Pastoraal Concilie wil „open communie''
PRIESTERS ZIJN
ONDERHEVIG AAN
EENZAAMHEID
Bedrijfsleven wordt
via wet opengebroken
„Oecumene
nieuwe narcis
Mijn ministerie
is te groot
Drs. W. Visser op zoetwarenbeurs:
Anti-snoep actie is net zo
middeleeuws als aderlating
DS '70 ook
in Amsterdam
PAGINA 6
DE LETOSE COURANT
WOENSDAG 8 APRIL 1970
(Van onze redacteur geestelijk leven)
NOORDWIJKERHOUT Het Pastoraal Concilie heeft er zich vanmorgen tegenover
de bisschoppen met vrijwel algemene stemmen voor uit gesproken, dat ruimte
geboden moet worden of tenminste niet ontzegd aan katholieken en andere christe
nen. om over en weer deel te nemen aan eucharistie respectievelijk avondmaal- Het
Pastoraal Concilie deed dit aan de hand van een nieuwe aanbeveling die gisteravond
laat, na de impasse in de discussies van gisteren, werd opgesteld in overleg met
episcopaat, enkele theologen en de diocesane delegatieleiders.
Ruime steun
Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. In overgrote meerder
heid heeft de Tweede Kamer zich giste
ren verenigd met twee wetten die de
democratisering van bet bedrijfsleven
beogen. Het betreft de wetgeving over
de jaarrekening van ondernemingen en
over het enquêterecht. De twee wets
ontwerpen passen in een vierluik waarin
de grotere openheid van de onderneming
en de grotere invloed van werknemers
op het ondernemingsbeleid worden ge
regeld.
De wettelijke regeling voor de jaar
rekeningen geeft minimumvoorschriften
voor de wijze waarop open vennoot
schappen verslag moeten doen van de
financiële gang van zaken. Deze jaar
stukken moeten zo'n duidelijk beeld van
de odernemingscijfers geven, dat zowel
aandeelhouders als werknemers een
duidelijk inzicht in de positie van het
bedrijf hebben waarin zij door him geld
of him werkkracht belang hebben. In de
maak is een wetsontwerp voor publikatie
van bedrijfsgegevens van besloten NV's.
Het enquêterecht naar een vermeend
wanbeleid m de onderneming bestaat al.
Door wettelijke regelingen zullen ook
werknemers in de gelegenheid worden
gesteld van dit recht gebruik te maken.
Verbeteringen
De belangrijkste uitbreiding van het
recht geldt de werknemers. Via een vak
bond die bij een bepaalde onderneming
is betrokken, kunnen vakcentrales bij
de in te stellen ondernemingskamer van
het gerechtshof in Amsterdam een ver
zoek om een onderzoek naar het beleid
in een bepaalde onderneming indienen.
In opdracht van de ondernemingskamer
woixit dan een onderzoekcommissie inge
steld.
Bij de vrij algemene waardering voor
de wetsontwerpen van minister Polak
(Justitie) waren er bij de Kamerleden
ook wensen om aanvullingen en verbete
ringen. De liberaal Rietkerk had al een
voorstel ingediend om ook vakbonden,
die niet bij een centrale zijn aangesloten
het recht te geven een enquête aan te
vragen.
De socialisten Van den Bergh en Ne-
derhorst noemden de wetsontwerpen een
„bescheiden maar positieve aanloop tot
grote openheid van het bedrijfsleven".
In plaats dat de ondernemingsraad moet
worden gehoord, wilde de heer Neder»
horst obk dat de gekozen werknemers
leden van de raad hun mening kunnen
geven zonder dat een „pottenkijker" van
de directie aanwezig is. De heer Van den
Bergh bepleitte de verplichting dat in
de N.V.'s een schriftelijk directieverslag
wordt uitgebracht. Ook wilde hij dat in
de jaarstukken vergelijkende cijfers van
het voorgaande boekjaar worden opge
nomen. Een soortgelijk voorstel dienden
vertegenwoordders van de vier rege
ringspartijen in.
