Nieuwe provincieweg Scheveningen-N.-Holland
is kwalijk gevolg van eenmaal gemaakte fout
Winnetou-
huis in
Hoogh
kamerpark
BURGEMEESTER HJ.M BOSMA IN RAADSVERGADERING NOORDWIJKERHOÜT
Provincie Zuid-Holland evenmin gelukkig RUIGE AANPAK VAN SANERING
met de huidige planologische opzet
Dikke zwarte
rookwolken
boven centrum
van Rijnsburg
Prof. dr. J.v.d. Waals:
Verdeling van de gelden
bij FOM zeer eenzijdig
WOENSDAG 25 FEBRUARI 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
NOORDWIJKERHOÜT Burgemeester H. J. M. Bosma vindt het een
kwalijke zaak, dat de Provinciale Waterstaat niet tijdig op zijn foute
opzet met het tracé van de nieuwe provinciale weg nr. 1 is terug
gekomen.
Deze secundaire weg (met de allure van een auto-snelweg) doorsnijdt
het dorp Noordwijkerhout en deelt het op in twee kernen, die voor
elkaar bijna niet bereikbaar zijn.
Ook bij de Provincie Zuid-Holland is men niet gelukkig met de hui
dige planologische opzet. Daarvan getuigden gisteravond in de Noord-
wijkerhoutse gemeenteraad de heren ir. J. Krabbendam en J. Hengsdijk
Niet minder dan
14 kunstwerken in
Noordwijkerhout
Als de sporten van een ladder bevinden
zich tussen de grote noord-zuidverbin-
dingen de secundaire weg nr. 3 ('s-Gra-
vendamseweg), de nieuw aan te leggen
weg, die vanaf Alphen aan den Ryn via
Leimulden naar de Ruigenhoek en de
Langevelderslag loopt (weg nr. 2) en
de toekomstige weg nr. 4, die ten zuiden
van het dorp Valkenburg voor de oost-
westverblnding zal zorgen.
Daarbij voegen zich dan nog de ver
schillende tertiaire wegen met eenzelfde
verbindingsfunctie, zoals de Delfweg en
de Leidsevaartweg.
Op het grondgebied van Noordwijker
hout bevinden zich niet minder dan 14
kunstwerken als viadukten en bruggen
im: de nieuwe weg en als voorlopig laat
ste kunstwerk komt in het dorp zelf
bij de Julianastraat een fietsentunnel
naar de Parallelweg.
van de prov. waterstaat, toen zij in een openbare vergadering de raad
en de publieke tribune inlichtten over de plannen van Zuid-Holland
met betrekking tot de provinciale wegen in Noordwijkerhout en over
de voorgenomen reconstructie van de Zilkerduinweg.
In de grote noord-zuid verbindingen van de provincie gaat direct de
nieuwe prov.weg Scheveningen-Noordhollandse grens een belangrijke
plaats innemen. Hiervan zal het gedeelte tussen de Vlashoven aan
de zuidkant van Noordwijkerhout en het dorp De Zilk in de tweede
helft van 1972 voor het verkeer worden geopend. Eind 1973 wordt
daarbij het traject tot Katwijk gevoegd.
Henk Over duin
exposeert in
bet Duivenhuys
Surrealistische
symboliek en
magische
objecten
LEIDEN De 26-jarige pas afge
studeerde socioloog Henk Over duin
(de ontdekking van de Co-op-schilder
en tekenwedstrijdexposeert momen
teel tekeningen en z.g. magische ob
jecten in het Duivenhuys aan het
Rapenburg 74.
Als kunstenaar is Overduin volledig
autodidact. Wel heeft hij altijd grote
belangstelling voor de kunst in het
algemeen gehad en dat reeds in zijn
leerlingentijd op het Leidse Christe
lijk lyceum. Zijn scriptie voor het
doctoraal examen duidde eveneens in
die richting (Övèr kunsthandels en
aleriënen naar zijn zeggen zou hij
evt. militaire dienstplicht te heb
ben vervuld het liefst in een museum
gaan werken.
stijl. Overduin moet wel zeer reli
gieus van instelling zijn, getuige zijn
onderwerpen, die voor een zeer groot
"I aan bijbel en christendom zijn
ontleend. Ook uit dit oogpunt is zijn
werk zeer opmerkelijk, temeer om
dat dergelijke motieven in de modern
ste kunstrichtingen zeer weinig naar
voren komen.
