BALDADIGHEID ZOU TOENEMEN ALS
ER NIETS GEORGANISEERD WERD
„Penningparade" Lakenhal
Tweehonderd exemplaren uit
eigen bezit geselecteerd
BEWONERS SANERINGS-
GEBIEDEN DRAGEN
VOORAL LEIDENS LAST
APOSTOLISCH GENOOTSCHAP
OPENT MORGEN MOOI NIEUW
COMPLEX IN ZUID-WEST
Eisen volledig
gerecht
vaardigd
FLOR PEETERS CONCERTEERT
OP ORGEL VAN PIETERSKERK
t
SATERDAG 12 JULI 1969
DE LEIDSE COURANT
en se mi i r
lenaktei
Caroline*.
lieraan is nu langzamerhand een einde
ekomen. De conservatrice van de his-
orische afdeling, mej. dra. hist. I. W.
Moerman, heeft de collectie nu ge-
roepeerd en een overzichtelijke selectie
aaruit van ruim 200 exemplaren is
hans tot 31 augustus a.s. tentoonge-
i de kleine expositiezaal van het
luseum.
en overvloede moet nog gezegd wor-
i, dat munten, waaronder ook de noori-
ïunten uit de tijd van het beleg, niet
nder de penningverzameling worden
^èerekend.
ie penningkunst is in de 15e eeuw in
talie ontstaan. De eerste penning werd
ir in 1439 door Pisanello gemaakt,
eerste Nederlandse penning werd
otworpen (of gemaakt) door de he
iende schilder Quinten Matsys (pl.m.
[1465/6-1530).
'ele bezoekers van het Leidse stede-
- ..j.v museum de Lakenhal zullen
igrapojc, wel eens met belangstelling ge-
eken hebben naar een vitrine in de
rgang naar de grote zaal recht te-
enover de museum-ingang, waarin en-
ele kostbare, deels zeldzame pennin-
neergelegd.
ngewijden zullen geweten hebben, dat
iet slechts een paar exemplaren waren
an een rond 300 stuks tellende collec-
ie. Weliswaar in vergelijking met an-
ere, bekende, verzamelingen niet zo'n
itgebreide verzameling, maar volgens
enners wel een mooie collectie met en-
ele unica en verschillende zeldzame
•xemplaren, die zelfs het Koninklijk
lenningkabinet in Den Haag niet bezit.
opgeborgen in een ruimte, die
de doorsnee bezoeker toegan-
elijk was. En evenmin als ze systema-
isch verzameld waren, waren ze we-
enschappelijk en systematisch gerang
schikt.
A tin de noordelijke Nederlanden ontston
den tijdens de opstand tegen Spanje de
tgn. triumfpenningen en hadden be
dekking op toen actuele toestanden en
.ebeurtenissen. Na de vrede van Mun
ter in 1648 stond men meer open voor
internationale cultuuruitingen en ont-
itonden ook hier andere vormen, overi-
het buitenland ontleend. Toen
;gon ook de mode om penningen te
verzamelen, die de vaderlandse ge-
rhiedenis illustreren. Deze tendens duur-
le voort gedurende de 18e eeuw en
ver kt nog steeds na. Het familieleven
het meest geliefde onderwerp: doop,
iuwelijk en begrafenis. De zgn. portret -
ienningen verschenen eerst aan het
inde van de 17e, begin 18e eeuw. Zo
'erden als aanvulling op de triumfpen-
lingen uit de 80-jarige oorlog eerst een
to Zingi I
liefhet
k: Jeug
Super'
jziekspi*
Verbleekte wimpel
vali Armada wordt
gerestaureerd
Het zgn. historische bezit van de
Lakenhal, dat nu nog verspreid is
opgesteld, zal in een permanente
historische afdeling van het mu
seum worden ondergebracht. De
openstelling van deze afdeling zal
geschieden rond de komende Drie
October-herdenking.
De beroemde, maar zeer lange
tijd „uit het gezicht verdwenen"
Armadawimpel, krijgsbuit van de
onder gegane zgn. Onoverwinne
lijke vloot en een uniek stuk in
de Leidse historische verzame
ling, wordt thans in Haarlem in
de Werkplaats voor restauratie
van historische tapijten, gerestau
reerd voor zover het het weefsel
betreft. Het beeld op de wimpel,
voorstellende Christus aan het
Kruis, is echter op het doek ge
schilderd en in de loop der eeuwen,
mede door ondeskundige bewa
ring en verwaarlozing in vroegere
tijden, sterk verbleekt.
