mijn volgende
pakje is weer
antenne
SeCcidóeSoti/ïo/nt
Jan Steen onder de hamer
Hoge kijkdichtheid
en waardering voor
„jeugd -serie Floris
ant die smaakt
nu eenmaal
anders dan
andere
Hadimassa
The servant
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG DECEMBER 1969
Het Rapport-Scholten en Het Residentie-Orkest
zoals dat heet, heeft minister dr-
M A. M. Klompé besloten het rapport
van de com missi e-Schotten over de
aalarisverhoudmg tussen de van rijks
wege gesubsidieerde orkesten over te
Wat dit inhoudt?
Dat in de naaste toekomst voor alle
orkesten eenzelfde salarisregeling zal
gelden. Met één uitzonderinghet
Concertgebouworkest, zijnde het „natio
naal orkest" wat een ongelukkige,
ouderwetse aanduiding in een tijd van
E.E.G- en Benelux! krijgt aanzienlijk
Het is begrijpelijk, dat men in de
leidende kringen van het Residentie-
Orkest, en niet alleen daar. deze be
slissing voelt als een discriminatie, die
helaas door de „cride coeur" van de
gemeenteraad tijdens de jongste begro
tingsdebatten niet meer kon verhinderd
worden. Dat Rotterdam zich ook ver
ongelijkt voelt, is wellicht een troost, zij
het een schrale.
Wat heeft Hare Exoellentie overigens
aanleiding gegeven het advies van de
commdssie-Scholten op te volgen? Het
moet gezegd: ze is daarbij niet over één
nacht ijs gegaan; ze vroeg ook de mening
van de Raad voor de Kunst en legde
tevens haar oor te luisteren bij het sub-
s'.diëntenoverleg bij de orkesten.
Voorzover wij het kunnen bekijken, had
ze twee moverende redenen. De eerste
moet gelegen zijn in de overweging, dat
/bij optrekken van de salarissen te
's-Gravenhage en Rotterdam het hek
(weer) van de dam zou zijn: onmiddellijk
zouden dan Utrecht en Brabant ook aan
de bel van het departement van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk
getrokken hebben-
De tweede en wellicht nog meer mo
verende reden: zij ziet deze hele regeling
als een voorlopige, „in afwachting van
het resultaat van een eventuele herstruc
turering van het orkestenbestel".
Wellicht klinkt voor sommigen deze
taal als een uitspraak van het orakel
van Delplhi, die verduidelijking behoeft.
Welnu dan: voor iemand, die niet een
volslagen vreemdeling is in de wereld
van de muziek, is het duidelijk, dat er
symptomen van desintegratie van de
monsterorkesten berekend op uitvoe
ringen van werken uit de tijd van de
laat-romantiek te bespeuren vallen;
aanduidingen in die richting zijn een
Nederlands Kamerorkest, een Nederlands
Blazersensemble, een Nederlandse Slag-
werkersgroep, stuk voor stuk kleine in
strumentale gezelschappen, instrumen
tale apparaten, die in een steeds stij
gende behoefte gaan voorzien, kunnen
gaan voorzien, niet alleen, omdat dé
eigentijdse componisten zich meer en
meer van kleine ensembles gaan be
dienen. doch ook. omdat daarnaast de
belangstelling voor de muziek uit de
tijden vóór Johann Sebastian Bach steeds
groter wordt- Dat men voor de realisatie
van deze kunst ook over perfecte kleine
beroepskoren moet kunnen gaan be
schikken, menen we im dit verband even
te moeten opmerken.
Conclusie: de basis van onze monster
orkesten. in de vorm, waarin ze thans
bestaan, wordt gezien de verandering
van het repertoire, steeds smaller. Niet,
dat in de programmapolitiek de roman
tische era verdwijnt, wel zal haar een
meer bescheiden plaats worden toe
gewezen.
Wat is dan de toekomstige taak van de
orkesten? Ze krijgen een ander karakter,
ze worden heterogeen, omdat van hen
meer gedifferentieerd werk verwacht
wordt- Wil men een thans reeds be
staand en werkendvoorbeeld?
Dan zie men de „orkestenpool" van de
Hilversumse omroep, die door P. C.
Heuwekemeyer geleid, alles kan leveren
uit ruime voorradentot een com
pleet operaorkest toe!
We kunnen ons voorstellen, dat dr.
M. A M Klompé op deze aanwezige en
komende situaties het oog had, toen ze
gewaagde van „herstructurering".
