CREDO VAN DE SPORTGEMEENSCHAP
Miljoenendans
SPORT 70
VISIE OP
NATIONAAL
BELEID
Zij zijn erbij
betrokken
De stem van
2,2 miljoen
sportlieden
Volksfront denkt
als vogelvrijen
TITO HAD SUCCES
Niet-gebondenen
in Lusaka bijeen
LEIDSE COURANT
De Nota Sport '70 geeft een visie
de (nabije) toekomst, wat
betekent dat er gedacht en
uitgewerkt is voor de eerstvolgende
Minutieus is nagegaan
behoeften zijn en welke
Allet
i daa:
i gem
opleiding van
■porttechnische leiders zal in die
aren een bedrag van om en nabij
achtenzestig miljoen vergen voor
rijwilligers, parttimers en full-
imers. Opleiding en aanstelling van
sporttechnisch kader zal meer dan
tweehonderd miljoen kosten. Indien
de achterstand aan accommodaties
wordt weggewerkt, zal versnelling
het bouwschema noodzakelijk
iloopperiode" zal daarmee
1.047,5 miljoen gemoeid zijn. Met de
huidige produktie meerullen dan
wél 1060 veldeenheden, 265 sport
hallen en -zalen, 560 gymnastiek
lokalen en 310 open en overdekte
zwembaden tot stand zijn gekomen.
In vier jaar!
In de Nota Sport '70 wordt ronduit
toegegeven dat de overheid op de
begrotingen een steeds ruimere
(geld)plaats heeft ingeruimd: in I960
nog 40.8 miljoen tegen 226 miljoen
in 1968. Het bleek evenwel niet
zijn om te voorzien
de noodzakelijke behoeften van
sportgemeenschap, die in 1969
ruim twee miljoen leden telde, van
wie bijna een miljoen jeugdDit
aantal zal nog toenemen. Ook dit
staaft de nota met cijfers. Zo groeide
de badmintonbond sinds 1963 tot
het ruim drievoudige, steeg het
aantal leden van gymnastiekclubs
met negentien procent, kwamen er
tweeëndertig procent meer judoka's,
verdubbelde het aantal dat de
tennissport beoefent. Nog enige
cijfers van de groei van zaalteam
sporten: basketball 84 procent, zaal
handbal 76 procent, zaalhockey 233
procent, microkorfbal 110 procent,
zaalvoetbal 125 procent.
Hoezeer de sport ook als vrijetjjds-
recreatie in de belangstelling staat,
toont het cijfer van f 37.316.000.-
dat in 1968 aan het bezoeken van
tedstrijden werd uitgegeven,
Om eventuele misverstanden nog eens uit de weg te
ruimen, zegt dr. Wim van Zijll, algemeen secretaris
van de Nederlandse Sport Federatie: „De nota Sport
'70 is geen antwoord op de discussienota van dr.
Klompé, die in juni 1968 uitkwam. De nota Sport '70
is een stuk met eigen visie, eigen mening, eigen
karakter. De georganiseerde sport heeft een visie
gegeven, die een aanzet kan geven tot een nationaal
sportbeleid". Het komt hierop neer: het wordt hoog
tijd, dat er iets wordt gedaan en in unieke
samenwerking voor het eerst zaten N.S.F.,
Nederlandse Christelijke Sport Unie, Nederlandse
Katholieke Sportfederatie en Nederlandse Culturele
Sportbond aan één tafel hebben de sportbonden
via hun organisaties de stem laten horen van
niet minder dan 2,2 miljoen georganiseerde
sportbeoefenaars.
