Familieleden in getuigenbank
Peerke Y.: liever krankzinnig dan
levenslange gevangenisstraf
Stilzwijgen rondom
partijdebatten
Zelfstandige status
Suriname-Antillen
werd verboden De Jong had succes met schoten voor de boeg
Tsjecho-Slowakije
Miami door
reuzeslakken
bedreigd
Koninklijk paar
bij première van
„Battle of Britain"
zuiver
wollen
Tweed
mantel
DE MANTELSPECLAJLIST
In 1971 geen
douane meer
in Benelux
in Nederland
Beraad tussen
3 regeringen
Wie zei er ook weer
dat alle verpakte brood
hetzelfde was?
STUDENTEN
MOETEN UIT
BEZET HUIS
Oppositie fel tegen omstreden loonwet
Extraatje voor
NS-personeel
door minister
\T.LTDAG SffiPTEMBKR 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 13
(Van 4èn onzer verslaggevers
ANTWERPEN Na de derde dag in
l proces tegen Peerke V. begint er lyn
de zaak te komen. Woensdag riep hü
jmerkeUjk vaak: „Ik ben niet gek"-
isteren ging hü daar nadrukkelijk mee
Wellicht iets al te schilderachtig,
aardoor men de indruk kreeg, dal hü
deze uitlatingen het tegengestelde
obeerde te bereiken van wat hü zei.
rankzinnig-verklaarden hebben het
•ter dan levenslang gestraften, moet
denken- Na het getuigenverhoor
m een derde psychiater, die over Peer-
psyebe een totaal andere lezing had
zün eerder gehoorde collega's pro-
rerde hü het ook weer.
Dr- A Kleykens zei: ..Peerke is een
zeer labiel gevoelsmens- Zijn gedragingen
in ogenblikken van paniek zijn niet te
voorzien". Dit was een kolfje naar V.'s
hand. Hij kwam met een nog niet eerder
verteld verhaal. „In 1961 toen ik vastzat,
viel ik herhaaldelijk flauw. Een psychia
ter heeft me er twee jaar voor behan
deld. De ware oorzaak heb ik hém nooit
durven zeggen. Die is namelijk wat gek.
Ik was bank voor gek verklaard te wor-
j den en nooit meer de gevangenis uit te
komen. Ik kon niet slapen. Vaak liep ik
tot vier uur rondjes in mijn cel, totdat
ik van vermoeidheid in bed tuimelde. Ik
moest dan vaak dromen. Vogels, ik zag
vogels vliegen, wanneer ik droomde. Ze
Ze riepen me wakker- Maar wanneer ik
wakker was, zag ik ze nog vliegen „Hoe
kan dat?", wilde de president weten.
Peerke: „Ja, vraag dat de psychiater
Dokter, weet u hoe dat kan?", informeer
de Peerke gelijk kwasi-geïnteresseerd-
Er stond gisteren een andere verdachte
voor de gezworenen- Hij was niet heftig
meer. Eerder berustend. Toen de presi
dent informeerde of hij zijn moeder nog
iets te zeggen had. zei Peerkr: „Nee.
Meuderke. wat moet ik zeggen? Peerke
vocht niet meer voor energie, zoals de
dagen daarvoor. In Nederland zou het
niet mogelijk zijn, dat de moeder, vader
en broer van een verdachte onder ede
verhoord worden. In België kan dat wel
en zij getuigen dan ook tegen hun zoon
ADVERTENTIE
Smrkovsky poogt
ontslag te nemen
PRAAG (AFP-AP) Over de debatten
de voltallige vergadering van het
tnlrale comité van de Tsjecho-Slowaak-
communistische partij die gisteren in
:t kasteel van Praag begonnen is, is tot
toe nog niets uitgelekt.
Zoals bekend zal op deze bijeenkomst
slist worden over het lot van Alexan-
r Dubcek en Josef Smrkovsky, de twee
>erale leiders die het symbool zün ge-
orden van de „Praagse lente".
