Minister wil greep
op lonen houden
Heinemann heft vinger tegen
herleving van nationalisme
Voor bejaarden
1.4 miljoen meer
Bescherming
van sociaal
zwakkeren
Dokter nodig
aan boord
vlieggiganten
Afkeuring na
schietpartij!
in Kassei
Wie zei er ook weer
dat alle verpakte brood
hetzelfde was?
„Het is leuk
treinen te
laten
ontsporen
Jongetje bij
ophaalbrug
verongelukt
STAKINGSGOLF IN
FRANKRIJK-IT ALIË
Kard. Urbain
overleden
Paus valt
uit tegen
celibaats-
gesprekken
N.-Ierland
in V.N.?
Congres EHBO
geopend in
Congresgeb.
Den Haag
Plannen van
minister
Klompé
DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1969
DE LEIDSE COURANT
PAGINA T
DEN HAAG Minister Roolvink (So-
tiale Zaken) heeft gisteren met veel
kracht de loonwet verdedigd, die het wet
telijk kader moet bieden voor het sy
steem van vrijere loonpolitiek. De mi
nister bleek echter niet bereid om veel
af te knabbelen van de in de wet neerge
legde bevoegdheden voor de minister var
Sociale Zaken. Zijn uitgangspunt blijft
weliswaar, dat het loonoverleg een zaak
partijen van werkgevers en werk
nemers in de afzonderlijke bedrijfstak
ïaar «lat anderzijds de regering
bevoegd moet zijn om in het algemeen
belang in te grijpen.
Die bevoegdheid heeft de regering vol
gens de loonwet op drie manieren. Inge
grepen kan worden in individuele ci
als die het sociaal-economisch belang zi
I tie schaden. Voorts kan de regering
het algemeen de lonen op een bepaald
moment bevriezen, als zij uit de hand
dreigen te lopen. In dat geval zou
loonpauze worden afgekondigd. En als
j er nog meer moeilijkheden aan he
ciaal-economisch front dreigen, kan de
regering de vrije loonpolitiek aan de kant
letten en weer overgaan op een door de
egering geleide loonpolitiek.
De artikelen waarin deze bevoegdhe
den zijn neergelegd hadden vorige week
rooral bij de oppositie veel bezwaren
CONGRES IN HOOFDSTAD
AMSTERDAM (ANP) Een van de
vele problemen die de luchtvaartmaat
schappijen thans bezighouden is de me
dische verzorging aan boord van de
euzenvliegtuigen, de zogenaamde Jum-
ojets.
Tijdens het internationale congres over
lucht- en ruimtevaartgeneeskunde dat
je week in het RAI-congrescentrum
Amsterdam wordt gehouden, is deze
aag aan de orde gesteld door onder
aderen de Duitser dr. B. Müller. Zelf is
ervan overtuigd dat de aanwezigheid
i een arts aan boord van de lucht-
epen noodzakelijk is. „Door de uit-
iding van de capaciteit van ile toe-
len gaan er", zo zegt hij, „steeds
:r mensen de lucht in. Het gevaar is
groot dat zich steeds meer mensen
iet verborgen of open kwalen aan
oord bevinden. Wanneer iemand tijdens
gemiddeld toch zeker zes uur duren-
vluchten de Jumbo's worden voor-
amelijk op de lange afstanden ingezet
nwel wordt, moet er een arts aan
wezig zijn, zoals dit op de zeeschepen
ok het geval is. Er wordt ook gedacht
de mogelijkheid het cabineperso-
een speciale medische cursus te la-
volgen. Tijdens het congres wordt
deze problemen gesproken. Er is
olgens dr. Müller overigens haast bij,
want dit jaar nog zullen de eerste Boeings
47 met een paar honderd passagiers de
ucht in gaan.
dervonden, maar minister Roolvink wist
zich verzekerd van de steun der rege
ringspartijen. Wel had hij te horen ge
kregen, dat hij uiterst voorzichtig met
het hanteren van zijn bevoegdheden zou
moeten zijn.
