n
MARINEFREGATTEN THUIS NA
ZES MAANDEN VLAGVERTOON
Liever V erkiezingsduel
dan bloedproef Chaban-Delmas eii.
Servan-Schreiber n
Restaurant door
brand verwoest
Rust aan front Suezkanaal:
Palestij nen dubbel actief
Bezoek aan
Kaapstad
dieptepunt
ademtest IJ
Transavia haalt in
Spanje 93 gestrande
vakantiegangers op
Geen vervoer
achter voor 45
reizigers van
World Air Ité
Met Pop
naar de kerk
CAIRO WIL
PRATEN IN
NEW YORK
Vijf doden fe
bij autoraces He"
in Zweden z
LEIDSE COURANT MAANDAG 10 AUGUSTUS 1970
DEN HELDER Na een vlagvertoon-
reis van ruim zes maanden zijn de beide
Marinefregatten de H.M. van Speijk en
Van Galen zaterdagmorgen weer de ha
ven van Den Helder binnengelopen.
Hoogtepunten tijdens deze reis waren
voor de ruim 500 koppentellende beman
ning de medewerking aan de Nederland
se dag in het kader van de wereldten
toonstelling tc Osaka, de Captain Cook
herdenking in Sydney en Wellington
alsook het eerste vlootbezoek aan Dja
karta en Soerabaja na de souvereiniteits-
overdracht. Direct na aankomst in de
Marinebasis in Den Helder ging het
merendeel van de bemanningen met
zomrverlof, beladen met soevenirs uit
alle werelddelen.
Dieptepunt van de reis: Het bezoek
aan Kaapstad, waar zich driemaal een
apartheidsincident voordeed met drie
gekleurde bemanningsleden aan wie de
toegang tot openbare restaurants werd
geweigerd, ondanks de verzekering van
de Zuid-Afrikaanse regering dat aparts-
heidswetten niet van toepassing zouden
zijn op Nederlanders, mits zij in uni
form zouden lopen.
Over de incidenten zei de comman
dant van de Van Speijk, kapitein-luite
nant-ter-zee J. J. Valk, tijdens een pers
conferentie zaterdagmorgen: „Ik geloof
dat deze incidenten niet bevorederlijk
zijn gweest voor de goede verhouding
tussen de twee landen. Het is beslist ook
geen aansporing om oplkorte termijn nog
eens een bezoek aan Zuid-Afrika te
brengen".
Overste K. V. Venema de commandant
van het andere fregat, vond het jammer
dat de grote publiciteit rondom het
apartheidsincident de indruk heeft ge
wekt alsof de Marine een speciale cruise
naar uZid-Afrika had ondernomen: „De
enorme ontvangsten die wij hebben ge
noten in andere grote wreldsteden heb
ben dardoor minder aandacht gekregen
dan verdiend
het pnthaal in Sydney onvergetelijk i:
weest, te meer omdat de federatie
geëmigreerde Nederlanders uitgebreide
feestelijkheden op touw had gezet.
Over het Zuid-Afrikaincident zei over
ste Valk dat het in twee gevallen ging
om Surinaamse matrozen en éénmaal
om een bemanningslid van Indonesische
afkomst. Naar aanleiding van de vraag
of hij kennis genomen had van de ver
klaring van de Zuid-Afrikaanse minister
van Buitenlandse Zaken Botha, die had
gezegd dat de incidenten een opzettelijke
uitdaging zijn gweest van kwaadwillige
elementen, die Zuid-Afrika in één slag
in het slechte daglicht wilde stellen zei
overste Valk dat „deze uitspraak vol-»
ledig voor rekening van minister Botha
blijft. Toen ik van de incidenten vernam
heb ik direct contact opgenomen met Den
de Zuidafrikaanse Marin-
In de stromende regen wachten
honderden familieleden totdat ze
hun Jantjes na zes maanden weer
kunnen omhelzen.
attaché, die het gebeurde betreurde en
die onmiddellijk een officieel politie
onderzoek gelaste. De uitslag van dit
onderzoek heeft mij niet bereikt aldus
overste Valk.
