Verkeer in
Chinese
hoofdstad
een chaos
Peking gaat per fiets
loeharto houdt dunne touwtjes in handen
Monitor voor vergeetachtige baby's
HOEF
GEKLEPPER
IN
DE NACHT
Max Tailleur
neemt afscheid
in Den Haag
jonge
mode
ONRUST IN HET LEGER
EN VEEL ARRESTATIES
DONDERDAG 26 MAART 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 18.
(Van onze correspondent)
PEKING „Het verkeer in Peking is
een soort geordende chaos", zei mijn
vriend, terwijl hij met zijn auto een
riksja ontweek. „Na een tijdje wen je
er wel aan".
Ik had mijn vriend moeten vragen hoe
veel tijd dan wel, want dit gesprek had
al enige tijd geleden plaats, maar ik
ben nog steeds niet gewend aan het
verkeer in Peking. Fietsen, riksja's en
ietstaxi's zijn de belangrijkste' ver
voersmiddelen. Natuurlijk zijn er ook
i, waar gewoonlijk lange rijen
a op staan te wachten, en nu is
Peking de eerste Chinese stad met een
Dndergrondse geworden. Die wordt
kangelegd langs de nu bijna geheel af
gebroken oude stadsmuur.
Chinese fietsen hebben alleen handrem
men en zijn gewoonlijk zwart. Verder
zijn er alleen herenfietsen op de markt.
Dat vormt voor de Chinese vrouwen
niet zo'n probleem, omdat ze
bijna allemaal lange broeken dragen.
Je auto in een drukke straat tussen
honderden fietsers doorsturen vergt
wel een en ander van je zenuwen,
maar het is nog niet half zo gevaarlijk
als wanneer het in Peking wat ove
rigens maar zelden voorkomt ge
sneeuwd heeft. De fietsers die niet aan
gladde wegen gewend zijn, glijden vaak
uit met hun fietsen als ze proberen een
bocht te nemen. Bovendien vertonen
veel fietsers de gevaarlijke neiging om
verkeerslichten te negeren: een ver
zuim waaraan de politie momenteel
iets tracht te doen. In de spitsuren
staan er gewoonlijk extra-politieagenten
op de hoofdkruispunten, die luidsprekers
gebruiken om de fietsers aan te manen
op de verkeerslichten te letten.
Het grootste deel van het leger arbei-
n arbeidsters (Peking heeft naar
ichatting 7 miljoen inwoners) ver-
ilaatst zich per fiets. Ook ziet men
ikwijls een heel gezin, dat een tocht-
gaat maken, op één fiets: pa fietst, LOSSG 0311000
kind zit voor hem op de stang en
noeder zit op de bagagedrager, haar
roeten aan één kant, met een baby in
>e „volksmarkt" en nog een paar za-
hebben parkeergelegenheid in de
(labijheid waar winkelende mensen hun
ietsen voor een luttel bedrag onder
e hoede van een bewaker kunnen stel
en. En op zon- en feestdagen is een
pen veld bij het Zomerpaleis vaak een
e fietsenzee.
nieuwe fiets is nog steeds een
loort statussymbool, want een fiets is
iuur: ongeveer 230 gulden, al kan men
n sommige tweedehandszaken wel
joedkopere fietsen op de kop tikken.
Hoe belangrijk de plaats is die de fiet
sers in het Pekingse verkeer innemen,
blijkt uit 't aantal verkeersvoorschrif-
ten, dat speciaal op hen van toepassing
is. Het is bijvoorbeeld nadrukkelijk
verboden met losse handen te fietsen,
om het hardst te rijden, elkaar ach
terna te zitten, of een geopende para
plu vast te houden.
Regen, vooral 's nachts, is de slecht
ste verkeersomstandigheid om in te
rijden zoals trouwens overal. De
zwakke straatverlichting, die in het
natte plaveisel weerkaatst, brengt je
in de war en de fietsers, die nooit een
licht op hun fiets schijnen te hebben,
kun je uit de verte bijna niet zien aan
komen. De fietsen hebben rode reflec
tors op het achterspatbord, maar die
zijn moeilijk te zien, omdat auto's al
leen met dimlichten mogen rijden.
Als dat bij je auto niet gaat en bij
mijn auto is dat het geval dan moet
je alleen met stadslichten op rijden.