De minister betreurde dat de centra
le organisaties van werkgevers en werk
nemers geen rol meer in het loonoverleg
willen spelen. Gehoord de wensen in de
Kamer verklaarde hij zich bereid tot over
leg over de definitieve tekst van de loon
wet. Maar hij voegde er meteen aan toe.
dat aan de bevoegdheden, zoals die in
de wet aan de minister worden toegekend,
niet veel getornd mag worden.
De KVP'er Van der Ploeg kreeg van de
heer Roolvink te horen, dat deze sympa
thiek staat tegenover bezitsvormende
maatregelen. Als dan ook in een indivi
duele cao wordt ingegrepen, omdat de
loonstijging te hoog is. voelt de minister
er best voor als een deel van de loon
stijging wordt omgezet in bijvoorbeeld
spaarloon of verbetering van de pensioe
nen. Maar de regering moet in indivi
duele contracten kunnen ingrijpen om te
voorkomen, dat hoge loonsverhogingen
worden overeengekomen en uiteindelijk
op de consumenten en de sociaal zwak
keren worden afgewenteld.
Bij het afkondigen van een loonpauze
moet worden uitgegaan van het gelijke
monniken, gelijke kappen. De minister
erkende, dat een bepaling in de loonwet
waarbij de terugkeer naar de geleide
loonpolitiek wordt mogelijk gemaakt
eigenlijk wat vreemd is. Maar hij zou
zo'n artikel niet graag willen missen".
DüSSELDORF, (D.P.A.) President
Heinemann van West-Duitsland heeft
opnieuw nadrukkelijk gewaarschuwd
een herleving van het gewelddadig
nationalisme in zijn land. Het incident in
Kassei, waar dinsdagavond twee jonge
lui bij- een betoging tegen de uiterst
rechtse NPD door schoten gewond waren
geraakt, moest volgens Heinemann ge
zien worden als „een waarschuwing voor
allen, dat we ons niet weer mogen
laten meeslepen naar een gewelddadig
nationalisme'
De president, die sprak op een bijeen
komst van het parlement van de deel
staat Noordrijn-Westfalen ter gelegenheid
zijn officiële bezoek aan Düsseldorf,
betoogde onder grote bijval dat met
radicalisme nog nooit een probleem was
opgelost en ook nooit opgelost zou
worden.
De eerste schoten in de Westduit se
verkiezingscampagne ontlokten de mees
te partijen afkeurende reacties en deden
de openbare discussie over een verbod
de Nationaal-Democratische Partij
oplaaien. De CDU sprak haar leed-
n uit over deze „verwildering van
de campagne". Een socialistische woord
voerder verklaarde dat het optreden van
de NPD aan de veiligheid en de samen
leving ernstig afbreuk deed. De liberale
FDP veroordeelde de terreur.
De politie is er nog niet in geslaagd
de ongeveer 40-jarige man, die in Kassei
de schoten loste, op te sporen. Het in
cident speelde zich af trdens een be
toging voor de woning van de NPD-
afgevaardigde Werner Fischer die zitting
heeft in het parlement van de deelstaat
Hessen. Volgens ooggetuigen was een
onbekende op de betogers afgelopen en
had hij geroepen: „Terug, politie". Toen
een demonstrant verlangde dat hij zich
identificeerde, had de man eerst in de
lucht geschoten en vervolgens tweemaal
op de menigte gevuurd. Twee jongelui
kregen een kogel door de bovenarm. De
schutter zou in het huis van Fischer,
waarin zich ook NPD-leider Von Thad-
den bevond, verdwenen zijn. Een huis
zoeking leverde echter geen resultaat, op.
Von Thadden en Fischer verklaarden bij
een kort verhoor, dat uit hun omgeving
„in geen geval' geschoten was.
