S)e£eldóe(Sou/tont
Kamer: geen parlementair
onderzoek naar wandaden
WAARDERING VOOR INDONESIË-NOTA
Politieman omgekomen door
brandbom in Caernarvon
Israël
schiet
4 Migs
neer
Rapport over folteringen
uit Griekenland gesmokkeld
Man doodt zijn
zieke vrouw en
pleegt zelfmoord
P.v.d.A. wil
kwestie niet
laten rusten
Kat liet zich
inmetselen
Kroning van prins van Wales
Jongen
gooit
met ei:
bijna
gelyncht
Meisje ernstig
gewond door
brandende
spiritus
GESCHREVEN OP SIGARETTENPAPIER
Geslapo-
methoden
in gevangenis
DRAMA IN AMSTERDAM
PAPENGRACHT 32 - LEIDEN
POSTBUS 11, TELEFOON 20935 REDACTIE
20015 en 25594 ADVERTENTIEAFDELING 20826
GIRO 10 30 03 Bank: Amro-Bank N.V., Leiden
Dir.: Drs. J. H. M. Brader J. F. J. M. Koens
Hoofdred. F. J. Plug - chefred. H. P. M. Heruer
ABONNEMENT (bij vooruitbetaling) p.w. 1.10,
p. mnd. 4.70, p. kwart, 14.10; fr. p. post 16.95
ADV. (excl. BTW) 22 ct. p. mm. Telefoontjes 2.-
KLACHTEN bezorging tel. 33839 (18.0019.00 uur)
WOENSDAG 2 JULI 1969
IETS KOELER
Aanvankelijk veel bewolking, maar geen regen
van betekenis. Morgen overdag van het westen
uit flinke zonnige perioden, maar iets koeler dan
vandaag. Zwakke tot matige wind ruimend van
zuidwest naar noordwest.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
60e jaargang, no. 17.788
(Van i
parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans dat de
Tweede Kamer een parlementaire
enquêtecommissie belast met een
nader onderzoek van het Indonesië-
beleid tussen 1945-1950 is uiterst
klein.
De regeringspartijen hebbeu zich
hiertegen gisteren tijdens het de
bat over de Indonesië-nota van de
regering al verzet. Wel willen deze
fracties het aan het oordeel van de
geschiedkundigen overlaten waar
de verantwoordelijkheid ligt voor
het optreden van de Nederlandse
militairen in Indonesië, voor de
excessen die hebben plaatsgevon
den en voor de waas van duisternis
die het totale Nederlandse beleid
in deze periode nog steeds schijnt
te omringen. Maar de historici
moeten hier in volgens de KVP
ook de periode 1940-1945, toen Ja
pan het toenmalige Nederlands-
Indië bezet had, betrekken.
De socialisten verzetten zich gisteren
tijdens dit debat fel tegen deze gang van
zaken. De Partij van de Arbeid heeft
vandaag na het antwoord van minister
president De Jong een uitspraak ge
vraagd van de Kamer of een parlemen
taire enquête-commissie noodzakelijk is
om het optreden in Zuid-Celebes van
de Nederlandse troepen onder bevel van
dê toenmalige kapitein Westerling diep
gaand te onderzoeken.
„Niet de gewone Nederlandse militair
is verantwoordelijk, maar het gezag in
Batavia en de regering en het parlement
in Nederland van die dagen", aldus de
socialist drs. J. den Uyl, die de regering
De Jong verweet in de Indonesië-nota
over de militaire excessen geen enkele
verantwoordelijkheid te hebben willen
vastleggen.
De Tweede Kamer heeft gisteren met
grote terughoudendheid het optreden van
de Nederlandse militairen in Indonesië
in de periode 1945-1950 behandeld.
„De Nederlandse dienstplichtige moest
vechten in een omgeving die hij niet
kende, op een wijze waarop hij niet
voortbereid was en in een optreden waar
van hij het doel betwijfelde", aldus drs.
J. den Uyl van de Partij van de Arbeid.
„Niet het aanwijzen van de schuldige in
de eerste plaats moet het doel zijn van dit
debat, maar een hardnekkiger en doel
matiger strijd tegen onrecht en onder
drukking. Het gaat om het antwoord op
de vraag hoe wij afschuwelijkheden als
deze kunnen voorkomen."