Hij zei nog dat het bezoek aan Zuid-
Afrika noodzakelijk was mede omdat de
beide fregatten een oliestop moesten ma
ken. De Surinaamse en Indonesische be
manningsleden die niet aanwezig waren
tijdens de persconferentie hebben wel
direct protest aangetekend tegen de be
handeling die zij in de restaurants heb
ben ondervonden. Maar waren daarna
direct naar het schip teruggekeerd. Tij
dens het bezoek aan diverse werelddelen
heeft de marine, naar overste Valk mee
deelde. op onnpvallende wijze reclame
gemaakt voor Nederlandse produkten.
Voordat de reis begon is het bedrijfs
leven van deze propagandamogelijk-
heden op de hoogte gesteld. Bedrijven
die interesse toonde waren: Philips, Fok
ker, Viconlandbouwmachines, Van der
Grinten, Teletraser. Vrijwel in elke ha
ven die werd aangedaan hebben buiten
landse technici de snufjes bekeken die
door Nederlandse ingenieurs in de beide
fregatten zijn ingebouwd.
DR. ESSER TT I "I "1
DEN HAAG (ANP) Wil men bij de
wetgeving niet alle gebruik -van alcoho
lica bij snelverkeer verbieden, dan is dé
ademtest te verkiezen boven de bloed
proef. Men moet daardoor de bloedproef
rompslomp afschaffen en de verkeers
politie uitrusten met een deugdelijke-
ademtestapparatuör. Hier kwam de voor
dracht op neer, die de psychiater dr. P.
H. Esser uit Haarlem zaterdag in Den
Haag heeft gehouden voor de algemene
vergadering van de gereformeerde ver
eniging voor drankbestrijding.
Dr. Esser betreurde het. dat de wet
gever niet gebiedend voorschrijft „bij
snelverkeer geen alcohol". Als voordelen
van de ademtest in vergelijking met de
bloedproef noemde hijde aanzienlijk ge
ringere kosten, de tijdwinst door hét niet
hoeven inschakelen van een arts en door
het vlugger verkrijgen van resultaten,
het feit, dat de verdachte zichzelf van
de uitslag van de test kan overtuigen en
het aan de hand van de uitslag al dan
niet direct uitsluiten van verdachte aan
deelneming aan het verkeer.
Kunst en Kunstenaars
De Amsterdamse organist Thijs Kramer
concerteert morgen, dinsdagavond op
het orgel van de Vaste Burchtkerk aan
de Potgieterlaan te Voorburg. Op het
programma staan werken van Swee-
linck, John Bull, Buxtehude, Bach en
Widor. Dinsdag 18 juli concerteert de
Amerikaanse organist David Ulrich in
de Vaste Burchtkerk.
(Van een onzer verslaggevers)
REKEM Een café-restaurant met
keuken, kantine en danszaal van een
camping in het Belgische plaatsje
Rekem, vlak bij Maastricht is gister
morgen door brand totaal verwoest.
De brand brak rond kwart over vier
uit. Ook de woning van de bedrijfs
leider, die zich in betzelfde pand
bevindt, werd volledig in de as ge
legd.
Op de camping bevonden zich onge
veer 1500 mensen, voor het grootste
deel afkomstig uit Maastricht. Onder
hen brak paniek uit. Mensen renden
in het wilde weg naar een nabijge
legen voetbalveld en de weg op.
Door de vlammen zagen de bedrijfs
leider, zijn vrouw en twee kinderen
zich de weg naar buiten versperd.
Het echtpaar gooide de kinderen
door een raam naar beneden, waar
zij door omstander werden opgevan
gen. De ouders durfden zelf niet te
hun hoofden naar het dak reikten,
duwde de man zijn vrouw naar bui
ten en sprong vervolgens zelf uit het
raam. Beiden kwamen zo ongelukkig
terecht, dat zij in een ziekenhuis
met vrij ernstige verwondingen
moesten worden opgenomen.
Gisteravond brak op twee plaatsen
in ons land brand uit. Een woning in
Zeist ging totaal in vlammen op. De
bewoners waren afwezig, maar al
spoedig ontdekte de politie dat het
vuur door de hoofdbewoner was
aangestoken. Een buurmeisje moest
bedwelmd door rook in een zieken
huis worden opgenomen.
In Amsterdam brak vannacht in een
huis aan de Kinkerstraat een brand
uit, die nogal hardnekkig bleek.
