DE „BÖGGELRIEDERS" UIT LOSSER ENORME ATTRACTIE „Kerk leeft zij het niet zonder zorg Geldelijke promotie voor leiders van luchtverkeer Zonder vergunning geen charter Stranding op Zestienhoven schuld van Aero Contracts Verlenging van rijbewijs geen winstzaakje Nieuwe lichte karretjes voor derde lustrum Bezorgers van brood staken om hoge prijs Proefproces over Lotto- cijfers in dagblad Offensief in Zuid-Vietnam verwacht Felle aanval Böll op gedrag Defregger Naar internationale bemande Marsvlucht Voorstellen in Huis van Af gevaardigden DINSDAG 12 AUGUSTUS 1969 DE LEIDSE COURANT PAGINA S BISSCHOP VAN ROTTERDAM ROTTERDAM (KNP) Ter gelegen- ;id van het feest van St.-Laurentius, jatroon van het bisdom Rotterdam, heeft de bisschop zelf gedurende het weekein- alle H. Missen gepreekt. Hij zei daar, dat als wij de tekenen van de tijd verstaan, wij Gods Geest zich aan ons openbaren. Heel duidelijk gebeurde in het tweede Vaticaans concilie, toals dit plotseling en zonder voorberei dingen door paus Johannes was aange- iondigd en zoals het zich in feite ont wikkeld heeft. Hier openbaarde zich de Christus, die met zijn Kerk is ;n zal blijven. In dit licht zag de bisschop ook het on- ngs gehouden symposium van de Euro pe bisschoppen te Chur in Zwitserland. Vel hadden velen er meer van verwacht, onrechte misschien voor een eerste ntmoeting van 110 bisschoppen uit heel luropa van zo uiteenlopende opvattingen. Iet feit echter van hun zoeken en tas- alle ernst en bezorgdheid om de iriesters, is op zichzelf al iets verheu- ends, zo vond de Rotterdamse bisschop. vervolg op het Vaticaans ilie, dat geen eindpunt, maar een begin van een nieuwe christelijke wereld. Gelukkig achtte de bisschop ook de anwezigheid in Chur van een aantal riesters, die op eigen wijze over röbleem discussieerden. Ook zij hebben bijdrage geleverd tot grotere v chtigheid en daarom mogen zij niet net de dooddoener van rebellen, aan de cant worden gezet. Ook zij zochten naar echte vernieuwing der Kerk. Conclu- van de bisschop: de Kerk leeft, zij niet triomfantelijk en niet zonder DEN HAAG (A.N.P.) Tussentijds verleg van staatssecretaris mr. C. van en van Binnenlandse Zaken met drs. A. Bakker, minister van Verkeer en 'aterstaat, over de uitloopmogelijkheden in luchtverkeersleiders heeft tot over- enstemming geleid. De bijzondere commissie zal nu in haar ivies aan de centrale commissie voor eorganiseerd overleg in ambtenaren- »ver de salaris- en carrièrevoor- voor luchtverkeersleidingsperso- eel, naast de eerder overeengekomen unten, ook opnemen een voorstel over e uitloopmogelijkheden in rang voor de, olledig gebrevetteerde verkeersleiders", ie niet de functie van chef hebben be- ïibt. Dit voorstel gaat verder dan dat ee van de kant van het kabinet week het overleg was begonnen. Jodrell-Bank: Zond-7 wellicht bemand MANCHESTER (Reuter) Deskun- gen verbonden aan de radiotelescoop Jodrell Bank in Engeland hebben de ogelijkheid, dat het jongste Russische aanverkenningsvoertuig zond-7 be- and is, niet volledig uitgesloten. De jnd-7 is thans op de terugreis naar de irde. Volgens het Russische persbu- Tass heeft zij enkele banen om de beschreven. Internationaal wijd en zijd bekend Voorzitter Willem Meyer toont met trots een mooi licht karretje. Surinaamse minister PARAMARIBO (A.N-P.). De Suri naamse minister van Bouwwerken, Ver keer en Waterstaat heeft zjjn mening gegeven over het afgelasten vai chartervlucht met 200 voor Suriname bestemde reizigers, die verleden week strandden op Zestienhoven. Deze vlucht werd uitgevoerd, door Aero Contacts, die het niet eens is met de door' de Rijks luchtvaartdienst