Kinderbijslag
van deHema.
WERKEN BUITENSHUIS
IN NEDERLAND
NIET AANTREKKELIJK
575
97!
4.-
12:
29.7
157
Vrouwen met een drukbezet leven
missen de tijd om te piekeren
21
Plaats eens een TELEFOONTJE
Gewestelijk
orkest staakte
5 minuten
450 sr|275
HEMA
- -
NIEUWE AUTO HUREN
NET MEISJE GEVRAAGD
SECRETARESSE
ST. JOSEPH"
EEN KEUKENHULP
ENKELE MEISJES
PAGINA 14
DE LEIDSE COURANT
DINSDAG 28 APRIL 1970
De gehuwde, werkende vrouw...
Vraag aan de man, hoe hij zoiets
vindt en u zult tot de conclusie
komen, dat hij met dit actuele
verschijnsel eigenlijk niet goed
raad weet. In de meeste gevallen
vermijdt hij het angstvallig de
indruk te wekken, dat hij tegen is.
Het is heel goed mogelijk, dat de
kleine enquête, die we over dit
onderwerp hielden, een onvolledig
beeld geeft. Immers: niet één
ondervraagde man was lijnrecht
tegen. Wel telden we veel „maren"
en zelfs hartelijke toejuichingen.
Het is echter een onmogelijke zaak
alle geënquêteerde mannen in het
hart te kijken...
Opvallend is wel, dat de man weinig
voelt voor een al te vrije baan voor zijn
zijn echtgenote. Het liefst houdt hij haar
binnen zijn eigen invloedssfeer. Zij mag
hém niet, maar hij moet hèèr wel kunnen
bekijken. Hoe laat kan zë thuis zijn?
Waar werkt ze precies? Wie zijn haar
collega's?
Het is begrijpelijk, dat de man tussen
de 55 en 65 zijn vrouw het liefst om zich
heen ziet. Zijn gezondheid eist op die
leeftijd vaak meer verzorging: de kinde
ren zijn het huis uit en juist in die jaren
hecht hij het meest aan haar gezelligheid.
„Bijna iedere vrouw, die daartoe in de
gelegenheid is, werkt buiten de deur.
Waarom de mijne niet? Tenminste, als ze
het graag doetIk zal haar niet te
genhouden!". Dit gaf het gros van de
mannen ten antwoord, toen we vroegen:
voor of tegen? Maar dringen die kleine
perikelen, die alledaagse obstakeltjes,
waarmee een man echt kan tobben, wel
tot haar door? Wie weet, hoort God hem
brommen, als hij Jeanneke naar school
moet brengen, omdat vrouwlief al naar
haar werk isZij ziet z'n gezicht niet,
als hij bij de bushalte staat, omdat ze
„aan de late kant" was en snel in zijn
auto sprongZij ziet niet, dat zo'n
wit sloop, bol van de vuile was, hem
helemaal niet flatteertZijn eigen
pilsje inschenken vindt hij echt zo erg
niet, maar had ze maar wat flesjes in
geslagenZo zijn er duizend-en-één
dingen, die wanneer een vrouw een
baan aanvaardt gewoon wat beter ge
regeld moeten worden. Er wordt een
beroep gedaan op haar organisatiever
mogen, haar goede humeur, haar snelle
werktempo, haar geduld met de kinderen.
De man ziet echter ook wel de voordelen
die er „kleven" aan een buitenshuis wer
kende echtgenote.
„Zo wordt er niet op elke stap, die ik
ret, gelet. Ik voel me gewoon vrijer",
vond een sportleraar. ,Aan het eind van
mijn lesdag hoeft ze het tenminste niet
van mijn „belevenissen" te hebben. Haar
horizon wordt iets wijder en je hebt
Er Is In ons land maar weinig onder
roek verricht naar de vraag waarom
een gehuwde vrouw niet werkt. Des
te meer heeft men zich verdiept in
de vraag waarom een gehuwde vrouw
wèl werkt. Daarmee bevindt ze zich
ln Nederland immers in een uitzonde
ringspositie en is ze dus interessant
genoeg om ondervraagd te worden. Wel,
de diverse onderzoekingen en enquêtes
vertellen ons dat een groot deel van
de vrouwen werkt om het geld. Dat
zeggen ze dan niet zo bot. Ze stellen
het vriendelijker, menselijker. Ze zeg
gen dat ze werken voor de studie van
de kinderen, een vakantie in het buiten
land, een nieuwe auto, een bankstel
of een volautomaat. Maar in feite
blijft het geld.
