Zandvoorl
werkt
aan
eeuwige zomei
WIE IS
DE VUI
MAKER
Fred Balm
rekent af
met regen
en wind
Rijn over 20 jaar weer schoon
t\S.
Grote vraat
ZATERDAG 11 JULI 191
De opengewerkte maquette gunt ons een blik 'naar binnen'. Heel duidelijk is te zien dat het duinlandschap in het project is gehandhaafd:
natuurlijke overgang. Verder het uitgestrekte duinmeer met daarlangs het strand. Op de voorgrond links hel twee verdiepingen hoge
en sportcentrum.
Architect Fred H. Balm.
ZANDVOORT Als de Zandvoortse architect
Fred H. Balm z'n zin krijgt, dan kunnen we
over 'n paar jaar de kerstvakantie doorbrengen
op een Zandvoorts strand. Dat zouden we nu
natuurlijk ook wel kunnen, maar een storm
achtige zeewind, die de golven tegen het zand
zwiept, heeft weinig aantrekkelijks voor
zonnige wentelteefjes en zonbruine stoere
knapen. Nee, Fred Balm heeft een plan dat
voorziet in een eeuwige Zandvoortse zomer en
dat klinkt natuurlijk veel aantrekkelijker. Het
is dan ook geen wonder dat vele geïnteres
seerden zich met enthousiaste belangstelling
naar Fred Balms „Buro voor projektontwikke-
ling en architectuur Projekta" begeven hebben
om met overgave van de zonnige informatie te
genieten. Het ziet er naar uit dat het niet bij
'n aantrekkelijke maquette blijft. Vorige maand
is namelijk de „Stichting Recreatiebevordering"
opgericht met het doel het overdekte recreatie
plan met een'constant zomerklimaat spoedig te
realiseren.
Zo moet het „twaalf maanden zomerproject" er ongeveer uit komen te zien. De vormgeving is duidelijk aangepast aan het duinlandschap met
goede toevoermogelijkheden als een spoorwegstation, heliplalform, toevoerwegen en parkeerterrein. In het midden met de vlaggen de centrale hal.
De glazen koepels geven het geheel een zeer bijzonder karakter.
op
voor hét grote probleem van de N<
derlandse badplaatsen: het weer
Fred Balm weet het eigenlijk zelf nie
„Ik loop er misschie
lijdt i
eind
ïval
ten. De vakantiegangers zijn bij het
bespreken van vakantie in Zandvoort
verzekerd van goed weer en het
Zandvoortse bedrijfsleven krijgt een
ideaal werkklimaat, doordat het hoog
seizoen niet zes of tien weken duurt,
maar twaalf maanden.
Uitgangspunt was en bleef de ty-
pisohe zomerrecreatie, daardoor was
het nodig een kunstmatig klimaat te
creëren, zonder dat men het gevoel
heeft ..binnen" te zijn. Het spreekt
vanzelf dat de architectuur aan deze
Uniek
recreatieoord
voor
tienduizend
badgasten
per dag
mooi weer kunnen de koepels open
gedraaid worden, zodat men ook van
De wanden, die het gehele project
omsluiten zijn net als de koepels van
glasheldere kunststof, dal bovendien
de eigenschap heeft de infra-rode
stralen door te laten, waardoor men
toch bruin kan worden. Het strand
gaat over in een twee verdiepingen
hoog gedeelte, waarvan de begane
grond als sportcentrum is bedoeld.
Ook is daar het gezondheidscentrum
met massage-instituut, sauna, kuur
baden enzovoorts.Verder zijn er ge
pland een kinderboerderij, een kin
dercrèche en een ponymanege. Op
de eerste verdieping van dit bouw
sel komen de bars, restauranis, disco
theek. nachtclubs en het minitheater.
Aan de andere zijde van het project
in een wat smalle uitloper van het
duinmeer zijn aanlegsteigers voor
waterscooters gepland, die grenzen aan
een ten-as als overgang naar een ar
cade van boetiekjes, tropentuin, bloe
mentuin en aquarium.
