//In
Londen
moet je
behalve
'n portie
talent
ook nog
stevige ellebogen hebben
IER WIL
ROEM
OOGSTEN
IN KNOKKE
WERKWINKEL: GEEF ME DE VIJF...
MUSEMENT GEOPEND
Vorig jaar ruim 8 miljoen museumbezoekers
maar museale rijkdom is nog te weinig bekend
Britten
zonder
„Hope and
glory"
PONDERDAG 19 JUNI 1969
DE LEIDSE COURANT
AMSTERDAM Lee Lynch haalt ze er zo uit. ,,Ze hebben alle
maal een rooie kop en grote, vlezige handen. Dat mist nooit. Als
je een vierkante vent ziet met zijn shirt open en met van die lood
zware voeten, dan moet het een Ier zijn. Ik kan door Londen lopen
of in een pub zitten en dan denk ik: ,,als dat geen Ier is, mag ik
hangen". Je ziet het ook aan de manier, waarop ze hun bier drin
ken en hun neus snuiten. Als ze uit Dublin komen, wordt het wat
moeilijker, daar zijn te veel Britse invloeden, maar een jongen van
het land hoeft voor mij niet eens zijn mond open te doen. Hij kan
een bolhoed opzetten en een getailleerde jas laten maken in
Oxford Street, maar dan valt hij nog door de mand. Een Ier is nu
eenmaal een apart soort mens".
LEE LYNCH:
oen paar stevige ellebogen
hebben. Nou ben ik niet pre
cies het type van de diehard,
maar ik heb wel geduld en
dat is ook wat waard. Ik
heb z
r op e
1 kan
niet meer. Gelukkig heb ik
dat accent nou weer terug,
want een Ier, die perfect
Engels spreekt, hoeft
komen. Ga
in Ierland be-
hem als een
n Engeland als Ik heb
die tijd heb
ik me kapot gevochten om
aansluiting te krijgen, om
een reputatie op te bouwen.
Ilc wist, dal ik een goeie
steal had, maar dat zegt ook
geen fluit: er zijn zoveel
jongens in Engeland, die hun
strot wagenwijd open kunnen'
Eigenlijk is het de laatste
anderhalf jaar pas echt goed
gegaan. De stijl van Tom
■Jones en Humperdinck sloeg
opeens aan bij het grote pu
bliek en daar heb ik van
mee geprofiteerd. Ik heb
hetzelfde stemtype als Jones,
maar ik imiteer hem niet.
Ik vind Jones een geweldige
zanger, maar ik zie hem al
leen niet graag. Op de plaat
of via de radio, dat is alle
maal best, maar als hij voor
de televisie komt, draai ik
het beeld weg. Ik weet niet
waarom, misschien vind ik
hem niet oprecht genoeg.
Toch zou ik qua inkomsten
best met hem willen ruilen.
Jones vroeg een paar jaar
terug nog 250 pond voor één
optreden in een club. nu
komt hij niét onder de 400
pond. En dat allemaal door
die paar tophits. Dat is on
gelooflijk.
Wat ik overigens stomver
velend vind, is zo'n opmer
king als: „Lynch is de
tweede Tom Jones". Daar
voel ik namelijk geen don
der voor. Ik wil op niemand
lijken en zeker niet nummer
twee zijn. Ik ben ij del genoeg
om de eerste te willen wor-
verrader en
Stevige ellebogen
Lee Lynch (mager, bleek
gezicht, brede, indrukwek
kende bakkebaarden, een
ouderwets pak met decent
streepje) is de enige van zijn
familie, die als beroepsar
tiest zijn geluk wil beproe
ven. „De anderen hebben het
wel geprobeerd", zegt hij.
..maar ze waren niet hard
genoeg. In een stad als Lon
den moet je naast talent ook
platen gemaakt
en het succes begint te ko
men. Ik ben bijvoorbeeld de
enige artiest in Engeland,
die wordt uitgebracht op het
Amerikaanse merk Budha.
Dal een hele eer. Ik zing de
laatste tijd ook op grote
feesten, in zalen met zo'n
duizend man. Dat vind ik
het einde van alles. Hoe meer
des te fijner voel ik me. Als
er dan ook nog een groot
orkest achter me zit, dan
fladderen de vlinders door
mijn hart.