Zijn vormentaal is uniek, soms be
perkt hij zich tot een enkel zij het
herkenbaar onderdeel van zijn
sujetten. Aldus ziet hij b.v. Leiden
1 de Leidenaren op geheel eigen wij-
dringend. Het is een soort geestelijke
abstractie. Overduin bezit voorts een
prachtig kleurgevqel, dat hij zelfs
laat doorwerken in de encadrementen
zijn bladen. De lijnvoering is in
hoge mate verfijnd.
BIJ ZIJN STERK religieus getinte
werken mogen we in dit verband
vooral wijzen op een drie meter lange
prentenserie ,JJet laatste avondmaal"
Het gelaat van de Christus staat
groot en centraaldaarnaast en om
heen zijn de leerlingen gegroepeerd,
meestal slechts aangeduid met een
cirkel waarin een oog, doch verge
zeld van de symbolen die men bij hun
figuur pleegt te plaatsen: een krans
van munten bij Judas, de gekruiste
sleutel bij Petrus, enz. Aan 't ein
de als in het verschiet de kruis
dood, eveneens in symbolen.
Wij aarzelen niet dit werk magistraal
te noemen, mede door de bijzonder
tnooi afgewogen kleuriverking.
Mooi zijn ook (een willekeurige se
lectie!) „Christus" als de ontmense
lijkte gekruisigde. Voorts ,fie men
sen horen de parabel van het zaad
„Do verdronken mensen en de ark
van Noach", „Het leven van David
en vooral „Maria Magdalena in de
hof", met die zo vergeestelijkte fi
guratie.
OVERDUIN demonstreert zijn
sterke verbondenheid met ge
boorten ivoonstad Leiden en haar be
woners eveneens in een aantal stib-
liel uitgevoerde prenten, alles in
symbolieke abstracties.
Treffende voorbeelden daarvan
„Anna van Burenhof'. ,J)onker dier
uit een polder bij Leidenhet merk
waardige „Kruisiging op het Ververs
plein" en de twee prenten „Oude
vrouw (en man) op het Ververs
plein".
Tenslotte willen we wijzen op een
mooie serie van vier prenten in
zwart-wit over de schepping onder
de titel „Alles wordt".
EVENEENS interessant, maar toch
wat moeilijker in hun zegging
kracht te vatten, zijn de z.g. ma
gische objecten, die Overduin maakt.
Wel blijkt ook hier in zijn verbon
denheid met Leiden, waar hij als in
een „Visioen de nieuwe stad" ziet:
,De Merenwijk".
Tenslotte, raden we de bezoekers aan
ook de bladen in waskrijt te bekijken
in de portefeuille, waaronder zich
eveneens sterke prenten bevinden.
De tentoonstelling blijft geopend tot.
11 maart a.s., dagelijks behalve
maandags, van 2 tot S uur.
WILLEM PRINS.
Reeds dit jaar komen in Noordwijker
hout veel onderdelen van de nieuwe weg
gereed. De aansluiting van de Kerk
straat op de 's-Gravendamseweg zal
dezer dagen een feit worden en over
enkele weken zal het verkeer vanaf de
Kerkstraat, vla de vernieuwde Parallel
weg, rechtstreeks doorrijden naar de
Herenweg en verder in noordelijke rich
ting. Het nu nog bijna levensgevaar
lijke weggedeelte bij de Vlashoven komt
in juli 1970 klaar en dan zal ook de
ruime wegverlichting daar gereed zijn.
Hoekgat l>y De Zilk eindigt de aarden
baan van deze nieuwe weg abrupt.
Maar de provincie Zuid-Holland gaat
de kraan opendraaien en laat het ver
keer, dat zich over een tiental kilo
meters op een heuse autosnelweg waant,
in de nauwe afvoerpijp van het dorp
De Zilk weglopen.
De Zilk houdt hort vost
Het Zilker raadslid C. J. de Winter hield
zjjn hart vast. Ir. Krabbendam wisl
niet, dat het „dorpsvreemde" verkee
als het de Beukenlaan in De Zilk pas
seert de route kruist van twee scho
len en een druk gebruikt gymnastiek
lokaal.
Gaat de stroom motorvoertuigen er
is sprake van 14.000 motorvoertuigen
per etmaal in het centrum van De
Zilk over de Zilkerduinweg dan wordt
het passeren van die weg door de be
woners van „Wassenaar" een bijzonder
hachelijke zaak.
Voor een verbindingsweg noordelijk ach
ter plan Wassenaar om, is geen geld,
meende ir. Krabbendam.