Het enquêterecht vormt een novum
Europa. Daarom drong de heer Ne-
bij de minister op aan een
gelijk voorstel bij de Europese commis
sie in te dienen, zodat de wetgeving op
dit punt in andere Europese landen
wordt aangepast.
De KVP'er Peynenburg roemde de
voortvarendheid van het kabinet, maar
waarschuwde dat te grote openheid ook
de belangen van de mensen in de onder
neming kan schaden. Onder bijzondere
omstandigheden zou dispensatie van de
publdkatieplidht gegeven moeten kunnen
worden. Er moet tegen gewaakt worden
dat kleine ondernemingen al te veel „op
de tocht komen te staan". De KVP'er
Hermsen achtte het juist dat bij aan-
vrag envan enquêtes de valkcentrales
worden ingeschakeld.
Portefeuille van
Von Spreti per
advertentie
teruggevraagd
GUATEMALA-STAD (Reuter/AFP)
De W'estduitse ambassade in Guatemala-
stad heeft dinsdag een beroep gedaan op
de ontvoerders van de vermoorde am
bassadeur graaf Karl von Spreti, diens
portefeuille met persoonlijke papieren
terug te zenden.
In een advertentie op de voorpagina
van de plaatselijke dagbladen zei de
ambassade: „De ambassade verzoekt de
genen die verantwoordelijk zijn voor de
ontvoeringen dood van ambassadeur Karl
von Spreti om de portefeuille terug te
zenden, die de ambassadeur bij zich
droeg. Deze portefeuille bevatte papieren
en documenten van geheel persoonlijke
aard, die van groot belang zijn voor rijn
familie en die geheel geen waarde heb
ben voor degenen, die de misdaad hebben
gepleegd".
Ongeveer tweehonderd arrestaties zijn
naar verluidt in de hoofdstad van Guate
mala verricht sedert de moord op Von
Spreti. Van officiële zijde wilde men het
bericht bevestigen noch ontkennen.
Ongeregeldheden
in Lesotho
MASEROE (AP) In Lesotho is het
gisteren opnieuw tot ongeregeldheden
gekomen na het vertrek van koning
Mosjoesjoe II naar Nederland, waar hi)
in ballingschap is gegaan.
Volgens de politie zijn tijdens gevech
ten met een bende minstens twintig
leden van de bende gedood. De bende
werd verdacht van de moord op de
Zuidafrikaanse mijningenieur Chris
Schmidt, de eerste blanke die bij de
onlusten in het koninkrijk is omgeko-
Hij werd maandag neergeschoten bij
een diamantmijn. Daar heeft later ook
het vuurgevecht tussen de politie en de
bende plaatsgevonden. Volgens niet be
vestigde berichten zijn tijdens ongere
geldheden gedurende het weekeinde op
verschillende plaatsen in het land zeker
70 personen omgekomen.
Aanbeveling voor
bisschoppen
aanvaardbaar
Gisteren werd geprobeerd, over een
aanbeveling in deze richting te stemmen,
die zowel voor de bisschoppen als voor
de delegaties aanvaardbaar zou zijn.
De nieuwe aanbeveling van vanmor
gen heeft de delegaties de mogelijkheid
gegeven, zich duidelijk voor verdere vor
men van zogenaamde open communie uit
te spreken, zonder dat de bisschoppen
aan een stemming behoefden deel te ne-
Zoals bekend wensen de bisschoppen
het besluit uit te stellen tot na de pu
blicatie van een pastorale richtlijn die
in Rome wordt voorbereid en tot na het
overleg dat de Nationale Raad van Ker
ken over open communie binnenkort zal
beginnen.
Desgevraagd merkte mgr. J. Bluyssen
van Den Bosch op, dat de bisschoppen
geenszins afwijzend tegenover de wensen
van het Pastoraal Concilie staan, maar
„een beslissing op dit moment lijkt
inopportuun, temeer omdat dit nie
misverstanden zou kunnen wekken ii
wereld zoals rond de celibaatskwestie het
geval is geweest.'