Na de restauratie een zeer kost
bare zaak zal de wimpel wor
den opgehangen in de zgn. Oud-
katholieke kapel van het Museum.
Hoewel behorende tot de histo
rische collectie, is deze kapel ge
kozen, omdat de wimpel na de
verovering in de Pieterskerk werd
opgehangen.
Hl
voert vanzelfsprekend te ver om
•en al te gedetailleerde bespreking
aan de rond 200 thans geëxposeerde
exemplaren te wijden. Belangstellenden
raden wij aan zich de zeer goed gedo
cumenteerde en fraai uitgevoerde ca
talogus aan te schaffen (ƒ3,50). Men
zal daar alle bekende gegevens en lit
teratuuropgaven in vinden.
Zo zijn er Leides Vroedschapspenningen,
die de leden van de vroedschap ontvin
gen als zgn. wijnpenning voor hun op
komst ter vergadering. De schutters
kregen op de schietoefening en de zgn.
schutterspenning, die eveneens in wijn
kon worden omgezet. Een merkwaar-
bovendien fraai uitgevoerde
penning is de Haardstedenpennlng uit
1666, die de inners van het haardsteden-
geld voor hun moeite ontvingen boven
de honderd gulden, die zij maximaal van
het geïnde geld mochten behouden.
Voorts zijn er epnningen op de vrede
van Breda, op de terugtocht van de
Fransen in 1672 en 1673. Verbondspen-
ningen van Rijnland, gildepenningen en
erepenningen.
Penningen werden ook geslagen ter her
denking van de aanleg van de drie nog
bekende jaagpaden naar Delft, Utrecht
en langs de Zijl, alsook van de Haar
lemmer Trekvaart en van de di'oogma-
king van het Haarlemmermeer. De ope
ning van de Katwijkse sluizen in 1807
mocht niet ontbreken, evenmin als de
stadhuisbrand in 1929.
Vanzelfsprekend is een flink aantal pen
ningen aanwezig, die betrekking hebben
op beleg en ontzet en van de herden
kingsdagen daarvan, evenals penningen,
die geslagen zijn bij evenementen der
Leidse Alma Mater.
In de categorie „Kerkelijke instellingen
en weldadigheid" moeten we wijzen op
de zgn. Wederdopersdaalde van Mun
ster uit 1534, op een aantal exemplaren
met betrekking tot de Pilgrimfatbers,
waaronder een in Boston geslagen stuk
uit 1920.
Bekende verenigingen en instituten ont
breken evenmin: „Mathesis" en „My tot
Nut van 't Algemeen" b.v. Handel en
nijverheid brachten eveneens penningen
Tenslotte zijn er de zgn. familiepennin
gen ter herdenking van huwelijken, gou
den bruiloften "en begrafenissen, alsmede
erepenningen, geschonken aan bekende
personen of geslagen bij herdenkingen
daarvan. WILLEM PRINS.
Bestuur P. v. d. A. Leiden:
LEIDEN Voor acht ton heeft het
Apostolisch Genootschap aan de César
Franckistraat in Zuidwest een mooi en
een gevarieerd gebruik geschikt
gebouw neergezet. Hoofdbestuurder of
te wel apostel L. Slok uit Bussum zal
het morgenochtend openen tydens een
samenkomst, die overigens niet zal af
wijken van de gebruikelijke zondagoch
tend bijeenkomsten. Dit nieuwe gebouw
vervangt het veertig jaar oude verga
derlokaal aan de Rembrandtstraat, dat
aan de firma Hagendyk is verkocht.
Het aannemersbedrijf N.V. Woudenberg
te Ameide bouwde het naar een ont
werp van architect H. Korswagen uit
Driebergen. De bouw heeft een jaar
geduurd en de leden van het genoot-
TER AAR De eerste augurken van
de koude grond werden vrijdag aan de
groenteveiling gebracht door de tuinders
Gebroeders v. d. Ster en A. Esveldt te
Ter Aar. Voor 37 tot 49 cent per kg
gingen ze naar de groentewagen van
v. d. Bosch te Alphen.
