BUURMAN
BELG
STERK IN
TREK
SPOORWEGEN STEKEN
SPAAK IN FIETSWIEL
Nederlander raakt in Frankrijk
ongemerkt uit de wisselkoers
Kinder
circus:
nieuwe
Zwitserse
troef
KAMPEER
TERREINEN
OVERVOLLE
NEGER
DORPEN
VOORTAAN
ZONDER VISUM
NAAR
JOEGOSLAVIË
Goed nieuws voor
Joego-Slaviëgangers
met ingang van 3 juK
zijn alle visabepalingen
tussen Nederland en
Joego-Slavië vervallen.
Voortaan kan men dus
met een geldig paspoort
de Joego-Slavische
grens over en daar ten
hoogste negentig dagen
blijven. Eén uitzondering
op deze verblijdende
regel: mensen, die niet
van plan zijn om op
hun luie krent te gaan
zitten, maar werk
willen zoeken, moeten
wel een visum hebben.
Wat deze categorie
betreft, verandert er
dus niks. Reizigers, die
geen paspoort hebben,
kunnen daarnaast tegen
overlegging van een
identiteitsbewijs een
zogenaamd „Toeristisch
passeerbewijs" krijgen,
wat goed is voor een
verblijf van zeven
dagen. Verlenging bij de
plaatselijke autoriteiten
is mogelijk. Het
pusseei'bewijs is
verkrijgbaar bij de
douane van alle
Joegö-Slavische
grensovergangen,
lucht- en zeehavens
legen betaling van één
dollar of de
tegenwaarde daarvan in
elke andere valuta.
Zwitserland heeft er opnieuw
een formidabele attractie btf
daarvoor moet u naar Rappers-
wil aan het Meer van Zürich
(u komt er vrijwel langs als u
naar Italië gaat), waar Freddy
en Rolf Knie een dierentuin
voor kinderen hebben opge
richt. Van april tot oktober
kunnen dompteurs in spe, half
was slangenbezweerders en
embrionale trapezewerkers hun
hart ophalen in hun eigen cir
cusmanege, in een Noordafri-
kaanse kasbah, een ark van
Noach, een stenen walvis en
een labyrint. Als extra-attractie
worden er regelmatig shows
van zeeleeuwen en pinguins
gegeven. Toegangsprijs voor
kinderen tot veertien jaar
fr. 1,50, voor volwassenen fr. 3.
Dauwtrappers
Nu we toch zo lekker in
Zwitserland grasduinen: tot in
de herfst van dit jaar organi
seert de razend actieve WV-
Kandersteg, onder de inspi
rerende leiding van toeristische
mensenvanger Ingold wande
lingen naar berggebieden met
een zeldzame en uitbundige
plantenwereld. U kunt bijvoor
beeld rekenen op de confron
tatie met tenminste dertig ver
schillende soorte wilde orchi
deeën, die gulzig bloeien op
Oesahinen, Stock en in het
Gasterndal. Uw gids is de heer
Oggi. een doorgezomerde na
tuurvorser, die gedurende vijf
tien jaar de Alpenflora heeft
bestudeerd; de mooiste exem
plaren heeft hij bijtijds ge
camoufleerd, zodat al te gretige
plukkers op een dwaalspoor
worden gebracht. Inlichtingen
over deze fascinerende excur
sies kunt u krijgen bij het Ver-
kehrSbüro 3718 - Kandersteg.
Kip ik heb je
En wat de prijzen in Zwit
serland betreft: wat denkt u
van de volgende culinaire uit
smijter: Op Birg, 2600 meter
hoog (dank u) ligt een tussen
station van de nieuwe zweef-
baan, die het dal van Lauter-
brunnen via GLmmelwald en
Mürren met de Schilthorn (3000
meter) verbindt. Uiteraard is
daar ook een restaurant met
oogverblindend uitzicht (daar
voor zijn we immers in Zwit
serland, beste mensen) en als
u daar hongerig binnenkomt,
valt u van de ene verbazing
in de andere: een kostelijke
braadworst met een diep bord
vol pommes frites voor één
gulden zestig of een tweeling
Wienerli met ouderwetse aard
appelsalade en voor vier vijftig
een halve kip. Hetzelfde kan
men meemaken in het restau
rant op de Corvatsch, waar de
lunch stukken goedkoper is dan
het moeizaam meegezeulde
lunchpakket. Een bord soep
kost hier even tachtig cent.