Dat houdt in dat zowel overdag als 's
nachts de automobilist op zijn claxon
moet vertrouwen om andere voertuigen
en voetgangers te waarschuwen. Het
gevolg is dat de automobilisten in Pe
king een ware kakofonie teweeg bren
gen.
van een auto mogen zitten en dat de
bestuurder niet mag roken, eten of pra
ten onder het rijden. Hij mag ook niet
rijden na alcohol te hebben gedronken.
Voor bestuurders van niet-gemotori-
soerdc voertuigen laten de verkeersre-
1 gels wat meer ruimte opener staat
eenvoudig dat ze niet moeten rijden als
ze dronken zijn. Dit is niet alleen van
toepassing op de fietsers, maar- ook op
de duizenden Chinezen, die in tweewie
lige, door muildieren getrokken wagen
tjes door de straten rollen. Deze wa
gens nemen nog steeds een groot deel
van het vrachtvervoer voor hun reke
ning. Alles, van stenen tot verse groen
ten, die uit naburige communes naar
de stad worden gebracht, wordt erin
vervoerd.
De verkeersregels bepalen dat voerlie
den 't muildier voor hun wagen in druk
ke straten aan de teugel moeten voe
ren en dat ze, als ze in konvooi rijden
onderling minstens 20 meter afstand
moeten bewaren. Voerlui mogen onder
het rijden .niet languit in hun wagen
gaan liggen, om de eenvoudige reden
dat ze anders prompt hl slaap zouden
vallen: aangezien de-meesten van hen
lang voor het aanbreken van de dag
opstaan en aan het werk gaan. Een
vertrouwd geluid in. de overigens zeer
stille nachten van Peking is dan ook
hoefgeklepper of het balken van een
muilezel.
Stoplichten
Over het algemeen werken de stop
lichten hetzelfde als in ons land. Maar
ze worden in heel Peking met de hand
bediend door politieagenten, die in
rood en creme geschilderde hokjes
zitten. Hier en daar staat een agent op
een houten verhoging midden op een
kruispunt, 's Zomers heeft hij een rood
en wit gekleurde parasol boven zijn
hoofd. Met een alweer rood-wit ge
kleurd stokje regelt hij het verkeer.
Overigens ziet het uniform van de po
litie (of eigenlijk het „bureau voor de
openbare veiligheid") er bijna precies
hetzelfde uit als het Chinese lucht -
machtuniformkaki jas met rode dis
tinctieven, donkerblauwe broek en
kaki pet. De Luchtmachtpetten heb
ben echter een rode ster voorop, ter
wijl op de politiepetten een rond rood
insigne prijkt.
Het is wellicht interessant te vermel
den dat ik nog nooit voetgangers of
chauffeurs heb gezien die lieten
ander wetsartikel, omdat de politie
agentvolgens de Chinese communis
tische traditie bevoegd is ter plaat
se „kritiek uit te oefenen en een op
voedkundige les" te geven als iemand
een onschuldige verkeersovertreding
begaan heeft.
De verkeerswet bepaalt ook: „Als be
trokkene de verkeersregels niet
goed heeft begrepen, of als hij per on
geluk de regels overtreedt, zijn schuld
bekent en belooft dat hij het niet meer
zal doen, kan de straf, naar gelang de
omstandigheden, worden verminderd of
kwijtgescholden".
Buitenlanders, die geen Chinees spre
ken of lezen kunnen, ondervinden
soms specifieke moeilijkheden in het
verkeer. Zelfs het geringste ongeluk
je, zoals een botsinkje, waarbij slechts
de bumpers beschadigd zijn, kan een
bezoek aan het politiebureau tot ge
volg hebben. Daar moet men op een
tolk wachten. Buiten de stad zijn er
ook bepaalde wegen, die voor buiten
landers verboden zijn, wat ook aange
geven staat. Dc weg naar de Chinese
muur is zo'n weg, en meer dan eens
heeft een buitenlander verscheidene
uren op een politiebureau zitten wach
ten op een tolk om te kunnen uitleggen
hoe en waarom hij op de verkeerde
weg terecht was gekomen. En om zich
te verontschuldigen. De meeste buiten
landers diplomaten of journalisten
voorkomen dergclyke moeilijkheden
door een chauffeur van het „bureau
voor dienstverlening aan het corps di
plomatique" te huren.