De NPD-fractie in de landdag van
Hessen wenst een parlementair debat
over het incident. Fractieleider Fischer
heeft om een buitengewone zitting van
het parlement in Hessen gevraagd. In
gelijkluidende telegrammen' aan presi
dent Heinemann en bondsdagvoorzitter
Kai-Uwe von Hassel sprak Fischer zijn
„ontsteltenis en diepe bezorgdheid" uit
over het gebeurde en veroordeelde hij
„deze vorm van strijd, die zich van het
politieke naar het misdadige vlak ver
plaatst".
De Wesbduitse minister van Buiten
landse Zaken, Willy Brandt, voorspelt
dat de NPD bij de verkiezingen van 28
september niet in de bondsdag zal
komen. Maar veel regeringsambtenaren
blijken in pi-ivégesprekken aan te nemen,
dat de nationaal-dcmocraten zeker het
minimum van vijf procent, vereist om
de Bondsdag te halen, zullen bereiken.
Een totaal van vijf procent zou hun vijf
entwintig zetels in het 496 zetels tellende
parlement bezorgen en minstens tien tot
veertien voormalige nazi's in de Bonds
dag brengen.
ADVERTENTIE
Waarschijnlijk niet die meneer die laatst z*n
lunchpakketje aan de eendjes voerde, omdat z'n vrouw jjj
hem voor de verandering eens géén King Corn had
meegegeven.
King Cora wordt overal in Nederland elke
nacht vers gebakken. Komt dus dagelijks vers
op tafel en blijft dagenlanger vers.
King Corn ,..'t enige datuweggooit,is de verpakking
(alleen King Com km dal zeggen)
LUGUBER SPELLETJE
UTRECHT (ANP) „Wij vonden het
leuk een trein te laten ontsporen", heb
ben twee jongens (14 en 19) uit Dor
drecht aan de rijkspolitie en de spoor
wegenrecherche verklaard, nadat zij
dinsdagavond op heterdaad waren be
trapt bij een poging een stuk beton op
de spoorrails bij de Moerdijkburg te La
ge Zwaluwe te deponeren.
De beide knapen hebben bekend, dat
zij ook vorige week op hetzelfde punt
drie keer hebben geprobeerd een trein te
laten ontsporen. De eerste maal ge
bruikten zij een vat, daarna een kist en
zaterdagavond deponeerden zij het wrak
van een bromfiets op de rails. In alle
gevallen gebeurden geen ongelukken,
maar het treinverkeer liep wel vertra
gingen op. De knapen hadden zich naar
hun zeggen niet gerealiseerd wat de ge
volgen van een eventuele ontsporing
zouden kunnen zijn geweest.
Een kwarteeuw geleden de Slag om Arnhem. Plechtige herdenkingen waren
er gisteren dan ook in Oosterbeek en bij de Nijmeegse WaalbrugOp het
Engelse militaire kerkhof in Oosterbeek luisterde het koninklijk paar mei vele
honderden veteranen naar de woorden van bisschop Buchanan en ds Ph. Berg-
kotte. De laatste zei, dat hij er nog niet zo zeker van wasdat dit de laatste
herdenking zou zijn geweest. „Velen zullen ook in de toekomst blijven komen
om de graven, van hun gesneuvelde zoons of kameraden te bezoeken"- Ko
ningin en prins legden vervolgens een krans by het monument op de be
graafplaats. Zoals ieder jaar legden 2000 schoolkinderen daarna bloemen op
de militaire graven, waarna gebeden werden gezegd en psalmen gezongen.
Vroeg in de middag vloog prins Bernhard per helikopter naar Veghel om daar
een bevrijdingsherdenking bij te wonen. Vijftig Amerikaanse parachutisten
gaven een springdemonstratie. De koningin reed per auto van Oosterbeek naar
de Waalbrug, waar 50 parachutisten van de beroemde Amerikaanse lucht
landingsdivisie, die in 1944 de brug onbeschadigd in handen kreeg, een vroe
gere commandant, luitenant-generaal James, een vrijheidstoorts overhandig
den. By het monument op de brug werd door de generaal in het bijzijn van-
koningin Juliana het vrijheidsvuur ontstoken Ook hier legde de koningin
(Van c
s correspondent)
NIEUWERBRUG De 9-jarige Kees-
Verheul uit de Woonkerk Nieuwer-
'rug (Bodengraven) is woensdagmid-
hg om het leven gekomen toen hij be
leid raakte tussen de staander en de
louten bovenbouw van de brug bij de
Jïtorische tol in Nieuwerbrug.