Het belangrijkste is dat de
aantal aanwezigen hun enthous
voor het plan niet onder het
van de comfortabele hotelstoelei
receptiebock laat inderdaad ee
drukwekkende reeks namen zie:
mensen uit het bedrijfslc
i Ecoi
;che Zaken
in de buitenlucht wa
Ze
opze
__i de kinderen moeten naar har
telust kuilen kunnen graven. In het
meer, waarvan het water doorlopend
wordt, kan pien zwemmen
Zo staat het allemaal op de maquette-
en op papier, maar dat is nog maar
een voorlopige opzet met een totale
oppervlakte van 2.8 hectare. De de
finitieve vorm kan pas bepaald wor
den als vaststaat waar precies in de
Zandvoortse duinen het recreatieoord
zal komen. ..Maar", zegt Fred Balm
geruststellend, „de vormgeving op de
maquette is niet bindend. Het is zelfs
mogelijk het project naar alle kanten
Op die dag ontstond in feitel
Stichting Recreatiebevordering, I
inmiddels al onderhandelingen j
aangeknoopt met enkele NederlJ
ondernemingen, die bereid zeggJ
zijn het 25 miljoen gulden kosl
project te financieren. Op die I
dag werden door andere geïnfl
seerde bedrijven bedragen toegel
die de. kosten vaninde verdere J
wikkeling .van.he}..scu» moeten
ken.
Er zijn al verscheidene andere
derlandse, Belgische en Scand:
sche badplaatsen geweest, die bc
stellend bij Proiecta hebben ge
meerd naar het „12 maanden zi
plan". Volgens Fred Balm zijn
ons land maar twee badpla
waar het project in volle on
uitgevoerd zou kunnen worden: i
voort en Scheveningen. Beide
plaatsen schreeuwen al jai-en or
goede slechl-weeraccommodatie.
hotels en pensions zijn bij een s
ploiteren. Als de hotel- en pei
bedden meer intensief dus
rende een langere periode gel
worden, dan is het niet onmo
dat er zelfs een prijsverlaging i
Subsidie
Het ministerie van Economisch*
ken, dat ook al ingeschakeld is,
zeer positief tegenover nieuwe
Kortgeleden zijn
i dit s
istge:
eisen is aangepast. Het overdekte
recreatieoord vormt als het ware één
geheel met het duinlandschap. Rond gebied koi
een duinmeer met een lcustlengte van
zo'n zeshonderd meter biedt het
„strand" gemiddeld tienduizend men
sen de mogelijkheid zich op zomerse
wijze te ontspannen en zich daarbij
buiten te wanen. "Een groot aantal
koepels van glasheldei
rel als
üiedt
mbelei
Izicht. Bij hotel Boi
heer A.
Nawijn, burgemeester van Zandvoorl,
heelt al verzekerd dat er beslist ruim
te voor het project is. Hij bevestigde
dat nogeens op dinsdag 10 juni tij
dens een voor het project zeer belang-
ijke bijeenkomst in he
gunstig uit. De kans
staat nu dat hel Zandvoortse
voor driekwart met overheid:
gefinancierd kan worden.
Volgens Fred Balm kan het i
recreatieoord er over tweeë
jaar staan. Dan beschikt Z;
over een ideaal gezondheids
met een heerlijk klimaat, waa
bananen en ananassen het goed
len
ekkende wijze vervuilt. Wie er
is dat er per etmaal
)ut Nederland binnen-
•n heuvel van 10 kilo-
:tcr breed en 25 meter
meter lang, 50
hoog) en aan wie we 1
hebben dat er nauwelijks
derland binnenkomt) heelt men het eer
ste meetstation gebouwd, omdat di<
plaats door V2rschillende omstandig
heden bijzonder geschikt is om de ver
vuiling van de rivier te meten. Niet al
leen kan de Duitse overheid op dez<
wijze precies bepalen hoeveel vuil ei
naar Nederland stroomt (en kan mer
gebouwd die tot doel hebben bronnen
van vervuiling lokaliseren. Het enige
weken geleden in Bimmen geopende,
maar nog niet in gebruik zijnde sta
tion is een van de eerste schakels in
deze keten die alleen in Nordrhein-
"West falen al 5 min of meer automati
sche meetpunten zal omvatten.
