Duizenden oproerige jongeren ii
Amsterdam in gevecht met politi
EERHERSTEL VOOR
GEFUSILLEERDE
SERGEANT MEIIER
vernielingen —r—Ui sr"smrsr^r.TT
Défilé op Soestdijk
net niet helemaal
in t water gevallen
prlis
Gasexplosie
in Voorburg;
twee gewonden
Boetiekmode
VRIJDAG 1 MEI 1970 DE LEIDSE COURANT
"p j;,. cViii r.iOp het Rokin' werden parkeermeters uit de gi
H rnCT 10*P i - I flPiPri '1 gerukt, en van hun kwartjes beroofd. De politie
O if Si, - f; reageerde door voor het lerst tijdens de rel d,
filiP11' i'T j V? -kayafflp™»«fti,. i;l'f f 1 iff :;j.' 1 waterkanonnen in te zetten. Een amateurfotogi
1 i,,. raakte gewond aan het'hoofd. Om zeven uur
jg&JS ,f,y.-Sa aanblik van het Damterrem en het Rokin
('w troosteloos. Uitgebroken stenen, uitgerukt st
in centrum •"rm^rrrTrrrrr?—-r-i'm —^eSeS^^r1"
P S Iflï 1 'I'
- v
(Van
irslaggevc
AMSTERDAM Het begon gisteren in
Amsterdam allemaal rustig. Niets wees in
de ochtenduren op de komende rellen, die het
centrum van de hoofdstad in de namiddag
en in de avonduren zouden gaan beheersen.
Het was gezellig druk in de binnenstad, op
gewekte mensen trokken over de Dam en
het Damrak en de kooplui in de kraampjes
deden goede zaken. Toch hing er iets in de
lucht, ook de stedelijke autoriteiten waren
erop bedacht. Het televisiecircuit van de
politie registreerde in de loop van de morgen
steeds meer jongeren, die zich in de binnen
stad en vooral op de Dam en het Dam
rak ophielden. Bovendien arriveerden vele
jongeren van buiten Amsterdam in de hoofd
stad. Het nationaal monument werkte in de
middaguren vooral op de jongeren als een
magneet. Bij de massaal patrouillerende
politie was de spanning van de gezichten af
te lezen. Om drie uur ontlaadde de explosieve
sfeer zich plotseling in wat de aanleiding tot
de rel zou worden.
De op hel dak van Peek en Cloppenburgh
opgestelde politietelevisiecamera, die de gebeurte
nissen bespiedde, registreerde toen een groep
jongelui, die zwaaiend met een rode revolutionaire
vlag de rijbaan bezetten en alle autoverkeer
lam legden. Daarvoor was al een vlag vernield.
De jongeren beukten met hun vuisten op de
wagens van de verontwaardigde bestuurders, be
stormden de tot stilstand gebrachte trams en
verbrandden de vlaggetjes, waarmee die versierd
waren. Rotjes begonnen te knallen, rookbommen
te walmen. Allerlei actiegroepen, die met pam
fletten het feestvierende publiek op nationale en
internationale misstanden hadden geattendeerd,
lieten hun papieren voor wat ze waren en
mengden zich ijverig in het gewoel. De politie
zette onmiddellijk alle toegangswegen tot het
Op de Dam waren honderden mensen samen
gestroomd. Verkeer was onmogelijk. Al in de
middag ontstonden hier en daar kleine vecht
partijen. Pas tegen de avond kwam de politie
massaal in actie tegen rellen van grotere omvang.
Er werden grote vernielingen aangericht.
Damterrein af, hetgeen resulteerde in een ge
weldige verkeerschaos in het centrum.
De acht pelotons van de mobiele brigade reageer
den aanvankelijk rustig, maar toen de regen van
stenen, fietsbellen en verwensingen steeds dichter
werd, kregen de manschappen van de mare
chaussee opdracht in te grijpen, tot grote vreugde
van verwoed fotograferende en filmende dagjes
mensen. Met de ene na de andere charge, waarbij
de wapenstok niet werd gespaard, veegden de
manschappen de Dam en de volgestroomde
toegangswegen daarheen schoon. Ruiten sneu
velden, enig straatmeubilair liep beschadigingen
op onder het geweld.