Het knaapje dat wat later dan de
ndere kinderen uit school was gekomen,
tond bij de brug te kijken toen er een
rij groot schip doorvoer. De brug stond
de hoogste stand gedraaid maar slaat
n nog niet helemaal vertikaal. Op een
egeven moment drukte het schip de
'outen brug nog wat verder open en
P dat moment stond de jongen juist
ossen de staander en een balk van de
ohuin naar beneden hangende boven-
ouw. Hij werd daarbij zo zwaar aan
hoofd gewond dat hij praktisch on-
óddellijk dood was.
Franse treinen
rijden weer
PARIJS - ROME (A P. - A-F.PDe
vakbonden van de Franse Spoorwegen
hebben gisteren opgeroepen vandaag
weer aan het werk te gaan. De grote
meerderheid van de 32.000 stakende
treinbestuurders zou het eens zijn met
de resultaten van de onderhandelingen
over verbetering van de arbeidsvoor
waarden en besloten hebben weer aan
het werk te gaan. Daarentegen duurt de
onrust bU de andere openbare diensten
voort, ondanks een dreigement van presi
dent Pompidou dat de „republikeinse
orde" zal worden gehandhaafd.
Zo blijft het personeel van de metro
in staking, waardoor sleohts op een
gering aantal lijnen enkele diensten
worden géhandhaafd. De arbeiders van
de P.T.T. hebben laten weten dat zij
op 2 oktober voor 24 uur in staking
gaan, terwijl ook het personeel van het
gas- en elektriciteitsbedrijf met een
staking dreigt. Ook heerst onrust bij
Air France en een enkel particulier
bedrijf.
In Italië is de toestand nog chaotischer.
Bouwvakkers en arbeiders in de chemi
sche en cementindustrieën hebben het
werk neergelegd en elektriciens en dok
toren in ziekenhuizen hebben zich bij
hen aangesloten. In allerlei sleden staat
een algemene staking tegen de hoge
kosten van het levensonderhoud op het
programma. Bij de stakingen zijn reeds
2,5 miljoen werknemers betrokken.
Tijdig salaris voor
belastingambtenaren
DEN HAAG (ANP) Het Tweede-
Kamerlid H. Gortzak (P.S.P-) heeft de
ministers van Financiën en Binnenlandse
Zaken gevraagd maatregelen te nemen,
opdat ambtenaren, die hun salarissen
door middel van de mechanische ad
ministratie krijgen uitbeaald, tijdig over
het salaris zullen kunnen beschikken.
VENETIë (Reuter) Giovanni kar
dinaal Urbani, patriarch van Venetië en
voorzitter van de Italiaanse bisschop
penconferentie, is gisteren op 69-jarige
leeftijd aan een hartaanval overleden.
Kardinaal Urbani werd beschouwd
als een steunpilaar van de conservatie
ve vleugel van de hiërarchie. Zijn laat
ste openbare verklaring was de waar
schuwing dat hij zich zou verzetten te
gen elke poging om omstreden kwesties
als de geboortenregeling en het celibaat
van de priester op de bisschoppensyno
de in de komende maand aan de orde
te stellen. Onder zijn leiding gingen de
Italiaanse bisschoppen akkoord met de
pauselijke encycliek „Humanae Vitae".
waarin het gebruik van bepaalde mid
delen om zwangerschap te voorkomen
werd veroordeeld
Kardinaal Urbani wist ook de Italiaan
se bisschoppen over te halen de conser
vatieve bisschop van Florence, kardinaal
Florit, te steunen in diens strijd tegen
pastoor Don Mazzi en de parochie van
het Isolotto in Florence.
