Sociaal-cultureel
planbureau voor
vernieuwing onderwijs
UITKERING UIT
GEMEENTEFONDS
BLIJFT STIJGEN
Dit najaar inzinking
markt slachtkuikens
MEER STUDENTEN,
MEER STUDIEBEURZEN
1
Ontwikkelingshulp
bereikt één procent
Kortere
studie aan
universiteiten
-
Onderzoek strafbaarheid van
druggebruik en pornografie
Genuanceerd
beleid in
overweging
Portugal
treedt onjuist
op in Afrika
Antillen in
trek bi j
ondernemers
..psr
mm
Steeds minder
a rbe idskrach ten
in de landbouw
Nederland
zuinig op
bossen
DTNSDAG 15 SEPTEMBER 1970
LEIDSE COURANT
(Van
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Veringa (Onderwijs en Weten
schappen) wil een sociaal-cultureel planbureau oprich
ten dat meer lijn moet brengen in de vernieuwing van
het onderwijs. De minister zegt dit in de toelichting
op zijn begroting voor volgend jaar. Maatschappij en
onderwijs beïnvloeden elkaar wederzijds, schrijft dr.
Veringa. Taak en inrichting van het onderwijs moeten
to tijdig mogelijk worden afgestemd op de verwachte
ontwikkeling van de samenleving. Om een goede
planning mogelijk te maken moeten echter de doel
einden van het onderwijs vaststaan. En juist de vast
stelling van die doeleinden wordt in sterke male
beïnvloed door de te verwachten maatschappelijk'
ontwikkeling. Daarom moet veel fundamenteel onder
zoek naar die ontwikkeling worden ingesteld, aldus d
bewindslieden van Onderwijs en Wetenschappen, di
volgend jaar een begroting hebben van 7.5 miljar<
gulden, ruim 27 proeent van de totale rijksuitgaven.
De toelichting op de begroting wijst
hier er nadrukkelijk op, dat de oplei
dingen voor leraren alleen gegeven mo
gen worden door universiteiten en hoge
scholen en door instellingen die met uni
versiteiten of hogescholen verbonden zijn.
De opleidingen moeien zorgen voor pe
riodieke her- en bijscholing van leraren
Minister Veringa wil voor deze nieuwe
lerarenopleidingen een numerus fixus in
stellen als het aanbod van studenten
groter zal blijken dan de vraag naar le
raren. De experimentele opleidingen zul
len in elk geval ran een beperkte toe
lating onderworpen zijn.
Voor de stichting onderzoek van het
onderwijs is acht ton meer uitgetrokken.
Vorig jaar dreigde de voorzitter van deze
stichting, prof. Ph Idenburg. af te treden
omdat hij de 2.7 min die het ministerie
voor de stichting had uitgetrokken te
weinig vond.
Het wetsontwerp dat aan afgestudeer-
den van h.t.s.'en en hogere landbouwscho
len de titel van „ing." wil geven, zal spoe
dig verschijnen. Enkele h.t.s.'en en h.e.a-
scholen krijgen als nieuwe studierichting
'n beroepsopleiding voor computerdeskun
digen. Een aparte hogere school voor de
opleiding van systeemontwerpers, pro
grammeurs en pr-igrammatuurdeskundi-
gen leek het ministerie minder wenselijk.
Het aantal studenten'groeit stormach
tig. Het algemeen financieel schema voor
de uitgaven voor wetenschappen tot 1975
moest daardoor bijgesteld worden. Men
rekent nu op 125 duizend studenten in
1975 (nu zijn he*, er 100 duizend) Het
grotere aantal studenten leidt tot meer
aanvragen voor studietoelagen- De dienst I
rijksstudietoelagen zal volgens de begro-
ting volgend jaar ruim 300 min uitkeren.
