„OOSTPOLITIEK" OP GANG
Afstand
doen van
geweld
Jaloerse „vader' koelde zijn
woede op de driejarige Nico
Darrtpo
Positieve reacties
op oprichting van
groepWereldkerk'
Goede resultaten
van EEG-top
ACTIEGROEP WERELDKERK WIL
„STEM VAN MIDDEN" LATEN HOREN
december-
voordeel
Na gesprek Gromiko-Allardt in Moskou
Hij wilde hem geen pappa noemen
DRIE JAAR
MET AFTREK
GEËIST
Overvloed van
Slibowitz
KRONING IN
SPANJE OP
1 APRIL?
3dagen
gratis reizen
Initiatieven
om dialoog
te bevorderen
Neem nu een
jaarkaart 65+en
profiteer van het
DINSDAG 9 DECEMBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
BONN. Als de ervaring
onderhandelingen tussen Bonn en
Moskou over een uitwisseling van
niet-aanvalsverklaringen lang en
moeizaam zijn. De voorlopige
ontmoeting van gisteren tussen
de Westduitse ambassadeur dr.
Allardt en de Russische minister
van Buitenlandse Zaken Gromiko
in Moskou was het antwoord van
de Russische regering op een,uit
nodiging, die door de Bondsrege
ring in maart 1966 werd gedaan.
Toen maakte de regering van
Erliard haar zogenaamde vredes
nota bekend, waarin zij aanbood
om met alle Oosteuropese landen
verklaringen uit te wisselen, waar
in werd afgezien van geweld bij
de oplossing van internationale
problemen. Het aanbod werd
tijdens de regeringsperiode van
de grote coalitie vaak herhaald.
aangezien West-Duitsland in zijn grond
wet (het gebruik van geweld verwerpt
en vrijwillig de constitutie van de Ver
enigde Naties heeft geaccepteerd, die
ook geweld of de dreiging met geweld
verbiedt. Wat Bonn betreft, is het wer
kelijke doel van de besprekingen met
Moskou de voorbereiding van de moei
lijke weg via een Europese vredesrege
ling naar een Duitse hereniging.
West-Duitsland gelooft, dat een weder
zijds afstand-doen van geweld een goede
stap is naar een versteviging van de
Europese veiligheid. Men verwacht, dat
de Duitsers weer voorstellen zullen
doen om aan beide zijden geleidelijk tot
vermindering van de strijdkrachten te
komen en om wederzijdse waarnemers
bij militaire oefeningen toe te laten.
De laatste poging om tot besprekin
gen te komen liep vast in een weder
zijdse scheldpartij. Moskou stelde de ge
woonlijke voorwaarde: erkenning door
Bonn van Oost-Duitsland, erkenning van
,de Oder-Neissegr$t)s. en. een...verklaring»
dat de overeenkomst van Müncfhen van
af bet begin ongeldig was geweest. Dit
maal heeft Moskou zich van dergelijke
voorwaarden onthouden.
De aanblik van geheime onderhande
lingen tussen West-Duitsland en Rusland
is voor sommigen nogal verontrustend.
Bonn tracht deze gevoelens te verdrijven
door nauw contact te onderhouden met
haar Westerse bondgenoten over alle
stadia van haar oostpolitiek.
De eerste ronde duurde ongeveer 1%
uur en vond volgens de Duitsters in
een goede verstandhouding plaats. Men
verwacht, dat nu Gromyko de zaak aan
het rollen heeft gebracht, hij de onder
handelingen aan een ondergeschikte zal
overlaten. Er is nog geen nieuwe datum
vastgesteld.
BREDA. „Ik heb dit kind niet
willen doden", aldus een 20-jarige ver
dachte uit Tilburg, die ervan verdacht
wordt het jongste kind van de vrouw,
met wie hij in concubinaat leefde, de
bijna 3-jarige Nico, dusdanig te hebben
geslagen dat het jongetje de dag daarop
aan de gevolgen is overleden. Desondanks
eiste de officier van justitie, mr. P. van
Benthem, 36 maanden met aftrek in deze
(ADVERTENTIE)
BIJ VERKOUDHEDEN
DEN HAAG (KNP) Het bericht van
de oprichting van de actiegroep wereld
kerk is in vele kringen positief ontvan
gen.
De her Bongaarts van Confrontatie:
j „Ik heb de afgelopen weken en maanden
j wel van pogingen in die richting gehoord,
I maar met ons van Confrontatie is geen
I contact opgenomen- Hoewel ik de tekst
van die oproep niet ken, krijg ik de in
druk dat veel beginselen, die ons leiden,
ook in de Actiegroep terug te vinden zijn.
