DE
CARAVAN
FABRIKANT
HEEFT
HET DOOR
Op de plaats rust"
geldt voor verreweg
de meeste caravans
EXPERIMENTEN, SNUFJES, NOVITEITEN
SERVICE VOOR DE CARAVAN
Veel
comfort
in
mobiele
bungalows
Tips
voor hen,
die zich
er aan
gaan wagen
DINSDAG 17 FEBRUAftI 1970
DE T.EIDSE COURANT
PAGINA T
CARAVAN
RAI70
21 FEBR.TIM 1 MRT.7Q
AMSTERDAM
Door
Piet Snoeren
AMSTERDAM Twintig
percent van de caravans,
die van 21 februari tot en
met 1 maart in de Am
sterdamse RAI geëx
poseerd zullen worden
(500 modellen, waarvan
125 nieuwe types) zijn zo
genaamde sta-wagens. Op
de bekende vergelijkbare
tentoonstelling in het
Duitse Essen was dit
percentage slechts zeven
eneenhalf. Het is duidelijk
de fabrikanten hebben
door. dat Nederland
rijp is voor een tweede
woning, die weliswaar op
wielen staat, maar die
Klechts zelden wórdt ver
plaatst. Ze gaan meer en
meer in die richting
mikken.
De heer F de Witte, voorzitter van de
tentoonstellingscommissie geeft deze
ontwikkeling toe. „Ik ben ervan over
tuigd", zegt hij, „dat vijfennegentig'
procent van de 108.000 caravans in
Nederland hoofdzakelijk als stacara
van wordt gebruikt, dat wil zeggen: op
«en vast plekje wordt neergezet, waar
hu dan het hele seizoen blijft staan.
.Alleen in de vakantie koppelt men hem
nog achter de auto om te gaan trek
ken. Maar ik verwacht, dat het trek
ken op de duur steeds minder zal wor
den. Hoe gaat dat? Moe zit op de cam
ping in zo'n klein ding en kijkt met
jaloerse ogen naar de royale sta-
wagen van de buren. Zoiets wil ik ook.
zegt ze tegen haar man. Dan maar niet
naar het buitenland.
Bovendien: wie zegt, dat je met een sta
caravan in Nederland moet blijven?-Het
verschijnsel, dat in de VS „trailer-
kamp" heet, begint zich ook in Europa
te manifesteren. In Amerika is het al
zover, dat 1 op de 5 nieuwe huizen, die
betrokken worden, een stacaravan is.
Daar worden riante parken voor aan
gelegd met verharde wegen en de mo
dernste accommodatie. Huizen van
10.000 dollar worden er eenvoudig niet
meer gebouwd. Ze zijn geheel door de
stacaravan verdrongen. Welnu, Europa
is deze nieuwe vorm van wonen ook
aan het ontdekken, maar dan ter be
dwinging van de recreatie-explosie, die
we beleven In Engeland kent men
kampen met 3500 caravans, die louter
voor de verhuur zijn bestemd. In. Zuid-
Frankrijk komt deze ontwikkeling ook
op gang en de verwachting is. dat
Griekenland, de landen in het Nabije
Oosten en zelfs Oost-Afrika zullen vol
gen. Het ziet ernaar uit, dat de sta
caravan de toekomst heeft en dat daar
naast, maar op meer bescheiden schaal,
de onversneden toercaravan voor het
gave hekwerk zal blijven bestaan. De
heer De Witte: „Ik zie het er zelfs van
komen, dat gezinnen twee caravans
zullen hebben: een royale op een vast
stekje en een kleine om op stap te
Caravanpark
Vast staat in ieder geval, dat het suc
ces van de caravanparken, waar men
met een ordelijke opstelling en een
goede leading een prettige ontspannen
sfeer weet te creëren, groot is. Deze
sfeer spreekt vooral de moeders en
kinderen aan. die meer dan de mannen
gesteld zijn op gezelligheid. In een
caravanpark en op de camping komen
de contacten, die soms tot hechte
vriendschap leiden, vlot tot stand
Dit in tegenstelling tot het als tweede
woning gekozen boerderijtje of afge
legen huisje.
