Verdwijnt
ijshockey
van antieke
HOKIJ...?
...MET
C-TOERNOOI
VOOR
W.K.IS HET
IN
IEDER GEVAL
GEDAAN
„Ik heb judo één
keer op straat gebruikt;
ik heb die
jongen nooit meer gezien"
PAGINA 8
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 7 JANUARI 1970
DEN HAAG In februari 1971 wordt in Nederland het c-toernooi van
het wereldkampioenschap ijshockey georganiseerd. De Ligue Internationale
de Hockey sur Glacé heeft het kleinste van de drie toernooien aan ons
land toegewezen. Het zal in enige steden worden gehouden maar Den
Haag zal er niet bij zijn indien de Haagse Overdekte Kunstijsbaan, de
HOKIJ, dan nog ih de deplorabele toestand verkeert waarin zij zich thans
bevindt. De LIHG heeft reglementen waarin staat aangegeven aan welke
eisen een ijshockeybaan moet voldoen. De HOKIJ voldoet daaraan bij
lange na niet. Met schrik in het hart wacht het bestuur van de Haagse
IJshockey Stichting HOKIJ, de vereniging die de baan huurt van de N.V.
Tentoonstellingsgebouw Houtrust, zelfs op het moment dat de Nederlandse
IJshockey Bond, aangesloten bij de LIHG en derhalve gehouden de regle
menten van de internationale federatie na te komen, zal moeten besluiten
de HOKIJ af te keuren voor ijshockey. Dit seizoen wordt nog een oogje
dichtgeknepen maar HIJS HOKIJ kan het onheilspellende bericht zeker
verwachten voor het begin van het seizoen 19701971. Dan zal Den Haag,
de ijshockeyburcht van Nederland, de stad waar voor het eerst de sport
werd beoefend en de stad die vele jaren met trots kon wijzen op de
enige overdekte baan in het land, geen ijshockey meer binnen zijn muren
hebben. En daarbij zakt het feit, dat Den Haag er niet bij zal zijn als andere
steden staan te dringen om het c-toernooi van het wereldkampioenschap
te mogen organiseren, zelfs in het niet
Het ijshockeybolwerk is langzamer
hand vervallen en tot de antiquiteiten
op 't gebied van ijshockey gaan beho-
Daaraan kan HIJS HOKIJ niets ver
anderen omdat de stichting slechts
huurder is, daaraan schijnt de directie
niets te kunnen wijzigen omdat er aan
deelhouders zijn die, terecht, revenuen
van het project willen zien en daar
aan wil kennelijk de EMS waartoe de
N.V. behoort niets doen omdat inves
teren geld kost en er meer over blijft
als er helemaal niets wordt gedaan.
Een struisvogelpolitiek maar hij wordt
bedreven. IJshockeyminnënd Den Haag
en verre omgeving-Leiden, Delft, West-
land-wordt de dupe-Van de-op veler
lei gebied gehate vicieuze cirkel die
niet doorbroken kan worden, zodat al
les bij het oude en antieke blijft.
In geheel Nederland woedt een wa
re rage in het bouwen van kunstijs
banen. Ze zijn een soort statussym
bool voor gemeenten geworden. De ijs
paleizen schieten uit de grond. In
Utrecht wordt gebouwd aan een baan
waarin deels particulieren, deels ge
meente, provincie en omringende ge-
Han v. d. Heijden jr.
„We zitten
op een bedenkelijk
Zonder het rookgordijn dat enige duizenden toeschouwers leggen, ziet
de baan er bedriegelijk wit uit. Maar dé lichtsterkte is onvoldoende, de
luchtverversing eveneens en dan zijn er nog de „zaken van meer onder
geschikt belang" die de HOKIJ, eens de ijshockeyburcht van Nederland,
devalueren tot een antiek geval.
meenten participeren. In Eindhoven is
een schaatsbaan (vierhonderd meter)
gereed gekomen en in februari volgt
de ljshockeyhal. Groningen gaat over op
een overdekte baan. In 1971 beschikt
Rotterdam over een magnifiek complex,
waarin ijshockey in de wintermaanden
een grote plaats zal innemen. Aller-
wege concurrentie, wellicht wel zo he
vig dat het grote aantal banen straks
niet meer exploitabel zal blijken te
zijn. Maar dat is voor later zorg. Wat
thans geldt: de HOKIJ is een aftand
se baan geworden terwijl overal el
ders de modernste accommodaties ver
rijzen öf reeds in exploitatie zijn. Ner
gens is een complex te vinden dat
louter „particulier" is, zoals--de -HO
KIJ. Achter de baan in Heerenveen
staat de gehele provincie, in Den
Bosch kan men ook rekenen op steun
van de gemeente en de omringende
gemeenten. HIJS HOKIJ moet de ei
gen boontjes doppen.