Maar welke richting zij precies willen
gaan, zie ik nog niet.
Wat ik wel weet is, dat wij als Con
frontatie in 1970 ons zullen verbreden en
het beperkte terrein van het binnenker
kelijke zullen uitbreiden tot het partici
peren van de katholieken in de maat
schappij. Als wij te eng zijn in eigen
kring moeten wij dat bestrijden".
Bisschop H. Ernst van Breda: „Het is
goed, dat alles wat in de Kerk leeft, stem
krijgt in de publieke menings- en be
leidsvorming. Ik hoop dat de Actiegroep
Wereldkerk zal bijdragen tot verduide
lijking van de situatie en niet zal leiden
tot verharding van standpunten of tot
bemoeilijking van verhoudingen".
Pater W. Goddijn, directeur van het
Pastoraal Instituut, verklaarde geen com
mentaar te hebben op het manifest van
de Actiegroep Wereldkerk. Hij verklaarde
reeds lang op de hoogte te zijn geweest
van de vorming van deze groep en zich
er alleen maar over te hebben verbaasd,
dat het zo lang duurde, voordat deze
actiegroep zich presenteerde. Over het
wantrouwen, dat uit het manifest spreekt
ten aanzien van het pastoraal concilie, zei
pater Goddijn: „Och, dat is al meer ge
zegd".
„Op zich genomen juich ik het toe,
wanneer een groep uit de Kerk zich ten
doel stelt geluiden en opvattingen, die
tot nu toe te weinig gehoord zijn, meer
kans te geven. De Kerk is een zaak van
alle leden, niet alleen van een progres
sieve voorhoede enerzijds en enkele reac
tionaire groepen anderzijds". Aldus de
reactie van prof. Fr. Haarsma, hoogleraar
in de pastorale theologie te Nijmegen.
De deken van Echt, J. Th Joosten, die
de groep Waarheid en Leven vertegen
woordigt, zei dat zijn groep ip de voorbe
sprekingen met de Actiegroep betrok
ken geweest is. Hoewel de dialoog vriend
schappelijk was, meende Waarheid en
Leven zich nog niet aan de plannen van
de middengroep te kunnen binden. Er zijn
enkele standpunten onduidelijk: de basis
waarvan men uitgaat, de grootte en hoe
danigheid van de groep die men vertegen,
woordigt en de centrale gedachte. Wij
weten niet wat er naast het afwijzende
aan positieve opvattingen en doelstellin
gen aanwezig is. In ieder geval zijn we
blij, dat er reacties komen tegen de ex
cessen, aldus deken Joosten-
„Ik begrijp heel goed, dat er een heel
groot aantal mensen van 'n zgn. midden
orthodox ie bestaan en dat deze mensen
behoefte voelen om een eigen geluid ten
gehore te brengen. Ik veronderstel zelfs,
dat die groep groter is dan de initiatief
nemers vermoeden", aldus prof. dr. Groot,
voorzitter van de St.-Willibrordvereni-
ging. „Maar ik vraag mij eerlijk af of
wij. gezien de wijze waarop de actiegroep
zich aandient, niet terecht komen in een
onheilzame richtingenstrijd, zoals de Ne
derlandse Hervormde Kerk. die sedert de
vorige eeuw gekend heeft. Want als men
zich gaat organiseren met een eigen se
cretariaat, een instituut o.l-v. een dage
lijks bestuur met een permanent secreta
riaat etc., een soort georganiseerde actie
centrale, dan zie ik geleidelijk aan ko
men, dat naast Confrontatie, naast het
Michaellegioen nog een midden-ortho-
doxie komt de vrijzinnigheid als zo
danig zal zich nooit organiseren, dat past
gewoon niet en dat er een georgani
seerde richtingenstrijd te wachten is, die
allemaal kerkjes in een kerk dreigen te
worden. Daardoor wordt uiteindelijk
ieder gesprek onmbgelijk gemaakt", aldus
prof. Groot.
trieste zaak. Hy sprak daarbij een uit
voerig requisitoir uit, waarin hü de
motieven naging, die deze jongeman zo
verschrikkelijk hadden doen ontsporen.
Schijnbaar ongeïnteresseerd luisterde hij
naar de uiteenrafeling van zijn droeve
leven, dat door de officier en de ver
dediger uit de doeken werd gedaan.
De verdachte, zwak begaafd en onrijp
genoemd door het Openbaar Minisiterie,
had eindelijk houvast gevonden bij een
vrouw nrèt wie hij ging samenleven.
