63000
BEDDEN
Computer vervangt zowel
babysit als directeur
ZATERDAG 6 DECEMBER 1969
Voor
slachtoffers
van oorlog
en rampen
Tientallen brancards staan hoog opgetast.
i-GRAVENZANDE „Als onverhoopt een oorlog uitbreekt, met conventio
nele wapens of met kernwapens, dan is het te verwachten dat zeer veel
gewonden zullen vallen. Daarom dienen we er nu reeds in vredestijd voor te
zorgen dat voor het hospitaliseren van deze gewonden de grootst mogelijke
voorzorgen in acht worden genomen. We zijn ons er echter wel van bewust
dat in geval van een zware kernoorlog lang niet alle gewonden een behoor
lijke ligging, medische verzorging en verpleging kunnen krijgen. Dat is een
utopie, wel proberen we binnen de grenzen van het mogelijke de optimale
behandelingsmogelijkheid te scheppen".
Reserve
ziekenhuizen
voor
moeilijke
tijden in
magazijnen
Dit zegt mr. Th. C. van den Broek,
hoofd van de afdeling volksgezond
heid in buitengewone omstandigheden
(V.I.B.O.) van het directoraat-generaal
van de Volksgezondheid van het minis
terie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid. Deze afdeling werkt al onge
veer dertien jaar aan de opbouw van
een systeem dat het mogelijk' maakt
slachtoffers van oorlog of grote rampen
op te vangen en te verzorgen.
Ruim tien jaar geleden is de „zieken
huisorganisatie in buitengewone om
standigheden" in het leven geroepen
de ziekenhuizen zeventienduizend bed
den toe te voegen met alles wat daarbij
hoort om een optimale behandelings
mogelijkheid te krijgen. Deze bedden
met toebehoren zijn aangeschaft door
het rijk en opgeslagen in magazijnen,
verspreid over geheel Nederland".
Behalve bedden zijn in deze gebouwen
opgeslagen infusiemateriaal, genees- en
verbandmiddelen, brancards, stralings-
apparatuur en vele andere verplegings-
artikelen. Daarnaast staat uitrusting
opgeslagen voor het formeren van
mobiele Chirurgische teams. Tot nu toe
staan in Nederland eenenveertig van
deze magazijnen, verspreid over acht
tien vestigingsplaatsen. Bijzondere
maatregelen zijn genomen om de opge
slagen goederen ook gedurende een
langdurige opslagperiode in zo perfect
mogelijke toestand te houden. Zo wor
den temparatuur en vochtigheid in de
magazijnen geregeld met een soort air
conditioning. Terwijl bij de verpakking
van materialen, een bijzonder soort
papier wordt gebruikt: laminaat, dat
Tweehonderd
noodbeddencentra
gevormd
is kraftpapier met aan de binnenzijde
plastic, hetgeen een vochtwerende wer
king heeft.
De zeventienduizend bedden van het
„hospitalïsatieplan 1" worden in bui
tengewone omstandigheden vanuit deze
magazijnen naar de ziekenhuizen ver
voerd, en voorzover ze daar wegens
gebrek aan ruimte niet geplaatst kun
nen worden, worden ze opgesteld in
andere gebouwen in de naaste omge
ving van de ziekenhuizen.
Een afzonderlijke sector van de afde
ling heeft deze annexen, zoals ze
worden genoemd, nu al opgezocht en
gekeurd en de provinciale coördinatie
commissie vordering gebouwen heeft er
een claim opgelegd, zodat ze onmid
dellijk gevorderd, ontruimd, schoonge
maakt en ingericht kunnen worden.
dit plan heeft men naar geschikte ge
bouwen' gezocht, waarop een claim
rust, zodat ze na een bepaalde paraat-
heidsfaze ontruimd en ingericht kun
nen worden.