Al verschilden de fracties onder elkaar
van mening over het praktische doel van
dit Indonesië-debat, ruim twintig jaar
na de militaire gebeurtenissen, zij waren
het met elkaar in ieder geval eens dat
de zogenaamde zuiveringsacties op Zuid-
Celebes waar volgens officiële cijfers
ruim 3000 doden gevallen zijn, door nie
mand goedgepraat kunnen en mogen
worden.
Tijdens het debat veroordeelde fractie
voorzitter SchmeLzer van de KVP het
wat hij noemde eenzijdig en onrecht
vaardig beeld van het gebeurde, dat de
VARA-televisie gegeven hecfl. „Tegen
over deze eenzijdigheid is hei gewenst
reeds nu vast te stellen dat talloze Ne
derlandse militairen, waaronder zeer
veel oorlogsvrijwilligers, naar Indonesië
zijn gegaan en zich onder de meest moei
lijke omstandigheden hebben willen in
zetten voor herstel van recht, veiligheid,
vernieuwing ten behoeve van miljoenen
mensen", aldus drs. Schmelzer.
Los van eer. parlementair onderzoek
Al 14 dagen zoek
verslaggevi
LEIDEN De brandweer moest er
gistel-morgen aan te pas komen om de
kat van een mevrouw uit de Celebes-
straat te bevrijden uit de vacuümruimte
tussen het plafond van de benedenver
dieping en de vloer van de bovenve-die-
ping van haar woning.
Mevrouw miste haar kat al sedert
veertien dagen, nadat er in haar woning
een felle brand had gewoed, waarbij de
Leidse brandweer het plafond had moe
ten openbreken. Daarna werd alles weer
netjes dichtgestuct, maar niemand ver
moedde, dat de kat zich daar inmiddels
had laten inblikken. Na regelmatige mi-
auwklanken ontdekte men tenslotte haar
schuilplaats. Ten tweede male brak de
brandweer het plafond open en merk
waardig genoeg maakte de kat nog geen
aanstalten om zijn benarde plaats te
verlaten. Een schoteltje met melk deed
echter wonderen
CAERNARVON,
(A.P.) Een lid
van de militaire
politie is met een
brandbom gedood
bij de muur van
liet kasteel Caer
narvon waar gis-
Walcs werd ge
ïnstalleerd. Het
stoffelijk overschot
van de soldaat
werd uit de roken-
v.-achtanto V2n de
militaire politie
getrokken. Volgens
'i-achtauto
de
ADVERTENTIE
naar de Zuid-Celebes-affaiie wil de
Partij van de Arbeid ook een uitspraak
van de Kamer over de noodzakelijkheid
dat een aantal geschiedkundigen en so
ciologen op korte termijn de politieke en
bestuurlijke verantwoordelijkheden vast
leggen achter het militair optreden in
Indonesië. Drs. Den Uyl denkt aan een
drie jaar dit onderzoek op schrift -moeten
stellen en h«t openbaar moeten maken.
„De Kamer zal dit werk en dat van de
parlementaire enquêtecommissie in be
geleidende debatten moeten volgen", al
dus de socialistische fractievoorzitter,
die deze Indonesië-kwestie in geen geval
na dit debat wil laten rusten.
De vraag is of hij dit weet te bereiken.
Het is namelijk nog lang niet zeker of
D'66 en de PSP met de gedachten van
drs. Den Uyl over een parlementaire en-
quèecommissie met beperkte opdracht
zullen meegaan. Ook voor de radicaal
drs. J. M Aarden is dit nog onzeker. Hij
zei gisteravond dat een groter team ge
schiedschrijvers dan alleen de Utrechtse
professor Van der Wal waarschijnlijk
sneller zal werken dan een parlementaire
enquêtecommissie. Afgezien hiervan
maakt het voorstel van drs. Den Uyl
toch geen kans omdat de regeringspar
tijen zich al ertegen verklaard hebben.
De communist Marcus Bakker maakte
in feite een abrupt einde aan deze dis
cussie over een parlementair onderzoek.