Zeg nu zelf: kom daar eens om
in Scheveningen. Om van Kat
wijk maar niet te spreken.
ieperking
ijwielvervoer
jaagt
vakantieganger
Jde auto in
De Nederlandse Spoorwegen,
die net zo aardig bezig waren
hun gedeukte „image" weer
wat op te vijzelen (je kreeg zo
waar weer plezier in een spoor-
reisje) hebben de Nederlandse
fietser een lelijke en onver
wachte stoot onder de gordel
gegeven. U kent inmiddels de
feiten: het vervoer van fietsen
en brommers met reizigerstrei-
is niet meer mogelijk, met
uitzondering van (brom)fietsen
van invaliden en (brom)fietsen
met bestemming buitenland.
Van 1 juni tot en met 15 sep
tember is het wel mogelijk om
het ijzersterke karretje van en
naar een beperkt aantal sta
tions (45 stuks) te verzenden.
„Het Is dus beslist niet meer
mogelijk", waarschuwt NS-
baasje J. G. Muller in een offi
ciële missive, „om een (brom)-
fiets naar een willekeurig sta
tion te verzenden. De stations,
die wel meespelen staan ver
meld in het spoorboekje. Het
vervoer zal met goederentreinen
geschieden, waarbij rekening
dient te worden gehouden met
een vervoersduur van 2 a 3 da
gen, op weekeinden zelfs nog
een dag langer. Het is dus aan
te bevelen reeds op woensdag
of donderdag een fiets te ver
sturen, als men er zaterdag mee
wil weg peddelen".
Tot zover de Spoorwegen. Een
stroom van protesten is inmid
dels losgekomen en alle bonden,
die een vinger op het rijwielpad
houden, hebben zich gehaast om
de onbegrijpelijke maatregel
van de NS te wraken. De ANWB
klom gelijk in de telefoon en
pleegde overleg met de NS. Ge
probeerd zal worden om het
aantal huurfietsen bij de sta
tions uit te breiden, Tweede-
Kamerlid Posthumus stelde
schriftelijke vragen aan de
staatssecretaris van Verkeer en
Waterstaat en constateerde, dat
door deze maatregel uitgere
kend de kleine vakantiegangers
ernstig gedupeerd zijn. Staats
secretaris Keyzer kon ook niks
anders verzinnen dan een hui
lerig antwoord, waarin hij zei,
dat de NS tot dit besluit ge
dwongen waren omdat zij de
wachttijden aan de stations wil
len beperken. De Stichting Fiets
stelt daar tegenover, dat de NS
in eigen stalen vlees snijdt door
de toeristen in de auto te jagen.
Ook wordt erop gewezen, dat
het in een tijd, waarin artsen
om het hardst de fiets propage
ren als gezondmaker nummer
Eén, krankzinnig is, dat een
overheidslichaam een spaak in
het fietswiel steekt. De NS, zegt
de stichting, heeft als vorm van
openbaar vervoer de maat
schappelijke taak en plicht om
het gewenste vervoer te verzor
gen. Het ligt wellicht op de weg
van het Ministerie van Cultuur,
Recreatie en Maatschappelijk
Werk om het fietsenvervoer, dat
van eminente betekenis is voor
de binnenlandse recreatie, door
een extra-bijdrage aan de NS
weer minder gelimiteerd in
stand te houden.
het ten on-
door vele Nederlan-
nog versmade vakantie-
heeft er een gewei
papieren pleitbezorger
in de serie buitenlandse
van de ANWB is
een nieuwe gids ver
die globaal geno
de hele zuidkust van
behandelt met als
de rivier de Theems,
zijn als extra-
nog enkele belang-
steden opgenomen zo
als Stratford upon Avon,
Coventry, Cambridge en
verder de kuststrook van
Great-Yarmouth tot de
Theemsmonding. Men treft
in dit handboek de gebrui
kelijke, voortreffelijk gedo
cumenteerde hoofdstukken
aan over de geschiedenis
en korte impressies van
talloze historische beziens
waardigheden en typisch
Engelse instellingen. Grote
aandacht is voorts besteed
aan de kustbeschrijvingen.