Tussen het zeventienduizendbeddenplan
en het noodbeddenplan zijn enige dui
delijke verschillen. Bij het eerste valt
men terug op een bestaande organisatie
van ziekenhuizen en bij het tweede kan
men nergens op terugvallen, dan alleen
op lege gebouwen. Daarom ook is voor
het noodbeddenplan veel meer mate
riaal aangeschaft en ook enig instru
mentarium om kleine ingrepen te kun-
Het tweede verschil is dat het bij het
eerste plan om echte ziekenhuisbedden
gaat, terwijl voor het tweede plan
stapelbedden zijn ontwikkeld van een
bijzondere constructie, waarbij reke
ning is gehouden met de eisen van de
verpleging. Daarnaast bestaat de per
soneelsvoorziening in de noodbedden
centra uit verpleegkrachten en een arts
voor de medische supervisie. De be
handeling in de noodibedden heeft als
regel ten doel een verergering van de
toestand van de patiënt te voorkomen
opdat bij latere doorvoer naar een
ziekenhuis kans op succesvolle behan
deling mogelijk blijft.
In het magazijn in Alphen aan den Rijn liggen ondermeer tonnen opgeslagen
drinkwater kan worden bewaard. Rechts een noodaggregaat.
In totaal zijn nu op papier tweehonderd
noodbeddencentra gevormd, met ieder
honderd vijftig ligplaatsen, bestaande
uit vijfenzeventig stapelbedden (twee
ligplaatsen in één stapelbed). De leiding
over elk van deze centra wordt ge
vormd door vijf personen, het kern-
personeel: directrice, adjunct-directrice,
administrateur, hoofd van de huishou
ding en hoofd van de technische dienst.
Er is naar gestreefd deze vijf nu al
aan te wijzen via de kruis- of maat
schappelijke verenigingen en derge
lijke. Andere verplegende hulpkrachten
zullen zoveel mogelijk uit de naaste
omgeving moeten worden gerekruteerd
en het hoofd van de V.I.B.O. acht het
van groot belang dat zoveel mogelijk
medewerking wordt verkregen van
plaatselijke instellingen, inrichtingen,
organisaties en particulieren.
Zo wil men een beroep doen op de
oud-verpleegsters onder wie er velen
zijn van wie men de woonplaats niet
weet, omdat ze na het beëindigen van
hun loopbaan, door huwelijk of anders
zins, „verdwijnen". Bij de volkstelling
van 1970 hoopt men te kunnen registre
ren hoeveel oud-verpleegsters er leven
Met de heer W. Wenting, hoofd bureau,
opslag, beheer en aanschaffingen van
de V.I.B.O., hebben we twee maga
zijnen bezocht, één in 's-^Gravenzande
en één in Alphen aan de Rijn. Het
complex in 's-Graveneande is pas sinds
kort. in gebruik. Het staat onopvallend
op het nieuwe Industrieterrein van
Vanuit
's-Gravenzande
worden
ziekenhuizen
in Den Haag
en Rotterdam
bevoorraad
a be-
Intelligent
mechanisch
denktoestel
met feeling
(Van
•edacteuri
dat
Beperkte mankracht
Mr. Th. C. van den Broek
je loopt veelal tegen de muu
op
alle ziekenhuizen die Neder
land rijk is, zo'n tweehonderd vijfen
vijftig k tweehonderd zestig, deelnemen
op basis van vrijwilligheid. Deze zie
kenhuizen beschikken gezamenlijk over
tweeënzestigduizend bedden. Bij oorlog
of rampen kan de helft van het aantal
zieken naar huis gestuurd worden,
omdat de aard van hun ziekte toelaat
dat zij ook eventueel thuis zoveel moge
lijk de verzprging kunnen krijgen die
zij nodig hebben. Op die manier komen
er éénendertigduizend bedden beschik
baar voor de slachtoffers van oorlog
of rampen.