„Gebruik krediet"
Aansluitingen
Geen afvoer
Het voormalige lid van gedeputeerde
staten van Zuid-Holland, de heer Dee-
renberg, zei ruim 15 jaar geleden op de
vraag van een Noordwykerhouts raadslid
waarom de provincie niet alvast een
gedeelte van de nieuwe provinciale weg
voor het wegverkeer gereed maakte.
„Je draalt geen kraan open, als de af
voer ontbreekt". De heer Deerenberg
doelde op de aansluiting van de nieuwe
weg op liet tracé in Noord-Holland.
Nog steeds is het laatste woord over
deze aansluiting niet gesproken. In het
De heer P. S. van Leeuwen gaf een
mogelijkheid aan. De provincie Zuid-
Holland heeft een prachtig plan om een
ruim fietspad aan te leggen tussen de
Leldsevaart, nabij station Llsse, en Duin-
sohoten in het Langeveid, via de Tespel-
laan, een „koker" bij de Corneliabrug
en langs het recreatiemeer. Toeristisch
is het bestaande rijwielpad tussen de
Ruigenhoek en de Langevelderslag véél
aantrekkelijker, meent de heer Van
Leeuwen. „Gebruik het krediet om het
snelverkeer uit het dorp De Zilk te
houden."
„Neen." aldus ir. Krabbendam, „gelden
voor fietspaden mogen niet vermengd
worden.' met gelden voor wegaanleg."
De bochtenrijke Zilkerduinweg, noorde
lijk van de dorpskern, wordt daarom
de afvoerpijp van het verkeer naar de
provincie Noord-Holland.
Hoge prijs
Het lengteprofiel van de weg is vrij goed.
Hier en daar moet een bocht rechtge
trokken worden. De enkele jaren gele
den gedane sanering langs de Zilkerduin
weg komt de provincie Zuid-Holland nu
wel bijzonder goed te pas. Met ruime
fondsen van het rijk en toch ook nog
De Zilk in 1972
en Katwijk in
1973 aangesloten
een forse aderlating van de gemeente
Noordwijkerhout zelf, is een flink aan
tal woningen opgekocht en afgebroken.
Dat was de prijs, die Noordwijkerhout
moest betalen voor een goedkeuring
door de provincie Zuid-Holland om het
plan Wassenaar te mogen bouwen. Dat
lag immers buiten het streekplan. En
nu is die van woningen ontdane strook
grond hard nodig om het „dorpsvreem
de" verkeer naar Noord-Holland te
laten rijden.
Ten koste van bouwgrond
Meerdere leden van de gemeenteraad
waren van oordeel, dat hun medewer
king als gemeentebestuur aan de ver
keersplannen van de provincie Zuid-
Holland in De Zilk ten koste zal gaan
van zeldzame bouwgrond. Veel zal af
hangen van de bereidheid van de pro
vincie om medewerking te verlenen aan
do bebouwingsmogelijkheid elders in De
Zilk.
De KVP-fractie bij monde van de heer
P. S. van Leeuwen, maakte van de aan
wezigheid van de provinciale ambtena
ren gebruik, om de ernstige bezwaren
tegen, zowel het tracé van de nieuwe
weg als de uitvoeriqg van de werkzaam
heden, te uiten.
Veel kritiek
Met name de hoogte van de viaducten
in Schulpweg, Vinductweg en Haven
straat werd zwaar bekritiseerd. „Deze
viaducten zijn bjj lange na niet inge
steld op het Europese verkeer."
„Na lang aanhouden van met name de
heer A. Blaauw is ter wille van de ver
keersveiligheid langs de Herenweg een
fietspad aangelegd," aldus de heer Van
Leeuwen. In verband met de werkzaam
heden aan de nieuwe weg is op een be
paald punt het fietspad plotsklaps af
gebroken. Daardoor is een bijzonder
ernstige verkeerssituatie ontstaan. Daar
komt mede bij, dat door onachtzaam
heid bij de uitvoering van het werk
over een lengte van enkele kilometers
de bewoners van de Herenweg een hele
(Van
verslaggevers)
RIJNSBTIRG „Het is wel oen beetje
een ongebruikelijke gang van zaken",
aldus een woordvoerder van de dienst
openbare werken \an de gemeente Ryns-
liurg vanmorgen, naar aanleiding van
het in brand steken van een paar oude
lading stuifzand hebben moeten incas
seren en dat tuinen met een zandlaag
zjjn overdekt.
Maatregelen
Voor wat de uitvoering van de werk
zaamheden betreft en de bevordering
van de verkeersveiligheid, zal ir. Krab
bendam en zijn staf trachten spoedig
maatregelen ter verbetering te treffen.
