Documentaire „De 21e eeuw
Controverse bij radio
rond „prinsjesdag5
GERARD VAN HET REYE STOPT MET
HET SCHRIJVEN VAN POLEMIEKEN
9eC<2id<icSoit^cmt
Vanavond op televisie:
Polen-
Nederland
niet
op
t.v.
P. C. Hooftprijs uitgereikt
Dubbele
zoen voor
minister
PAGINA 2
DE LEIDSE COURANT
WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1969
Prijsstop en
andere perikelen
MINISTER De Block ontdekt weer eens,
dat terwijl vrijwel (het gehele
bdrijfsleven aandringt op een snel weg
nemen van de prijsstop. een deel van de
ondernemers wel graag zou zien dat hij
de prijs van sommige artikelen dor*- een
minimumprijsregeling beschermt. In beide
gevallen moet de bewindsman lang wikken
eer hij besohikt; want dit parlementaire
jaar is wel gebleken, hoe het prijspeil via
looneisen een belangrijke rol kan spelen
in de gehele sociaal-economische politiek.
De prijsstop die op naam van minis
ter De Block dit jaar van kracht werd.
is eerder te laat dan te vroeg ingevoerd-
Daarom is Economische Zaken er op
gebrand bij de opheffing of verzachting
van deze prijsstop zo weinig mogelijk
risico te nemen voor de nationale
Wel zijn de laatste maanden de index
cijfers gunstiger geworden, maai- gunstige
cijfers in de zomermaanden maken nooit
zo veel indruk als in de herfst: dan
ervaart de natie Immers de directe druk
van mlljardennota en loononderhande
lingen.
Voor mr. De Block is het dillema, óf hij
op een soepeler prijsbeleid moet over
stappen door meer gebruik te maken van
ontheffingsmogelijkheden op de door hem
Ingevoerde stop, óf dat hij via een paar
overgangsmaatregelen moet aanbelanden
bij de door hem zelf ontworpen en bereids
door het parlement aanvaarde algemene
Prijzenwet, met de daarin vervatte mel
dingsplicht bij prijsveronderingen
•TEGENOVER de vooral door onder-
nemers ontketende beweging die het
Intrekken van de prijsstop tot doel heeft
is er de tegendruk op de minister om
voorlopig nog maar te blijven werken
met straffe prij sbeheersing.
Helemaal reëel is deze druk niet: stij
gende kosten van grondstoffen die uit
het buitenland moeten komen, de door
werking van bepaalde loonsverhogingen
en monetaire ontwikkelingen stellen
sommige ondernemingen voor grote eco
nomische problemen; de minister weet dat
de prijzen van enkele artikelen nauwelijks
te handhaven zijn en dat. zo hij geen
algemene maatregel neemt, op korte ter
mijn een aantal uitzonderingen nood
zakelijk zullen zijn.
Van de andere kant valt de ellende niet
te overzien wanneer komend najaar de
prijzen snel zouden oplopen en lonen.
I fiscale eisen en prijzen elkaar weer in
een hoog tempo op sleeptouw gaan nemen.
In dit licht bezien kan het inderdaad het
beste zijn. wanneer minister De Block,
zoals verluidt, zijn prijsstop wil vervangen
door een beschikking die prijsaanpas
sing toestaat, maar dan onder stringente
voorwaarden.
Dit heeft natuurlijk alleen zin. wanneer
over de aanwezigheid van die voorwaarden
niet alleen door de ondernemer maar ook
door de overheid en de consument kan
worden geoordeeld- Zo zal in elk geval
voorkomen moeten worden, dat op de
mogelijkheden van ao'n overgangsbeschik
king gemikt gaat worden bij looneisen
die de nu beschikbare ruimte te buiten
Een hele troost is het al te weten, dat
minister Witteveen vermoedelijk bereid
gevonden is om in de rijksbegroting voor
1970 zo weinig mogelijk maatregelen aan
te kondigen die het leven op 1 januari a.s.
weer een stuk duurder zullen maken:
afstel van enkele BTW-verhogingen is
in dit verband een zinnige zaak en uitstel
van andere verhogingen in elk geval een
bijdrage om heropvoering van het drama
dat we met zijn allen afgelopen voorjaar
beleefd hebben, te voorkomen-
Tj^N wat moet de minister nu doen met
de aanvragen om in bepaalde gevallen
minimumprijsregelingen op te leggen?