Herstructurering: een woord, dat
bovenaan op het urgentielijstje behoort
te staan van elkeen, die de (nog) be
staande orkesten te leiden heeft, ook
van de nieuwe directeur van het
Residenie-Orkest-
Herstructurering, die noodzakelijker
wijs moet leiden tot samenwerking tus
sen symfonische ensembles om zodoende
tot een programmapolitiek te komen, die
èn artistiek èn economisch verantwoord
is. Als we hieraan denken, geraakt het
gevoel van discriminatie, dat momenteel
Den Haag beheerst, volledig op de
achtergrond.
Want we moeten aan de toekomst
denken, aan de nabije toekomst- En be
seffen, dat ook in de wereld van de
orkesten zich de noodzakelijkheid tot
het aangaan van fusies het woord is
eruit! zich kan openbaren.
Bevoegdheden in de praktijk
het resul-
1 taat van de Haagse topconferentie
van de E.E.G. mede tevreden, omdat
Pompidou zich bereid heeft verklaard
mee te werken aan versterking van de
bevoegdheden van het Europese parle
ment. Frankrijk was daarvoor onder De
Gaulle's bewind nimmer te spreken-
Helaas erkent de heer De Jong ook
dat principiële overeenstemming nog niet
betekent dat het Europese parlement
thans op fluweel zit en op begrotings-
gebied in de praktijk voldoende ruime
bevoegdheden zal krijgen.
En dat is nu juist het moeilijke punt;
het nationale vetorecht in de minister
raad moet dan op de helling; in hoeverre
wil Pompidou op dit punt een echte con
cessie doen
Doedelzak niet
typisch Schots
DEN HAAG Op donderdagavond 18
december a.s. wordt in het Haags Ge
meentemuseum de vierde en laatste di
dactische muziekavond gehouden. Dan zal
worden afgerekend met het idee, dat de
doedelzak een typisch Schots instrument
zou zijn. Dr. F. J. de Hen, stafmedewer
ker van het Muziekinstrumentenmuseum
te Brussel, die geldt als een groot specia
list op het gebied van de doedelzakhis
torie, zal de verschillende soorten doedel
zakken toelichten. Hl erbij zullen zowel de
Europese als de buiteneuropese instru
menten besproken worden en aan de hand
van exemplaren uit de collectie van het
museum worden getoond- De Belgische
musicus Hubert Boone zal een aantal doe
delzakken bespelen.
Musici bang voor
erotiek in Kerk
VATICAANSTAD (Reuter» Vijfendertig
rooms-katholieke musici hebben paus
°aulus te kennen gegeven dat hij een
rote historische verantwoording draagt
izake het weren van jam- of beatmuziek
it de kerken. De musici, onder wie de
n ecteur van het beroemde Milanese mu-
'kconservatorium, zeggen dat dergelijke
.uziek de erotiek en de sex schaamteloos
woert- In de brief, die door het consw-
ilieve internationale comité voor het he
md van de christelijke beschaving is ve-
ibliceerd. wordt ook gezegd dat beat-,
)lks- en jazzmuziek ongeestelijk is en dat
-rgelijke muziek niet in de gewijde li-
irgie mag worden gebruikt. .Wij twijfe-
en er met aan dat. dergelijke soorten
auziek in overeenstemming zijn met een
i paalde geest van deze tijd. Maar het is
uist. die geest die wij niet graag zien bro-
lendringen in de kerk en in de liturgie -
de geest van de populairste en vulgairst»
goddeloosheid, die op schaamteloze ma
nier de erotiek en de sex verheerlijkt
Dubbelgangster
kon. Juliana
nog niet op tv
i roepcor respondent
Ook zonder de grote letters „Mr Hitchcock" op de rugleuning van zijn stoel
bestaat er geen twijfel over de identiteit van de zittende figuur Het is de
master of suspense" zelf, van achteren gezien, hier aanwijzingen gevend aan
twee van zijn hoofdrolspelers Karin Dorr en John Vernon, die de rol van een
Cubaanse vrijheidsstrijder speelt in de film „Topaz", die in januari zijn
Nederlandse première zal beleven
HILVERSUM Het filmpje waarin
mevrouw A. C. Wissenburg uit Kwints-
heul optreedt als de vrouw die het
meest op koningin Juliana lijkt zal vol-
s perschef Nico Haasbroek van de
.'.R.O. niet op 18 december in het
ogramma „Zendtijd' worden uitgezon
den. Er is nog geen definitieve beslis
sing genomen.
„De kleine parade", musical naar hét
boek van Henriette van Eijk, die op
16 oktober onder regie van Wim Son-
neveld te Apeldoorn in première ging,
wordt van vrijdag 9 januari af in se
rie gespeeld in het Nieuwe De la Mar-
theater te Amsterdam.