Nu is het im ons dichtbevolkte land
onvermijdelijk, dal de autoriteiten
waken over de bestemming van de
grond. Recreatiegebieden en dus ook
kampeerterreinen en caravanparken
worden alleen daar aangelegd, waar
het verantwoord is. Hel verblijf in
wordt beschouwd als kam-
Interieur van de „Caravan Home
850" van Sporthuis Centrum.
peren, dat wil zeggen, dat de sta
caravan in sommige gemeenten alleen
op een caravanpark of kampeerplaats
neergezet mag worden. Andere gemeen
ten laten stacaravans helemaal niet
toe omdat men ze als „bouwwerken
beschouwt waarvoor in het plaatselijke
bestemmingsplan geen ruimte is in
gebouwd. Het zijn deze punten, die
dikwijls de bemiddeling van de bona
fide handelaar onontbeerlijk maken,
omdat hij weet, waar zijn klant waar
schijnlijk wel terecht zal kunnen. En
kele leveranciers zorgen zelf al voor
goed geoutilleerdecaravanparken of
hebben zich op andere wijze verzekerd
van een voorraadje staanplaatsen
Comfortabel
Doorgaans zijn de oaravanparken
zeer comfortabel ingericht en voorzien
van mogelijkheden tot aansluiting op
elektriciteit, waterleiding en riolering.
In het buitenland bestaan zelfs al ter
reinen waar elke caravan telefoon
aansluiting kan krijgen, maar dat lijkt
een ontwikkeling, die in Nederland nog
wel even op zich zal laten wachten,
te meer omdat hier een permanent ver
blijf dus 's zomers een 's winters
meestal niet wordt toegestaan. De kam-
peervergunning voor verreweg de mees
te terreinen geldt alleen voor het sei
zoen, dat meestal van 1 april «tot 1
november duurt. Incidentele en tijde
lijke ontheffingen van de beper'
kunnen echter door de gemeente wor
den gegeven, bijvoorbeeld als in over
leg met de terreineigenaar een deel van
de caravanbevolki/ng in de winter of
vroeg in het voorjaar eens een week
eind buiten wil zijn en het terrein op
wintergebruik (vorstvrije waterleiding)
is voorbereid.
Als men de grote mobiele bungalows
van tegenwoordig beziet, kan on
mogelijk nog beweerd worden, dat hier
van behelpen sprake is. Er zijn zelfs
stacaravans in tveelinguitvóerimg. Ze
bestaan uit twee eenheden, elk van 9
bij 2.5 meter, die aan elkaar kunnen
worden gevoegd tot een bungalow van
9 bij 5 meter met badkamer, moderne
keuken, ruime zitkamer en slaap
kamers. Van deze verplaatsbare flats
zijn op de Caravan RAI 70 enkele
voorbeelden te zien.
Verschillen
Tussen deze „tweeling" en de uit de
kluiten gewassen toercaravan. die feite-v
AMSTERDAM Ieder jaar wagen zich
Bezinnen aan het grote avontuur met de caravan. Zijn ze
voldoende voorbereid? Vaak blijkt van uiet. Daarom hier
een helpende hand. Volg allereerst de vuistregel, dat u zich
stipt houdt aan de in het buitenland geldende verkeers
regels. Dat mag een overbodige raad lijken, maar Duitsland
kent bijvoorbeeld een (omstreden) inhaalverbod voor
caravans op verschillende stukken autobahn. De betreffen
de borden z(jn soms verwarrend, namelijk als een caravan
slaat afgebeeld als een eenassige aanhanger. Overtreding
kan veel geld kosten evenals het overschrijden van de
maximumsnelheid van 80 kilometer per uur.
Overbeladen auto's en te zware caravans zijn tegenwoordig
ook een mikpunt voor steekproeven van de politie. Wees
wijs en rijd voor het vertrek even naar de weegbrug. Het
resultaat zal u tegenvallen en misschien tot het verstandige
besluit leiden om de Alpen niet over. maar dóór te trekken
per autotrein (Tauern. St.-Gotthard, Simplon) of zelfs
rijdend door een tunnel (Felbertauern. Grote Si.-Bernard.
Mont Blanc, eventueel ook Gran San Bernadino). Mijd in
Zwitserland smalle berg- en paswegen, als u geen anti-
lijk als stacaravan moet worden be
schouwd, liggen grote verschillen, die
samenhangen met het gebruik. Veel
wagens, die qua afmetingen tot de
toeicaravans behoren, worden in de
praktijk hoofdzakelijk als stacaravan
benut. Men huurt dan een zogenaamde
seizoenplaats op een kampeerterrein.
Zo'n plaats is makkelijker te krijgen
dan een perceel in een caravanpark
Van belang bij de keuze van een
mobiel buitenverblijf is, of er tegen
over het aantal slaapplaatsen ook
genoeg kast- en bergruimte beschik
baar is. In een stacaravan met zeven
slaapplaatsen zijn een of twee kasten
beslist te weinig. Het opnemen van de
bedmaten is een bezigheid, die de
moeite loont en ongemak bespaart. Een
bed. korter dan 1 meter 80 is beslist
onvoldoende. En het plezier, dat moeder
der in de caravan zal hebben, is recht
evenredig aan de afmetingen van de
aanrechtruimte, vooral als gaskomfoor
en gootsteen beide in gebruik zijn.