gestelde eisen aangaande de tarieven enz. De minister heeft zijn visie onder voorbehoud gegeven, omdat hij (nog) niet besohikt over absoluut betrouwbare gevens. Hij zei, dat de ongemakken die de reizigers hébben moeten ondervinden, vanzelfsprekend door ieder worden be treurd, maar de verantwoordelijkheid hiervoor moet juist worden geplaatst. Het is heel waarschijnlijk, dat de be schuldigende vinger van de publieke opinie in dit geval in de verkeerde rich ting wijst- Van een bonafide vervoerder mag immers worden verwacht, dat hij, alvo rens vervoersverplichtdngen te aanvaar den, zich tijdig verzekert van alle vooi de vlucht benodigde vergunningen of althans op deugdelijke gronden mag wachten, dat deze vergunningen zullen worden verleend. Indien het zo is, dat Aero Contacts tijdig door de Rijksluchtvaartdienst werd gewaarschuwd, dat er geen charter vluchten meer zouden worden toegestaan van en naar Nederland, zou het van weinig verantwoordelijkheid ten opzichte van de charteraars en passagiers getui gen, indien deze laatstgenoemden in de waan werden gelaten, dat de vluchten toch wel een normaal verloop zouden hebben. Men zou dan tegen beter weten in stagnatie en ongemak van bonafide reizigers hebben geriskeerd. Als dit de gang van zaken werkelijk is geweest, moet worden afgekeurd dat men zijn belangen over de ruggen van de reizigers heeft willen uitvechten, erop rekenende, dat de overigens begrijpelijke veront waardiging van deze reizigers zich wel zou richten tegen de autoriteiten en de nationale lijn, die het vervoer zou over nemen. Het is een volkomen normale zaak, dat een land zijn nationale trans port beschermt. Dit gebeurt nagenoeg overal en Suriname zal daar t-z.t- ook dapper aan meedoen. PROTEST KAMERLID DEN HAAG (ANP) De bemiddeling door particuliere bureaus bij de verlen ging van een rijbewijs heeft het Twee de-Kamerlid drs. P. Janssen (groep- Aarden) aanleiding gegeven schriftelijke vragen te richten tot de ministers van Verkeer en Waterstaat en van Binnen landse Zaken. Drs. Janssen wijst erop dat deze bu reaus in staat zijn hun werkzaamheden uit te oefenen, doordat de provinciale griffies hun gegevens verstrekken uit het register van houders van rijbewij- en hij informeert ernaar of dit mo gelijk is op grond van artikel 120 van het wegenverkeersreglement, waarvan de laatste zin luidt: „Door belangheb benden kan, tegen vergoeding der kos- van dat register inzage worden ge en". Het radicale Kamedlid wil we ten of de vergoeding voor het verstrek- van deze gegevens de door de amb telijke instanties te maken kosten dekt of de ministers met hem van me ning zijn dat de procedure ingewikkeld tijdrovend is. Drs. Janssen merkt verder op dat een aantal van bedoelde bureaus hun cliënten bedragen in reke ning brengt, welke ongeveer 2Va maal hoog zijn als het bedrag dat gemoeid met een verlenging via de normale ambtelijke weg. Het is dat z'n witte overal hem ver raadt. Overigens ziet men Willem Meijer zijn beroep noch zijn leeftijd aan. De bruine ogen staan wat pein- zend-filosofisch in het blozende ge zicht. Anstriekers-Willem, zoals zijn „artiestennaam" luidt, maakt een wat stille naar binnen gekeerde indruk. Hij heeft de kop van een toneelspeler deze 57-jarige schilder uit Losser. Toneel spelen kan hij ook als de beste. Als je hem eenmaal aan de praat hebt over „zijn" „Böggelrieders" dan komt er heel wat los. Dan ben je voorlopig nog niet met hem uitgesproken. Vijf tien jaar is een hele tijd voor zo'n bloeiende folkloristische groep. En wie verre reizen doet kan veel verhalen. „Een jaar of vijftien, ik geloof wel haast achttien jaar