DANK ZIJ DE OGEN VAN M N VROUW Bezorgdheid over Kerk en wereld Geen bewijzen voor Indianenmoord Arnold Versteeg meester in de rechten Verlies voor PAK en winst bij de CCP SKOOA Indonesisch dagboek prof. Schermerhorn verschijnt maart 70 Verwijt tegen prof. Beet herroepen ZATERDAG 25 OKTOBER 1969 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 - blind, één hand, slechthorend - Mr. Arnold Versteeg (38) hoeft geen medelijden. Zijn vrouw Puck Versteeg-Hoogenbosch, evenmin. Al hebben zij een leven achter de rug, waar weinig echtparen tegen opgewassen zullen zijn. Mr. Arnold Versteeg zit op de bank in de zonnige salon van hun huis in Voerendaal. Zijn linkerhand van zwart kunstleer ligt op zijn knie. Ge amputeerd. Een gehoorapparaat duidt op zijn hardhorig heid. Verder is er op enige afstand niets aan hem te zien. Een intelligent gezicht met hoog voorhoofd. Het glim lachende gezicht van een nuchter man, die de dingen accepteert zoals ze komen en er het beste van maakt. Maar dichterbij gekomen zie ik zijn ogen. De lichte, wat wazige ogen van een blinde. Blind vanaf zijn tweeëntwintig ste jaar. Een hardhorende blinde, die ondanks deze dubbele handicap en ondanks zijn vijftig operaties tussen mei 1953 en 1963 op 26 september van dit jaar aan de universiteit van Nijmegen zijn meestertitel behaalde in de tijd van drieëneenhalf jaar. Zonder colleges te volgen. Uitsluitend op dictaten van zijn schoonzus, mevrouw mr. Patricia Hoogenbosch-Volmer te Maastricht, aangevuld met eigen studie. Hij heeft geen examen gemist. Begon zijn studie op 28 maart 1966, deed in mei 1967 kandidaats en in maart van dit jaar doctoraal, op 26 september doctoraal II. (Van een onzer verslaggevers) ALMEL.O Als er nu in Almelo ver kiezingen zouden worden gehouden, dan zou de Combinatie Christelijke Partijen (CCP) 42 procent van het aantal stemmen krijgen en een winst boeken van twee zetels in de gemeenteraad. Het Progres sief Akkoord (PAK) zou 32 procent halen en een zetel verliezen. Dit blijkt oiit een onderzoek naar de voorkeur van de kie zers in Almelo dat voor het Dagblad van het Oosten door het NIPO is gehouden. De VVD zou negen procent van die stemmen behalen en in zetelaantal ge lijk blijven. De CPN zou een zetel ver liezen doordat deze partij slechts twee procent van de stemmen zou krijgen. Worden de percentages vergeleken met die van de jongste Tweede-Kamerver kiezingen, waarbij de partijen die de CCP vormen. KVP, AR en 'CHU, nog met af zonderlijke lijsten uitkwamen, dan boekt de CCP een winst van 0,9 procent en het PAK (PvdA). D'66 en PSP) een ver lies van ruim vijf procent. Uit de cijfers blijkt ook dat ongeveer de helft van de D '66-kiezers niet bereid is aan het PAK deel. te nemen en weg gelopen is naar de CCP en de VVD. Van degenen, die in 1967 op KVP, AR of CHU stemden, zou nu 87 procent op de CCP stemmen en vier procent op het PAK. Van de stemmers op de PvdA, D '66 en PSP in dat jaar zou nu tachtig procent op het PAK stemmen en zeven procent op de CCP. Drie procent van de onder vraagden kondigde aan blanco te zullen stemmen en elf procent wist het nog niet. Mr. Arnold Versteeg Puck in hun woning in Voerendaal: „Een blinde is een normaal mens, vooral als hü 'n vrouw heeft, die voor hem kan zien". Het was een triomf niet slechts voor de optimistische levenswil en het uit houdingsvermogen van mr. Versteeg, doch ook voor de liefdevolle toewij ding en dapperheid van zijn vrouw Puck. Omdat hij hardhorend is, zat zij ook bij dat laatste examen, evenals bij de dertien voorgaande, naast haar en bracht de vragen van ren over. En bij het examen voor aa- i