SKISPORT IS PAS EEN
DRIEKWART EEUW OUD
«se
GELOVIGEN MAKEN SCHETS
VAN NIEUWE BISSCHOP
Uiterlijk koek en ei
)ij bezoek van Brandt
Annie Romein-Verschoor
vijfenzeventig jaar
Stijlen
kunnen
aanmerkelijk
verschillen
Husak: geen
processen
Noodtoestand
in Lesotho
„Bliksemenquète" in weekeinde
Vragenlijst
(290.000)
in alle kerken
lTERDAO 31 JANUAKI 1970
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
T?
GENèVE Gstaad, Mégéve,
Garmisch, Kitzbühel, zomaar
vier namen uit vier landen waar
de wintersport beroemde namen
van heeft gemaakt. Met even
veel gemak zijn er veertig an
dere te noemen. Het ontspan
nen in een schitterend winter
landschap door wandelen en
rijden langs gebaande wegen,
door luieren in ligstoelen op zon
nige terrassen, maar vooral
door de opwindende skisport,
heeft het barre bergland
voor de buitenwereld ontsloten.
Het skiën mag gerust de gou
den sleutel genoemd worden.
Nog maar honderd .jaar geleden
was deze sport totaal onbekend
in de streken die er nu wereld
faam om genieten.
ln 1891 werden in Zwitserland de
eerste moeizame pogingen gedaan op
zelfgemaakte houten latten. Dat
gebeurde in het Glanerland, waar
twee jaar later de oudste Zwitserse
kiolub werd opgericht. Het was een
historisch moment toen een gebied
ussen Arosa en Davos door inwoners
uit de omgeving voor het eerst op
itai's werd betreden; een onderneming
die een jaar later door de schepper
van Sherlock Holmes, sir Arthur
Conan Doyle, samen met zijn broer
werd herhaald.''
Br volgden in de loop der jaren vele
•oversTteektochten op ski's, door
iwveldeil waarover nog hooit
een mensenvoet was gegaan Aan
die pioniers is' het te danken,
nu geëffende skivlaktes en
moeilijke routes door amateurs en
idoorgewinterde sportlieden „genomen"
fkunnen worden.
Sneeuwschoen
De Noorse sneeuwschoen heette ski
lijkt 't meest op onze hedendaagse
sportski's. ofschoon er onderscheid
tussen het Dal-, Lappen-,
Finnen- en Telemarkenmodel. De
'twee tot tweeëneenhalve meter lange,
gebogen stukken hout dienden van
meet af aan om met behulp van
stokken glijdend op de sneeuw voort
te bewegen zonder weg te zakken.
Maar de Indianen vonden in
Noord-Amerika een ander soort uit:
houten raam van een meter
lengte, met vlechtwerk van leren
«trips. Ze werden in Canada gebruikt
de jaoht, en deden ook
Duitsland dienst Op deze
sneeuwschoenen beweegt men zioh
ooalj bij het gewone gaan.
Modestijlen
tussen het sportskiën van het
eerste «ur en daj van nu natuurlijk
verschilDe ontwikkeling van de
laatste jaren is wat eenzijdig. Een
groot deel van de skiërs zoekt de piste
op, om met grote snelheid af te dalen
en ook om te imponeren met
„schvyingen" en „wedeln" Voor de
langzame skiër, die een andere stijl
heeft, hebben zij een medelijdend
lachje of frons. Ook hier zoals bij
zoveel andere gebieden: een kwestie
De rustieke skiër, de grote
natuurliefhebber, zegt: „Zo'n elegante
modernist heeft als hoogste ideaal op
de gladgestreken piste de grootste
snelheid met een minimum aan
inspanning (voor de kenner dan!) te
bereiken.
Het zijn. deze „kunstenmakers", die
jammeren als er verse sneeuw valt.
want dan zijn zij niet meer zeker van
zichzelf: ongerepte sneeuw vraagt een
heel andere techniek.
Deze eenzijdige beoefening van de
sport is voor bergtraan- en lift-
ondernemingen aanleiding geworden
kostbare pistevoertuigen aan te
schaffen, waarmee na elke sneeuwval
de afdalingen weer glad als tapijten
worden gewalst Gelijk hebben zij,
want een piste zonder risico is de
beste reclame voor een gebied en trekt
de meeste toeristen! Maar door het
beperken van hun „school" zijn de
moderne skiërs nie, meer opgewassen
tegen tochten op ongerepte sneeuw
buiten hun glad geëffend gebied. Het
aantal ongelukken, dat plaats heeft,
telkens nadat er nieuwe sneeuw is
gevallen, levert een bewijs. Htt| is
jammer, dat de bewonderaars van
het „smalle spoor en de parallelle
ski's" (dat zijn de modieuzen) ver
geten hoeveel meer er uit t€ halen is.
