Bisschoppen houden celibaatboot af Concilie: celibaat geen voorwaarde ambtsbediening ,Nog niet vastleggen3 Deken Joost en mocht gemoed luchten op pastoraal concilie Een verheugende mededeling: 'Kaas uit het vuistje' heeft niets met sex te maken. KERK NOG NIET TOE AAN VROUW IN AMBT Theologen hebben geen of weinig bezwaren Waardering bisschoppen voor studenten Panam opent dienst met Jumbo Jets Vier Belgen van plan kind te ontvoeren Plan lossmelten van Ark van Noë O WOENSDAG 7 JANUARI 1970 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 (ADVERTENTIE) zake het celibaatsvraagstuk zul len niet op 13 januari na de bisschoppenconferentie worden bekendgemaakt, zoals aanvanke lijk in de bedoeling lag. Kardinaal Alfrink heeft er gistermiddag tijdens zijn inleiding op de debat ten over aanbeveling 7 van het ontwerp-rapport over de priester (de celibaatskwestiein het pastoraal concilie te Noordwij- kerhout op gewezen, dat, na het concilieberaad ook nog overleg zal zijn met de provinciaals van orden en congregaties, die geza menlijk 9287 priesters tellen (tegenover 4101 diocesane pries ters), Daarna zullen de bisschop pen hun beleid bepalen en bekend Dr. E van Montfoort, voorzitter van de stichting Nederlandse priesterre ligieuzen, om commentaar gevraagd, merkte op, dat, welke de uitslag van het pastoraal concilie over de celi baatskwestie ook mag zijn, dit speci ale repercussies zal hebben voor de priesters in de kloosters. „De provin ciaals willen de reguliere priesters de kans geven, opnieuw een keuze te doen: of zij in de orde willen blijven, of dat zij zich bij één bisschop zullen melden en dus uit het klooster gaan. Hierover en over de praktische vra gen die daaruit voor de kloosterorden en voor de bisschoppen volgen, wil len wij nader overleg. Uitstel van een principiële beslissing over de ontkop peling van het celibaat en ambt en over het bisschoppelijk beleid hoeft dit overleg geenszins te veroorzaken. Het overleg tussen provinciaals en bisschoppen vindt plaats op 19 janu ari. Het uitstel hoeft dus niet meer dan een week te duren." Nog niet vastleggen Alle ogen van de wereld zijn nu op Nederland gericht: tijdens de plenaire vergadering van het pastoriaal conci lie is daar dinsdagmiddag een begin gemaakt met de afronding van de dis cussie en het beraad over het celi baatsvraagstuk. In tegenstelling tot de verdere debatten betreffende het ont werp-rapport over de priesters, zul len de bisschoppen aan deze bespre kingen niet actief deelnemen. Kardi naal Alfrink: „Wij willen ons, mede met het oog op de wereldopinie, nog niet laten vastleggen". Hoewel de verwachtingen van velen zeer duidelijk uitgingen naar de be spreking van het celibaatsvraagstuk, met als voorstel: het principe besluit tot ontkoppeling van ambt en celibaat, werd zü in aangegeven volgorde van behandeling geplaatst. Drs. W. Chamu- leau, rapporteur van de reacties op Van onze redacteur eestelijk leven) «OORDWIJKERHOUT - Als bewjjs van open jan het pastoraal concilie mag gelden, dat de vergadering van linsdagmiddag deken Joosten uit Echt ge- egenheid heeft gekregen tijn kritiek en die van groep van 940 pries- i, op het ambtsrapport toe te lichten. eerste klacht gold iet gebrek aan demo. ratie in de samenstel ling en de werkwijze van het concilie. In dit ver band is het goed eraan te herinneren, dat deken Joosten in de laatste vergadering van de dio cesane pastorale raad van Roermond het voor stel heeft gedaan om vanuit Roermond geen enkele afgevaardigde naar Noordwijkerhout te sturen. Hij had toen zelf de kans gehad om legaal als afgevaardigde bij deze conciliezitting aan wezig te zijn. Hij heeft dat pertinent geweigerd. Niettemin was de concilieleiding zo tolerant hem het woord te ver- De mening van dekc-n Joosten mag algemeen bekend geacht worden. Van tiet hij een voortbouwen op Vaticanum