Richtlijnen gemengd huwelijk
VERKLARING BINNENKORT VERWACHT
ALPHA FOXTROT
NAAR BIAFRA
ONFEILBAARHEID BEPERKT
TOT DE PAUS AI II EEN
Door Syrië gevangen
Israëliërs (2) geruild
voor 13 Syriërs
Teruggevlogen
in gekaapte
Boeing
Zatopek kreeg
ontslag uit
legerfunctie
Eeuwenoude
strijd tussen
curialisten en
episcopalisten
PTT maakt
studie over
telefoonrust
ZATERDAG 6 DECEMBER 1969
DE LETOSE COURANT
PAGINA 5
„Open communie'
ook voor niet-
katholieken
Utrecht - Den Haag Binnenkort i
In Nederland een officiële verklaring t
verwachten aangaande het huwelijk lus
ke christenen. Deze kan beschouwd wor
•volg
:rklari
in de afgelopen jaren tussen de rooms-
katholieke kerk enerzijds en de Neder
landse hervormde kerk, de gereformeer
de kerken en de evangelisch-Luthersc
kerk anderzijds gegeven zijn. Direct na
deze verklaringen immers hebben de ker
ken besloten tot bestudering van geza
menlijke mogelijkheden en verantwoor
delijkheden ten aanzien van gemengd hu
welijk. intercommunie en ambt. De oecu
menische werkgroep „gemengd huwe
lijk" waaraan ook de remonstrantse
broederschap deelneemt, heeft nu een
rstel tot een verklaring over het ge
mengde huwelijk ingedi
paat en synodes. Deze z
over nader beraden, w:
ullei
dat de kerken door de erkenning
van eikaars doop. ervan uit dienen te
gaan dat ook in de huwelijken tussen
t ooms-katholieke en reformatorische
christenen „de gemeenschap in de Heer"
aanwezig is. Historische en culturele
verschillen in geloofsbelijden en -bele
ven der kerken hebben problemen in de
ze huwelijken ingevoerd. De problemen
spitsen zich toe ten aanzien van gebeds
leven, omgaan met de heilige schrift,
kerkbezoek, sacrementsbeleving, doop
en opvoeding van eventuele kinderen.
Wanneer de beide huwelijkspartners
lid blijven van hun kerk. zal de inze
gening plaats hebben in de kerk die de
huwende zelf. in overleg met de pasto
res, kiezen. Bij de inzegening zullen de
pastores van beide kerken aanwezig
zijn, maar de dienst wordt geleid door
de pastor van de kerk waar de plech
tigheid plaats heeft en volgens de or
de van dienst van die kerk. De zoge
naamde „oecumenische huwelijksinzege
ning", waarvan de laatste jaren nogal
i eikaars kerk-zijn.
Open communie
De vragen over doop en christelijke
opvoeding der kinderen (cautiones) zul
len voor de huwelijksinzegening met de
huwenden doorgesproken worden. Er
mogen geen andere vragen gesteld wor
den dan die voor de openbare viering
vastgesteld zijn. Wanneer de huwenden
de inzegening laten gebeuren in de kat
holieke kerk, kan een eucharistieviering
zigen,
testanten, volledig kunnen
(open communie). De deelname
holieken aan het avondmaal
huwelijksinzegening in een prostestantse
kerk plaats heeft, moet nog nader be
vies uitbrengen. De pastores van beide
kerken zullen, samen met de huwelijks
partners, overleggen, hoe de verdere
pastorale zorg uitgeoefend wordt. In elk
geval zal daarin aandacht moeten wor
den besteed aan respect en volle begrips
vorming van de partners
eucharistie en avondmaal. De
nadruk zal moeten liggen op het feit
dat de partners, als gedoopten, gezamen
lijk het geloof kunnen belijden en bele
ven ondanks hun verschil in kerklid
maatschap.
