De „Cats" zijn
voor mij de
Gert en Hermien
van 't popwezen
Nieuw slachtoffer
„Groene baretten"
Lawine van verzet in Praag
IERLAND ZET ZICH
AF TEGEN I.R.A.
Meer van
Genève
eiste
24 levens
Fracties in Tweede Kamer
verdeeld over vrijlating
van oorlogsmisdadigers
mensen,
wat een
mensen
Jan van Veen:
Gelderse commissaris
niet gelukkig met
besluit raad Putten
Ondergrondse verzet veel werk
Geheime leger
matigt zich
gezag aan
De veilige
manier
van sparen
Rijkspostspaarbank
altijd safe!
VERGEVING
BIJ 25 JAAR
BEVRIJDING
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1069
DE I.FJDSB COURANT
PAGINA 8
„De Cats uit Volendam een topgroep in Amerika? Nee, dat zit er zeker niet in. Ze treden daar op voor Hol
landse emigranten. Misschien komen ze in een televisieshow via de connecties van hun grammofoonplaten
maatschappij. Ik ga zelf mee met die toernee, maar een doorslaand succes zie ik het niet worden. Hier in
Nederland doet dat zoetgevooisde geluid het wel. In België, Frankrijk en noem maar op ook. Maar zelfs
Engeland blijft ongevoelig voor de muziek van die jongens. Zou jij dan willen, dat Amerika wel aan hun
voeten ligt? Voor hetzelfde geld kun je er dan Gert en Hermien naar toesturen om „Ik heb eerbied voor
jouw grijze haren" en meer van die smartlappen te jodelen. Want voor mij zijn de Cats nog steeds de Gert
en Hermien van het popwezen. Commercieel, dat wel, maar internationaal Nee, dat zou te mooi zijn
Jan van Veen
Voorburgenaar Jan van Veen heeft
een uitgesproken mening over het peil,
waarop de Nederlandse popgroepen
zich thans bewegen. Hij mag dat ook
als programmaleider van „Radio Ve
ronica", het station, dat zoveel pop
in zijn muziek doet. Begonnen als
disc-jockey zonder naam, klom hij via
de tweede plaats in de populariteits
poll (achter Joost de Draaycr) al ras
op tot Veronica's belangrijkste mede
werker. Thans programmeert hij het
volledige muzikale gedeelte van de
piratenzender. „Dat houdt in, dat ik
moet plannen, wat we het komende
winterseizoen gaan doen. Ik moet de
binnenkomende post doornemen, ik
moet in de gaten houden, dat nie
mand er de kantjes van af loopt.
Kortom, ik moet alles regelen, wat
Joost vóór mij gedaan heeft.
OPVOEDING
IJe kunt rustig stellen, dat wij de
jeugd en vooral het platenkopend ge
deelte opgevoed hebben. In muzikaal
opzicht dan. Kwalitatief is de neder
pop met sprongen vooruitgegaan.
Vroeger was het mogelijk, dat ,hout-
hakkersgroepen als „Pretty Things",
„Q65" of „Outsiders" ontstellend po
pulair werden. Tegenwoordig moet je
wel degelijk wat presteren om je pla
ten op de hitlijsten te krijgen. Voor
een groot deel is dat inderdaad aan
ons te danken. Logisch, hoe langer je
in het vak zit, des te meer ga je goe
de muziek onderscheiden van het
slechtere werk. Dat' is nu eenmaal
niet te vermijden. Je evalueert in je
vak. En dat drukt een stempel op je
programmakeus. De programma's
van Radio Veronica zijn op dit mo
ment van een zeer redelijk gehalte.
Goed, niet alle platen, die wij draaien
kun je in het vakje „uitzonderlijk
goed" zetten, maar dat hebben de
Hilversumse zenders ook. Alleen heb
ben wij een sterker commercieel tint
je, waarbij je verplicht bent met de
smaak van het publiek rekening te
houden. Als ze smartlappen willen
kunnen ze ze krijgen. In een kleine do
sis natuurlijk, want het grootste deel,
de jongeren, willen louter en alleen
popmuziek horen.