geleden is het allemaal begonnen", vertelt voorzitter Meijer. Er werden feestweken in Los ser gehouden, waarbij de folklore een grote rol vervulde. „Korhaangraads" (hij heet Elsjan, maar we hebben alle maal bijnamen) kwam op het idee van zo'n hoge fietse, een „hoge bie" ook wel „kaketoe" genoemd. Dat zou de door ons op te voeren bruiloft een origi neel tintje geven". Als voorbeeld heeft waarschijnlijk een oude reclameplaat van de rijwielfabriek Burgers te De venter gediend. Men nam als voor wiel een rad van een kar of wagen. De achterwielen kwamen uit de werk plaats van de nu reeds 85-jarige wa genmaker Gerardus Huttenhuis, Ra makers Graads in de volksmond. „Waarom Böggelrieders?" „In de oertijd van de fiets had er hier iemand zo'n ding. Naar het ge bogen frame (beugel) werd er al gauw gezegd „Kiek jongs daor kump die keerl mit de böggel weer an" als de man door het dorp toerde. En die naam is bewaard gebleven". „De Böggelrieders" hebben hem nieuw leven ingeblazen en hem door hun op treden tot ver over de grenzen bekend weten te maken. Het steekt de Losserse groep eigenlijk wel een beetje dat „De Krekkels" in Enschede, die ook zo'n ouderwetse fietsgroep heeft, eveneens spreekt '/an böggels, terwijl Losser toch eigenlijk het patent bezit. „De eersten, wel dat waren behalve Kor haangraads en ik zeg de gek C. Boer- rigter (Drukkers Engelbert), Olde Rie- kerink (Schalhennek), de dierenarts bijgenaamd Höskamp Jans, dokter Te Biezebeek dus, H. van de Maarel (Snie- ders Bets), G. Kroeze (Tabaksgaards), A. Lennink (Geerlinks Toon), J. Vre- riks (Timmermenneke) en A. Leusink (Gaffel Fons). Wacht, ik zal u even het logboek ophalen dan kunt u ze allen bij elkaar zien. Door ouderdom en ziekte zijn er inmiddels enkelen afge vallen, maar hun plaatsen zijn door waardige representanten ingenomen. waarbij „Anstriekers Willem" weer eens als burgemeester optrad, in de verte starend en peinzend: „De leef tijd van de leden varieert van 2060 jaar. De meesten zijn zaken- en am bachtsmensen al loopt er ook wel eens een schoolmeester tussen door. We moeten zorgen op peil tè blijven, dus wel enigszins selectief optreden bij het aantrekken van nieuwe leden. Ten slotte zijn we bij ons vele optreden in het buitenland het visitekaartje van Nederland. Je kunt er dus beslist geen mensen bij hebben die door drank of anderzins over de schreef zouden gaan. Trouwens er is nog steeds weinig verloop. Alleen door ziekte, ouder dom of dood gaan er böggelrieders" TOURHELDEN OP PEIL Om „böggelrieder" te willen zijn, moet je er echt wel iets voor over hebben. Driekwart van het jaar repeteert men iedere week. Niet dat het fietsen zo moeilijk is, dat heeft men zo in de slag, al gaat het zwaar op die logge gevaarten, maar „De böggelrieders" is meer dan een fietsclub. Nadat in mei 1953 Korhaan Graads de eerste primi tieve ouderwetse fiets op straat had gebracht, werd er heel wat afgeprakki- zeerd en aan het standaardmodel ge dokterd door het driemanschap Kor haan Graads, Geelings Toon en Druk kers Engelbert. In de smidse van Geer links. Bij die eerste optredens bleven de „vrouwluu" van de léden door gaans thuis. Dat beviel op de duur toch niet. Zodoende kwam men in 1954 tot de oprichting van de Vereniging van „Böggelrieders" en Daansers. De Losserse fietsen vormen sedertdien een onderdeel van een folkloristische groep. Zij voert historische bruiloften op, is een dans- en speelgroep, die ook voor de zomergasten een avondvullend pro gramma van zang, dans en toneel kan uitvoeren. „We hebben een vierstem mig koor. We zingen vooral volkslie deren. Ook in het plat. Dirigent is Frits Reurink. Onze