WAAR
IK DAT 1
slOU
ALLEMA/
\L
VOORr
r li
(ww&
Raadsels
rond 27
bitterballen
opgelost
„IK WIL NU EINDELIJK EENS EEN PRIVE-LEVEN, EEN DAG
THUISZITTEN, ME VOL LATEN LOPEN ALS IK DAT WIL"
AMSTERDAM „Zo, meneer wil dus per se weten, hoe dat
nou zat met die bitterballen. Het waren er veel te veel om
echt op te eten, zeg je. Akkoord, de show is nou voorbij, we
hebben hem 650 keer gespeeld, hij is op de televisie geweest
en ik wil het nou wel zeggen. Voor de draad ermee Willem.
Als je het me zes maanden terug had gevraagd, zou ik „neen"
hebben gezegd, want een artiest moet nooit zijn geheimen ver
raden, nooit in zijn keukentje laten kijken. Weet je, hoeveel
mensen me hebben opgebeld om te vragen, hoe ik dat nou deed
met die ballen? Man, dat intrigeerde die luitjes enorm. Die
zagen Sonneveld op zijn dooie gemak 27 smakelijke ballen op
vreten en dan weer gewoon een liedje zingen. Zonder te
hikken. Dat was nog nooit vertoond, dat zette de burgerij
verschrikkelijk aan het denken. Kijk, een portie van acht,
pakweg tien prop je met kunst- en vliegwerk nog wel achter
je kiezen en als ie dan het bovenste knoopje van je overhemd
los maakt en je day op half zeven schuift, is het ook nog mo
gelijk om er een deuntje uit te persen. Maar nou vijftien, nou
twintig om maar niet te spreken van 27. Zeg dat nou eens heel
langzaam, 27 bitterballen. Dan ga je toch heel mooi kokhalzen.
Jij, net zo goed als ik. Ik moet er ook niet aan denken, dat er
echt vlees in had kunnen zitten.
Akkoord, we zijn het er dus over
eens, dat het allemaal nep was.
Die ballen waren gewoon hol en
alleen het korstje was van ouwel.
Hetzelfde spul. waar ze hosties
van maken. Elke dag werden ze
door mijn secretaresse vers gebak
ken, want als ouwel te oud wordt,
is het ook net stopverf. Het goeie
mens had dus 650 dagen de pan
met vet klaar staan en als we in
de auto stapten, dan kregen we
de verse ballen in een pannetje
mee. Zevenentwintig stuks. Of
zesentwintig, daar moet je me
achteraf niet op vast pinnen. Het
mens kreeg er de zenuwen van
en ze was ook als een kind zo
blij, toen ik er een punt achter
zette. De volgende dag ga ik
naar haar toe en zeg: ..We
hebben een ongelooflijk leuk plan
netje. In die nieuwe musical heb
ben we een scene ingelast, waar
Leen Jongewaard dertig ballen
gehakt achter elkaar opeet. En
nou dacht ik, dat jij". Verder
kwam ik niet eens. ,.Ik bak niks
meer", schreeuwde ze, „je zoekt
maar een ander". Het is een schat
Een truc
Nou kun je je nog voorstellen, dat
ik de 27 ballen van ouwel inder
daad elke avond naar binnen werk
te. maar dat is in de praktijk toch
ook onmogelijk. Het is gewoon een
truc, die ik van een Engelsman
heb gekocht. Die man deed het
aan de overkant al jaren en had
er geweldig veel succes mee. Ik
neem dat hele geval over, ik heb
me drie maanden in het zweet
gerepeteerd en toen had ik de
slag te pakken. De clou was, dat
er in het tafeltje een gat zat. Een
soort valluik met een collectezak
d> onder. Goed, dat heb je. Nou
had ik in mijn rechter handpalm
ook nog een rubberen bitterbal
aan een nylondraadje. De twee
dingen samen zorgden voor een
vlotte afwikkeling van de zaak.
Ik nam een bitterbal, stopte hem
in mijn mond, pakte de volgende,
liet hem in het luik vallen en
propte de rubberen bal naar bin
nen. Als ik mijn hand terugtrok
sprong hij automatisch weer in
mijn handpalm. Op die manier
verdwenen er veertien stuks in
het luik en de rest slikte ik in.
