Aanbeden ROB DE NIJS in
wetenschappelijke droomwereld
Mercedes werkt aan sportwagen met
wankelmotor (de c-ioi)
VW VIA NSU/CITR0ËN IN DE
TOEKOMST SAMEN MET FIAT?
mensen
wat een
mensen
Fusie in automobielindustrie:
Schuimrubber
vervangt
lucht
in
toekomst
band
Eric Plooyer:
„Ik moet
meer WAM,
weet je wel"
OKTOBER 1969
Kneedbaar
aanmerkingen op de „way of going"
van John Soer. En rijdt dan Rob in de
wielen: „Dat gaat zo ontzettend snel.
Daar kom ik nooit tussen".
En dat is strijdig aan de bedoelingen
van Rob. Hij wil er juist wel tussen
komen, tussen de toneelmensen. Uit
eindelijk voelt hij zich als idool in het
jaar 4ÓQQ toch^niet thuis. Hij wil terug
met dezelfde lift, die hem gebracht
heeft. En Rob niet alleen, want zijn
krijséndë-beiwlrooksters voelen zich in
die kosmische sferen ook niet goed
Goed, zij roepen dan wel niet om hun
moeder. Maar zij zitten dan toch wel
liever wat te keuvelen in Wimpy's Bar
in de Kalverstraat. L'extase ne dure
qu'un moment, om het nu maar eens
vrij naar een hele oude hit te zeggen.
Ton Oliemuller
Hij verklaart met de hand op het har.t,
dat hij niet zo is als hij op het toneel
staat en rolt en zit en ligt, voortdu
rend met opgewonden natels om zich
heen. Het is natuurlijk wel zo, dat hij
door zijn artistieke activiteiten van de
laatste tien jaar zich een vlotheid en
bewegingsgemak heeft aangemeten,
die hem nu goed van pas komen. Maar
hij zal in deze rol meer moeten leg
gen dan hem van nature is komen
aanwaaien. Hij heeft deze rol dan ook
geaccepteerd als een uitdaging. Als het
lukt blijft hij op het toneel. Het toneel
is het enige wat hem interesseert.
Rob weet wel wat hij begonnen is.
Bij de repetities in hel Paviijoenthea-
ler klauterde om de andere claus re
gisseur Eric de trappen van het Pavil
joenpodium op. Niet alleen voor Rob,
maar zeker ook, omdat de nog jonge
Eric een gaaf stuk werk wil leveren
en daarom vooral nu wil laten merken,
dat hij er is. En ook al omdat toneel
man John Soer nog moet wennen aan
het staccato van deze musical, die in
hels tempo er uit moet. „Ik moet dy
namiek", roept Eric. „Wam, weet je
wel, meer WAM". Bram v. d. Vlugt
begint dat WAM al een beetje te pak
ken te krijgen. De van her en der ge
leende balletmeisjes hebben het een
stuk gemakkelijker. Zij zijn juist op bal
let gegaan, omdat zij met de WAM in
de wieg zijn gelegd. Zonder dat zouden
zij nu waarschijnlijk in het kleuteron
derwijs staan.
Techniek
Het is bijna geen mensenwerk meer
in het jaar 4000. Het zal de techniek
zijn, die denkt en doet. Zo ook in
Sajjens Fiksjun. In een Picasso-aans
gekleurd décor vol geometrische figu
ren en moleculaire structuren, door
schoten door bliksemflitsen, bevinden
zich uitgebreide panelen met lampen,
wijzers, knoppen, handles en geluids-
zuilcn.
Uit deze zuilen braakt het geluid de
zaal in, elektronische muziek, die alle
maal op de band staat. Inspiciënt F.
v. d. Happel regelt de eb en vloed van
dit geluid, waarin behulp van tech
nische foefjes allerlei effecten zijn in
gebouwd. Die band vervangt het or
kest in de bak r^rnxda^nHui *aan de
knoppen voelt zich als een dirigent, die
ruimtepiepen in walstempo laat verva
gen voor aanzwellende koi-en.
Achter dit alles staat superman Harry
Geelen, de man van de musical, de
man van de muziek, de man van de
décors, ja de man van alles, die men
tijdens de repetities eigenlijk niet eens
graag binnen ziet komen, omdat hij
telkens nog weer veranderingen aan
brengt en dat stoort maar.
„Daar valt dan menig grof woordje
over", zegt v. d. Happel, want syn
chroon met het geluid moet ook nog de
film lopen op het doorzicht-projectie-
scherm, waarop de beelden uit heden
en toekomst zullen oplichten, terwijl
het spel van de pophysterici en de ro
bottechnici uit het jaar 4000 jachtig
voprtgaat, in de flarden van tijd, die
opgeroepen worden door heelalheerse-
res Bramm, een potig .vrouwmens, dat
zieh eeuwigcturènd op - de böen" houdt
met levenselixer.