nisterie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid: 32 procent
wordt voor militaire dienst
ifgekeurd; 15.438.918 werkdagen
ïiiigen in 1969 door ademhalings-
:iekten met dodelijke afloop in
nisterie van Onderwijs en
Wetenschappen: gezien de tekorten
het feit, dat de straat als
speelterrein heeft afgedaan, is
erkenning van sport, dus licha
melijke opvoeding vorming in het
kader van de leerplichtwet nood
zakelijk. De vrije tijd dient zich
aan als een factor tot een natio
naal welzijnsbeleid waardoor het
noodzakelijk is beroepskrachten
tionale middelen. In bijna iedere
een niet weet wat de ander doet. van de sport raakt onder meer d't
Betere afstemming, opzet volgens ministerie. Tevens zal 't uiteraard
plan ten aanzien van de lichame- financieel betrokken zijn by het
lijke vorming, sport en recreatie uitvoeren van de Nota Sport '70.
is wat de sportgemeenschap Dit alles overziend, mag het nie-
wenst. mand verwonderen dat de sport-
Ministerie van Economische Zaken: gemeenschap een bewindsman
is van die zijde wel eens een vraagt, die al deze zaken kan coör-
onderzoek ingesteld naar de pres- dineren en daarvoor politieke ver-
taties van de sport ten aanzien antwoording draagt. Er zal zich
van werkvoorziening, leefklimaat binnen de politieke partijen ren
steun van de overheid ondenk
baar. De opleiding van het kader
voor de „sport van de toekomst"
mag niet buitengesloten worden,
misterie van Binnenlandse Zaken:
een eigen beleid op. ivaardoor
een warboel op het gebied van de
subsidies is ontstaan, waaruit
Ministerie van Cultuur, Recreatie grippen als welzijn, vrije lijd, re
en Maatschappelijk Werk: er creatie, ruimtelijke ordening, onder-
wordt gesproken over een nota wijs, sport en lichamelijke vorming
welzijnsbeleid met vertegenwoor- tot één geheel vormt. Daarom
digers van vakbeweging, weten- vraagt de sport een bewindsman
beweging legt met Sport '70 ook dr sport zelf moeten komen, waarin
een visie op tafel. de particuliere sector haar eigen
Ministerie van Financiën: herziening verantwoordelijkheid kan concreti-
En
voorbij kunnen gaan.
Nederlandse bevolking is het beu, dat de sport
lichamelijke opvoeding en recreatie, in 't verdomhoekje
zit, dat er geen planning en coordinate is. dat deze
wezenlijke onderdelen van het maatschappelijk bestel
als 2
nolens
dat
als vanouds langzaam blijv
en dat door te geringe vaart de in vele jaren
opgelopen achterstand niet kan worden weggewerkt.
Een droeve litanie van ontbrekende accommodaties kan
de N.S.F. opsommen: in Nederland krijgen 500.000
kinderen geen „gymles", omdat er een tekort is van
drieduizend gymnastiekzalen; vierendertighonderd veld-
sportaccommodaties komt Nederland te kort, benevens
vijfhonderd sporthallen en zeshonderd zwembaden. Met
het kader is het al even treurig gesteld: tekort aan
zesendertigduizend niet-betaalde en vijfenvijftighonderd
betaalde leiders. Dit alles geprojecteerd tegen een
achtergrond van nog meer vnje tijd wekt een treurig
beeld voor de toekomst op. Felle dr. Wim van Zijll, die
al jaren een waarschuwende stem heeft laten horen:
„Er zullen zware aanvallen komen op het onderwijs
omdat nog steeds de conceptie wordt nageleefd, dat een
mens alleen uit hersens bestaat en wordt vergeten dat
het vrijetijdsleven elk jaar belangrijker wordt. En kom
dan niet aan met de dooddoener, dat er geen ruimte is.