De uiteenzettingen en de discussie wer
den zowel door gemeenteraad als Prov.
Waterstaat met openheid gevoerd en
het lijdt geen twijfel of de provinciale
beleidsorganen zullen van de duidelijk
uitgesproken wensen en verlangens van
de Noordwrjkerhoutse volksvertegen
woordigers in kennis worden gesteld.
schuren midden in de bebouwde kom
van het dorp. „Maar risico en verant
woording komen geheel voor rekening
van de sloper."
Dikke zwarte rookwolken pakten zich
gistermiddag samen boven Rijnsburgs
dorpscentrum toen een slopersbedrijf
deze oude schuren in de wijk „Nieuw
Dorp" opruimde. De hele wijk wordt
gesaneerd. Eerst worden de schuren, die
meer op krotten lijken, verwijderd en
daarna gaan de huizen tegen de vlakte.
De dienst gemeentewerken heeft dit
karwei uitbesteed.
De sloper koos gisteren de weg van de
minste weerstand en stak de overblijf
selen in brand om ze niet weg te hoeven
voeren. Omdat het hout nat was, werden,
daarbij niet alleen jerrycans met benzine
maar zelfs autobanden gebruikt. Van
daar die zwarte rook boven Rijnsburg.
Gevaar voor de vlak naast gelegen hui
zen op twee meter afstand, was niet
denkbeeldig. Die huizen moeten ook
worden gesloopt, maar zijn nog bewoond.
De sloper had wel een brandslang uit
gelegd, maar de verbaasde rijkspolitie
die kwam kijken, wist van niets.
Wanneer geheel „Nieuw Dorp" tegen
de vlakte zal zijn gegaan kan men bij
openbare werken nog niet zeggen. Dat
is geheel afhankelijk van de vrykomen-
de woonruimte in Rijnsburg, waardoor
de gezinnen uit deze saneringswjjk, on
geveer 25, kunnen worden gehuisvest.
Zij worden over geheel Rjjnsburg ver
deeld. Daarna zullen op dit punt dön-
gezinswonlngen en een flat verrijzen.
LEIDEN „Het volgen van het internationale gemiddelde is niet het voeren van
een wetenschapsbeleid. We hebben een overeenstemming ln de criteria nodig,
volgens welke het geld naar de verschillende onderzoekingen gaat. Maar dat Mykt
onmoglyk te zijn, want die criteria zyn vaak voor tweeërlei uitleg vatbaar. Je
kunt je altijd afvragen: moeten geïsoleerde onderzoekingen worden afgesneden,
of moet je ze juist aanmoedigen omdat ze zo uniek zyn? Of moet de veelzydighrtd
in de vorming als kriteriuni gelden?"
Dat zijn de vragen, waarmee dr. C. Ie Pair, adjunct-directeur van de stichting
voor Fundamenteel Onderzoek aan de Materie (FOM) dagelyks te maken heeft.
Dr. C. Ie Pair sprak I11 het kader van het colloquium „Fysika en Samenleving"
gistermiddag op het Kamerlingh-Onnes Laboratorium te Leiden.
LEIDEN Dezer dagen zal personeel
van de plantsoenendienst (gemeentewer
ken) in het nog prille Hooghkamerpark
langs de. Voorsclioterweg beginnen mei
de bouw van een zelfbedacht, speelob-
ject voor wat grotere kinderen. Hel
wordt een bouwwerk van verduurzaamd
rondhout (palen) met vier „verdiepin
gen" variërend van twee tot vier met ei
boven de grond.
Dit Winnetou-huis is een klimbouwwerl.
in de 8t\j> van een Wild-West-kampe-
ment, waarin kinderen naar eigen in
zicht avonturen kunnen beleven zoals
indiaantje spelen e.d. Men kan onder hel
gehele bouwwerk doorlopen. Er komI
o.m. een overdekte uitkijkpost op ca.
meter hoogte, een vlaggemast (mei
vlag) en een klimpaal met -touw.
Opzet van de plantsoenendienst is een
speelobject te maken waarmee kinderen
liun fantasie kunnen uitleven. Opzette
lijk is voor natuurlijk materiaal (uit
Luxemburg afkomstig sparrehout) ge
kozen, waaraan onze beton-, plastic- en
metaal maat schappij zo arm is.