Deze Sint-Nicolaasavond van Jan
Steen komt dinsdag 16 december
onder de hamer op de 575ste veiling
van Van Marie en Bignell N.V.,
Lange Voorhout 58, Den Haag. Van
16 tot en met 18 december worden
daar onder meer kostbare zaken
geveild in opdracht van de voor
malige eigenaars van het kasteel De
Wittenburg te Wassenaar, waar de
selecte Club of the Royal Netherlands
domicilie had gekozen. De caitalogns
vermeldt onder meer werken van
Albert Cuyp, Ruysdaél en verder
vele iverken uit de Haagse. Leidse,
Hollandse en Vlaamse school Voorts
worden Griekse en Russische ikonen
geveild, benevens kostbare klokken,
meubelen, porselein en curiosa- Dit
maal komt ook een collectie wijnen
Geen bloot in
Leuve
BRUSSEL (ANP» Het „Living Thea
tre". dat vorige week uit Italië werd ge
wezen wegens het vertonen van menselijk
bloot tijdens een paradijsshow, is .maan
dagavond zonder noemenswaardige inci
denten opgetreden in de Belgische uni
versiteitsstad Leuven.
Er deden zich geen blootheden voor.
Wel oogstte het gezelschap emge rauw»
eieren tijdens discussies over het pro
gramma. Het enige incidentje was een
klap, die een speler in het gezicht krees
van een vrouwelijke toeschouwer, nadat
hij haar om onbekende redenen in hel
gezicht had gespuugd.
Ruim zeven ton
voor Picasso
PARIJS (AP) Op een kunstveiling in
Parij6 is dinsdag 1.135.000 frank (ruim
zeven ton) betaald voor een uit 1911 stam
mend kubistisch schilderij van Picasso
,,De ruinfles". Het doek maakte deel uit
van de verzameling van wijlen Le Cor-
busder".
Een portret van Modigliani bracht
260.000 frank op. twee landschappen van
Paul Signac elk 210.000 frank, en het
schilderij „Baden te Alfortville" van
Rousseau 120.000 frank.
Vanavond op t.v.:
Midweek
(ADVERTENTIE)
De eerste zeven afleveringen van de
NOS-jeugdserie „Floris" hadden een
gemiddelde kijkdichtheid van 40%. Dat
wil zeggen, dat er gemiddeld drieëneen
half miljoen mensen van 15 jaar en
ouder naar deze serie keken. Deze kijk
dichtheid is, vergeleken met andere
jeugdseries die in het verleden vóór het
sportprogramma op zondagavond wer
den uitgezonden, bijzonder hoog. Ook
de gemiddelde waardering, namelijk
74, is aan de hoge kant.
Dit blijkt uit gegevens, die ontleend zijn
aan het continu programma-onderzoek,
dat in opdracht van de NOS wordt uit
gevoerd door het bureau Intomart te
Hilversum.
De kijkdichtheid van „Floris" is na de
eerste aflevering geleidelijk gestegen.
De eerste aflevering op 5 oktober jl.
haalde een kijkdichtheid van 31%. De Eerste jeugdlaboratorium
kijkdichtheid op 16 november was 47%.
„Floris" geniet de grootste belangstel
ling in de groep mensen van 30 tot en
met 49 jaar. Dit hangt ongetwijfeld
samen met het feit, dat zich in deze
leeftijdsgroep veel ouders met jonge
kinderen bevinden. Mensen boven 50
jaar kijken naar verhouding het minst.
Vaders en zonen kijken aanzienlijk
meer dan moeders en dochters.
Dat de gemiddelde kijkdichtheid van
„Floris" in vergelijking met andere op
hetzelfde tijdstip uitgezonden jeugd
series erg hoog is en dat „Floris" ook
in waardering voor geen ander onder
doet, blijkt uit onderstaand overzicht:
NEDERLAND I
NOS
18.50 uur:
Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
19.07 uur:
Scala
CVK'IKOR/RKK
19.16 uur:
Kenmerk
NOS
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Zendtijd pol. partijen
(ARP)
20.30 uur:
Socutera
20.35 uur:
Persoonlijk,
interviews
21.00 uur:
The servant
22.50 uur:
Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.50 uur:
Fabeltjeskrant
19.00 uur:
Journaal
VARA
19.03 Our:
Midweek
NOS
20.00 uur:
Journaal
VARA
•20.20 uur:
Hadimassa
21.00 uur:
Dit is het begin,
jongerenprogramma
HIRO
22.05 uur:
Zendtijd
NOS
22.25 uur:
Journaal
22.30 uur:
Teleac
De met aangegeven programma's
i kleurentelevisieprogramma's.