Het gaat erom dat die ruimte functioneel wordt ge
maakt. dat we weten wat we ermee kunnen en moeten
doen. Het is niet voldoende dat de overheid miljoenen
steekt in het aankopen van recreatiegebieden. Er moet
een planning komen in de gehele ontwikkeling van
Het was een opgave van gigantische omvang om te
trachten als sporteenheid op nationaal niveau te kunnen
apereren. Dat Is, blijkens de nota Sport '70, volkomen
geslaagd. Nogmaals stak dr. Van Zijll de waar
schuwende vinger op: „Als we er niet in slagen func
tioneel en organisatorisch een eenheid te vormen, zullen
we worden weggespeeld. Dan kan het zo worden dat de
alles gaat uitmaken en mogen wij een mannetje
:elt de i
j hebben het recht oi
iet de nationale sport
te z
dat die
BEWINDSMAN
Het is een duidelijke zaak. De georganiseerde
tezamen 2.2 miljoen Nederlanders, wil zelf r
bepalen, medebeslissen, medebouwen, in samenwerking
Tiet de
ichten de la<
■uller
dat de achterstand
lopen. Eerste vereiste is dan dat er een „centraal
lichaam" komt. waarmee dat overleg kan worden ge
pleegd. Daarom wordt in de Nota Sport '70 ook sterk
aangedrongen op een bewindsman voor de sport, een
directoraat-generaal dat adviserend kan optreden en
waartegen de sportwereld zich kan afzetten. Dat zal
dan wel weer politiek geharrewar geven, zoals thans
reeds vaststaat dat de Nota Sport '70 in de politieke
wereld zal worden gehanteerd als „programmatrekker"
voor de verkiezingen in april 1971. De heer Grashof van
de Nederlandse Christelijke Sport Unie verklaarde al
induit, dal
ïisatie
■eeds
ring komende politieke partijen overleg had
[epleegd en dat de Nota Sport '70 zeker in het pro-
ou worden opgenomen. Van andere zijden
veelzeggend.
SPROOKJE
willen ook eens en vooral afrekenen
it sport en politiek niets met elkaar
Sport grijpt diep in het maat-
t is politiek. De beide grootheden
scheidei
ïenlei
irbulei
:eker r
tijd
pe noodzaak van een nationaal sportbeleid is niet
mogelijk zonder de vervulling 'van een aantal
dringende wensen, die het credo zijn van de sport
gemeenschap, neergelegd in de Nota Sport '70. In
zeven wensen geeft de gehele nationale sport
gemeenschap zijn visie weer:
(h)erkennen;
een bewindsman voor sport, lichamelijke opvoeding
en recreatie zodat politieke verantwoordelijkheid ont
staat voor de sportieve vrijetijdsbesteding;
een nationaal orgaan voor de sport zodat ook de
particuliere sector zijn eigen verantwoordelijkheid kan
concretiseren, een orgaan dat het resultaat moet zijn
van eenstemmigheid en verregaande communicatie bin
nen de sportgemeenschap;
tellend, gaat de sportwereld diep in op deze wensen.
Er wordt verklaard waarom zij zijn gedaan en er wordt
tevens aangegeven wat gerealiseerd moet worden om
die wensen tastbaar te maken.
Futurologen spreken over een vrijetijdsmaatschappij,
waarin de „zich wel bevindende mens in hoge mate een
spelende mens zal zijn". Activiteiten op gebieden als
sport, recreatie en kunst zullen aan het begrip welzijn
een rijkgeschakeerde inhoud moeten geven. Dat vraagt
een mentaliteitsverandering, een nieuw denken. De
school zal nu reeds tot taak hebben meer aandacht te
besteden aan de opvoeding tot vrijetijdsgedrag. De jeugd
moet leren kiezen uit de véle mogelijkheden, waarvan
sport en spel een groot deel vormen. Dat maakt een
doelmatig sportbeleid noodzakelijk en daar hierbij sport-
i technische
PIJN EN MOEITE
tekort aan kader;
een wetenschappelijke inspanning die de sport alle
kansen geeft zijn rol in de snel veranderende samen
leving te spelen;
een onderwijs, dat van hoog tot laag de vrijetijds
maatschappij erkent en derhalve de sport mogelijkheden
biedt om in die vrijetijdsmaatschappij te integreren;
een financiering van sportruimten waarbij de over
heden met een bij-de-tijds subsidiebeleid en de parti
culiere sector met een eigen sportfinancieringsinstituut
de lasten naar draagkracht en volgens een meerjaren
planning verdelen.