In de alfabetische plaats- en
streekbeschrijvingen zijn de
kleinere plaatsen streeks
gewijs opgenomen, waar
door men een snel inzicht
krijgt in het betreffende
gebied. Aparte registers ver
melden alle plaatsen, een
groot aantal hotels en de
meest bekende evenemen
ten aan de Engelse zuidkust.
Een royale overzichtskaart
completeert het geheel. De
gids kost 8.75 voor leden,
13.75 voor niet-leden.
ZATERDAG 28 JUNI 1969
Toeristen, die in de komende
weken naai- of door Frankrijk
trekken en met de bekende voor
uitziende blik him zakken vol
gestouwd hebben met waarde
vaste guldens (want In het land
zelf krijg je er veel meer francs
voor, hebben ze gezegd! lopen
gegarandeerd de kans. dat ze
lelijk uit de wisselkoers raken.
Het geval wil namelijk, dat de
Franse banken heel wat minder
scheutig zijn dan de Nederland
se. Dat verschil is een verve
lende erfenis van de juni-revolte
an 1968, die de vitale maten van
Marianne danig hebben aange
tast De Franse bankiers hebben
sindsdien weinig vertrouwen
meer ln hun eigen munteenheid
en geven er beduidend minder
voor dan voorheen: ook bij de
verkoop doen ze naar eigen
goeddunken aan ferme prijs-
d umping. Het gevolg is, dat. een
Nederlander bij liet inwisselen
van guldens tot de smartelijke
ontdekking komt dat hij aan
zienlijk minder francs in zijn
handpalm terugvindt dan hij in
zoete vakantledromen had voor
zien.
Aan de andere kant: als die
zelfde Nederlander uitgefeest 16
in Frankrijk en met het restant
van zijn vakantiepotje bij een
bank aanklopt, dan blijkt dat
de franc opeens weer waar
devol en keihard is. Ssterker
nog: ze weigeren categorisch om
uw francs cm te wisselen voor
guldens. De buitenlandse poet
mee naar huis nemen mag ook
niet (tenzij het minder is dan
200 francs) dus er zit niks an
ders op dan het bremzure geld
achter te laten bij de grens,
waar u dan wel een ire^uutje
krijgt. Komt u de volgende keer.
dan mag u het geld weer op
nemen. En denk niet dat de
controle aan de Franse grens
een formaliteit is. want. de ke
ren. dat auto's tot ln de wiel
doppen worden gescreend, zijn
al niet meer te tellen.
De beste oplossing, die WEG
WEZEN u aan de hand kan
doen is dan ook: koop de beno
digde franken bij een Neder
lands* bank en neetn het re-
Franse traveller-cheques. Die
kunnen altijd ingewisseld wor
den en mogen, als ze niet ge
bruikt, zijn, ook weer Frankrijk
uit. Het kleine verlies, dat men
Wat de overige landen van
Europa beta-eft: daar hebben ze
goddank tniet de vruchten van
De Gaulle geplukt en er be
staat dan ook geen verschil in
koers. Wel moet- men er reke
ning mee houden, dat in Joego
slavië en Griekenland slechts
een beperkte hoeveelheid dinars
en drachmes mogen worden ln-
en uitgevoerd. Men wordt dus
gedwongen om het geld daar te
kopen. Zowel Grieken als Joe-
goslaven zijn helemaal verliefd
op dollars, ofschoon de Joego
slaaf ook graag in een ouder
wetse Nederlandse gulden bijt.