Tegen plafond
Heijden jr. wil geen dik klachtenboek
open doen. Hij beseft dat de HOKIJ
een „zaak" is, die winst moet maken
en ziet ook in dat er voor een kapi
taal geinvesteerd moet worden om de
HOKIJ aan de eisen van de L.I.H.G.
te laten voldoen. Dat betekent dan een
hogere huur, want die investering moet
er toch uitkomen, met als consequen
tie hogere entreeprijzen voor de ijs-
hockeywedstrijden. „En dan zit je op
zeker moment* tegen het plafond en
zegt het publiek: barst jij maar met
je ijshockey." Maar dat het zo niet
langer kan, beseft de heer v. d. Heij
den, en met hem zijn gehele bestuur
eveneens.
HIJS HOKIJ betaalt een forse huur
aan de n.v. Tentoonstellingsgebouw
Houtrust. In het contract staat dat mi
nimaal dertien wedstrijden moeten wor
den gespeeld en maximaal vijftien.
HIJS HOKIJ kornit aan 19 A 20
wedstrijden en betaalt voor het aan
tal boven de vijftien een bedrag extra.
HIJS HOKIJ 92 leden en 5 Canadezen
in dienst kan zich tot nu toe bedrui
pen. Eenderde van de huur komt uit de
lidmaatschapsgelden. Voorts ontvangt
HIJS HOKIJ de recette,
zesde afgaat voor vermakelijkheidsbe-
lasing, het restant 2/3 van de baan-
huur en van het resterende moet dan
nog 10,7 procent BTW af. Voorts moet
de Canadese spelers worden betaald,
de scheidsrechters, het bondsgeld per
wedstrijd, de onkosten verbonden aan
de ijshockeyduels. Het is niet vet sop
pen maar het lukt. HIJS HOKIJ kan
Den Haag en verre omgeving nog de fa
voriete wintersport van velen schenken.
Tot de Nederlandse IJshockey Bond ge
dwongen zal zijn in te grijpen.
Meteen verkeken
Han van der Heijden: „We zitten met
de HOKIJ op een bedenkelijk peil. De
baan dateert van voor de tweede we
reldoorlog (1937 geopend). Als de ge
meente niet bijspringt, ziet het er zeer
somber uit, Tot nu toe is het gebleven
bij een (kleine) garantie, van de ge
meente voor het geval we verlies moch
ten lijden. We zijn er dankbaar voor
maar raken er niet door uit de moeilijk*-
heden als de NIJB ingrijpt. Nu kunnen
we al zeggen dat op de HOKIJ zeker
geen wedstrijd voor het c-toernooi zal
worden gespeeld.
Als de heren van de L.I.H.G. voor in
spectie komen is het al meteen verke
ken. En nu weet ik heel goed dat er za
ken zijn die niet verbeterd kunnen wor
den zonder enorme onkosten maar er
zijn ook dingen die wel beter kunnen.
De HOKIJ heeft uiteraard een antiek
machinepark. Om dat te moderniseren,
is een groot bedrag nodig en ik kan me
voorstellen dat de n.v. dat niet doet.
Maar er is meer. Er ontbreekt een lucht
verversingsinstallatie. Er zitten tenslot
te twee en een half tot drieduizend men
sen, die ook nog roken. Met een aantal
afzuigers op het dak zouden we al een
eind komen. En als dan de verwarming
wordt verbeterd, hoef je ook niet te zit
ten kleumen op de tribunes. We zou
den al een eind zijn als er een rookver
bod zou worden ingesteld maar dat kan
niet omdat het verbod dan voor het ge
hele jaar geldt en er worden ook nog an
dere evenementen georganiseerd. Bo
vendien: de mensen zien een spannen
de wedstrijd, ze zijn een avondje uit en
dan grijpen ze naar sigaar of sigaret.
Niet erg als er maar een tegenwicht zou
zijn. Het is nu zo dat je in de derde
speeltijd door een waas naar het spel
moet kijken"
Niet doelmatig
"Dat wordt mede veroorzaakt door
het slechte licht. Volgens het contract
moet de HOKIJ een bespeelbare baan
opleveren. Maar wat versta je daaron
der? Wij houden ons aan de bepalingen
van de L.I.H.G. We kunnen trouwens
niet anders. Welnu, de L.I.H.G. schrijft
een lichtsterkte van vijfhonderd Lux
voor. Voor het wereldkampioenschaat-
sen zelfs duizend Lux in verband met
kleurenuitzendingen van de t.v. Daar
aan komt de HOKIJ lang niet. Er vallen
Ijspaleis vervangen is
niet reëel,
normaal bespeelbare
baan wel
schaduwvlekken op het Ijs; het licht is
boven het ene doel niet hetzelfde als
boven het andere. Er hangen zes halo
geenlampen, die gehuurd worden door
de n.v. en waarvoor wij de helft moe
ten betalen. Daaraan til ik niet eens zo
zwaar maar die zes schijnwerpertjes
zijn niet doelmatig."