In de Nota Sport
tweehonderd
Mo/nenteel is van enige coördinatie geen sprake. Allerlei
overheidsgeledingen voeren een eigen beleid. Samen
werking is een onbekend begrip. Er wordt langs, soms
zelfs tegen elkaar in, gewerkt door gemeenten, provin
cies, departementen. Dit geldt evenwel ook de sport
wereld met zijn vele bonden. Zo wreekt zich de afwe
zigheid van een nationaal sportbeleid wat onder meer
ook tot uiting komt in de onevenwichtige verdeling van
Rotterdam-Zuid waar men met
pijn en moeite bezig is aan een tweede zwembad")
waarbij de Randstad ver achter ligt. Achterstand is er
ook*bij het technisch en organisatorisch kader waardoor
de ontwikkeling van de Nederlandse sport wordt geremd.
Dat hieraan iets moet worden gedaan, is voor (vrijwel)
iedereen duidelijk. De overheid zal een strak sportbeleid
niet kunnen ontlopen om de waarde die de sport heeft
voor de volksgezondheid, om de karaktervorming van
de beoefenaars en de leefbaarheid van het land. Het
particulier initiatief zal zelfwerkzaamheid, het dragen
van verantwoordelijkheid, het beoefenen van de prak-
BAAS IN EIGEN HUIS
De Nota Sport '70 stelt dat de ov«
de sport niet bij machte is de taak te volbrengen. Hier
onder wordt verstaan: het zorgen voor accommodaties,
financiering van de opleiding en aanstelling van kader,
bevorderen van de sportbeoefening in het algemeen,
steun bij het uitoefenen van organisatorische activiteiten
en het (eindelijk) introduceren van de sport op school,
dit alles met de uitdrukkelijke bepaling dat de sporl-
Het kader zal geleid moeten worden do<
krachten, die de sportwereld evenwe
zekerheden kan bieden. Dat zal een
moeten zijn met de restrictie dat het i
vorden opgeleid. De sportbewe
srband beoefenen.
Dobr. het instellen van leerstoelen voo
opvoeding ert «port en het inschakelei
schappelijke instituten zal de achterstand op weten
schappelijk gebied ten opzichte van het buitenland
moeten worden ingelopen. Ook dit kan niet zonder
overheidssteun.
AFSCHUIVEN
tekent: zo verandert. We drei
lichamelijke dynamiek in die verandering te
een geïntegreerde eenheid in het r
Gebrek aan mogelijkheden leidt t<
economisch verlies. Cijfers van
„zitvolk" dat lijdt aan bewegingsarmoede:
procent moet voop militaire dienst worden afgekeurd;
door ademhalings- en bewegingsstoornissen bedroeg
beweging is,
i de aansluiting met de
■matschappelijk leven",
>t (ook) een ontstellend
de N.S.F. over het
Deze greep in de vele noodzakelijkheden zal een aanslag
betekenen op het nationale budget. De sportfinanciering,
aldus het rapport, komt ten laste van overheid èn par
ticulier initiatief. Tot nu toe worden de overheidsuitga
ven voor de sport voor ongeveer vijfennegentig procent
afgeschoven op gemeenten, die veelal armlastig zijn en
bovendien autonoom in het opstellen van prioriteiten
schema's. Enige oplossing: nationaal sportbeleid, dat
gerichte uitkeringen voor de grootste probleemgebieden
in de sport bevordert en ervoor zorg draagt dat de
lagere overheden voldoende financiële middelen voor
de sport vrij kunnen maken, waarom dan ook in de
Nota wordt gepleit voor hogere uitkeringen uit het
2,2 MILJOEN
Van „particuliere zijde" moeten ook offers worden ge
bracht: hogere contributies, meestijgend met de wel
vaart, acquisitie voor de sporttoto uitbreiden en acti
veren. een financieringsinstituut dat bemiddelt bij het
aantrekken van leningen op lange termijn t.b.v. het
bouwen van accommodaties, het bedrijfsleven stimu
leren tot steun aan het bouwen van accommodaties (Van
Zijll: ,Als een fabriek ons zwemwater ontneemt dooi
het te vergiftigen, zal die fabriek er een zwembad tegen
over moeten stellen") mede omdat een goed leefklimaat
de arbeidsprestaties ten goede komt.