Dierenpark
weg uit Rhenen
(Van onze correspondent)
RHENEN De directeur de lieer J.
Baars van Ouwehandsdierenpark in Rhe
nen ziet geen nieuwe uitbreidingsmoge
lijkheden meer, zodat naar een andere
vestiginsplaats wordt uigezien. Reeds
enige tijd zijn er onderhandelingen gaan
de met het gemeentebestuur van Zwolle.
Mocht men daar niet tot overeenstem
ming komen, dan zijn er nog een paar
plaatsen die solliciteren naar de komst
van het dierenpark. Dat zijn Hellen-
doorn en Enschede. In elk geval staat
vast dat het park Rhenen binnen afzien
bare tijd gaat verlaten.
Bidden, hopen en
lijden in stilte
(Van onze correspondent
George Armstrong)
ROME Er wordt te veel gesproken
over het probleem van het priesterlijk
celibaat, zei paus Paulus gisteren. De
kwestie is te vaak het onderwerp van
onderzoekingen, persartikelen en van
druk die op de publieke opinie wordt
uitgeoefend. Er zal nog veel tijd voor
bij moeten gaan. voordat het mogelijk
zal zijn. om te zien of „deze weerspan
nige of verkeerde uitingen van katholiek
leven" iets goeds zullen opleveren.
„Er zijn zelfs mensen, die beweren
dat deze (vermoedelijk bedoelde de paus
de katholieke manier van leven) aan het
verdwijnen is. Maar wij delen die me
ning niet. En bevestigen opnieuw ons ge
loof in de leiding van Christus en de
steun van het goede. De paus zei, dat
hij geen „statistieken" kon geven, die
aantoonden, hoeveel „begrijpende en
stille mensen, die bidden, hopen en lij
den met hun bisschoppen en met ons,
er over de hele wereld leven, maar het
Bij de herbevestiging van zijn stand
punt t.a.v. het celibaat, waardoor hij
deze zaak vermoedelijk uitsloot van de
discussies gedurende de synode van bis
schoppen van volgende maand, beschreef
de paus het werk van rooms-katholieke
„spontane groepen", soms ook dc „on
dergrondse Kerk" genoemd als „twijfel
achtig". In bepaalde theologische scho
len en groepen bestaat er 'n groeiende
waardering voor het „orthodoxe" stand
punt. „Men kan niet zonder vrees het
gemak aanschouwen, waarmee de jeugd
van de geestelijke gehoorzaamheid wordt
genegeerd".
(Van onze correspondent)
NEW YORK. Ierland is een onder
werp van intense belangstelling gewor
den in de Verenigde Naties. De afge
vaardigden bekommeren zich minder om
de feiten weinigen begrijpen die trou
wens dan wel over de vraag of dc
Algemene Vergadering dc zaak wel of
niet moet bespreken. Dc Ierse republiek
wil, dat de Ierse kwestie besproken
wordt. Groot-Brittannië wil dat niet.
Lord Caradon, de Britse afgevaardigde
in de Verenigde Naties, en de Ierse
minister van Buitenlandse Zaken hebben
beiden de steun voor hun standpunt
trachten te verkrijgen. Groot-Brittannië
gelooft, dat het „ongezond" zou zijn om
de Ierse kwestie te bespreken en
bovendien is er het juridische argument
dat. aangezien Noord-Ierland een ge
deelte van Groot-Brittannië is, de Ver
enigde Naties niet het recht hebben om
zich met de interne aangelegenheden
van één van haar lidstaten te bemoeien.
Verscheidene landen, die iets hébben
tegen Engeland, waaronder zidh vele
Afro-Aziatische landen bevinden, willen
graag de Ierse kwestie op de agenda, al
was het alleen maar om Engeland dwars
te zitten. Maar zij zijn aan dc andere
kant bang, dat als de Verenigde Naties
ziöh met de interne aangelegenheden
van Groot-Brittannië gaan bemoeien, dal
zij misschien ook aan de beurt zullen
komen.