Het lijkt voor de consument aantrek
kelijk te zeggen dat de minister dit niet
moet doen. hetzij omdat op die manier
de vorming van een nieuw strak prijzen-
front word t voorkomen, hetzij omdat
brood-, suiker-, margarine- en fruit-
oorlogen in elk geval tijdelijk het index
cijfer weer een stootje omlaag zullen
geven.
Maar tegenover dit voordeeltje staat,
dat dergelijke prijsoorlogen meestal niet
tot doel hebben de consument te bevoor
delen. maar op de afzetmarkt verande
ringen aan te brengen, die eerlang wel
eens niet in het belang van de consument
kunnen blijken te zijn.
Bovendien komt de kleine ondernemer
direct in de knel te zitten en ook dat is
net als alle werknemers een groep
burgers met wier gerechtvaardigde be
langen de overheid rekening heeft te
houden.
Op den duur wordt misschien het
vraagstuk van de minimumprijsregelingen
voor Economische Zaken nog moeilijker
dan dat van de prijsmaxima. Al was het
alleen maar omdat in het laatste geval
de consument hun belangen duidelijker
zien dan in het eerste-
Geschrapt radioprogramma symptoom van een crisis
ÜET dondert een beetje binnen de
VARA, nu de programmaleiding na
drie jaar onder druk te zijn gezet Meyer
Sluysers „Commentaar op het nieuws"
heeft laten vallen. Menig socialist
ondergaat dit met dezelfde pijn die het
doorsnee NCRV-lid zou voelen wanneer
de zondagse kerkdiensten uit de ether
verdwenen-
Programmatisch kan «men de
VAJtA-leiding me*.-<veel verwijten*' er-
zijn" in Hilversum meer oude formules
gesneuveld en onder de drang van het
geroep om andere kost dat binnen en
buiten het eigen huis opklinkt, komt de
bezem tegenwoordig per jaar meer in
actie dan vroeger in een heel lustrum.
Meyer Sluysers congé is daarom op
zich dus nog niet een staaltje van slecht
programmabeleid. Het is veeleer een
symptoom van de politieke crisis, die
binnen in het Nederlands socialisme
Solidariteit, democratie, vooruitstre
vendheid, men probeert daarvoor nieuwe
definities in te voeren, waarbij de er
varingen van het verleden zoveel mo
gelijk weggepraat en de onzekerheid van
de toekomst zo min mogelijk benadrukt
moet worden.
Natuurlijk hebben socialisten gelijk
wanneer ze een Meyer Sluyser, een
Drees, Vorrink, Suurhof gebonden aan
hun tijd noemen. Misschien zullen deze
critici evenwel al over een paar Jaar
moeten erkervnen dat die vorige generatie
als het er op aan kwam meer echt
idealisme wist op te brengen dan de
groep opvolgers, die, produkt van een
intellectuele verwarring, hun eigen ge
dachten de waarde van profetentaa! toe
kennen.
En wie daar dan niet in gelooft, mag
alleen nog maar kiezen of hij bij de
ketters of de onnozélen wil worden in
gedeeld.
Er zijn in de geschiedenis meer ver-
nieuwere geweest die met die tactiek
werkten- De rekening kregen hun op
volgers dan weer te betalen.
Getuigen en hun verklaringen
\TOOR een goede werking van onze
rechtsstaat is het instituut van de ge
tuige vaak van wezenlijk belang. Weegt
bij schulderkenning tegenwoordig ge
lukkig meestal ook het advies van al
lerlei deskundigen zwaar, wanneer de
justitie te maken krijgt met schuldont
kenning, dan moeten dikwijls getuigen
de doorslag geven.