Even vaak als het financiële aspect,
wordt het sociale contact genoemd. Een
toenemend aantal vrouwen voelt zich
geïsoleerd van de buitenwereld. Een
eventuele werkkring biedt kansen op
contact met gelijkgezinden. In nauw
verband met dit laatste motief staat
het antwoord: „Verveling nu de kinde
ren de hele dag de deur uit zijn".
Tot slot is er nog de groep van vrouwen
die vóór het huwelijk een beroep uit
geoefend hebben, waarop ze zeer gesteld
waren. Zodra de huiselijke omstandig
heden dit toelaten, willen ze dit beroep
weer opvatten. In deze categorie vindt
men niet alleen veel kunstenaressen,
maar ook verplegend en onderwijzend
personeel.
Waarom niet
Omdat geen van de hierboven ge
noemde motieven op haar van toepassing
zou zijn? Het zou al te simpel zijn
om dit te veronderstellen. Te meer daar
het vrij recente Libelle-onderzoek ons
vertelt dat één van de drie gehuwde
vrouwen die niet werkt, best zou willen
werken. Deze vrouwen hebben dus wel
degelijk redenen om te werken, maar
er zijn kennelijk ook redenen die haar
dit werken beletten. En wat zijn nu de
hindernissen en de belemmeringen die
deze vrouwen weerhouden van het bui
tenshuis werken?
Kind
De allerernstigste belemmering heet
man. De Nederlandse man en echtgenoot
is over het algemeen van het behouden
de patriarchale soort. Hij wil niet alleen
de baas zijn. Hij wil het ook blijven,
door zelf en alléén voor het gezinsinko
men te zorgen. Dat geeft hem het nodige
overwicht
Verder wil hij op zijn wenken bediend
worden. Zeventig procent van de man
nen wier vrouw gewerkt heeft, vindt
dat ze nu maar thuis moet blijven om
voor palief te zorgen (SER-onderzoek
mei 1968). Heel opmerkelijk is dat 75
procent van diezelfde groep mannen
toegeeft, dat het sociale contact tijdens
het werk erg fijn was voor de vrouw.
Toch blijven ze volhouden dat de vrouw
thuis moet blijven.
De tweede belemmering op de weg
naar werk buitenshuis heet kind. Het
kind moet volgens een moraal, die we
aan het begin van deze eeuw uit het
niets hebben opgediept, gedurende 24 uur
van het etmaal een beroep kunnen doen
op de moeder zo lang het klein is en
op alle uren vóór, na en tussen de
schooltijden, als het groter is. Dat het
kind uit het doorsneegezin in vroeger
eeuwen door ieder die tot de „groot
familie" behoorde opgevangen werd en
ook nog af en toe door de moeder ver
zorgd werd, zijn we even vrolijk verge
ten als het feit dat het kind uit de
goed gesitueerde kringen, zijn moeder
zowat nooit te zien kreeg, omdat het
gevoed werd door een voedster en later
grootgebracht door kindermeisjes en
gouvernantes ofwel op kostschool. Maar
sedert het begin van deze eeuw (Eve-
lyne Sullerot zegt sedert het daadwer
kelijk begin van de emancipatie van
de vrouw) zitten we met het opge
schroefde moederideaal en het zal héél
wat kosten eer we er weer af zijn.
De moeder die nu haar kind tussen
de middag door anderen op laat vangen
is even slecht, als de moeder die haar
jeugdige kind naar een peuterspeelzaal
of crèche brengt. Ze tornt aan het moe
derbeeld waaronder zoveel vrouwen vei
lig konden schuilen.
Huishouden
Verder is er nog de zorg voor de
huishouding, dat hele vreemde bedoe-
ninkje waar je 60 uur per week mee
bezig kunt zijn (Niporapport voor N.V.
Philips) en 3 a 4 uur per dag (werkende
vrouwen in SER-rapport). Er zijn dan
ook vrouwen die dag en nacht werken
en waar het bar ongezellig is. Er zijn
er die hun huishoudinkje in een vip
aan kant hebben, en waar het prettig
Bovendien zijn er huishoudingen, voor
al jonge, waar het huishoudelijk werk
én de zorg voor kinderen over man
en vrouw verdeeld worden en er zijn
er waar de vrouw alles alleen moet
doen, van overhoren van huiswerk tot
de tuin bijhouden toe. Deze onredelijke
verdeling vinden we vooral in de oudere
gezinnen, waar de man er van uitgaat
dat de soep dampend in de borden moet
zijn, op het moment dat hij de sleutel
in de voordeur steekt. Het zijn dezelfde
mannen die hun taak in huis terugge
bracht wensen te zien tot het zitten
voor de t.v. met pantoffels aan de voe
ten. Het is duidelijk dat een vrouw
die alléén staat voor alles, maar moei
lijk voldoende tijd vrij kan maken voor
een werkkring naast haar huishouden.