Dat was nog net een haalbare
Ik heb dat 650 keer gedaan en
dan krijg je op een gegeven
moment toch 7t gevoel„Waar doe
ik dat nou allemaal voor?" Ik
heb My Fair Lady 900 keer ge
speeld en daarna 550 uitverkoch
te voorstellingen van mijn eerste
one-man-show gedraaid. Televisie
zag je niet meer, naar de radio
luisterde je nooit. Als je s nachts
thuis kwam, was je bek-af en
dan had je echt geen zin meer
om nog effe fijn te gaan stappen
Je mag het rustig weten, ik heb
er gewoon geen trek meer in om
naar Musselkanaal te fietsen om
het volk te vermaken. Dat be
tekent, dat je om drie uur in je
auto stapt en diep in de nacht
terugkomt. Man, ik ben in mijn
leven drie keer failliet geweest en
ik wil er nou eens echt alles uit
halen, wat er in zit. Ik dacht
eerst, dat die boerderij in Frank
rijk mijn grootste ideaal was,
maar dat is achteraf een mis
rekening gebleken. Je had opeens
het beheer over allerlei land
bouwwerktuigen. Man, ik had drie
tractoren lopen en als er een
lager was uitgelopen, dan belden
ze mij, hoe het verder moest.
Ik kreeg pas nog een telefoontje
van een brave Franse borst, die
zei, dat er 10.000 kilo druiven
over waren. Dat krijg je, als je
altijd gedroomd hebt van een
eigen wijngaard. „Of ik niet effe
kon komen om de zaak te
regelen", vroeg die goeierd nog.
Ik zeg: „Al vreet je
het r
nog r
leid,
t de
in feite heb ik i
als je maar één ding verrekte
goed begrijpt. Ik kom onder geen
beding". Ik moet gewoon van die
boerderij af zien te komen. Het is
enig geweest, maar nou wil ik
gewoon rustig in de zon zitten.
Dat is alles. Geen tractoren meer
aan mijn kop.
Stukje eten
Daarom heb ik ook met opzet
geen rol in De Kleine Parade
willen hebben. Dat zou immers
hebben betekend, dat ik weer voor
anderhalf jaar vast zou hebben
gezeten. Dag in dag uit. Ik wil
nou eindelijk ook wel eens een
privé-leven. Een dag thuis zitten
met mijn benen op tafel. Me vol
laten lopen, als ik dat nou per se
wil. Een lekker stukje eten op het
moment, dat de show begint. Ik
was op het laatst net een fabriek,
ik stoomde maar door.
Nou denk je misschien, dat lk
opeens bet leven van een rente-
nljn
eigen one-man-shows. Ik zit vrij
wel elke avond in de zaal te
trillen van emotie, ik zou soms
zelf wel op het toneel willen
springen om een bepaalde scene
over te doen. Dat is natuurlijk
een kritiek, die niet opgaat, want
Iedere artiest doet het weer
anders. Leen Jongewaard is geen
Sonneveld en hij doet het trou
wens geweldig.
De kritieken op De Kleine Parade
zijn goddank goed geweest. Na
tuurlijk, er lopen er altijd een
paar tussen, die hem niet lusten.
Die houden niet van gewoon, pre
tentieloos en goed aangekleed
amusement. Spierdijk van De
Telegraaf bijvoorbeeld vond er
geen bal aan. maar een paar
dagen later stond er in diezelfde
krant een r.ectificatie. De kinderen
van de hoofdredacteur hadden de
musical gezien en vonden hem
geweldig. Het kunnen ook zijn
nichtjes zijn geweest.
Je hebt er ook, die mij hardnekkig
blijven verwijten, dat ik niet ge-
engageerd ben. Die het bar ver-
F'" 'M
HHHfjtSgfei.
-• V- i
velend vinden, dat ;k succes heb
Ze beweren, dat De Kieine Parace
iuks Is voor jonge mensen, omdat
die de dertiger jaren niet mee
gemaakt hebben. Mijn hemel, hoe
oud moet je dan wel niet zijn
om van Shakespeare te kunnen
genieten?
Publiek succes
Wat Is er eigenlijk op legen om
uoeibewust te mikken op een
publiek succes? We zijn met De
Kleine Parade in Apeldoorn be
gonnen. Vier dagen uitverkocht,
laaiend enthousiaste zalen. De
directeur belde me op en vroeg,
of we op zondag misschien nog
een extra-voorstelling konden
geven. Zondag is onze vrije dag
..Doen", zeiden ze allemaal. Ik ben
de eerste theaterproducent, die zijn
gezelschap een contract voor an-
Uernalf jaar heeft gegeven met
een maand betaalde vakantie en
êèn vrije dag per week. Ik heb
evn risico van acht ton genomen
om i een iNederlands produkt te
pousseren. En dat, terwijl je om
je heen de musicals één voor één
de mist in ziet gaan. Sweet
Charity is momenteel de enige,
die het lekker doet, maar als je
ivest. wat ze eraan overhouden,
dan denk je toch: ..Waar hebben
ze nou al die drukte voor ge
maakt?"
