mening •UW GROEN WIT MAAKTE VAN RECEPTIE WERKELIJK EEN GROOTS FESTIJN 350 Jaar Remonstrantse Broederschap in Nederland Democratie en compromis Allerjongsten sprongen mee bij spontane viering 50-jarig bestaan Politieke bijenkorf in de Stadsgehoorzaal ROOYAKKERS N.V. GERDA KRAAN ERELID VAN DE BATAVEN Leidse agenda BIOSCOPEN ZATERDAG 17 JANUARI 1970 DE LEIDSE COURANT PAGINA 3 LEIDEN D® bloemen In de belde knuistjes geklemd rende een van de vijf meisjes, die het Groen Wlt-bestuur gis teravond een bloemenhulde brachten naar voren. In het Ontmoetingscentrum van de Antonluskerk werd het tydens de receptie van de 50-Jarige gymnastiek vereniging met hilariteit ontvangen. Zo'n spontane reactie van zo'n meisje van een Jaar of vyf, zes, viel duidelijk in de smaak, zoals de gehele bijeenkomst een grandioos succes werd. Receptie en za kelijkheid gaan over het algemeen hand in hand, maar Groen Wit heeft onder het motto „Receptie betekent feest" aangetoond dat het ook anders kan. Dat men niet op de stoel gekleefd de ene spreker na de andere het spreekgestoelte ziet betreden, waarbij de superlatieven van de een de ander weer proberen te overtreffen. Groen Wit, de vereniging geschiedenis eigenlijk zo'n wispelturig verloof te zien geeft, heeft zich ook op deze avond rebels gedragen. Het was dan ook echt geen saaie, zakelijke bedoening, maar een frisse, originele viering van het halve eeuwfeest. De jeugd en de vele bezoekers verdrongen zich bij wijze van spreken om het jubilerende bestuur en de sprekers, van wie burgemeester v. d. Willigen de rij zou openen. Leidens eerste burger geniet echter van een vakantie en werd, naar later bleek, vervangen door „loco" S. Menken, die vooral me vrouw G. G. M. Heemskerk-Helversteijn, voorzitster van Groen Wit, naar voren haalde: „In iedere vereniging heb je wel een sjouwpaard. Misschien is dat ver velend ten aanzien van de vrouw die ik op het oog heb, maar een andere verge lijking heb ik op het ogenblik niet by de Rondedansje ..Sjouwpaard" mevr. Heemskerk keek breed lachend toe hoe tussen de toe spraakjes door enkele peuters eerst een rondedansje uitvoerden (daarbij critisch en tegelijk trots gadegeslagen door de ouders) om daarna namens de gehele vereniging een paard aan te bieden: „Wij hopen dat dit paard in een goede stal terecht zal komen", klonk het yi door de ruimte, waar een groot deel van de 500 leden luidruchtig opdrong toen het bestuur onder de geweldige toevloed van geschenken bedolven dreigde te worden. Sympathiek deed daarbij de komst aan van de landelijk voorzitter van de NKGB. de heer A. M_ A. van Gooi, die slechts een kwartiertje kon aanwippen en weer zo snel mogelijk de trein naar Venlo moest nemen. Wat -die 500 leden betreft, Sportstichtingsbe stuurder P. F. S. Blegstraaten zei te recht dat vele voetbalverenigingen er jaloers op zullen zijn en de handen dicht zullen knijpen als ze dit aantal mogen bereiken. De gouden plaquette voegde hij aan zyn woorden toe. Het damesbestuur keek vervolgens be gripvol de heer P. J. v. Kleef (deze bood een volleybalnet alsmede een bal aan), de voorz. van 't district west 3 van de NKGB, aan toen deze opmerkte dat de heren van Groen Wit ook wel eens hun steentje aan de bestuurlijke zaken moch ten bijdragen. Dat neemt toch niet weg dat jubileumvoorzitter C. Driessen zich van zyn taak als ceremoniemeester