Töch 'geloof-ik niet, dat de „nedei>
pop" zo luidt de verzamelnaam
voor de muzikale activiteiten van Ne
derlandse musici ooit internationale
erkenning zal krijgen. Daarvoor „co
veren" we teveel. Alles wat in het bui
tenland gebeurt, imiteren we klakke
loos. Nu weer met „Spooky Tooth".
Jan en alleman vindt het ineens nood
zakelijk om dat genre muziek over te
nemen. Volgens mij komt er een gro
te mate van luiheid bij. Onze jongens
verdommen het gewoon om dag en
nacht muziek te maken. In Engeland
staan ze er mee op en gaan ze er
mee naar bed. Hier spelen ze een
weekendje en gaan de rest van de
week op het strand liggen. De Rotter
damse „Free" is zo'n groep. Een hoop
geschreeuw om niks. Want wat doen
die knapen nu nog? Ze imiteren op
een ergerlijke manier Amerikaanse
rhythm- and bluesformaties en han
gen de godheid in Nederland uit, ter
wijl ze muzikaal bar weinig preste
ren. In Amerika heeft iedere straat
een eigen „Free". Er zijn altijd wel
tien twaalf muzikale negertjes te
vinden, die een groepje kunnen vor-
zanger vind je ln elk
WEINIG KANS
Persoonlijk geef ik onze groepen wei
nig kans om het ooit in Amerika te
maken. Ze zitten daar echt niet op
jongens te wachten, die nadoen wat
hun eigen muzikanten veel beter kun
nen. Alleen de „Brainbox" en de
„Earrings" hebben een eigen gezicht.
Goed, de „Brainbox" hellen op dit
moment iets teveel over naar Neder
land, maar Jantje Akkermans en
Pierre van der Linden hébben het ge
woon. Met de „Earrings" ligt het heel
anders. Die hebben al een toernee
achter de rug en geloof me, die kna
pen hebben inderdaad succes gehad.
Op beperkte schaal natuurlijk, maar
het begin is er. Alleen vind ik het
onnodig om Jaap Eggermont er uit te
gooien. Vijf jaar lang heeft ie geploe
terd om mee te helpen de „Ear
rings" te brengen naar het peil, waar
op ze nu staan. En dan ineens krijgt
hij een schop onder z'n achterwerk.
Hij mocht dan producer worden bij
„Red Bullet"; maar dat moest wel,
want toevallig is Japie wel een
de beste producers van Nederland.
Alleen de tijd kan leren of hij beter
is dan Fred Haayen. Hij heeft r
meer mogelijkheden, want hij heeft
vijf jaar zélf gespeeld. Haayen heeft
nog nooit als muzikant op de Bühne
gestaan.
Overigens kan het best zijn, dat Sieb
Warner beter drumt dan Japie. Maar
om hem om die reden aan de kant te
setten, is kinderachtig en bovendien
niet commercieel gedacht. Het gezicht
van je groep is ook wat waard. De
echte Earrings met Frans Krassen-
burg en Peter de Ronde bestaan
al niet meer. Alleen George Kooy-
mans en Rinus Gerritsen zijn nu
over. Ik snap het allemaal niet. De
Beatles hebben Ringo Starr er toch
ook niet uitgegooid? Er lopen in En
geland duizenden betere drummers
rond. Maar de Beatles zouden zonder
Ringo niet meer de Beatles zijn. Ik
geloof, dat ze zich met deze gang van
zaken, wat Nederland betreft althans,
danig in de vingers gesneden heb
ben".
Terugeisen urn raakt kern niet
(Van onze correspondent)
ARNHEM Mr. H. W. Bloemers, commissaris van de Koningin in Gelderland,
is niet erg gelukkig met het standpunt van «ie gemeenteraad van Putten dat de
Gelderse urn met aarde, die in het nationaal monument op de Dam bewaard
wor«lt, moet worden teruggevraagd, „opdat deze op waardige wijze in of bU het
Provinciehuis in Arnhem zal worden bewaard totdat elders in Nederland een
waardige centrale herdenkingsplaats zal zijn gevonden."