Fietskarretjes en fietsen met op de
achtergrond een bus: een normaal
beeld uan een drukke straat in Peking.
uniformen, een winterjas, rubber laar
zen, een regenjas, alsmede om de
2 maanden een paar leren handschoe
nen of 'n paar zomerhandschoenen van
wit katoen geven. De chauffeur, die
recht heeft op 15 dagen vakantie per
jaar, krijgt bovendien in de winter
elke maand een kolentoeslag van bijna
9,00 gulden.
Een Chinees komt niet zo gemakkelijk
aan zi.in rijbewijs, aangezien chauf
feur-zijn als een beroep wordt be
schouwd. Hij moet'ongeveer 14 maan
den lang naar een speciale school en
zware examens afleggen die zowel een
uitgebreide technische kennis als rij
ervaring vereisen. Buitenlanders die niet
reeds een geldig rijbewijs hebben uit
eigen land, moeten zich eveneens aan
een dergelijk examen onderwerpen.
Voordat een buitenlander echter in Pe
king kan rijden, moet hij uiteraard een
wagen hebben. Menig diplomaat heeft
echter een maand of zes moeten wach
ten voordat zijn wagen was aangeko
men en uitgeladen in Sinkiang voor
Peking de dichtstbijzijnde zeehaven.
Over het algemeen Importeren de am
bassades hun auto's uit hun eigen lan
den. De Britten rijden in Hillmans en
Austins, de Scandinaviërs (met uit
zondering van de ambassadeurs zelf)
rijden in Volvo's en de Fransen in
Peugeots en Renaults. De Nederlan
ders hebben Fordstationcars. De lan
den van het oostblok houden het door
gaans op hun eigen of op Russische
wagens. De Sovjetambassade heeft de
grote en zware Seagulls met air-con
ditioning en de Volga's, maar er wor
den onder de leden van het corps di
plomatique veel gebruikte wagens ge
en verkocht. 'Zo rijdt de Hongaarse am
bassadeur momenteel in een witte mer-
cedes.
De meeste onderdelen voor buiten
landse wagens moeten worden geïm
porteerd. Voor journalisten, die geen
diplomatieke privileges genieten, kan
dit een dure aangelegenheid zijn. Ik
moest een nieuwe accu importeren uit
Hongkong, omdat er in China geen
gemaakt worden die in mijn auto pas
sen. De invoerrechten bedroegen bijna
evenveel als de koopprijs van de accu.
Wie een auto bezit, moet per maand
een belasting van ongeveer 13,beta-
Het geringe aantal personenauto's in
verhouding tot de bevolkingsomvang
in Peking heeft voor de automobilisten
in ieder geval een groot voordeel: er
bestaan geen parkeerproblemen.
Chauffeur
Het contract dat tussen de werkgever
en zo'n chauffeur wordt afgesloten,
bedingt een salaris van ongeveer 180
gulden per maand (voor een achturige
werkdag en een 6-daagse werkweek)
en een aantal arbeidsvoorwaarden. Zo
moet de werkgever per maand 7,50
gulden aan ziekenverzekering betalen
en moet hij de chauffeur elk jaar twee
DEN HAAG Max Tailleur neemt
definitief afscheid van de planken en van
zijn publiek. Hy zegt: „Ik had Cabaret
De Doofpot; daar stonden de mensen 15
jaar lang in de ry, avond aan avond, om
binnen te komen. Ik sloot, want na 15
jaar vond ik het voldoende en nu nog
komen de mensen naar my toe om te zeg
gen: „Wat jammer dat De Doofpot niet
meer bestaat".
Nu, na jarenlang geheel Nederland en
de gehele wereld te hebben bereisd met
zijn speciale gave de mensen alleen maar
met een mop een daverende avond te
bezorgen, zegt hij hetzelfde: „Ik stop in
de hoop dat de mensen zullen zeggen:
Jammer, dat Max Tailleur niet meer op
treedt. Het wordt tragisch als ze zeggen:
Wat jammer, dat Max Tailleur nog op
treedt".