naast de velen, die anoniem wensten te biyven werd o.m. nog voorzitter De Knegt van Jahn aangekondigd) uitste kend kweet en zich zeker niet zal ver wijten dat het zo nu en dan „wat uit de hand gelopen is". Want dat was Juist het grote succes van deze Groen Witte-receptie, die zich door zijn ongedwongenheid onderscheidde van die andere, wat nuchtere „feestvierin gen". Gisteravond werden tevens de heer P. A. Meershoek (50 jaar Lid) en mevr. J. M. H. Dickhoff-Koevoet (12be stuurslid) gehuldigd. Volgende week za terdag volgt de jubileumuitvoering, waarvoor de kaarten eventueel ook aan de Vyf Melhal nog verkregen kunnen worden. Kerkdiensten op zaterdag- en zondaga vonden Zaterdagav. Zondagav. Leiden H. Antonius: 19.00 19.00 Haagse Schouw: 19.00 18.30 Hartebrug: 19.30 19.00 Herensingel: 19.00 18.30 H. Leonardus: 19.00 19.00 H. Lodewijk 19.00 18.00 H. Petrus: 19.00 18.00 Studentenparochie Lodewykskerk19.00 Leiderdorp H. Laurentlus: 19.00 Moeder Gods: 19.00 Oegstgeest H. Willibrordus: 19.30 Bonaventura: 18.30 Rijnsburg Tuinbouwschool19.00 Berichten Dinsdag 20 jan. om 20.00 u. parochie raad Hartebrug. Dinsdag 20 jan. om 16.00 u. preekbe spreking Steenschuur 19. Vrijdag 16 jan. om 20.00 u. in de Schep- pingskerk Leiderdorp. „Jongerenmarkt" Menswording Parochie. Onder dit motto zyn alle jongeren uit de Leiderdorpse parochie van de Mens wording (èn geïnteresseerde „buitenlan ders") uitgenodigd 16 jan. om 8 uur. Er zullen enkele plannen worden ont vouwd en initiatieven gepejld. Er is een discotheek om de dans te stimuleren, en het buffet zal het spraakwater op ni veau houden. Sportstichtingsbestuur P. F. S. Blegstraaten complimenteert het jubilerende Groen-Wit-bestuur. In het midden: voorzitster G. G. M. Heemskerk-Helversteijn. Zondag kanselruil in Voorschoten VOORSCHOTEN In het kader van de „week van het gebed voor de eenheid der Kerk" zal zondag In Voorschoten kanselruil plaats vinden. De diensten waarin deze kanselruil ge schieden zullen zijn: Hervormde Dorps kerk 10 uur pastoor J. Blonk en Ds. Sa- rober; Moder Godskerk 11.30 uur Ds. Sa- raber (Herv.) en pastoor J. Blonk; Lau. rentiuskerk 12 uur Ds. Meijering (Herv.) en pater Walters; Aula Noord-Hofland 9.45 uur Geref. dienst: Ds. Verheule (Herv.) en Ds. De Zeeuw; Aula Noord- Hofland 11.30 (r.k. dienst) Ds. Bilder- beek (Doopsgez.) en kapelaan Witte- man; Herv. Kapel Ryndijk 10 uur kape laan Witteman en Ds. Meijering. In de Gereformeerde Kerk is zondag in alle drie de diensten een gastpredikant, waardoor moeilijk kanselruil kon plaats vinden. NKV 60 jaar Reductiebonnen voor Eisrevue LEIDEN. Het Nederlands Katholiek Vakverbond bestaat dit jaar zestig jaar. Ter gelegenheid daarvan kunnen zqn le den, die in Leiden en omstreken wonen, reductiebonnen krijgen voor de Wiener Eisrevue, die van 21 januari tot en met 1 februari in de Groenoordhal haar shows zal geven. De bonnen zijn ver krijgbaar bij het secretariaat Maredyk 39a te Leiden; dageiyks van 5 tot 8 uur Groslijst van WD afd. Oegstgeest OEGSTGEEST. De partij voor Vrij heid en Democratie (VVD) heeft giste ren als eerste politieke groepering te Oegstgeest haar kandidatenlijst voor de a.s. gemeenteraadsverkiezingen bekend gemaakt. Door de ledenvergadering werd de gros lijst als volgt samengesteld: 1. D. R. A. Stapel: 2. J. D. Dorgelo; 3. J. E. Temminck; 4. mevrouw F. Mun- ting-geb. van der Hoog. (Deze leden ma ken thans deel uit van de gemeenteraad) 5. J. C. Gmelich Meijilng! 