KONING KOOS EEN JAAR BROMMEN
Kort - lang - kort
bij Dick Holthaus
ZIGEUNEROPERETTE IN DE RECHTSZAAL
Sagf
Stokvis
ontslaat
500 man
tóteg Éfarrw HStfei jSg
NAJAARSBEURS gebruiksgoederen vakbeurzen INTER DECOR bernhardhal-marijkehal VERLICK[INGjviargriet>^
Conclusie na vijf jaar studie in KS.
Celibaat geen reden uittreden priesters
MEER WERK
IN DEN HAAG
VOOR 3500
MENSEN
Soldaat geeft
overval toe
op Chinees
restaurant
Ontslag voor
stakers op
Curacao
ianJpasfa
Juwelier in
Den Haag
bijna 2 ton
niet betaald
WÜENBDAO 8 SEPTEMBER 1909
DB LETOSE COURANT
PAGINA 9
(ADVERTENTIE)
openingstijden ALLE BEURZEN VAKBEURS VERLICHTING
werkdagen van 9-18 uur maandag 1. dinsdag 2 en woensdag 3 sept
zoncfag 31 aug van 10-18 uur ook van 19-22 uur
voordelige trein-toegangbiljetten op de stations verkrijgbaar
Geloof is veelal
sterker clan tevoren
ROME (AP) Uit een enquête onder ruim driehon
derd uitgetreden Amerikaanse geestelüken blijkt dat
de voornaamste beweegreden voor hun besluit is
geweest niet het verplichte celibaat, maar eerder de
manier waarop hun progressieve ideeën van verwe
zenlijking werden afgehouden. Tot deze conclusie
komt de socioloog Eugene, Schallert S.J., hoofd van de
afdeling socio-godsdienstig onderzoek van de univer
siteit van San Francisco, na een studie van vijf jaar.
In deze periode heeft hij 317 priesters geïnterviewd
die uitgetreden waren en ook 317 priesters die hun
ambt trouw waren gebleven.
Hij zegt: „Wij dachten dat het celibaat de voornaam
ste oorzaak voor het uittreden was en wij kwamen
tot de conclusie dat dat niet juist is. Wij hadden
gedacht dat priesters die uittraden minder sterk in
hun geloof waren dan zij die bleven, maar wij hebben
gemertct dat ook dat. niet waar was. Het geloof is even
krachtig, soms zellfs krachtiger, dan voor hun uit
treden. Het celibaat is niet het probleem".
Pater Schallert meent dat het celibaat meestal een rol
begnit te spelen, als pe geestelijke al besloten heeft uit
te treden. De uitgetredenen hebben gedurende een
periode van twee tot vijf jaar min of meer dezelfde
crisis doorgemaakt alvorens tot hun besluit te komen.
Pater Schallert voegt hieraan toe: ..Dat betekent een
hoop lijden".
Hij beschrijft het proces als volgt: „Hij wil verande
ringen. maar gelooft dat de toestand ongewijzigd
blijft. Hij zal de neiging hebben zich te vervreemden
d.w.z. (hij zal zich onmachtig voelen tegenover de
structuur van de Kerk. De definities die de Kerk hem
biedt zijn zonder betekenis. Hij vindt dat hij niet
erg diep in de kerkregels gelooft. Dan begint voor
hem de crisis: zijn waarde juist te zien. Hij zegt:
„Goed, ik ben priester, maar wat ben ök nog?
