Zuid-ltalië
sjokt
achteraan
NOG EIGEN
GROND
IN CHINA
Rijkdom
rond Turijn
en Milaan
Een
ziek
land
Excursie naar een commune
Beloningssysteem
regelt
inkomen
(Van onze correspondent Geoffrey Moorhouse)
Italië is een ziek land en de ziekte is een combinatie
van vele dingen: corruptie, beschermheerschap,
buitensporig groot individualisme, traagheid, een
onbekwaam bestuursapparaat, de verstikkende
macht van de Kerk en een fundamenteel en diep
historisch gegroeid gevoel van onveiligheid. De
ziekte openbaart zich in een voortdurende kloof die
er bestaat tussen rijkdom en armoede, wat niet een
uniek Italiaans verschijnsel is. Het meest in het oog
lopende voorbeeld hiervan is de kloof tussen het
noorden en het zuiden van het land. In geen enkel
land gaat het de ene geografische helft zo goed,
terwijl de andere er maar een beetje achteraan
mag sjokken.
De scheidslijn is de grens die aan
de ene kant van het land even ten
zuiden van Rome begint en aan de
andere kant ergens ten noorden van
Pescara eindigt. Dit is een totaal
willekeurige definitie, opgesteld
door een regeringscommissie, die
de problemen van het betrekkelijk
verarmde zuiden moet ondèrzoe-
Het gedeelte van Italië dat werke
lijk rijk is, het gebied dat verant
woordelijk is voor de enorme groei
van de Italiaanse economie, veel
groter dan waar ook in Europa,
ligt veel noordelijker van Rome. In
het bijzonder rond Turijn en Mi
laan: Piedmont en Lombardije.
Bovenal is dit gebied nauw ver
bonden met namen van particuliere
ondernemingen zoals Fiat, Pirelli,
Olivetti en nog een paar andere.
Als je een onderneming als Fiat
onder de loep neemt en even verder
kijkt dan alleen maar hun eigen
cijfers (hun export is sinds verle
den jaar met 5 6 procent geste-,
gen), hoef je echter toch niet hun
produkten te onderzoeken om te
zien waarom ze zoveel succes heb
ben. Zelfs hun afdeling public re
lations (de enige maatstaf waarop
een journalist met vertrouwen op
af kan gaan) is schitterend effi
ciënt, waarbij de bezoeker in de
kortst mogelijke tijd krijgt waar
hij om vraagt.
De invloed van Fiat op de beta
lingsbalans van Italië is een voor
naam ding; de invloed van Fiat op
de omgeving is een ander belang
rijk iets. Een half miljoen mensen
in Turijn hebben hun bestaan te
danken aan deze firma, en gezien
het feit dat ze industriearbeiders
zijn, leven ze in zulke goede om
standigheden dat armoede bijna 'n
vies woord in het gebied is. Toen
ik op een bepaald ogenblik mijn
blik liet gaan over een zigeuner
gezin dat in vodden gekleed was
en geen schoeisel had en zich op
hield buiten het dure Palace hotel
in Turijn, stopte een postbode even
om me te vertellen dat deze men
sen uit Joego-Slavië en niet uit
Italië kwamen.
Het feit dat sommige arbeiders in
de Fiatfabrieken iedere dag 80 km
reizen, geeft aan dat de rijkdom
van Noord-Italië niet over het ge
hele gebied verspreid is. Men moet
voorzichtig zijn als men wil gene
raliseren over het noorden en zui
den van een land. Maar iemand
als Zingale Salvatori, een 42-jarige
elektricien gaat het, naar ieders be
grip, goed. Hij, zijn vrouw en doch
ter wonen in een flatgebouw dat
Fiat voor de arbeiders neer heeft
laten zetten. Zij hebben een auto,
centrale verwarming, wasmachine,
koelkast en televisie. In de winter
gaan ze skiën in de bergen in het
noorden en in de zomer Jcamperen
ze in het zuiden. Hij heeft een 44-
urige werkweek met af en toe een
periode waarin hij acht uur over
werkt. Per week geven ze 55.000
lire aan voedsel uit.