Weet je wat de feiten zijn Wat
ik momenteel met De Kleine
Parade verdien kan ik regel
recht naar mijn Nieuwe De la
Martheater brengen om de te
korten te dekken. We hebben
daar Oom Wanja gehad. Een
schitterende voorstelling maar je
mocht blij zijn, als 'er tachtig
mensen in de zaal zalen. De
Kleine Parade is voor mij het
zoveelste bewijs, dat alle
elkaar
kunnen voortbestaan. Er is plaats
voor Oom Wanja en voor Potasch
en Perlemoer. Het zalige is ook
cat de jongeren het appreciëren
We hebben in Roermond een
steekproef genomen en de reac
hes waren bijna allemaal positief.
Dat verwondert mij nauwelijks,
want het is gewoon een krank
zinnig fijn gegeven. We hebben
de show ook helemaal in de der
tiger jaren gesitueerd. Met pof-
oroeken, soepjurken en die quasi
ipgewekte muziek. Ik heb spe-
:iaal Lionel Blair uit Londen
laten overkomen om de dansen
uit die tijd in te studeren, want
er was niemand meer die ze ken
de Daartussendoor speelt dan
nog de verhouding tussen de
familie en de bedienden. We zitten
nu wel met zijn allen geweldig te
i^oen en de werknemers in de
watten te leggen, maar in die tijd
kon een dienstbode naar huis gaan
met een knaak en een korst
brood
Ach gut
Nou komt het vreemde We spelen
in Tilburg en ik merk, dat een
bepaald gedeelte van de zaal erg
koeltjes reageert. Ik had in Apel
doorn meegemaakt, hoe het ook
kon. Tien minuten slotapplaus
hadden we daar. Laat meneer
Sonneveld dan maar zijn ge
ëngageerdheid privé houden, zou
ik zo zeggen. Ik denk: „Waarom
doen die mensen zo lauw?" Later
kwam ik er achter. Een deel van
het publiek kwam uit kleine dor-
nen in de omgeving, waar de
dienstboden nog precies zo be
handeld worden als in het boek
van Henriette van Eyck. Die men
sen worden ook stijf gescholden
We hielden ze dus een spiegel
voor. waar zfe zichzelf in zagen
Ja, dan zou ik ook niet meer zo
uitbundig lachen.
Met De Kleine Parade heb ik
willen bewijzen, dat er in deze
tijd behoefte is aan goed. preten
tieloos amusement. Natuurlijk, we
zijn meegegaan met onze tijd. Er
zit tempo in. de woordkeus is
modern en grappen, die in de
dagen van Henriette van Eyck als
gewaagd naar de prullenbak
waren verhuisd, zijn nu de gillers
van de show. Ik herinner me nou
opeens, dat de VARA bezwaar
maakte, toen ik eens een keer
..nch gut" in mijn tekst had staan.
Dat ging er onherroepelijk uit. En
toen ik frater Venantius op de
televisie had gebracht, kwamen
er 10.000 brieven vol scheldkanon
nades binnen. Aan ditzelfde
Venantius zou nou niemand meer
Artistiek kruit
Je moet overigens niet denker
dat ik met De Kleine Parade al
mijn artistieke kruit heb ver
schoten. Er lopen momenteel aan
vragen uit Duitsland, Engeland
en Zwitserland voor mijn laatste
one-man-show. Ik heb 'trouwens
tegen alle theaterdirecteuren in
Nederland gezegd: ik zal jullie
een prachtige garantie geven. Als
die musical niet loopt, dan kom
ik zelf met een one-man-show
in jullie theater staan.
Jk kom trouwens toch terug met
een eigen show. Ik mik op begin
J971. maar ik verslinger me nooit
meer aan die lange series van een
jaar en langer Ik denk nu aan
perioden van vier maanden, zo
dat ik vier jaar met die show toe
En de rest ga ik fijn rieleksen.
Er stonden gisteren twee Amster
damse jongetjes voor mijn huis.
Toen hoorde ik de één zeggen:
„Hé joh, hier woont Wim Sonne
veld". Die ander kijkt hem ver
pletterd aan en roept. ,.En komt
ie ook wel eens naar buiten?"
Ktik, zo wil ik het nou graag
houden.
LEO THURING