ALPHEN Onbekenden zyn van
nacht in Alphen bezig geweest op een
baldadige wyze. Ze hebben bloembakken
om gegooid, verkeersborden omgedraaid
en verbogen en by sommige mensen uit
de tuinen de vlaggestok gehaald. Een
paar maanden terug gebeurde ook zo
iets; autoantennes worden toen vernield.
Een foto van de z.g. Leidse Haardstedenpenning, die op de tentoonstelling
is te zien. Het inschrift op de achterzijde is een merkwaardig gedicht, dat
het doel v an het haar'dstedengeld op niet mis te verstane, zij het toch wel
wijsgerig ingeklede wijs: „Vut roock de grootste ydelheyt Den Alchimist
geen loot kan trecken Maer yver en gehoorsaemheyt doet roock tot
gout en silver strecken Daer yder aenspant met den Raedt Is roock
een goufmyn voor den Staedt".
schap hebben zelf daarbij ook de handen vergroot, wat bijvoorbeeld bij de kerst-
uit de mouwen gestoken. Het nieuwe
complex is bestemd voor Leiden n,
waaronder ook de leden uit Voorschoten
en een deel van Leidschendam ressorte
ren. In totaal telt Leiden n nu 400 le
den en daarom zijn er in de grote ver
gaderzaal dan ook 400 zitplaatsen alle
aangesloten leden bezoeken steeds de
zondagochtendbijeenkomst. Het gebouw
leent zich door zijn opzet voor een in
tensief gebruik en dat vloeit weer voort
uit de aard van het genootschap, dat
immers een sterk op de praktijk ge
richte werkgemeenschap is. Het com
plex bevat verscheidene vernuftige vond
sten. Zo kan het podium in de grote,
zaal (met een levendig edelhouten pla
fond door het omhoog laten glijden van
de houten achterwand belangrijk worden
BURGERLIJKE STAND
OEGSTGEEST Geboren: Wilhelmus
Jacobus, z v R. H. Boetekees en M. C.
M. van Gooi.cn; Thomas Frederikus, z v
R. M. van Ettinger en A. M. de Groot;
Michael Rumoldus, z v R. J. M. Swetz
en E. M. Röst; Bert Leendert, z v L.
Klijn en G. Lubach; Marco z v E. Over-
beek en L. Molenaar; Nicole Marga-
rethe, d v M. H. Trischberger en M.
G. Hammer; Petra Susanne Patricia,
d v A. Geerlings en P. J. I. Roquas.
Ondertrouwd: J. P. Engels en H. Spong;
F. Hauwert en M. A. van Groeningen;
E. B. Jungslager en R. Hadderingh.
Getrouwd: J. D. M. Freuth en E. de
Bruyn; H. C. M. Witteman en W. G.
Hendriks; P. M. K. Ruijgrok en J. H.
E. van der Bent.
Overleden: E. Fros; H. E. Harford, w v
M. J. G. Hakkert; F. C. Pynacker-
Hordijk.
Tourpremies
De
Leidse
Courant
In de etappe van gisteren heeft
de grote Belgische wielerkeizer
zich eindelijk eens niet in de
voorste gelederen opgehouden. De
dagprijzen werden daardoor ver
deeld door zeventien „mindere go
den," waartoe de vorig jaar nog
zo gelouterde Jan Jansen behoor
de. De Ossendrechter, die zich na
de zwakke verrichtingen in de
afgelopen dagen wel eens wilde
rehabiliteren slaagde echter niet
geheel in zyn opzei. Het was Gui-
do Reybroeck, die voor onze zui
derburen de zoveelste overwinning
pakte en die Jan Jansen op de
tweede plaats hield. Ofschoon Rey
broeck als sprinter een grote
naam heeft gekregen tipte nie
mand van onze lezers hem, of-
schon toch mocht worden ver
wacht dat juist in deze vlakke rit
de sprinters aan bod zouden ko
men. Dat betekent dus dat voor
de 14e rit voor de L.C.-lezers een
premie van tien gulden ligt te
wachten.
feestvieringen van pas komt.
Bovendien kan dit podium ook als po
dium worden gebruikt voor een kleinere
zaal, die achter de grote zaal op de zij
kant van dit podium aansluit. Door toe
passing van vouwwanden zyn voorts
van podium en kleine zaal weer afzon
derlijke zalen te maken.