•eiden. De toegangswegen naar de Dam
werden ook voor voetgangers afgesloten. Men
mocht het terrein van de strijd niet meer op,
alleen nog af. Valse geruchten over doden, die
zouden zijn gevallen, verhitten aan beide kanten
de gemoederen.
Kort na zes uur ontstonden opnieuw moeilijk
heden op het Rokin en bij het gebouw van
De Telegraaf. De jongelui rukten verkeersborden
uit de grond en gebruikten die samen met straat-
(egels om barricaden op te werpen, die de politie
weer sloopte, nadat de groep met de wapenstok
uit elkaar was gejaagd. Een arrestantenbusje
kwam in het nauw en moest door de mobiele
brigade met fikse klappen worden ontzet. De
Dam en omgeving, die weer waren vrijgegev»
Rond acht uur 's avonds braken een
makers het hek van de Nieuwe Kerk open, waar
momenteel de expositie „Mooie Vrijheid" wordt
gehouden- Zij gebruikten de steenklompen, afkoi
Voor het paleis haalde een ambulance van de ge
neeskundige dienst op hetzelfde moment opnieuw
een slachtoffer van het oproer weg een jongen
die door de wapenstok gewond was geraakt. Eer
de commandowagens
'an de afzettingen. De politieleiding overwoog, de
ifzettingen op het Damrak, de Nieuwe Zijds, het
tokin en in de stegen daarom heen, voorzichtig
ekken. Dit voornemen moest echter snel
worden, omdat de menigte op het Dam
rak weer rumoerig werd. Zo rumoerig, dat zich
snel een furieuze veldslag ontwikkelde in de rich
ting van het Centraal Station. Maar de in loop
pas oprukkende politietroepen werden voortdu-
De oproerkraaiers in de Amsterdamse binnenstad waren over het algemeen
vrij jeugdig. De politie voerde charges uit en arresteerde een aantal
relschoppers. Op de foto wordt een arrestant door overmatig veel politie
bewaking weggevoerd.
door zich hergroeperende rellenmakers in de
rug gelopen. De pelotons trokken terug naar het
Beursplein om zich opnieuw te formeren- Deze
situatie duurde tot ver in de avond, maar tenslotte
kreeg de politie de overhand eri werd het wat
rustiger. Op de Dam en het Rokin waren de reilen
toen al uitgewoed.
Rustiger
Het bleef echter ook na middernacht nog onrustig
rond de Dam en omgeving en de politie voerde
nog een aantal kleine charges uit. Tegen half twee
was de politiemacht uit de binnenstad terugge
trokken. De Amsterdamse politie is met bijna 550
man in actie geweest. Men wacht nu zorgelijk af
wat er op 5 mei kan gebeuren.
Üud-Grebbebergstrijders
(Van
r verslaggev
(ADVERTENTIE)
Heren, dit loopt lekker
Super lichte, echt Ie deren
vlecht-moccasin.
Zit als gegoten.
Aantrekkelijke
22.90
Jongens- 'f'
Den Haag Spuistraat 14,
Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Dordrecht Breda Tilburg
Geen toerisme
meer in door
Israël bezette
gebieden
TEL AVIV (AFP) De Israelis!
minister van toerisme heeft alle reist
reaus verzocht geen excursies mi
naar de door Israël bezette gebieden
organiseren of anders dit
te beperken. Dit besluit li
verband met de aanslagen
ate tijd op touringcars.
In Israëlische economische kringen
voorziet men dat de maatregel een zeer
ongunstige weerslag zal hebben op de
economie van de bezette gebieden, om
dat het toeristenverkeer een niet on
aanzienlijke bron van inkomsten is voor
de Arabische hotel- en restauranthou
ders in de bezette gebieden. De maatre
gel geldt niet voor Oost-Jeruzalem, dat
thans meer toeristen trekt dan ooit.
ichter
SOESTDIJK Voor het eerst sinds
vele jaren liet het traditionele „oranje-
zonnetje" voor een zeer groot deel ver
stek gaan tijdens bet deflié voor de
jarige koningin langs paleis Soestdijk.