Men weet tot dusver alleen dat partij
der Husak twee rapporten heeft in-
diend. Een over de „huidige toestand
de boezem van de partij" en een over
le problemen van de partijkaders" en
de discussies vandaag werden voort
zet-
Tot de sprekres van gisteren behoorde
sef Smrkovsky. die naar verluidt zijn
zenstanders trachtte voor te zijn door
n ontslag aan te bieden als voorzitter
in de Volkskamer, de Eerste Kamer
„GESCHENK VOOR OMA"
MIAMI (AP) Enorme Afrikaanse
kken vormen een plaag in dertien
>kken woonhuizen in Miami-noord.
slakken eten letterlijk alles wat zij
•n zelfs de verf van de huizen.
De plaag is uniek in de Verenigde
aten. De ontdekking werd deze week
daan, toen een vrouw na drie jaar
strijd tegen de dieren opgaf en hulp
riep.
De slakken, die de grootte van een
ffiekopje krijgen deden drie jaar ge
ien hun intrede in de buurt, toen een
eigen, die van een reis naar Hawaii
rugkeerde, drie stuks in zijn broekzak
d meegenomen als geschenk voor
Thans zijn er duizenden. De slakken
nnen jaarlijks 600 nakomelingen pro-
'iceren. Zij vreten zich dik aan de
'ervloedigc plantengroei in Florida. En
n aan de nodige 1 'k te komen nut-
len zij de verf van de huizen.
van het Federale Parlement, maar niet
in zijn plan geslaagd zou zijn. Ook is het
woord gevoerd door het hoofd van de
disciplinaire commissie van de partij,
Milos Jakes-
Voor acht dagen zijn dc drie grens
overgangen tussen West-Duitsland en
Tsjecho-Slowakije gesloten voor westerse
journalisten en studenten, zo hebben de
Tsjecho-Slojvaakse autoriteiten het Bei
erse ministerie van Binnenlandse Zaken
laten weten.
In Wenen heeft de Tsjecho-Slowaakse
legatie woensdag meegedeeld dat voor
lopig geen weekeind-visa zullen worden
verstrekt bij de Tsjecho-Slowaakse
grensovergangen
ADVERTENTIE
ZUIVERE HUID
PUROL en PUROL-poeder
AMSTERDAM (ANP) Koningin Ju
liana en Prins Bernhard hebben giste
renavond in Theater Tuschinski de Ne
derlandse première bijgewoond van de
film „Battle of Britain", die de lucht
slag om Engeland in beeld brengt.
Bij hun aankomst werden de vorste
lijke gasten voor het theater verwel
komd door de Britse ambassadeur in ons
land, sir Peter Garran, en de burge
meester van Amsterdam dr. J. Samkal-
Uit handen van mevrouw H. Roos-
Klop, een oorlogsweduwe, kreeg de ko
ningin een fraaie tuil bloemen. De op
brengst van deze speciale voorstelling
ging geheel naar de Nederlandse bond
van militaire oorlogsslachtoffers.
In de pauze van de voorstelling, die
voor vele hoge militaire en burgerlij-
i ke autoriteiten werd bijgewoond, wer-
i den de filmspeler Kenneth More, die
i een van de hoofdrollen in „The Battle j
of Britain" vertolkt, en producent Ben
jamin Fisz aan het koninklijk paar voor
gesteld.
De voorstelling werd omlijst met mu
ziek door de kapel van de Koninklijke
Luchtmacht.
Peerke had echter ook voor zijn vader,
broer en vriend Jozer Tops een belerend
woord, waarbij hij zich tevens weer voor
de zoveelste keer niet voor gek liet ver
klaren: „Jozef breek toch met dat liegen
en laat die vrienden van je in de gevan
genis toch in de steek". Met zijn „ge
scheiden" ouders speelde hij eenzelfde
spelletje. Zijn schoonzuster Gerda sprak
weinig lovend over hem. „Was ik niet
gedienstig?", vroeg Peerke triest. „Wie
deed de afwas? Wie schilde de pataten?
Wie schuurde alles?" „Ja, Peer, dat is
waar ook, president, dat ben ik helemaal
vergeten te zeggen: hij deed thuis alles",
aldus Gerda-
Voordat hij een van zijn zelfmoord
pogingen deed, schreef hij afscheidsbrie
ven- Die voor broer Jan bestemd was,
werd door de president voorgelezen en
vond daarin overheersend de pathos
„Als er een God bestaat, hoop ik. dat ik
in een veel mooiere streek kom, met veel
dennebossen en heide, waar ik met jou
en Jozef kan wandelen en naar mooie
vogeltjes luisteren, die ze voor ons zul
len zingen" Dal was wel iets anders dan
hel verzoek dat hij enkele maanden eer
der toen nog in vrijheid aan de
veldwachter van Averbode had gedaan
Peerke wilde aangesteld worden als
gemeentelijk rattenvanger „Ik had een
goede hand van stropen, dus dat werk
zal me best lukken", meende Peerke.