Milaan: boven de spitsen die het dak van de Dom sieren,
Alpenreuzen. De rijkdom stijgt met de bouwwerken.
giorno het gemiddelde inkomen
per hoofd van de bevolking tot 1970
nog geen 448.000 lire per jaar zal
zijn. Vergelijk dat met het inko
men van Salvatori en dan zie je zo
ongeveer de kloof tussen het noor
den en zuiden voor je. In concrete
termen loopt Mezzogiorno tien jaar
achter op het nationaal gemiddel
de, maar gedeelten daarvan zijn er
nog veel slechter aan toe. Het in
komen in Calabria zal volgend jaar
per persoon maar tot 350.000 lire
gestegen zijn, Basilicata loopt op
het ogenblik 15 jaar achter op het
hationaaï gemiddelde.
Dit is er de ooi-zaak van dat sinds
na de oorlog regelmatig treinen vol
immigranten het noorden binnen
rijden. De grootste stroom immi
granten kwam binnen tussen 1959
en 1963 en in die periode kwamen
er in Turijn alleen al per maand
zon 9000 mannen aan die uit Reg-
gio en Cosenza, Bari en Lecce,
Palermo en Cagliari vertrokken
waren. Deze mensen komen nog
steeds. Sinds verleden jaar no
vember zijn er per maand 4000
van hen in Turijn aangekomen. In
januari waren het er 6000.
Europese druk
Als je in Italië naar de redenen
van deze concentratie in het noor
den vraagt, krijg je een verschei
denheid aan antwoorden. Het
heeft niets uitstaande met de mi
nerale bronnen die de industrie
nodig heeft, want in dit opzicht
staat het noorden er hetzelfde voor
als het zuiden. Het zal wel te ma
ken hebben met de vorm van het
land, met het feit dat het zuiden
betrekkelijk ver verwijderd is van
al die Europese druk die er op een
volk uitgeoefend wordt om bü te
blijven en te concurreren met de
Tot op zekere hoogte hangt het
pok Van natuurlijk'toeval af, of je v
in Piedmont geboren bent of op
Sicilië.
Een van de dingen die, evenzeer
als alle andere dingen, hier aan
ten grondslag ligt, is de geschiede
nis die haar invloed heeft laten
gelden op de volksaard. Sommige
mensen wijzen erop dat, terwijl
de mensen in het noorden al sinds
dagen van voor de stadstaten van
tijd tot tijd vrijheid geproefd heb
ben, de mensen in het zuiden nu
duister tijdperk van totale onder
worpenheid aan vreemdelingen,
landheren die nooit aanwezig we
ren of de kerk. Zij suggereerden
dat deze processen van de Italia
nen in het noorden een hebzuchtig
dier hebben gamaakt, en van zijn
neef in het zuiden een schepsel dat
voornamelijk uit is op een beetje
macht en invloed.
En men zegt dat het een feit is
dat 90 procent van de gehele Ita
liaanse bureaucratie- van ambte
naren bij de posterijen tot politie
mensen §n de carabinieri toe
pas beginnen te ontwaken uit het
uit mensen uit het zuiden bestaat.
De cynici zien dit als een Ro
meinse methode om het volk zoet
te houden, de menslievenden zien
het als een manier om de werk
loosheid te helpen verlichten. Het
aantal werklozen in Apulië alleen
al bedraagt op het ogenblik 400.000
hoewel volgens de officiële cijfers
(die niemand gelooft) in Italië als
geheel slechts 600.000 werklozen.
Niet onverschillig
De lange lijst van Italiaanse re
geringen van na de oorlog heeft
niet onverschillig tegenover dit
probleem gestaan. In 1950 is er een
speciale commissie ingesteld die 'n
oplossing voor dit probleem moest
vinden: „Cassa per il Mezzogior
no". Deze commissie heeft 'n aan
tal wonderen verricht, zoals hel
transformeren van de Metaponto-
delta, een malaria-moeras tot een
bloeiend gebied met irrigatiewer-
ken, graanvelden en boomgaarden,
een Californië in hel klein. Het
grote Iri-consortium van 70 ..fir
ma's (waaronder zulke machtige
leden als Alitalia. Lloyd, Triestino
en Banco di Santo Spirito) is een
woordje mee gaan spreken en de
helft van het investeringspro
gramma van dit consortium gaat
dit jaar naar het zuiden
groeien de wolkenkrabbers omhoog tegen een achtergrond van
Zuiver parttculit
z(jn ook naar het zuiden gegaan,
om een auto-industrie iu Palermo,
een staalfabriek In Tarente en 'n
bandenindustrie in Bari te vestigen
die dat met zich meebrengt, men
ondanks de uiterst boge kosten
beeft uitgerekend dal het twee
maal so duur la In het zuiden van
de grond af te beginnen als fn het
Een van de enorme fabriekscomplexen die Turijn rijk is. Aan de lopende band gaan hier noorden. De werkgever moet ook
elektrisohe schrijfmachines de deur uit. voor lal van bijkomstigheden sor-
•Een nieuwe woonwijk in Turijn,
uit de grond schieten.
gen. zoals welzijnszorg, dingen
waar hij zich in het noorden geen
zorgen over zou moeten maken.