6. R. Cleton; 7. T Plate; 8. mevrouw A. de Waal Malefijt geb. Spruvt; 9. E. R. E. Slag hek: 10. L. N. Briët; 11. H. M. Reilingh; 12. C. v. d. Sluys: 13. P. J. Griep; 14. W Ch. A. M. Dusée: 15. mevrouw L. H. Italiaander geb. Polak. „Oud Zoeterwoude" krijgt meer en meer belangstelling ZOTERWOUDE Het initiatief dat een aantal inwoners hebben ontwikkeld om te komen tot een organisatie die zich gaat verdiepen in de historie van do ge meente krijgt nu vastere vormen. Men heeft besloten de stichtingsvorm te. kie zen. Hoewel de akte hiervoor, nog moet passeren zyn al meerderen als lid toege treden. Zy die inlichtingen wensen kun nen deze bekomen op de volgende adres sen: H. v. d. Lans, Nassaustraat 61 en C. P. J. Paardekooper, Noordbuurtse- Binnen enkele weken zal een vergade ring worden belegd. De oproep aan de bevolking ota plaatsen door te geven waar zich voorwerpen, afbeeldingen, ge schriften e.d. bevinden is niet zonder resultaat gebleven. Zo is er een geschre ven dienstregeling gevonden van de trekschuit naar Leiden waarbij de ver trekplaats de Noordbuurtsewegwas. Overigens zal ook het meer recente ver leden ruim aandacht krygen. Men is voornemens om bij het 5e lustrum van de bevrijding in mei a.s. een tentoon stelling te organiseren over de jaren '40-'45. Bij de gemeenteraadsverkiezingen LEIDEN. De besturen van PvdA, D '66 en Boerenpartij te Leiden hebben besloten op de dag van de gemeente raadsverkiezingen, woensdag 3 juni 1970, een politieke bijenkorf te houden in de Stadsgehoorzaal. Alle afdelings besturen krijgen in het zalenkomplex hun eigen ruimte om er 's avonds „open huis" te houden wanneer de verkiezings uitslagen binnenkomen. Daar zullen zy hun eigen gasten, die op de ontwikke lingen commentaar kunnen geven, ont vangen en „beschikbaar stellen". De organisatoren, vertegenwoordigers van de partijen en de exploitant van de gehoorzaal, trachten momenteel op re delijke basis een intern televisiecircuit te „organiseren" benevens een reuze- scherm in de grote zaal, waarop de uit slagen van de NOS-televisiedienst kun nen worden geprojecteerd. De politieke bijenkorf die op de dag van de parle- grote voorbereidingstijd zo'n groot suc ces is geworden, trok destyds ruim 8000 bezoekers en een groot aantal promi nente politici. Ditmaal verwacht men nog meer belangstellenden omdat het gemeenteraadsverkiezingen betreft. Vroegtijdige organisatie en de bijzondere politieke samenwerking in het PAK wettigen de verwachting dat ditmaal de Leidse politieke byenkorf in radio televisie-uitzendingen van de NOS zul len verschynen. z Sportstichting neemt afscheid van voorzitter LEIDEN. Zaterdag 31 januari a.s. zal de Leidse Sportstichting de heer drs. J. P. van der Reyden, die zes jaar het voorzitterschap van de Stichting vuld heeft, een afscheidsreceptie bieden. De receptie zal worden gehouden in de aula van de Thorbecke-mavo, Vijf Meilaan 2. Aanvang 16.00 uur. LEIDERDORP. In Leiderdorp wordt a.s. zondag in de R.K. kerk, de her vormde en gereformeêrde kerk tijdens de diensten een kollekte gehouden vi de hongerende bevolking van Biafra. Ter gelegenheid van de herdenking der stichting van de Remon strantse Broederschap in 1619, wordt in het stedelijk museum de Lakenhal