ministratief recht gebeurde het zelfs, dat haar man een verkeerd antwoord, gaf en zij dit corrigeerde. Deze blonde, knappe vrouw, mgeder yan iJWe ^jpde-j ren (Arnold van tien, Karin van acht jaar) had immers in die drieëneenhalf jaar alle dictaten, alle studieboeken voor haar man op band voorgelezen. Achthonderd uur lang in totaal, twaalf duizend bladzijden. De ogen en stem van zijn vrouw, die het studiemateriaal voor hem toegankelijk maakte op band: de prachtige opvang van hem in zijn zwaar lot tevoren door zijn ouders, boe ken in brailleschrift van het documen tatiecentrum voor blinden in Amster dam, de dictaten en vooral de wekelijk se mondelinge begeleiding bij zijn stu die door zijn schoonzus mr. Patricia Hoogenbosch-Volmer te Maastricht en de correspondentie met de professoren: dat waren de peilers waarop zijn suc cesvolle rechtenstudie berustte. NUCHTER Mr. Arnold Versteeg heeft het niet cadeau gekregen. Hij vertelt er zelf heel nuchter over, zonder enig zelfbe klag en zelfs soms met een droge hu mor. Maar achter deze nuchtere stem trekt een aaneenschakeling van ellen dige en dramatische belevenissen aan je voorbij, genoeg om meerdere levens kh- pot te maken. En je kijkt met respect en ook met enige verbijstering naar de evenwichtige man naast je, die rus tig doorvertelt zonder enige emotie, en naar het lieve, ontspannen gezicht van In 1950 doet Arnold Versteeg uit Heer len eindexamen voor gymnasium-B. Hij vertrekt naar Delft en begint aan de studie voor werktuigbouwkundig ingenieur. In oktober 1951 moet hij deze studie onderbreken, omdat hij geen uitstel krijgt voor militaire dienst. Uiteraard wil hij zo spoedig mogelijk de dienst weer uit en weigert daarom een officiersopleiding. Als gewoon sol daat is hij in 24 maanden ervan af. i In mei 1953 heeft hij het er bijna op' zitten. Hij heeft dan de sergeantsoplei ding moeten volgen en is hoofd voor- raadscontrole van een onderdeel van de luchtmacht. Nog drie maanden en hij zal afzwaaien en zijn studie aan de t.h. hervatten. Het is er niet van gekomen. OEFENING Want in mei 1953 moet zijn peleton als tegenpartij optreden voor officieren op herhaling. De militaire oefening vindt plaats op een oefenterrein nabij Soes- terberg. „Een tijdje tevoren hadden zij een oefening met scherpe handgra naten gehad", vertelt mr. Versteeg. „En daar hadden zij trotylblokken bij ge kregen om blindgangers te laten explo deren. Enkele van die blokken hadden zijn achtergehouden en verstopt op het oefentex-rein, waar wij die oefening hadden. Zij gebruikten dat trotyl met een lange lont eraan om naar ons toe te gooien en te laten exploderen, om de oefening realistischer te doen zijn. Bij de oefening mocht geen tro tyl worden gebruikt. Wel lichtkogels. Die ochtend waren al een paar van die dingen op de hei neergekomen, die niet uitgebrand waren en zo heide- brandjes veroox-zaakten. Wij kregen de instructie die lichtkogels te blussen. En zo kwam ik bij een brandend ding. Dacht, dat het een lichtkogel was en poogde te blussen. Er. volgde een'hef tige explosie en ik wiët van niets meer. Het was een blok trotyl. Ik kwam bij ixx het militair hospitaal in Utrecht. Ik zat tot aan mijn nek in het verband. Ik was blind. Mijn rech terhand was eraf. Mijn trommelvliezen waren geperforeerd. En verder had ik nog een aantal andere meer of minder ernstige verwondingen". LOURDES Er volgen tien jaar van verblijven in ziekenhuizen. Telkens onderbroken door verblijf thuis. Voortdurend operaties. Hij heeft periodes, dat hij kan zien, maar telkens verdwijnt het licht weer. In 1955 gaat hij met zijn ouders naar Lourdes en