Voormalige Nederlandse hoopt haar
man in VS-senaat te helpen
HIJ WERD
ALS EEN
DOODGESLAGEN
LASTIGE VLIEG
Akkoord over betere verbindingen
tussen Oost- en West-Duitsland
Bisschoppen kunnen
zakelijk uit voeten77
Duitse pers
uit scherpe
kritiek
Monarchie
symbool van
eenheid
Maatregelen
tegen Portugal
over
leveranties
Navo-wapens
Officier over moord op kruidenier:
Levenslang
geëist voor
doodslag en
diefstal van
vijftig gulden
BVD mag van
paspoorten
blijven
controleren
DONDERDAG 30 APRIL 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
RIVERSIDE (AP) Mieke Tunney is
een knappe blonde vrouw met een
Nederlands accent, die het zeer aan
trekkelijk vindt de echtgenote van
een Amerikaanse senator te zijn.
Daarom is zij hard bezig stemmen te
winnen voor haar man, het democra
tische lid van het Huis van Afgevaar
digden, John V. Tunney (35) die de
kandidatuur voor een senaatszctel wil
veroveren op senator George
Murphy.
„Het voeren van een campagne is een
zeer persoonlijke zaak" zegt mevrouw
Tunney. „Hoewel je de mensen nog
nooit hebt gezien, behandelen ze je als
een goede oude vriendin".
De Amerikaanse verkiezingsmethoden
kent mevrouw Tunney van binnen en
van buiten. Zij kwam als het Neder
landse meisje Maria Sprengers in 1959
naar de Verenigde Staten. Na een
Romance tijdens
studietijd in
Nederland
korte romance trad zij in Nijmegen in
het huwelijk met John V. Tunney,
zoon van de man die destijds wereld
kampioen zwaargewicht boksen Jbck
Dempsey onttroonde.
Op het ogenblik krijgt Mieke bij
spreekbeurten dikwijls vragen te be
antwoorden over de romantische eer
ste ontmoeting met haar man. Zij
vertelt dan dat het een regenachtige
zomerdag was en dat zij met haar
zusters in een hotel in Nederland
logeerde. „Ik stond in de lobby met
een exemplaar van de Herald Tribune
onder mijn arm. Daaruit maakte de
Amerikaan, die op mij toeliep op dal
ik Engels sprak".
De Amerikaan was Tunney, die toen
in Nederland internationaal recht stu
deerde. Hij had juist een begin ge
maakt met een Europese vakantiereis,
toen zijn sportwagen pech kreeg en
hij in het hotel moest overnachten.
Die avond nam hij Mieke mee naar
een feestje. De volgende dag annu
leerde hij de rest van zijn Europese
reis en in februari 1959 trouwden zij
en Mieke's vaderstad Nijmegen.
„Het is een opwindend leven", zegt
mevrouw Tunney van haar rol als
echtgenote van een lid van het Con
gres. In den beginne, zo erkent zij,
was zij wat bang voor de camera's,
„maar nu ben ik er helemaal aan
De Tunney's hebben drie kinderen:
Edward, die acht jaar oud is. Mark
1 vijf en Adria
i twei
„Ik zal u vertellen waarom ik zo
graag de vrouw van een senator zou
willen zijn", zei mevrouw Tunney
toen haar echtgenoot zijn kandidatuur
aankondigde. „In de Senaat heb je
maar enkele jaren nodig om op de
voorgrond te kunnen treden om be
langrijk werk te doen; daar heb je in
het Huis je hele leven voor nodig
John is jong. Als hij thans gekozen
wordt, kan hij een vooraanstaand se
nator zijn wanneer hij 43 is. Hij
verkeert in een voortreffelijke positie
om iets te bereiken".
Harerzijds houdt mevrouw Tunney
toespraken aan d^ lopende band,
meestal voor vrouwenclubs. Wanneer
de campagne voorbij is wil mevrouw
Tunney het boek afmaken waaraan
zij bezig is. een boek over ecologie,
het milieu en Californië
Ex-militairen
niet op wachtlijst
med. faculteiten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Eerstejaars studenten
aan medische faculteiten die slagen
voor hun propaedeutisch examen en al
vóór hun studie onder dienst zijn ge
weest, hoeven niet op de wachtlijst te
komen. Zij kunnen meteen doorstude
ren. Dit hebben de Tweede Kamer en
minister Veringa (Onderwijs en Weten
schappen) gistermiddag besloten. Het
Kamerlid Schuring (CHU) had hierover
een amendement ingediend op het wets-
sontwerp over de wachtlijsten. Dit
amendement werd gesteund door de
overige regeringspartijen en de PvdA,
terwijl minister Veringa zich eveneens
erachter stelde uit overwegingen van
billijkheid tegenover degenen, die al
tenminste een jaar hebben opgeofferd
om het land een dienst te bewijzen.*De
vrijstelling van de wachtlijst geldt ook
voor dienstweigeraars die vervangende
dienst hebben vervuld.