Bedrijfsleven
Het handjevol vrouwen dat dan uit
eindelijk de weerstand van de man
overwonnen heeft, goede opvangmoge
lijkheden voor de kinderen weet en de
huishoudelijke taak redelijk over de
huisgenoten verdeeld heeft, is er nóg
niet als ze op zoek gaan naar werk.
Zij moeten passend werk zien te vinden
en dan zullen ze ontdekken dat de werk
gever in ons land ook «en men Is en
dus behept met alle vóóroordelen tegen
het werken van de vrouw die de echt
genoot ook al had. Alleen geeft hij zijn
vooroordelen andere namen. Hij zegt
dat de gehuwde vrouw méér verzuimt,
eigenzinniger is en gemiddeld een kor
ter arbeidsverband heeft dan de onge
huwde jonge vrouw.
De SER heeft deze vooroordelen door
deskundigen onder de loep laten nemen
en een onzerdoek laten houden in een
aantal grote en middelgrote bedrijven.
Resultaat van dit onderzoek: slechts 9
van de 100 ondervraagde stafleden vindt
dat de gehuwde vrouw slechter werkt
dan de ongehuwde. Drieëndertig procent
vindt dat ze beter werkt en de rest
ziet geen verschil. Als voordelen worden
genoemd: meer verantwoordelijkheids
gevoel en dus minder noodzaak tot toe
zicht, grotere betrouwbaarheid, gemid
deld een langer dienstverband en niet
meer verlet dan de jonge vrouwelijke
werknemers.
Geloof nu vooral niet dat diezelfde
werkgevers ook de voorkeur geven aan
de gehuwde werkneemster boven de on
gehuwde. Niets ervan. In elf van de
achttien onderzochte bedrijven blijft
men, niettegenstaande de goede erva
ringen, toch de voorkeur geven aan
jonge ongehuwde vrouwen. Omdat het
mannenoog ook wat wil? Of omdat men
bang is, dat de eigen vrouw wel eens
zou willen werken? Feit blijft dat de
gehuwde vrouw op zoek naar arbeid,
méér moeilijkheden te overwinnen heeft
dan de ongehuwde.
ook niet meer dat benauwende gevoel,
dat ze echt al uren op je thuiskomst zit te
wachten. Daar heeft ze het nu veel te
Dat een man veelal bezwaar heeft,
wanneer het wex-k van zijn vrouw niet
meer binnen zijn invloedssfeer ligt, be
wijst het volgende voorbeeld: Een
schoonheidsspecialiste houdt haar baan
na haar huwelijk aan. Ze rijdt een auto
van de zaak (een grote Amerikaanse
cosmeticafirma), heeft flinke declaraties
en mag voor bepaalde gelegenheden zelfs
japonnen laten ontwerpen door bekende
couturiers. Ze reist de hele provincie
door.... tot ze het buitenkansje heeft
voor haar firma anderhalve week een
kijkje te gaan nemen bij het moeder
concern in de VS. Zover had manlief
niet gedacht. Hij stelt zijn charmante
vrouw direct voor een fait accompli: je
baan of mij. Ze zit nu als een treurwilg
iedere avond om half zes voor haar
schoongezeemde ruit naar haar „schat"
uit te zien.
Een mavo-directeur: „Op die dorpen,
waar de werkgelegenheid niet zo enorm
is, erger ik me steeds weer aan datzelfde
beeld: de huisvrouw, lui onderuit in haar
armstoel, een sigaret in haar mond bun
gelend. Juist diegenen, die luxehuizen
hebben en van wie de kinderen naar
school zijn of die ze helemaal niet heb
ben, laten zich door de duivel het oor
kussen. Iedere ledigheid is taboe. Zelf
ben ik nog niet getrouwd. Iedere zin zou
je toch vergaan met zo'n schrikbeeld voor
Een vrouwenarts: „Vrouwen, die een
drukbezet leven hebben, missen iedere
tijd om te piekeren. Ze zijn eigenlijk
voortdurend in tijdnood. Het gevolg: ze
mankeren praktisch nooit iets."
Een bouwvakker: „Ik was afgelopen
zomer in Portugal met mijn vrouw, maar
daar kon je de vrouwen nog voor karren
zien lopen. Als 't effe tegenzat, de man
er bovenop."