In Spanje mag officieel ook niet
meer dan 50 000 pesetas worden
ingevoerd (een bedragje, dat u
waarschijnlijk in geen jaren op
zak heeft maar als u meer in
de binnenzak wil proppen, dan
is er geen douanier, die achter
dochtig informeert, wat er in die
bult in uw colbertje zit. De lan
den achter het IJzeren Gordijn
kennen uiteraard allerlei bepa
lingen met betrekking tot in- en
uitvoer van geld. maar ze zijn
toch ook weer niet zo fijn op
het tnode bot. dat ze uw dollars
niet zouden accepteren. Het ver
velende is alleen, dat ze het te
gen een koers doen, die volko
men imaginair is. Komt u toch
door Zwitserland dan doet u er
daarom goed aan even een bank
binnen te wippen, waar ze u
graag voordelige zwarte oostblok
valuta geven. De invoer daarvan
is weliswaar strikt verboden,
maar een goocheme jongen, die
weet, wat u daar allemaal in die
voering hebt uitten.
Van ons heeft u het echter niet
BRUSSEL In deze vakantiemaanden hoort men
in de Belgische Ardennen vrijwel evenveel Neder
lands als Frans praten. Hotels, pensions, restau
rants en kampeerterreinen zijn gevuld met Neder
landse en Vlaamse vakantiegangers. In een toe
ristisch centrum als bijvoorbeeld La Roche,
geeft het Nederlands zelfs de hoofdtoon aan in
supermarkten en zelfbedieningszaken, waar exploi
tanten en personeel zich inspannen om hun klanten
in voortreffelijk Nederlands te woord te staan.
Zowel in La Roche als in andere centra worden
tijdens de weekends één of meer kerkdiensten in
het Nederlands gehouden.
De Belgische Ardennen vormen nog altijd de grootste
trekpleister voor de Nederlandse toerist. Het weer is er
weliswaar even belabberd als in de eigen dreven, maar
het ruige landschap met volwassen rotsformaties en snel-
stromende beken vergoedt veel.
De Ai-dennen zijn bij veel Nederlanders
ln trek, en dat Is niet zo moeilijk om te
verklaren. Het weer is er niet beter of
slechter dan elders ln de lage landen,
geografisch is het vlak bij de deur. glo
baal bekeken ls het leven er zeker niet
duurder dan in Nederland, maar land
schappelijk is het een heel ander land
met heuvels en rotsen en dichte wouden
en snelle riviertjes, en men maakt er
kennis met een onder mensentype, met
een verschillend leefmilieu en met een
andere mentaliteit.
Golden Sands
Van 1965 tot 1968 ós liet aantail Neder
landse toeristen in België niet bijna 28
procent toegenomen, en die toeneming
komt voor een goed deel ten goede aan
de Belgische Ardennen. Andere oorden
ln België die bij Nederlandse toeristen
voorkeur genieten zijn de Kempen
deel van de Vlaamse kust hopeloos ver
knoeid. urbanisatisch zijn er schoolvoor
beelden te over van „hoe het niet moet
zijn-. Veel gebouwen, hotels, pensions
en flatwoningen incluis, munten uit
door hun stijlloze onpersoonlijkheid,
soms kortweg door him lelijkheid en
vrijwel alle kampeerterreinen zijn in het
vakantieseizoen groezelig-overbevolkte
negerdorpen. Maar. hoe dan ook. ontel
bare honderdduizenden willen er zijn, en
hun jaar is .niet ..af" indien ze niet zijn
ondergedompeld in de walm van friet
en oliebollen, in het getier van luid
sprekers en het elektronisch kabaal van
Anderen houden van het flaneren over
de promenaded ij ken, waar iedereen
iedereen ontmoet, of vanachter een
glaasje bier op een caféterrasje discreet
kan observeren. Voor de heel kapitaal
krachtigen en snobs zijn er de casino's,
de speelzalen en de nightclubs, waar on-
(in de provincies Antwerpen en Belgisch-
Limburg nog dichter bij huis. en dus
vooral in trek voor weekendtoerisme.