Naast de grote zaal omvat het gebouw
door bovengenoemde scheidingsmogelijk
heden drie kleine bijzalen, een werk
plaats voor de knutselclubs, een schil
derswerkplaats, een kindercrèche, een
keuken en garderoberuimten. Er zijn
afzonderlijke overdekte stallingsgele
genheden voor fietsen en bromfietsen.
De verschillende onderdelen van het ge
bouw zijn gegroepeerd rond een patio,
een sfeervol aangelegde binnentuin,
waarin de eentonigheid van betontegels
is doorbroken door bassaltkeien en ver
der uiteraard door bloemen en heesters.
Acht jaar geleden werd het gebouw van
Leiden I in de Sumatrastraat geopend.
Woensdagavond van 7 tot 9 uur is het
gebouw in Zuidwest open voor bezichti-
ging. Wijkbewoners en andere belang- J
stellenden zijn dan welkom.
LEIDEN. Dringend noodzakelijk
moeten van het Rijk bijdragen worden
verkregen om althans op kortere ter
mijn met de vernieuwing resp. aanpas
sing van de saneringsgebieden in
den te kunnen starten, zonder dat de
bewoners hiervan de dupe worden. De
afdeling Leiden van de Partij t'ai
Arbeid verklaart dit naar aanleiding
van de akties van de bewoners van
stadswijk Herengracht-Zijlsingel
(Waardgracht en Oranjegracht).
Het bestuur van de PvdA vindt de ei
sen van het wykcomité, die maandag
avond aan burgemeester Van der Wil
ligen worden aangeboden volledig ge
rechtvaardigd. Men stelt bovendien dat
zich ook elders in de stad (de Waard
is niet het enige sanerlngsgebied in Lei
den) dezelfde problemen voordoen. De
brochure „Leiden in last" waarin het
gemeentebestuur de nood van Leiden
kenbaar heeft gemaakt geeft hierover
alle schrijnende informatie, maar, zo
schrijft het PvdA-bestuur: „de huidige
aktie van de wijkbewoners stelt terecht
aan de kaak, dat „Leiden's last" vooral
in de saneringsgebieden door de bewo
ners wordt gedragen. De verklaring
aan het adres van het college van
burgemeester en wethouders werd door
de Leidse afdeling eveneens ter kennis
gebracht van de socialistische fractie
in de tweede kamer.
Bestuur Rotary-club
NOORDWIJK Het bestuur van de
Rotary Club Katwijk-Noordwijk is voor
het komende jaar als volgt samengesteld:
J. Vink, voorzitter; C. Steketee, vice-
voorzitter; R. Dekker, oud-voorzitter;
secretaris J. Sier; tweede secretaris G.
van Marle; lm. Noomen, pennigmeester;
D. Mast, commissaris.
Betaalbare en goede vervangingswo
ningen voor mensen uit de saneringsge
bieden. De betaalbaarheid moet zonodig
bevorderd worden met huursubsidie
voor mensen met een laag inkomen als
het huurverschil met de oude woning te
groot is. Geen discriminatie ook by in
stanties, omdat het wel eens moeiHJk
biykt naar een „nette buurt" te verhui-
Geen huurverhogingen meer in de
saneringsgebieden. Doordat gemeente-
ïyke instanties onvoldoende controle uit
oefenen krijgen huiseigenaren de kans
de huur te verhogen als bewoners ver
beteringen aanbrengen, welke normaal
voor rekening van de eigenaar zyn.
Hogere verhuispremies.
Zolang geen oplossing is gevonden
voor de huisvestingsmoeilijkheden waar
mee vooral jonge mensen te kampen
hebben, moet illegale huisbezetting op
redeiyke wyze getolereerd worden.
Het gemeentebestuur moet woon
ruimte vorderen als panden om com
merciële redenen niet verhuurd worden
of te lang op beloning wachten. Ook
panden, die voor een intensievere be
woning in aanmerking komen moeten
gevorderd worden. Aldus het wykco-
mité.