Antiek
„De klok functioneert ook niet goed.-
Eterna wil in principe een klok leveren
maar wil dan tegelijk van de reclame
af. En dan kom je weer aan de centen
van de n.v. Die klok is op, versleten.
Er is nu zelfs een rode lamp op gemon
teerd. Dan kunnen we tenminste zien
dat hij loopt. Ach, die hele HOKIJ Is
antiek. De planken waarover de spe
lers naar de kleedkamer moeten lopen,
zijn versleten. De spijkers steken eruit.
Er horen minimaal kokosmatten te lig
gen en als jé het fijn wilt doen, leg je
er rubber neer. Er moeten deurtjes in
de spelersboxen zitten. Ze zijn er niet
en ze komen er ook niet".
Dat rekent de heer v. d. Heijden dan
nog tot de zaken van ondergeschikt be-
lang, zoals ook het ontbreken van een
gesloten ruimt** voor de doelscheids-
rechters en de gevaarlijke situatie waar
in de tijdwaarr.emers verkeren omdat ze
geen (plastic) bescherming hebben.
In de internationale reglementen staat
ook dat de baan tussen de speelperioden
moet worden gedweild. Op de HOKIJ
wordt alleen geschrapt. Motief: de ma
chine kan niet zo snel vriezen. Maar
toen op 21 november HIJS tegen The Ar
rows speelde, wensten de scheidsrechters
dat er gedweild zou worden. „Dat duurt
ten minste drie kwartier", oordeelde
de ijsmaker. Er werd tenslotte gedweild
en het duurde twintig minuten. In de
grote pauze kan dus in elk geval ge
dweild worden want die duurt precies
zo lang. Er bleek dat zelfs de oude ma
chine het best kon bijbenen.
Han van der Heijden: „Je kunt na
tuurlijk niet alles verlangen, dat begrijp
ik best. Wij kunnen wel een ijspaleis
willen maar dat is niet reëel. Een nor
maal bespeelbare baan wel. In iedere
sport moet men zich aan de reglemen
ten houden. Als een voetbalveld te klein
is, wordt het afgekeurd. Als er geen
kalklijnen zijn, wordt er niet gevoet
bald. Zo luiden de reglementen nu een
maal. Wij hebben die ook, van de
L.I.H.G. We moeten ons eraan houden
want er bestaan geen andere, en zeker
geen specifieke „Haagse" reglementen.
HIJS HOKIJ is geen luxe business. Er
spelen „gewone jongens", die zelf hun
uitrusting betalen (f 300.zelf de uit
wedstrijden bekostigen en er al zoveel
kwijt zijn dat het niet mogelijk is het
lidmaatschapsgeld hoger op te schroe
ven. Hogere entreeprijzen zijn ook een
hachelijke zaak. En dat zal moeten in
dien de n.v. Tentoonstellingsgebouw
Houtrust de EMS mocht besluiten
het antieke geval dat HOKIJ heet, te
verbeteren. De vicieuze cirkel blijft rus
tig doordraaien, zonder effect.
Maar Den Haag krijgt in geen
geval een part van het C-toer
nooi van het wereldkampioen
schap en wellicht wordt er na
dit seizoen helemaal geen ijs
hockey meer gespeeld op de baan
die jaren geleden de trots was
van ijshockeyminnend Neder
land.
HERMAN VAN BERGEM
Dankzij nieuwe zege
Crescendo blijft
concurrent voor
LEIDEN Crescendo blijft op het goe
de pad der overvoinningen. Gisteravond
werd het Rotterdamse H.P.V. naar een
duidelijke nederlaag gespeeld. Tot de
rust konden de Rotterdammers het nog
wel bijbenen, maar in de tweede helft
liepen onze stadgenoten eerst uit naar
4-10, alvoreyis H.P.V. kon tegenscoren.
Na de openingstreffer van Louis Kok
nam de thuisclub de leiding over (2-1),
maar Ton Ouwerkerk zorgde weer voor
een gelijke stand. Nadat Louis Kok en
Frans Cornelisse, Crescendo naar 2-4
hadden geschoten, zou H.P.V. nog één
keer langszij komen (4-4).