Maar, zoals iemand van Fiat zich
liet ontvallen, de belangrijke on
dernemingen voelen nu dat het
noodzakelijk is ecnomische sta
biliteit in het gehele land te schep
pen. Hij bedoelde deuk ik, dat ze
gezien hebben dat het volksgeweld
in bet land het argelopen jaar toe
genomen is en dat se daaruit bun
conclusies hebben getrokken.
Je kunt nu naar delen ln het
zuiden gaan en je afvragen wat al
dl# drukte over armoede ln het
zuiden te betekenen heeft. Je kunt
bijv. naar Bari gaan, waar de in
dustrie zich aan het uitbreiden Is
en de neonlichten van Firestone,
Philips en een groot aantal andere
bekende namen aan en uit flitsen,
waar het voetbalteam (wat mis
schien wel een symbolische bete
kenis heeft) juist doorgedrongen
is tol de eerste divisie en waar je
te maken krijgt met de ergste ver
keersopstoppingen in geheel Italië
Zelfc wanneer je in het oude stad
je rondwandelt, waar de gebou
wen er erg oud en vervallen uit
zien, kan je nog net door de open
gordijnen een automatische was
machine en 'n koelkast zien. Maar
Bari is niet toonaangevend voor
het zuiden van Italië. Om dat te
zien moet je door de bergen de
weg volgen totdat je ln Grottole
komt.
(Copyright The Guardian/Het Bin
nenhof/De Leidse Courant).
(Door ome corespondent in Pekinc/, Collin Mccullouah)
PEKING Voor het eerst sinds twee jaar heeft het
Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken onlangs een
excursie naar een commune georganiseerd voor de bui
tenlandse corresppndenten in Peking. De betrokken
journalisten kwamen uit Noord-Vietnam, Japan, Frank
rijk, West-Duitsland, Joego-Slavië, Roemenië en Canada.
De Russische, Popise en Oostduitse correspondenten
waren niet uitgenodigd.
De commune die voor een bezoek was uitgekozen, ligt in het
heuvelgebied nabij Peking en telt een bevolking van ongeveer
40.000 mensen. Tijdens dit bezoek en vooral tijdens een twee
uur durende persconferentie, die de voorzitter van het revo
lutionaire comité van deze commune gaf, is ons duidelijk
geworden, dat de culturele revolutie ook hier zijn werk heeft
gedaan. Dit betekent onder meer. dat men het stichten van
gemeenschappelijke communebedrijven aanmoedigt en het fe
bezit hebben ran privé-lapjes grond tegengaat.
De „altijd-groene commune", zo genoemd omdat hij dank zij
een groot aantal broeikassen het gehele jaar door „groen" is,
beslaat ongeveer 2600 ha ten noordwesten van Peking. Dc
commune voorziet Peking het gehele jaar door van groenten.
Omdat de commune dicht bij de politiek zo gevoelige hoofd
stad ligt en opmerkelijk welvarend is, kan men hem evenwel
niet als het prototype van een Chinese commune beschouwen.
Waarschijnlijk zijn echter wel alle communes in China bezig
met het doorvoeren van dezelfde veranderingen als de com
mune die wij bezochten.
De „altijd-groene commune" schijnt een regering te hebben
getroffen met betrekking tot de privé-lapjes grond, waarop
de boeren elk afzonderlijk verbouwden wat zij voor eigen
gebruik nodig hadden. Voorzitter Mah van het revolutionaire
comité der commune vertelde dat er nog wel eigen gronden
zijn, maar dat de opbrengsten onder alle leden van de com
mune worden verdeeld. Er volgde geen verdere uitleg, maar
deze mededeling zou kunnen betekenen, dat produktiegroepen,
de sociaal laagste groeperingen in een commune, de eigen
stukjes grond bij elkaai hebben getrokken en dat de leden
de grond samen bewerken en de opbrengsten samen delen.