Flor Peeters werd op 4 juli 1903 ge
boren. Hy studeerde aan het Lemmens-
instituut te Mechelen en behaalde al
daar de Lemmens-Tinelprys. Flor Pee
ters stamt uit de school van de grote
Vlaamse organist Jaak-Nicolaas Lem-
mens (1823-1881) wiens eigen leerlin
gen als Alex Guilmant en Charles-Marie
Widom een verstrekkende invloed op 't
orgelspel hebben uitgeoefend. Om de
stijl van de Lammensschool aan te dui
den behoeft men slechts namen als De
Vries en Zwart te noemen. Kenmerken
van deze stijl, levendige techniek, kleur-
ryke registratie, het uitbuiten van alle
mogelijkheden, vindt men terug by Flor
Peeters.
In de V.S. is Peeters een graag geziene
gast. Zijn verdiensten voor het Ameri
kaanse muziekleven werden in 1962 door
de Catholic University of America met
een ere-doctoraat in de muziekweten
schap gehonoreerd.
Peeters werd tot directeur van Konink-
lyk Vlaams Conservatorium te Antwer
pen benoemd. Voor zijn leerlingen ge
bruikt hy een eigen driedelige methode
Peeters' taak van organist, pedagoog,
componist en reizend concertgever vult
zyn leven geheel.
Sedert 1923 is Flor Peeters organist van
de St.-Romboutkathedraal te Mechelen
Op 18 juli zal deze grote organist in
de Pieterskerk één van de orgelconcer
ten, die de Leidse Volksuniversiteit K O
jaarlijks organiseert, verzorgen.
Op het programma staan werken van
Cornet, v. d. Kerckhoven, v. d. Geyn en
Joh. Seb. Bach.
Dit concert kon tot stand komen in het
kader van het Belgisch-Nederlands Cul
tureel Verdrag.
Toegangskaarten voor inschry'vers van
K O en voor niet-inschrijvers zijn te
verkrijgen op het Bureau van K O
Plantsoen 25, tel. 31841, en 's avond?
aan de Pieterskerk. Het concert begint
om 20.15 uur.
Tot onze diepe droefheid overleed
na een moedig gedragen ïyden,
voorzien van, het H. Sacrament der
Zieken, nog geheel onverwacht,
mijn lieve vrouw en onze dierbare
zuster, behuwd zuster en tante
Cornelia Johanna Heuzen
echtgenote van
Wilhelmus Albertus Verplancke,
op de leeftyd van 81 jaar.
Uit aller naam:
W. A. VERPLANCKE
Leiden, 11 juli 1969,
Evertsenstraat 37.
Myn dierbare vrouw is opgebaard
in het Mortuarium van begrafenis-
associatie „Ad Sanctos", Lange
Mare 69.
Bezoek aldaar zaterdag van 19.00-
19.30 uur, zondag van 15.00-15.30
uur. Gebedsoefening zaterdag te
19.00 uur en zondag te 15.00 uur
in het Mortuarium.
De overledene wordt zondagavond
overgebracht naar de parochiekerk
van O.L. Vrouw Hemelvaart en
St. Jozef, Herensingel, alwaar te
19.45 uur een H. Mis voor haar
wordt opgedragen,
wy vieren de H. Eucharistie voor
haar zielerust maandag 14 juli te
9.30 uur in bovengenoemde kerk,
waarna de begrafenis te 10.30 uur
op de r.k. begraafplaats 'Zyipoort'.
Vroeger grotere
slierten kinderen
EIDEN „Ja, ik ben de voorzitter
van het Rooms Katholiek Comité
oor Vakantiebezigheden", zegt de
jeugd"1aer P. van Adrichem. Al heel wat
ïlanden' '8ren 'S ^at- V'n(^ Wel' ^at We
meer jongeren in het comité en in
de leiding zouden moeten hebben,
cpopsPut! maar waar haal je ze vandaan,
i Jongere onderwijskrachten krijg je
en i niet; die willen wel eens zonder
ónderen zitten
Evenementen in Noordwijk
i Franl
ikrijk
A°ctuaii Woensdag 16 juli a.s. is er op het Vuur
de vi torenplein een optreden van de dansgroep
"aaiiU Achalai uit Leiden, aanvang 8 uur nam.
Nifu de Ned. Hervr. Kerk aan de Hoofd-
u «traat begint om 8.30 uur de traditionele
schipp* Woensdagavondzang.