Zij had twee kinderen, een meisje Mo
nica en de kleine Nico. Nico weigerde
hem pappa te noemen en was erg ge
stel op zijn moeder, die hij voortdurend
aohternaliep. Dat alles (aldus de officier
van justitie) maakte de man grenzeloos
jaloers op het kind.
Deze jaloersheid kwam tot uitbarsting,
toen de vrouw, die van hem in verwacn-
tlng was geraakt, naar het ziekenhuis
moest worden overgebracht. Hij bleef
alleen met de twee kinderen. De kleine
Nico zeurde om zijn moeder. In een alies-
overweldigend gevoel van onmacht en
van jaloersheid heeft de man toen het
Kind gegrepen op het moment, dat het
te kennen gaf het potje nodig te hebben.
V erschr ikkeli jü
De details die de officier van justitie
dan prijsgeeft, zijn verschrikkelijk. De
man heeft het hoofdje van het kind met
Kracht tegen het bed geslagen. Hij heeft
het kind geschopt en het heen en weer
gesohud. Het zat totaal onder het bloed
Hoe onbeheerst hij tekeer ls gegaan,
blijkt bij het onderzoek als men zelfs
bloedspatten aantreft op het plafond
Op een primitieve manier heeft hij later
nog geprobeerd met lakens de bloed
sporen uit te wissen. Daarna legt hij het
BELGRADO (DPA) In S^ervië is
een recordoogst van pruimen gevolgd
door een zodanige toeneming van de
produktie van de beroemde slibowitz,
dat men in de omgeving van Nisj op
markten voor deze pruimenjenever met
15 tot 20 procent alcohol evenveel be
taalt als voor mineraalwater. Voor sli
bowitz met een alcoholpercentage van 30
tot 40 betaalt men iets meer dan één
gulden per liter.
kind terug in zijn bedje en gaat op
Dezoek bij de moeder in het ziekenhuis.
Tegen haar zegt hij: „Je moet me ge
loven, lk heb hem doodgeslagen". Zij
gelooft het niet.
Na het ziekenhuisbezoek gaat hij om
elf uur naar bed. Hij neemt Nico bij
zich. Het kind leefde toen nog, want
het heeft naar zijn moeder gevraagd
De verdediger spreekt van een „on-
machtbeleving", die dan uiteen spat in
een explosie. In zijn drift heeft de man
te hard geslagen. Hij wijst op het infan
tiele gedragspatroon van de beschuldigde
en houdt de rechtbank voor, dat dood
slag niet bewezen is. En of de rechtbank
er rekening mee wil houden, dat de
man al bijna zeven maanden lang in
voorarrest zu.
Maandag 22 december zal de recht
bank uitspraak doen.
(Van onze correspondent)
MADRID jOp 1 april krijgt Spanje
misschien zijn nieuwe konig. Op 1 april
a.s. zal prins Juan Carlos tot koning van
Spanje worden gekroond en deze maand
zal dit officieel bekend worden gemaakt,
volgens „welingelichte bronnen". Deze
bronnen werden geciteerd in het Spaan
se nieuwsweekblad „Mundo". „Mundo"
wordt gefinancieerd door Opus Dei, dc
rooms-katholieke lekenorganisatie, die
door vele leden van de nieuwe Spaanse
regering wordt gesteund.
t nu toe zijn alle geruchten aan
gaande het aftreden van generaal Fran
co en de aanstelling van de prins als
staatshoofd echter officieel ontkend. 1
april wordt in Spanje gevierd als dag
de overwinning van Franco in 1939
•an de beëindiging van de burger-
De berichten over de kroning mag
en niet als aprilmop afdoen. 1 april
heeft in Spanje niet dezelfde betekenis
als in Nederland of Engeland. Grappen-
dag is in Spanje 28 december.
Bisschoppen van
Spanje verwerpen
vakbewegingswet
MADRID (KNP) De Spaanse bis
schoppen verwerpen de wet op de vak
beweging, zoals die aan het parlement
ter goedkeuring is voorgelegd. Dit me
nen waarnemers te mogen besluiten uit
het communiqué, dat zaterdag in Ma
drid is uitgegeven. De bisschoppen her
halen wat zij in hun verklaring van ju
li 1968 hebben geëist: dat arbeiders
recht krijgen op vrije vakverenigingen,
en dat de wet over de katholieke begin
selen over de vakbeweging zal worden
aangepast.
De wet was al afgewezen door de
bisschoppen van Catalonië en door de
katholieke arbeidersbewegingen. Geëist
wordt met name autonomie van de
vakbeweging en eerlijke democratische
keuze van bestuurders.
(ADVERTENTIE)
Jaarkaart of
3-maandskaart 65+?