„Dit", aldus de heer Van den Broek,
„is absoluut onvoldoende. Daarom is in
1958 een begin gemaakt met het zoge
naamde „hospitalisatieplan 1", om aan
t studies hebben v
Van den Broek,
izienlijke vergrotin
geleerd", aldus
daar, als gevolg van de beperkte man
kracht, met name de medische behan
deling ontoereikend is. Daarom is de
regering nu bezig met een tweede pro
ject, het „hospitalisatieplan 2", ofwel
het noodbeddenplan, dat beoogt het
creëren van noodbeddencentra, waarin
gewonden voorlopig kunnen worden
ondergebracht zolang voor hen nog
geen plaats is in de ziekenhuizen. Zij
zullen hierin geen volwaardige medi
sche behandeling kunnen krijgen we
gens het tekort aan medici, maar wel
wordt gestreefd naar een zo goed
mogelijke verpleging en verzorging,
vooruitlopend op een verdere medische
bëhandeling".
Dit noodbeddenplan, waarmee in 1965
is begonnen, wordt in verschillende
etappes ten uitvoer gebracht. Momen
teel is men bezig met de eerste etappe:
DEN HAAG Het zal niet zo lan»
meer duren, of de computer is de men:
in de meeste opzichten de baas. Mei
hoort bij futurologen de laatste tijc
nauwelijks meer de kreet „een compu
ter heeft geen verstand". Want steed:
duidelijker blijkt dat de computer ii
staat is alle laken van de menseliiki
hersens over te nemen
Nog een jaar of tien, en de huidig
ven toe zal de computer in bijvoorbeeld
bedrijven net zoveel invloed hebben als
nu een directeur. Naar beneden, in het
zal de computer de taken van
bepaald kuchje van een kind betekent
dat het kattekwaad in de zin heeft, of
dat een bepaalde manier van ademen
wil zeggen dat het ziek is. Na afloop
krijgt de computer dan te horen, dat hij
fout heeft gedaan. Hij zal precies ont
houden wat daaraan voorafging. Zowel
de dingen die in verband staan met het
kattekwaad als de dingen die er niets
mee te maken hebben
De dingen die er niets mee te maken
hebben, komen bij de volgende keei
dat het kind kattekwaad uithaalt niet
terug: het kuchje echter wel. Na een
paar keer weet de computer dat. en kan
wen, Een computer die zo een maand
i huis
:al de
uders
lijk
De huishouding is tegen die tijd volle
dig geautomatiseerd. De computer zorgt
voor een gevarieerd menu. bestelt wat
daarvoor nodig is bij de comouter van
de leverancier, en kookt en braadt alles
precies op tijd, bijv. na een telefoon
tje van meneer, dat hij klaar is met zijn
werk en naar huis komt. Na het eten
kunnen de ouders rustig nog even weg
gaan. De computer speelt voor babysit
Elk geluid dat de kinderen maken,
wordt door de computer geanaliseerd
en zodra er iets mis is, worden de
ouders, of als die niet bereikbaar zijn.
de buren, gewaarschuwd.
Leerperiode
Misschien dat zo'n computer in het be
gin nog wel eens een foutje maakt. De
kinderen beter kennen dan de ouders
zelf. En is de computer voordat hij naai
dat gezin komt nog bij een opvoedkun
dige in de leer gegaan, dan zal hii
veel beter dan de ouders in staat zijn
de kinderen op te voeden. Hij kent de
kinderen beter, weet beter hoe te reage
ren, verliest nooit zijn geduld en trekt
niemand voor. Zijn stem is altijd vrien
delijk, maar als z'n opvoedkundige ken
nis hem zegt boos te klinken, dan doe:
hij dat. De computer zal ook meegroei
en met de kinderen. Als ze zes zijn.
kunnen de gegevens over kleuteropvoe
ding vervangen worden door „school'
vakken als rekenen en lezen.