Dit standpunt
de Puttense raad is neergelegd in een motie die is toegestuurd
de gemeenteraad van Amsterdam en Provinciale Staten van Gelderland. De
raad meent, dat „de instanties, die verantwoordelijk zijn voor de waardige
bewaring van het nationale monument voor de gevallenen op de Dam in Amster
dam in efnstige mate schromelijk in gebreke blijven dit te doen". De raad van
Amsterdam wordt gevraagd zo snel mogelijk maatregelen te nemen tegen het
gedrag van sommige jongeren bij het nationaal monument. Mr. Bloemers zei
gisteravond dat het te betreuren zou zijn wanneer deze of gene provincie haar urn
met aarde uit het monument zou terugeisen. „Dat zou de kern van de zaak met
raken. De vraag is: wat moeten we aan de toestand bij het monument doen. Dat
is een vfaag voor degenen, die zakelijk verantwoordelijk zijn voor het behoud
van het monument. En dat zijn de regering en de gemeente Amsterdam." Overigens
zei mr. Bloemers er begrip voor te hebben, dat de raad van Putten zo op de
situatie inAmsterdam heeft gereageerd. Putten heeft in de oorlog bijzonder zwaar
geleden, na de moord op Rautev werden alle mannelijke inwoners van dit dorp
geliquideerd.
Helderheid in
Zu idvietnamese
spionagezaak?
(Van i
i <x>rrespondent Ian Wright)
SAIGON Er is waarschijnlijk weer
een slachtoffer in de mysterieuze moord
van de groene baretten aan het licht
gekomen. Het is 'n 31-jarige tolk, die bty
de Amerikaanse speciale strijdmacht
werkte. Hij wordt vermist in Saigon
sinds 13 juni.
Thai Khac Chuyen, de vermiste Zuid-
Vietnamees, was niet erg belangrijk en
dit komt overeen met officiële verklarin
gen. Chuyen had vertaalwerk voor de
Amerikanen gedaan sinds 1965. Hij kon
niet al te goed met zijn werkgevers op
schieten. Soms ging hij hij op geheime
missies langs de Ho-Tsji-Minlijn.
i Hij werkte in een aantal kampen var
de groene baretten, maar het laatst was
I hij te Moe Hoa, zeer dicht' bij de Cam
bodjaanse grens. Dat was tot 11 Juni
Op die datum, zegt zijn vrouw, kreeg
Chuyen bevel om zich te melden in
kamp Goodman, in Saigon, waar hij on
dervraagd zou worden over zijn akti-
viteiten, voordat hij zich bij de Ameri
kanen voegde. Hij vertelde dit zijn vrouw,
toen hij de volgende avond thuis kwam
en sprak over „een elektrische stoel",
hetgeen waarschijnlijk een leugenontdek
ker is. Hij zei, dat zijn ondervragers
volhielden, dat hij iets verborg.
De volgende dag ging hij terug naar
kamp Goodman en een Vietnamees sol
daat gaf een berichtje bij zijn vrouw afl
„ik ga een paar dagen weg op een speci
ale missie", schreef hij eigenhandig.
„Ik kom terug. Maak je nergens bezorgd
over". Dat was het laatste, wat
ze van hem hoorde. Ondanks regelma
tige bezoeken aan kamp Goodman is zij
niet in staat geweest om Iets meer te on-
dekken.
Zij zegt, dat vier dagen geleden twee
Amerikanen met een tolk bij haar thuis
kwamen. Zij stelden vragen over haar
man, maar vertrokken zonder zich te
identificeren. Chuyens broer zegt, dat
hij een brief aan de Amerikaanse Anbas-
sadeur zal schrijven en aan de premier
van Zuid-:Vietnam om een onderzoek
aan te vragen naar de verdwijning
De vrouw beweert, dat ze nog drie maan
den achterstallig salaris krijgt.
Van onze correspondent
Wolfgang Öberleitner)
WENEN Aan de vooravond van de
„Dag der Schande" heerst in Praag
hoogspanning. De regering heeft niet
alleen de veiligheidspolitie en de gehate
volksmilitie opgeroepen, maar ook mili
taire eenheden in alarmtoestand ge
bracht. Gezamenlijk met de nu aan de
rand van de grote steden gelegerde Rus
sische bezettingstroepen moeten deze in
staat zijn ieder volksoproer met wapen
geweld neer te slaan.
