ONWEER ONDERBRAK - EVEN - DE ZOMER
GEEN BESMETTING GEVONDEN
BIJ TERUGKOMST VAN DE MAAN
Uitstel van dienst
voor onderwijzers
op
kleine scholen
Koningin vond
maanwandeling
fantastisch iets
Armstrong: lichte oorontsteking
Nieuwe
hittegolf
onderweg?
JAMIN
Mike Collins
bevorderd
Luchtgevecht rond Suezkanaal
GERO-CASSETTES
v.d. WATER
Apollo-12
naar
Oceaan der
Stormen
PAPENGRACHT 32 - LEIDEN
POSTBUS 11, TELEFOON 20935 REDACTIE
20015 en 25594 ADVERTENTIEAFDELING 20826
GIRO 10 30 03 Bank: Amro-Bank N.V., Leiden
Dir.: Drs. J. H. M. Brader J F. J. M. Koens
Hoofdred. F. J. Plug - chefred. H. P. M. Heruer
ABONNEMENT (bij vooruitbetaling) p.w. f 1.10,
p. mnd. f 4.70, p. kwart, 14.10; fr. p. post 16.95
ADV. (exel. BTW) 22 ct. p. mm. Telefoontjes 2.-
KLACHTEN bezorging tel. 33839 (18.00—19.00 uur)
VRIJDAG 25 JULI 1969
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
IETS HOGERE TEMPERATUREN
De weersverwachting, meegedeeld door het KNMI,
geldig tot morgenavond:
Op de meeste plaatsen droog weer en zonnige
perioden. Weinig wind en dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere.
60e jaargang, no. 17.808
De zomer is nog verdreven door de hevige onweersbuien, die gisteren over
een deel van ons land nogal wat schade hebben toegebracht. Na een wat
koelere luchtstroom is opnieuw warme lucht in aantocht. Dat is te danken
aan het grote hogedrukgebied van de Azoren tot de Britse eilanden en
waarvan de as zaterdag dicht bij ons land zal zijn. De wolken zullen ver
dwijnen en de temperatuur zal geleidelijk stijgen. In elk geval mag een
goed zomerweekeinde worden verwacht. Voor de komende week is de kans
zeer aanwezig, dat de thermometers weer tropische waarden zullen aan
wijzen.
Stralende zon boven Porto Ereole
(Van onze correspondent)
PORTO ERCOLE De
koninklijke familie is met
vakantie in Italië, in hun
villa ,.De Gelukkige Oli
fant" in de eens rustige
nu snel mondain
wordende badplaats Porto
Ereole. Vele beroemdheden
zoeken er rust en vertier
Jacqueline Onassis
(Kennedy), de Britse acteur
Peter Sellers en anderen.
Prins Bernhard arriveerde
dinsdag in Porto Ereole.
In „De Gelukkige Olifant",
die de prins onder geen
beding zou willen verkopen
geruchten hadden
daarover de ronde gedaan
zijn thans de koningin,
prins Bernhard, de prin
sessen Irene en Margriet
Pieber van Vallen hoven.
Prins Carel Hugo, de mön
Irene, was gister
morgen naar Zuid-Frank
rijk vertrokken in verband
met de politieke ontwikke-
g in Spanje, prins Claus
•blijft in Suriname, waar
hij de koninkrijksspelen
1 openen. Ongedwongen
as het onderhoud tussen
koningin en prins en de
Italiaanse journalisten.
Koningin Juliana ver
klaarde. dat het maan-
•chot van de Apollo-11
fantastische ervaring
voor haar was. terwijl het
haar schoonzoon,
prins Ciaus, het opwin
dendste was dat hij ooit
had meegemaakt.".
Juliana zei, dat zijzelf.
haar dochters Irene en
Margriet en bun echt
genoten zondag en maan
dag enige uren voor de
t.v. hadden gezeten en
gekeken hadden naar de
landing en de wandeling
Prins Bernhard verbelde,
dat hij van twee uur
's nachts tot maandag
morgen aoht uur voor de
t.v. had gezeten. Prins
Claus was op dat moment
gast in Houston, toen de
jVpollo-11 werd gelanceerd.