VARA's maandelijkse programma voor
twaalf- tot achttienjarigen heeft van
avond o.a. delen opgenomen* uit de
nieuwste film van het duo Pim de la
Parra en Wim Verstappen: „Drop-out,
of De meester kan me nog meer ver
tellen", waarin op kolderieke wijze
wordt omgegaan met een serieus on
derwerp: onderwijsvernieuwing. De
film gaat op 18 december a.s. in pre
mière. Midweek schenkt aandacht aan
het feit dat enkele dagen geleden het
onderzoekers officieel door Z.K.H.
prins Bernhard werd geopend. In het
programma wordt vervolgens een plei
dooi voor veilig bromfietsen gehouden,
waartoe gesprekjes worden gevoerd met
slachtoffers van bromfietsongelukken.
In Midweek bovendien Cuby The
Blizzards, de bekende popgroep uit het
Drentse Rolde en het Sir Douglas Quin
tet. Samenstelling en regie: Peter van
Halm.
(Nederland II. 19.03—19.56)
RADIO
PROGRAMMA'S
Klankjuwelen (gr).
Waterstanden.
Modern plat te-
uur: I. Pianorecital: p
roepkoor: moderne we
vijf: radioprogram:
t Muzikanten-
irkest en klein Om-
ken; III. Mono: Bei-
rnuziek. 14.30 't Is
geschiede ni».
inds weekoverzicht.
19.35 Buiten-
Stereo: Licht
itaal ensemble met zang-
Lurelei allerlei: cabaretliedjes
aats gevonden: regionaal geva,
f. 21.15
Mededelingen. *22.43 Actualiteiten. 22.55 Radio
Jazz Magazine: Uitreiking Wessel Heken-
prijs. 23.45 Stereo: Lichte grammofoonmu-
HILVERSUM II
18.00 Strctly Country Style: country and
minderheidsgroepen: De kerk
grammofoonmuziek voor de tieners. 17.80
Voor de Jeugd. 17.55 Mededelingen.
HILVERSUM n
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende woord.
(gr). (7.30
7.50 Overweging;
Muziek uit
Barok. KRO: 1
Mededelingen. NCRV: 12.00 Los-
pedagogische l£Hng.
Middagdienst. NOS: 15.30 Meer
(12.26 Medede-
iteiten: 12.50-13
Stereo: The
.25 Stereo: Cello en
muziek. 15.00
delde waardering, beide in procenten.
Floris 40 74
Het geheim van de oude molen 17 70
Johan en de Al verman 21 74
Thierry 28 73
Axel Nort 25 72
Vrijbuiters 23 72
De Amerikaanse filmregisseur Joseph
Losey werd zestig jaar geleden geboren
als zoon van Nederlandse emigranten.
Zijn eerste filmwerk bestond uit het
vervaardigen van documentaires, waar
bij hij onder meer samenwerkte met
onze landgenoten Joris Ivens en John
Femhout. In 1948 kreeg hij de kans in
Hollywood een speelfilmearriére op te
bouwen. De Commissie voor anti-
Amerikaanse activiteiten van de be
ruchte senator McCarthy zette hein
echter op de zwarte lijst in verband
met zijn vriendschap met bekende
communisten, en dat betekende het
einde van de Amerikaanse carrière van
Losey. In Italië en Engeland zette hij
zijn loopbaan onder pseudoniem voort
In 1956 was de lucht zover opgeklaard
dat Losey weer onder eigen naam kon
gaan werken, niet in Amerika overigens
maar in Engeland. In dit land maakte
hij o.a. The servant, een film met Dirk
Bogarde in de hoofdrol, die vanavond
op het NOS-scherm vertoond wordt.
Het thema behelst de machtstrijd tus
sen meester en knecht. In dit geval de
rijke vrijgezel Tony (James Fox) en
zijn butler Barrett (Dirk Bogarde). Tony
hangt de verwende nietsnut uit, be
woner van een dure flat waar hij denkt
te gaan wonen na zijn op handen zijnde
huwelijk. Barrett doet de huishouding
en omringt zijn meester met alle zorg,
die steeds minder de noodzaak van een
huwelijk gaat voelen. Het komt tot een
breuk tussen Tony en zijn verloofde
Barrett heeft Tony nu helemaal in zijn
roaoht, De rollen zijn omgekeerd
(Nederland I. 21.00—22.50)
„Hadimassa" houdt zich vanavond weer
met alles en iedereen bezig. Annemarie
Oster, Ton Lensink, Ton van Duin
hoven. Wim de Bie en Kees van Kooten
presenteren sketches en liedjes over'
o.a. parkeerproblemen, kritisch kerst
feest vieren, de militaire keuring, Louis
Couperus, de maanvluchten, het groot
kapitaal, de taalbarrière en het jubi
leum van De Bezige Bij.