Al wekenlang hebben de overal onder
gronds bestaande illegale groepen enorm
veel werk verzet, en met behulp van een
ontelbaar aantal brieven en oproepen
juist die explosieve sfeer geschapen die
de regering en de communistische partij
het land nu moet zien te klaren.
Het regime heeft toen geprobeerd de
campagne van de oppositie te bagatelli
seren met de opmerking dat het slechts
verspreide acties ging. Maar toen de
beweging als een lawine aanzwol, sloeg
Husak en zijn plaatsvervanger Strougal
de schrik om het hart. Gedachtig de
ernstige Sovjetwaarschuwingen besloot
tot een tegenoffensief, waarbij
allerlei functionarissen het land door
werden gezonden om op in allerijl bij
eengeroepen bijeenkomsten de bevol
king te waarschuwen voor de gevolgen
een nieuw oproer op 21 augustus.
Omdat deze actie evenwel veel te laat
kwam, moest de regering in het afge
lopen weekeinde tot openlijke dreige
menten zijn toevlucht nemen. In alle
kranten verscheen een verklaring waar
bij alle bedrijfsleiders en fabrieksdirec
teuren verantwoordelijk werden gesteld
i'oor de rust en orde in hun bedrijf.
In deze oproep werd op bedekte wijze
herinnerd aan de in het land circu
lerende geruchten dat de Sovjets bij
iwe onlusten zelf de teugels in han
den zullen nemen. „Alleen een politiek
aoals door regering en partij wordt ge
voerd, is een garantie voor de onafhan
kelijkheid van de CSSR, die niet bui
ten het socialistische kamp verdedigd
kan worden", zo luidt het in de ver
klaring.
Toch bestaat grote kans dat de 21ste
augustus, de Dag der Schande, de zwak
te van het huidige regime aan het licht
zal brengen en zo de vervanging zal be
tekenen van Husak als partijleider door
een ortodoxe politicus. Ongetwijfeld zul
len de Tsjechen en Slowaken zich hou
den aan het programma van tien pun
ten van de oppositie en zullen zij geen
openbare middelen van vervoer gebrui
ken, geen winkels, restaurants en ver
maakscentra bezoeken. Wel zullen ze
natuurlijk de graven van de bezettings
slachtoffers versieren en waarschijnlijk
ook een symbolische staking van vijf
minuten houden, maatregelen derhalve
waartegen alle machtsmiddelen moeten
Evenals in het voorjaar zijn studenten
en intellectuelen weer de voorgangers
in het verzet tegen het te zeer op Mos
kou gerichte regime. Maar daarnaast
blijven ook do arbeiders in de grote
industriecentra weigeren hun gunst te
schenken aan de opvolger van Duboeh.
Ook de vakbond van spoorwegmachinis
ten speelt een sterke roL In Slowakije
is al geklaagd dat het spoorwegverkeer
gedesorganiseerd wordt, terwijl allerlei
illegaal materiaal van de ene stad naar
de andere wordt vervoerd.
Husaks positie blijft weinig benijdens
waardig, nu ook de gezuiverde pers
weinig animo vertoont tot ijverige
prestaties en tot een werkelijke onder
steuning van de nieuwe koers. Weliswaar
drukken de kranten het verplichte ma
teriaal af, maar ze vermijden elk eigen
commentaar, zelfs in gevallen waarin
belangrijke partij beslissingen moeten
worden gepropageerd. Zelfs heeft de op
positie kunnen verhinderen dat Husak
een uitspraak van het Duboekregime
annuleert, waarin de inval van vorig
jaar werd veroordeeld als „een daad,
die tegen allo grondbeginselen bi) de
betrekkingen tussen socialistische staten
ingaat?,
Strenge controle
kermisattracties
(Van één onzer verslaggevers)
DEN HAAG Kermisattracties moe
ten aan strenge technische controle wor
den onderworpen om de gevaren te be
perken. Dit is de opvatting van het CHU-
Tweede-Kamerlid mej. Haars naar aan
leiding van het recente ongeluk met de
kermisattractie „Thunderbird" op de
kennis te Hoorn. In schriftelijke vragen
aan de ministers van Sociale Zaken en
Volksgezondheid en van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk Werk, heeft
zij op het instellen van een dergelijke
controle aangedrongen»
(Van onze correspondent
Allan Smith)
DUBLIN Na een kabinetsvergade
ring heeft de Ierse premier Jack Lynch,
op scherpe wijze de verklaring van het
Illegale Ierse Republikeinse leger, de
IRA veroordeeld. H(j zei, dat de regering
niet zou toestaan, dat anderen zich de
zelfde rechten als de regering zouden
aanmatigen. Geen enkele groep heeft
enig gezag om te spreken of te handelen
namens het Ierse volk dan de wettige
regering, die door het volk gekozen is,
aldus Jack Lynch.