Over de doop en christelijke opvoeding
SCHIPHOL
kindergraf In
Zo luidt het begin van een schrijnende reportage in
woord en beeld over de luchtbrug van de kerken
naar de geblokkeerde hongergebieden in Biafra, uit
gegeven onder de titel „Alpha Foxtrot naar Biafra",
door Joint Church Aid Nederland*. Alpha Foxtrot is
pilotentaal, en betekent niet meer dan AF, de code
naam van een vlucht. Joint Church Aid Nederland
staat voor de gezamenlijke protestantse en katholieke
hulp, de Stichting Oecumenische Hulp aan Kerken
en Vluchtelingen en de Stichting Mensen in Nood -
Caritas. De reportage naar Biafra is opgedragen
aan de piloten, radiotelegrafisten en alle medewer
kers aan de luchtbrug, die al meer dan 4000 vluchten
strand op nauwelijks een uur vliegen van de
Nigeriaanse kust. Hij vertelt van de bedrijvigheid op
het vliegveld, de groei van de luchtvloot van de
kerken, het overladen van de goederx van de schepen
naar de pakhuizen, van de pakhuizen naar de vlieg
tuigen met de blauwe en gele vissen: de blauwe voor
de protestantse en de gele voor de katholieke kerk.
Hoe de ladingen worden samengesteld: stokvis, rijst,
melkpoeder en kindervoeding, elke nacht tweehonded-
duizend kilo. Honderd man in de weer voor laad-
en loswerk, en dan de mannen van de wilde lucht
vaart, die vliegen om het geld. Maar tochdit
is iets anders dan zakken cement vliegen in Venezuela,
zeggen ze.
In korte tekst en talrijke foto's wordt heft verhaal
van de vluchten verteld, van de weg die het voedsel
gaat naar de miljoenen hongerenden, naar de zieken
huizen, de vluchtelingenkampen en de kinderen.
Teveel om dood te gaan, te weinig om te leven.
Maar het helpt.
De reportage eindigt met een oproep: door te gaan
met giften, zoals Joint Church Aid door moet gaan
met zijn hulp. Joint Church Aid wordt afgekort als
iuuu viuvji.tci, JCA^ £n dat stMt afgekort als JCA^ dat staat voor
wat sommigen zeggen: Jesus Christ's Airlines. En
brug ontstond dat spot niet eens met de werkelijkheid.
rredig palmen- (*Uitg. Joint Church Aid Nederland, Utrecht, 3.50).
De Israëlische autoriteiten op hun
beurt hebben, op verzoek van het inter
nationale Rode Kruis, dertien Syriërs,
onder wie twee piloten, die in Israël
werden vastgehouden, vrijgelaten. Zij
werden ln Koeneitra, aan de Syrische be
standslijn, aan het internationale Rode
Kruis overgedragen nadat bekend was
geworden, dat de twee Israëliërs uit Da
mascus ln Athene waren aangekomen.
Volgens niet-officiële berichten uit Tel
Aviv zou de uitwisseling van gisteren het
begin zijn van een uitwisselingsprogram
ma van gevangenen tussen Israël, Syrië
en Egpyte. Israël zou een aantal Egyp
tische piloten en ongeveer vijftig Egyp
tische krijgsgevangenen willen vrijlaten
In ruil voor twee Israëlische piloten die
sedert enige maanden in Egypte worden
vastgehouden.
De Boeing werd op 29 augustus dooi
de keuze van de kerkelijke gemeenschap,
waarin de ouders hun kinderen zullen
laten dopen, bij de verantwoordelijkheid
gemeente of parochie, waar de bedie
ning niet geschiedt, een bekendmaking
en-of aantekening in het doopboek plaats
hebben. Bij de opvoeding diener.