Een vertegenwoordiger uit Parijs: „In 'n
stad als Parijs, waar de werkgelegenheid
groot is, maken de mannen zich toch geen
problemen meer over een gehuwde wer
kende vrouwDat zijn ze al lang ver
geten. De meeste vrouwen hebben er een
baan; ze eten meestal buitenshuis. Ze
houden van hun gemak en hebben daar
graag wat geld voor over. Die knusse
restaurantjes puilen niet alleen in het
weekend, maar ook door de week uit."
De slotopmerking van een ex-priester,
die nu met een onderwijzeres is ge
trouwd: „Mijn vrouw voelt er niets voor
haar werk op te geven en waarom zou
ze? Eén kanttekening wil ik echter
plaatsen: laat de man zijn vrouw een
baan accepteren, dan moet hij wel over
een bepaald geestelijk evenwicht be
schikken, anders zouden gemakkelijk
conflictsituaties kunnen ontstaan. En
laat haar niet kost-wat-kost een baan
nemen. Ze moet ervoor in de gelegenheid
zijn. Uiteindelijk: wat het zwaarst is,
moet het zwaarst wegen."
ANNELIES VAN DEN TOL
Het mag, bij de tegenstand die élke
gehuwde vrouw ondervindt, een wonder
heten dat 20 procent van de gehuwde
wen een inkomen uit eigen werk
heeft (CBS 1967). Daar horen ook de
vrouwen bij die werken in het bedrijf
van hun man en zij, die slechts
deel van het jaar of van de week
ken. Haar gemiddeld inkomen zal
schatting dit jaar hooguit 3.000 tot 4.000
gulden zijn. Wil men méér vrouwen
de kans geven tot beter werk gedurende
een heel jaar, dan zal men op de eerste
plaats de mentaliteit van de man
moeten buigen.
Verder zal men het hooggeprezen
moederideaal op zijn werkelijke waarde
moeten bezien. Tot slot zullen er
en betere opvangmogelijkheden voor
schoolgaande kinderen tussen de middag
en voor jonge kinderen overdag moeten
komen.
Ook zal de werkgever moeten we
aan het idee dat een vrouwelijke werk
kracht niet langer altijd jong, hip
ongehuwd zal zijn en tot slot zal de
fiscus eens op moeten houden met de
discriminatie van de vrouw, door haar
inkomen niet onafhankelijk te belasten,
maar eerst op te tellen by dat van
de man. Bij elkaar een heel programma
waar man én vrouw aan zullen moeten
werken. Zowel vanwege de zelfontplooi
ing van de vrouw, de sfeer in het gezin
als in het belang van de welvaartsont
wikkeling in Nederland.
GREET BUCHNER
Belasting
Is het haar uiteindelijk, met de nodige
inspanning gelukt, om een baan te vin
den dan zal ze al gauw ontdekken dat
de financiële voordelen in geen enkele
verhouding staan tot de moeite die ze
zich moet getroosten. De Nederlandse
staat die geen poot uitsteekt om
het werken van de vrouw gemakkelijker
of aantrekkelijker te maken, is er als
de kippen bij om een groot deel van
haar inkomen op te slokken. In elk
geval een groter deel dan in wélk ander
Europees land met uitzondering van
Zweden. Maar daar zorgt de staat dan
ook voor gratis crèches, warme maal
tijden tussen de middag voor school
gaande kinderen en studieloon voor gro
tere kinderen.
In Nederland betaalt de vrouw die
15.000 verdient en een man heeft die
30.000 verdient, uitgaande van een ge
zin met twee kinderen beneden de 16,
40,3 procent belasting op haar inkomen
(WSI rapport NW 1969). In België be
taalt ze bij een overeenkomstige inko
mensverhouding en ook twee kinderen
19.1 procent, in Frankrijk 20,9 procent,
in West-Duitsland 31 procent.
Het is duidelijk dat deze veel te hoge
belastingdruk, voortkomende uit het feit
dat men de inkomens van man en
vrouw suppleert, het werken van de
gehuwde vrouw niet in de hand werkt,
zeer Beker niet als haar man een goed
Zaterdag is in de Delftse Stadsdoelen
het Gewestelijk Orkest voor Zuid-Hol
land in staking gegaan. De werkweige-
ring duurde weliswaar maar vijf n
ten. maar deed toch weer even denken
aan de troebele sfeer uit de beginperio
de van dit ensemble, dat in Delft enkele
jaren geleden werd geboren. Even i
dat dirigent Louis Dispa zou beginnen
met Gounods balletmuziek uit Faust,
beklom de heer J. Koelemey als verte
genwoordiger van de ANOUK Alge
mene Nederlandse Organisatie Uitvoe
rende Kunstenaars het podium
om te protesteren tegen herhaald
schrijden van de werktijden voor
orkest. Met de stichting „Gewestelijk
Orkest voor Zuid-Holland" was
werkweek van 40 uur overeengekomen,
met een uitloop tot 43 uur. En nu
men ja, stel je voor alweer 47Vt
uur gemusiceerd. Van deze categorale
zijde acht men blijkbaar muziek iden
tiek met ambtenarij. Naar ons werd
medegedeeld, zou slechts één lid vai
orkest muzikaal en technisch
tuurlijk geen topman lid zijn van de
ANOUK. Direct na dit incident distan-
cieerde de vice-voorzitter van de Chr.