Hij veroordeelde ook op scherpe wijze,
de vernietigingen die de kleine groepjes
aangericht hadden in Dublin en elders
gedurende de laatste dagen. Hij zei, dat
dit onverantwoordelijke gedrag „hun
broeders an de zes noordelijke graaf
schappen in hun huidige positie abso
luut niet zou helpen". Deze zinloze da
den zouden alleen de natie en de *aak
van de vrede schaden.
Uit de verklaring van de premier hen
men opmaken, dat de regering bereid is
om haar verregaande speciale bevoegd
heden te gebruiken om leden van UV/N
gevangen te nemen, zoals zij gedurende
de oorlog en de vijftiger jaren deed.
Maar dat deze bereidheid van de re
gering niet duidelijker onder woorden is
gebracht, is een aanwijzing voor het
zeer netelige probleem, waarmee Jack
Lynch te maken heeft. Hoewel het grote
publiek het IRA veracht, bestaat er ook
een aanzienlijke afkeer voor die speciale
bevoegdheden. De regeringsverklaringen,
die betrekking hebben op de Ierse con
stitutionele toestand, moeten zeer zorg
vuldig opgesteld worden. Het zou na
tuurlijk zeer pijnlijk voor de Ierse rege
ring zijn om op dit moment een gelijk
soortige actie te ondernemen als de
actie van de Noord-Ierse regering, wan-
het de speciale bevoegdheden in-
Maar de regering is al opgetreden te
gen leden van het geheime leger er
sympathisanten daarvan. Zij worden
goed in de gaten gehouden en onder
vraagd. De meeste IR A-leden echter
schijnen ondergronds gegaan te zijn of
naar het noorden te zijn verdwenen. De
IRA is door generatieconflicten even
wel niet meer wat het leger vroeger
was.
Het is belangwekkend, dat de IRA-
verklaring een sterke aanspraak op haar
gezag in Ierland Inhoudt. Er staat in,
dat zij handelt „in haar bevoegdheid als
de voorlopige regering van de Ierse re
publiek". Zij roept, alle Ieren op om „de
verschillen van heden en verleden 1»
vergeten en zich te verenigen tegen de
krachten van het Britse Imperialisme'*.
De verklaring zegt verder, dat Noord-
Ierse eenheden van da
soüe mm geweeaV
PARIJS Het aantal slachtoffers bil
de scheepsramp op het Meer van Genè-
is gestegen tot vierentwintig. In een
rouwkapel van Thonon-les-Balns staan
acht doodkisten van meisjes uit Metz.
Maar er zijn nog altijd veertien vermis
ten bij wie dinsdagmiddag nog twee ver
miste toeristen moesten worden opge
teld.
De kisten zijn overdekt met bloemen
die werden gedeponeerd door Inwoners
Thonon en toeristen, Zwitserse dui
kers hebben op bijna 80 meter diepte de
bodem van het Meer van Genève afge
zocht, maar niets kunnen vinden. Op
nog groter diepte is de temperatuur van
het water zo dicht bij het nulpunt, dat
stoffelijke overschotten er blijven liggen
niet boven komen.
De rechter van onderzoek, belast met
het antwoord op de schuldvraag, heeft
:eer groot aantal getuigen gehoord.