Compensatie voor dagbladen
Verdeling geld uit
tv-reklame-pot
voldeed niet best
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Klompé
(CRM is niet van plan terug te komen
op een eerder genomen besluit en als
nog de regeling te verlengen om aan
dagbladen uitkeringen te verstrekken
uit de telewisiereclamepol ter compen
satie van verloren advertentieinkomsten
bij invoering van de STER-reclamês op
de televisie. Deze regeling voldeed niet,
omdat de meeste compensatiegelden te
recht kwamen bij de kranten, die het
minst compensatie nodig bleken te heb
ben, aldus minister Klompé. Over de
maatregelen, die de regering dan wel
wil gaan nemen om de concentraties in
de pers tegen te gaan en de verschei
denheid van meningsuiting te waarbor
gen, kon minister Klompé nog niets
zeggen.
LOST CHILDREN CEP
Mgr. Groot over motu proprio:
AMSTERDAM (KNP) Het gisteren
gepubliceerde motu proprio van paus
Paulus over het gemengde huwelijk
stelt de bisschoppen in staat op hun
beurt de consensus met de Kerken dei-
Reformatie te ondertekenen. Dit is de
mening van mgr prof. dr. J. Groot,
bisschoppelijk gedelegeerde voor de co-
cumenc en voorzitter van de Willibrord
Vereniging. „De bisschoppen kunnen nu
zakelijk uit de voeten".
Als grote winstpunten van het motu
proprio ziet mgr Groot vooral de ruim
te, die Rome thans laat voor de pluri
formiteit en in het bijzonder de dispen
satiebevoegdheid der bisschoppen ten
aanzien van de op slraHc van ongeldig
heid voorgeschreven canonieke vorm
van huwelijkssluiting voor pastoor en
twee getuigen. „Dit betekentaldus
mgr Groot, dat het burgelijk huwelijk
als geldig kan worden beschouwd en
dus ook, dal men van katholieke zijde
kan meegaan met de reformatorische
visie op hel burgelijk huwelijk als de
feitelijke huwelijkssluiting". Mgr. Groot
kan ook akkoord gaan met do ernstige
waarschuwing tegen hot gemengde hu
welijk. „Deze mag rustig nog eens be
nadrukt worden". Hij wijst er in dit
verband op, dat ook de consensus lussen
de kerken een waarschuwing tegen de
moeilijkheden van het gemengde huwe
lijk bevat.
Minder gelukkig
van het motu propri
de formulering vai
geloof te verliezen
gemengd huwelijk"
hij met de toon
i en met name met
„het gevaar het
in een kerkelijk
Hier hoort men
eenzijdig de Katholieke Kerk. Het do
cument houdt te weinig rekening met
de eenheid in geloven, die ondanks alle
verdeelheid aanwezig is. Het geeft „al
dus mgr Groot, „een nare bijsmaak,
wanneer men leest, dat de katholieke
partner elk gevaar zijn geloof te verlie
zen moet vermijden, wanneer men van
de andere kant de bestaande eenheid in
geloven erkent".
Bijna de hele Duitse pers uit scherpe
kritiek op het motu proprio van paus
Paulus VI over de gemengde huwelij
ken. In uiteenlopende bewoordingen stel
len de Duitse bladen, dat de wijzign-
gen, die de paus wenst in te voeren bij
de kerkelijke wetgeving omtrent het
gemengde huwelijk, minimaal zijn en
verre ten achter blijven bij de wensen,
die bij het kerkvolk leven. De voor
naamste kritiek bestaat hierin, dat hel
document een volslagen gebrek aan
liefde ademt en een volslagen gebrek
aan inzicht, dat het huwelijk niet lou
ter een contract is, maar eerst en voor
al een liefdesgemeenschap. Wal dal be
lieft staat het motu proprio op één lijn
met de encyclieken over het celibaat en
de geboorteregeling. Dit bezwaar komt
in vele krantecommentaren in heel de
Bondsrepubliek naar voren. Een tweede
veel gehoord bezwaar is. dat de protes
tanten in de ogen van Rome nog altijd
niet als volwaardige christenen worden
beschouwd, Het gevolg zal dan ook zijn,
dat de kloof tussen katholieken en pro
testanten door de paus verder ver
wordt. Maar de gelovigen zelf, zo
nen vele kranten, zullen zich niets
de juristische bepalingen van d^ paus
aantrekken.