Ik moet een spreekbuis zijn waardoor de zuivere leer
stroomt". Hij weet zelf geen oplossing. Aangezien het
alternatief voor een ideologische oplossing een per
soonlijke oplossing is, wend hij zich tot iemand anders, j
die wij „de kritische andere" noemen. Het kan een
overste, een bisschop, een biechtvader of een andere
geestelijke zijn, maar het is altijd een persoon die een
onderdeel is van de kerkstructuur; en deze verknoeit
het veelal. Hij begrijpt 't probleem van de priester in
het geheel niet. In feite verergert hij dit door (in de j
ogen van de priester-in-moeilijkheden) alle dingen er j
bij te halen die de priester verkeerd in het systeem j
vond. Op de bespreking mat de „kritische andere",
geeft de priester de strijd op. Hij besluit het priester
ambt neer te leggen. Wij zijn tot de conclusie geko
men dat zodra die beslissing is gevallen, er dikwijls
een nauwe betrekking met een vrouw ontstaat. Hij
staat nu open voor alle soorten van heteroseksuele
betrekkingen. Zodra wij met hem beginnen te praten,
overheerst in zijn gedachten de vrouw. Dan proberen
wij uit te zoeken wanneer het allemaal Ls begonnen.
En dan blijkt het helemaal geen vrouw te zijn".
Naar de opvatting van pater Schallert is het ver
schijnsel van de uittredende priesters „gewoon een
deel van het moderne christendom. Het is niet nega
tief en geen -teken van verval van de Kerk."
Jeugdige
en speelse
herfstcollectie
(Van o
e moderedactrice)
AMSTERDAM Ofschoon Dick Holt
haus geen .jongere" meer is, heeft
hij toch nog de jaren voor uitbundige
dwaasheid. Des te opvallender komt het
ons voor. dat zijn collecties versobe
ren, de nieuwste voor herfst en winter
'69-'70 in het bijzonder. Versoberen
Is hier verdiepen en verrijken. Geen
verwarring van de teveel modelijnen,
teveel kleuren of details. Maar een door
voering van enkele thema's met verfijn
de variaties, van beheerste keuze in
stoffen en stille kleuren. Nochthans een
jeugdige en in vele opzichten speelse
collectie.
Zeer kort is de robe-manteau van
zwaar winters materiaal, waarbij de ge
breide set van lange das of dikke col
met bijbehorende muts een speciaal ap
pel doet op de jeugd.
Kort ook zijn de sportieve mantels met
lage vierkante zakken, en de plooirok-
Benoemingen
bisdom Rotterdam
ROTTERDAM (KNP) De bisschop
van Rotterdam, mgr. M. A. Jansen, heeft
•ervol ontslag verleend aan kapelaan Th.
van den Akker van de Pius X-parochie te
Den Haag en hem benoemd tot lid van
het team zielzorgers van het dekenaat
Alphen en tot kapelaan van de Adrianus-
parochie te Langeraar.
In overleg met de provinciaal van de
priesters van het H. Hart is pater J. B.
Wlitkamp SJC benoemd tot hoofdaalmoe
zenier van het zeelieden-werk in Neder-
jes van tailleurs met lange jasjes en
lange jersey blouses. Even kort is de
kokerslanke gekledere jurkjes en man
tels waarvan het rokdeel zeer laag is
aangezet en nauwelijks klokt.
Bij de pantalon tenslotte (hij speelt
de belangrijkste rol in deze collectie),
zien wij overdag nog bijna steeds: jas
je, korte mantel 'of tuniek. Maar toch
komt hier nu aarzelend de kuitlange
jas het beeld compleet maken. Een
scherpe vouw In de rechte pantalon
houdt het silhouet slank. Wij denken,
dat het niet lang zal duren of we gaan
voor deze mode door de knieën.
Tussen de mantel en tuniek heeft Holt
haus nog een overgangsvorm: het met
gevoerde mouwloze, zeer lange vest.
Het is wel een leuke afwisseling voor
dat broekpak, maar de vrouw met een
driedubbel geblede tors en maar één
paar mouwen wordt wel wat ongelijk
matig verwarmd!
Zwart," wit tot greige, sepiabruin en
grijs overheersen het spaarzame rood
en groen. Dit zijn de kleuren voor wol
len double face, ruiten en flannel van
de sportieve modellen. Zij worden aan
gevuld met pasteltinten als wij bij wol
len of zijden jersey, zuiver zijde en flu
welen moiree belanden.