Door twee treffers van Louis Kok werd
de tweede helft begonnen met 4-6, welke
voorsprong zoals gezegd tot 4-10 werd
uitgebouwd. De thuisclub kon via twee
doelpunten de nederlaag iets draaglij
ker maken, zodat een einduitslag van
6-10 werd bereikt.
Voor de Leidse doelpunten na de rust
tekenden Lenie en Louis Kok (2x) en
Ton Ouwerkerk, die na een afwezigheid
van twee weken weer van de partij was.
Door deze zege blijft Crescendo in haar
afdeling leiden met 3 punten voorsprong
op de naaste concurrent Olympiaan.
De Danaïden
tegen koploper
Ons Eibernest
LEIDEN Vanavond treedt De Danaï
den na afgelopen zondag een vrije dag
te hebben gehad, aan tegen koploper in
de hoofdklasse: Ons Eibernest. Het zal
een zeer moeilijk karioei voor onze stad
genoten worden om tegen de Eibers,
die tot nu toe slechts één lceer verloren,
tenminste één punt binnen te halen.
De landskampioenen microkorfbal zijn
gewaarschuwd voor het enthousiasme,
waarmee De Danaiden haar tegenstan
dera bestrijdt. Zij komen dan ook in hun
sterkste opstelling d.w.z. met Tims,
Eveablij, v. Zee en Pouw en de dames
Oveimeier, Duivenvoorden, Raap en v.
Tientoven. Als de Leidse ploeg dezelfde
inzet toont als tegen Blauw Wit, dan
kan mede gezien de topklasse van Ons
Eibernest een boeiend schouwspel ver
wacht worden. De wedstrijd vindt plaats
in de 5 Meihal en begint om 21.10 uur.
Als vcorwedstrijd staat Ons Eiland 1-
Vlug et Vaardig 1 (Overg. klasse CKB)
op het programma. Aanvang 20.10 uur.
In de Apollohal in Oegstgeest worden de
volgendt wedstrijden voor Rayon Leiden
van Rijndelfland gespeeld: Pernix A-De
Danaidet A (jun.); 19.00 uur: Fiks 3-
Vicus 5 (20.10 uur) en Vicus 3-De Al
gemene 3 (21.20 uur).
„In februari is in Parijs een landenwedstrijd voor dames. Daar móéten we
heen", zegt Kasmira Liotard (foto).
Vr^ag het de heer G. F. M. Schutte,
de voorzitter van de hoofdgradencom-
missie van de Nederlandse Jiu Jitsu
en Judobond waarvoor Kasmira on
langs met enige heren examen
deed om weer een dangraad te be
halen. Zijn woorden na haar examen:
„U -ent geslaagd en dat komt niet
omdat u een dame bent en onze exa
meneisen daarom minder zouden zijn,
integendeel. Aan uw manier van wer
ken kunnen alle herenjudoka's een
voorbeeld nemen. U heeft het beste
examen gedaan van de hele avond".
Tussen de uitdagende woorden van
die jongen en de complimenteuze van
de ..grand old man" van het Neder
landse judo, „opa" Schutte, liggen
twaalf jaar. Twaalf jaar waarin Kas
mira („Weet je wat het leuke was
van dat examen. Geesink was pas uit
de gradencommissie gezet en ik heb
gewerkt op de manier zoals Geesink
dat wil") haar hart verpandde aan
het judo haar vriend heeft een ju
doschool en waarin zij judo- en jiu
jitsulerares werd.
De enige
„Eigenlijk ben ik met judo begonnen
omdat mijn broertje eraan begon. Hij
was toen erg klein en ik moest hem
altijd wegbrengen. Toen ook mijn an
dere broer ging judoën, ben ik het
ook gaan doen, want hoe meer ik het
zag des te meer zin kreeg ik erin".
(„Soms", vult haar moeder aan,
ging alles aan de kant en gingen ze
judoën in de kamer"). „Ik heb er
twaalf jaar over gedaan om derde dan
te worden. Dat is tamelijk snel als Je
bedenkt dat je anderhalf jaar eerste
KASMIRA LIOTARD, ENIGE VROUW MET DERDE DAN:
dan moet zijn voor je tweede dan
kunt worden en twee jaar tweede voor
je derde dan kunt worden. Ik had het
twee jaar geleden al kunnen worden,
maar toen is het examen een paar
keer uitgesteld door mijn werk en
door ziekte. Op het ogenblik ben ik de
enige vrouwelijke judoka met een der
de dan in Nederland".