Rusland is vóór besprekingen over de
Ierse zaak. Amerika zal zich van stem
ming onthouden. Maar de Ierse republiek
is vastbesloten om de kwestie op de
agenda te krijgen.
De voormalige oppositieleider in Noord-
Ierland, E. G. McAteer, heeft gisteren
tijdens een lunchbijeenkomst van de
VIRO in Scheveningen verklaard, dat
Nederland zeer aanvaardbaar zou zijn
als voogd van de Verenigde Naties over
Noord-Ierland. Een Nederlands voogdij
schap zou een tussenoplossing kunnen
zijn op weg naar eenwording met de
Ierse republiek. Nederland zou als land
van Oranje gemakkelijk het vertrouwen
van de Ierse protestanten kunnen krijgen.
(Van
verslaggevt
komt de
dat zoveel moge
lijk mensen leren wat te doen by plotse
linge ongevallen, branden en andere ca
lamiteiten. Een goede eerste hulp kan
levensreddend zyn. bovendien kan deze
van doorslaggevend belang zyn voo
verdere revalidatie", aldus de plaat.-
vangend directeur-generaal van de
Volksgezondheid, W. B. Gerritsen, voor
dat hü de opening verrichtte van het
achtste congres van liet Internationale
reddingswezen en EHBO
liet Haagse Congresgebouw
De noodzaak, dat meer mense
grondbeginselen der EHBO moeten
den bijgebracht staafde de heer Gerrit
sen mei enkele cijfers over het aantal
ongelukken in 1968. In dat jaar overleden
6200 personen door ongevallen. Door ver
keersongevallen vielen 2600 slachtoffers,
ruim 2000 mensen overleden door onge
vallen in en bij huis en 260 mensen kwa
men door verdrinking om het leven
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Klompé gaat
j bij de bejaardenzorg veel nadruk leggen
e op het open bejaardenwerk. Dit is het
j werk voor bejaarden, die niet in een
j tehuis wonen. Voor de totale bejaarden
zorg wordt op de begroting voor Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk Werk voor
volgend jaar 3,6 miljoen gulden gereser-
■eerd. Dat is 1.4 miljoen meer dan dit
jaar door CRM wordt besteed aan be
jaardenzorg.
*iv
Er is gebleken, dat ongeveer 70 pro
cent van de bejaarden, die in tehuizen
wonen, geen volledige verzoring nodig
hebben. Zij hadden dus ook zelfstandig
kunnen blijven wonen. De bijzondere
diensten, die zij vanwege hun leeftijd be
hoeven, zouden ook door dienstencentra,
gezinsverzorging en dergelijke kunnen
worden geboden. Minister Klompé gaal.
haar beleid nog meer dan voorheen in
deze richting ombuigen.
Met veel haast wordt op CRM gewerkt
aan wijziging van de wet op de bejaar
denoorden. Met de provinciale besturen,
die de wet moeten uitvoeren, is over
legd over betere planning van bejaar
dentehuizen, vergunningen om nieuwe
tehuizen op te richten, preventief toe
zicht op de prijzen, een rechtvaardiger
opnamebeleid en betere verslaggeving
van de tehuizen over hun bezigheden.
De subsidieregeling voor open bejaar
denwerk blijft voorlopig ongewijzigd. Vol
gens de bestaande, voorlopige regeling
krijgen 53 dienstencentra rijkssubsidie.
Daarnaast zijn er 12 projecten, die in
een plaats verschillende vormen van be
jaardenwerk coördineren, zoals huishou
delijke hulpverlening, gezinsverzorging,
cultureel werk en bejaardengymnastiek-
Minister Klompé rekent erop, dat der
gelijke projecten van open bejaarden-
werk in aantal snel zullen toenemen.
Over enkele jaren wil minister Klompé
een raamregeling voor rijkssubsidiëring
ontwerpen, waarin alle vormen van be
jaardenzorg een plaats krijgen.