Hoeveel problemen getuigenverklarin
gen kunnen opwerpen, blijkt weer eens
uit het ongeval waarbij een Rijswijks
meisje door een agent van de verkeers
politie werd aangereden en ernstig ge
wond. Van groot belang bij het vaststellen
van schuld is de vraag, hoe op het mo
ment van de aanrijding de verkeerslich
ten stonden. Vier getuigen verklaren ge
zien te hebben dat het verkeerslicht op
rood stond in de richting waarin de po
litieagent reed toen hij het kruispunt pas
seerde. vier anderen dat het meisje door
het rode licht gelopen is.
Tenzij het verkeerslicht niet goed func
tioneerde, moet een groep van de getui
gen dus een verklaring hebben afgelegd
welke feitelijk onjuist is. We beperken
hier het woord „onjuist" door „feitelijk".
Want zowel in !het geval van de agent als
van het aangereden meisje zou men zich
nog kunnen afvragen wanneer door ge
tuigen de stand van het verkeerslicht ge
zien werd: toen de agent het verkeers
licht passeerde, casu quo toen het meisje
begon te lopen, op het moment dat de
aanrijding plaats vond of kort daarna.
Een veelvoud van mogelijkheden die
door de recherche, die met het verdere
onderzoek belast is, moeten worden na
gegaan om dit zwaarwegende onderdeel
van de schuldkwestie te kunnen ophel
deren. Een heel belangrijke zaak wordt
dan of de getuigen die allen ongetwij
feld oprecht menen dat ze betrouwbaar
zijn zich wel kunnen herinneren op
welk moment ze hun waarneming hebben
gedaan. Het is voor alle betrokkenen te
hopen dat het verdere onderzoek op dit
punt zekerheden van vermoedens zal we
ten te scheiden. Anders mist men zelfs
het noodzakelijke uitgangspunt om aan
de waarheid te kunnen toe komen.
Het Radio Filharmonisch Orkest zal op
2 en 3 september deelnemen aan het
22ste internationale muziekfestival van
Besancon. Aansluitend wordt een con
cert gegeven in Dole, een plaats in
de omgeving van Besancon.
Hèt moment gisteravond, de dubbele
zoen voor minister Klompé, werd
door de fotografen gemist. G. K.
van het Reve was wél bereid om ten
behoeve van hen zijn diploma lang
en breed te tonen.
Elvis Presley in
Follow that
dream
De aflevering uit dc serie „De 21ste
eeuw", die de NOS onder de titel
„1.500.000.000 monden" uitzendt, heeft
de voedselvoorziening tot onderwerp.
De helft van de wereldbevolking is on
voldoende gevoed. Anderhalf miljard
monden mis sen voortdurend doel
de 21ste eeuw zal dat aantal door de
snelle bevolkingsgroei aanzienlijk gro
ter zijn tenzij we nu proberen ver
andering te brengen in de wereldvoed
selsituatie. In deze aflevering van „De
21ste _euw" wordt een aantal mogelijk
heden getoond. Er zijn verschillende
manieren denkbaar: een beter gebruik
van de beschikbare cultuurgrond,
nieuwe gronden in gebruik nemen en
vruchtbaar maken, alle aandacht
richten op de laboratoria om te pro
beren daar 't voedsel sterk te verede
len of zelfs te vervaardigen. Het zijn
allemaal maatregelen die veel geld en
kennis behoeven. En het trieste van de
zaak is juist dat de gebieden waarvoor
een verbetering van de voedsel
situatie een levensbelang is daar
nauwelijks over beschikken. Toch
gebeurt er wel iets, genoeg om niet ge
heel de hoop te verliezen. Op verschil
lende manieren wordt er goedkoop ei
witrijk voedsel aangemaakt in labora
toria; door teelkunst probeert men
voor de mens nog voedzamer vissen
te kweken; men tracht 'n bepaalde
soort mais te kweken die even eiwit
rijk is als vlees: kascultuur, gekop
peld aan ontziltingsapparatuur voor
zeewater kan delen van woestijnen
vruchtbaar maken, enz.