Het vuur ontstond door nog onbe
kende oorzaak in een schoenenzaak.
Drie etages en 'n zolderverdieping
brandden volledig uit. Er deden zich
geen persoonlijke ongelukken voor.
De brandweer had de grootste
springen.Toen de vlammen al oVer moeite het vuur te blussen.
(Van onze correspondent Lucas Kleijn)
PARIJS In het linkse weekblad L'Expres kon men vandaag lezen dat
liberale leider Servan-Schreiber de leiding op zich gaat nemen van de komendi
verkiezingsstrijd in Bordeaux. Daar is namelijk het volgende gebeurd: Chabanj
Delmas is burgemeester van Bordeaux. In diezelfde stad is het plaatsvervanger
kamerlid van Chaban-Delmas overleden. Chaban-Dclmas was er weliswaar gekozenl
maar hij moest aftreden toen hjj eerste minister werd, omdat volgens de grondwef
een kamerlid niet tegelijk minister mag zijn.
BORDEAUX
TOETSSTEEN
Na de dood van de plaatsvervanger
moest de Gaullistische partij voor Bor
deaux een nieuwe kandidaat aanwijzen.
Maar omdat deze partij er zonder De
Gaulle niet zo heel florissant voorstaat,
achtte men het beter dat Chaban-Delmas
zelf kandidaat werd in de stellige ver
wachting, dat hij én als eerste minister
én als burgemeester met vlag en wimpel
zou worden herkozen. Is dat het geval,
dan staat Chaban-Delmas onmiddellijk
zijn plaats af aan zijn plaatsvervanger
omdat hij eerste minster blijft.
Wat velen hebben zien aankomen, is
gebeurd. Servan-Schreiber heeft dat niet
op zich laten zitten en kondigde zondag
aan dat hij persoonlijk naar Bordeaux
komt om Chaban-Delmas te bestrijden.
Niet op persoonlijke, maar op zakelijke
gronden. „Ik zal Chaban-Delmas vragen",
heeft Schreiber gezegd, „wat hij tot dus
ver gedaan heeft voor de nieuwe maat
schappij, die hij met zoveel ophef heeft
aangekondigd. Volgens de grondwet is
het de eerste minister die de politiek van
de regering bepaalt, maar al het gras is
voor de voeten van Chaban-Delmas weg
gemaaid omdat het Debré is, als minister
van landsverdediging, die de leiding
heeft van de Franse militaire- en buiten
landse politiek, terwijl het zesde vijf
jarenplan geheel is toevertrouwd aan de
minister van Financiën, Giscard d'Es-
taing. Na het vertrek van genei'aal De
Gaulle moet Frankrijk eindelijk een wer
kelijk democratisch beheer krijgen,
waarvan op het ogenblik geen sprake is".
Men herinnert zich nog wel de strijd
bare figuur Schreiber. Toen tussen de
twee steden Nancy en Metz een koude
oorlog werd gevoerd over de nieuwe weg
verbinding tussen Parijs en Straatsburg,
koos Schreiber de partij van het ver
waarloosde Lotharingen en werd kandi
daat tegen een Gaullist, die als Kamer
lid ontslag had genomen. De Gaullis
tische partij werd zo benauwd, dat zij
de tussentijdse verkiezing in Nancy zou
verliezen, dat niet minder dan vijf pro
minente ministers tegen Schreiber het
veld in werden gestuurd. Niettemin won
Schreiber glansrijk en wist een groot
deel van de linkerzijde achter zich te
verzamelen. Hetzelfde gaat hij thans in
Bordaux proberen. Chaban-Delmas zal
daar alle zeilen moeten bijzetten om het
niet van Schreiber te verliezéh. Eén
nederlaag van Chaban-Delmas als eer
ste minister zou voor hem en zijn rege
ring bepaald fnuikend zijn.
De mariniers worden op de kade allerhartelijkst begroet.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL. Een groep van 93 Ne
derlandse vakantiegangers heeft het
afgelopen weekeinde op het vliegveld
van het Spaanse Gerona veertig uur op
vervoer naar huls moeten wachten. Dat
zü uiteindelijk zondagmorgen toch nog
op Schiphol terechtkwamen is te danken
aan een geste van de Nederlandse char
termaatschappij Transavia. De reizigers
hadden onder auspiciën van het Eind-
hovense reisbureau World Air Ité twee
weken vakantie in Spanje doorgebracht.