Daarom is dit de laatste gelegenheid,
waarbij Max Tailleur nog één keer te
zien is. Bij zijn voorstelling brengt hij
mee de Israëlische Miriam Zairi, die met
haar liedjes triomfen vierde in Frankrijk,
België en natuurlijk in Israël. Ook Mieke
Bos en Henk Westrus doen mee.
Men kan voor Max terecht in het Haag
se Congresgebouw op zaterdag 28, 29 of
30 maart.
(ADVERTENTIE)
Den Haag Spuistraat 14,
Leiden Haarlemmerstraat 53
Rotterdam Schiedam Vlaardingen
Dordrecht Breda Tilburg
kei
de
Fietstaxi, ergens in Peking.
keerspolitie. Men ziet zelfs vaak
bestuurder van een fietstaxi of
voetganger luid en langdurig met een
agent staan discussiëren, terwijl zich
daaromheen snel een menigte toeschou
wers vormt. Het is niet zo vreemd ze
dan te zien redetwisten over een of
SIGNAAL BIJ
ONVOLDOENDE
ADEMHALING
(Van onze correspondent
VKARTA De recente gebeurtenissen in
onesië hebben wederom aangetoond hoe dun
touwtjes zijn die het militaire regime van
•ident Soeharto in handen heeft. De arrestatie
tenminste acht beroepsofficieren van de
idkrachten gedurende de laatste maanden
ijn verder nog twintig officieren die huisarrest
elegd gekregen hebben tekent de wankele
atie waarin zich de coalitie van generaals met
;roep van handelsminister Somitro bevindt.
Ie Indonesische poliitiek is er nooit een moment
len zich verveelt. Na de mislukte staatsgreep
eigden de volgelingen van de ondergrondse
neslsche communistische partij de „nieuwe orde"
Soeharto. Ze werden Uitgeroeid, maar alleen om
'oornaamste bron van onrust in het land te worden
volgd door hun verbitterde tegenstanders, de
huidige oppositie komt van een groep hoge
eren bij de landmacht, bij de marine en bij de
macht, sympathisanten van de oude orde van de
;etbe president Soekarno. De aanhangers vallen
n in twee categorieën: zij, die de oude ideologie
de president willen herstellen de Nasakom-
ine bijvoorbeeld en zij die de ex-president
>oniijk terug aan de macht willen zien.
ïoeilijkheden begonnen in het begin van 1968, toen
trijd tegen de communisten voorbij was. Toen
dent Soeharto de ministeries van Defensie en van
gheid begon te hervormen, gaf hij de topfuncties
e mensen van de nieuwe orde, terwijl de oudere
aais. verdacht van sympathieën voor Soekarno,
:n afgescheept met tweederangs baantjes, en vaak
er weg.
Korter geleden hebben die volgelingen van Soekarno
een andere en belangrijker reden gevonden voor hun
ontevredenheid n.l. qver de vraag of de ex-president
nu wel of niet voor het gerecht moet verschijnen over
zijn aandeel in de coup van 1965. De voornaamste
aanklacht tegen hem zou niet zijn dal hij de coup
bedacht had het is al lang duidelijk dat hij de
communisten de vrije hand in deze kwestie had
gegeven maar dat hij bevel had gegeven om de
fel anti-communistische generaals te laten vermoorden
De inlichtingendienst van het leger, die de hele coup
van voor tot achter ontrafeld heeft, schijnt bewijzen j
te hebben gevonden dat de vroegere president inder-
daad betrokken was bij de moord op de géneraals. Een
gelijkelijk verdeeld over de vraag of Soekarno al of
zijn gekomen bij het ministerie van Defensie, zijn de
rechtzaak vain Soekarno nu aan het doordrukken.
De soeKarnoisten zijn bang dat president Soeharto de
zaak misschien toch doorgang zal Laten vinden. Af
gezien daarvan dat zij zich verzetten tegen het verder
ontluisteren van „de grote leider van de revolutie",
willen enkelen van hen niet dat tijdens het proces
hum eigen activiteiten gedurende de coup worden ont
huld.
manschappen in het open veid tijdens de vrijheidsstrijd
feitelijk verdeeld over de vraag of Soekarno al of
niet voor de rechter moet verschijnen. Op bevel van
de president begon men de zorgvuldig voorbereide
plannen uit te werken om de moeilijkste volgelingen
van Soekarno uit te rangeren. De eerste die werd
gearresteerd was generaal Soedirgo, de vroegere chef
van de inlichtingendienst van de landmacht. Na hem
volgde generaal Moersjid hij werd als ambassadeur
uit Manila teruggeroepen; daarna was het de beurt van
generaal Soeadi, die eens ambassadeur in Australië
was en die tot j.L december de prestigepost bekleedde
van gouverneur van het Nationale Defensie College.