een tentoonstelling gehouden onder de titel: „1619 Remonstrantse Broe derschap 1969". Deze (reizende) tentoonstelling om vat prenten, portretten en documen- en, byeengebracht d®or de historische commissie van de (landeiyke) Re monstrantse Broederschap voor Lei den, aangevuld met stukken uit de Gemeenteiyke archiefdienst, de La kenhal en de Leidse Remonstrantse Gemeente. Vrydagavond is deze interessante ex positie officieel geopend door dr. P. Scherft, rijksarchivaris in de provin cie Zeeland. De collectie biyft in Lei den tot en met 1 febr. a.s. Dat in het bijzonder voor Leiden deze tentoonstelling van belang is, is begrijpeiyk. In Leiden immers ontbrandde de stryd tussen de Re monstranten en de Contra-remon stranten, een strijd, die zich niet be perkte tot godsdienstig terrein maar ook sterk-politieke gevolgen had; 1n Leiden zowel als in de republiek. Men denke maar aan de houding („Het zwaard op de weegschaal") van Prins Maurits. Het hoofdaccent van de expositie ligt echter niet op het politieke vlak, doch op de ideologische strijd en de theo logische stellingen van het overigens vry kleine kerkgenootschap, dat al leen in Nederland gevestigd is met als enige buitenlandse enclave het Interessante expositie in de Lakenhal Duitse Friedrlchstadt a/d Eider, te gen de grens met Denemarken aan gelegen, die echter van Hollandse oorsprong Is. De tentoonstelling ls onderverdeeld in de afdelingen Consciëntie. Vrij heid. Verdraagzaamheid, Eenheid. Voorlopers, Kerkbouw en Wereld- diaconaat, uit welke Indeling de ideo logische doelstelling genoegzaam blijkt. De door Lelden daaraan toegevoegde stukken zijn van meer historisch be lang. Maar beide vullen elkander aan tot een zeer interessant en naar ons gevoelen ook zeer volledig overzicht van het 350-jarig bestaan'der Broe derschap. „Terecht heeft Lelden zich ge- schaard in de rij van Remon strantse Gemeenten, die het 350-ja- rlg bestaan der Remonstrantse Broe derschap herdenken." „Het ver leden van deze stad heeft er alle aan leiding toe: het was aan de Leidse universiteit dat de strijd ontbrandde over het leerstuk der predestinatie. Voorts deelt Lelden met Kampen de twyfelachtige eer, het langst van alle Remonstrantse Gemeenten van over heidswege vervolgd te zijn. Van deze bewogen geschiedenis, uitmondend in de situatie van de tegenwoordige tyd, wil het aan de Leidse Remonstrantse Gemeente gewyde deel van de ten toonstelling een beeld geven." Deze aan de catalogus van deze af deling meegegeven inleiding moge een aansporing zyn voor alle belang stellende Leldenaars en anderen om deze tentoonstelling te gaan zien. Een opsomming van de vele num mers kan hier gevoegiyk achter wege blijven. De eenvoudige beschry- vende catalogus is voor iedere be zoeker een gemakkeiyke en over- zlchteiyke gids. Wpr. (Advertenties) OEGSTGEEST TELEFOON 01710—o.oö5 MERCEDES-BENZ De penningmeester moest helaas consta teren dat de uitgaven in 1969 de ont vangsten overschreden. Dit tekort was het gevolg van de organisatie van de diverse wedstrijden. Vooral net wegval len van de sponsor van de „Zilveren Molen"-loop droeg tot dit tekort bij. Als erelid werd Gerda Kraan benoemd. De heer Gussenhoven herinnerde de ver gadering aan de successen van de oud- Europees kampioene. Met haar presta ties bracht zy ook de Bataven in 't volle licht van de publiciteit, met