De ware liefhebber vindt hel een
apart genot erop uit te trekken in de
besneeuwde natuur en ook in tie
winter grot'e hoogten te bereiken, en
de zogenaamde touren te maken
Momenteel is er een kentering in de
mode te bespeuren, een verandering
die de toerist-voor-twee-weken na
tuurlijk ontgaat, want hij is al blij
op het gladste baantje overeind te
blijven. Er komen meer spoitieven.
die het gedrang bij de liften willen
ontlopen en genoeg krijgen van de
parade op de piste. Er komt zelfs een
zekere eerzucht bij te pas: men kan
de laatste tijd na sneeuwbuien, op
vele hellingen buiten de afgebakende
afdalingen figuurtjes ontwaren, die er
trots op zijn de eerste sporen te
trekken over de ongerepte witte
wade! Wie eenmaal de betovering
heeft ondergaan van deze manier
van skiën, is rijp voor de „grote tour",
de „grande route", zeggen de ware
sportbeoefenaars, die daarbij met be
wondering en gevoed \*an verwant
schap denken aan de grote pioniers
van hét eerste uur.
Schotland
Ouder dan het skiën is de sledesport.
het schaatsen en ook curling. Curling
voert onze gedachten naar Schotland
waar dit een heel oud nationaal be
hendigheidsspel is.
mmim iXfWl fi
In onze eeuw zagen de hellingen van
de ruige Hooglanden óók skiërs; het
waren spot-tteve landslieden die» toch
ten maakten zónder uitgezet parcours-
Maar nu is Schotland ontdekt door
toeristen als wintersporgebied.
het
duurt tot mei! Thans vijf
gladgèdrukte pistes, toeristische eer-
vice in steden en dorpen van de
schilderachtige Spey Valley en een
stoeltjeslift van zesduizend voet
lengte Twee nieuwe pistes in
Glenshee en een permanente sneeuw-
machine-installat ie, doen vele sport-
enthousiasten (op de eerste plaats
Britten) verwachten in de drie voor
naamste streken: Cairngorm. Glenshee
ep Glencce.
Elke vergelijking gaat mank. Toch
doet het verschil in .paste- en toer-
skiën denken* aan een- verschil in
schaatsenje hebt schoonrijders en
langeafstanders.
MCGILLAVRY
Zwitserse bergen lokken tot skiën in welke stijl dan ook.
PRAAG (Reuter) „De T«Jeeho-ffc)«.
waakse communistische partij sal sioh ee
nooit toe verlagen, processen in etkaa»
te setten tegen denkbeeldige schuldige*,
xelfs niet als het politieke tegenstand «es
xou betreffen."
Dit heeft eerste partijsecretaris Gnatav
Husak aan het centrale partijcomtté
verklaard De tekst van zijn rapport
werd gisteravond bekendgemaakt.
Met klem sprak hij „beweringen van
de westelijke propaganda" tegen als
zouden zekere ultra-conservatieve krach
ten op het presidium en op hemzelf
druk uitoefenen om weer te komen tot
een politiebewind en een terugkeer van
de jaren vijftig. „Politieke willekeur
schept een sfeer van vrees en uit vrees
groeit haat", aldus Husak. Volgens hem
moet men proberen de mensen te over
tuigen. in plaats van hen te veroordelen
en automatisch te elimineren „Wij moe
ten weten of iemand voor de partij wil
werken, of hij zich openlijk tegen haar
keert, dan wel of hij tussen deze twee
mogelijkheden aarzelt. Voor ons is
iemand die niet tegen de partij werkt,
een potentiële medestander en niet een
vijand. Hij moet voor onze zaak worden
gewonnen."
MASEROE (AFP) ln Lesotho, hel
voormalige Britse Basoetoland. is door
premier I.eaboca Jonathan die voorstan
der is van samenwerking met Zuid-Afri-
ka. de noodtoestand afgekondigd en de
grondwet buiten werking gesteld.
De leider van de oppositie. Ntsoe
Mochehle. die tegen samenwerking met
Zuid-Afrika is. is gearresteerd. Hij had
kort tevoren meegedeeld, dat zijn partij
bij de (eerste) algemene verkiezingen de
overwinning had behaald. Zij zou 32 van
de 60 zetels hebben veroverd. Woens
dag hebben zich vooral in het noorden
van het land ongeregeldheden voorge
daan.