ontmoet daar een juffrouw Hoogenbosch uit Meersen, die daar we gens haar talenkennis in een zaak werkt. Deze vraagt de groeten aan haar ouders te doen en zo bezoeken vader en moeder Versteeg met hun zoon de familie Hoogenbosch. Maken ook kennis met een andere, dochter, Hoogenbosch. En al brengt Loui'des hem dan geen genezing.er geschiedt toch een wonder. Hij leert zo Wilhel- mina (Puck) Hoogenbosch kennén en zij wórden verliefd op elkaar. Hij ziet zijn vrouw voor het eerst, als hij in 1959 weer een periode heeft dat hij even kan zien en zijn vrouw hem be zoekt. „Het is een wonderbaarlijke vrouw", zegt mr. Arnold Vex-steeg en richt zijn blind gelaat in de richting van Puck. „Mijn reis naaf Loux-des was een goddelijke vingerwijzing". In 1961 volgt de laatste operatie in de x-eeks van vijftig. Netvlies transplan tatie. En hij kan zien. Van december 1961 tot augustus 1962. Veel minder dan normaal, maar hij kan lezen, kan alleen van Voex-endaal naar Heerlen reizen. Hij ziet zijn kinderen voor het eerst. De kans op blijvende genezing is echter een op een miljoen. Maar als de genezing zo lang aanhoudt, hoopt hij, ook al is zijn gezichtsvermogen in die tien maanden niet stabiel, Als het licht weer en nu definitief ver dwijnt, is dat voor hem een geweldige schok. Te meer daar de geneesheren hem zeggen van verdere operaties af te zien, daar zijn ogen het niet meer verdragen. Hij is voorgoed blind. Maar Arnold Versteeg is geen man om het hoofd in de schoot te leggen. Hij zal als blinde en hardhorende met één hand een nieuw leven opbouwen. Hij is nu eeu gelukkig mens. Gelukkig J. Tw^e gezonde leuke kinde hij 'heeft een' basis voor ver dere ontplooiing1 in zijn rechtenstudie. „De tijd heelt alle wonden", zegt hij glimlachend. „Eeh mooie gemeenplaats, maar er iets van waar. Wellicht heb ik te veel energie om bij de pakken neer te zitten. Een groot geluk is, dat ik gezien heb en nu me de dingen goed kan voor-stellen. Bovendien heb ik een technische knobbel, denk snel in vorm structuren en heb dus weinig moeite op tastzin de vorm van iets te zien. „Hij heeft zelfs deze kamer naar zijn ontwerp laten bouwen en ze ook inge richt", zegt mevrouw, „zelfs de kleuren van gox-dijnen uitgezocht en de plaats van de wandvei-sieringen aangegeven. Hij weet precies hoe alles er uitziet. Als men van elkaar houdt, zijn er nooit moeilijkheden". WAT NU Wat gaal. mr. Versteeg met zijn titel doen? „Voor een officiële functie als rechtskundige dwarsboomt mij mijn hardhorigheid", zegt mr. Versteeg. „Ik (ADVERTENTIE) heren^MBnkopers: laat anderen maar met augustijnen stoeien Een inkoper van een bedrijf kan geen meester op alle wapens zijn. Wie mag het hem kwalijk nemen als hij niet weet, dat een drukker met een augustijn iets anders bedoelt dan: een ordegeestelijke. En niet weet dat een opmaker van handelsdrukwerk vaak een 'voet' in de hand neemt en in de 'steen' zet. Drukwerk is specialistenwerk. Dat staat buiten kijf. En hoewel we niet graag de duimen achter de bretels steken: specialisten, dat zijn wij Al vele jaren en op een breed terrein, variërend van simpel briefpapier tot een ingewikkelde vier-kleurenbrochure, van formulieren tot jaarverslagen. Dank zij onze rijke kennis en ervaring kunt u heel veel heel veilig aan ons overlaten. Daar komt nog bij dat we op het gebied van kwaliteit perfectionisten zijn. Ook wat dat betreft kunt u volkomen gerust zijn. westerpers nv specialisten in handelsdrukwerk prinsegracht 42, den haag telefoon (070) 183820 papengracht 32, leiden telefoon (01710) 20935 kan geen groepsgesprekken volgen, maar er is toch veel voor mij te doen. Ik