De Bilt had het slechte weer voorspeld
en de deelnemers hadden de consequen
ties getrokken: nauwelijks 4500 man in
de stoet, een kleine 3000 langs de
dranghekken. Wie het niet lieten afwe
ten waren kabouters van de Oranje
Vrijstaat, die braaf pamfletten uitdeel
den: De Staatscourant van de Oranje
Vrij8iaat. „Vandaag 30 april is het de
dag, dat er hulde wordt betoond aan
het symbool van de oude maatschap
pij".
Terwijl velen nog nauwelijks beko
men waren van de kabouterschrik ver
scheen de koninklijke familie op het
bordes. Het was nog droog. Toen kwam
na een paar minuten de regen. De
koninklijke familie was inmiddels onder
kleurig gestreepte parapluies gedoken.
Na 25 minuten al gingen de allerklein
sten naar binnen. Van achter de vitrage
met ingeweven leeuwen volgden ze zo
nu en dan het gebeuren. Op de trappen
van hetbordes stapelden de boeketten
zich op. Maar waar bleef de grot»
bloei
vorige jaren?
bloemstukkei
aders en padWndsters gereed. Een
lale demonstratie van Scouting,
koninklijke familie straks
aandacht gaat besteden. Dan is het
zover. Het défilé is voorbij. Koningin
Juliana, prins Bernhard en de rest van
de koninklijke familie beginnen hun
wandeling over het gazon. Handenar-
beidsprodukten van de padvinders
ren met plastic lappen tegen dc regen
beschermd, maar het roosteren van
vlees en het opzetten van een grote
draaimolen, gingen ondanks nattigheid
en wind gewoon door. Niet alleen de
koningin, maar ook de prinsessen Bea
trix, Irene en Margriet en hun echtge
noten en prinses Christina praatten.
Twee Spaanse meisjes, charmant in
nationale klederdracht, zijn even uit
het défilé gestapt om koningin
Juliana een geschenk aan te bieden.
Evert later zou prins Caret Hugo ze
in hun moedertaal toespreken.
omstuwd door een legioen fotografen en
filmers (er was onder meer een ploeg
uit Californië) langdurig met zeever
kenners, welpen, gidsen en padvin
ders.
Aan het eind van het défilé had
hoofdinspecteur Backer van de Baarnse
politie ongeveer 4500 deelnemers aan
het défilé en zo'n 3000 toeschouwers
voor de hekken geteld. Aanzienlijk la
gere aantallen dan in voorgaande jaren,
maar daar zullen de kou, de wind, de
hagel en de regen wel niet vreemd aan
zijn geweest.
VOORBURG Aan de Van Arem-
berglaan in Voorburg heeft zich gister
avond een gasexplosie voorgedaan,
waarbij twee mensen zodanig werden
gewond, dat zij In een ziekenhuis moes
ten worden opgenomen. De materiële
schade is zeer aanzienlijk. De explosie,
die zich rond vijf over elf voordeed,
werd veroorzaakt door vrij uitstromend
gas. Achteraf heeft de Boorburgse re
cherche gereconstrueerd, dat de gas
kraan niet goed was gesloten, terwijl
de geyser bleef branden. Op een gege
ven moment was een explosie het ge
volg.
De dochter des huizes, de 22-jarige E.
A. de Haan, liep tweedegraads brand
wonden op, de 17-jarige D. Takenz uit
Voorburg, die op straat liep. kreeg een
rondvliegende dakpan op zijn hoofd. Hij
toniushove te Voorburg. Het hujs zelf,
een dubbelwoonhuis, is zwaar bescha
digd. Alle binnenmuren zijn ontzet, rui
ten gesprongen en dergelijke. Op he'
moment van de explosie ontstond ei
een enorme steekvlam, waardoor de in
boedel ook schroeischade heeft opgelo
pen. Een begin van brand werd snel
geblust. Van de omliggende huizen
werden vrijwel alle buitendeuren
zet. Ook de ruiten van de huizen
de Van Aremberglaan moesten het
gelden. Door de ravage op straat is het
verkeer lange tijd gestagneerd gev
De politie schat de aangerichte sc
op ruim 55.000 gulden.