II en ters die het celibaat trouw blijven. Voorts van <!e bisschoppen een herderlijk schrijven over zin en waarde van priesterlijk celibaat. Hij' stelde o.m. voor geduren de drie jaar niet te discussiëren over de celibaatskwestie en ver klaarde zich heftig tegen het toelaten van inter communie. Voorts be klemtoonde hij ook hier de onverbiddelijke noodzaak trouw te zijn aan de paus. De vergadering die hem rustig had laten uit- -spreken, reageerde op geen enkele manier op deze interventie. De Limburgse deken Joosten mocht op het pastoraal concilie, hoewel hy geen afgevaardigde is, na mens de groep „Waarheid en Leven" het woord voeren. het ontwerp-rapport „naar een vrucht baar en vernieuwd functioneren van de ambtsbediening", had dinsdagmor gen al gezegd: hoewel de kwestie van het celibaat feitelijk een hoge priori teit verdient vanwege de actualiteit, willen de rapporteurs en de delegatie leiders duidelijk opteren, voor de gegeven volgorde, omdat de celi baatskwestie in het geheel van de con text staat van het vraagstuk rond ambt en ambtsbediening". Eerbied In zijn inleiding op aanbeveling 7, getiteld „problemen rond de levens staat van de ambtsdrager" merkte de heer Chamuleau op „ongeacht de uit slag en het verloop van de discussie en stemming, willen de leden van de de legaties hun diepe eerbied uitspreken jegens allen die het celibaat kiezen of gekozen hebben en handhaven om wille van het koninkrijk gods. Indien de plenaire vergadering zich zal uit spreken vóór ontkoppeling, dan wil len wij daarmee tegelijkertijd de eigen waarde en de inspiratieve kracht onderstrepen van het vrij gekozen celi baat, dat wij als een kerkopbouwend charismae beschouwen. Tevens willen wij nu al de hoop uitspreken, dat alle voorwaarden geschapen zullen worden opdat het celibaat als gave van de geest zijn volledige ontwikkelingskan sen zal krijgen". Behalve de principeuitspraak over de vraag: „zijn wij als geloofs gemeenschap voor ontkoppeling van ambt en celibaat?", zullen woensdag ook discussies en stemmingen worden gehouden over de vraag hoe deze ont koppeling concrete vorm kan krijgen. Daarbij is aan de orde de stelling dat aan de toekomstige priesters het celi baat niet meer als voorwaarde gesteld zal worden en dat aan priesters die willen huwen of reeds gehuwd zijn, de mogelijkheid geboden wordt ambtsbediening voort te zetten of hier daartoe te worden toegelaten. Een vol gend punt van bespreking is de moge lijkheid om gehuwden tot het ambt toe te laten. De delegatie heeft zich una niem voor de ontkoppeling uitgespro ken. De bezwaren die bisdom Roer mond aanvankelijk nog maékte, zijn inmiddels weg genomen. De delegaties vragen hun bisschoppen zich in hun beleid niet te beperken tot de toela ting van gehuwden tot het ambt iets wat het meest haalbaar is, zoals o.m. reeds door de Belgische kardinaal Suenens in Chur betoogd is. Universeel De delegaties hebben uitdrukkelijk naar voren gebracht dat zij zich in de publieke behandeling van het celibaats vraagstuk niet wensen te distantiëren van de wereldkerk. Zij vragen de bisschoppen, Rome en de omliggende kerkprovincies duidelijk te informeren en er op aan te dringen dat de Kerk zich ook universeel met dit vraagstuk zal bezig houden. De bisschoppen vonden het belang rijker, bij monde van kardinaal Al frink,op te wijzen dat het priestervraag- stuk, inclusief de celibaatskwestie, ook buiten Nederland druk besproken wordt: in het internationale theologen- congres, bij de congregatie voor de gees telijkheid te Rome, en in andere kerk provincies. Ondanks herhaalde uitspra ken van paus Paulus 6 over een strin gent handhaven van het priesterlijk celibaat, is het, aldus kardinaal Alfrink opvallend, dat de paus juist in zijn laatste toespraak over deze kwestie (15 december 1969) opmerkte, dat ,.de vragen rond de problematiek van