als gevolg een regelmatige groei van het aantal leden. De damesploeg boekte met de 800-m loopster allengs betere resultaten en na toetreding van Wil Hulshof en Truus Hennipman bereikten de Leidse dames de hoogste atletiekklasse. Prestatiebeker Onder applaus werden voorts oud-voor zitter M. v. d. Klugt en T. v. Rooyen officieel bedankt om hun activiteiten. De prestatiebekers gingen vervolgens naar Nicoline v. d. Hoorn, 800 m dames; Mia v. d. Harg, Meisjes AB; Els Hey- koop, meisjes CD. Bij de heren mocht Jac. Kraan de beker in ontvangst ne men; Theo Brusche en Leo Mooyman resp. bij jongens AB en CD. De bestuurssamenstelling voor 1969 ver liep ook al zonder strubbelingen. Het bestuur stelde de vergadering voor het aantal bestuursleden terug te brengen tot 7. In de resterende bestuursvakature werd voorzien door de heer G. Hoope. Nicoline van der Hoorn, die als 800 ui- loopster de beste prestatie leverde by de dames. Gisteravond hield de Leidse atletiekver eniging „De Bataven" haar jaarlijkse ledenvergadering in de Leonarduszaal aan de Haagweg. Tijdelijk voorzitter G. Gussenhoven memoreerde de degradatie van de damesploeg uit de hoofdklasse en de bescheiden prestaties van de beren- ploeg in de eerste klasse in het afge lopen jaar. Voor 1970 verwachtte hij on der de nieuwe technische leiding betere resultaten. ZOETERWOUDE Het bestuur van| do KVP afd. Zoeterwoude roept haar leden op. de streekbyeenkomst te bezoe ken die belegd is op dinsdag 20 januari in Hotel Toor Stationsplein te Alphen. Dame was alle heren-kaarters ruim de baas LEIDEN In de kantine van de N.V. Sajetfabrieken P. Clos Si Leembruggen organiseerde de klaverjasvereniging PCéL gisteravond een groot tournooi, waaraan door niet minder dan 6 vereni gingen met in totaal 120 personen werd deelgenomen. Nadat voorzitter Joh. Taffijn om 8 uur de avond had geopend ontsponnen zich spannende wedstrijden, waarbij VV&O tenslotte de sterkste bleek. De Gemeente Reiniging wist zich naar de tweede plaats te spelen, met slechts 143 punten achterstand. De firma Van Wyk wist op de derde plaats beslag te leggen. Dat ook de dames met de kaarten overweg kunnen bewees mevrouw Devllee van VV&O: zij wist voor alle heren de eer ste plaats in het persooniyk klassement te veroveren, gevolgd door de heer A. Keyzer van de Gemeente Reiniging. UITSLAGEN Per vereniging: 1 W&O 46718; 2 Ge meente Reiniging 46575; 3 Van Wijk 46131; 4 PC&L 44834; 5 Ons Eiland 44347; 6 Algemene Bond van Bejaarden 43631; persooniyk: 1 mevr. Devilee, W&O 5630: 2 A. Keijzer, Gem. Reini ging 5560; 3 J. van Iterson, Van Wyk 5555. ZATERDAG 17 JANUARI Antonius Clubhuis: feestavond Francls- cusband, 20.00 uur. ZONDAG 18 JANUARI Groenoordhalstendenzaalhockeytoer- nooi van 10.00-18.30 uur. Stadsgehoorzaalhondententoonstelling kynologenvereniging „Rijnland", 11.00 u. MAANDAG 19 JANUARI Schouwburg: Nederlandse Comedle met „Vrijdag" van Hugo Claus. 20.00 uur. Levendaal 14: Expogé-filmavond. 20.00 „Ons Centrum", Hooigracht: NVBS afd. Lelden, vertoning van films door de heer De Haan van trams en spoorwegen in Amsterdam, Zwitserland en Oosten rijk, 20.00 uur. Films in de week van 15 t.m. 21 januari: Camera: „Riten" (18 Jaar). Dageiyks: 2.30. 7.00 en 9.15 uur. Zondag: 2.30. 4.45, 7.00 en 9.15 uur. Nachtvoorstelling vr. en zat. 23.30 u.t „Orfeu Negro" (18 jaar). Lido: „On her majesty's secret service' (14 jr). Dagelijks: 2.30, 700 en 9.15 uur. Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur. Luxor: Wlllst du ewig Jungfrau bleiben (18 Jaar) Dageiyks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur. Studio: „The Graduate" (18 Jr) Prolon gatie. Dageiyks: 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Zondag: 2.30, 4.45, 7.00 en 9.15 uur. Trianon: „Easy Rider" Dageiyks: 2.30, 7.00 en 9J.5 uur. Zondag: 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur. Rex: Ontucht op de Reeperbahn (18 jr.) Dageiyks: 2.30, 7.15 en 9.15 uur. Zondag: 2.30, 4.45, 7.15 en 9.15 uur. Nachtvoorstelling vr. en zat. 23.30 u.t „Hand des Doods" (18 Jftar). Boeiend Leids Kamerkoor vertolkte fraaie werken Het Leids Kamerkoor heeft van zyn 10-jarig bestaan een uitbundige mu zikale gebeurtenis gemaakt. Het lus trumprogramma, dat de 28 leden gisteravond de Zuiderkerk inzongen, bevatte tal van zelden gehoorde, mag nifieke werken, die nog eens ten overvloede het bewys leverden, dat a capella-concerten niet saai behoe ven te zijn. Het is erg jammer, dat we dit jaar geen Johannes Passion hebben, maar dit had men er toch niet voor kunnen laten schieten. Het koor zong vaak geraffineerd zui ver en ritmevast, daarby muzikaal bygestaan door een trefzeker dirige rende Barend Schuurman. De mooi afgewogen stemmenverhoudingen kwamen vooral in de diverse slot strofen tot uiting. Ik denk hierbij aan werken van Josquin des Prés en Or lando Gibbons, waarin alle partyen er volop biyk van gaven streng ge oefend tq zijn. De koorklank paste zich goed aan by de verschillende schrijfstijlen. Zo bleek de omschake ling van Purcell (To the hills and the vales - licht van timbre) naar Gesualdo d. Venosa geen moeilijkhe den op te leveren. Van deze com ponist werden twee reusachtig mooie maar moeilijke madrigalen gezongen: „Dolcisslma mia vita" en „Moro las so", waarvan de gecompliceerde chro matiek erg goed eigen bleek. Met dit soort werken getuigde het Kamerkoor van een opmerkelijke toonvastheid, die in het geheel niet leed onder de gecompliceerde compositiestructuur. Een nog grotere omschakeling deed zich voor ter afsluiting van het eer ste gedeelte: zes chansons van Hin- demith. De bijzondere melodische op vattingen van deze componist bepa len een samenklank, die in deze lie deren toch wel anders naar voren komt dan b.v. in zyn concerten. Het is ook de vraag, of deze chansons het vrij omvangrijke publiek door lopend hebben geboeid, hoewel hier van 'n vitale vertolking zeker sprake was. Een sterk ritmische troef vond ik de z.g. madrigaalkomedie „Bes tiale alia mente" van de zonderling Adriano Banchieri. Eigenlijk niets meer dan een muzikale grap, die be wonderenswaardig goed getimed werd geïnterpreteerd. Alvoreng men overging tot het twee de gedeelte (geestelijke werken) speelden organist Tijn van Eijk en Frank Minderaa het concert voor or gel en hobo van Benedetto Marcello, dat door Bach tot klavierconcert werd omgewerkt. Minderaa legde een mooie toonvorming aan de dag, al leed myns inziens de vertolking in zijn geheel een tikje onder het feit dat deze bijdrage te elfder ure nog op het programma was gezet (Resi dentie Orkestleden hadden het plotse ling laten afweten). Het orgelspel van Tijn van Eyk vormde een uitstekende ondersteu ning In twee uitermate boeiend ge