Zover is het niet gekomen voor 45 vakan
tiegangers, die via dit reisbureau hun
vakantie in Spanje geboekt hadden. Hun
vertrek vrijdag was op het laatste mo
ment uitgesteld tot gisteren, maar werd
toen definitief afgelast. Zij zullen dc
Spaanse zon niet zien.
Vijf weken geleden al begonnen de
moeilijkheden met het reisbureau World
Air Ité. De Spaanse chartermaatschappij
Air Spain weigerde toen een vlucht uit
te voeren, omdat World Air Ité-direc-
teur G. Gesling zijn financiële verplich
tingen niet kon nakomen. Transavia-
directeur John Block werd toen echter
bereid gevonden de gedupeerde vakan-
tiegangers alsnog naar Spanje te laten richt op beschuldigingen
vliegen. Gesling betaalde die vlucht met bruik.
een cheque, die 'echter niet door de bank
werd geaccepteerd, omdat Geslings saldo
niet toereikend
niet zou uitvoeren, waardoor zowel 93
Nederlanders in Spanje als 45 Nederlan
ders, die naar Spanje vervoerd moesten
worden, werden gedupeerd. Volgens Air
Spain was World Air Ité niet vlot genoeg
met betalen.
Het reisbureau deed daarom wederom
een beroep op Transavia, dat toezegde
de vlucht te zullen uitvoeren als deze
en de vorige tijdig zou worden betaald.
Dat gebeurde niet en de vlucht werd
geannuleerd.
De 45 vakantiegangers, die sinds vrij
dagmiddag op Schiphol hadden zitten
wachten, dropen teleux-gesteld af naar
huis. In de loop van zaterdag besloot
Transavia uiteindelijk de in Spanje ge
strande groep van 93 vakantiegangers in
de loop van de nacht uit Gerona op te
halen in de hoop dat Gesling ooit aan
zijn financiële verplichtingen zal vol
doen. De Caravelle vloog leeg naar
Spanje, omdat het volgens Transavia
geen zin had de 45 op vervoer naar
Spanje wachtende reizigers mee te
nemen, aangezien die immers over twee
weken vermoedelijk ook weer in Spanje
zouden stranden.
World Air Ité-directeur Gesling is
sinds vrijdagmiddag spoorloos verdwe-
Arrestaties tijdens
Kockfetival in V.S.
JACKSON, MICHIGAN (AP) In I
totaal 109 mensen zijn tot nu toe gearres
teerd tijdens het x-ockfestival van Goose
Lake, dat door naar schatting 200.000 j
jongeren wordt bijgewoond, zo heeft
sheriff Charles Southworth zaterdag mee- I
gedeeld. De meeste arrestaties zijn ver-
drugge- j
Southworth verklaarde dal zijn agenten
voor naar schatting 50.000 dollar aan ver-
dovende middelen uit een auto hebben
Air Spain liet vorige week weten, dat j gehaald Het Rockfestival begon vrijdag
het vrijdag de vlucht
World Air Ité 1 en zal drie dagen durer
(Van onze correspondent Lucas Kleijn)
PARIJS Om de honderdduizenden
toeristen, binnen- en buitenlandse, langs
de kust van de Middellandse Zee een
behoorlijke nachtrust te garanderen, zijn
de laatste weken in Aix-en-Provence en
Saint-Raphael nog al wat popvoorstel
lingen met orkesten verboden. De hip
pies mogen overdag doen wat zij willen,
en dat is toch al veel, maar 's nachts
moeten zü ook aan anderen denken.
Jacques Collard was op het idee ge
komen zijn veertigste verjaardag met
zijn orkest Maschou-Beach aan het
strand van Cannes te vieren en daar
had hij nog al wat vedettes uit zijn
milieu voor uitgenodigd. De popforma
tie „Les Commodores" zou voor de
muzikale begeleiding zorgen. Maar
Jacques heeft een brief van de burge
meester gehad. Ik heb niets tegen uw
veertigste verjaardag, schreef monsieur
Le Maire en wat mij betreft mogen er
zoveel vedettes komen als u wilt, maar
de „Commodores" moeten hun muziek
instrumenten in de vestiaire achter
laten. Cannes is een rustige stad en wil
dat blijven.