Op donderdag 17 juli a.s. om 8 uur
geeft een van de Noordwykse muziek-
SuSetJ korP8en een concert op de boulevard en
bij minder gunstig weer op het Kerk
plein aan de Hoofdstraat.
Diezelfde dag zijn er op de banen
be Noordwijkse Golfclub wedstryden
voor badgasten.
Daarom is de gepensioneerde hoofdon
derwijzer Van Adrichem maar weer een
jaar voorzitter gebleven. Niet alleen
daarom, maar ook omdat hij het nodig
vindt, dat er voor de schoolkinderen iets
gedaan wordt in de lange zomervakantie.
„De kleinen moeten we van de straat
zien te houden en de oudere jeugd moet
gelegenheid krijgen zich op een goede
manier uit te leven. Ik geloof bijvoor
beeld, dat de baldadigheid flink zou toe
nemen als er geen vakantiebezigheden
zouden zyn".
De vakantiebezigheden hebben nog
steeds het predicaat r.k. „Dat is zo ge
groeid in de loop van de tijd", vertelt
de heer Van Adrichem. Het is evenwel
geen besloten club, want er doen tegen
woordig ook veel niet-katholieke kin
deren mee". Het vakantiewerk voor de
jeugd wordt financieel mogeiyk ge
maakt door de Leidse parochies (een
maal per jaar is er een kerkcollecte) en
de gemeente Leiden, die een flinke sub
sidie verleent.
Heimwee
In vergeiyking tot vroeger zyn de mid
delen heel nat ruimer geworden, maar
met een zekere heimwee vertelt de beer
Van Adrichem over de tyd, dat er min
der geld beschikbaar was en er geen ver
goeding van 6 tot 7 /2 gulden of kon voor
de elders en leidsters: „Vroeger de
den er meer kinderen mee, ln lange
slierten wandelden of fietsten zy naar
de plaats van bestemming. Tegenwoor
dig gaat zowat alles met bussen. Hel
was een dubbeltjeskwestie; De ouder?
betalen nu 10,voor twee weken".
Kath. Vakantiebezigheden in Leiden.
Programma voor de week van 14 t/m 18 juli
HERENSINGEL
Maandag 14 juli
Dinsdag 15 juli
Woensdag 16 juli
Donderdag 17 juli
Vrydag 18 Juli
9 uur
Alexanderstraat
Noordwykerhout
Brood en drinken
9 uur
Alexanderstraat
Linnaeushof
Brood en drinken
9 uur
Alexanderstraat
Amsterdamse
Duinwaterleiding
Brood en drinken
9.15 uur
Alexanderstraat
Film
9 uur
Alexanderstraat
Avifauna
Brood en drinken
2 uur Sport
HARTEBRUG
9 u. Romanuszaal
Noordwykerhout
Brood en drinken
9 u. Romanuszaal
Linnaeushof
Brood en drinken
9 u. Romanuszaal
Amsterdamse
Duinwaterleiding
Brood en drinken
9.30 u. Rom.zaal
Film
9 u. Romanuszaal
Avifauna
Brood en drinken
2 uur Sport
ST.-PETRUS
LODEWIJK
9 uur Petruskerk
Noordwykerhout
Brood en drinken
9 uur Petruskerk
Linnaeushof
Brood en drinken
9 uur Petruskerk
Amsterdamse
Duinwaterleiding
Brood en drinken
9.15 u. Petruskerk
Film
9 uur Petruskerk
Avifauna
Brood en drinken
2 uur Sport
Brood en drinken
LEONARDUS
9u. Potgieterlaan
Noordwykerhout
Brood en drinken
9 u. Potgieterlaan
Linnaeushof
Brood en drinken
9 u. Potgieterlaan
Amsterdamse
Duinwaterleiding
Brood en drinken
9.15 u. Potgieterl.
Film
9 u. Potgieterlaan
Avifauna
Brood en drinken
Brood en drinken
mee
ANTONIUS
9 u. Churchill laan
Noordwykerhout
Brood en drinken
9u. Churchilllaan
Linnaeushof
Brood en drinken
9u. Churchilllaan
Amsterdamse
Duinwaterleiding
Brood en drinken
9u. Churchilllaan
Film
9 u. Churchilllaan
Avifauna
Brood en drinken
Brood en drinken