en de ruim zestig kilometer „Golden
n de Vlaamse kust, van De
i de Franse grens tot het
de grens met Zeeuws-Vlaari-
Forse stijging
Onbestendig
De Vlaamse kust heeft, nog relatief-
stille badplaatsen, vooral tussen de mon
ding van de IJzer en de Franse grens,
waar de duinen hoog zijn en ver het
land in schieten (tot 5 ton), en waar de
stranden breed zijn. Dergelijke stran
den vindt de Nederlander evenwel ook
in voldoende mate in het eigen land
Als hij naar de Vlaamse kust komt
en hij doet het in steeds groter aantal
dan zoekt hij er drukte en vertier. Iu
de maanden juli en augustus is het daar
eigenlijk een grote keitnis zonder op
houden. een gewriemel van honderddui
zenden mensen op een smalle strook
grond. Een sfeer die nog het best te
vergelijken is met de „Rdviera del Sole"
aan de Adriatiscbte Zee, met Rdrnini als
middelpunt. Een belangrijk verschil: in
Italië is de zon tijdens de vakantie
maanden (nagenoeg» gegarandeerd, en
dat is meer dan onze noordelijke con
treien kunnen beloven. Maar juist door
het onbestendige weer is het aantal ver-
maaks- en ontspanningsgelegenheden
aan de Vlaamse kust een veelvoud van
wat Rimini, Cattolica enz. te bieden
Negerdorpen
Eigenlijk is het een rumoerige, vaak la
waaierige boel. waar esthetiek en goeds
tmaak bitter weinig mee te maken heb
ben. Landschappelijk ls het grootste
Alles bij elkaar noteerde de Vlaamse
kust in het bar-slechte jaar 1968 nog
16,5 miljoen overnachtingen, wat slechts
ai pet. minder was dan in 1967. In de
.Ardennen liep het bezoek met 1.5 en
in de kuststeden met 4.4 pet. terug
De Kempen gingen met 1.6 pet. tot 1.3
miljoen overnachtingen vooruit.
Traditioneel staat de Vlaamse kust in
de gunst van de Britten, maai* hun
aanwezigheid vermindert van jaar tot
jaar. In 1968 lag hun aantal 7.7 pet.
beneden 1967. wat verklaard wordt door
het feit dat de Britten slechts 50 pond
Badplaatsen
langs
Vlaamse kust
zijn
landschappelijk
hopeloos
verknoeid
De kunststeden van Vlaanderen
boekten vorig jaar 4,4 procent min
der bezoekers. De Engelsen laten
het van jaar tot jaar meer afweten
en ook de Fransen laten Brugge en
Gent voor gezien. De Nederlanders
daarentegen hebben de weg naar
de rijke Belgische geschiedenis nu
wel gevonden.
mogen meebrengen. Wegens dezelfde
krappe deviezen toewijzingen, liep ook
het Franse bezoek achteruit. Men con
stateert anderdeels een snelle toeneming
van het aantal Duitse badgasten, en vo
rig jaar kwamen de Nederlanders voor
het eerst op het niveau van de Engelse
en Franse overnachtingen, nl. zowat 1.3
miljoen.
Geen reclame
Volgens het Belgisch Commissariaat-
Generaal voor Toerisme moeten volgend
jaar in België 20 miljoen inheemse en
7 miljoen buitenlandse overnachtingen
worden geboekt. Het toerisme zou dan
circa 1 miljard gulden aan buitenlandse
deviezen moeten opleveren.
Een en ander gebeurt zonder grote In
ternationale reclamecampagnes. België
besteedt Jaarlijks slechts 62 miljoen Bfr.
(ongeveer 4.5 miljoen gulden) aan toe
ristische propaganda, waarvan amper
11.5 miljoen Bfr. (900.000 gulden) aan
directe promotie door advertenties. Ca
nada besteedt meer dan 450 miljoen Bfr.
en Ierland ruim 260 miljoen Bfr. pee-
jaar aan toeristische propaganda
Nederland en België zijn de landen dr#
in het buitenland bet minst uitgeven
voor de promotie van hun toeristische
industrie.
L. VAN OASTEL.