De overheid en de sportwereld moeten samen een syn
these vinden om de sport en de lichamelijke opvoeding
in een samenleving-in-welzijn. zoals de N.S.F. het
formuleert, die plaats te geven die zij behoren te hebben
De visie van de Nederlandse sportwereld het kan niet
genoeg gezegd worden, 2.2 miljoen, en dan nog de
ongeorganiseerden is vanochtend op het ministerie
van C.R.M. aan de ministers Klompé (C.R.M.) en Veringa
(O. en W.) en aan staatssecretaris Grosheide aangeboden,
in de middag op het Binnenhof aan de leden van de
vaste commissies voor C.R.M. en O. en W. uit de
Tweede Kamer. De sportwereld heeft zijn stem ver
heven, de overheid kan niet anders dan er ten minste
begrip voor opbrengen. Maar dat zal voor de sport
wereld onvoldoende zijn.
Er wordt actie vereist. Waarom, hoe en op welke wijze
dat moet worden gerealiseerd bevat de Nota Sport '70,
waaraan alle sportbonden een jaar hebben gewerkt. Wie
wil nog sterker bewijs dat het ernst maar bovenal
(Van onze correspondent)
GENEVE. President Tito van
Joego-Slavië heeft het weer eens
lepresteerd: tegen de onverschilligheid,
tegenzin en totale oppositie van sommige
medeoprichters in. is de club van
niet-gebonden landen niet alleen over
gehaald weer eens een topconferentie te
honden, maar er zullen bovendien rond
<ie dertig staatshoofden en regerings
leiders aanwezig zvJn. Alles b(j elkaar
zullen er vierenzestig landen op de con
ferentie, die vandaag in Lusaka (Zambia)
begint, vertegenwoordigd zün.
Indiase premier Nehroe, het plan kreeg
al die landen bij elkaar te brengen, die
zich buiten de grote machtsblokken
opstelden. Zij hadden geen belangstelling
voor de neutrale landen, die elke binding
wilden vermijden, maar alleen voor hen
die bereid waren in het openbaar ljun
standpunt over bepaalde politieke hang
ijzers weer te geven. De eerste bijeen
komst werd negen jaar geleden in
Belgrado gehouden. Slechts vijfentwintig
landen verwierven het predikaat „niet-
gebonden", maar daarbij waren alle fi
guren die de naoorlogse beweging voor
onafhankelijkheid hadden geleid.
Aanwezig waren, behalve Tito en
Nehroe, ook Nasser, Soekarno, president
Nkramah van Ghana, de Guinese pre
sident Sekoe Touré, keizer Haile -Selassi
van Ethiopië en de Cubaanse president
Dorticos, een nogal teleurstellende ver-
/angei
r Fidel Castro.
In 1960 werd in Cairo de tweede
topconferentie gehouden. Zevenenveertig
landen namen eraan deel, maar veel
enthousiasme viel er niet te bespeuren.
Nietgebondenheid scheen niet erg meer
terzake of erg in de mode te zijn. Nu
heeft president Tito een jaar lang zijn
best gedaan om het instituut van de
niet-gebonden topconferentie weer nieuw
leven in te blazen. India toonde weinig
enthousiasme, Cambodja, ook een van de
oprichters, bevindt zich in een twee
slachtige positie, Cuba neemt al helemaal
niet meer deel en de Verenigde Ara
bische Republiek staat langzamerhand
verdacht dicht bij het Sovjetblok.