Aan de aanbeveling worden enkele
voorwaarden toegevoegd: open
munde is alleen dan gewenst
de eenheid in Christus grond
weegreden is tot werkelijke gemeenschap
van christenen uiit verschillende kerken;
op deze grond de ambsdragers
weer erkend worden als groepen door
de ene heer in de ene kerk en weder
zijds in eucharistie en avondmaal ln ge
lijkgezindheid van geloof herkenning
plaats vindt van hetzelfde heilsgebeuren,
ae herdenking namelijk van Christus
dood en verrijzenis".
Het besluit van het Pastoraal Con
cilie dat met 24 stemmen voor, 1 tegen
en 2 onthoudingen aangenomen werd,
houdt niet In, dat „de kerken als geheel
eikaars kerk zijn dat wil zeggen de
gemeenschap rond het woord, sacrament
en ambt ln dienst aan de wereld reeds
volledig erkennen". Het Pastoraal Con
cilie echter is desondanks van mening
dat „dat beleving van deze hervonden
eenheid In bepaalde situaties een onmis
bare factor Is In de dialoog tussen de
BIJ de beslissing heeft het Pastoraal
Concilie mert name gedacht aan kerke
lijk gemengd gehuwden, aan gespreks-
en aotiegroepen en aan lokale gemeen
schappen. Deze zouden met deze beslis
sing zeer gediend zijn. Aan de bisschop
pen is gevraagd, hun beleid ook nu reeds
op de wensen van het Pastoraal Concilie
af te stemmen.
Italiaanse bisschoppen conferentie
ROME (KNP) De met spanning
tegemoetgcziene vergadering van
Italiaanse episcopaat, die maandagavond
in Rome begonnen is, heeft nu reeds aan
getoond, dat het grote probleem, waar
mee de Italiaanse clerus te maken heeft,
de eenzaamheid is. Dat heeft de bisschop
van Bergamo, mgr. Gaddi, verklaard,
toen hij op de bisschoppencpnfcrentie een
samenvatting gaf van de grote enquête,
die de afgelopen maanden onder de
Italiaanse geestelijkheid is Ingesteld.
Mgr. Gaddi sprak voor een gehoor van
207 bisschoppen, 137 priesters, klooster
lingen en leken, welke laatsten als niet-
stemgerechtigden deelnemen aan de bis
schoppenvergadering.
Deze voor de Italiaanse Kerk zo
belangrijke enquête is niet in zijn geheel
gepubliceerd, zodat de buitenstaander is
aangewezen op de visie, die de verwer
kers van het materiaal en vooral de
samenvatter ervan aan de buitenwereld
tonen. Vast staat, dat van de 43.000 pries
ters in Italië er slechts 25.000 de vragen
lijsten hebben ingevuld en verzonden.
Vermoedelijk zijn het oudere priesters
priesters met weinig fiducie in serieuze
behandeling die verstek hebben laten
gaan.
Behalve de eenzaamheid van de pries
ters. zijn ook de celibaatsvraag
materiële en economische situatie
clerus belangrijke punten, die door de
enquête in een duidelijker licht zijn
komen te staan. De Italiaanse priesters
voelen zich eenzaam, omdat zij niemand
meer vinden die hun huishouding wil
doen. Bovendien staat de priester niet
meer als vroeger in het middelpunt der
belangstelling.
..Verreweg de meeste antwoorden leg-
gecn geen verband tussen deze eenzaam
heid en de kwestie van het celibaat", zei
mgr. Gaddi. „Maar wel komen drie an
dere tendenzen aan het licht. Een kleine
groep vindt de oplossing van de moeilijk
heden in een terugkeer tot de oude pries
terlijke ijver. Verreweg het grootste deel
echter zegt, dat de clerus niet is voor
bereid op de nieuwe situatie in de wereld
en in de Kerk. Er moet dus aanpassing
komen van de structuren. Een derde
naar kleine „progressieve" groep echter
is volgens mgr. Gaddi heel open
-n stelt, dat de Kerk in Italië zich in een
onmogelijke positie gemanoeuvreerd
heeft. De priester is mens en blijft het
hij moet niet losgeweekt worden uit
de wereld".