We zien deze materialen in de sluike,
lange en zeer lange tunieken, waaron
der de pantalon steeds minder van zijn
pijpen kan laten zien. Kralenborduur-
sels verheffen zulk een bijna ongenaak
baar tuniekpak tot langguissante avond
dracht. Maar tenslotte wordt het cor
don van gedistingeerde gratie doorbro
ken door de gipsy. Zij keek al om de
hoek. toen zij in de vorige modellen
een bonte zijden sjaal om haar hoofd
knoopte. Nu overheerst zij In kleuren-
verschittering van brokaat, organza-
chiffon, mousseline-lane. Zij draagt
beide gewaden met brede volants langs
mouwen en zoom, ofwel strakkere vor
men; bijna steeds enkel lange en nog
maar .een goede decimeter zich over
latend op de lange pantalon, die erbij
blijft horen. Dat zij niet terugdeinst
voor grondeloze decolte's, fronkelende
borduursels en siraden, zal niemand
1 verwonderen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN' HAAG De kans is groot dat
Den Haag er de komende jaren enige
duizenden arbeidsplaatsen bü krijgt. De
werknemers zullen geplaatst kunnen wor
den bü de Haagse vestigingen van Phi
lips. Dit werd gisteren /bekend gemaakt
door ir. F. J. Philips, president van de
N.V. Philips gloeilampenfabriek, bü ge
legenheid van de eerste steenlegging voor
een nieuw ontwikkelings laboratorium
op het Van der Heemcomplex te Den
Haag
Ir. Philips zei:. We achten het niet
overdreven dat we in de komende vijf
jaar 3500 man er in Den Haag bij zullen
krijgen". Deze werknemers zullen voor
al worden ingeschakeld bij de bedienin
gen vervaardiging en verkoop van com- I
puters en rand-apparatuur van compu-
Ir. Philips maakte bekend, dat Phi
lips gisteren de licentie-rechten heeft ge
kregen voor West-Europa van bepaalde
computer apparatuur behorend tot de
zogenaamde periferi-apparatuur. Daar
toe, werd een contract afgesloten met de
Amerikaanse Sangamoelctric Company
te Springfield. De apparatuur zal ge
bouwd worden in het gebouw waarvan
gisteren de eerste steen werd gelegd en
dat in 1970 gereed zal komen. In dat
jaar zullen de eerste apparaten vanuit
deze fabriek reeds geleverd kunnen wor-
Een van de modellen uit de nieuwe collectie van Dick Holthaus: een grijze
geruite tailleur met lang jasjeHet geheel wordt bekroond met een grote,
vilten „herenhoed".
OOM VANDOOR MET BUIT
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De 20-jarige dienstplichti
ge soldaat F. D. uit Etten-Leur heeft
gisternacht tegenover de Bredase po-
litie bekend, dat hij samen met zijn j
43-jarige oom F.M. uit Breda de gewa- j
pende overval op het Chinese restaurant
in Breda afgelopen zaterdagnacht heeft j
gepleegd. De jongeman ging door de
knieën, nadat de politie in 24 uur tijd
een volkomen sluitend bewijs tegen j
hem had kunnen opbouwen.
De oom, beroepskorporaal op de lucht
machtbasis Gilze-Rijen, is enkele uren
voordat de politie bij hem een inval
deed, aan de haal gegaan. De buit van
4.000 gulden en 100 Belgische francs
moet hij hebben meegenomen.
Zijn neef nam een half jaar geleden
ontslag als ober bij het Chinese res
taurant, omdat het werk hem niet zo
lag. Hij heeft tegenover de politie be
kend, dat zijn oom en hij al maanden
geleden het plan hadden opgevat om
een bank te overvallen. Dit plan is niet
doorgegaan. De inval in het Chinese
eethuis werd opgehelderd, nadat een
ober-kelner het kentekennummer van
de auto van de vluchtenden' had geno
teerd en doorgegeven aan de politie.
Een kwartier later zag de politie in
Dordrecht een auto, die slechts op één
cijfer afweek van het doorgegeven num
mer. De bestuurder negeerde een stop
teken. Door het nummer van die wagen
na té gaan, kwam men bij D. in Etten-
Leur terecht, bij wie de auto gewoon
voor de deur stond.