Alle blanken, woonachtig in de hoofd
plaats Maseroe, Leribe en Boetha Boet-
he. moeten het land verlaten. Verschei
dene van hen zijn al in Zuid-Afrika aan
gekomen.
Naar van gezaghebbende zijde in Kaap
stad is vernomen zijn de Zuidafrikaan-
se politieposten langs de grens met Le
sotho versterkt.
Tochten over ongerepte witte wade.
ROTTERDAM Alle gelovigen van
het bisdom Rotterdam, boven zestien
jaar, die zaterdagavond 7 februari of 8
februari de kerk bezoeken, zullen tijdens
de eucharistieviering gelegenheid krij
gen zich uit te spreken over het type bis
schop. dat na het afscheid van mgr. Jan
sen, de zetel van het bisdom Rotterdam
zal moeten bezetten. Daartoe wordt hem
een lijst voorgelegd met vragen, die zijn
door middel van het zetten van kruis
jes kunnen beantwoorden.
De vragenlijst zal in een oplage van
290.000 exemplaren worden verspreid
onder de kerkgangers en men hoopt uit
de resultaten een typering te kunnen des
tilleren. v/aarop men de kandidaat kan
afstemmen. Het is dus geenszins de be
doeling namen te noemen. De vragen
hebben betrekking op de dagindeling van
de bisschop (wat moet er in zijn agenda
staan?), op de eigenschap of houdinge
die men voor de bisschop het belangrijkst
acht, op zijn houding ten op
zichte van zaken als geloof, traditie en
de wijze van ambtsvervulling, op de ter
mijn van zijn benoeming en ook op de
kwestie of er één of meer bisschoppen
in Zuid-Holland zouden moeten zijn.
Het is de bedoeling, dat in de veertien
dagen, volgend op deze „bliksemenque-
te", de gegevens worden verwerkt. Per
9 maart hoopt men de uitslag op de ta
fel van de'Diocesane Pastorale Raad te
kunnen deponeren.
Postbus bisschop
De enquete is wel het meest spectacu
laire onderdeel van de voorbereiding op
de keuze van een nieuwe bisschop, maar
niet het enige. De commissie van voor
bereiding, samengesteld door de Dioce
sane Pastorale Raad zal ook nog bepaal- j Hcht~"zijn gekomen'
de vragen voorleggen aan verspreide I
groepen, personen of instellingen
via een postbus, die geen nummer heeft
meegekregen, maar „Postbus Bisschop"
is gedoopt en als adres heeft Pastorie
Stieltjesplein 17, Rotterdam-20.
De verdere gang van zaken is dan. dat
een „commissie van meer nabije voor
bereiding" aan de slag gaat. Deze zal
een zodanige procedure moeten opstel
len, dat „uit de gemeenschap die drie
kandidaten naar voren komen, die steu
nen op cn beantwoorden aan de gerwach-
tingen v n de geloofsgemeenschap, zo
als die door de voorbereidingen aan het
in totaal die wat gerichter de vraag le Raad
op beide manieren niet worden bereikt, j pUtefz«d
'olgens zal de Diocesane Pastora-
de mogelijkheid hun mening te
voorleggen a
'ARIJS De Frans-Duitse bespre- ke staten. Een goed verslaander trekt
gen in Parijs hebben gisteren de ge- hieruit de conclusie, dat Frankrijk even
- t -' sterk als vroeger onder De Gaulle, gekant
blijft tegen iedere vorm van supranatio-
naliteit. En Pomidou herhaalde nog
Bondskanselier terug uit Parijs
In het Rosa Spierhuis In Laren (N.-H.),
dag geduurd en zijn praktisch
apen. Vandaag is nog wat nage-
maar het voornaamste was gis-
toch wel gezegd. Het waren dit-
il gewone routinebesprekingen zon-
enig spectaculair karakter. Brand
it Parijs door en door. Hij kwam er
veel eerder als minister van Buitcn-
ie Zaken, maar ditmaal was hij er
het eerst als bondskanselier. Hij
besprekingen met eerste minister
iban-Delmas en met de minister van
tenlandse Zaken Schumann. De heren
chten bij elkaar op het Elysée bij
npidou.
buiten natuurlijk het oude recept
irtelijke besprekingen". Er is onder
lere gepraat over de onderhandelin-
die West-Duitsland voert met Oost-
itsland, met Rusland en met Polen en
traan Frankrijk vanzelfsprekend zijn
n geeft. Tijdens de gemcenschappe-
maaltijd heeft Pompidou gezegd,
Europa vooral moet rusten op ster-
ensdag 4 februari de letterkundige Annie
Romein-Verschoor haar vijfenzeventigste verjaardag in een
kring van familieleden. Naar buiten zal er slechts beperkte
aandacht aan dit feit worden geschonken, daar mevrouw
Romein een dusdanige mijlpaal ais een strikt particuliere
aangelegenheid beschouwt.