zongen motetten van Herman Schein: „Die mit Tranen saën" en „Da Ja kob". waarbij eveneens lof moet wor den toegedaan aan de violonc^l-conti- nuo-partij. De verschillende stemty- pen in het koor produceerden fraaie klanknuances, vooral weer in die adembenemende slotstrofen weinet über ihn un küsset ihn"'. Een erg dankbare bydrage aan dit lustrumconcert was de komst van le den van het Radio Philh. Orkest en het Nederlands Kamerorkest, die ge zamenlijk de aangekondigde „Sonata pian e forte h 8" uit Gabrieli's „Sacre symphoniae" ten gehore brachten. Een ware muzikale ervaring was het. Het koor gooide daarna zijn troeven voor de laatste maal op tafel met Monteverdi's „Magnificat". Aanvan- kelijk lag er een miniem toonverschil tussen hobo's en tenoren, maar lan ger dan enkele seconden duurde dit niet. Het Leids Kamerkoor toonde het publiek zyn trots: het enorme volume, waarmee dit piekfyne lus trumconcert werd uitgeluid. Leny Stevens-Ridderhof en Thea Ekker-v. d. Plas voegden daar nog weldadig sopraangezang aan toe. Willem Schrama De ontwikkelingen ln onze gemeente raad van de afgelopen week en het arti kel van de heer A. J. Kret, waarin hy apelleert aan de democratische gevoe lens, dat in de Leidse Pers verscheen, hebben my verleid tot de volgende ont boezeming: De huidige gang van zaken ln ons ge- meenteUjk bestel duidt er duldeUjk op dat wij inderdaad hard op weg zyn onze democratische verworvenheden te onder graven. Ik ga er daarby van uit, dat de democratie in haar prilste vorm, in deze tijd niet meer haalbaar is, dit i.v.m. de structuurveranderingen die zich overal hebben voorgedaan. De tyd van op het forum by elkaar komen en door hand op steken beslissen over bepaalde zaken, is voorby. De huidige vorm van democratie is daarop echter wel geënt en gesteld kan worden dat deze vorm uitstekend voldoet. Wy hebben daardoor allen een bepaalde verantwoordelijkheid en dat is toch het mooiste wat een mens kan bezitten! Verantwoordelijkheid immers betekent: zichzelf uitleven, niet voor zichzelf, want dat betekent het ,,naar zich toehalen". Ieder mens die op de maatsehappy is in gesteld en daarop positief reageert, heeft verantwoordeiykheid, in die zin dat zijn reactie rechtvaardig en verdraagzaam is. Het doet daarby niet toe of men al - dan niet gezagsdrager is. Verantwoor delijkheid kan net zo goed gehoorzaam heid betekenen. Hierdoor volgt de mens, zoals hy leeft en geschapen is, zyn be stemming. Als men het zo kan zien, is de democratie de beste staatsvorm, een levensvorm zelf, die wy niet voor niets krijgen, die wy alleen kunnen verdienen door persoonlijk onze verantwoordelijk heid te voelen en te tonen t.o.v. de sa menleving. In een democratie moeten wy afdalen tot de onderste lagen. De beslissingen dienen door het volk ge nomen te worden (verkiezingen) en zo werken wy van onder naar boven. Zo draagt het Volk zelf de verantwoorde lijkheid voor d&t wat wordt bevolen. In de huidige vorm van democratie ech ter is een vraagstuk ontstaan, n.l, het probleem van het compromis. Niet-democraten hebben overigens niet geheel ten onrechte kritiek op ons voortdurend zoeken naar een com promis. Een compromis bergt heel vaak een gevoel van zwakte in zich, doch ia soms noodzakeiyk! Het gevaar Is echter, dat men bij het te veel zoeken naar een compromis, zich daarvan niet meer kan