Zelfs wanneer we zo in staat zijn meer
en beter voedsel te produceren blijft
er nog 't probleem om het ook daar
te krijgen waar het het meest nodig is.
zou kunnen zijn. En als we dan niet
alleen lichamelijke, maar ook geeste
lijke tenachterstelling veroorzaken,
dan is het duidelijk dat we het ver
schijnen van hele achterlijke genera
ties niet alleen kunnen voorkomen
door nieuwe manieren van voed-
elproduktie. maar dal we even
zeer voortgang zullen moeten maken
mei de geboorteregeling. Hel Neder
lands commentaar bij deze C. B. S.-
produktie wordt gesproken door Jan
Roelands.
(Nederland I 20.2520.50 kleur).
NEDERLAND I
STER
(Reclameuitzendingen
18.56. 19.03, 19.56
20.16 uur)
•18.50 uur:
Pluimpje
19.00 Uur:
Journaal
19.07 uur:
Scala, magazine
20.00 uur:
Journaal
20.20 uur:
Socutera
20.25 uur:
documentaire
•20.50 uur:
Follow that dream,
speelfilm
22.35 uur:
Journaal
22.40 uur:
Verkennen en
ontdekken (NOT'NOS)
NEDERLAND II
STER
(Reclameuitzendingen om
18.56. 19.56 en 20.16 uur)
NOS
•18.50 uur:
Pluimpje
19.00 uur:
Journaal
VARA
19.03 uur:
Coronation Street
1951 uur:
In het zigt van de hafe
tekenfilm
20.00 uur:
Journaal (NOS)
•20.20 uur:
Shadoks en de Gibis
20.25 uur:
Extra-uitzending „Ach
ter het nieuws", discus
sie over vrijlating Bre
dase oorlogsmisdadi
2lfl0 uur:
Improvisatie
21.50 uur:
Benny Bailey
22.10 uur:
Journaal (NOS)
De vele fans, die Elvis Presley nog
steeds telt. hebben de laatste maanden
geen reden tot klagen.
Na „Kid Galahead", enige tijd gele- De met aangegeven programma's zijD kleurentelevisieprogramma's
den op het scherm, vanavond ..Follow
that dream", een luchtig verhaaltje
waarin Elvis zich weer zingend ei
nekozend door het leven begeeft.
Hij zingt onder andere „What a
derful life", „Angel", en de titelsong
..Follow that dream". Regisseur is Gor
don Douglas.
(Kleur Nederland I 20.50-22.35).
RADIO
PROGRAMMA
WOENSDAG
HILVERSUM I (402 m) NCRV: 18
Veel gevraagde gewijde muziek (gr.). 18
Nieuws. 18.41 Actualiteiten. N.O.S.: 19.00 L
Kunstambacht in de Benelux, lezing. 19
Doel: Terug naar de maatschappij: klan
Stereo: Radio Kamerorkest en solisten: kl:
sieke en moderne muziek. (In de pau:
l Stereo: Scan: populair pre
HILVERSU
ELVIS PRESLEY
Een probleem dat steeds groter wordt,
omdat de 1.500.000.000 monden die on
voldoende en onvolwaardig voedsel bin
nen krijgen, snel in aantal zullen stij
gen. Juist de gebieden waar de voed
selsituatie nu al uiterst precair is (in
Afrika. Zuid en Midden Amerika, Azië)
zullen in de komende jaren de sterkste
bevolkingsgroei vertonen, zodat er te
gen de 21e eeuw wel eens 't dubbele
aantal onvoldoende gevoede mensen
(Van c
e omroepcorrespondent)
"hiLVE~RSUM°nNl<e298 "m) VARA: 18.U0
Nieuws. 13.11 ACUihl.--iU.-n, 13.20 Klml; K1 Cl Ai
Tango rumba orkest met zangsolisten. 20.OU
sportage. 20.30
Radiojournaal. 8.2u Stereo: Lichte grammoj
roonmuziek. (8.30-8.38 De groenteman). 8.5(f)
Morgenwijding. 9.00 Stereo: Symfonie-orkest1
der Hongaarse Omroep en solisten: klassiel
ke muziek. 9.40 Schoolradio. 10.00 Voor de k!
platen proara m rna.^ó f.00-11.02 NhiUWSk)*11.3a
Rondom 12: programma voor de vrouw, (onu
11.55 Beursberichten). 12.30 Toppers van toc-rS
(gr.). 13.00 Nieuws. 13.11 Radiojournaal. 13.3(1
•I Muzikantenuur: I. Beiaardconcert; II. Ste-R
Viool en piano: moderne muziek. 14.3t'.