zij sinds 1969 Annie Romein s
de
iveelst
or kort woonde mevr.
i nernaaiue nog een?
maal. da, Enge,and HM.^Roma.n-Va^hc.'
lid mag worden van de gemeenschappe
lijke markt, mits hel de vereiste dic-
cipline in acht neemt. Ook in dat op
zicht blijft Pompidou zijn
op het Elysée getrouw, al is hii wat
soepeler in zijn bewoordingen dat de
generaal. Tenslotte is nog gepraat niet
alleen over fusie en samenwerking van
grote industriën in Europa maar ook
van kleinere en middenbedrijven. Op dat
laatste drong vooral Frankrijk als land
van middenbedrijven sterk aan.
Naar buiten dus alles koek en ei. Ster
ke meningsverschillen waren er over de
uitbreiding van de bevoegdheden van de
Raad van Europa in Straatsburg, die
Frankrijk niet wil uit vreex voor boven
genoemde supranationaliteit. Maar daar
liet Huys Te Groede"
de Achterweg in Groet
vaar meerdere letter-
ganger kundigen kortere of langere
tijd hebben vertoefd of
vertoeven, onder wie de dich
ter Chris J. v. Geel en Jef
Last'als weduwe van de
op 16 juli 1962 overleden prof.
dr. Jan Marius Romein, die
de theorie
der geschiedenis aan de Am
sterdamse universiteit. Voor
zijn Ln trede als hoogleraar
op 16 oktober 1939, had Jan
Romein samen met Annie
Romein het bekende boek
Fel strijdster
tegen
fascisme
rie „Erflaters van onze be
schaving" (vier delen, 1938—
1940), die al even bekend i*
De literatuurhistorica, hislori
ca en romanschrijfster Annie
Romein-Verschoor is 4 febru
ari 1895 in Nijmegen geboren
r baai
had
r buiten niets gezegd. Kan-
r Bonn redakteur geweest van de
1 communistische bladen
„De Tribune" en de „Com-
I munistische Gids", ma
zich later van de CPH
J gedistantieerd. Zijn marx-
isme in latere jaren noemde
hij „heterodox", wat zeggen
wil: „hervormd naar eigen ii
I zicht".
Na „De Lage Landen bij de
I Zee" (1934) schreven Jan en
I korte tijd was gestationeerd.
Zij volgde het middelbaar on
derwijs in Den Helder. Van
1905 tot 1911 woonde Annie
- Romein in Soerabaja. Als ge-
gevolg van de daar opgedane
ervaringen kwam zij al spoe-
i dig in verzet tegen elke vorm
i van rassendiscriminatie en ko-
lonialisime. In haar studie-
lijd te Leiden werd haar in
teresse voor het socialisme ge-
j wekt. evenals haar man sloot
zij zich rond 1918 aan bij de
CPH (voorloper van de CPN),
I naarsbond en werkte m de
oorlog mee aan de illegale
pers. Na de dood van haai
man voltooide zij diens werk j
„Op hel breukvlak van twee
werelden", en zij bleef geën-
gageerd bij allerlei facetten
van de samenleving, waaron
der de vrouwenemancipatie.
Zij veroorzaakte' hevige dis-
eusSie na 'n commentaar dat j
1 zij in De Nieuwe Linie schreef
nadat een bandopname met
haar mening in de KRO-stu-
dio was verongelukt en kant
te zich fel tegen het huwelijk i
tussen prinses Beatrix en prins
i Claux van Amsberg op 10
maar 1966. Mevrouw Ro
mein-Verschoor publiceerde
naast 't genoemde onder meer
het meisjesboek „Aan
i de Oedjoeng" (1928) de dis-
i sertatie „De Nederlandse ro
manschrijfsterx na 1880"-(la-
waaruit beiden in 1927 werden tere titel „Vrouwenspiegel",
geroyeerd.
Beiden verzetten zich fel te
gen het fasisme. Mevrouw Ro
mein was secretaresse van
een anti-fascistische kunste-
1935), P. C. Hooft" (1947),
„Slib en wolken" (1947),
„Vaderland in de verte" (1948)
De vruchtbare muze" (1949)
en „Met eigen ogen" (1953).
Om nog meer accent te geven aan hut* actie, namen de demonstranten rooi
de legalisering Va„ de Alternatieve Pedapogisohe Academie hier en daar op hei
Haagse straatdek plaats