Dan is er nog de harmonicaspeler
Aimable. Ooit van gehoord? hij schijnt
vooral aan de stranden een beroemd
man te zijn en van de burgemeester
heeft hij heel wat minder last dan ge
noemde Jacques. Per jaar legt hij zon
kleine 120.000 kilometer af kris en kras
door Frankrijk om op zijn accordeon tc
spelen en dat schijnt hem allerminst
windeieren te leggen. Hij is naar Cannes
gekomen om zijn dochter op te zoeken
en wat vrienden en vriendinnen om
zich heen te verzamelen. Het moet een
dolle nacht zijn geweest.
Van Cannes ging het naar Chauve in de
Loir-Atlantique en wie kwam daar op
de dansvloer, 's morgens om vijf uur?
Niemand minder dan mijnheer pastoor.
Natuurlijk niet om te dansen. Oh non.
mon dieu! Hij klampte Aimable aan en
zei: luister, beste jongen, ik celebreer
iedere ochtend om zes uur de vroegmis
en dan zit er geen kip in mijn kerk. Ik
sta daar als regel voor niemandal. Hou
jij er om vijf uur mee op, dan komt
er helemaal geen stex-veling. Maar speel
je door tot zes, dan heb ik grote kans,
dat ze nog allemaal naar de mis komen
voor te gaan slapen.
Dat heeft Aimable gedaan. En waarach
tig, voor de eerste maal in jaren was het
kerkje 's morgens om zes uur stampvol.
Zij het dan met popaanbidders.
Maar dat hindert niet, want Gods wegen
zijn wonderlijk. De Italiaanse litterator
Buzzati, verteller van korte verhalen,
heeft eens geschreven, dat van Gods
barmhartigheid nog wel een kleine
v oorraad over is, al wordt daarvan in
deze tijden een overdreven gebruik ge
naakt.
Verheugen wij ons met de pastoor van
Chauve.
deze dramatische foto werd genomen enige seconden nadat de wagen in het publiek terechtkw
AMMAN-TEL AVIV (AP-Reutez) Aan het Suez-
front is, als gevolg van het door Israël en Egypte
gesloten bestand alles volmaakt rustig, maar aan
de oveivge fronten zijn de Palestijnse guerilla's ac
tiever dan ooit; zij hebben opgeroepen om van het
Midden-osten een tweede Vietnam te maken ter
bevrijding van Palestina. Ze zijn zelfs tegenover
elkaar actief: in Jordanië zijn pro- en anti-Nasser-
groeperingen met elkaar slaags geraakt, wat doden
en gewonden heeft veroorzaakt.
Hoe vriendelijk de toestand aan hel
Suezfront is. bleek uit de omstandigheid
dat vier Israëlische straaljagers op grote
hoogte boven het Suezfront vlogen. Ex-
werden enkele harde knallen gehoord.
Een Egyptische officier verklaarde
aanvankelijk, dat hier sprake was van
een duidelijke bestandsschending. Later
trok hij deze verklaring in de
vliegtuigen waren boven eigen gebied
gebleven en de knallen waren afkomstig
van het doorbreken van de geluidsmuur.
Waax-schijnlijk zagen de betrokken
vliegtuigen toe op de naleving van het
bestand door de Egyptenaren; bij de
situatie van thans is dit de enige
mogelijke manier, zolang geen andexe
regelingen overeengekomen worden. In
Tel Aviv weigerde men te bevestigen
dat dit inderdaad de opdracht van de
vliegtuigen was geweest.
Egypte heeft V.N.-onderhandelaar
Gunnar Jarring voorgesteld New York
aan te wijzen als plaats voor
onderhandelen tussen Egypte en Israël.
Dit bericht Al Achram.
Naar onze correspondent mededeelt
probeert Cairo uit alle macht de
Palestijnse guerx-illaorganisaties te be
wegen het bestand in acht te nemen. De
Egyptenaren zouden dreigen
steun in geld
dan wel geheel in te trekken.