Mgr. Gaddi heeft geweigerd nader in
te gaan op de resultaten, die de enquête
met betrekking tot het celibaat te zien
geeft. „De bisschoppen wensen op geen
enkele manier, zelfs niet indirect te laten
blijken, dat zij ook maar een beetje aan
de waarde van het celibaat twijfelen.
Van de andere kant moeten zij wel ken
nis nemen van de grootste, objectieve
moeilijkheden op dit gebied". Alleen
deelde de bisschop nog mee (maar hij
noemde geen cijfers) dat alle priesters het
celibaat hoog achten, dat anderen plei
ten voor een vrije keuze, en dat weer
anderen het opnemen voor wijding van
gehuwde
„Unicef" Het kindernoodfonds van
de Verenigde Naties „Unicef' heeft
216.000 gulden uitgetrokken voor directe
noodhulp aan de slachtoffers van de
aardbevingen in Turkije. Vijfduizend
dekens zijn reeds onderweg vanuit
„Unicef's" centrale opslagplaats „Uni-
pak" in Kopenhagen.
NOORDWIJKERHOUT Leden van
de interparochiële werkgroep oecumene
uit Heemstede hebben gisteren aan de
deelnemers van het Pastoraal Concilie
tijdens de middagmaaltijd een nieuw type
narcis aangeboden, onder de naam oecu-
gewonnen door de heer J. Gerritsen uit
Voorschoten, is officieel in Londen gere
gistreerd. Het initiatief werd door de
Oecumenische werkgroep uit Heemstede
genomen bij gelegenheid van de bespre
king tijdens het pastoraal concilie van
het ontwerp-rapport „De eenheid die de
Heer maakt". Kardinaal Alfrink kreeg de
eerste „Oecumene" opgespeld door een
bloeiend Haarlems bloemenmeisje die
van de kardinaal „hier alle vrijheid"
MINISTER VEfiJNGAi
(Van e
verslaggevers)
DEN HAAG Minister Veringa van
Onderwijs en /Wetenschappen vindt zijn
departement te groot voor één minister
en één staatssecretaris- Een oplossing
zou volgens hem gevonden kunnen kun
nen worden In een splitsing van het de
partement met een afzonderlijk minis
terie van wetenschap en technologie.
De minister zegt dit in een gesprek
in KVP'70. het maandblad van de KVP.
In het buitenland, waar mea deze split
sing eveneens kent is men er, aldus dr.
Verlngn toch niet zo gelukkig mee. Mis
schien is ook een oplossing te vinden in
het benoemen van meer staatssecretaris
sen of in een politiek secretariaat. Het
nadeel van een dergelijk secretariaat is
echter, dat de mensen ervan politiek niet
verantwoordelijk zijn. dit in tegenstelling
met de staatssecretaris.
In de Nieuwe Kerk in Amsterdam
wordt op het ogenblik de tentoon
stelling „Mooie Vrijheid!" ingericht
ter gelegenheid van de bevrijdings
feesten. Er hangen onder meer foto's
van Rotterdam na de bombarde
menten.
Te koud voor
aardbeien
KAPELLE (ANP) Het blijft te
koud en te donker voor een vlotte
ontwikkeling van de aardbeien in de
kassen. Vorige week vrijdag bedroeg
het totale aanbod van kasaardbeien in
Kapelle een belangrijk produktiegebied,
slechts 360 doosjes, deze week maandag
was het 800 doosjes. Eind vorige week
lag de prijs op de veiling voor de goede
kwaliteiten kasaardbeien rond f 3,- per
doosje. Begin deze week liep de prijs
terug tot rond f 2,per doosje met 200
gram aardbeien.
Vernieuwing
onderwijs
breder opzetten
(Van c
verslaggevers)
UTRECHT Werkelijke onderwijs
vernieuwing kan pas op gang komen
als organisatievormen en inhouden (leer
stof) in één adem aan de orde gesteld
worden. Dat zei gisteren drs. A. H.
van den Berg, projektieider voor em-
pyrische leerplanontwikkeling van het
instituut voor onderwijskunde- aan de
rijksuniversiteit te Groningen, secretaris
van de werkgemeenschap voor vernieu
wing van opvoering en onderwijs.