ouders een positieve houding aan te 1
ken ten aanzien van het evangelie,
waarbij aldus de ontwerp-verklaring,
aangeraden wordt, dat voor het onder
wijs de keuze valt op een school
les gegeven wordt in de geest van
richtlijnen die over enige tijd te ver
wachten zijn van het secretariaat voor
de eenheid te Rome. In een voltallige
verèadering heeft dit secretariaat (no
vember jl.) in principe een soortgelijke
verklaring aangenomen. Het wachten op
de publikatie hiervan hangt samen met
het uitblijven van de nieuwe wetgeving
(instructie) ovte het gemengde huwelijk
vanwege de rooms-katholieke kerk. Zo
als bekend heeft de eerste bisschoppen
synode in 1967 om een spoedige wijzi
ging in de wetgeving gevraagd. In gro
te lijnen waren deze aan het begin van
de tweede bisschoppensynode in oktober
jl. gereed. De beklemtoning van de col
legialiteit die toen naar voren kwam
(in belangrijke zaken zal de Paus geen
beslissingen nemen tenzij na uitvoering
overleg met het wereldepiscopaat) heeft
Paulus VI ervan weerhouden, zijn in
structie uit te geven. Hij heeft nu aan
een zestiental bisschoppenconferenties
gevraagd, de voorgestelde wetswijziging
krititsch onder de loep te nemen. Is het
resultaat daarvan bekend, dan zal (wel
licht over een maand of vijf) de nieuwe
wetgeving vrij gegeven worden en kan
de pastorale verklaring van het secreta
riaat voor de eenheid terstond volgen.
In de nieuwe wetgeving wordt, vol
gens deskundigen, rekening gehouden
met de wensen die de eerste bisschop
pensynode ten aanzien van het gemeng
de huwelijk geuit heeft. Dat komt dan
op een soepeler houding i
de ouders zal
niet meer gevraagd worden, dat hun
kinderen katholiek worden opgevoed
gedoopt, maar christelijk, en op een v
ruiming van de volmachten der bisschop
penconferenties om te dispenseren in de
zogenaamde
zeggen in de vorm der huwelijksinzege
ning. Op grond van deze nieuwe inzich
ten heeft 't Nederlands episcopaar reeds
langer een en ander in praktijk gebracht,
zodat de nieuwe wetgeving waarschijn
lijk voor de situatie in ons land
lijks enige verandering betekent.
de Olympische Spelen van 1952 in Hel
sinki drie gouden medailles won, is ont
slagen van zijn functie in het Tsjecho-
Slowaakse leger. Volgens het Tsjechi
sche persbureau CTK verliest Zatopek
zijn rang wegens „het onthullen van
specifieke legergeheimen en het ge
regeld verstrekken van onjuiste infor
matie hetgeen in strijd is met de wette
lijke normen".
Volgens een verklaring van het Tsje-
eho-Slowaakse ministerie van Defensie
zou Zatopek aan westerse nieuwsbladen
gegevens over president Ludvik Svo-
boda en de minister van Defensie Martin
Dzur hebben verstrekt. Die gegevens
zouden gébruikt zijn om deze hoge func
tionarissen is diskrediet te brengen.
Eerder dit jaar trok Zatopek zich al
terug uit het Tsjechische Olympische
Comité. Ook werd hem het "lidmaat
schap van de communistische partij ont-
Hamrin debuteert
tegen Ajax
NAPELS Giuseppe Chiappella. de
coach van Napoli, tegenstander van Ajax
in het toernooi om de Runners-Up Cup,
heeft vandaag meegedeeld, dat de Zweed
se veteraan Kurt Hamrin (35) zijn debuut
oor Napoli zal maken in de wedstrijd
egen Ajax.
Op Hamrin, deze week van AC Milan
ekocht, rust de taak om Napoli uit het
slop te halen. De r'ab '.uat op het ogen
blik 14e in de Italiaanse voetbalcompe
titie en heeft in tien wedstrijden slechts
punten behaald. De voorhoede heeft
slechts vijf doelpunten kunnen maken en
dus dringend behoefte aan verster-
Loting KNVB-beker
Excelsior
DEN HAAG De loting voor
tweede ronde van de KNVB-beker
zondag 14 decembre na afloop van
bekerwedstrijd Excelsior—Holland Sp<
in de bestuurskamer van Excelsior w»
(ADVERTENTIE)
Uw reisgenoot naar elke bestemming is King.
Elke King pepermunt is namelijk een „rondje energie"
waardoor vermoeidheid minder kans krijgt. Omdat
King stimuleert en activeert. Natuurzuivere
King houdt monden fris en mensen monter.^
Israël naar Syrië ge
ëscorteerd door Israëlische straaljagers,
die echter met het oog op de veiligheid
van passagiers en bemanning geen hulp
konden bieden.