Zün opzet mislukte en hij moest naar
ander werk omzien Toen dat niet of
nauwelijks lukte, begon hij met ander
dodelijk werk Hij bracht daarmee ook
beste vriend Jozef Tops (31) in ver
legenheid- Jozef „geen beste' aldus de
president over deze getuige' was voor
Peerke zoals een biechtvader. Hij vertel
de alles aan zijn makker Jozef zat door
die openhartigheid wel op zijn stoel te
draaien. Elke vraag probeerde hij te ont
wijken door iets goeds over Peerke ter
berde te brengen Presidem „Heeft hij
niets over de moorden verteld?".
Jozef „Dat weet ik niet meer. Hij ver
telde me zoveel, ik luisterde niet eens
altijd"
Jozef moet een zware strijd met de
waarheid leveren. Hij scheen bang te
zijn voor de familie V. Hij kreeg het bij
na benauwd toen de president hem vroeg:
„Heb je vroeger met Jan wel eens voet
zolen van slachtoffers gebrand, als zij
tijdens Jullie roofovervallen niet wilden
zeggen waar hun geld lag'"
Jozef „Dat kan ik me niet goed meer
herinneren. Trouwens daar heb ik toch
voor gezeten9"
Na Jozef Tops is Jan V aan de beurt
Een bikkelhard mannetje, met een bok
sersneus. dat de strijd met de president
niet uit de weg ging- Zo overtuigend mo
gelijk zegt de beruchte Kempische onder-
wereldfiguur Ik weet niets van deze
zaak af Waarom ben ik hier"'
Aan Pcerkes ouders vraagt de presl-
denl: „Vindt U dat u uw kinderen gped4
hebt ODgevoed9" Vader V Bijzonder"
goed Ik heb hen een degelijk vak ge
leerd". Moeder V.: ,;Ik heb mezelf nu
niets te verwijten, wat de opvoeding be
treft"
President: „Hoe zijn uw zoons dan zo
slecht geworden?"
Moeder V.: „Door hun vrouwen, die wil
den alleen maar steeds meer geld zien".
BRUSSEL (ANP Baron F- van der
Straten-Wadllet, die van 1955 tot 1966
Belgisch ambassadeur in Den Haag is
geweest, is benoemd tot ambassadeur in
Rome. Sedert zijn vertrek uit Den Haag
was hij in Brussel directeur-generaal po
litieke zaken op het ministerie van Bui
tenlandse Zaken en Buitenlandse Handel.
die een veel duurder
prijskaartje met glans
zou kunnen dragen
ïnd i verse dessi ns
en kleuren
maten 321 m 50
Leiden: Haarlemmerstraat 163
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG (ANP) Nederland heeft
ïn België mededeling ontvangen, dat
het uitstel van de invoering van de BTW
in België geen afbreuk doet aan vaste
voornemen van de Belgische regering
zich te houden aan de afspraak inzake
geleidelijk afbraak van de douaneforma
liteiten van de binnengrenzen van Bene
lux. Volgens deze afspraak zullen de
douaneformaliteiten op 1 juli 1971 ge
heel zijn afgeschaft. Dit brengt voor
vele douaneambtenaren practisch in
ons land overplaatsing mee, hetgeen in
fazen zal geschieden. In de eerste faze,
in de loop van 1971, zullen zo'n 180 amb
tenaren van de grenskantoren worden
overgeplaatst naar Amsterdam en Rot
terdam.
BINNEN KONINKRIJKSSTATUUT
DEN HAAG (ANP) Na de verkie
zingen in Suriname en de Antillen zal
met de nieuwe regeringen worden over
legd over het verlangen van beide ge
bieden om de zelfstandige status binnen
het koninkrük duidelijker tot gelding te
brengen, over andere onderwerpen die
van belang zün voor een beter functio
neren van de bestaande rechtsverhou
dingen op welke termün dan ook
in de toekomst te wüzigen.