De problemen bij de realisering van
de mammoetwet in het voortgezet on
derwijs, zijn, volgens drs. Van den Berg,
een heel recenl voorbeeld van het feit.
dat iedere onderwijsvernieuwing, die zich
beperkt tot verandering van de macro
structuur van het schoolwezen, tot
mislukken gedoemd is. Datzelfde
geldt ook voor de pogingen tot ver
nieuwing van alleen maar de meso-
structuur (aan interne schoolorganisatie:
bijvoorbeeld losser klasseverband. ont-
klassikalisering. Daltonisering, individua
lisering).
Pas wanneer ook de microstructuur
(aan de pedagogische relatie tussen do
centen en leerlingen in de vernieuwing
wordt betrokken, kan men van onder
wijsvernieuwing gaan spreken.
Leerlingen van de technische scholen
voor bedrijfskleding in Amsterdam
toonden gisteren in hotel Krasna-
polsky in Amsterdam hun creaties.
Van links naar rechts een linnen
hansop, een unisexcombinatie en een
uniek avant-gardekostuum.
Nieuwe aanval
op Dubcek
PRAAG (Reuter) De vroegere
Tsjecho-SIowaakse partijleider Alexander
Dubcek wordt door het blad Nova Svo-
boda verantwoordelijk gesteld voor een
incident waarbij een vrouw van haar
kleren zou zijn ontdaan, met rode verf
beschilderd en vervolgens door de straten
van Kosice zou zijn gejaagd, omdat ze
niet wilde bekennen, dat haar man In
1968 met de Russische troepen bad ge
collaboreerd.
De man zou een kolonel van het
Tsjecho-SIowaakse leger zijn geweest.
Dubcek, die momenteel ambassadeur in
Turkije is, is per brief van de beschul
diging op de hoogte gesteld. De beschul
diging wordt door vele waarnemers ge
zien als de eergste aanval die ooit tegen
de persoon van de vroegere partijleider
is gepleegd. De aanval wordt gezien als
een uiting van het streven van de ultra
conservatieven om Dubcek uit Ankara
terug te roepen en hem politiek volledig
in ongenade te doen vallen. Men wijst
er daarbij nog op, dat dit streven meer
aan kracht heeft gewonnen Redert de
laatste zuiveringen ongeveer 65 sympa
thisanten van de vroegere partijleider
heeft getroffen.
UTRECHT (ANP) „De snoep-verstandig-eet-een-appel-
meixsen zouden meer succes hebben met de gewenste be
strijding van tandbederf als ze met tandenborstels langs de
scholen zouden gaan leuren", dit zei gistermiddag op een
persconferentie over de zoetwarenbeurs in Utrecht, drs.
\V, Visser, biochemicus en adviseur van de Nederlandse Ver
eniging voor de Suiker en Chocolade Verwerkende Industrie-
Hij is bovendien directeur van de school voor de suikerindus
trie in Amsterdam.
Hij keerde zich fel tegen de appel-actie, in de eerste plaats
omdat ook appels suiker bevatten en dus tandbederf kunnen
veroorzaken. Ten tweede omdat van de oorzaken van tand
bederf alleen de oorzaak suiker wordt aangevallen en ten
derde omdat de bestrijding niet door het weren van snoepen
maar op andere wijzen moet worden aangepakt.
„Tandbederf", zo zei drs. Visser, „is een bacterieziekte en die
ziekte moet worden bestreden door de bacterie zelf of zijn
omgeving aan te tasten". Hij noemde de anti-snoep-actie een
beetje middeleeuws, te vergelijken met aderlaten. „De actie
haalt niets uit", aldus drs. Visser. „Het kind blijft toch
snoepen, omdat het zoet zo lekker vindt. Aan zoet is het al
vanaf de geboorte gewend, want de moedermelk bevat al veel
suiker. Snoepen is niet af te leren Overigens keerde hij zich
wel tegen overmatig snoepen en constateerde hij dat de aan
dacht voor de mondhygiëne veel te wensen overlaat.
„De bacteriën die met hun afscheidingsprodukten het tand
glazuur aantasten en daardoor gaatjes veroorzaken leven van
voedselresten in de mondholte die met tandenpoetsen worden
verwijderd."