Herr Dokter Massink, directeur van de
Landesanstalt Cür Gcwasserkunde und
Wasserschutz van Nordrhein-Westfa-
len, meent dat men met dit systeem in
staat zal zijn de Rijn binnen 20 jaar
weer „schoon" te krijgen. Dat wil dan
niet noodzakelijk zeggen dat men er
dan ook weer in zal kunnen zwemmen
maar in iïder geval zullen er te
gen die tijd weer vissen in de grote ri
vieren kunnen leven en dat acht de
wat luidruchtige bewindsman toch al
heel wat.
Geschikt
In Bimmen. ongeveer op de plek waar
de Rijn Duitsland verlaat (en dus Ne-
r bovt
irlijke
is c
uUdmg
i de r
en tegen de tijd dat het
heeft bereikt is het vuil daardoor egaal
verdeeld. Hierdoor kan men op weinig
punten meten en toch de toestand van
de hele rivier bepalen.
Dat meten van c*e vervuilingsgraad ge
beurt helemaal automatisch. Via drie
buizen die op drie' verschillende hoog
ten in de Rijn
leen en maakt daardoor duidelijk dat
waterzuivering nodig is en waar hel
schiedt op drie principieel
de manieren: fysisch, radiologisch
biologisch. Allereerst meet men vol
tomaitisoh 't elektrisch geleidings\
mogen van het water waardooi
inzicht wordt verkregen in het zoutge
halte, vervolgens wordt de temperatuu:
gemeten om te zien wat de invloed i
van o.a. de elektriciteitscentrales dli
met hun afgewerkt koelwater
opwarmen. De zuurgraad van
ter geeft de onderzoekers ee
van de leefbaarheid, evenals 1
stofgehalle en de troebelheid
maakt min of meer duidelijk hoeveel
troep er in de Rijn wordt meegevoerd.
Al deze melingen gebeuren volautoma
tisch en de gegevens worden opge
ien papier (voor directe
i m3
per
dus 75 m3) met viij grote snelheid naar
het meetstation Deze relatief grote
snelheid (1 m par seconde) is nodig om
te voorkomen dat het water tijdens het
vervoer door de kunststoffen buizen
van aard zou veranderen- In het onop
vallende gebouw wordt uit deze con
stante stroom een klein gedeelte afge
scheiden voor onderzoek, een eveneens
kleine hoeveelheid wordt nog een tijdje
bewaard om later eventueel als ver
gelijkingsmateriaal le dienen en de
rest keert onveranderd naar de rivier
terug. Binnen is namelijk geen watcr-
ning)
Controle
Naast deze zuiver fysische w
gen word; op het onderzoek!
vendien de radioactiviteit gemi
een indruk moet geven van de
heid radioactief afval en als derde
trole past de Duitse controledienst
slotte een biologische controle toe.
vervuilde Rijnwater wordt daartoe
aquaria geleid waarin vissen (o.a.
vis) en lagere dieren (slakken en Kt
achtigen) worden geh
fen is dat heel erg moeilijk
Lüssen betwfelt zelfs of het oi
maal mogelijk /.al zijn (directe
r Massing haai
a het gespre
Nordrl
i het
irlijk
de oorzaak
is aaarmee nog niet bekend.
Het bepalen van de identiteit van de
vergiftigde stof vormt volgens Herr
Doktor Lüssen technisch direkteur, nog
een groot probleem, men is Weliswaar
al een tijdje bezig om apparaten te ont
wikkelen waarmee automatisch de che
mische aard van de verontreiniging kan
ichillende t
Bij Keulen. Düsseldorf,
burg en aan de mondingen van
Ruhr zullen grote zuiveringsst
worden gebouwd Op het punt
de Lippe in de Rijn mondt, is re
zuiveringsinstallatie in bedrijf e
verschillende industrieën hebber,
een zuiveringsinstallatie of gaan
bouwen (o.a. Leverkusen)
De opmerking dat rnet dit systee
leen de grote rivier schoon wort
riolen blijft gebruiken,