Muziekvereniging „Prins Hendrik", on
der wier auspiciën het Gewestelijk Or
kest optrad, zich van bovengenoemde
uitlatingen van de heer Koelemey, die
eerder in de bestuurskamer dan in
concertzaal thuishoren.
Tijd voor de zomergarderobe van uw kinderen. Kleurige, luchtige kleding.
En kijk eens naar die prijsverlagingen. Daar is uw Hema toch echt niet kinderachtig mee.
ROLAND
Acryl pullover. In wit
en kleuren met
contrasterende
streepjes langs taille, BH 7C
boord en manchetten, f
Maten 116-146.
Vanaf 8,75, nü vanaf
Tertenka pullover. In
wit en pasteltintenjTiet
bloemdessïn.*
Maten 116-146.
Vanaf 13,75,
nü vanaf
75
Katoenen pull-polo.
Korte mouwen.
Verschillende kleuren.
Maten 104-110.
4,75,
nü tijdelijk
100% katoenen denim
rok. Met brede kokos
ceintuur. Bruin, rood,
groen of bleu.
Maten 116-146.'
Vanaf 14,75,
nü tijdelijk vanaf
75
Gestreepte katoenen
püll-polo met korte
mouwen. Verschillende
kleuren.
Maten 122-158. M 50
Vanaf 5,25, MU
nü tijdelijk vanaf
Bonded aeryïrok.-
100% acryl.
2 Modellen. In zwart,
e of rood.
Maten 116-146.®
Vanaf 17,75,
niuenae 0 marine of rood.
nü vanaf WÊÊÊ B
B
Vistram jack in 2
modellen. Rood,
- donker rood, zwart,
bruin of wit.
Maten 110-164.
Vanaf 35,75,
nü vanaf
75
Denim spijkerbroek.
Blauw. Maten 110-164.
Vanaf 6,75,
100% katoenen denim
pantalon. Met brede kokos
ceintuur. Bruin, rood,
groen of bleu.
Maten 116-146.
Vanaf 16,75,
groen of bleu. mm *r
6 Maten 116-146. B B
o Vanaf 16,75, B
nü tijdelijk vanaf B fl
pantalon. Velours of corduroy.
In verschillende kleuren.
Maten 116-164.
2 Modellen.
Vanaf 19,75,
nü vanaf
75
Katoenen streep
pullover. Diverse
kleuren. Korte
mouwen.
25
geldig tot en met 9 mei
WIN TERTARIEVEN
Autoverhuur Tip Top
St. Aagtenstraat 14 Tel. 01710-25709
b.g.g. 53627
4 DAGEN PER WEEK
Mevrouw J. OVERDEVEST
Herenweg 17 - Rijnsaterwoude - Tel. 01721 - 396
Rijksuniversiteit Leiden
Op het CHEMIE COMPLEX der Rijksuniversiteit
te Leiden aan de Wassenaarseweg bestaat de moge
lijkheid tot plaatsing van een
t.b.v. een van de hoogleraren
Sollicitaties schriftelijk te richten aan de Administra
teur van bovengenoemd Complex, Postbus 75 te
Leiden onder vermelding van no. 546.
BEJAARDENTEHUIS
ALPHEN AAN DEN RIJN
PRINS HENDRIKSTRAAT 163
TEL. 01720-2409.
vraagt voor zo spoedig mogelijk
tot plm. 40 jaar, voor huishoudelijk werk
en verzorging van de bejaarden,
waarbij de mogelijkheid bestaat tot het
volgen van een cursus voor bejaarden
helpster.
Salaris conform de richtlijnen, vastgesteld
door de Contactcommissie Landelijke
Organisaties van Bejaardentehuizen.
Sollicitaties of nadere inlichtingen bij de
DIRECTRICE VAN HET BEJAARDENTEHUIS
„SINT JOSEPH", ALPHEN AAN DEN RIJN.
IIIIIIIIBlIlllillllllilBlIIIIIIIIMM