Waarschijnlijk niet die meneer die laatst z'n
lunchpakketje aan de eendjes voerde, omdat z"n vrouw
hem voor de verandering eens géén King Corn had
meegegeven.
King Corn wordt overal in Nederland elke
nacht vers gebakken. Komt dus dagelijks vers
op tafel en blijft dagenlanger vers.
King G>rn.'t enige dat u weggooit, is de verpakking
(alleen King Corn kan dal zeggen)
van zijn kabinet, die dit jaar voorziet in
uitgaven van 73.832.000 gulden (1969:
89.652.000 gulden). Nederland heeft zich
herhaaldelijk bereid getoond mfee te wer
ken aan de door Suriname en de Antil
len gewenste veranderingen in de staat
kundige betrekkingen tussen de drie
landen. Er bestaat in die landen geen
eensgezind oordeel over de daarmee sa
menhangende vraagstukken, maar er
is een ontwikkeling gaande naar vastere
omlijning inzake de wens om de zelfstan
dige status die de landen binnen het
koninkrijk bezitten tegenover het buiten
land duidelijker tot gelding te brengen.
In alle drie landen is bekend dat de Ne
derlandse regering zich achter dit ver
langen stelt. De drie regeringen zyn tot
nu toe van oordeel dat hieraan kan wor
den voldaan binnen heb koninkrijkssta
tuut. Over dc verschillende mogelykhe-
den om aan de wens van Suriname en
de Antillen te voldoen wordt thans door
I minister Luns en de twee gevolmachtig
de ministers overleg gepleegd, aldus
minister Bakker.
UTRECHT (ANP) Het college van
B. en W. van Utrecht heeft gisteravond
de vier Utrechtse geologicstudcnten en
een onderwijzeres, die vorige week za
terdag een leegstaande 15-kamerwoning
aan de wed in dc Domstad hebben be
zet, opgedragen dc woning uiterlijk mor
genmiddag 17 uur te ontruimen.
B. en W. hebben geconstateerd dat de
jongelui er bivakkeren zonder vergun
ning. De burgemeester heeft zijn bevel
tot ontruiming daarop gebasseerd. Het
bevel is vanavond aan de klandestiene
bewoners uitgereikt. Als ze er niet aan
voldot.i zal tot ontruiming worden over
gegaan, zo hebben B. en W aangekondig
UTRECHT (ANP) »e federatieve
spoorwegvakvereniging is er ontstemd
over dat de minister van Verkeer en
Waterstaat de NS-directie heeft verbo
den. het personeel een extraatje te ge
ven. „Het is een zeer kwalijke zaak,
dat de NS-directie van de minister
„neen" te horen kreeg toen de directie
het personeel een klein bedrag wilde ge
ven als beloning voor zijn totale inzet,
betoond bij de aanvang van de realise
ring van Spoorslag '70". aldus de FSV
in haar blad „Recht Spoor".
De FSV-secretaris J. A. van Hattum
deelde mee. dat het ging om een be
drag van 30 gulden per personeelslid.
De FSV hoopt, dat de minister niet op
de stoel van de president-directeur van
de Nederlandse Spoorwegen gaat zitten
en ook, dat de NS-directie niet voor elk
wissewasje aan de minister moet gaan
vragen of het wel mag.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij het debat over de
loonwet trok de oppositie gisteravond
alle registers open. Minister Roolvink
stelde zich daartegenover zo soepel mo
gelijk op, maar was ternauwernood in
staat hel vuur te temperen. De dreigen
de taal van premier de Jong was kenne
lijk bedoeld om enkele schoten voor de
Ook was het kennelijk de opzet om
voorafgaande aan de algemene politieke
beschouwingen de regeringspartijen dui
delijk te laten weten, dat het kabinet in
de komende maanden prijs stelt op dui
delijke discipline en dat het de schapen
dicht bij elkaar wil houden. Of ofri het
in de termen van premier De Jong te
zeggen de gezagvoerder hield appèl om
te kijken of alle manschappen wel aan
wezig zijn en het niet in hun hoofd zul
len halen om zich te drukken.