denk vooral op de een of andere wijze een bijdrage te leveren aan de integratie van blinden en tevens hai'd- horepden. Door het academisch genoot schap Petronella Moens bv„ dat de be langen behartigt van een honderdtal leden, van wie een dertigtal blinde academische studenten. Een van deze instanties is het coördinatiecentrum in Amsterdam, waar een catalogus wordt bijgehouden van alle bestaande weten schappelijke studies op geluidsband of 1 in braille. Voorkomt doublures en spaart enorm veel tijd en kosten uit. Bedenkt u maar eens, dat een pocket boekje reeds uit dertig dikke banden in gebrailleerd schi-ift bestaat. En dat voor het voorlezen van studieboeken voor geluidsbanden een grote deskun digheid van de lezer nodig is. Denk maar eens aan een boek over hogere wiskunde Er is nog veel te doen voor mr. Arnold Versteeg. Hij volgt een Spaanse cui'sus met zijn vrouw. Zijn vrouw leest hem voortdurend boeken voor op alle ter reinen tot en met science fiction. Hij volgt nauwlettend alle ontwikkelingen op het gebied van de rechtspraak en denkt aan een specialisatie op burger lijk recht. Hij is geen meewarige blinde, die me delijden oproept. Wel bewondering. Want zijn activiteit duidt erop, dat hij zich nooit met zijn handicap zal ver zoenen. „Een blinde is een normaal mens", zegt hij. „Vooral als hij een lieve vrouw heeft, die voor hem kan ADVERTENTIE wacht nog even- de nieuwe komt! -{-zet maar plus achter skoda Joegoslavië verbiedt boek van Djilas BELGRADO (Reutet"), Joego-Slavië heeft het jongste boek van de voox'ma- lige vice-president Milovan Djilas ver boden op grond van een wet, die „valse, verdraaide of onrust wekkende inlichtin gen of verklaringen" verbiedt, evenals publikatie van materiaal dat de „ont wikkeling van vriendschappelijke betrek kingen met andere landen rechtstreeks verstoort", Het boek „De onvolmaakte rttaatsehóppij", is eeitier dit jaar in' het Engels uitgegeven door een Newyorkse onderneming, Djilas, die pas nog twee maanden in Amerika is geweest heeft in zijn land bijna tien jaar gevangen ge zeten wegens zijn kritiek op het com- BISSCHOPPENSYN( >DE Van e r verslaggei^ers) DEN HAAG Er bestaan geen aanwijzingen dat de Indianen in Brazilië bloot staan aan „volkeren moord". Het is een negatieve mededeling, die de mogelijkheid niet uitsluit dat op kleine schaal onder de Indianen wel moordpartijen plaats hebben, moge lijk gemaakt door de geringe controle van de Brazili aanse autoriteiten op een uitgestrekte, moeilijk door- dringbare land en in de hand gewerkt door het on gelimiteerd uitgeven van grond waar geen mensen wonen, ofwel geen mensen meer wonen. Er zijn andere landen in latijns Amerika waar de toestand thans duidelijk slechter is: in Venezuela, Columbia en Peru leven de Indiaanse stammen in een voor hen kritieke situatie. Aan het woord is Lars Persson, antropoloog uit Zweden, die zes jaar in Columbia heeft gewerkt en die onlangs de wereld opschrikte met zoals nu blijkt verkeerd geïnterpreteerde berichten over moordpartijen in Brazilië, waarvoor de Braziliaanse ovei'heid zelfs vliegtuigen in Canada had gekocJ/t Lars Pex'sson is op uitnodiging van Amnesty Inter national in ons land om zijn bevindingen hier bekend te maken, om te spreken voor Pax Chx-isti, Sjalooni en studenten in Leiden (maandagavond), en om contact te hebben met enkele van de kamercommissie van buitenlandse zaken. Lars Persson spreekt berichten over een thans be staande georganiseerde vollcenmoord in Brazilië tegen. Sedert vorig jaar zijn hierover geen feiten meer bekend, hoewel door de gebrekkige controle van de regering op eigen diensten