de priesterlijke existentie in studie zijn". Kardinaal Alfrink toonde zich oprecht verheugd over het feit, dat de delegaties hebben voorgesteld, het ce libaatsvraagstuk ook in positieve zir te benaderen, door over de charisma tische waarde ervan te spreken. „Spre ken over het celibaat is spreken ovei 'n stuk kerkelijk traditie, waarovei men niet te licht moet denken", aldus kardinaal Alfrink. De kardinaal verzocht de vergade ring, rekening te houden met de ver deeldheid van meningen over de celi baatskwestie die ook in Nederland aanwezig is: er zijn groepen voor en tegen de ontkoppeling. „Pastoraal ge zien zullen wij beide groepen in het vizier moeten houden. Ik vraag deze voorzichtigheid met name van de priesters", aldus de kardinaal. In de rapportage van drs. Chamuleau is indirect een tijdslimiet aangegeven voor de afronding van het celibaats vraagstuk. Voorgesteld immers wordt ervaringen van experimenten met ge huwde priesters in Nederland in te brengen tijdens de volgende bisschop pensynode te Rome, welke gehouden wordt in 1971. Dat betekent dat tenmin ste nog voor de zomer van 1970 met dergelijke experimenten in dhs land begonnen zal moeten worden. Vele mensen hebben het gevoel dat sex pas in 1963 of daaromtrent is uitgevonden. Er is niet meer zoveel drukte om iets gemaakt sinds de uitvinding van de veiligheidsspeld. Het heeft ook z'n goede kanten misschien, maar je wordt er wel eens tureluurs van. Wij houden ons in elk geval er buiten. U zult hier geen blote juffrouw zien die guitig een stukje kaas vasthoudt. U zult ook geen suggestie lezen alsof mannen kerels zouden worden als zij met het mes in de hand naar de keuken stappen om daar bruut een kloek stuk kaas af te snijden. Kaas uit het vuistje is gewoon een lekker hapje tussendoor (en wij verzoeken u deze zin met reine geest te lezen). Moeilijkheden van emotionele aard (Van redacteur geestelijk leven) De gereformeerde hoogleraar prof. C, van de Woude op het pastoraal concilie. Verolme tevreden met rapport over positie concern ROTTERDAM (ANP) Scheepsbou wer C. Verolme is zeer tevreden over lie inhoud van het rapport, opgesteld mr. Biesheuvel en prof. Langman •ver de positie van zijn concern. De ieer Verolme noemde het rapport „zeer geruststellend". Het heeft aan onze ver wachtingen voldaan, de positieve punten hebben de overhand", aldus de heer Verolme. Mr. Biesheuvel en prof. Langman heb- >en, zoals bekend, op verzoek van de ninister van Economische Zaken en met [oedvinden van Verolme een onderzoek ngesteld naar de positie van het Ver- Jlmeconcern, in verband met de moei lijkheden door verliezen bij de bouw van nammoetschepen. Ten aanzien van het lersoneelsbeleid zal nog een afzonderlijk Opport woixlen opgemaakt. NOORDWIJKERHOUT „Ik wil nu eindelijk eens van de image af dat men mü nu al jaren toedicht: vechten voor de vrouw aan het altaar", aldus mevrouw Tine Govaart-Halkes, lid van de commissie die het ambtsrapport voor het pastoraal concilie samenstelde, tij dens de emotionele discussies van dins dag over de aanbeveling: „het is zaak dat de vrouw ten spoedigste verder wordt ingeschakeld in al die kerkelijke taken waarin haar aanstelling niet of weinig problematisch is". Mevrouw Govaart: „het gaat om de erkenning dat allen, mannen en vrouwen gelijke lijk verantwoordelijkheid dragen in de Kerk. Dit zal vanzelfsprekend conse quenties hebben voor het ambt." De aanbeveling zegt hierover: „de ver dere ontwikkeling moet zich erop rich ten dat zij alle kerkelijke functies, het voorgaan in de eucharistie niet uitge sloten, kan vervullen." De eerste con sequentie van deze aanbeveling is dat in het kerkelijk recht alle belemmeren de bepalingen moeten worden wegge nomen. In de vergadering van dinsdag kwam men in feite niet verder dan de wens uit te spreken, dat bij de gelovi gen een onderzoek wordt