groep telt een kleine dertig man. We verzorgen der tien Twentse avonden in Oldenzaal in het zomerseizoen". Het logboek vertelt in geuren en kleuren ovèr de vele reizen naar het buitenland en over talrijke manifestaties die deze groep f Tijdens de officieuze start van de Tour de France 1954 waagden Hugo Koblet, Geminiani en Louison Bobet zich op het „Twentse rad". „De Böggelrieders" traden op in tal van plaatsen in Duits land („der aus dem Land der Fietjes (bedoeld is fietsen) kommende Hol lander"), ze waren te zien op folklo ristische festivals helemaal in Messina op Sicilië, in Dublin. In de Engelse badplaats Scarborough traden ze op in een amusementsprogramma. Dit sei zoen is er een reis naar Berlijn ge pland en eind augustus wacht de Los- senaren een optreden in Hamburg. Aan hun reis naar Hitzacker bewaren ze vooral goede herinneringen. Prins Claus toonde zich hoogst verbaasd dat ze helemaal vanuit Holland met hun zware ijzeren rossen naar zijn vroe gere woonplaats waren gekomen. De „daansers" kregen een hand van de prins. Een handdruk die ze niet gauw zullen vergeten. Immers, „de Böggel rieders" treden ondanks hun show programma niet graag op de voor grond, het zijn eenvoudige Twentse mensen die geen opleiding in de show bizz hebben genoten. Al bewegen ze zich dan ook net zo frank en vrij voor de televisie als op het toneel van welke stad dan ook. Omdat ze zichzelf zijn gebleven in al die jaren. Het derde lustrum gaat niet met grote feestelijkheden gepaard. „Maar wel bieden „de Böggelrieders" zichzelf het fijnste cadeau aan wat ze maar kunnen wensen. Nieuwe „böggels", niet meer van die lompe zware gevallen, r 'n sierlijk en slank en vooral licht model van gebogen buisstaal. Niet meei ijzeren hoepels, zoals voorheen, maar met massieve gummibandjes. Een der Losserse fietsers J. Poorthuis (Vasterd-Jans) heeft op al die reizen die hij met de groep maakte zijn ogen goed de kost gegeven. Zo zag hij in een museum te Dublin wat hij zocht. Een afbeelding van een ouderwetse velo- cipède zoals hem die allang voor ogen stond. Aan de hand van dit originele model zijn de nieuwe fietsen ontwor pen. „Ze zijn door vaklieden (smeden) gemaakt, waarbij we konden beschik ken over de werkplaats van de fa. Van Heek-Scholco. Poorthuis en J. Blokhuis hebben er heel wat man uren inzitten. Die klaar zijn staan hier in de schuur om geschilderd te worden. En met zichtbare, stille trots rijdt opperböggel- rieder Anstriekers Willem een van de nieuwe böggels naar buiten. Het lijkt wel een racekarretje vergeleken bij het materiaal waarmee de Lossenaren voorheen in 't folkloristisch strijdperk traden. Die oude fietsen wogen dan ook driemaal zo zwaar dan de jubileum- karretjes. De Losserse „Böggelrieders" kunneif beter dan ooit uit de voeten. THOMAS vos De oude zwarre böggelsin het Gouden Schot Lou" op de televisie. Rechts presentatrice Teddy Scholten- (Van onze correspondent GRONINGEN Vijftig broodbezor gers van de Coöperatie Noord in Gronin gen hebben gisteren niet gewerkt. Ze begonnen de eerste dag na de vakantie een wilde staking uit protest tegen de wettelijke bepalingen die het hen on mogelijk maken om hun broodprijzcu aan te passen aan tarieven die in veel Groninger supermarkten en andere grote bedrijven zijn ingevoerd. De broodbezor gers moeten hun brood slijten voor 88 cent terwijl een aantal supermarkis brood tegen 65 cent aanbieden. Dat laatste is een gevolg van een zeker al twee jaren durende broodprijsoorlog, die ook in Groningen haar sporen op de verkoop van broodbezorgers zet. Verder was de grief van de verkopers dat zij 's maandagsmorgens niet op