Toch is Tito Afrika en Azië afgereisd
en heeft de noodzaak van een top
conferentie proberen aan te tonen. De
Indiase premier Gandhi komt nu uit
eindelijk toch, president Nasser zal
waarschijnlijk op zijn minst een kort
bezoek aan de conferentie brengen. Pre
sident Soeharto van Indonesië en me
vrouw Bandaranaike uit Ceylon zullen
aanwezig zijn, evenals keizer Haile
zal de pogingen leiden om nieuwe ideeën
bij de club ingang te doen vinden. I gezegd, dat poli!
Of de driedaagse topconferentie In I het grondprincif
Lusaka aan fundamentele zaken zal toe- heid, alleen betel
komen, is twijfelachtig. Het grote gevaar van de club ec<
bestaat, dat de deelnemers zich laten j zijn. Er bestaat
verleiden tot eindeloze debatten over I dilemma op te
actuele vraagstukken, zoals het Midden- I gebonden landen
Oosten en de wapenleveranties aan Zuid- een grote econoi
Afrika. Daarachter ligt echter een veel bouwen en een
verder reikende uitdaging aan de niet- i volgen ten opzich
gebonden club. President Nyerere heeft 1
•eshonderd dakloze
onafhankelijkheid
fan niet-gebonden-
3 heeft als de leden
nisch onafhankelijk i
'oncepcion hebbei
•egstaande huisji
tad gekraakt. Zi
n gezamenlijke politiek te
lichte van de donorlanden.
(Copyright The Guardian) 1
De meer dan drieduizend
r door de politie aangevallen,
slaagden de bewoners erin
hun schamele behuizing
Eenvoudige,
wraakzuchtige
mentaliteit
(Van onze correspondent)
BEIROET De kapers die met de
Jumbo-jet in Cairo waren geland, wisten
tevoren dat hun gastheren, de Egyptena-
ren die op zeer slechte voet staan met het
olksfront voor de bevrijding van Pa
lestina, zich er niet toe zouden lenen over
deze trofee te onderhandelen. Daarom
plaatsten de kapers negen tijdbommen
in de romp. Maar met hun andere buit,
de toestellen van TWA en Swissair
ofwel de Gaza I en de Haifa 1 zoals zij
noemen. Volgens berichten is het
oude. door de Engelsen gebouwde lan
dingsstrip van teer, zonder moderne
uitrusting en gevaarlijk kort. Twee
straalvliegtuigen moeten hier een uiterst
nskante landing hebben gemaakt. Van
hieruit hebben de guerilla's zich zelf,
ondanks de aanwezigheid van Jordaanse
troepen rond de vliegtuigen een soort
pseudo-soevereiniteit aangemeten. De
ming tot het bittere eind door zullen
gaan.
De mannen van het Volksfront zijn
erop getraind om te denken als iemand
die vogelvrij verklaard is. Dat is hun
kracht. Daarom worden de Palestijnen
door hen tegelijk bemoedigd en in de
war gebracht. Achter de linkse ideologie
van het Volksfront zit een eepvoudigc.
wraakgierige mentaliteit. Ze hebben een
kort antwoord op de woede van de
wereld: de wereld heeft Israël een heel
land laten kapen, waarom zouden wij
"iegtuigen kapen? Zij
sterken handhavt
rechten ten koste van de zwakken.
Leila Khalid, een van de twee kapers
van het El Al-vliegtuig en een voorma
lige onderwijzeres in Kneweit, heeft al
eens eerder een vliegtuig gekaapt. Daar
na werd haar het aureool van een nieuw
soort Arabische vrouwelijkheid verleend.
Het zich concentreren van het Volks
front op spectaculaire stunts met veel
publiciteit is zowel haar zwakte als haar
kracht. Het leidt de aandacht af van dat
deel van de strijd voor Palestina, ilc
gucrilla-oorlogsvoering, dat uiteindelijk
de beslissing moet brengen. Maar als
haar chantage-praktijken lukken, zal dat
de hele guerilla-beweging waarschijnlijk
een geweldige morele opkikker geven in
een tijd dat deze die zeker nodig heeft,
(copyright The Guardian)