Vorig jaar was dit ruim 210 min i
Studenten bij he! hoger beroepsonder
wijs kunnen in de toekomst een even
hoge toelage krijgen als studenten aan
universiteiten. Voc- de eerste stap naar
gelijktrekking van de maxima is rt
een miljoen gereserveerd.
Lager onderwijs
Op 1 augustus 1971 worden de klas:
b(j het lager en kleuteronderwijs klei- j
ner. BU het basisonderwijs komt de leer-
lingenschaal dan op 36 per klas. bij het j
kleuteronderwijs op 37. Staatssecretaris
Grosheide waarschuwt dat deze maat
regelen wel betekenen dat de vraag naar
onderwijskrachten de eerstkomende jai
groter zal zijn dan het aanbod. „De
ik'rwijzersvoorziening zal moeilijkheden
blijven geven", zo schrijft dc bewinds
man in dc toelichting op de begroting.
Ingaande 1 augustus volgend jaar zal
de taak v. n de schoolhoofden verlicht
worden. Afhankelijk van de grootte van
de school zal het schoolhoofd zijn onder
wijstaak meer of minder kunnen over-
dragen aan een extra- (part time) onder
wijzer, die dan door het ministerie be-
taald wordt. Het schoolhoofd zal zich dan
beter kunnen wij len aan het leiding ge- j
ven aan do schoolgemeenschap
Zorgelijk blijft ae voorziening van
kleuterleidsters. Volgend jaar zullen min-
der kleuterleidster afstuderen dan in
voorgaande jaren- In de volgende jaren
zal dit aantal weer oplopen.
DEN HAAG De regering heeft
▼oor ontwikkelingshulp In 1971 een be
drag v*n 970 miljoen gulden uitgetrok
ken. dat is 203 miljoen meer dan voor
dit Jaar. Daarmee wordt voor het eerst
de omvang van de ontwikkelingshulp
op 1 procent van het nationaal inkomen
gebracht.
Het bereiken van de 1 procent geeft
volgens de miljoenennota Nederland de
mogelijkheid om bestaande hulppro
gramma's aanzienlijk uit te breiden en
enkele nieuwe initiatieven te nemen.
De 1 procent in 1971 was door de
regering in 1968 reeds als streefcijfer
aangekondigd.
Van de stijging van 203 miljoen is 56
miljoen bestemd voor het garanderen
van door de Nederlandse financierings
maatschappij voor ontwikkelingslanden
en door de Nederlandse investerings
bank op te nemen leningen op de kapi
taalmarkt.
VERWACHTING VOOR 1971
Het prijspeil ven de
J.- porticuIlereconsumptie
stijgt4,97.
VOORRADEN
AARDOLIE
IN RESERVE
DEN HAAG Minister Nelissen (Eco
nomische Zaken) zal in de loop van het
parlementaire jaar een wetsontwerp in- I
dienen voor het aanhouden van voor
raden olie. Dit aanhouden van voorraden
Is nodig om onverhoopt optredende
tijdelijke onderbrekingen in de aanvoer
op te vangen. Nu gebeurt dit op basis van
afspraken met een aantal oliemaat- j
schappijen.
De minister wil ook nog tijdens deze
kabinetsperiode het ontwerp voor een
nieuwe elektriciteitswet indienen,- die
voorwaarden moet scheppen voor een zo
goed mogelijke elektriciteitsvoorziening.
Bijzondere aandacht moet worden be
steed aan die energie-intensieve bedrijven
waarvoor grote hoeveelheden elektrische
energie tegen lage prijs voorwaarde zijn
voor hun vestiging en uitbreiding. Om te
voorkomen dat Nederland hierbij een te
grote achterstand zou oplopen, is het
wenselijk op dit terrein maatregelen te
treffen.
Nog tijdens de zittingsperiode van dit
kabinet zal een nota over het kernener
giebeleid bij de Tweede Kamer worden
ingediend.