ingesteld naar de aanvaarding van de vrouwelijke priester en tot het voorstel, de vrouw tot het diakenambt toe te laten, aan sluitend bij een oude kerkelijke traditie. Emotioneel De moeilijkheid in deze materie, die in middels in de andere grote Kerken van ons land (de Nederlands Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken) tot een positieve oplossing is gebracht, is vooral van emotioneel-psychologische aard. Op de vraag van de bisschoppen of er theologische bezwaren waren te gen de vrouw in het ambt, konden de theologen Van Leeuwen en Haarsma beiden uit Nijmegen, ten stelligste be weren dat dit niet het geval was. Dr. H. van der Meer, die onlangs een studie over deze materie gepubliceerd heeft, toonde zich voorzichtiger. Uiteindelijk was het prof. E. Schillebeeckx, die aan gaf, dat de argumenten tegen de vrouw in het ambt vooral terug te vindein rijn in het natuur- en gewoonterecht, dat cultuur- en tijdgebonden is. „Nu de emancipatie van de vrouw maatschap pelijk een feit is, zal dit gevolgen heb ben voor de Kerk. En eerst dan komt de theologische vraag aan de orde." Kardinaal Alfrink kon zich nog niet bjj de zaak neerleggen. HU vroeg zich on der meer af, of een positieve beslissing niet belemmerend zou werken op de verstandhouding tot andere katholieke Kerken zoals die uit de orthodoxie. Pluriform Het gesprek over de vrouw in het ambt lag vervat in een langdurige discussie over de vraag of het ambt niet een plu riforme gestalte moet aannemen. Naast de gebruikelijke vormen van bisschops-, priester- en diakenambt, zouden nieuwe en gespecialiseerde functies als categeet, pastoraal werker, kerkelijke opbouw werker en dergelijke in het ambt inge- ordend moeten worden, ook middels een liturgische plechtigheid. De theologische discussie die zich hierover ontspon was voor theologiestudent Koos Linders aan leiding om zich af te vragen, waar men zich eigenlijk druk over maakte. Voor de jongeren, aldus Linders, is slechts van belang dat ook niet-theologen toe gelaten kunnen worden tot de ambtsbe diening wanneer daaraan in een ge meente behoefte bestaat. De gang van zaken op het pastoraal concilie had ook dinsdag bij de eerste behandeling van het priestervraakstuk iets onbevredigends. Terwijl de ver wachtingen van de diocesane delegaties uitgingen naar praktische conclusies, doorbraken bisschoppen en theologen deze door theoretische twistgesprekken over verschillende theologische visies. (Van c z speciale verslaggever J. Spitz) NOORDWIJKERHOUT De plenaire vergadering van het pastoraal concilie heeft vanmorgen in overgrote meerder heid de aanbeveling, dat „aan de toe komstige priester het celibaat niet meei als voorwaarde gesteld wordt voor d< ambtsbediening" aangenomen. 90 deel nemers steraden voor de aanbeveling: 6 tegen en 2 blanco, waarvan één uit de delegatie der religieuzen. De bisschoppen hebben zich van stemming onthouden, aansluitend bij de beslissing dat zij geen stellingname zouden doen voor het einde de vergadering, voor het overleg met stichting Nederlandse priester religieuzen en met de wereldkerk. De aanvaarding van deze aanbeveling houdt feite in, dat het pastoraal concilie, als vertegenwoordiging van de Neder landse Kerkprovincie kiest voor de ge huwde priester als zodanig. Aan deze stemming gingen enkele en van rumoerig debat vooraf. Het begon vanformen om negen cuur al .met verklaring van Kardinaal Alfrink in hij het wantrouwen in hem en zijn medebisschoppen zegde te betreuren. De bisschoppen willen eerst, op ver zoek van de stichting Nederlandse pries terreligieuzen, overleg plegen met de provinciaals van orden en congregaties in priesters lid zijn. In de vergade ring is dit overleg beschouwd als handige diplomatieke zet om beslissingen vanwege de bisschoppen op lange termijn te schuiven. Hierbij zou, aldus kardinaal Alfrink