1400 m paal
De opstaande wanden worden gemaakt
van circa 800 meter rondhout met een
diameter van 7 tot 8 centimeter, de |(OSt0n
gordingen van ca. If00 meter hout van
n en de staanders van ca. 160 meter
een dikte van 20 tot 22 cm. Voor
de verbindingen worden stevige bouten
toeren gebruikt. Hgt. hout zal niet
worden geverfd maar zijn (bijna) na
tuurlijke kleur gehouden. De staanders
worden in betonnen voet ra de grond
verankerd.
H(j konstateerde, dat sinds de tweede
wereldoorlog de kosten van wetenschap
pelijk onderzoek zo sterk zyn gestegen,
dat de nationale regeringen allerlei or-
ganei. Qi..gen instellen, om die geld
stroom onder kontrole te kunnen hou
den. Een van die organen is de FOM,
waarvan de belangrykste sector, de
kernfysica en de hoge-energie-fysica on
geveer vyftig procent van het budget
opsouperen.
FOM is een eigenaardige
klngsverband van universiteiten. De
meewerkende hoogleraren geven hun
zelfstandigheid gedeeltelijk prijs, 0111
gezamenlijk groots opgezette onderzoe
kingen te kunnen aansnyden. Maar
langzamerhand begint er een spannig
te ontstaa tnussen FOM en universitei
ten. omdat de FOM, die tot 1960 met
gemiddeld dertig procent per jaar groei
de, teruggedraaid is tot een groeipercen
tage van veertien in het tijdvak tot
1969. Het accres van de universiteiten
werd sterk opgetrokken en is nu al ja
ren ongeveer achttien procent.
Geldgebrek
De kosten voor dit. bouwwerk bedragen
rond f 18.000. Vergelijkt men,dit met de
aanlegkosten van een kleine openbare
speelplaats (wel „olieraf finader ijtjes"
genoemd omdat de speelwerktuigen van
buiaenmateriaal zijn vervaardigd), dan
blijkt het. houten klimhuis een „koopje"
te mijn. Sen kleine speelplaats kost tus-
in „kuil"
Ben dergelijk klhnhuie kan uiteraard
niet i» de binnenstad worden geplaatst.
Het Hooghkamerpark is een uitgezochte
plek er voor. Het parkgedeelte langs
Brohmelaou en Voorschot er weg w de
richting van de Churchiü-luun uestuul
uit twee compartimenten. Gerekend van
af de Brahmslaan komt men eerst in
een kleuter af deling met bankjes e.d.
voor toezichthouders. Het volgende en
laatste compartiment bestaat uit een
kunstmatige kuil, een grasveld waarom
heen wallen van twee meter hoogte zijn
opgeworpen. Deze wallen zijn aan de
binnenzijde bespeelbaar. Bovenop en aon
vijver, zijn ze dicht beplant.
In deze kuil komt het Winnetou-huis te
staan. Volgende wek hoopt de plant
soenendienst met de bouw te beginnen.
Men denkt er een goede maand (werk
baar weer) mee bezig te zijn, zodat in
elk geval dit voorjaar de jeugd er ge
bruik van kan gaan maken.
In de rijke tijd waren de doelstellingen
van FOM nog gemakkelijk te realiseren.
Voor de coördinatie 'van bestaand on.
derzoek en het aansnijden van nieuw
was er geld genoeg. Maar doordat de
geldhals werd ingedrukt met als ar
gumenten vaak uiterst onnauwkeurige
cijfers begint de situatie er voor
FOM niet rooskleurig uit te zien. On
derzoekers moeten worden afgestoken
en bepaalde onderzoekingen kunnen een_
voudlg niet meer worden gedaan van,
wege het geldgebrek. Het edukatieve
aspect van het miljoenenbedryf FOM
mag niet meer het eerste belangryke ar
gument zijn, waarmee geld kan worden
gefourneerd. FOM heeft gewoon meer
geld nodig, dat direkt voor haar eigen
onderzoek kan worden gebruikt.
Geen nauwkeurig beleid?
Verschillende hoogleraren gingen tydens
de diskussie met dr. Le Pair in de
clinch. Zo constateerde prof. dr. J. H.
van der Waals een overvloed aan elek
tronenversnellers in Nederland, uiterst
dure apparaten, die een behoorlijke we
tenschappelijke staf als begeleiding ver
eisen. Het FOM heeft hierin kennelijk
niet altijd een even nauwkeurig beleid
gevoerd. Bovendien vond prof. van dei-
Waals de verdeling van de gelden bij
FOM toch wel zeer eenzydig. Hij hekelde
met name de overmacht van de natuur
kunde in het FOM-pakket.