Juliana vertelde, dat. hij
ihaar telefonisch zijn
indrukken had meegedeeld.
„Olaus zei mij, dat het het
opwindendste was dat hij
ooit had meegemaakt. De
plaats waar hij stond was
zo heet als een oven.
Maar hij zei dat het de
moeite waard was erbij te
zijn".
„Claus zei. dat hel 36
graden was aldus Bern
hard „En het was daar
njet als hier in alleen maar
een hemd en een broek
Nee, hij had zijn colbert
Juliana zei dat zij jaloers
was op haar man, die de
rechtstreekse uitzending
had kunnen zien van de
maanwandefling. Maar zij
voegde eraaun toe dat het
neerkomen op de Stille
Oceaan rechtstreeks was
uitgezonden door de Ita
liaanse t.v.. ..En dat heb
ik niet gemist".
Juliana en Bernhard
praatten op hun gemak
met de pers op het terras
van hun villa. Bernhard
ontkende opnieuw opdui
kende geruchten dat de
villa te koop is en dat dit
de laatste zomer is dat de
koninklijke familie er de
vakantie doorbrengt. „Wij
zijn hier graag. De villa
zal niet verkocht, worden
voordat de Middellandse
Zee een ijsvlakte wordt"
Juliana verklaarde te
de volgende zomer bijeen
door te brengen: „Ik hoop
zal komen om er enige tijd
hopen dat het hele gezin
dat ik dan al mijn
kleinkinderen hierheen kan
halen". Zij glimlachte toen
zij zei dat alle haar
getrouwde dochters in
verwachting zijn: prinses
Beatrix verwacht een kind
in oktober, prinses Mar
griet om en nabij het
nieuwe jaar en prinses
Irene in februari. „Is dat
niet heerlijk?", vroeg zij.
Prinses Irene zag er
ontspannen en fit udt in
haar rode broek en rood
en zwarte blouse. Er
werd haar gevraagd of zij
de voorkeur gaf aan een
jongen of een meisje als
eerste kind. „Dat maakt
geen verschil voor mij".
Koningin Juliana zed, dat
zij hel gezelschap mist
van haar kleinkinderen.
Zij zei dat het dit jaar niet
doenlijk voor Beatrix was
om met haar kinderen
naar Italië te komen.
(Van een onzer verslaggeverst
DEN HAAG. Zware onweers
buien, hevige slagregens, bliksem
en hagelstenen als duiveneieren
hebben gistermiddag in enkele
delen van ons land grote schade
aangericht aan de boomgaarden,
boerderijen en schuren waarin
landhouwartikelen waren opge
slagen.
In midden-Friesland werden een mo
len en een boerderij door blikseminslag
getroffen. Vlakbij Hcerenveen werd nog
een molen door de bliksem vernietigd
Bij Varsseveld sloeg de bliksem in in 'n
boerderij, die geheel verloren ging. De
schade bedraagt minstens een ton. Een
ongekend hevige onweersbui, die een
uurlang aanhield, veroorzaakte een enor
me ravage in het centrum van Rijssen.
Het water drong de huizen binnen, de
straten werden kolkende rivieren.
In Rostergaast (Friesland) bij hel Tjeu-
kemeer vernielde de bliksem ook 'n boer
derij. De brandweer kon nop op het nip
pertje voorkomen dat de veestal uit
brandde; de dieren konden worden ge
red. Een merkwaardig geval deed zich
voor in het Friese Koufurderrige. Het
betrof hier een vuurbol, die schade
aanrichtte in een kast en daarna de boer
derij in vlam stak. Op de weidegronden
in de buurt van Balk werden twee koei
en door het hemelvuur gedood. Tijdens
hevige slagregens in Friesland viel op
sommige plaatsen meer dan tien milli
meter water in tien minuten tijds. Kor
te maar hevige hagelbuien, waarbij ha
gelstenen van 'n gemiddelde grootte van
twee cm vielen, gepaard gaande met
onweersbuien, in Zuid-Limburg vooral in
de plaatsen Noorbeek, Wijlre, Heer en
omgeving, hebben vrij ernstige schade
toegebracht aan de appelen, peren ker-
senweek. De schade aan de appel- en
perenoogst zal pas over enkele dagen
vastgesteld kunnen worden aan de hand
van bruine plekken op de vruchten die
daarna gaan rotten. Wat de kersenoogst
betreft heeft de aangerichte schade be
trekking op de zogenaamde morellen-
kweek. Op meerdere velden werd de mo-
rellenoogst door de grote hagelstenen vol
ledig vernield. De schade beloopt in de
tienduizende guldens.