De nieuwe richtlijnen inzake hel
gemengde huwelijk behoeven geen
grijpende inbreuk te betekenen op de
pastorale praktijk zoals die in ons land
reeds enkele jaren gangbaar is. Een juiste
(en misschien handige?) interpretatie er
van kan de bisschoppen de nodige ruimte
laten. De vraag is echter of de andere
kerken, waarmee de Katholieke Kerk
van Nederland middels dooperkenningen
en hel lidmaatschap van de Raad van
Kerken nauw verbonden is, te weinig
open en autoritaire mentaliteit van de
Romeinse instructie nog kunnen aanvaar
den. Het zal dan ook zaak zijn, dat de
Nederlandse bisschoppen zo snel mogelijk
binnen do Raad van Kerken met de
andere kerken over deze kwestie in over
leg treden. Zij zullen de goodwill die
gedurende jaren moeizaam gekweekt is,
veilig moeten stellen, juist terwüle van
de groeiende verstandhouding binnen het
gelovige volk van alle kerken. Het lijden
aan eikaars kerk blijkt opnieuw hoogst
actueel te zijn binnen het oecumenisch
toenaderingsproces.
Een computer en een t.vs-telefoon
moeten er op de Expo '70 in Osaka
voor zorgen, dat honderden kinderen
die hun ouders zijn kwijtgeraakt,
weer bij hen worden teruggebracht.
Op het „Lost Children Centre" wordt
een gedetailleerde beschrijving van
elk kind, zijn kleding en andere
kenmerken in de computer gedaan,
die verontruste ouders direct ant
woord op hun vragen geeft. Via een
t.v.-telefoon kunnen ouders en kin
deren met elkaar spreken (beneden).
Daarna worden de kinderen weer
afgehaald door hun otiders (boven).
KYP komt op
voor financiën
van gemeenten
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer
fractie van de KVP komt op voor d<
slechte financiële positie van de gemeen
ten. De Kamerleden Notenboom en Kolf
schoten hebben de ministers Witteveer
(Financiën) en Beernink (Binnenlands)
Zaken) gevraagd, waarom het rijk ah
eerste overheidsinstantie dit jaar '11 be
roep heeft gedaan op de publieke kapi
taalmarkt. door middel van twee ohliga-
lieleningen.
De Kamerleden vragen de bewinds- j
lieden in hoeverre de financiering en
planning van de activiteiten van de
gemeenten in de knoei komen ten ge- I
volge van de twee staatsleningen. Hoe'
zien de ministers de ontwikkeling van
de kapitaalvoorziening voor de gemeen
ten in 1970, zo vragen de twee KVP-
Kamerleden tot slot.
Minister-president De Jong:
DEN HAAG (ANP) „Onze samen
leving is onderhevig aan snelle veran
deringen en is niet zonder conflicten en
spanningen. De wijze waarop die span
ningen zich soms ontladen maakt op
menigeen de indruk -dat het hier mees
tal alleen om negatief gerichte bedoe
lingen gaat", aldus sprak vanmorgen
minister-president P. J. S. de Jong in
zijn toespraak ter gelegenheid van de
erjaardag van koningin Juliana.
„Ik geloof", aldus de premier „dat die I
indruk in vele gevallen onjuist is en
dat wij achter de vaak zo luidruchtige
afwijzing van het bestaande ne verwor-
■ene. steeds goed het positieve eerlijke
-erlangen naar een nieuwe maatschap-
lij, naar een rechtvaardiger sa'menle-
-ing moeten blijven herkennen.
Het is opvallend dat wij, temidden
-an alle kritiek, soms toch sterk be
hoefte kunnen hebben aan spontane ui
tingen van hartelijkheid en medeleven.
Een dag als deze biedt daar tuimte
voor. Dan voelen we weer, dat wij
ondanks alle verschillen in levensbe
schouwing. politieke overtuiging en
persoonlijke instelling, als natie een
eenheid vormen.".