Als speciale nieuwjaars
attentie kunnen alle houders
van een 65+-kaart (ook van
een 3-maandskaart) op de
dinsdagen 13, 20 en 27 januari
helemaal vrij reizen.
De 65-f-kaart is dan uw
spoorkaartje 2e klasse.
s-k. -v voordelig
Aw urt met NS
Een dezer dagen heeft zich in de buurt van Oslo een treinongeluk voorgedaan
door een onverwachte „wegversmalling". Twee treinen reden gelijktijdig op
naar een station, tot ze te laat tot de ontdekking kwamen dat er maar voor
één van beide voldoende ruimte was- De treinen kwamen in de verdrukking,
maar niemand werd gewond.
PREMIER DE JONG:
Moeilijke
besprekingen
over uitbreiding
DEN HAAG (ANP) De Europese
topconferentie die 1 en 2 december in
Den Haag is gehouden heeft een bevre
digende formule gevonden voor de ter
mijn waar binnen de onderhandelingen
met kandidaatleden zullen beginnen, al
dus premier De Jong in een verslag aan
de Tweede Kamer over het verloop van
de topconferentie.
De premier acht het voorts van belang,
dat voor het eerst alle leden van de ge
meenschappelijke markt hebben onder
schreven dat bij de totstandkoming van
het financiële reglement de budgetaire
bevoegdheden van het Europese Parle
ment zullen worden versterkt,
De regering verwacht dat thans posi
tief zal worden gestreefd naar een pro
gramma dat het voortbestaan van Eura
tom zal waarborgen. Sprekend over de
uitbreiding van de EEG. schrijft de pre
mier dat het sinds de eerste besprekin
gen over de topconferentie duidelijk was
dat het welslagen voor een belangrijk
deel zou afhangen van de vraag of een
concrete beslissing zou kunnen worden
genomen over het openen van onderhan
delingen met kandidaatleden.
Frankrijk bleek aanvankelijk niet In
aiaat te zijn verder te gaan dan een alge
mene, zij het zeer positieve, bereidver
klaring om t.z.t. de onderhandelingen te
openen. De meeste andere aeiegataes,
waaronder de Nederlandse, achtten dit
oeslist onvoldoende.
In het licht van het aanvankelijke
Franse standpunt en van hetgeen aan de
conierentae is voorafgegaan inoet net re
sultaat oat ten slotte is bereikt als zeer
oelangnjk worden Beschouwd, aldus pre
mier De Jong. De zes regeringen hebben
in net slotcommuniqué niet alleen ver
maard dat de voorbereidende werkzaam-
neden tussen ae zes zo spoedig en zo snel
mogeujk kunnen woraen verricht en dat
zy m de meest positieve geest zuilen
piaats vmaen, maar zij zijn het ook eer»
geworden over een rcrmuie inzake de
De besprekingen over net gezamenlijke
stanapunt van de zes zullen ongetwljreld
nog moouyk zyn, aldus premier De Jong.
Een additionele waarborg dat zij niet
langer zullen duren dan strikt noodza
kelijk is, is de beperking dat de vooroe-
reiaenae werkzaamheden onontbeerlijk
moeten zyn voor net leggen van een ge-
meenscnappelljke basis voor onderhan
delingen. De premier wyst in dit veroand
tevens op de passage in het slotcommuni
qué volgens welke het definitieve karak
ter van de landDouwfinanciering m zo
verre is beperkt dat aanpassing met het
oog op nieuwe leden mogelijk blïjlt.
(ADVERTENTIE)
Suriname mag dan geen Sinterklaas hebben, het land heeft zijn Goedoe Papa en die is nagenoeg eender,
verjaardag op dezelfde dag en geeft b\j die gelegenheid presentjes aan zoete kinderen. Voor de andere k
Wrokomaneen soort Piet: van hetzelfde laken een zak.
(Van onze redacteur geestelijk leven)
DEN HAAG Een groot aantal katho
lieken, verontrust over de vormen die het
vernieuwingsstreven in de Kerk van ons
land is gaan aannemen, heeft besloten,
kanalen te scheppen, waarlangs de
ideeën van de grote middengroep der
katholieken meer bekend zullen worden.
Onder de naam „actiegroep wereldkerk"
presenteren zy zich vandaag door middel
van een advertentie in de dagbladpers.
De actiegroep is van mening, dat de
Nederlandse Kerk te intellectualistisch is
ingesteld en daardoor, in haar vernieu
wingsproces. aan de gewone problemen
van de gewone man voorbij gaat, zoals
het gebedsleven, de geloofsopvoerin'g, de
prediking van het geloofsgetuigenis enz.