Aan boord bevonden zich 101 passa
giers. Na de landing ontplofte een tijd
bom. waardoor de stuurcablne werd be
schadigd. De passagiers e
danken aan de bemoeienissen
het internationale Rode Kruis en van de
luchtvaartmaatschappij. Zij vertrokken
ln de inmiddels gerepareerde Boeing.
Nieuwe radarinstallatie
Rijksluchtvaartdienst
(Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De rijksluchtvaartdienst
krijgt een nieuwe radarinstallatie. waar
mee vliegtuigen op een afstand van bijna
300 km worden waargenomen. Binnen
deze afstand zullen de verkeersleiders op
Schiphol de vliegtuigen tot een hoogte
van 20 km op hun radarschermen kunnen
zien. De nieuwe installatie komt te staan
tn de buurt van Herwijncn bij Leerdam.
Zij zal rond de jaarwisseling 1970'71
tn gebruik worden genomen.
snuft Her-
i de P.T.T.
GLopik met straalzenders doorgezonden
naar Schiphol. Ook het Euro-controlcen
trum in Maastricht zal van de nieuwe
tnstallatie gebruik kunnen maken.
Als de nieuwe installatie klaar is, heb
ben de verkeersleiders van Schiphol twee
langeafstandsradars ter beschikking. Tien
(aar geleden werd al zo'n installatie voor
het oude Schiphol gebouwd In het Am
sterdamse bos.
Op de luchthaven Rotterdam heeft de
rijksluchtvaartdienst een nieuwe baken-
Installatie voor landingen in gebruik ge
nomen- De oude apparatuur voldeed niet
meer bij slecht weer, vanwege de hogere
eisen van nauwkeurigheid die tegen
woordig aan het landen worden gesteld.
Honderd
jaar
geleden
DEN HAAG Honderd jaar geleden, om precies te rijn: op
8 december 1869, begon in Rome het eerste Vaticaanse
concilie. Het is de geschiedenis ingegaan als het concilie van
de pauselijke onfeilbaarheid. Op 18 juli 1870 iramera. toen
de discussies over de plaats van de paus in de Kerk afge
sloten waren, werd de onfeilbaarheid van de paus gedefi
nieerd: „De bisschoppen van Rome ztfn uit zichzelf, en niet
toelichting in hel conciliedocum
diging van dit dogma ging het
discussie over de eigen aard vi
genoeg werd aan deze discussie
door het uitbreken van de Frai
verovering van Rome door Italia
werd het concilie geschorst
nt. Na de plechtige afkon-
i de bisschoppen. Jammer
een abrupt einde gemaakt
-Duitse oorlog en door de
nse troepen. Op 20 oktober
is nadien niet meer
Aan de dogmaverklaring van 1870 ging
een felle discussie vooraf van de 774 con
cilievaders. Onder hen bevonden zich de
Nederlanders Schaepman en Zwijsen,
bisschoppen van Utrecht en Den Bosch.
Lang niet alleen waren vóór de dogma
verklaring. De druk der omstandighe
den en de politieke wrijvingen tussen de
vertegenwoordigers uit Frankrijk en
Duitsland deze laatsten met o.m. de
Italianen in hun kielzog hebben de
dogmaverklaring gepousseerd. Daarmee
werd, althans dit dacht men, een ein
de gemaakt aan de al eeuwenoude
strijdvraag tussen „episcopalisten" en
„curialisten". Reeds in de derde eeuw
stonden bisschop Cyprianus van Kartha-
Rome tegenover el
ite zag de Kerk als de
van bisschoppelijke ge
meenten, waarbij het accent viel op de
gelijke autonomie van alle bisschoppen.
De laatste daarentegen beschouwde de
Kerk als een strak geleide eenheid, waar-
•an het hoofd bij uitnemendheid de bis-
ichop van Rome, de paus, is. In de
loop van de eeuwen kreeg de laatste op-
al bracht ze zieh-
Het benervwerk van de twintigjarige
Lynda Goldstraw uit Birmingham
wordt door haar chefs hogelijk
gewaardeerd. Wee je gebeente als
je Lynda een beentje wil lichtenDe
verzekeringsnuiatschappij zal het op
zijn beurt doenLynda, die panty
kousen presenteert e
haar onderdanen ver
miljoen gulden. En
oog lopende gedeelte
i showt, heeft
ekerd voor een
jm het in het
komen het nodige cachet i
laat zij zich i
Chitty 1
Tsjechen in finale
Koning Gustaafbeker
KEULEN Tsjecho-Slowakije heeft
zich gisteravond geplaatst voor de finale
van het tennistoernooi om de Koning
Gustaafbeker. De Tsjechen Kubal en
Zednik versloegen Cox en Curtiss in het
beslissende dubbelspel met 6—2, 6—8.