KRO en AVRO in
clinch met NOS
(Van c
e omroepcorrespondent)
HILVERSUM Hoewel vele wijze
mannen zich destijds hebben- gebogen
over de „uitgangspunten", welke zo
wel door de NOS als de omroepen in
acht dienen te worden genomen Inza
ke de gezamenlijke programma's en'
de uitzendingen, welke bij uitstek ge
schikt zouden zijn voor een aanpak
door de NOS, ontstaat er steeds weer
verschil van mening tussen de NOS
en de componenten als het om de
praktische toepassing van deze re
gels gaat.
Thans buigt het college van program
maleiders bij de radio zich over het
uitzendschema op de derde dinsdag
van september. Vast staat dat de NOS
die middag om een uur de troonrede
zal uitzenden in een gezamenlijk pro
gramma. Maar het embargo op de cij
fers van de miljoenennota loopt eerst
om kwart over drie af en op dat tijd
stip hebben de KRO op Hilversum 1
en de AVRO op Hilversum 2 de zend
tijd tot hun beschikking. Naar verluidt
zouden de programmaleiders van bei
de omroepen zelf deze zendtijd willen
benutten om de ministers en fractie
voorzitters uit het parlement voor de
microfoon naar hun mening te vragen
over deze belangrijke staatsstukken.
In kringen van de NOS is men echter
van mening, dat zulks met behulp van
verslaggevers van alle omroepen ook
zou kunnen geschieden in een geza
menlijk programma. Uiteraard kun
nen de diverse componenten in hun
eigen zendtijd een ander reliëf, gezien
vanuit hun politieke of levensbeschou
welijke opvattingen, aan deze parle
mentaire gebeurtenis geven.
Het laatste woord over dit verschil
van opvatting in Hilversum is nog niet
gevallen. Zoals de zaken thans staan,
willen de AVRO en KRO, elk op Prins
jesdag in hun eigen zendtijd deze ma
terie'voor de microfoon behandelen en
wijken voor de aandrang van NOS-
zijde om dit gezamenlijk t^ doen.
Begin september
herhaling van
„De glazen stad'
HILVERSUM Maandag 1. vrijdag 5.
en dinsdag 9 september brengt de
NCRV-televisie een herhaling op het
scherm van het tv-feulleton „De gla
zen stad". Aan het begin van het vo
rige winterseizoen mocht deze serie
zich in een grote kijkdichtheid verheu
gen en ook de waarderingscijfers wa
ren zeer hoog. Hierom en gezien het
zeer groot aantal verzoeken om een her
haling heeft de NCRV besloten „De
glazen stad" nogmaals uit te zenden.
Van de oorspronkelijke acht afleverin
gen van veertig minuten heeft regis
seur en bewerker Willy van Hemert nu
drie afleveringen gemaakt.
HILVERSUM Tijdens de jaarlijkse
persconferentie waarin de NOS haar
winterschema bekendmaakte, ant
woordde programmacommissaris J.
W. R engel ink op de vraag of de
wedstrijd PolenNederland op 7 sep
tember a.s. door de tv rechtstreeks
zal worden uitgezonden, ontkennend.
De wedstrijd vindt namelijk plaats op
zondagmiddag om vier uur en dan
zijn er in Nederland nog vele compe
titiewedstrijden aan de gang. Wel
wordt in het avondprogramma van
„Studio Sport" zo mogelijk een sa
menvatting van een half uur uitge
zonden.