In de eerste plaats wordt een onderzoek
ingesteld naar de toestand van het schip
zelf, dat naar boven is gehaald en in
droogdok is gezet. De eigenaar zegt dat
zijn schip een vroegere sleepboot,
dert 1950 driemaal op zeewaardigheid is
onderzocht, de laatste maal in 1967,
dat nog jongstleden zaterdag gendarmes
aan boord zijn geweest voor een routine- j
onderzoek. Bijvoorbeeld om te controle
ren of er wel voldoende reddingsgordels
aan boord waren en of die in geval van
nood gemakkelijk vielen te bereiken en
uit te delen. Volgens de eigenaar waren
er 50 van zulke gordels aan boord, ter
wijl er 60 opvarenden waren, tien meer
dan het toegestane aantal. Maar die
tien extra kwamen er volgens hem met
op aan, want van de 60 waren meer dan
de helft kinderen.
Ook tot de regering wprden verwijten
gericht, want de 33 kinderen kon maar
een zeer klein aantal zwemmen. Waar
om, zo vraagt men, wordt aan de kinde
ren op de lagere scholen al niet zwem
men geleerd? De regering, met name
de minister voor jeugd en sport verweert
zich door te zeggen, dat daar geen geld
personeel voor zijn. Er zijn maar wei
nig openbare zwembaden'en die er zijn
liggen te ver van lagere en middelbare
scholen verwijderd. Bovendien maken de
ouders bezwaar tegen het verplichte
zwemmen, omdat daar volgens hen te
veel tijd verloren gaat voor werkelijke
studio.
Radziwill Prinses Lea Radziwiti, de
zuster van mevrouw Jacqueline Onassis,
is in da Engels# plaat* Henley tot een
boete van ongeveer 260 gulden veroor
deeld wegens roekeloos rijden. Met haar
sportauto veroorzaakte zij in mei
-ongeluk, waasbty sty self haas neus brak.
ADVERTENTIE
Er 2»jn 2300vestigingen. Op de postkommen temt m
«Je hele dag terecht. Een aantal daarvan is zelfs ook op vrijdagavond
of de plaatselijke koopavond geopend.
Voor de postagentschappen geiden aparte .openingstijden.
(van onze parlementaire redactie#
DEN HAAG Hoewel de regering
op sterke tegenstand in de Tweede Ka-
dreigt te stuiten wil zij rond de
viering van „een kwart eeuw bevrijding"
tegenover de oorlogsmisdadigers van
Breda toch een vergevingsgezind ge
baar maken. In Haagse politieke kringen
waar dit „gebaar" overigens met ge
mengde gevoelens ontvangen zal wor
den neigt men ertoe te geloven, dat *1
voorstel van de regering met misschien
'n zeer kleine meerderheid in de Tweede'
Kamer aanvaard wordt.
De grootste tegenstand zal de regering
van de liberale Tweede Kamer fractie
ondervinden, ondanks 't feit, dat de li
berale minister Polak met een voorstel
tot vrijlating van de Bredase gevange
nen moet komen. De liberalen rij
overigens niet alleen zijn in overgrote
meerderheid zowel tegen de vrijlating
van de oorlogsmisdadigers als tegen do
gelegenheidswetgeving, die hierover no-
Gratie zullen de drie gevangen nA.
niet krijgen, dat is nu al zeker. De re
gering voelt er niets voor de gratiever
lening toe te passen op oorlogsmisdadigers
die de menselijke rechten zo zwaar ge
schonden hebben. Het zal meer een ge
baar van christelijke of humanitaire vei>
geving worden, maar niet ven verge
ten, aldus ingewijden.
Politiek gezien wordt het een kwestie
van een dubbeltje op zijn kant Praktisoh
allo fracties nemen nu al een verdeeld
standpunt in, hoewel in de KVP en de
AR de meeste voorstanders voor de vrij
lating te vinden zijn. Binnen de CH-frao-
tie schijnt de meerderheid nog steeds
tegenstander te zijn, evenals bij de PVDA
Veel zal bij de behandeling in het parle
ment afhangen van do houding van dB
verschillende kleine fracties en van do
motivering, waarmee de regering haa»
voorstel zal omgeven, menen politieke
kringen in Den Haag,