Bij grotere modellen is in het algemeen
die indeling het gunstigst, waarbij de
•slaapgelegenheid voor de kinderen zo
ver mogelijk verwijderd is van de
woonruimte. Hoe groter de woonruimte
én hoe meer afgescheiden slaapkamers,
hoe meer de caravan zich leent voor
langdurig verblijf en hoe meer pLezier
men van zijn vakanties zal hebben.
Ekele kwaliteitsfactoren, die niet op
het eerste gezicht te beoordelen vallen,
zijn: chassis, vloei', isolatie en wand-
materiaal. Het chassis moet sterk zijn.
Een roestwerende behandeling is een
pluspunt. De dragende delen van de
vloer mogen niet te ver uit elkaar lig
gen en, als ze van hout zijn. moeten ze
tegen vertering behandeld zijn. Als bij
het lopen de vloei' en zelfs de wagen
schudt of beweegt, heeft men te maken
met een goedkope vloerondersteuning.
Een dubbele vloei', gevuld met isolatie
materiaal is veel beter dan een enkele
laag plahken.
op uit te trekken.
Afwerking
De wanden en daken zijn tegenwoordig
vrijwel altijd dubbel geïsoleerd. Dat
geeft 's zomers bij hoge temperaturen,
maar ook in de koude jaargetijden een
aanvaardbare binnentemperatuur en
het beperkt condensatie. In ons voch
tige klimaat treedt condensvormuig ge
makkelijk op. Het kan een verwoes
tend effect hebben op de caravan- zelf
en op de inventaris. Daarom zijn de
punten isolatie en ventilatie twee din
gen, die bij de koop de volle aandacht
moeten krijgen. Een isolatie van wan
den, dak en vloer met enkele centi
meters glaswol of stymopor is het best.
Voor de buitenwand gebruikt men
aluminium, soms voorg»moffeld, hou
ten of polyester schroten dan wel in
kunsthars gedompelde metalen delen.
VoorgemoffeLd aluminium is heel sterk
en behoeft vrijwel geen onderhoud. Dat
geldt ook voor polyester en in kunst
hars gedompeld metaal. Een ander
wanimateriaal, asbestplaat met een
laag grit erop, paart een gering onder
houd aan een prettig uiterlijk.
AMSTERDAM IJ kent ze wel die hulpmotortjes op
het voorwiel, waarmee melk- en groenteboeren zich het
sjouwen met zware karren vergemakkelijken. Ze hebben
nu ook in de recreatieve sfeer hun intrede gedaan, zoals
men op de Caravan RAI 70 kan zien. Het is een van de
vele noviteiten, waarmee de expositie, zijn reputatie hoog
houdend, ook dit jaar weer op de proppen komt. „Lift-
caravan met hulpmotor noemt de fabrikant zijn ludieke
snufje en hij beschrijft de voordelen als volgt: ..De oplos-
Veel nieuwtjes op de Cara
van RAI zijn im tegen
stelling tot de liftcaravain
geen individuele experiment
jes van de fabrikanten, maar
veeleer symptomen van
trents, die aan het door
breken zijn. Diit geldt even
goed voor de elektrische
waterpomp (lekker handen
vrij) als voor de tandem-
as, die met zijn vier wielen
meer draagvermogen geeft
en de auto minder belast.
Ook in opmars is de luiiel-
synthetisch doek wordt ge
maakt, royaai is voorzien
van plastic ramen en ge
makkelijk uitknoopbaar of
uitritsbaar is.
Noviteit
De oploopremblokkering is
een noviteit, waarvan u veel
plezier kunt beleven bij het
achteruitrijden. Er worden
drie types van getoond, die
in prijs variëren van 40 tot
300 gulden. Zij hebben de
toekomst, is ons verzekerd.
Ook toekomst voor de nieu
we Jokerserie uit Duitsland
met zijn sterk afwijkende
model en opvallend lage
prijs? Van iets verder wee.
uit Zweden namelijk, wordt
een geruisloos centraal ver
war niingssysteem geïntrodu
ceerd, dat werkt op gas en
zonder ventilators. Iets voor
sing om te caravannen zonder auto, dus echt uit de sleur
van alledag. Heerlijk zittend in de vrije natuur. Niet te
jachtig. Lekker fris, op voor auto's verboden of onbegaan
bare wegen en toch altijd u huis bij de hand. De unit is
in enkele minuten te demonteren en in de koffer van uw
auto op te bergen, waarna u de liftcaravan gewoon aan
uw auto kunt bevestigen voor de lange afstanden over
autowegen"
Ziet u daarentegen de cara
van niet zozeer als een ding
om in te trekken dan wel
ais een tweede huis. dan
heeft de Caravan RAI ook
iets voor - dubbele of
zei fs vierdubbele wagens,
die, tegen elkaar aange-
plaatst, een riante bungalow
vormen. Men kan het ge
heel uitbreiden naarmate het
gezin groeit. De ontwerpers
van deze zogenaamde sta-
toch niet van ophouden. In
de RAI zal er een te zien
zijn, die Is uitgerust met
een overdekt, belegeld zon
neterras.