DEN HAAG Minister Veringa (On
derwijs en Wetenschappen) wil de cursus
duur van de studies aan universiteiten
en hogescholen korter maken. Hij is hel
in grote lijnen eens met de drie nota's
over het universitaire onderwijs van
regeringscommissaris prof. K. Posthumus.
Dit blijkt uit de toelichting op de onder
wijsbegroting voor volgend jaar.
Op „betrekkelijk korte termijn" zal de
minister zijn definitieve beslissingen aan
het parlement voorleggen. Behalve de
door prof Posthumus voorgestelde kor
tere cursusduur zal in het komende wets
ontwerp een opening gemaakt worden
voor een nieuwe taak aan de universiteit
het geven van post-academisch onder
wijs. Alvorens een wetsontwerp bij de
Tweede Kamer wordt ingediend, zal een
voorontwerp worden gepubliceerd en ter
discussie gesteld.
Deproduklier
bedrijven stijgl
iiven stijgt i
met a 6 7.
De orbeidspro-
Regering meent:
DEN HAAG. De regering meent
dat de bevolkingen van de door Portugal
bestuurde Afrikaanse gebieden in de
gelegenheid moeten worden gesteld om
zich „te bestemder tijd" over hun toe
komst en het al of niet verbreken van
de band met Portugal uit te spreken.
De regering is het niet eens met de
stelling van de Portugese regering, dat
zijn overzeese gebieden provinciën zijn
■_>n als zodanig niet onderworpen aan de
bepalingen van het handvest der Ver
enigde Naties.
DEN HAAG Ondanks de gebeurte
nissen van mei 1989 op Curacao is de
particuliere belangstelling voor het en
tameren van projecten op de Neder
landse Antillen in de eerste helft van dat
jaar groter geweest dan in enii-g voor
afgaand jaar. Dit blijkt thans uit het
aantal projecten dat is ingediend bij de
stichting tot bevordering van inves
teringen in de Nederlandse Antillen.
Dit staat in de miljoenennota voor
1971. Het uitgangspunt van de regering
Is dat Suriname cn de Nederlandse An
tillen uiteindelijk geheel op eigen benen
moeten staan. De overgang daarnaar
dient te worden voorbereid door econo
mische en sociale ontwikkeldng van deze
landen.
7JAAR WERKLOOSHEID
nister Polak meent dat er allerminst
een algemene opvatting heerst over de
weg die men moet inslaan. De minister
zegt in de memorie dat de gedachten
over deze zaken in een stroomversnel
ling zijn geraakt. Hij noemt het echter
niet aannemelijk, dat op korte termijn
de gehele structuur kan worden herzien.
DEN' HAAG Bij de strafbepaling
na overtreding van de opiumwet moe
ten volgens minister Polak (Justitie) de
belangen van de volksgezondheid, zowel
nationaal als internationaal de doorslag
geven. „Het openbaar ministerie is er
zich van bewust dat het een genuan
ceerd beleid moet voeren met in elk
geval onderscheid tussen gebruikers,
gebruikers annex handelaars en hande
laars In de strikte betekenis van het
woord", aldus de memorie van toelich
ting op de begroting 1971. Indien er
voldoende opvangmogelijkheden waren
zou er In bepaalde gevallen bij de be
strijding van het druggebruik justitieel
anders kunnen worden opgetreden.
Over de pornografie wordt in de me
morie alleen gezegd, dat de mening
over wat aanstotelijk geacht wordt voor
de eerbaarheid zich wijzigt. Er is een
speciale commissie uit het openbaar
ministerie ingesteld om eenheid van het
vervolgingsbeleid binnen deze zaak te
bevorderen.
Voorts wordt in de memorie van toe
lichting van de Justitiebegroting mel
ding gemaakt van een omvangrijk wet
gevingsprogramma voor het komende
zittingsjaar:
i het strafrecht wordt herzien. De
I voorwaardelijke veroordeling, de terbe-
I schikkingstelling, de voorwaardelijke
invrijheidstelling en dc rechtspositie van
de gedetineerden zullen opnieuw worden
I geregeld.
i de strafrechtelijke bepalingen inzake
belediging-inclusief van een vreemd
staatshoofd worden herzien.
de gratieprooedure wordt gewijzigd.
de mogelijkheid wordt geopend om
I bij in verzekeringstelling van verdachte
een raadsman toe te voegen.
