogal wat moeilijkheden.
1 Om kwart voor negen dreigde nog
een algehele opheffing van het popge-
beuren in Amsterdam. Het hoofd van
de brandweer in het RAI-gebouw
dreigde namelijk tegenover Paul Acket
de hele boel te laten sluiten en de
jongeren naar buiten te zullen sturen
als Acket niet tegemoetkwam aan de
wens van de brandweer. Deze wens
luidde: Zoek binnen 5 minuten een
zekere Peter de Wit voor ons op. Zo
niet dan wordt de hele boel gesloten.
Acket liet zich door dit dreigement niet
uit het veld slaan en verkondigde dat
de brandweer de fatale gevolgen, die
zich dan buiten zouden afspelen, dan
Er gebeurde niets.
De Stones bepaalden zich tot het op
de vertrouwde manier presenteren van
nummers uit hun succes-L.P.'s, vooral
van „After Math", „Beggar's Banquet"
en „Let it Bleed". Korte, krachtige
rhythm en blues dus. Het publiek klapte
enthousiast, maar bedaard. Toegiften
vonden de Londense jongens dan ook
nauwelijks nodig. De Stones on hun
aanhang zijn een dagje ouder gewoi-