In de finale
vinnaar van West-DuitslandZweden,
vaar ook het dubbelspel de beslissing
noet brengen. De Westduitser Bungert
von binnen veertig minuten van Hake
Zahr met 7—5 en 6—3 maar de Zweed
>ve Bengtsson bracht de stand in even-
'icht. Hij won met 11—13 en >—6 van
Christiaan Kuhnke
atting de
:elf in discrediet door de soms onmo
gelijke houding van de pausen.
In de negentiende eeuw leeft de vete
veer in voile omvang op. Paus Pius IX
achtte het zelfs raadzaam, een concilie
ijden. Hij schreef „In ge
meenschappelijk overleg en met vereen-
krachten moeten de noodzakelijke
hulpmiddelen worden gevonden voor de
helaas zo talrijke kwalen, waaronder
de Kerk lijdt". Hij doelde daarmee op de
democratische en liberale godsdienstige
en staatkundige stromingen. Rome was
niet tevreden met de mentaliteit van de ka
Franse Kerk. De verklaring van de Gal-
licaanse clerus over de kerkelijke macht. 1
door Bossuet opgesteld en door Lode- §a;
wijk XIV tot staatswet verheven, trok j
in de negentiende eeuw nog veel aan- sla
hangers onder de Franse bisschoppen en
staatslieden. Volgens deze verklaring
beschikt de paus alleen over geestelijke
macht, niet over burgerlijke. Verder zei
de clerus, dat het algemeen concilie bo
ven de paus staat, en dat de paus zich
niet met de oude gewoonten en gebrui-
de Franse Kerk mag bemoeien.
onfeilbaarheid van de paus. Wat tot
toe ingebed gelegen had in de on
feilbaarheid der gehele Kerk, wordt in
1870 uit de traditie gelicht en gesteld te
genover de inbreng van de totale kerk
gemeenschap.
De vreugd* over de dogmaverklaring
was reeds in 1870 gematigd. Her en der
scheidden zich groepen af in nationale
Kerken, die zich in 1889 verenigden
Unie van Utrecht, waarvan de oud-ka
tholieke Kerk in Nederland de moeder
is. Anglicaanse en orthodoxe Kerken, die
zich nog altijd sterk aan de Roomse
Kerk verwant voelden, keerden zich nu
volledig af. Voor hen betekende het dog
ma van 1870 de ontkenning van het auto-
gezag der bisschoppen, die in de
•lieke traditie toch altijd gezien wa
pen hun aanspraak op medezeggenschap
in pauselijke beslissingen op de mede
verantwoordelijkheid in het gezag van
de universele Kerk te kennen gegeven.
Paus Paulus VI geeft blijk, deze wens
te verstaan. Einde november heeft hij
een begin gemaakt met de vorming van
een bisschoppensynodesecretriaat, dat
uit vijftien, door het wereldepiscopaat
te kiezen, bisschoppen bestaat, aange
vuld met drie door de Paus zelf aan te
wijzen bisschoppen. Dit secretariaat zal
door iedere synode opnieuw worden sa
mengesteld. Het zal niet aan de Ro
meinse curie gekoppeld worden, en heeft
directe verbinding met de
tot taak. in
Paus te staa
te informere
wereldepiscopaat.
betekent dat het einde
:uriale gezagsstructuur, w
bisschoppen de
In geloofszaken heeft de paus
zonderlijk grote inbreng, aldus de ver
klaring, maar zijn besluiten zijn pas
bindend en onfeilbaar als ze de instem
ming hebben gekregen van de hele Kerk.