Het was een hele troep op de autoweg tussen Utrecht en Den Bosch >n de
buurt van IJsselstein, toen van een vrachtauto duizenden computerkaarten
vielen. Het kostte geruime tijd eer de rijksweg weer „schoon" was.
WILLEMSTAD (ANP) De directie
van de münmaatsohappü Curacao NV
heeft dinsdag de stakende werknemers
van dit bedrijf op staande voet ontslagen.
Zü baseert haar besluit op het feit, dat
het merendeel van de stakers gisteren
het werk nog niet had hervat en dat zü
met het ontslag handelt In overeenstem
ming met artikel 1615p van het burger-
lük wetboek.
DEN HAAG Het vissersschip WR
182 .Grietje", met als thuishaven Wie-
ringen, is gezonken, zo heeft Schevenin-
gen Radio dinsdagavond gemeld. De vijf
bemanningsleden zün overgestapt op de
TX 25 „Harm Johannes".
(ADVERTENTIE)
Behoud van Uw tanden
DEN HAAG. De N.V. R. S. Stokvis
en Zonen te Rotterdam verkeert in
ernstige moeilükhcden, zodanig dat 500
personeelsleden zullen moeten worden
ontslagen. Deze moeilükheden zün in
hoofdzaak ontstaan door de grote ver
liezen van de afgelopen jaren. Vorig Jaar
was het verlies 16 miljoen gulden. Daar
door is men genoodzaakt geworden het
bedrüf te reorganiseren. In hoofdzaak
betreffen de ontslagen de Rotterdamse
vestiging.
De vakbondsbestuurders die met de
directie hebben onderhandeld, hebben
'n verbod tot spreken gekregen. Vandaag
heeft de directie de ondernemingsraad
ingelicht, waarna ook bet personeel op
de hoogte wordt gesteld. Met de vak
bonden is overleg geweest over een
afvloeiingsregeling. Of deze regeling al
of niet wordt aanvaard hangt af van de
reacties van het personeel.
Van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het leek wel een bonte revue,
dia dinsdag werd opgevoerd voor de Haagse
rechtbank. Hoofdrolspeler was de zigeunerko
ning Koos P., 27 jaar oud, een zwaargebouwde
•tovige knaap, die al geraime tüd in het Huis
van Bewaring had vertoefd als verdachte van
oplichting. Die was niet gering. De rechtbank
opende de behandeling koel en zakelük met het
belangrijkste punt, de aankoop van juwelen ter
waarde van 176.555,bü de Juwelier Simons
In Den Haag. Het strijdpunt was of de zigeu-
nerkonnig do juwelen keurig had betaald
172.000 gulden zonder B.T.W. of dat hij zon
der een cent te laten zien zich de jnwelen had
toegeëigend. De juwelier wist alleen maar dat
hü geen duit had gezien, er was dus niet be
taald. Verdachte Koos P. hield «tar vol dat hü
de poen eventjes uit zün brandkast in rijn
eerovan had gehaald en voor de ogen van de
Juwelier op tafel had uitgeteld.
k> de «aal neien Ba volgelingen ven koning
Koos P. Jn bonte kledij en behangen met kost
bare sieraden, goud en diamanten. Het nuch
tere aspect was de aanwezigheid van rijkelijk
veel parketwachters en patrouillerende politie
wagens rond het gerechtsgebouw. Veel rijkdom
dus tentoongesteld in de huize Justitia door de
zigeunerkoning en zijn volgelingen. Merkwaar
dige tegenstelling bij dit alles 'was toch wel dat
noch de koning nog zijn volk konden lezen of
schrijven. Verdachte Koos hield intussen voor
de rechter stug vol dat hij de 172.000 piek uit
zijn brandkast had gehaald, die in zijn caravan
„Ik bezit geld genoeg om dat te kunnen be
talen", aldus de verklaring van de koning. Geld
speeilde in de familie trouwens helemaal geen
rol.