Goedkoopste
Een van de goedkoopste
toerwagens op de expos.tie
zal de Duitse Comptesse 250
zijn, die 2.5 meter lang is.
een afleveringsgewicht heeft
van 290 kilo en slechts 2450
gulden kost. Dezelfde firma
toont in één adem ook de
Imperator 800, met een prijs
van 35.000 gulden de kost
baarste toercaravan van de
tentoonstelling. Een efficiën
te noviteit tenslotte is het
keukenmodel met gesloten
Een hulpmotor op het
wagen. Zo kan met trek
ken op voor auto's on
begaanbare wegen en
toch verzekerd zijn van
onderdak.
verbrandingskamer, waar
mee hel oaravaninterieur zo
wel verwarmd ais geventi
leerd kan worden. Iets voor
mensen, die onder de heet
ste of koudste weersomstan
digheden toch plezier van
hun bu-tenhuLS op wielen
willen hebben.
AMSTERDAM De afgelopen jaren is gebleken, dat
het landelijke net van speciale caravan-service
bedrijven van de Nederlandse Vereniging van Onder
nemers in liet Carrosseriehedrijf, afgekort FOCWA,
In een behoefte voorziet.
Steeds meer van de ruim 100.000 caravangebruiker-
wenden zich tot een ran de ongeveer 90 vestigingen
van de FOCWA voor het herstel en het periodiek
onderhoud van hun wagen. Deze service is niet aan
een bepaald merk of fabrikaat gebonden en is bedoeld
voor elke caravanbezitter
De behoefte aan snelle en vakkundige hulp laat
zich vooral tijdens het vakantieseizoen geLden. maar
ook in voor- en najaar hebben de servicebedrijven
voldoende werk. Het betreft het herstel van aan-
rijdimgsschade en het verhelpen* van diverse manke
menten, zoals schade aan de koppeling, diisselbreuk,
afgelopen wielen, vastgelopen remmen en kapotte
verlichting. Voor en na het seizoen wordt meer en
meer aandacht besteed aan het onderhoud alsmede
aan het veranderen van de inrichting van de nieuwe
of gebruikte caravan.
De FOCWA-servieebedrijven moeten aan bepaalde
technische eisen voldoen willen zij op de lijst worden
vermeld. De Lijst is opgesteld in overleg met de
nationale organisatie van carrosserierepaaateurs in
West-Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Denemar
ken en andere Europese landen. Zodoende ontstaat
er een internationaal net van servicebedrijven itn
West-Europa, die voor het publiek hei*kenbaar zijn
aan een groen gevelschild met het opschrift
„Caravan-Service
Trekken met de cara
van een beid dat ver
drongen wordt door de
stawagen.
vanslemming bij andere weggebruikers wilt kweken
Koester in Frankrijk diep ontzag voor de getrokken streep
midden op de weg. Zelfs het raken met de banden kan u
al duur komen te staan.
Op kampeerterreinen zijn toiletgebouwen centra van druk
cn luidruchtig verkeer (slaande wc-deuren). Zoekt u rust.
ga daar dan niet in de buurt staan. Graaf nooit putten in
het terrein. Nimmer met de steunpoten een links-recht»
niveauverschil opheffen. Gebruik daarvoor een stel plankjes
waar het te lage wiel behoedzaam opgetrokken wordt. Een
lekke band aan de caravan (komt lelden voor) wordt het
makkelijkst verholpen met een reservebinnenband, du-
weinig ruimte inneemt.
Krik nooit een losse caravan op. maar laat de auto aan
gekoppeld. Eenmaal omhoog, de as ondersteunen met
stenen of blokken, de poten uitdraaien en de handrem aan
trekken. Daarna mag de caravan eventueel van de 'auto
worden losgemaakt. Laat de auto vroegtijdig een vakantie-
beurt geven en let vooral terdege op een feilloos functio
nerend koelsysteem.
De nieuwe ..Stately Harrier" van Europ Caravan Center: een compacte dubbelcaravan met een oppervlakte van 33.5 m2. Indeling: woonkamer,
2 slaapkamers, keuken en badkamer. Compleet met vloerbedekking, bankst el, gasverwarming, gasfornuis met grill, ligbad en 2 tweepersoonsbedden.