Extra-uitzending
„Achter het
nieuws" over
Bredase oorlogs
misdadigers
In het VARA-programma op Nederland
2 zal vanavond in een extra-aflevering
van „Achter het nieuws" om 20.25 uur
aandacht worden besteed aan de vraag
of de drie van Breda al dan niet in vrij
heid moeten worden gesteld. In de ru
briek „Kenmerk" van gisteravond
kwam dit probleem ook aan de orde.
De uitzending zal geheel de vorm van
een paneldiscussie krijgen. De VARA
heeft daarvoor uitgenodigd: mgr. H. W.
M. Bluyssen, bisschop van Den Bosch;
mr. J. P. Presser, publicist; mr. A. J.
Hertzberg, jurist; ds. K. H. Kroon,
voormalig verzetsman; prof. dr. H. J.
Gesina van der Molen, voormalig ver
zetsman; dr. J. Soetendorp, rabbijn van
de liberaal-joodse gemeente te Amster
dam en Ed Hoornik, schrijver.
De commissie verzetsorganisaties heeft
gisteren telegrafisch bij de minister
van Justitie met klem geprotesteerd
tegen een eventueel voornemen de drie
van Breda in vrijheid te stellen. In de
commissie zijn vertegenwoordigd de
Nederlandse Vereniging van Ex-poli
tieke gevangenen uit de bezettingstijd
en de Nationale federatieve raad voor
malig verzet Nederland. De voorzitters
van beide organisaties hebben het tele
gram ondertekend.
(Nederland II, 20.25-21.10)
tenlands weekoverzicht. 20.50 Stereo: Strijkoi
kesl: lichte muziek. 21.20 Stereo: Licht in-
strumentaal trio. 21.50 Annie mag het zeg
gen: ontmoeting met Annie M. G. Schmidt i
(herhaling van 4-9-1968. 22.30 Nieuws. 22.38
Actualiteiten. 22.55 Stereo; Moderne muziek
(gr.). 23.20 Radio Jazz Magazine. 23.55-24.00
BRUSSEL NED. (324 m) 18.00 Nieuws, i
18.03 Voor de soldaten. 18.30 Lekenmoraal en
-filosofie. 18.50 Lichte muziek. 18.58 Taalwen-
ken.19.00 Nieuws en weerbericht. 19.30 Lich
te muziek. 20.00 Operetteconcert. 22.00 Nws.
7.10 Het levende woord. Badim
i-klassieke muziek, (gr). (7.3(
"volksliedjes" ÏLOO
rieuws. 14.03 Pop-In: gezellig aanplaten. I5.0o|
rieuws. 15.03 Holster: pop- en counlrymu-j
(9.00-9.10 Gymnastiek v
de huisvrouw; 9.35 Waterstanden). N.O..S:
0 Wat heeft dat kind? pedagogische lezing.
A muziek uit de barr
11.02 Voor zieken.
bericht, mededelingen en SOS-berichter
schippers). 12.55 Buitenlands persovei
13.00 Nieuws, weerbericht, mededelingen
klapper en SOS-berichte voor schippers
lingen.NCRV: 12.00 Los-Vas
gramma. (12.26 Mededelinf
en beursberichten. 16.09 Hand in hand mei;
Nederland. 17.03 Nieuws, weerbericht, medede-j
Geen noemenswaardige „binnenland
se" produkties gisteren, dus een avond
dat een criticus lekker onderuit kon
kijken. Onder meer naar de Dean
Martin Show met grandioos vakwerk
van twee „oudgedienden": Lena Home
en Bing Crosby en een lekker-luie pre
sentatie van Martin zelf, die het steeds
doet voorkomen of hij alles ter plekke
Wat bij zo'n superieure Amerikaan
se show opvalt, is dat er helemaal
geen technisch geweld aan te pas komt.
Een liedje kan rustig worden uitgezon
den zonder een elke vijf seconden wis
selende camera-instelling of allerlei
ingewikkelde belichtipgstoestanden.
Ieder zichzelf respecterend regisseur
in Hilversum roept al die toestanden
wèl op. Hij maakt beeldige plaatjes
waarbij de optredende artiesten tot
materiaal worden. Dat gebeurt nage
noeg steeds, óók de zeldzame keren
dat toptalent voor de camera's komt.