„Zij die dit nu willen komen 21 jaar te
laat. Wij hebben dit 21 jaar geleden al
in deze Kamer gevraagd. Toen al is dit
afgewezen. Voor ons is trouwens niets
nieuws in de regeringsnota over dg ex
cessen in Indonesië te vinden. Deze ex
cessen zijn in de jaren 1946-1949 in deze
zelfde Kamer al voortdurend door de
CPN aan de orde gesteld", aldus de com
munist
TEL AVIV. (AFP. Reuter) Vier
Egyptische jachtvliegtuigen type Mig 2
zijn vanochtend in een luchtgevecht
boven het Suezkanaal door Israëlische
jagers ncergcscboteu, zo is door een
Israëlische woordvoerder meegedeeld.
De Israëlische toestellen waren op een
routlnevlucht. Na een kort gevecht sloe
gen de Egyptische vliegtuigen op de
vlucht. Zij zijn nagejaagd door de
Israëliërs. De vier Migs stortten op
Egyptisch grondgebied neer. Alle Israëli
sche vliegtuigen zijn op hun basis terug
gekeerd
Israëlische commando's hebben Voorts
vannacht een actie uitgevoerd tegen
Egyptische militaire installaties langs de
Golf van Suez. De commando's zouden
dertien egyptische militairen hebben ge
dood en één gevangen genomen. Zelf
keerden zij veilig terug. In totaal werden
drie militaire posten aangevallen, aldus
een woordvoerder. Volgens Cairo werden
drie Egyptische soldaten gedood.
In hel centrum van Gaz-a is gisteren een
Israëlische arbeider om het leven ge
komen, toen twee handgranaten in een
menigte werden geworpen. Negen Is
raëlische militairen en acht Arabieren
werden gewond.
De Veiligheidsraad heeft gisteren de
debatten voortgezet over de Jordaanse
klacht over het Israëlische optreden in
Jeruzalem. Vrijwel alle sprekers waren
van oordeel, dat Israëlische pogingen
het Arabische deel te
gekeurd dieden te worden.
schijnlek met
molotovcocktail
brand gsetoken. Er
*Ün nog geen
restaties verricht,
maar volgens ge
tuigen heeft de
politie een meisje
ondervraagd dat
met de soldaat
in de vrachtauto
was geweest bij
het kasteel.
De bom zette de
auto in brand zon
der dat er zich een
ontploffing voor
deed en het voer
tuig brandde uit
buiten het zeven
honderd jaar oude
kasteel, dat nog
steeds was behan
gen met de koninklijke standaards.
Dit is de tweede aanslag in Caernar
von sinds het begin v
Gisteren ontplofte een
de koninklijke trein,
schade aangericht er
gewonden.
an de investituur,
bom niet ver van
Er werd geen
Er waren gisteren meer incidenten:
een jongen, die een ei gooide naar het
koninklijk rijtuig, werd bijna gelyncht;
toeschouwers die de stoet uitjouwden,
werden gearresteerd.
De plechtigheid zelf in het middel
eeuwse kasteel, verliep rustig. Prins
Charles legde geknield de eed af, na
dat koningin Elizabeth hem de gouden
kroon op het hoofd had gezet De prins
zei in een toespraak, dat hij de bevol
king van Wales naar beste vermogen
zou dienen. De plechtigheid werd door
vierduizend mensen bijgewoond.
DE LUTTE In een gidsenkamp in
de blokhut in De Luttc heeft de vakantie
voor een 12-jarig meisjes uit Hengelo een
bijzonder tragisch einde gekregen. Bij
het koken in de buitenlucht kreeg het
meisje een fles spiritus over zich heen,
waardoor haar kleren vlam vatten. Met
De gidsen uit Hengelo wilden dinsdag
hun maaltijd koken op een houtvuurtje.
Omdat het hout niet goed wilde bran
den haalde het meisje een fles spiritus
uit de blokhut die zij op het vuur wilde
gooien. De fles sprong echter in haar
hand uit elkaar waardoor de spiritus
over haar kleren stroomde, haar uniform
en haren vatten meteen vlam. In de pa
niek, die hierna ontstond, slaagde een
der leidsters er nog in de vlammen met
haar handen te doven. Zij kon echter
niet voorkomen, dat het kind ernstige
brandwonden over haar ganse lichaam
opliep. Ook de leidster kreeg brandwon
den aan de handen. De toestand van het
jonge meisje is vrij ernstig.