Han Reiziger arrangeerde de muziek
en dubde wat bijgeluiden mee in de
band, die onder zijn directie uitgroeide
tot een slingervormige mozaeïk van
muziekelementen. Daarop heeft de
Amerikaanse Lynn Simonson, die hier
toch was voor Sweet Charity, weer de
choreografieën uitgezet. En als Eric
niet het podium opkomt om te WAM-
men, dan doet Lynn het wel. Zij heeft
NSU heeft immers Auto Union,
een volwaardige dochter van
VW, gekocht, waarna VW in
ruil hiervoor 59.5 procent van
het NSU-aandelenkapitaal in
handen kreeg. De nieuwe groep
heeft een jaarproduktie van
1,9 miljoen auto's en slaat nu
op de wereldranglijst op de
derde plaats samen met Chrys
ler.
De laatste jaren was be
langstelling voor de vrij kleine
NSU-fabriek in Neckarsulm,
waar vanaf 1957 met vrij veel
succes de NSU-Prinz werd ge
maakt. NSU zorgde echter voor
meer opmerkelijke
Het begon met de door Fritz
Wankel ontworpen motor en
daarna kwam de RO-80 ge
reed en kortgeleden verraste
NSU de automobielwereld met
de K-70.
Interessant is verder dat de
Japanse fabriek Toyo Koygo
die de Mazola-automobielen
bouwt, van NSU de licentie
rechten heeft verworven om
auto's met wankelmotoren te
vervaardigen. Deze fabriek
heeft al twee van dergelijke
wagens in produktie. En dan
te bedenken dat de opkomst
van de Japanse automobiel
industrie de fusiekoorts in
Europa juist heeft doen op-
Het is niet te verwachten dat
NSU en Auto Union van de
markt zullen verdwijnen. Elk
merk heeft zo z'n eigen klanten
en bovendien kan concurrentie
in eigen huis nooit kwaad.
BMW is nu de kleinste autom-o
BMW is nu we kleinste automo
bielfabriek in West-Duitsland.
De voornaamste aandeelhou
der van BMW is Herbert
Quandt, die ook grote belangen
heeft in Daimler-Benz. Een aan
delenruil zou de meest eenvou
dige oplossing lijken om BMW
en Daimler-Benz bij elkaar te
brengen. Tussen Daimler-Benz
en VW bestaan reeds nauwe
banden, zodat het er naar uit
ziet dat West-Duitsland „rijp"
is voor één groot automobiel-
Gezamenlijk moeten zij in staat
worden geacht het hoofd te
kunnen bieden aan de buiten
landse concurrentie, die in
eigen land op de eerste plaals
komt van Opel en van Ford,
beide dochters van Ameri
kaanse ondernemingen. In
?en dergelijk sa
mengaan al gerealiseerd in
British Leyland. Fiat heeft zijn
belangen versterkt via Citroen
en in Frankrijk zullen Renault
en Peugeot elkaar wellicht
onder druk van de omstandig
heden uiteindelijk toch weten
te vinden. Simca is reeds in
handen van Chrysler. In Zwe
den zijn Saab en Scania Vabis
al samengegaan. DAF, de enige
Nedei-landse automobielfabriek
is nog zelfstandig, ofschoon
bij de produktie van de grotere
DAF personenwagens al werd
samengewerkt met Renault.
Op de proefbanen van Daimler-Benz
in Duitsland rijdt een degelijk
vermomde automobiel rond. Volgens
ingewijden is 't een nieuwe sportcoupé
van Mercedes-Benz, aangedreven door
een drie schijvenwankelmotor en
voorlopig aangeduidt als C-101- De
geruchten gaan, dat de nieuwe
wagen voor het eerst aan het
publiek getoond zal worden tijdens
de automobieltentoonstelling van
Frankfurt, die van september
gehouden zal worden.
Bij Mercedes zelf houdt men zich
echter op de vlakte. Er wordt daar al
gedurende acht jaar geëxperimenteerd
met een wankelmotor. Men zegt daar
dat de experimenten gewoon
voortgezet worden en dat er pas een
wagen met wankelmotor uitgebracht
wordt, wanneer men er zeker van is,
dat de krachtbron het minstens
100.000 kilometer uithoudt.
Hoewel dat niet officieel is bevestigd,
verwacht men, dat het hier gaat om
een wankelmotor, waarvan de drie
rotatiezuigers een kamervolume heb
ben van 1800 cc. wat overeenkomt mei
3600 cc inhoud van een gewone
zuigermotor. De motor zou dan bij
7.000 toeren ongeveer 260 pk leveren,
waarmee 'n topsnelheid van ongeveer
250 km per uur is te bereiken.