ZAND
ZOMER
,e< Lynch heeft recht van
preken, want hij komt zelf
it de troosteloze hoek van
ialway in West-Ierland. „Ik
al de naam van mijn dorp
laar zelf opschrijven", zegt
ij welwillend, „want anders
om je er toch niet uil.
allinasloe heel het. mijn
lod zes huizen, een school,
en kerk en een aftandse
oscoop. waar ze nog films
raaien uit de stomme perio-
e Dat was alles, wat we in
uze jeugd hadden. Ik ben
i één van de tien en tot
lijn elfde heb ik op blote
oelcn rondgelopen. Wat zeg
o, klompen? Man, wat denk
r eigenlijk, we waren zo
mi als een kerkrat, we aten
ionen of peen en alleen op
erkelijke feestdagen kwam
i een stuk vlees op tafel
lan zat je eerst drie uur in
Ie kerk te rammelen van
Ie honger en ondertussen
roomde je. dat je rozen-
rans van drop was. Of van
ie grote rumbonen met veel
ulling. Het is echt niet zo
erwonderlijk. dat de mees-
e Ieren dichters zijn, want
ie fantasie was de enige
logelijkheid om uit de armoe
e vluchten. Ik herinner me
log als de dag van vandaag,
dat ik mijn eerste paar
choenen kreeg. Bruine san-
lalen, die op de markt ge-
iochl waren. Ik was nel
waalf geworden en ik had
iet gevoel, dat ik opeens de
hele wereld in mijn zak kon
leken. Ze moesten lang mee.
ei mijn vader en daarom
ad hij er ijzerbeslag onder
edaan. Man, moest je me
;oren, als ik naar dc com-
nuniebank ging. Dan dreun
de het door de hele kerk.
Nachtmerries
lie herinnering raak je
toit meer kwijt. In feite
trn het nachtmerries, maar
v zijn me toch dierbaar,
lis ik op Piccadilly Circus
!ila, denk ik aan het land
ichter ons huis. 's Zomers
:iet het geel van het koven
in zover je kunt kijken is er
enzaamheid. Ballinasloe be
ekent „huis der dapperen"
n dgt klopt ook wek Je
noer heel wal moed hebben
to daar op je dood te wach-
tn Het is een streek voor
tókte vrijgezellen en zon-
«rlingen. Of je moet er
(tortel hebben geschoten zo-
'ls mijn vader. John is nou
'9 en als je bij hem komt.
lijkt het, of de tijd stil heeft
Scstaan. Ik geloof niet eens.
dat hij goed beseft, dat zijn
zoon Lee al 28 jaar is en
[drie kinderen heeft. Hij in
formeert er wel naar, maar
het interesseert hem niet. Hij
heeft zijn kat en zijn leun
stoel en als de avond valt.
dan stopt hij zijn pijp en
<ij t hij over het land naar
de horizon. Hij doet ten
minste alsof, maar ik heb het
sterke gevoel, dat hij de an
dere kant op kijkt en alleen
zijn eigen hart ziet.
Blindelings
Ik heb hem ook nooit dur
ven zeggen, dat ik niet meer
naar de kerk ga. Ik heb een
ongelooflijk strenge opvoe
ding gehad, waarbij ik meer
op mijn knieën lag dan ach
ter een bal aanholde. De
kerk, dat was het middelpunt
van je leven en tot in je
bed werd je achtervolgd dooi
de klokken. En als je op
straat de pastoor tegenkwam
dan boog je je hoofd en sta
melde je een groet. De pas
toor, dat was een kruising
tussen een heiige en een
dictator en alles, wat ie zei,
dat werd blindelings geloofd.
Later ga je er over naden
ken, je komt voor de eerste
keer in Londen en merkt, dal
niet alle mensen zo leven als
in Ballinasloe. Die ontdek
king was voor mij een be
vrijding. ik durfde opeens
weer adem te halen.
Als ik mijn vader zou ver
tellen, dat ik er niks meer
aan doe, dan zou hij me
waarschijnlijk de deur uit
gooien. Die schande is voor
iemand uit Ballinasloe niet
te dragen, je staat gelijk
buiten de gemeenschap, die
tot op de dag van vandaag
een betonnen bolwerk is. Je
doet, wat de anderen doen
en voor de rest wacht je op
de genade. Ik wil de men
sen, die zo leven, beslist niet
belachelijk maken, want zo
lang ze er vrede mee hebben,
heh ik er niks mee te maken.
Het is alleen niks voor mij.
Ik ga ook nooit in een
weekend naar huis, want dan
vinden ze het öe gewoonste
zaak van de wereld, dat ik
met ze meega naar de kerk.
En als ik ergens een hekel
aan heb, dan is hel aan hui-
Solozanger
In 1954 had ik met vier.
broers een bandje, dat zater
dags en zondags in het patro
naat optrad. Ik speelde drum
en was solo-zanger. Toen
DEN HAAG Natuurlijk
tcrdichte reden om niet
naar het Congresgebouw te
gaan. Druk nietwaar, lot
over de oren in het werk.
zo is dat toch. De kat moest
jongen en de onderwijzer
van Mientje zou even langs
komen om haar vliesdunne
kansen voor de toekomst te
bespreken. En wacht eens
even, mag u asjeblieft na
een taaie kantoordag effe
onderuit voor de televisie?