„De enig juiste cariëbestrijding ls preventie", aldus drs. Visser,
en hij geeft drie middelen aan:
fluoridering van het drinkwater want het glazuur dat
als een beschermende laag om de tand zit wordt aangetast
door de afvalprodukten van de bacterie en dat bestrijdt
fluoride;
het enzyme destranase dat de door de bacterie geprodu
ceerde stoffen vernietigt;
vaccinatie waardoor de baoterie wordt vernietigd. Er be
staat al een vaccin dat echter nog te veel nuttige en zelfs
onmisbare andere bacteriën in de mondholte doodt. Drs. Visser
verwacht dat binnenkort het vaccin voldoende selectief kan
worden gemaakt.
Daarnaast wordt nog geëxperimenteerd met een kunststof
bescherming voor tanden en kiezen, met name in de V-S- en
in Japan. Men is nog niet zo ver maar volgens drs. Visser
moet „het aanbrengen van een beschermende laag worden
beschouwd als een der zeer veelbelovende vormen van cariës-
bestrijding". Momenteel wordt in Engeland in opdracht van
de Europese suikerindustrie onderzoek verricht naar de oor
zaken en de bestrijding van cariës en naar de zuivering van
het vaccin.
AMSTERDAM Sinds vannacht
heeft ook Amsterdam een afdeling van
de nieuwe partij Democratisch-Socialis-
ten '70. De afdeling gaat, aldus de voor
zitter cn ex-lid van de PvdA, de heer
Sem Bonn. deelnemen aan de gemeen
teraadsverkiezingen. „Onbegrijpelijk".
was vanmorgen het commentaar van do
heer Poppe, gewestelijk voorzitter van
de PvdA in Amsterdam, een van do
grootste afdelingen in Nederland. „Wij
hebben totnutoe nog maar vijf bedank
jes in ons gewest gehad".
De voorzitter van D.S. '70 wees dit
echter van de hand. omdat de nieuwe
afdeling zich vooral wil richten op de
ontevredenen binnen de PvdA („Waar-1
van er velen zijn") en op de partijlo- fl
Een groot deel van de Amsterdamse L
socialisten is, naar de laatste tijd geble- L
ken is, niet tevreden over de kandi-1
daatstelling voor de gemeenteraad I
Evenals elders in het land vrezen zij
dat Nieuw Links een te grote invloed j
krijgt op de nieuwe en grootste fractie L
van 13 leden in de raad van de hoofd-
stad. Dit is ook aanleiding voor een
aantal Amsterdammers geworden, een F
afdeling van D.S '70 op te richten. „Wil
verwachten veel van de Amsterdamse K
kiezer", aldus voorzitter Bonn, die van- r
morgen toegaf, dat de gemiddelde leef-1
tijd van zijn partijgenoten vrij hooR j£
ligt, zoals ook elders in Nederland. Den
Haag en Leiden hebben, zoals bekend,
al een afdeling van D.S. '70. Leiden is j
zelfs een van de initiatiefnemers ge- r
weest van de nieuwe socialistische par-1
tij: „een positief linkse partij", aldus de I
Amsterdamse voorzitter.
Mevrouw Singer
uit Tweede Kamer
(Van onze parlementaire redactie) f
DEN HAAG Het PVDA Tweede
Kamerlid mevrouw Singer-Dekker zal f
in mei haar kamerzetel verlaten om een
benoeming te aanvaarden tot wetenschap-
pelijk medewerkster aan de r.-k. Uni-
versiteit te Nijmegen. Haar plaats in de
Kamer zal worden ingenomen door dr
D. Dolman, lid van het partijbestuur p
van de PVDA en momenteel amb- t
tenaar op het Ministerie van Economi-
sche Zaken in Den Haag. Mevrouw Ej
Singer-Dekker is specialiste voor juri- I
dische zaken in de socialistische Crac- F
tie. De heer Dolman ls een middenii- j?
guur in de PVDA. Hij behoort noch lot
Nieuw Links, noch tot Democratisch Ap- I