losmaken, dus ook een compromis gaat zoeken, daar waar het nu niet mag of niet gewenst is. Op dat moment wordt het compromis een nieuw programma, dat alleen langs de weg der onverdraag zaamheid fcan worden uitgevoerd. Dat is nu precies wat het PAK doet. Laat het PAK nu niet beweren dat het geen compromissen heeft gesloten, want zelfs een kind kan weten dat het begin- van de P.v.d.A. anders is dan dat byvoorbeeld de P.S.P. Ik geloof dat daarvan let los gezien kan worden het dualisme der politieke partijen, d.w.z. enerzyds in de verkiezingstyd scherpe formulering van hun eisen en het bulten de verkiezingstyd daarvoor ook prin cipiële argumenten aandragen, doch anderzyds by het parlementaire werk het éne oompromls na het andere aan- •Sé*, gaan, waardoor de kiezer zich „geno men" voelt. Heel duideiyk komt dit probleem tot uiting als een regering aan het bewind ls die vóór haar optreden over het te voe ren beleid allerlei afspraken heeft ge maakt (compromissen heeft aangegaan) met een aantal partijen die haar door dik en dun steunen, zolang zy zich aan de afspraken betrefende het te voeren beleid houdt. Door de partyen en de be stuurders wordt hier een soort koehan del bedreven, waarbij de meerderheid der volksvertegenwoordiging c.q. de ge meenteraad zich verbindt aan de Over heid. Hierby ls van een werkeiyke schel ding van wetgevende- en uitvoerende macht geen sprake meer. De juiste be leving van de democratie komt daar door ln gevaar, aangezien één der spel regels van de democratie de nood- zakeiyke onafhankeiykheid van de ver tegenwoordiging in staat of gemeente hierdoor geweld wordt aangedaan. Het compromis is alleen dan aanvaard baar, als men in vertrouwd overleg sa men oplossingen zoekt, die voor beide of meer partyen aanvaardbaar zijn. Men moet daarby verdraagzaam tegenover de gesprekspartner!s) zijn. De éne party kan de andere ook de oppositie moeilijk gaan verwijten dat een gesprek niet mogelijk ls vanwege haar andere denkbeelden. De verdraagzaamheid houdt in, dat men in de ander primair het goede probeert te vinden. Als men alleen maar tegen over elkaar blijft staan, kan men elkaar over beginselkwesties natuurhjk niet vinden. Als men echter eeriyk zoekt naar het goede in eikaars politieke overtui gingen, heeft men een gemeenschappe lijk uitgangspunt voor een werkeiyk ver- trouwvol beraad. Voor de resterende controversiële punten moeten dan aan vaardbare compromissen worden ge zocht. Van belde kanten moet er water in de wyn worden gedaan, echter een zodanige dosis, dat de wyn nog drink baar ls. Men moet dit doen, omdat hier door een samenwerking wordt verkre gen in het belang van land of gemeente, die hierdoor bestuurbaar worden. Als iedere party of groep van partyen al leen maar doet wat haarzelf goed dunkt, komt van besturen niets en dat is dan de primitieve vryheidsopvatting die tot chaos leidt. De grenzen van de vrijheid van de éne party liggen ln de vrijheid van de (ge lijkwaardige) andere. Het compromis moet echter verenigbaar biyven met de beginselen, met de zelf beleden waarheid en ls dan als „conditio sine qua non" voor de mogelijkheid tot regeren uit zedeiyk oogpunt positief te waarderen. Dit sluit dan ook weer aan op de ver- antwoordeiykheid, waarop Ik hierboven reeds heb gewezen. J. M. J. WERTER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 3