Dat die methode in dit geval dan be
ter achterwege gelaten kan worden
werd gisteren weer eens bewezen.
wonder David Frost. Ongelooflijk-be
gaafde David is een topman in t.v.-
amusement, tevens een enorm geval
discussieleider en daarenboven een in
terviewer die gelijkelijk gewiekst, ge
haaid en charmant kan zijn.
In die laatste kwaliteit toonde de NOS.
hem in de serie „Verbinding met..".l
Als interviewer van de Wilsons 'na-I
melijk, waarbij het een extra-voordeel'
was dat Frost hier voor Amerika werk
te. Daardoor werd de opzet de mens
Harold Wilson te tekenen en bléven
puur-binnenlandse aangelegenheden
buiten beschouwing.
Het was Frost op-zijn-best. Schijnbaar
van de hak op de tak springend, zon
der diep op politieke kwesties in te
gaan, ontloke hij zowel aan mevrouw
Wilson als aan de Britse premier zelf'
de antwoorden die ons de illusie gaven
de bewoners van Downingstreet 10 vrij
goed te leren kennen. De NOS had er
George Noordhof bij gehaald voor toe
lichtingen. Die leken ons nauwelijk no-
dig voor de kijkers die dit programma
verkozen boven de High Chaparral op
Vg. I
ANTENNE
(Van een onzer verslaggevers)
MUIDEN Met een dikke zoen op
elke wang bedankte gisteravond Gerard
Kornelis van 't Reve minister Marga
Klompé, nadat zij hem op het Muider- j
slot de hoogste literaire onderscheiding
had uitgereikt, die Nederland kent: de j
P. C. Hooftprijs. Vervolgens verbaasde
hij zijn gehoor met de mededeling, dat j
hij in het vervolg niet meer zal polemi
seren. .,Ik wil geen minuut meer beste
den aan de twistgesprekken, waarmee j
ik een kwart eeuw schrijverschap heb
I verknoeid", zei hij ongeveer. „Ik heb
geprobeerd, tekst en uitleg te geven. In
de toekomst zal ik me tot de tekst be- i
Het viel de aanwezigen als een volko
men verrassing op het in wandelkos
tuum gestoken lijf, maar bij de afwe
zigen en dat waren er velen zal de
verbazing nog groter zijn. Van 't Reve
pleegt namelijk zijn vijanden niet in de
laatste plaats onder zijn literaire penge-
noten te zoeken. Die kunnen in het ver
volg rustig slapen.
Pleitrede
Minister Klompé zei in haar redevoe
ring te hebben geaarzeld over de toeken
ning van de P. C. Hooftprijs aan een
controversieel schrijver, wie in 1952
zelfs een eenvoudige reisbeurs was ge
weigerd. Dit kwam minder, zei ze, om
dat er binnen de jury geen volledige
eenstemmigheid had bestaan, dan wel
„omdat er met betrekking tot zijn per
soon en zijn werk in het verleden
blijkbaar redenen hebben bestaan voor
de rijksoverheid om af te wijken van
gunstige adviezen. Ik heb daarom
nog eens de pleitrede gelezen, die hij in
1967 voor het Amsterdamse gerechts
hof heeft gehouden als verdachte".
Van 't Reve stond toen, zoals bekend,
terecht wegens godslastering omdat hij
God had vergeleken met een ezel,
zou willen paren. De mi
nister noemde deze pleitrede een lite
rair meesterstuk en vervolgde „Of het
juridisch sluit, wil ik niet beoordelen,
maar wel heeft het mij kunnen overtui
gen van de eerlijkheid van uw bedoelin
gen. Mét u meen ik. dat de bedoelingen
van de auteur, en niet de opvattingen
van bepaalde lezers prevaleren. Na le
zing van dit pleidooi heb ik met volle
overtuiging besloten u de prijs toe te
kennen".