Op de gang van zaken bij de kinder
bescherming is veel kritiek, maar mi-
Maatregelen die met betrekking tot
de kinderbescherming worden voorge
steld zonder dat ze al te ingrijpende
wijzigingen in dr weg zouden kunnen
staan zijn. duidelijkheid en continuïteit
in de hulpverlening, samenwerking tus
sen de bestaande plaatselijke instanties,
samenwerking tussen interne en exter
ne kinderbescherming.
"i
110
90
y
ril
i
1964
•65
•66
•67 '-es '69 1970'
Den Haag De uitgaven uit het
gemeentefonds zullen in tien jaar tijds
met ruim 3 miljard zijn gestegen. In
1961 bedroeg het totaal der uitgaven
1399 miljoen. Voor 1971 wordt dit totaal
geraamd op 4591 miljoen.
Een belangrijke factor In dc stijging
van de totale uitgaven vormt de uitke
ring uit het gemeentefonds voor het
lager onderwijs. Deze uitkering is ge
stegen van 260 miljoen in 1961 tot 665
miljoen in 1971.
Ofschoon de kosten van sociale zorg
die ten laste van het gemeentefonds
komen in 1971 zullen worden verlaagd
als gevolg van een verschuiving van
een deel van deze kosten naar de rijks
begroting van CRM zal er toch nog een
belangrijke aderlating bij het gemeen
tefonds plaatsvinden.
De kosten voor sociale zorg gaan
namelijk omhoog als gevolg van de
verhoging van het minimumloon met
ingang van 1 juli van dit jaar. Deze
Met gebogen kopjes luisteren deze kuikens nar
hun vonnis: de slachtkuikenmarkt dreigt in<-
te storten, omdat er te veel kuikens zijn.
>EN HAAG. Dit najaar zal de markt vuo
achtkuikcns waarschijnlijk ineenstorten. Daar
loor zullen de prijzen plotseling vrij scherp dalen
.m zich daarna slechts geleidelijk te herstellen
>orzaak is het feit dat dc produktie van slachl
tiikens sneller is gestegen dan dc afzetmogelijk
eden. De markt voor varkensvlees staat even
ens onder spanning. Ook hier moet worde
pgepast voor verstoring van het marktevenwicli
en en ander blijkt uit de toelichting op de land
iuwbegroting-1971.
e regering zal bij de ineenstorting van dez
.ichtkuikenmarkt niet ingrijpen. Het markt
,-enwicht zal zich op eigen kracht moeten her
ellen. Omdat het hier een E.E.G.-markt betreft
>u overheidsingrijpen erop neerkomen dat overa
de zes E.E.G.-landen de zwakkere slachtpluim
ebedrijven kunstmatig op de been worden gc
luden. Juist voor de moderne Nederlandse be
ijven zou dat nadelige gevolgen kunnen hebbei
ndt minister Lardinois.
de varkenshouderij gaat het nog steeds goec
Nederlandse bedrijven hebben zich in de afg.
pen vette jaren een sterke concurrentiepositie
ugebouwd. Maar ook in de andere landen vai
E.E.G. groeit de varkenshouderij. Met uitbrei
ing van de produktieomvang is in ons land
larom enige voorzichtigheid geboden, waar-
huwt ir. Lardinois.
verhoging van het minimumloon heeft
zijn effect op de bijstandsuitkeringen
aan thuiswonenden.