De arrestaties van vijf andere hoge officieren van
de marine en .de luchtmacht zijn door het ministerie
van Defensie beleend gemaakt, zonder dat hun namen
bekend werden gemaakt. Onder degenen die huis
arrest hebben bevindt zich commodore Poegoeh, die
een neef van Soekarno is.
De arrestatie van Soeadi in het bijzonder veroorzaakte
t-en oproer. Soeadi zette president Soeharto in het
openbaar in de schaduw en won het respect van de
beïnvloedde hij collega-officieren met zijn kritiek dat
tegen Nederland en later tijdens de gevechten in West-
Irian. Toen hij goeverneur was van het defensie college,
het Soehartoregime te weinig vooruitgang boekte.
Men verwaoht dat. de gearresteerde officieren niet ln
de rechtzaal zullen verschijnen. Met de arrestaties
is het doel van de regering bereikt om elementen van
de oude orde te waarsohuwen zowel in als buiten
het leger dat het regime geen enkele verandering
in het machtsevenwicht toestaat.
Niet iedereen is gelukkig met de drastige maatregelen
van de regering. Diplomatieke kringen, bijvoorbeeld,
vrezen, dat. de arrestaties de kloof in het leger over
de kwestie Soekarno nog dieper zullen maken; en dat
kan op zijn beurt weer de stabiliteit van het land
kwaad doen.
President Soeharto heeft duidelijk gemaakt dat hij
geen enkele werkelijke oppositie tegen zijn regering
toestaat een twijfelachtige ontwikkeling, nu
Indonesië de weg naar de democratie weer aan het
zoeken is, en het idee heeft om volgend jaar algemene
verkiezingen te houden.
HAMPSHIRE. Een groep
van edefkfcronische specialisten van
de H.M.S. Oollingwood School van
de Britse marine in Hampshire,
I Zuid-Engeland, heeft naar Zwit
sers idee een monitor ontwikkeld
j ter registratie van de ademhaling
van te vroeg geboren baby's.
Van alle voortijdige geboorten is bij 3
j procent van de baby's het zenuwstel-
sel nog niet voldoende ontwikkeld om
automatisch de ademhaling van het
I kind te regelen. Tegen de tijd dat de
normale groeiperiode van negen maan
den is voltooid, verdwijnen deze svmp-
i tomen en is niet langer de voortdurende
I waakzaamheid van het verplegend per
soneel nodig. De „Collingwood Apnoea
Monitor" registreert de ademhaling van
de pasgeborene en zendt een alarmsig
naal uit zodra de regelmatige beweging
onderbroken wordt. Het instrument be
staat uit een kastje en een voedingsap
paraat ter grootte van een normale
transistorradio, Een gevoelig plaatje
dat op baby's middenrif wordt beves
tigd, seint de signalen door naar de re-
gistratie-apparatuur waarop de bewe
ging gemeten en afleesbaar wordt.
De Collingwoodgroep, die achttien
maanden aan het ontwerp heeft gewerkt,
heeft inmiddels een verbeterde versie
uitgebracht, de Mark III, die kleiner
van uitvoering en eenvoudiger van be
diening is. Het apparaat is voor het
eerst gebruikt op Malta, waar in totaal
23 te vroeg geboren baby's met een ge
wicht van 3,2 tot 8 pond werden behan
deld. Gedurende 117 dagen werden zij
door middel van de monitor op adem
halingsmoeilijkheden gecontroleerd en
werden elf noodsignalen ontvangen.
Verpleegster, baby en monitor
Daarnaast ontving men 140 valse alarm- I en verdere ontwikkeling van de moni-
signalen, wat echter neerkomt op een tor om valse signalering onmogelijk te
vals alarm per kind per dag. maken en om tot produktie op grote
irbetering 1 schaal over te gaan.
Technici zijn bezig r