Aan oud-generaal
Harberts „oorlog
verklaard
DEVENTER Er is een actiecomité
evormd dat volledig eerherstel wil
oor sergeant J. C. Meijer, die tijdens
e meidagen van 1940 is gefusilleerd
met het doel een afschrikwekkend voor
beeld te stellen voor alle Grebbeberg-
itrijders. die op dat moment door de
Duitsers onder de voet werden gelopen.
ommandant op wiens initiatief dc
executie uiteindelijk heetl plaatsgehad,
,-maj. J. Harberts heeft dinsdag-
nd voor de televisie verklaard geen
spijt te hebben van deze terechtstcllic
ilgens hem waren de Nederlandse sc
daten van de Grebbeberg laf en w
een duidelijk voorbeeld noodzakelijk c
de soldaten aan het vechten te houde
Deze uitzending van AVRO's Televi-
ier is de oorzaak geweest van de
richting van het actiecomité. Initial
nemer is oud-Grebbebergstrijder
Voortman uit Deventer. Voor maandag
4 mei zal het comité een massale her
denking organiseren bij het graf
de gefusilleerde beroepssergeant in Die
adres van gen. maj. b.d. J. Harberts
gevraagd. Zij ziuden hebben verklaard
de oud-generaal te willen vermoordt
Ook bij de AVRO zijn dergelijke tel
foontjes binnengekomen. Naar aanlt
ding hiervan wordt het huis van de i
87-jarige gen.-maj. door de Haagse p
litie in de gaten gehouden.
De heer Voortman kent twee ou
Grebbestrijders, die onder ede zoud
willen verklaren, dat sergeant Meijer
allerminst laf is geweest. Volgens de
t.v.-uitzending zou sergeant Meijer,
met tien man in de vuurlinie op
Grebbeberg lag, niet langer als schiet
schijf hebben wllen dienen en
hebben teruggetrokken.
Het comité is van plan een strafver
volging tegen de oud-generaal in te
stellen. Niet vanwege de executie, die
het actiecomité als moord beschouwt,
(dit is verjaard), maar wel terzake van
belediging. Volgens de heer Voortman
kunnen de oud-Grebbestrijders het er
niet bij laten zitten, dat de heer Har
berts de Grebbestrijders als lafaards
heeft gekenschetst.
(ADVERTENTIE)
Staat Uw kleuter
o-zo-leuk
ppig kinder
sandaaltje in rood
of blauw met
witte bies.
(ADVERTENTIE)
Voor levensblije
In rood en wit Jcreuklalc
Staat leuk, zit heel f ijn
Den Haag Spuistraat 14, Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen Dordrecht Breda Tilburg
Den Haag Spuistraat 14,
Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Dordrecht Breda Tilburg
Ster-explosie van
100.000 jaar
geleden
WASHINGTON (AP) -
mische stralen, die do
satellieten zUn opgevang
afkomstig va
- Vreemde koe-
r Amerikaanse
•n. zijn mogelijk
cplodeerde
aarde in botsing te
I komen, zo heeft een deskundige van het
bureau voor de ruimtevaart meegedeeld.
J Het verschijnsel werd waargenomen
in 1964. maar de ontploffing heeft waar
schijnlijk 100.000 jaar geleden plaats
gehad. De supernova, zoals een explode-
I rende ster wordt genoemd, was veel
I dichter bij de aarde dan tot nu toe be
kend is. Dit is meegedeeld door dr. Ruben
Jakoebovski held
I sjecho-Slowakije
PRAAG (Reuter-AFP) De bevel
hebber van de troepen van het Pact van
Warschau, de Russische maarschalk
Iwan Jakoebovsky. is ter gelegenheid
van 1 mei door de Tsjecho-Slowaakse
regering onderscheiden met de titel „held
van Tsjecho-Slowakije". Ook de Russi
sche maarschalken Iwan Koniev, A.
Jeremenko, M. Zakharov en D. Lelyoes-
jenko hebben deze onderscheiding ge
kregen. De onderscheidingen zijn ver
leend „voor verleende diensten in de
strijd voor de bevrijding van Tsjecho-