Ook in België is het raak geweest.
Meer dan 10.000 zonnebaders moesten aan
het strandbad van Hofstade. nabij Brus
sel. in kleedkamers, cafetaria's en wa
gens vluchten, terwijl de hagelstenen zo
dik als kippeieren op hen neersloegen.
Meer dan 150 personen werden licht ge
wond, drie moesten met meer ernstige
verwondingen in een ziekenhuis worden
opgenomen. Dieven maakten van de ver
warring gebruik om talrijke handtassen
en jaszakken leeg te halen. Geweldige
onweersbuien zetten in een straal van
Thermometer
knapte door
de hitte
(Van onze correspondent)
BREDA Een Roosendaalse PTT-
beambte heeft op de tropische
woensdag een thermometer ver
speeld aan de warmte. Hü had de
thermometer opgehangen in een
hulpposlUantoort.je. Om half twaalf
knapte het bolletje kwik onder
aan de thermometer, die op dal
moment meer dan 40 graden aan
wees. Tegen die temperatuur was
de thermometer kennelijk niet op-
Een uroltfk moment aan boord van
de Hornet: president Nixon toerist
Armstrong, Collins en Aldrin geluk.
dertig kilometer rond Brussel straten en
kelders onder water. Hagelstenen verniel
den autoruiten, vensters en serres.
Het onweer woedde het ergst boven de
stad Mechelen. Bomen waaiden om op
de zeer drukke weg Brussel-Mechelen,
waardoor een reusachtige verkeersopstop
ping ontstond. Een wielerwedstrijd voor
beroepsrenners moest worden afgelast.
Omdat de spoorsignalisatie op enkele
plaatsen vernield werd, liep het trein
verkeer ernstige vertraging op. De totale
schade liep gisteravond in de miljoenen
De zomer zal echter weer terugkomen
en dat is verblijdend voor de bouwvak
arbeiders, die nu met vakantie gaan. Dat
is een leger van 350.000 man met hun
gezinnen mee wordt een trek van een dik
ke miljoen mensen. Er wordt al rekening
mee gehouden dat het zaterdag flink druk
op de wegen zal zijn. Voordeel met de
bouwvakantie is dat reperaties aan de
wegen voorlopig veertien dagen stilliggen.
Er zijn dus praktisch geen knelpunten.
In Duitsland heeft men met de komen
de vakantiehausse rekening gehouden. In
verschillende delen beginnen daar ook
nu de schoolvakanties. Daarom heeft men
zaterdag op de autobanen het vrachtver
keer verboden.
OPVOLGER
VAN MBOYA
NAIROBI (Reuter"» De president van
Kenya. Jomo Kenvatta. heeft de minister
van Financiën van de Oostafrikaanse
gemeenschap. Joseph Odero Jowl, als op
volger van de eerder deze maand ver
moorde Tom Mboya benoemd tot minister
voor Economische Planning en Ontwik
keling. De 39-jarige Jowi is een Loeo. de
stam waartoe ook Mboya behoorde Al
vorens hij werd benoemd tot minister van
Financiën van de Oostafrikaanse gemeen
schap waarin Kenya. Oeganda en Tan
zania samenwerken is Jowi minister
voor Arbeidszaken geweest.