en op het leger veel gebeurtenissen onbekend blijven. Wel van systematische uitroeiing kan gesproken wox-den in drie andere Lafijnsamerikaanse landen b.v. in Columbia, waar het oude gebruik van de indianen- jacht nog in ere gehouden wordt. Daar voeren zelfs missionarissen een trieste aktie tegen de Indianen. De missie heeft in sommige gebieden eigen recht banken, onafhankelijk van de burgerlijke recht banken, en deze leggen vaak middeleeuwse straffen op. Binnen enkele maanden is hierover een uitgebreid rrfpport te verwachten. Lars Persson is evenwel niet op de eerste plaats ge- interesseerd in de moox'dpartijen, die hij meer ziet als een secundair symptoom van een groter probleem: de volledige vernietiging van de Indiaanse cultuur. In de zes jaar, gedurende welke hij in Columbia heeft gewerkt, heeft hij grote aantellen Indianen hun oude cultuur, hun taal en sociale struktuur vaar wel zien zeggen. Binnen enkele jaren na hun aan raking met de „coca-cola-eultuur" van het Westen, schamen de Indianen zich voor hun verleden. Hun cultuur wordt zelfs niet in de sloppen van de steden geaccepteerd. Reden voor Pei-sson om niet van „genocide" maar van „etnocide" te spx-eken. Hij ver haalde zelfs van een stam in het Surinaamse gehied, die in Washington geboekt staat bij de afdeling van „short living cultures", dat wil zeggen culturen die geen lang leven meer besfchoren is. Persson strijdt tegen kunstmatige integratie in de „coca-cola cultuur" en is voorstander van een vrije ontwikkeling van de cultuur door het volk zelf. Instructie over gemengd huwelijk op komst (Van onze speciale verslaggever J. Spitz) ROME De uitsluitend binnenker kelijke problematiek waarmee de bis schoppensynode zich tot nu toe heeft beziggehouden, lijkt voldoende doorge sproken. Verschillende bisschoppen heb ben gisteren de kans aangegrepen om. tijdens de mondelinge interventies over het derde en laatste deel van het werk schema van de synode (over de onder linge verhoudingen tussen de bisschop penconferenties) hun bezorgdheid uit te spreken over de verhouding van de Kerk ten aanzien van de wereld en de mensheid als geheel. Zij lieten doorschemeren, dat z.ij liet gesprek over binnenkerkelijke aangele genheden slechts dan zinvol vinden als het gericht is op de dienstbaarheid van de Kerk en de wereld. Hier werd voor het eerst in de synode een geluid ge- hoox-d dat aansloot bij de ideeën van de priestex'groepen die vorige week in de Waldenzerfaculteit vergaderden. Liet wordt ook voor bisschoppen duidelijk, dat de Kerk, wanneer zij zich niet in dit perspectief opstelt, de band met de we reld en met, de gelovigen dreigt te ver- Kardinaal Marty maakte van de gele genheid gebruik om, nog voordat de offi ciële mogelijkheid daartoe bestaat (eerst maandag zal erover gestemd worden of de bisschoppenconferenties zelf voor stellen kunnen doen voor volgende sy nodes), een drietal urgente vraagstuk ken naar voren te schuiven als agen dapunten voor de volgende bisschoppen vergadering: Het priestervraagstuk, waarbij vooral de identiteitsproblema tiek aan bod moet komen: welke is de zending en de plaats van de priester in de huidige maatschappij? Het ce- libaatsvraagstuk zal, als onderdeel, aan de orde worden gesteld. De pastoraal van de sacramtenten en het kerkelijke geloof in zijn geheel: wat betekent ge loven in onze tijd, en hoe zal de Kerk dit begeleiden? Tenslotte de internatio nale gerechtigheid. De Duitse taalgioep, waarin de kardi nalen" Alf rink, Döpfner en König zitting hebben, meent dat de collegiale ver houdingen in de Kerk niet alleen de Kerk zelf ten goede komen, maar