Ontroostbaar zit een ooievaarsechtpaar
op het nestAl acht jaar lang is het
wijfje aan het nest in Denemarken
gebonden, omdat zij een gebroken
vleugel heeft en dus niet mee kan met
de jaarlijkse trek naar het zuiden.
Vorig jaar kwam een mannetje haar
gezelschap houden. Er kwamen vier
kleintjes, die eenmaal vliegend 1
naar het zuiden afreisden Het
mannetje bleef echter zijn wijfje trouw
en overwinterde met haar m
Denemarken Deze zomer werden
opnieuw vier kleine ooievaars geboren,
maar op een morgen vond boer Jens
Sondergard de twee ouders schreeuwend
van verdriet bij het nest. De vier
jongen waren uit het nest geroofd en
onvindbaar. De ouders blijven eenzaam
achter.
KOPENHAGEN (AP) Drie hoge po
litiefunctionarissen worden in een ge
heim. op sigarettenpapier geschreven
rapport dat uit de gevreesde Averoff-
gevangenis in Athene is gesmokkeld, ge
brandmerkt als „aartsfolteraars".
Volgens het Deens nationale persbu
reau werd het rapport dat gericht is
aan de Commissie van de Rechten van
de Mens van de Raad van Europa in
Straatsburg, naar Denemarken gebracht
door een Doen die ook vrouwelijke ge
vangenen geholpen had het document
uit de Averoff-gevangenis in Athene te
smokkelen.
In het rapport worden vijftien geval
len van ^marteling genoemd, waarbij
steeds weer dezelfde drie namen opdui
ken de politieinspecteurs Angeloupos
en Kouvas, en onderinspecteur Jannout-
sos. Deze zijn vrijwel steeds rechtstreeks
betrokken bij de martelingen van vrou
welijke politieke gevangenen.
In het rapport wordt beschreven hoe
jonge vrouwen, naakt en soms vastge
bonden, urenlang in de sneeuw op de
binnenplaats van de gevangenis moesten
staan terwijl zij om de zoveel tijd met
water overgoten werden. Op een vrou
welijke gevangene die dit alles had door
staan, werden vervolgens op haar hele
lichaam sigaretten uitgedrukt. Zij werd
op haar voetzolen geslagen met metaal
draad en tenslotte gedwongen door de
sneeuw naar haar cel terug te lopen.
In een ander geval werd een jong meis
je gedwongen getuige te zijn van de
marteling van haar verloofde.
Volgens het rapport werd een vrouw
30 dagen achter elkaar gemarteld en
hadden anderen om hen tot bekentenis
sen te dwingen, om de dag eten gekregen.
Er staan in het rapport ook gevallen
van gefingeerde terechtstellingen.
AMSTERDAM (ANP) In de Van der Pekstraat in Amsterdam-Noord heett zich
gistermorgen een drama afgespeeld, dat het leven van twee oude mensen heeft
gekost. Een bejaard echtpaar, de man was 74 en de vrouw 71 jaar. reageerde van
middag niet op de bel, toen een kennis op bezoek kwam. Omdat de oude mensen
zelden uitgingen, waarschuwde de bezoekster een zoon. die. nadat ook hji gecon
stateerd had dat niet werd open gedaan, het huis binnendrong. Hü vond zijn
moeder in de huiskamer met een ingeslagen schedel in een stoel: zijn vader opge
hangen in de w.c. De vrouw leed aan een ernstige siekte. De politie kwam na een
uitvoerig onderzoek tot de conclusie, dat de oude man zijn hulpeloos geworden
vrouw eerst van het leven heeft beroofd en daarna zelfmoord heeft gepleegd.
In de bnurt stonden beiden goed bekend. Het drama heeft nogal wat opschudding
verwekt.
Minister Schut van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft gisteren
drie rijksdaalders in zijn zak kunnen houden. Hij bracht een werkbezoek aas.
Delft en stak (te ruimtelijk geordend?) naast de zebra over Burgemeester
Ravesloot, die weliswaar schuil gaat achter de ministeriële figuurt was ook
in overtreding. Ze boften dat de enige die het zag toevallig onze fotograaj
en geen agent met bonnenboek ivo*.