De teksten voor Hadimassa zijn alle
geschreven door Wim de Bie. Kees van
Kooten en Dimitri Frenkel Frank. De
laatste heeft ook de regie.
(Nederland II. 20.2021.00)
BELGIE 324 m. Nederlands
Nieuws. 18.03 Popmuziek. 18.20 Leken-
ial en -filosofie. 18.50 Sport. 18.55 Taal-
Operettefragmer
muziek. (23.00-23.11
HILVERSUM m
iekmbljtade ÏToffie!* (ÏLM* Nieuws)'.
Pop-slick: licht platen-
licht muziekpr
Pop-in: licht i
laliteiten. 17.07-18.00 Draai jijofdraallk:
oekplatenprogramma.
BELGIE 324 m (Nederlands)
DONDERDAG
HILVERSUM I
l Radiojournaal.
>ericht, beursberichte
schippers).
:u\vs.dai4!o3aPKlass!eke
15.03 Casinomuziek.
Beursberichten. 16.09
i' Nieuws1.1"weerbericht
sluitend: Jazzkroniek.
gen als Amerikaanse „hulp" werden
verkregen. Zo bewijs je aan de hand
van de Spaanse griep ook bacteriolo
gische oorlogvoering door Franco of
door Molotov- cocktails Sovjetbemoei-
Dirk Bogarde in „The Servant".
Het Griekse vraagstuk is actueel en
AVRjO's Televizier besteedde er gis
teren ruim en goed aandacht aan. Om
dat bij de discussie Ln de Raad van Eu
ropa al dan niet gepleegde martelingen
de doorslag kunnen geven kwam deze
Het programma mondde uit in een pun
tige discussie tussen mr. M. v. d. Stoel
in Parijs en kol. b. d. Kanters in de
studio. Met de kol. b. d. werd die stu
dio zo ongeveer aangeveegd toen de
ze steeds andere standpunten moest
kiezen om juistheid van eigen visie aan
We begrijpen niet dat de kol. b. d. de
publiciteit heeft gezocht en die na zijn
eerste echec niet verder heeft vermeden.
Omdat zijn standpunt in diepste wezen
..onverkoopbaar" is (de kolonels zijn
anti-communistisch, de NAVO is dat
ook. dus zit het in Griekenland wel snor
ondanks Atheense schoonheidsfoutjes)
zoekt hij het in onzinnige tegen-argu
menten tegen glashelder bewezen fei-
Overigens kwam hier de CIA (wéér de
CIA!) ter sprake. Kolonelsbeulen ma
ken o.m. gebruik van een martelwerk
tuig dat de „American whip" wordt ge
noemd. Voldoende bewijs voor een
woordvoerder voor het feit dait die din-
Duys had geen goede dag gisteren. In
het platenpromotie onderdeel van de
„Vuist" had hij Herman van Veen en
het duo Waldcn-Muyselaar te gast. Van
Veen liet een geweldig liedje van zijn
plaat horen, maar zijn gesprek met
Du.vs was vooral technisch. En Walden
-Muyselaar moet toch een beter ver
haal te ontfutselen zijn dan het gekeu
vel dat op Duys' tamme vragen volg
de.
Verder had Duys de gewone buitenis
sigheden als grote voeten en grot»
fietsen, een vrouwelijke hoefsmid en,
eigenlijk enige geslaagde onderdeel,
het gesprek met Arie van Vliet. Duys,
die zijn seizoen zo voortreffelijk is be
gonnen, leek noch vóór de winter echt
begon al voorjaarsmoe.
Bij de KRO zagen we „De vliegende
dokters", programma over sympatiek
en belangrijk werk in Afrika. Overigens
moet t.v. het aan de orde stellen van
hulp projecten toch een beetje matigen.
Gisteren waren aan de orde: giro 999
hulp Tunis, giro 400 Blafrahulp Utrecht,
giro 5261 Oecumenische hulp Utrecht
en giro 47 stichting MEWA Den Haag.
Als u het ons vraagt te veel van het
goede, niet alleen omdat de speling dun
dreigt te worden, maar omdat het ge
vaar van geef-moeheid lang niet
denkbeeldig is.