meespelen de aandrang, die paus Paulus de zesde heeft uitgeoefend „geen beslissingen te nemen die de heilige celibaatsplieht aantasten". Inder daad, aldus de kardinaal, is dit in privé- correspondentie tussen de paus en mij de orde geweest. Daarmee verklap ik niets nieuws: uit de publieke op merkingen van de paus over het celibaat zijn standpunt in deze voldoende be kend. Ik vind het nodig, dat het pas toraal concilie dit facet in zijn volle zwaarte laat meespelen, als' vandaag stemmingen worden gehouden inzake de ontkoppeling van celibaat en ambt. Bankoverval bij Nutsspaarbank te Doorwerth DOORWERTH (ANP) Omstreeks half vier gistermiddag hebben twee man nen een overval gepleegd op de Nuts spaarbank te Doorwerth De kassier, de 25-jarige heer G. W. II. llendriksen woont met zjjn vrouw boven de bank. Hjj stond op het moment van de overval te telefoneren en hoorde glasgerinkel. Toen hü omkeek, klommen twee jonge man nen over de balie. Eén van hen had een pistool in de hand en hielil de heer Hendriksen onder schot. De andere ging naar de kluis en haalde daar het geld uit. Het was blijk baar niet genoeg, want uit een geldla pakte hij ook nog een bedrag. In totaal is f5526,47 aan Hollands geld en 300 dollar aan travelerchequcs gestolen. Mevrouw Hendriksen was op het glas gerinkel naar beneden gekomen, liep naar buiten en zag twee mannen verdwijnen die een witte bivakmuts over het hoofd hadden getrokken. Zij verdwenen in een witte Vauxhall. Deze auto is later in Ede teruggevonden. Vermoedelijk zijn de overvallers in een andere auto overge- Pastorale Raad over ontslag van bisschop ROTTERDAM De diocesane pasto rale raad van Rotterdam zal maandag 12 januari weer bijeenkomen in de Adel- bertshof te Delft. Aanvang 19.30 uur. De agenda vermeldt onder meer de punten evaluatie pastoraal concilie, ontslag bis- aabop en aanvulling beetuu* Natuurlijk is daarmee de problematiek niet opgelost". De kardinaal was ermee akkoord, dat de discussie over het celibaat niet vanuit het perspectief van de universele kerk wordt gevoerd: „Wij zijn daarvoor een voudig te weinig geïnformeerd". Belang rijker op dit moment achtte hij het, dat de Nederlandse geloofsgemeenschap zich duidelijk uitspreekt, zodat de bisschop pen beter geïnformeerd zullen zijn en krachtdadiger en eeficiënter de zaak waarom het gaat aan de orde kunnen stellen in de wereldkerk. „Het is belang rijk", aldus de kardinaal. „Dat wij deze zaak die met emoties geladen is, bevrij den van gevoeligheden zoveel» als maar mogelijk is. Wij weten heel goed, dat bij handhaving van de celibaatswet er nau welijks nog hoop is, op nieuwe jonge priesters. Maar wij moeten ook zo reëel zijn, ons af te vragen of bij de afschaf fing ervan, zoveel meer kandidaten zich zullen melden". Kunstzaal Heuff, Hoflaan 7 Wasenaar, exposeert tekeningen en litho's van Piet Klaasse en bronsplastieken van Kees de Kruyff van 10 januari tot en met 4 februari. Radboudzondag (Van t verslaggevers) DEN HAAG „AI lijkt het er uiter lijk soms op dat de studentenwereld slechts negatief reageert op geloof, maatschappij en welvaart, bij een nauwkeuriger beschouwing zal men tot de erkenning komen dat de stu denten zich oprecht en intensief met deze problemen bezig houden. De te genwoordige studenten staan mid den in de wereld van vandaag en zien misschien scherper dan hun voorgangers het verband tussen we tenschap, maatschappij en levens beschouwing. aldus de Nederlandse bisschoppen in een brief aan de pries ters ter gelegenheid van Radboud- zondag (11 januari). In de brief, waarin de collecte voor het katholiek onderwijs wordt aan bevolen, schrijven de bisschoppen, dat achter de universitaire onrust een positieve en constructieve drang tot vernieuwing schuilgaat, waar voor men niet alleen begrip moet opbrengen, maar ook moet waarde ren dat de wetenschappelijke