Tsjechen kapen
vliegtuig naar
Oostenrijk
WENEN (Rcuter-AFP) Drie gewa
pende mannen hebben zaterdag een II-
joesjin 11-14 van de Tsjechoslowaakse
staatsluchtvaartmaatschappij gedwon
gen in Wenen tc landen. Zü werden daar
gearresteerd. Dc kapers, een vader met
zün twee zoons, zün Tsjcchoslowaken.
Het toestel maakte met 27 passagiei-s
drie piloten en een stewardess een bin-
hun uenlandse vlucht van Bratislawa naar
wapens te beperken j Kosice. Hel vliegtuig landde zaterdag
middag op» de luchthaven van Wenen.
het
dit
Arab
fiepr
De
hoofi
Rom
Communisten
gearresteerd
in India
NEW DELHI (AFP-Reuter) De In
diase politie heeft in het zuiden van het
land als voorzorgsmaatregel ruim vier
duizend Russischgezinde communisten
gearresteerd. De communisten hadden
aangekondigd dat zü zondag landerijen
zouden gaan bezetten.
Mevr. Gandhi heeft onlangs alle regio
nale regeringen opdracht gegeven het
project van verdeling van braakliggende
gronden snel uit te voeren. Onbekenden
hebben zatex-dag de algemeen secretari
van de x-echtse Swatantra-partij in Pen
jaab. Basant ingh. doodgeschoten- Dé
mooxd wex-d gepleegd op do boerderij scha
van Singh in h<* dorp Then- ding
gehc
jaar
pas
rj i ,ai"
KARLSKOGA Bij toerwa-
genraces op het Gelleraascircuit in
het Zweedse Karlskoga zijn vijf
toeschouwers om het leven geko
men, toen twee wagens het pu
bliek inreden. Zeker vijfentwintig
toeschouwers werden gewond,
waarvan vijftien ernstig.
De twee auto's beide Ford Escorts,
weiden bestuux-d door de Fin Vitanen
en de Zweed Tobiassen. Hel ongeluk
gebeurde, toen de Zweed met zijn rech
tervoorwiel bleef haken achter het lin
kerachterwiel van de Fin. De wagens
hadden een snelheid van 100 km per
uur. De Zweed bleef ongedeerd, terwijl
de Fin-twee bnen brak. Het is het eer
ste ongeluk op het circuit, dat 25 jaar
Na het ongeluk werd een stemming
gehouden onder de organisatoren en de
rijders en besloten werd twee van de
vier wedstrijden, die op het programma
stonden, doorgang te laten vinden.
Twee van de beste Zweedse coureurs,
Picko Troberg en Torsen Palm, besloten
echter na het gebeurde niet te starten
in de belangrijkste wedstrijd, de
Zweedse Grote Prijs. De directeur van
het circuit zei na het drama, dat het
Gelleraascircuit voorlopig zal worden
gesloten om de beveiliging te verbete-
Grote prijs van Zweden voor sport
wagens groep V tot 5000 cc, groep VI
tot 3000 cc en prototypes: 1. Craft (Gbr)
met McLaren Mie, 40 minuten 6,3 se
conden, 2. Marko (Wdld) Porsche 908,
40.11,9, 3. Bonnier (Zwe) Lola, 40.40.4. 4.
Gijs van Lennep (Ned) met Porsche
917,40.46,3.
Minder boeren in
Zuid-Holland
DEN HAAG In vüf jaar tüd (1963-
1968) verminderde in Zuid-Holland hei
aantal akkerbouwers en veehouders, dat
een agrarisch bcdryf als hoofdberoep
exploiteerde, met 4,3 procent. Door be
roepsbeëindiging en overlüdcn bleek in
die tüd 17,9 procent van het aantal land
bouwers te zün verdwenen.
Dit blijkt uit het onderzoek, dat het
Landbouweconomisch Instituut (LEI) in
stelde. Naar schatting zijn er van '63'69
ongeveer 500 landbouwers van beroep
veranderd. De meeste van hen verlieten
de landbouw. Ongeveer een vijfde slaag
de er in om na beroepsverandering zelf
standig- te blijven. Bijna de helft van de
voormalige landbouwers kwam als werk-
nemer buiten de landbouw terecht. Nog
geen tien procent ging naar de fabriek.