Het resultaat van de overheveling
van de kosten van de gemeentebegro
ting naar de rijksbegroting is echter
dat in 1971 de gemeentefondsuitkering
met 625 miljoen wordt verlaagd. In de
memorie van toelichting op de begro
ting van Binnenlandse Zaken maakt
minister Beernink melding van het
overleg van de gemeentebesturen van
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
over de financiële problemen van dc
grote gemeenten.
Dit overleg heeft tot resultaat gehad,
dat specifieke onderzoekingen in vér-
schillende sectoren van de gemeente
huishouding moeten worden verricht.
Aan de directie financiën van het bin
nenlands bestuur is een speciaal bureau
voor bijzondere adviezen toegevoegd.
Vergunningen
vrachtvervoer
op Duitsland
DEN HAAG Minister Bakker van
Verkeer en Waterstaat spreekt de hoop
uit dat een nieuw vergunningenstelsel
voor vrachtvervoer in de Bondsrepubliek
een aantal huidige bezwaren van Neder
landse vrachtvervoerders zal wegnemen.
Verwacht wordt dêt het nieuwe systeem
van Vergunningenuitgifte op 1 oktober
van dit jaar in werking treedt-
Overeenkomsten voor faciliteiten op het
i gebied van het wegvervoer zijn momen
teel in de maak met Finland, Grieken
land, Noorwegen, Portugal, Spanje en de
Sovjet-Unie.
-
•ver de toekomst van de fruitteelt heeft de rege-
ing nog geen volledige zekerheid. De minister
an Landbouw wil een nieuw onderzoek naar de
lerspectieven laten houden. De concurrentiekracht
an de Nederlandse fruitteelt zal vooral gezocht
noeten worden in een goede organisatie van de
ifzet en in rassen die zijn aangepast aan ons
limaat. De minister denkt aan concentratie van
eilingen, kortere lijnen in het handelsverkeer en
•etere bewaking van de kwaliteit van het fruit
Dm de structuur van de landbouw te verbeteren
leeft de regering bijna 25 miljoen meer geresei -
eerd voor ruilverkavelingen. Het ruilverkaveler,
-.al nog meer dan al het geval is een instrument
.oor integrale plattelandsvernieuwingen moeten
worden. Ook de zorg voor het milieu zal meei
arkt, die straks
nadruk krijgen- Het besten'mingsprogramma blijft
gehandhaafd op 55.000 ha per jaar. Minister Lar
dinois verwacht dat in de komende tien jaar
ongeveer 140.000 ha grond aan de landbouw zal
worden onttrokken.
De afvloeiing uit de landbouw zal steeds meer de
bedrijfshoofden gaan treffen, niet alleen de oude
ren, maar ook jongere boeren en bedrijfshoofden
van middelbare leeftijd zullen de landbouw gaan
verlaten, voorspelt de minister. Sinds de oorlog
s de mannelijke beroepsbevolking in de landbouw
met meer dan de helft verminderd tot 250.000
man. Het percentage van de Nederlandse beroeps
bevolking dat zijn brood verdiende in de land
bouw, daalde zelfs van bijna 20 tot 7 pet.
DEN HAAG Nederland is zuinig op
z(jn bosbezit. Dat bl(jkt uit dc toelich
ting op de begroting van het ministerie
van Landbouw. Daarin stelt minister
Lardinois vast dat de oppervlakte bos in
ons land niet afneemt. Nieuwe wegen en
bebouwingen gaan weliswaar ten koste
van verlies aan bosgebied, maar daar
staan nieuwe bebossingen tegenover.
Het Nederlands bosbezit groeide van
260 duizend hectare in 1952 tot 280 dui
zend ha thans. Nederland is weliswaar
in Europa een bosarm land, maar do
lengte aan wegbeplantingen per vier
kante km is in ons land groter dan elders
in Europa. Van het bos bezit de staat
een steeds groter aandeel (thans 25 pro
cent), maar het meeste bos (54 procent)
Is in handen van particulieren. Het
meentelijk bosbezit bleef de afgclope®
jaren stabiel (15 procent).