Besloten is, een instituut op te richten
onder leiding van een dagelijks bestuur
en met een permanent secretariaat waar
de binnenkomende problemen zullen
worden behandeld. Een raad van 25 per-
sonen (zo verschillend mogelijk samen
gesteld in leeftijd, politieke richting en
beroep) zal hierbij van advies dienen.
Waar nodig zullen raad en bestuur over
leg plegen met kerkelijke leiders en met
vertegenwoordigers van katholieke insti
tuten; overal waar over de gang van
zaken in de Kerk beraadslaagd wordt,
zal, aldus de actiegroep, „de stem van het
midden klinken". Naast dit nationale
kader zullen plaatselijke en regionale
groepen worden gevormd om in kleiner
verband raad te geven.
De actiegroep Wereldkerk is van mening,
dat sommige vernieuwingspogingen in
ons land zich aan elke controle onttrek
ken. dat in prediking en godsdienst
onderwijs subjectieve meningen worden
verkondigd die „vaak opzichtig en door
zichtig verschillen van de boodschap die
Christus aan de Kerk heeft toevertrouwd",
dat nieuwe structuren worden door
gedrukt. die dan wel modern mogen
heten maar daarom niet „perse waarheid
bevatten". Terecht bestaat de vrees, al
dus de actiegroep, dat Nederland zich
steeds meer isoleert van de wereldkerk.
„De bezorgde katholieken blijven deze
verbondenheid met de wereldkerk echter
zien als een voorwaarde voor blijvende
vitaliteit".
De doorsnee-katholiek voelt zich in
deze kerk met extreme richtingen naar
links en naar rechts niet thuis en raakt
in verwarring. De actiegroep Wereldkerk
meent, dat de stem van deze midden
groep onder de Nederlandse katholieken
nauwelijks gehoord wordt omdat zij niet
over de middelen daartoe beschikt. De
actiegroep wil in deze leemte nu zo spoe
dig mogelijk voorzien.
Het ligt geenszins in de bedoeling van
de actiegroep Wereldkerk om zich
geïsoleerd op te stellen. Het gevaar voor
sectarisme of richtingenstrijd zou dan
reëel zijn. Hij wil juist door zijn initiatief
op landelijk, regionaal en lokaal niveau
een waarachtige dialoog bevorderen,
waarbij nu echter de stem van de mid
dengroep der katholieken de haar toe
komende ruimte krijgt.
Onder de ondertekenaars bevinden zich
verschillende hoogleraren en weten
schapsmensen, maar ook studenten,
voorts ook vertegenwoordigers van de
grote sociale organisaties, als NRV en
KNBTB. Dit betekent echter niet dat
deze organisaties zich achter deze actie
stellen.
In verband met de financiële trans-
Een Jaarkaart voor 1970 ls
ook al in december geldig.
Dus 13 maanden reisvoordeell
Profiteer ervan 1
Prijs f 50.- p.p. - echtpaar f 75.-,
Vraag ernaar op het station!
aoties, die gevoerd moesten worden rond
de plaatsing van advertenties en de uit
voerige correspondentie, is .door de actie
groep een stichting in het leven ge
roepen Het voorlopige bestuur daarvan
bestaat uit dr. W- Hoefnagels, oud-
staatssecretaris te Breda, die optreedt
als voorzitter; mevrouw L. van Thiel-
van Loon te Wychen, mevrouw M. J.
Sturm-Koning te Temeuzen, drs. W.
Kusters van het Kaski te Den Haag. de
heer J van Spaendonck, fabrikant te
Tilburg, en mr- J. Nioskens te Itteren,
verbonden aan de rechtbank te Maas
tricht.
Deze laatste, naar commentaar ge
vraagd. wees erop, dat de actiegroep
Wereldkerk „een voorlopige beweging
wil zijn, die zichzelf zo snel mogelijk
weer opheft Het ligt niet in de bedoeling
weer een nieuwe pressuregroep op te
richten. Wij maken ons echter bezorgd
over de gang van zaken in de Neder
landse Kerk: wij staan absoluut ver
nieuwing voor^ waarin pluriformiteit
een grote rol speelt, maar voelen er niets
voor, de band met de Wereldkerk op te
offeren aan enkele soms uitsluitend
Nederlandse verlangens. Wij willen de
grote traditie van het geloof geconti
nueerd ziien, dwars door alle vernieuwing
heen. Als de beweging wat breder ge
worden is, zullen wij ons meer concreet
uitdrukken Eerst willen wij zien, in
noeverre onze ideeën ook elders leven.
Daarom hebben wij de advertentie ge
plaatst in.alle Nederlandse bladen, die
zoveel mogelijk katholieken bereiken".