Oplossing bij
uitzonderlijke
moeilijkheden
(Van c
s parlementaire redactie)
DEN HAAG Voor onderwijzers op
kleine scholen blijft de mogelijkheid be
staan om uitstel en later vrijstelling
van militaire dienst te verkrijgen.
Dat blijkt uit het antwoord van minis
ter Den Toom (Defensie) op vragen van
het Tweede-Kamerlid Van Bennekom
(AR).
In 1959 kwam een regeling tot stand,
aldus de minister, waarbij onder bepaal
de voorwaarden aan onderwijzers vrij
stelling werd verleend voor de vervul
ling van vacatures aan afgelegen twee-
en drie-mansscholen.
Als grens werd een aantal van 34 tot
40 leerlingen aangehouden. Er wordt van
uitgegaan, dat bij nog kleinere scholen
in het algemeen met één leerkracht kan
worden volstaan. De regeling is in 1968
niet voortgezet, omdat voldoende aan
bod van onderwijzend personeel beschik
baar was. De mogelijkheid blijft intus
sen bestaan, aldus minister Den Toom,
in geval van uitzonderlijke moeilijkhe
den voor de betrokken school in over
leg met de betrokken onderwijsinstan-
ties uitstel of vrijstelling van militai
re dienst te verlenen. Van deze moge
lijkheid wordt nog steeds gebruik ge
maakt. Dit geldt ook voor scholen met
minder dan 40 leerlingen. Maar bij de
ze scholen doen zich nagenoeg geen ge
vallen voor, die tot een aanvraag om uit
stel of vrijstelling leiden, zegt de minis-
morgen
melkhazelnootjes
150 gram van 114 voor ||4
niet te geloven voor die prijs!
WASHINGTON (AP) De astronaut
Michael Collins, lid van de Apollo-11-
tocht naar de maan. zal (net ingang van
5 september bevorderd worden tot kolo
nel. aldus heeft de luchtmacht bekend-
Generaal John P. McOonnell, stafchef
van de luohtanacht, heeft een bevestiging
van de promotie naar dc „Hornet" ge
zonden. die de Apollo-11 uit de Grote
Oceaan haalde.
Zwaarste sinds
juni-oorlog
TEL AVIV,'CAIRO, (AFP. Reuter)
Egyptische en Israëlische vliegers heb
ben boven het gebied rond het Suez
kanaal het zwaarste luchtgevecht ge
leverd sinds de juni-oorlog van 1967.
Hoe dit gevecht is ontstaan en welke
verliezen beide partyen daarbü hebben
geleden is niet precies bekend. Tel Aviv
en Cairo geven zoals gebruikelqk ver
schillende lesingen van het gebeurde.
on opijioerbeosfc,
stellen zijn neergeschoten en twee an
dere zijn geraakt.. „De Israëlische lucht
macht leed geen verliezen. De Egyptische
bombardementen hebben aan een
Israëliër het leven gekost. Vier anderen
werden gewond". Egypte meldt het
neerschieten van zes Israëlische vlieg-
Uit welingelichte bron in Tel Aviv
wordt nog vernomen dat waarnemers
van de Verenigde Naties tijdens het
gevecht een staakt het vuren hebben af
gekondigd. Egypte zou echter hebben
geweigerd hier gevolg aan te geven.
President Nasser, die reeds eerder
verklaarde dat de ..vrijheideoorlog" tegen
Israël zou worden voortgezet, zei na het
gevecht dat Egypte in totaal 40 vlieg
tuigen had kigeaet, &jn oommeotaar op
ADVERTENTIE
J u welier-horloger
Haarlemmerstraat 181
HORNET (Rtr) De bemanning van
de Apollo-11 heeft vandaag aan boord
van het Amerikaanse vliegdekschip Hor
net een eerste medisch onderzoek onder
gaan sinds haar terugkeer van de maan.