wereld en de studenten zich betrokken voe len bij de problemen van de samen leving en een bijdrage willen leve ren aan haar vernieuwing en verbe- De Radboudactie wordt op vele fron ten gevoerd. Naast de kerkcollectes is girorekening 270.000 opengesteld en komt er een advertentiepuzzelpa- gina in een groot aantal dag- en weekbladen. SCHIPHOL ANP Pan American World Airways gaat als eerste maatschap pij ter wereld op 21 januari a.s. een gere gelde lijndienst openen met de Boeing 747 Jumbo Jet, en wel op de transatlan tische route tussen New York en Lon den. Het wordt 'n dagelijkse retourdienst. De 747 van Panam biedt plaats aan 362 passagiers. Vice-presWent Norman PT Blake voor spelt dat de inaugurele vlycht van 21 ja nuari a.s. een zelfcW* historische beteke nis zal krijgen als de eerste vlucht per straaltoestel in 1958. Panam heeft in to taal 33 Boeing 747-toestellen in bestelling. Verwacht wordt dat 24 daarvan reeds midden augustus a.s. in gebruik zullen zijn. De resterende 8 worden afgeleverd voor de zomer van 1971. Nog deze zomer zal de maatschappij de 747 gaan benutten voor lijndiensten naar 27 steden over de gehele aardbol. Binnenkort zal bekend worden gemaakt of ook Amsterdam in dit jumbonet zal worden opgenomen. In passagiers uil voering kan de Boeing 747 ruim 29.000 kg bagage en vracht vervoeren. De hui dige Boeing 707-straalmachine, geheel ingericht als vrachtvliegtuig, heeft een capaciteit van 35.500 kg. BRUSSEL Vier personen drie dag in Brugge gearresteerd, omdat zij van plan waren een 9-jarig meisje uit het Westvlaamse dorpje Lichtervelde te kidnappen. De vier personen allen met blanco strafregister konden wor den aangehouden dank zij de loslippig heid van lien, die aan „iemand in een bar" het hele plan had verklapt. De vier waren aanvankelijk van plan geweest een losgeld van vier miljoen frank te vragen voor het meisje waar van de identiteit niet werd bekend ge maakt maar later besloten zij het be drag te verhogen tot acht miljoen. Zij bereiden de ontvoering reeds 14 dagen voor: om het meisje te verstop pen huurden zij zelfs een huis, waarin zorgvuldig een kinderkamer werd inge richt. In het kustplaatsje De Panne slaag den zij erin enkele wapens te stelen, en bij een vriend van een der bendele den gapten zij een auto. Eergistermor- gen brachten zij die wagen echter te rug bij zijn eigenaar, omdat hij intus sen bij de politie was gesignaleerd, man dagavond werden de vier dan zelf ge arresteerd. De voormalige Franse zwemkampioene Christine „Kikt" Caron heeft andere pijlen op haar boog. Gekleed in mini en zwarte laarzen en gezeten op de vleugel bereidt zij rich voor op haar debuut als zangeres. Zij zal gaan optreden in de Parijs e eaba retckib „La T.ête de l'Art", w u"*.' Ralph E- Crawford, president van Search Foundation Ine te van'meé da ï"1*"Verscheidene st«"<ken met de hand bewerkt hout van meer dan 4000 jaar oud zyn gevonden in het (js op 4.276 m hoogte op de berg ürJwPeditie'»dlt e!n,mUj0fn do,lar zal kosten, Wü dit voorjaar een basiskamp inrichten om te bestuderen hoe een 30 tot 140 meter dikke ijslaag gesmolten kan worden. Crawford wees erop. dat wat de afgelopen zomer door een expeditie werd gevonden blank e.ken schijnt te zijn. Hij wees erop dat in een straal vanTi- scheidene honderden km rond de berg deze boom niet voorkomt. Navara, een Fransman die reeds sinds 1952 onderzoekingen op de berg S S nïS; datHh? ^19?5:°°rthej eerst 50 ton hout in een bevroren meer had ontdekt en dat hij als bewijs daarvan een 1.5 m lang stuk eruit hart ?Snürtï«J.9!t W3h h? "I!! 66,1 gr0ter° expeditie teruggekeerd en had nog ver schillende stukken hout geborgen. Er wordt nu over gedacht stoom van vulkanisch# oorsprong te gebrtnken om de 45 m dikke laag gletsjerijs boven het hout te doen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1970 | | pagina 5