Beloning
Daarnaast heeft een nieuw beloningssysteem, gebaseerd op de
toekenning van punten voor het verrichte werk, zijn intrede
gedaan. De communeleden maken onderling uit hoeveel punten
aan ieder worden toegekend. In de „altijd-groene commune"
worden de punten toegekend op basis van iemands politiek
bewustzijn, collegialiteit en arbeidsprestaties. De punten wor
den kennelijk aan het eind van het jaar opgeteld, waarna
iedef zijn saldo contant krijgt uitbetaald. Het gemiddelde jaar
inkomen per man bedraagt ongeveer 400 yuan, ofwel 612,50.
Mah vertelde, dat ongeveer de helft van de gezinnen in de
commune een bankrekening heeft. Zestig procent heeft, volgens
Mah, een radio en tachtig procent een fiets. Sommige families
hebben er zelfs meer dan een. De commune heeft verder,
voorzover viel waar te nemen, de medische en onderwijsvoor
zieningen in eigen hand genomen eveneens een vernieuwing
die uil de culturele revolutie is voortgekomen. Er is een
centraal ziekenhuis en acht van de twaalf produktiebrigades
(elke produktiebrigade bundelt een bepaald aantal produktie
groepen) hebben eigen klinieken. Ook heeft elke brigade een
eigen kraamcentrum.
Men schat het gemiddelde aantal kinderen per gezin op vijf.
Vrouwen die in verwachting zijn krijgen, als ze zich goed
voelen, 47 dagen dagen ziekteverlof voor de bevalling.
Hel onderwijs draagt een sterk politiek karakter en dc studie
van de werken van Mao Tse-toeng maakt onveranderlijk deel
uit van liet gehele leerplan. Dit houdt bijvoorbeeld ln, dat de
sommen die de kinderen opgegeven krijgen, uitgaan van cijfers
van de tarweoogst, bij het binnenhalen waarvan een aantal
kinderen uit de klas zelf heeft meegeholpen.
Engels
Interessant is ook. dat er sinds de culiurele revolutie vanaf
de derde klas van de lagere school Engels wordt gegeven. Een
onderwijzer' legde uit, dat dit gedaan werd om de leerlingen
later in staat te stellen met buitenlandse vrienden om te gaan.
De 27 lagere scholen van de commune tellen in totaal 15.000
leerlingen en op de zes middelbare scholen zitten samen 6.000
leerlingen. De „altijd-groene commune" heeft de revolutio
naire lijn, die Mao tijdens de culturele revolutie had uitge
stippeld, op de voet gevolgd. Reeds in februari van het vorig
jaar werd het revolutionaire comité van de commune opge
richt en inmiddels heeft ook iedere pi'oduktiebrigade en zelfs
iedere produktiegroep zijn eigen revolutionaire comité. Voor
zitter Mah, uiteraard zelf lid van de communistische partij,
vertelde dat de partij in deze commune momenteel een periode
van sterke opleving doormaakt. In de verschillende comités is
ook steeds de militie van een commune vertegenwoordigd.
Soldaten van het over heel China gelegei'de volksbevrijdings
leger zijn er zo heet het officieel niet in opgenomen,
hoewel we op verschillende plaatsen in de commune deze
soldaten tegenkwamen. De militie (het communelegertje), die
drieduizend leden telt, heeft speciaal tot taak de commune
te beschermen „tegen de vernielende krachten van de vijanden
van het volle". Ten tijde van ons bezoek bestond, volgens Mah.
de voornaamste taak van de militie uil het beschermen van
de tarweoogst en van de „vruchten, die de culturele revolutie
heeft afgeworpen".
Contact
Ook Mao's instructies voor de partykadergroepen worden
slipt uitgevoerd. Alle kaderleden werken een halve dag op
kantoor en een halve dag op het land om het contact met het
volk niet te verliezen. Op de dag dat w'U de commune bezochten
waren bUna alle 15.000 arbeidskrachten van de commune In
gezet by de tarweoogst. Het overgrote deel van deze tarwe
is bestemd voor de consumptie van de communeleden zelf.
In 1967 bracht deze commune 119.000 ton groente op, deels
van de koude grond, deels uit de meer dan duizend broei
kassen. In datzelfde jaar produceerde de commune zeven mil
joen pond fruit.
Al met al hebben wij door deze excursie de indruk gekregen,
dat de veelbesproken communehervormingen, die de culturele
revolutie in het vooruitzicht had gesteld, inderdaad succes
sievelijk maar met vaste hand worden doorgevoerd.
(Copyright Globe and Mail, Toronto)