Er is niets gevonden, dat zou kunnen
wüzen op besmetting met eventuele
maanbacteriën. Dokter William Carpen-
tier van de NASA (het Amerikaanse
bureau voor lucht- en ruimtevaart) heeft
verklaard, dat Neil Armstrong, Edwin
Aldrin en Michael Collins „in zeer goede
conditie" verkeren. Maar er zullen nog
meer grondige onderzoeken worden ver-
Armstrong, de commandant van de
Apollo-11. heeft weliswaar een lichte
oorontsteking, maar die zou hij opge
lopen hebben bij de terugkeer van de
Apollo naar de aarde. Dokter Carpentier
zegt, dat dit wel eens meer voorkomt
en spoedig verholpen zal zijn. Dokter
Carpentier merkte nog op dat het hart
en de bloedvaten van de astronauten
minder te lijden hebben gehad van de
vlucht, dan het geval is geweest bij
andere ruimtevaarders op vorige ruimte-
vluchten.
Er zullen nog bloedproeven genomen
worden en wel in het bijzonder wat het
aantal witte bloedlichaampjes aangaat.
De Hornet zal morgen om 16.00 uur
Ned. tijd in Honoloeloe aankomen. De
astronauten zullen dan meteen in hun
„quarantainecaravan" van de Hornet
overgebracht worden naar een vliegveld
en vervolgens in een straalvliegtuig
worden „geladen", waarmee de vlucht
naar Houston wordt gemaakt.
De landing is gistermiddag met de
zelfde strenge precisie verlopen als de
rest van de reis. Te 17.20 uur Ned. tijd
wierpen de ruimtevaarders volgens het
programma hun dienstcompartiment af.
dat uiteenviel bij het eerste contact met
de atmosfeer. Een kwartier later stortte
de stuurcabine zich met een snelheid
van 39.700 km per uur met witgloeiend
hitteschild in de atmosfeer, in de rich
ting van de Stille Oceaan. De tempera
tuur van het schild liep hierbij op tot.
2300 graden Celsius, terwijl binnenin het
niet warmer werd dan 27 graden.
(Zie verder pag. 7. laatste kolom)
HOUSTON (A.P). De ApoUo-12.
die een landing gaat ondernemen in de
op de maan gelegen „Oceaan der Stor
men", gaat vertrekken op 14 november.
De bemanning, geheel behorend tot de
Amerikaanse marine, zal bestaan uit
Charles Conrad. Richard Gordon en
Alan L. Bean. Conrad en Bean zullen
op de maan landen, terwql Gordon om
de maan zal blüven cirkelen, zoals
Collins dit heeft gedaan bü de vlucht
van de Apollo-11.
De nieuwe landing zal plaatsvinden
ten westen van de plaats waar de man
nen van de Apollo-11 zijn geweest, en
wel op een deel van de maan dat geo
logisch ouder is. Het is van groot belang
om de stenen en stof die door Aldrin en
Armstrong zijn verzartield te vergelijken
met die welke men uit de „Oceaan der
Stormen" zal proberen mee te nemen-
De plaats waar de ApoUo-12 heengaat
op de maan ligt dicht bij een punt waar
een onbemand Amerikaans ruimteschip
van het type Surveyor in april 1967 is
gedaald.
Het ligt in de bedoeling, dat de ruimte
vaarders Conrad en Bean enkele malen
udt hun maanlandingssahip op de maan
zullen afdalen en daar elke keer, mis
schien wel drie uur achtereen, zullen
blijven. In tegenstelling tot Aldrin en
Armstrong van de Apollo-11 zullen Con
rad en Bean zich veel verder van het
schip af bewegen, niet enkele meters,
maar wel tientallen.
Amerika wil in totaal tiien maan
landingen gaan ondernemen, de eerste
drie met een tussentijd van vier en de
laatste met een van vijf maanden. Gaan
deweg zullen de astronauten moeilijker
begaanbare plaatsen gaan onderzoeken,
zoals kraters, heuvels en bergen. Men
hoopt in de ruwste bergen waarnemingen
te doen die wetenschappelijk gezien het
belangrijkst zijn van allemaal. Op deze
verschillende maanexpedities zal ook
worden onderzocht in hoeverre men nog
eens vaste bases op de maan zal innwon
vestigen, die bemand zullen worden door
mensen, al» astronomen, ingenieurs an