„Deze eenheid vindt haar symbool in
ïze constituele monarchie. In het da
gelijks leven krijgt deze steeds weer
gestalte door het optreden van onze
koningin, die daaraan een zo rijke in
houd geeft".
Resten gevonden
van Eurydice
Middelandse Zee brokstukken gevon-
van de vergane Franse onderzeeër
„Eurydice". De vindplaats ligt ongeveer
zes zeemijlen van kaap Camarat op een
diepte van 900 meter. Dit is in Toulon
bekend gemaakt. De „Eurydice" ver
dween op 4 maart met 57 man aan
Op 5 februari 1959 trouwde het
Nederlandse meisje Mieke Sprengers
in Nijmegen met de toen 24-jarige John
Varick Tunney, die in Nederland
internationaal recht studeerde. Thans
helpt zij haar man in diens campagne
een zetel in de Amerikaanse Senaat
te veroveren. Links achter de bruid:
Johns vader Gene Tunney, eens
ivereldkampioen zwaargewicht boksen.
PAX CHRISTI:
DEN HAAG (ANP) Het landelijk
bestuur van de Pax Christi heeft er bij
de regering op aangedrongen binnen de
NAVO maatregelen te nemen tegen
Portugal. Het moet, volgens de bewe
ging, dit land onmogelijk gemaakt wor
den NAVO-wapens aan zijn overzeese
gebiedsdelen te leveren. Dit is dan in
overeenstemming met de resolutie van
de Veiligheidsraad betreffende de leve
ring van wapens aan Portugal.
Pax Christi vraagt verder, dat de
regering samenwerking zoekt met lan
den die haar streven willen ondersteu
nen. zoals Denemarken en Noorwegen.
Voorts zal Nederland dan in het open
baar verantwoording moeten afleggen
voor haar beleid in deze, mede ter
doorbreking van de geheimhouding die
er in NAVO-kringen over deze kwestie
bestaat.
(Van e
-slaggeve;
AMSTERDAM „Ronald S. heeft
zijn slachtoffer in elkaar geslagen als
gold hel een eierdopje. Hij liceft een
medemens doodgeslagen als een lastige
vlieg". Dit was de harde omschrijving,
die dc oftieier van justitie bij de Am
sterdamse Rechtbank, mr. J. J. Abspoel,
gistermiddag gaf van de moord op de
78-jarige kruidenier Reyer Royé op 21
iste tegen de 33-jarige in Suriname
geboren schcepswerktuigkundige Ro
nald S. levenslange gevangenisstraf we-
gens doodslag gepaard gaande met een
I misdrijf (diefstal van een beurs met 50
gulden). Toen de eis viel. klonk er
applaus van dc publieke tribune.
De bejaarde kruidenier' werd met een
spijkertrekker in de kamer achter zijn
winkel doodgeslagen. Volgens de offi
cier had verdachte met het wapen vijf
maal op de onbeschermde schedel van
de man geslagen. Hij was doorgegaan
met slaan, omdat hij in paniek raakte.
De officier meende dat verdachte niet
tevoren van plan was Reyer Royé van
het leven te beroven.
.In het psychiatrisch rapport werd
onder meer gesteld dat Ronald S. dacht
in één slag rijk te worden en dat van
hem een ingehouden; geladen dreiging
uitging. Volgens het rapport was ver
dachte verminderd toerekenbaar, maar
dat betwijfelde de officier, die ook uit
het rapport citeerde dat verdachte een
intelligentie heeft, die boven de middel
maat ligt. De officier meende zijn me-
Het was gisteren precies tweehonderd jaar geleden, dat kapitein Cook als eerste blanke voet zette op Australische
bodem. Dit feit wordt over de gehele wereld herdacht, onder meer met tentoonstellingen. Hier een schilderij ran dc
landing in „Botany Bay". Sinds de komst van Cook is de oorspronkelijke bevolking van Australië bijna geheel verdwenen
BONN (D.P.A.-A.P.). Drie weken voor hel
interduitse topgesprek tussen bondskanselier Willy
Brandt van West-Duitsland en premier Willi Stoph
van Oost-Duitsland hebben de beide landen gisteren
tijdens de vierde onderhandelingsronde overeenkomst
bereikt over het verbeteren van het onderlinge
post- en telegraaf verkeer.