De nieuwe C-101 zal een zeer sportief
uiterlijk hebben en met vleugeldeuren
worden uitgerust, zoals destijds de
300 SL, die in 1954 werd gebouwd.
De carrosserie zou van aluminium
vervaardigd wordenUit alles blijkt
in elk geval dat het een dure wagen
wordt, die slechts door weinigen
aangeschaft zal kunnen worden.
De mens streeft naar perfectie, zo ook
in de auto- en aanverwante industrie.
Bij Goodyear worden thans proeven ge
nomen met banden, die niet met lucht
maar met schuimrubber zijn gevuld.
Het grote voordeel zou zijn dat zulke
banden met geen mogelijkheid lek te
Het materiaal waarmee men de proever
neemt is erg sterk en wordt vermengc
met chemicaliën in het karkas aange
bracht. Door verhitting is de uitwerkin;
van de chemicaliën zodanig dat 'n spons
achtige substantie ontstaat, die het kar
kas geheel opvult. Het schuimrubbei
verschaft tevens goede rij-eigenschap-
pen. Tijdens de proeven werden dezt
banden op een vreselijke manier mis
handeld. Behalve testritten over stalen
punten en scherpe stenen werden de
banden bestookt met geweerschoten en
doorboord met spijkers en schroeven
(zie foto). De proefbanden bleven ech
ter volkomen bruikbaar. Of dergelijke
banden spoedig ln produktie zullen ko
men ls nog wel de vraag, want men
ls er bij Goodyear nog niet helemaal
8CHEVENINGEN De Nieuwe
Komedie is haar tijd ver vooruit.
Zij beweegt zich nu al in het jaar
4000 of daaromtrent in de weten
schappelijke droomwereld van de
science fiction. Voor de middelbare
toneelminnaars met jeugdherinne
ringen aan Heyermans en consorten
ls dat niet om bij te houden. Met
beklemde borst vergapen zij zich
aan de podiumescapades van de Ko
medie-anten. Zij zien liever toneel
uit de ivoren toren. Maar wie op de
jeugd mikt, zoals Komedie, moet de
soep heet opscheppen uit de borre
lende terrine van de subcultuur,
waar blues en beat, pop en under
ground, songs en soul en wat dies
meer zij het sfeertje bepalen, weet
je wel.
Dikkedeur Greidanus weet zich een
grootmoedige spullenbaas temidden
van de orgie van geluidsgeweld, die
hij op het punt staat te ontketenen.
Hij heeft niet zo'n moeite mei het
jongvolk, dat zich thuis moet gaan
voelen in het theater: „Het is onze
taak in te spelen op een jeugdig pu
bliek. De hedendaagse jongeren han
gen aan de muziek als een kind aan
de moederborst. Met volle teugen drin
ken zij het in. Op die jeugd mikken
wij met de musical „Sajjens Fiksjun"
van Harry Geelen. Een geweldig stuk,
dat zich in het jaar negenendertighon
derd-zoveel afspeelt in een lijdslabo-
ratorium. De aanbeden Rob de Nijs
staat als tieneridool in de hoofdrol.
Het is toch enorm, dat ik dit brengen
mag, eerst drie weken in Scheveningen
en daarna in het hele land.
Donderdag 30 oktober moet het voor
het eerst de zaal in, nou ja, zaal, zeg
maar kosmische ruimte, want begrip
voor plaats en tijd zullen vervagen
voor wat er aan muzikaal krachtvoer
tegen het heelal aangesmeten zal wor- ^ot) e pjjjs schraag( ais tieneridool bij De Nieuwe Komedie de toneelverzuiling.
den. Door middel van elektronica zal
het vocale vuur vervormd worden tot
hoogfrequente trillingen, die permanent
de trommelvliezen zullen geselen. Uit
trompetten en gitaren zullen galmende l M
melodieën wegzweven tot ver buiten de /yf IJ Q IT (j SDr/r/lU ID
aantrekkingskracht van de aarde. Het "'UJItMI jptltflM fff
zal er inderdaad onaards aan toe" gaan
in de wetenschappelijke fictie-van" 39-' Iff
subcultuur van jongeren
alSildooIaaitarifBKltiKC .heeftpndepvon- i
denen watvan alle tijden is krijsen
de meisjes die maar niet op willen
krassen gaat hij nu als acteur ten
tonele brengen.
Wat vindt Rob er zelf van, momenteel
discobarhouder in Bergen op Zoom,
maar regelmatig proevend aan. de hip
pe sfeer van Amsterdam? Regisseur
Eric Plooyer bedacht zich geen mo
ment, toen hij het script van Sajjens
Fiksjun las. Nog voor hij het stuk tot