ook de eenheid onder de mensheid bevordert. De religieuze zending van de Kerk staat ten dienste van de wereld. Zij moet vrede bevorderen, honger, ziekte en iede re vox-m van discriminatie uitbannen. In direct vex-band met het laatste voorstel, vroeg kardinaal Cooke van New York de synode, zich op korte tei'mijn en met de meeste urgentie uit te spreken voor de oprichting van een wereldfonds ter materiële en geestelijke ontwikkeling van de mensheid. Het blijkt in de afgelopen dagen steeds opnieuw dat de bisschoppen behoefte gevoelen om het hele godsvolk bij de gang van zaken in de Kerk te betrekken. (ADVERTENTIE) munHflRDT'S HOOFDPIJN POEDERS werken verrassend Ook gisteren werd dit punt aan de orde gesteld. Er zijn een aantal taalgi-oepen binnen de synode, die menen dat het coilegialiteitsbeginsel, hoe zeer ook ver wijzend naar het bisschoppencollege als opvolging van het college der apostelen, evenzeer moet worden toegepast op priesters en leken. Tenslotte: binnenkort is de nieuwe pastox-ale instructie over het gemengde huwelijk te verwachten. De eex-ste bis schoppensynode in 1967 had hierom reeds gevraagd. De bisschoppen zijn dondei'dag van de inhoud op de hoogte gesteld door kardinaal Seper, voorzit ter van de congregatie voor de geloofs leer. Voor de Londense kardinaal Hee- nan was het lange uitblijven van deze urgent geachte instructie aanleiding om een snellere afwerking van synodebe sluiten aan te dringen. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG 'In het najaar van 1970 zal het dagboek van de oud-premier prof. dr. ir. Willem Schermerhorn ver schijnen. Dit is gisteren door de voorzit ter an het Nederlands historisch ge nootschap. prof. dr. Bornewasser. op de Jaarvergadering in Utrecht medege deeld. Mr. dr. C. Smit zal de bewerking van het dagboek 577 getikte bladen op zich nemen. Het dagboek bestrijkt de periode september 1946 tot september 1947, toen prof. Schermerhorn als lid van de zogenaamde commissie gereraal in Indonesië vertoefde. Taak van deze commissie was het voe ren van onderhandelingen met de toen maals buiten de wet staande organisa ties van de republiek Indonesië. In die hoedanigheid stond de commissie de gouverneur-generaal terzijde. Het dagboek daarom van groot belang voor de ken nis van de Nederlandse pplititek In ge noemde periode. Prof. Schermex'horn heeft tegenover ons vei'klaard x-eeds geruimte Itijd gele den de beschikkingsmacht over zijn dag boek aan het historisch genootschap en mr. dr. Smit te hebben overgedragen. Onlangs heeft hij ontheffing verleend van d^ bepaling, dat zijn dagboek niet tijdens zijn leven gepubliceerd zou mo gen worden. Prof. Schermerhorn heeft voor de pu blikatie volgens zijn zeggen geen politie ke maar zuiver wetenschappelijke oog merken. De uitgave van zijn dagboek past in een serie waarin ook de gedenk schriften van de predikant dr. Heldering verschijnen, alsook de werken van prof. dr. L. de Jong. De huidige minister-president De Jong is van de voorgenomen publikatie kort geleden door prof. Schei'merhorn per soonlijk op de hoogte gesteld. De pre mier maakt geen enkel bezwaar, doch gaf wel de raad om een en ander „nog eens zorgvuldig na te lezen". Het staat voorts nu ook voor prof. Schermex'horn vast dat er geen sprake van is geweest dat prof. dr. Beel, thans vice-president van de Raad van State, de publikatie van het dagboek in het verleden heeft tegen gewerkt. Op dit punt heeft prof. Scher merhorn zich vergist. Prof Beel heeft trouwens nimmer bevoegdheid lot opleg gen van publikatieverbod gehad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1969 | | pagina 5