tijd met hun brood uit de bakkerij kunnen komen waardoor er minder brood werd verkocht. Vóór 12 uur 's morgens kan men meer brood kwijt aan een klant dan erna. Over het laatste punt is althans voorlopig overeenstemming bereikt na een uren durend overleg tussen de directie van de Coöp. Noord, de districtsvakbonds bestuurder Herk en de vijftig stakende werknemers. Vóór 25 augustus zal de directie een regeling proberen te berei ken, waarin het de ontevreden brood- venters mogelijk wordt gemaakt om 's maandagsmorgens toch vóór een uur of acht de deur uit te zijn. ROTTERDAM (ANP) De rechtbank in Rotterdam zal, als eerste in ons land, uitmaken of een dagblad, het Rotter- damseh Nieuwsblad, al dan niet gerech tigd is uitslagen van de Duitse lotto te publiceren. Het dagblad hervatte gisteren, evenals het Algemeen Dagblad, de publikaties van deze uitslagen, nadat het eerst, een week geleden, hiermee was gestopt na een waarschuwing van de Rotterdamse politie, dat een vervolging zou worden ingesteld. Gisteren, na het verschijnen van de krant, maakte de Rotterdamse politie proces-verbaal op. Nu elders in het land politie en justitie geen overtreding zien in het bekendma ken van uitslagen van de lotto, wilde het Rotterdamsch Nieuwsblad een proef proces uitlokken. Hierover heeft overleg plaatsgehad tussen de politie, de hoofd redactie Van het blad en de officier van justitie. SAIGON (AP) De gevechten van gisteren in Zuid-Vietnam zijn de zwaars te geweest sedert twee maanden en Ame rikaanse militaire kringen menen teke nen te bespeuren die wijzen op een op handen zijnd vijandelijk offensief. De vijand zou zich thans voorbereiden op een najaarsoffensief, uit te voeren In augustus en september. Een en ander zou onder meer gebleken zijn uit inlichtin gen verstrekt door overlopers. In de afgelopen 24 uur zijn Amerikaan se eenheden infanterie krachtig aange vallen langs de grenzen van Laos, Cam bodja en de gedemilitariseerde zone. In het laaggelegen gebied ten zuiden van Danang zijn gisteren tijdens vijandelijke aanvallen met raketten en mortieren drie Amerikaanse helikopters neergehaald. In hetzelfde tijdvak sneuvelden er ten minste 38 Amerikanen en 152 Zuldviet- namezen en bedroeg het aantal Ameri kaanse gewonden 144. De Amerikaanse luchtmacht heeft in de afgelopen 5 dagen voortdurend bom aanvallen gedaan op vijandelijke stel lingen om de steden Loc en Loc Ninh „Reserve-majoor aan het woord Paoo Rabwnme, de Parijse couturier, die zoveel metaal in zijn collectie doet, heeft zich nu op het plastic geworpen. Resultaatt een jaipon, vervaardigd wm tientallen plasticknopen in de kleuren rood en blauw. BONN. De katholieke sehrüver Heinrich Böll heelt een beroep gedaan de gehele Westduitse katholieke gees telijkheid om zich te distantiëren van de hulpbisschop van München, dr Defregger, die als legerofficier gedurende de tweede wereldoorlog een bevel doorgaf om zeventien Italiaanse gijzelaars dood te schieten- Heinrich Böll beantwoordde op de televisie opmerkingen die verleden week door de bissdhop tijdens een interview werden gemaakt en waarin hij zei, dat hij zich moreel noch wettelijk schuldig voelde. „Het is verbazingwekkend", aldus Böll, „dat dr. Defregger deze dingen kon durfde zeggen. „Ik verwacht, dat de geestelijkheid protesteert tegen de men taliteit en het gedrag van Defregger, die het feit, dat hij officier i* geweest «n reeerve-officler is, belangrijker schijnt te vónden dan het 'bieschopoeiribt. Hij spreekt zichzelf tegen, als hij zegt, dat hij zich onschuldig voelt èn toch toegeeft, dat hij een zware last draagt. Op deze manier redenerend, wordt zijn