Op aandrang van de president van de recht
bank, prof. mr. W .F. C. van Hattum, deelde de
vader van de koning mee, dat hij zo van een
bank in Amsterdam wel f 80.000.kon halen
en in zijn caravan nog een gelijk bedrag. De
49-jarige vader, kermisartiest, liet zich er op
voorstaan een vermogend man te zijn, dank zij
vele erfenissen.
„We zijn een rijke familie", gaf hij te kennen.
Een 24-jarige broer van verdachte, autohande
laar, verklaarde bescheiden nog niet zo gefor
tuneerd te zijn als zijn vader.
Zowel vader als broer verklaarden te hebben
gezien, dat verdachte de 172.000,had uit-
„Of de belastingambtenaren weten dat vader zo
welgesteld as?.", vroeg de rechter.
„Dat weet ak niet, ze vragen er anij nooit naar",
liet de vader weten.
Behalve de zaak met de 176.555,of
172.000,aan juwelen, werd Üe koning ook
verweten bij een juwelier te IJsselstein voor
43.T74,— aan Juwata) te hébben gekocht en
eveneens niet betaald. In januari <van dS| Jaar
had een handelaar te Nijmegen hem voor
f 9.388,90 aan Perzisahe tapijten geleverd en
ook toen haperde (hei aan o* hetelini Een
caravanbouwer te Honselersdijk leverde voor
12.786,een „koningswagen". Maar ook hij
zag geen geld. Als kleinigheden in het geheel
werden nog genoemd enkele televisietoestellen,
broodroosters, radio, walkie-talkie en nog zo
het een en ander.
IN DE WAK
„Het is allemaal een beetje dn de war gelopen,
toen ik in Zweden zat", gaf verdachte te ken
nen. „Ik voer geen administratie en dan kan
het wel eens uit de hand lopen".
Fel ontkende hij de politie te hebben meege
deeld, dat de diverse goedern „van misdrijf
afkomstig waren.
...Ze hebben dan misbruik gemaakt van het
feit, dat ik niet kan lezen of schrijven en mij
maar wat laten tekenen", aldus verdachte.
Het onderzoek in deze affaire was moeilijk ver
lopen, doordat vrij laat na het gebeurde uitein-
lijk aangifte volgde bij de politie.
De broer van verdachte had op verzoek van de
Haagse politie en verdachte de eerstgenoemde
juwelen ter beschikking van de politie gesteld
als „borgstelling".
In IJsselstein was verdachte in contact geko
men met een handelaar in juwelen, toen hij
een auto wilde kopen. Er werden toen ook hor
loges van 3.500,gekocht, niet?, wilde de
rechter weten.
«,,Ik heb geen verstand van juwelen of horldges.
wel van goud", gaf de verdachte te kennen.
Nadat ook de moeder en de vrouw van koning
Koos hun verhaal hadden verteld en de recht
bankpresident nogmaals had laten blijken het
ongeloofwaardig te achten, dat de zigeuners
over veel geld beschikken,- greep broer Louis
in de binnenzak van zijn jasje en liet een bun
deltje briefjes van duizend gulden alen. Xwn
vader deed hetzelfde. Uiteengezet werd, dat rij
voorkeur hebben voor briefjes van duizend gul
der». rtWjj houden niet van honderdjes. Die zijn
zo kapot Diss
Hit. Daar koop Je wat voor. Goud bijvoorbeeld.'1
In bescherming
Van de getuigen a charge was de directeur A.
A. Ooms van het caravanimportbedrijf een
dankbare voor de verdachte. Nadat onder ede
was verklaard, dat verdachte caravans had ge
kocht en licht aggregaten en bovendien een val
se handtekening had gezet, nam de zigeuner
koning hem in bescherming. Hü wees prof mr.