Deze Franse houding, die ook elders
weerklank vond, moest in het eerste Va
ticaanse concilie bestreden worden: van
daar de overaccentuering van de macht
standige lokale kerken en voorstanders
van gecentraliseerd gezag, is niet opge
houden. Het tweede Vaticaanse concilie
trachtte in 1964—1965 de eenzijdige na
druk op de onfeilbaarheid van de paus
Kerk spraken de bisschoppen op de eer
ste plaats van de onfeilbaarheid van de
gehele Kerk en over het collegiale gezag
der bisschoppen.
Uit deze onfeilbaarheid van het volk
Gods volgt dan de representatieve on
feilbaarheid van de paus, die ln
de discussie van de Kerk een be
slissende rol speelt.
En nog maar pas geleden, tijdens de
buitengewone bisschoppensynode van ok
tober jl. in Rome, hebben de bisschop-
Het ligt in de lijn van de verwach
ting dat de eerst volgende bisschoppen
synode het punt van de pauskeuze aan
de orde zal stellen. Zoals bekend werd
dit stokpaardje van de Belgische kar
dinaal Suenens reeds in twee van de na-
gen gespreksgroepen tijdens de laatste
synode onder de loep genomen. Met Sue
nens was men de overtuiging toegedaan,
dat niet het kardinalencollege, maar de
bisschoppensynode de pauskeuze dient
te verrichten. Het kardinalencollege im
mers is, in tegenstelling tot de synode
geen vertegenwoordiging van 't wereld
episcopaat, maar een luxe-instelling van
zeer eerbare en verdienstelijke mannen:
een soort raad van state tegenover het
kabinet. Vanzelfsprekend is, dat een
pauskeuze door de bisschoppensynode in
de richting van collegiaal gezag gaat.
Gaan paus en synode samen de
gang van zaken in de kerk be
de huidige
van de bureaus. Een dergelijke evolut:
zou tegelijk een nieuwe interpretatie
van het onfeilbaarheidsdogma inhouden.
Wie de onfeilbaarheid, in navolging
van het tweede Vaticaanse concilie en
de bisschoppensynode, in de totaliteit
van de Kerk legt, als opdracht en ver
antwoordelijkheid. hoeft daarmee geens
zins beschuldigd te worden van aantas
ting der eenheid in de Kerk. De syno
devaders hebben daarop in oktober jl.
eveneens uitdrukkelijk gewezen, toen zij
keer op keer herhaalden, dat geen van
hen het bindende" primaatschap van de
paus betwist.
Andere kerken, zoals die uit de Unie
van Utrecht en uit de orthodoxie, vol
gen dit gebeuren op de voet. Voor al
deze van oorsprong katholieke kerken is
immers de plaats van de paus het knel
punt in de verhouding tot Rome. De
meeste van hen hebben geen bezwaar
er tegen om de bisschop van Rome als
de „primus inter pares" (de eerste on
der zijns gelijken) te beschouwen, als
een ereprimaat met zwaarwegende en
bindende kracht.
De minderheid, die in 1870 de dog
maverklaring niet kon tegenhouden is
na honderd jaar een meerderheid aan
het worden. Dit is van beslissend be
lang, niet alleen voor de rooms-katholie
ke kerk zelf, maar ook voor de andere
kerkei
:atholic
KARDINAAL SUENENS
DEN HAAG De P.T.T. maakt
uitgebreide studie van de praktische n
gelijkheden die de schakelcompnters
taalde tijd kan blokkeren.
Wie nu enige tijd rust in zijn telefoon-
oestel wil hebben, moet een „stekker-
oestel" nemen, zodat hij de stekker naai
eruit kan trekken. Andere moge-
woordapparaat aanschaffen. De nadelen
echter zijn het werk dan wel de kosten
die deze oplossingen met zich meebren
gen.
In België heeft de telefoondienst enige
maanden geleden het besluit genomen een
telefoonrust via de computer in de cen
trales in te stellen. Volgens de Neder
landse P.T-T. zal het nog wel enige tijd
duren voor de technische mogelijkheden
van de computer als telefoonrust in ons
land toegepast zullen worden. Andere
mogelijkheden van de telefoon in de toe
komst zijn bijvooorbeeeld zich per tele
foon laten wekken en telefonisch gireren.