Volledige bevoegdheid
„Ik was ook de eerste vrouwelijke ju
doka die in Amsterdam op de cursus
voor de Centrale Leraren Opleiding
werd toegelaten. Als je tot lerares op
geleid wilt worden, moet je naar de
cursus op het CIOS (Overveen), maar
daaraan is een beperking verbonden.
Dan mag je niet hoger dan tot oranje
band gradueren en mag je alleen les
geven aan kinderen. Op die cursus in
Amsterdam mocht nooit een vrouw
komen, maar de heer Koning, de voor
zitter van de Centrale Leraren Op
leiding, heeft voor me gepleit. Dat
heeft vier jaar geduurd, toen mocht
ik erop. Ik had een jaar op die cur
sus gezeten, examen gedaan het
zelfde als de heren maar ik kreeg
toch alleen beperkte mogelijkheid. Ik
mocht alleen lesgeven tot bruine band.
Ik ben toen brieven gaan schrijven en
na een jaar kreeg ik volledige be
voegdheid".
Serveerster
Met die volledige bevoegdheid begon
Kasmira Liotard judoles te geven.
Eerst als assistente bij de sportschool
Bontje in Den Haag, toen bij de sport
school De Vries in Leiden. „Ik gaf
ook les aan mannen, di# het wel van
me namen omdat ik een hogere graad
had". Daarna was zij judolerares bij
de Stichting sportbelangen en het
vormingscentrum voor sport. En nu
is zij serveerster in het restaurant op
het landgoed Te Werve. Vanwaar die
omschakeling? „In mijn laatste baan
konden ze me niet meer betalen, toen
ik mijn rijksdiploma kreeg. Daar moe
ten ze je naar betalen. En in een sport
school kon je vroeger wel alleen van
het geven van judoles leven, maar te
genwoordig moet je daar allerlei an-
lere dingen bij gaan doen omdat er
zoveel scholen komen".
Kasmira blijft echter wel bezig met
judo. Sinds juli van dit jaar heeft ze
een plaats in de damescommissie van
de Judobond. Belangrijk punt dat ze
wil stimuleren („we zijn nog niet bij
elkaar geweest, ik heb wel telefonisch
contact gehad met de andere leden)"
is het organiseren van wedstrijden
voor vrouwelijke judoka's. „Het peil
van het damesjudo ligt in '-ergelijking
met het herenjudo erg laag. Er zijn
wel dames die technisch beter zijn
dan veel heren, maar als je honderd
dames tegenover honderd heren zet.
is er misschien één die net zo goed is
als een heer".
Ik geloof dat het peil zo laag is door
het ontbreken van wedstrijdsport,
maar daar is in de bond ook nogal wat
weerstand tegen. Vorig jaar bijvoor
beeld zijn er Europese wedstrijden
voor dames geweest. Daar wisten wij
niets van. Ik heb toen een stukje daar
over uit een krant naar de bond ge
stuurd. Die wedstrijden waren offi-
ceel georganiseerd maar Nauwelaerts
.ileld vol dat ze er niet geweest wa
ren. En hij had het toch moeten weten,
want hij is lid van de Europese Judo-
Het damesjudo zit echter i.. het ver
domhoekje. De damescommissie
probeert wél wedstrijden te laten or
ganiseren en daarvoor zijn ze allerlei
dingen aan het uitproberen. Zo zijn
ze bezig met het organiseren van
wedstrijden in demonstratievorm,
met puntenwaardering maar dat
vind ik geen wedstrijd meer. In fe
bruari is er een landenwedstrijd in Pa
rijs, daar is Nederland ook voor uit
genodigd, maar er moet toestem
ming komen van de bond. Om bij
te blijven moeten we naar Parijs, al
moeten we het zelf bekostigen. Ik ge
loof wel dat we heel langzaam naar
wedstrijdsport voor damesjudoka's
toegaan, maar bij de bond zijn ze er
nog huiverig voor. Dat vinden ze
onesthetisch. Dan zeggen ze: als
dat op televisie komt.Maar dat
vind ik zo belachelijk, voor die twee
minuten die we misschien op tv zou
den komen.
Voor de sport
„Er zijn ongeveer vier- a vijfduizend
vrouwelijke judoka's in Nederland.
Er zijn er niet veel die dat doen om
zich te kunnen verdedigen. Mis
schien wel als ze beginnen, maar als
ze hoger komen doen ze het toch
echt voor de sport. Ik doe het ook al
leen voor de sport. Ik heb het maar
één keer op straat gebruikt. Die jon
gen is weggefietst en ik heb hem
nooit meer gezien. Daarna heb ik
het niet meer nodig g had".
PAUL DE TOMBE