Cliaos
Van '1 Reve. die meestal in wit spij
kerpak en op blote voelen pleegt te ver
schijnen, had voor de gelegenheid zwar
te schoenen en 'n donker pak uit de kast
gehaald, die meer pasten bij de sacrale,
kaarsverlichte sfeer van de prijsuitrei
king. In zijn korte dankwoord liet hij
het peillood neer in de ook voor hem
zelf lang duister gebleven diepten van
zijn kunstenaarschap. „De ontwikkeling
ervan is bepaald door een felle strijd
tegen de chaos binnen en buiten mezelf
om orde", zei hij. „Een strijd ook om
dc afwijzing van mijn erkenning door
mezelf en door anderen. Ik heb me ge
realiseerd, dat de oorzaak van die strijd
niet in mijn eigen persoon heeft gelegen
of in andere personen, maar in omstan
digheden van onveranderlijke aard. Ik
ben een romantisch decadent schrijver
met religieuze instellingen, die liefde en
dood als de belangrijkste krachten in 't
leven ziet. Maar 't romantisch-decaden-
te genre heeft in onze literatuur nooit
gebloeid. Schrijvers als Couperus, Slau-
erhof en ik moeten in Nederland in een
vacuüm werken. We worden beschouwd
als toverbeesten, als monsters, als wan
geboorten. Ik sta in het Nederland van
deze tijd alleen. Ik vat deze prijs op als
een aanmoediging in dit; mogelijk be
slissende stadium van mijn kunstenaar
schap" Hij besloot met een geladen:
„Moge God zich ontfermen over ons
Frans Halsdag
in Haarlem
HAARLEM iANP> De sterfdag van
de schilder Frans Hals zal maandag 1
september weer herdacht worden. Belang
stellenden zullen gratis het Frans Hals
museum kunnen bezoeken en ook des
aivonds tijdens verliohting met kaarsen,
en vrij entree hebben tot de Grote Kerk,
waar de schilder in september 1666 be
graven is.
Nadgt. op 1 september 1966 de 300ste
sterfdag met enige plechtigheden wa6
herdacht besloot het gemeentebestuur van
Haarlem jaarlijks een Frans Halsdag te
houden met openstelling van de Grote
Kerk en het Frans Halsmuseum en ver-
oning van een film. gemaakt door de cine-
at Frans Dupont.
Philips brengt
goedkope video
recorder uit
DEN HAAG Philips komt over eni
ge tijd met een beeld (video)-recorder
op de markt, die ongeveer f1800 moet
gaan kosten.
Deze. voor het grote publiek betaalba
re recorder kan eenvoudig op een t.v -
toestel worden aangesloten, waarna
beeld en geluid op de videorecorder
worden overgenomen. De opnamen
kunnen daarna op ieder gewenst tijd
stip weer via de t.v. zichtbaar ge
maakt worden. Tevens kan men het
beeld stilzetten, bijvoorbeeld om een
bepaald detail beter te onderscheiden.
Terugspoelen en opnieuw vertonen, zo
als bij een geluidsrecorder, is even
eens mogelijk. De videorecorder biedt
volgens Philips ook nog de mogelijk
heid eigen opnamen vast te leggen,
doordat aan de recorder een opname
camera kan worden ontwikkeld.
Philips zal deze recorder tonen op de
Firatotentoonstelling die van 19-28
september in Amsterdam wordt gehou-
Felix Huizinga en
Han van der Meer
naar „Brandpunt"
(Van c
nroepcorrespondent)
HILVERSUM Felix Huizinga, de
populaire presentator van het pauze
programma „tussen twaalf en twee" van
de KRO-radio zal met ingang van Ihet
winterseizoen de Brandpuntredactie
gaan versterken. Tcd de Braak zal voor
de microfoon zijn plaats gaan innemen.
Huizinga heeft reeds enige tv-ervaring
opgedaan bij de medewerking van het
tv -sportprogramma .Brandpunt-Buiten -
spel", aan welke rubriek hij ook in de
toekomst zijn aandacht zal gaan wijden.
Het Brandpuntteam wordt verder aan
gevuld met de journalist Han van der
Meer, tot nu toe werkzaam bij do
redactie van de KRO-gids „STUDIO"
en daarvoor reportage-red acteur van
„De Volkskrant".