Van Hattum erop. dat een mens zich kan ver
gissen en verward kan zijn. Hij beweerde
voorts, dat het nooit de bedoeling van de heer
Ooms kan zijn een meineed te plegen. Daarna
nam P. de kwestie van de koop van caravans
en aggregaten punt voor punt en chronologisch
met de getuige door. tenslotte herriep de cara
vanimporteur zijn getuigenis. Mr. Schampers
moest dit onderdeel van de dagvaarding dan
ook geheel laten vallen. Hij vond wel, dat de
koning der zigeuners in deze zaal de kroon
van het hoofd is gestoten. En dat de titel be
paald ten onrechte aan verdachte toekomt. „De
titel verschafte hem een positie die hij de laat
ste drie jaar had uitgebuit. Gesteund door be
paalde publikaties hadden leveranciers de in
druk, dat hij vermogender was dan hij werke
lijk is, terwijl hij zich ook voordoet als een man
met een groot' fortuin", aldus de officier van
justitie.
Hij releveerde, dat na de juwelenkoop bij de
N.V. Simons in Den Haag, de belangrijkste en
gewichtigste affaire, een lawine van aangiften
is gevolgd. De getuigenverklaringen Van de
familieleden konden volgens hem de toets dei-
kritiek niet doorstaan. Hij wees er nog op;, dat
verdachte zich er op beroept Nederlander te
zün als het gaat om het recht op afbetaling te
kopen, en zigeuner te zijn als het op betalen
aankomt, omdat zigeuners bo anders zijn.
ÖH les, die de „would-be-koning" nu leert, al- gaan met bet advies van deskundigen, dat een
dw Rrr. Schampers, zal ook een les voor alle voorwaardelijke straf voor verdachte geen zin
zigeuners zijn, zodat correcties in andere ge- heeft Hij hield wel rekening met het feit, dat
vallen .Portia MBon stm, Hij wilde niet mee- een
Stamhoofd
Mr. dr. Klaassen wees er in zijn pleidooi op.
dat de „titel koning der zigeuners niet gelijk
staat met die van hare majesteit". Verdachte is
„meer een stamhoofd, wat weer niet zo'n flau
we kul is, als het openbare ministerie voor
stelt", meende hij.
Tot de kwestie zelf komend, stelde de raads
man vast dat alle water van de zee niet afwast,
dat er ook andere kronen zijn afgestoten. De
eed wordt door de zigeuners heel serieus ge
nomen. Vandaar ook het verzoek de eed in hun
eigen taal te mogen afleggen. Wat de getuige
nissen van de familieleden betreft, meende de
raadsman, dat meineed moeilijk te bewijzen zal
zijn, daar er essentieel geen verschil is, terwijl
allen zeggen, dat er betaald is. In ieder geval
is hier twijfel en die moet ten gunste van ver
dachte werken, vond hij. Mr. dr. Klaassen stel
de vast, dat de rechtbank tot vrijspraak moest
besluiten, wat dit punt aangaat. Ook de fles
sentrekkerij achtte hij niet bewezen. Verdachte
heeft, door de bank genomen niet altijd meteen
betaald. Hij wil ook nu nog betalen. Hij maak
te ook de goederen niet zoek. Als zijn bedoe
ling slecht zou zün geweest, had hij de juwelen
zeker niet bewaard in zün brandkast of vrij
willig bij de politie gedeponeerd. Kapitale din
gen zijn altijd zorgvuldig door Koos P. bewaard.
De raadsman rekende voor, dat van alles wat
er nog te betalen valt door verdachte slechts
een bedrag resteert van minder dan 5.000,
Hij meende voorts, dat het voorrarrest van vier-
eneenhalve maand een klap is geweest, die
zeer hard is aangekomen, ook in de stam, waar
van verdachte het hoofd is. Hij verzocht de
rechtbank de zigeunerkoning eerder op vrije
voeten te stellen en wel meteen. Dit vernoel«
werd afgewezen.
In zijn laatste woord merkte de koning nog op.
dat hij het gevoel had, al vier jaar in de ge
vangenis te zitten en dat hü in de gevangenis
38 kilo wwr afgevallen.