handel wijze in 1944 tot iets zeer onbelangrijks gereduceerd'"- Heinrich Böll zei, dat de bissohop tijdens het interview de taal van een min of meer intelligente voetballer heeft gebezigd. „Het gehele interview", aldus Böll, „werd gekenmerkt door de toon van de officier, van de reserve-majoor, wiens eer onaantastbaar is. Om te zeg gen, zoals de bissohop had gedaan, dat de gehele zaak opgeblazen was, is een bijzonder dwaze opmerking, als men be denkt dat het om een zaak ging, waarbij zeventien mensen de dood vonden". Curie Het ziiet er overigens naar uit dat „het geval-Defregger" voor de Romeinse curie meer en meer een „geval-Döpfner" aan het worden is. Een vooraanstaand curiediplomaat heeft de stemming in het secretariaat van de paus aldus omschre ven: „Men is teleurgesteld, dat kardinaal Döpfner deze kwestie de curie niet be spaard heeft en men kan er geen begrip voor opbrengen dat het geval-Defregger niet op de meest voor de hand iiggende merrier door de kardinaal is opgelost en HEINRICH BÖLL daardoor steeds gecompliceerder wordt", aldus meldt het Duitse katholieke pers bureau K.N-A. Het is volgens deze curie kringen het beste dat Defregger zijn ontslag neemt en dat kardinaal Döpfner met een spijtbetuiging de zaak uit de wereld helpt Maar de curie wacht zich er wel voor de indruk te wekken dat zij een dergelijke oplossing opdringt. De curie vindt het tenslotte ongelukkig dat mgr. Defregger zijn zaak in Italië vermoedelijk op advies van de Duitse ambassade in Rome, laat bepleiten door de advocaat Franco Cuttica, een man die zich een twijfelachtige reputatie heeft verworven als verdediger van onder wereldfiguren en van de overste Kap- péler. Deze zót een gevangenisstraf uit als hoofdschuldige aan het neerschieten van 335 Italiaanse gijzelaars- 1 WASHINGTON (Reuter) De voor zitter van de ruimtevaartcommissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardig den, de democraat George Miller, heeft het Voorstel gedaan dat de Verenigde Staten ,een bemande vlucht naar Mars uitstellen, in de hoop dat er een grote internationale onderneming uit groeit. Miller vindt de tijd nog niet gekomen voor het voorbereiden van een landing op Mars of een dergelijke onderneming in de ruimte, verder dan de maan. De Verenigde Staten zouden volgens hem zich voorlopig kunnen concentreren op de maan en onbemande planetaire ver kenningen, het bouwen van ruimte stations en kunstmaahstelsels en het verder ontwikkelen van kernraket motoren. Intussen zou de Sovjet-Unie wellicht belangstelling kunnen gaan krijgen voor medewerking aan een be mande vlucht naar Mars. De republikeinse afgeyaardigde John Anderson gaf als zijn mening te kennen, dat voorrang gegeven moet worden aan het streven om van de Verenigde Staten een beter woonoord te maken voor alle Amerikanen. In de Amerikaanse Senaat heeft de voorzitter van de Senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen, William Ful- bright, het voorstel geopperd tot vorming van een gezagsorgaan van de Verenigde Naties voor de ruimte, dat tot taak zou moeten krijgen het coördineren van nationale ruimteprogramma's en het voorkomen van kostbare doublures. Een dergelijk orgaan zou naar het oordeel van senator Fulbright kunnen dienen als uitwisselingsbureau voor wetenschappe lijke gegevens en ook voor het in bedrijf stellen van ruimtestations moeten zor gen, met een internationale bemanning van geleerden en personeel. Het zou ver der behulpzaam kunnen zijn bij het beheer van de economische exploitatie van de maan, als zulks ooit uitvoerbaar zou worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1969 | | pagina 5