Minister Roolvink had zijn verdediging
laten weten, dat hij veel kon voelen voor
de bezwaren tegen artikel 11. Over
schrappen van dit artikel, dat veel kri
tiek bij de vakbeweging heeft onder
vonden. viel met Roolvink te praten.
Een grote moeilijkheid bleek artikel 8.
Ook dit artikel was voor de oppositie on
aanvaardbaar en vond bij sommige Ka
merleden van de regeringspartijen geen
genade. De KVP'er van der Pioeg had
het knelpunt wat afgezwakt door namens
de regeringspartijen voor te stellen, dat
ingeval de minister een bepaalde loons
verhoging in een afzonderlijk contract te
groot zou vinden, gepraat zou kunnen
worden over omzetting van de te grote
loonsverhoging in spaarloon of verbete
ring van het pensioen. In dat geval zou
aan veel bezwaren tegemoet zijn geko-
Minister Roolvink had de verzeke
ring gegeven, dat hij slechts in de aller
uiterste gevallen zou ingrijpen in afzon
derlijke contracten. Want hij besefte ter
dege, dat hij zich dan veel ellende op de
hals zou halen. Hij hoopte dat deze toe
zegging voor de vakbeweging, en speci
aal voor het NVV, aanleiding zou zijn om
niet uit het centrale overleg tussen werk
gevers en werknemers in overheid te
„Binnenkort ben ik zelf 40 jaar lid van
de vakbeweging. Ik heb alle begrip voor
de bezwaren, maar ik moet ook 't alge
meen belang en de positie van de sociaal
zwakkeren in het oog houden", zo riep
de minister. „Als echter het artikel 8-
ingrijpen in afzonderlijke cao's uit
de wet zou worden verwijderd, dan zou
ik het onaanvaardbaar moeten uitspre
ken", zei Roolvink.
De oppositie greep die kans aan. „Wat
betekent dat?" Vroeg den Uyl.
„Dan zal ik daaraan de politieke conse
quenties verbinden en zullen de gevol
gen voor het hele kabinet gelden", zo re
ageerde Roolvink.
Onmiddelijk daarna vroeg hij, tot ver
wondering van voorzitter van Thiel en
van de Kamer dc vergadering even te
schorsen om de minister- president ge
legenheid te geven een verklaring af te
leggen. Binnen enkele tellen was pre
mier de Jong present. Deze verklaarde,
dat als artikel 8 van de loonwet zou wor
den verworpen een „moeilijke situatie"
zou ontstaan. Er is dan geen mogelijkheid
meer voor vruchtbaar contact tussen par
lement en regering. Het moment is ge
komen voor glasheldere duidelijkheid,
zo zei de ministerpresident. Er zijn drie
oplossingen: 1. intrekking van de loon
wet, 2. aftreden van het kabinet, 3. Ka
merontbinding.
Intrekking van de loonwet is van dit
kabinet niet te verwachten. De keuze is
dan: aftreden of kamerontbinding.
De schok kwam hard aan. Tijdens
de tumultueuze reacties wilde de Ka
mervoorzitter het liefst de behandeling
van 't hele welontwerp stopzetten. Maar
den Uyl vond het 'n uniek moment, om
dat 't niet elke dag voorkomt, dat wordt
gepraat over aftreden van het kabinet.
maar de kamermeerderheid verklaarde
geen behoefte hieraan te hebben. Wel
wilden de fracties eerst in eigen kring
vergaderen en tot een nadere standpunt
bepaling komen.
Den Uyl vroeg of de premier had over
wogen, dat de vakbeweging misschien
niet zou meewerken aan een wet, die
door een onder-druk gezette Kamer was
aangenomen. Premier de Jong antwoord
de alleen dat het moment was gekomen
om volledige duidelijkheid te krijgen.
Schmelzer verklaarde mede namens
de A.R. en de CHU, tegen schorsing le
zijn, omdat er genoeg gelegenheid voor
het maatschappelijk leven was geweest
zijn mening over de wet kenbaar te ma-
Toxopeus onderstreepte dit Van Mier-
lo (D'66) zei nog nooit zo'n ongelooflijke
scène en komedie van regering en re
geringspartijen te hebben meegemaakt.
Hij was tegen schorsing.
Alleen PvdA, PSP. PPR en CPN
handhaafden hun standpunt om de hele
wetsbehandeling uit te stellen. Zover
kwam het niet