Feeling
Ook op de computer die voor directeur
zal kunnen spreien hoeven we niet lang
meer te wachten. Steeds meer wordt
duidelijk dat feeling
exclusief bezit van de
ling en intuïtie blijken wel degelijk in
verband te staan met ervaring. Wordt
een besluit genomen op basis van een
hoop vroegere feiten, dan is sprake van
ervaring ligt slechts een enkel, on
belangrijk schijnende herinnering eraan
ten grondslag, dan spreken we van fee
ling Dat klein feitje ligt bij ons opge-
niet beseffen een besluit te nemen da*,
op ervaring berust
Computers met hun onfeilbare, nooit
iets vergetende, geheugens onthouden
alles wat in het bedrijf gebeurt precies
Moet er een beslissing genomen worden
dan zal hij alles wat belangrijk kan zijn
ooi die beslissing nagaan Hoe soort
gelijke beslissingen vroeger uitgepakt
hebben. Wat de gevolgen van deze be
slissing kunnen zijn, ook zonder allerlei
mogelijke veranderingen van bepaaldi
omstandigheden.
Een eenvoudig voorbeeld hiervan is een
computer die de prijs bepaalt. Is hel
orodukt duur, dan zal er niet veel van
verkocht worden; op elk verkocht pro
dukt wordt echter goed verdiend. Is
iet produkt goedkoop, dan worden ei
eel verkocht, maar met een lagere
winstmarge. De computer zal het ideah
Hij houdt daarbij rekening met eer
mogelijke devaluatie, met een soortge
lijk produkt van de concurrentie, met
een verandering van de smaak van het
publiek enz. Zelfs het succes van een
geheel ander produkt, van een andere
firma, heeft invloed op de besluitvor
ming van de computer. Een mens die
met al die dingen rekening houdt, noe-
intelligent. Een computer kan
zijn. Fee- liet echter ook.
1 Directeur Computer
deze sterk uitbreidende gemeente
staat uit drie gebouwen, elk van éénen- I
twintig bij vijftig meter, met een per
magazijn moet in buitengewone om
standigheden de ziekenhuizen in de
zuidwesthoek van Zuid-Holland voor
zien van het nodige extra-materiaal,
met name de ziekenhuizen in Den Haag
en Rotterdam-noord.
De goederen staan er opgeslagen in
vooraf gereedgemaakte standaard
assortimenten, in volgorde van uitgifte-
Elektrische vorkheftrucks staan gereed
om het materiaal op vraohtwagens te
laden, die via brede rijbanen tot vlak
bij de gebouwen en zelfs naar binnen
kunnen rijden. Voor de opslag van
geneesmiddelen is een klimaatkamer
ingericht waar onder een gemiddelde
temperatuur van tien graden Celsius
de geneesmiddelen worden bewaard.
De magazijnen zijn nog niet geheel
ingericht. Dat zijn wel de twee maga
zijnen in Alphen aan de Rijn, die vol-
gestapeld staan met vele artikelen,!
zoals kisten met citras, glucose, ge
droogd plasma, zoutsolutie, macrodex
Voorts ontelbare artikelen die in nood-
omstandigheden van dienst kunnen
zijn. Niet alleen brancards, dekens
tonnen waarin drinkwater kan worden
opgeslagen, maar ook ouderwetse
stormlantaarns, die gebruikt kunnen
worden als de elektriciteit uitvalt.
Het moet mr. Van den Broek van
hart dat hij met zijn medewerkers bij
het opbouwen van dit waterdiohte sys
teem behalve veel medewerking, vaak
onverschilligheid ontmoet. „Er zijn
mensen die schamper doen c
gehele organisatie en het nut
twijfel trekken. Als dat kwajongens
zijn, haal je je schouders op
verder. Maar ook bij andere
die op grond van hun ontwikkeling
beter tot oordelen in staat dienen
zijn en die op de een of andere wi
met deze organisatie te maken krijgen,
loop je vaak tegen mui
wordt het moeilijk werken. Overigeni
is ons werk natuurlijk niet zo erg ple
zierig. Je wordt voortdurend geconfron
teerd met oorlogsbeelden en anders
ellende. Als ik jonger zou zijn, zou ik
er niet aan zijn begonnen".
JAN DELFGAAUWj