De onderhandelingsdelegaties, die op 19 september
van het vorig jaar voor het eerst bijeenkwamen, zijn
het eens geworden over het leggen van veertig
nieuwe telefoon- en zestien nieuwe telexverbindingen
zodat het interduitse postverkeer in de toekomst de
beschikking krijgt over vierenzeventig telefoon- en
vijfendertig telexverbindingen. De overeenkomst zal
een maand na de ondertekening op 29 mei van kracht
De Westduitse minister van Vervoer, Georg Leber,
uitte tegenover journalisten de verwachting, dat de
overeenkomst een gunstige uilwerking zal hebben op
de nog „openstaande Berlijnregelingen". Nadere
bijzonderheden wilde hij hierover niet geven.
Door de directie van de Westduitsestaalfabriek
Salzgitter A.G., die het eigendom is van de regering,
zal ven staalfabriek worden gebouwd in Oost-
Du i Island, die in Henningsdorf ten noorden van
Berlijn zal komen te. staan. Het betreffende contract
is gisteren op de jaarmarkt te Hannover getekend
door de voorzitter van de raad van bestuur van de
Salzgitter Birnbaum en de Oostduitse plaats
vervangende minister voor de Buitenlandse Handel,
Behrendt. In Bonn is verklaard, dat de overeenkomst
moet worden gezien als een belangrijke stap op weg
naar de versteviging van de economische be
trekkingen tussen Bonn en Oost-Berlijn.
aggresieve daden heeft gepleegd, met
en pistool rondliep en daarmee ook
heeft geschoten.
Ronald S., die aanvankelijk tegenover
de politie en de rechtercommissaris had
bekend, trok tijdens de eerste zitting in
septejnber vorig jaar zijn verklaring in
en ontkende alles. De zaak werd toen
aangehouden voor het horen van een
aantal door de verdachte opgegeven ge
tuigen.
De vriendin van Ronald S„ de 27-
jarige prostitué Erica U., werd vorig
jaar oktober veroordeeld tot vier jaar
met aftrek wegens het medeplegen van
diefstal met geweldpleging, die de dood
van Royé tot gevolg had.
Tegen de 40-jarige portier Willem M.
eiste de officier wegens uitlokking twee
jaar met aftrek. De portier had S.
verteld dat in een kluis achter een
schilderij in het winkeltje 100.000 gul
den zou liggen. Hij had dat verhaal
weer van een werkster, die bij Royé
had gewerkt, gehoord. De president van
de rechtbank noemde het „een klets
praatje".
Tijdens de zitting werden ook enkele
getuigen gehoord, die op de bewuste
dag een donkere man en een blonde
vrouw in een koffiehuis in de buurt
van het winkeltje hadden zien zitten.
Later hadden zij Ronald S. en Erica U„
als zodanig herkend. Op die dag waren
Ronald S. en Erica 's morgens het win
keltje binnen gegaan, hadden paar din
gen gekocht en betaalden met groot
geld. Toen de kruidenier naar achteren
ging om het geld te wisselen, waren zij
I hem gevolgd en Ronald sloeg hem
Het gat achter het schilderij bleek
echter leeg te zijn en in de kleding van
Reyer Royé hadden zij toen de beurs
met 50 gulden gevonden.
De rechtbank doet op 13 mei uit-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid van
dc Tweede Kamer is er voorstander
1 .in dat de douane ten behoeve van de
Binnenlandse Veiligheidsdienst blijft
doorgaan met hot noteren van de pas
poorten van Nederlanders, die terugko
men uit Oosteuropese hinden. Een motie
van het Kamerlid Benga (PSP), die deze
speciale controle wilde afschaffen, vond
j gisteren alleen steun bij de PvdA en de
I PPR. Volgens de heer Wiebenga heeft
deze controle een nadelig effect op de
internationale verhoudingen, speciaal
I met de Oostbloklanden.
Leopold Zalm
overleden
BADEN-BADEN (DPA) De kunst
historicus prol', dr. Leopold Zahn is op
79-jarige leeftijd in Baden-Baden over
leden. Zahn was een van de oprichters
van het tijdschrift „Das Kunstwerk".
Hij is vooral bekend geworden als au
teur van de eerste monografie over
Paul Klee, die in 1920 verscheen. Zahn
heeft vele kunsthistorische en histori-
sceh werken geschreven, waaronder
boeken over Rafael, Vincent van Gogh,
Georges Seural, Friedrich Nietzsche en
Madame de Stacl. Zijn pocketboek
„Kleine geschichte der Modernen
Kunst" heeft veel waardering gévon-