Kom nou. Het buiswater
staat zo langzamerhand tot
aan de lippen, maar ja. wat
wil je. Als het nieuws van
acht uur begint, kunt u al
geen pap meer zeggen, dan
ziet u ternauwernood nog
kans om moeder te vragen,
of er nog koffie is.
En dat is de reden, waarom
er gisteravond welgeteld vijf
droomde ik al van een fijne
carrière als artiest, maar ik
wist alleen niet. hoe ik het
aan moest pakken. Ik heb
tot mijn 21e elke penny op
zij gelegd, ik voelde er niks
voor om mijn hele leven
krom op het land van mijn
vader te staan.
Die eerste keer in Londen
vergeet ik nooit. Ik heb alle
impresario's, alle agenten
afgelopen, maar niemand
had me nodig. Er waren hon
derden zangers, duizenden
artiesten, die al maanden op
betalende bezoekers als
schipbreukelingen in dc
rode binncuzèe Van het
Haags Congresgebouw dre
ven teneinde contact te krij
gen met „De Werkwinkel".
Goddank hadden ze op het
laatste moment nog ver
sterking gekregen van drie
reeensenten en een handvol
welwillende introducées, zo
dat de zaal zij het mei
neuslengte een numeriek
overwicht had op de arties
ten, die hel podium be-
Dat moet u zich voorstellen:
een doodstil leeg Congres
gebouw, een griezelige steen
puist in de entourage van
een dodenakker. Schijnwer
pers op een verlaten plein,
wat bloembakken, een oude
suppoost, een dame van de
blote knaapjes. En dan die
de stoep stonden te bedelen
om een engagementje. Ze
hadden Lee Lynch echt niet
Na een paar weken zei één
van die agenten: „Waarom
probeer je het niet eens in
de Ierse clubs, daar vinden
ze het vast geweldig om
weer eens iemand in hun
eigen taal te horen zingen"
Ik wist op dat moment nog
niet, dat het in Londen barst
van de Ieren en de Ierse
clubs. Ze willen allemaal bij
elkaar zitten en over thuis
gekerfde man bü de deur,
die erop moet toezien, dat
de bezoekers een geldig
plaatsbewijs kunnen tonen.
Alsof er één Hagenaar op
het idee zou komen om stie
kem naar het theater te
gaan. Niemand durft een
mond open te doen, ieder
een loopt op zjjn tenen,
houdt van schrik zijn jas
aan. duikt zo diep mogelijk
in het pluche met de be
smuikte blik van een
voyeur, die weet, dat de po
litie op zijn hielen zit.
Reken erop, dat in zo'n
sfeer het lachen je wel wil
vergaan. Reken erop. dat bü
.•Ik applaus het water hoor
baar in de handpalmen
praten, want ook al spieken
ze ongeveer dezelfde taal, ze
blijven zich als een kat in
een vreemd pakhuis voelen.
Zelf heb ik daar nooit last
van gehad. Sterker nog. ik
voelde me kiplekker in Lon
den en ik nam zelfs Engelse
spraakles. Na 'n paar maan
den was ik mijn accent zo
goed als kwijt, maar toen
pruimden ze me niet meer
in de Ierse clubs. Ik dacht:
„Mijn God. wat ben ik eigen
lijk aan het doen"? Ik was
gewoon de oude Lee Lynch
klotst, want voordat je hel
weet. word je ontmaskerd
als een exhibitionist, die
weer zo nodig moet.
Probeer daar nou maar eens
als Werkwinkel je handel
kwüt te raken. Ga daar nou
maar eens met een feestneus
op roepen: „En nou alle
maal". Je mag blü zijn, dat
je in je aankondiging dat
..goeicnavond dames en
leren" kunt handhaven.
Je moet in zo'n benarde si
tuatie ongelooflik veel van
je vak houden om overeind
genadigdc doordouwer zijn
om zelfs je kleinste culturele
boodschap over het voetlicht
le werpen. De Werkwinkel
bleek gisteravond over der-
gelüke artiesten te beschik
ken, die het beschamend on
vermogen van de Hagenaars
met de mantel der lieve lied
jes bedekten. Weliswaar
heeft het geen enkele zin om
namen te gaan noemen
(want toevallig is de kat over
Hjd en belde de meester van
Mientje gisteravond af),
maar beschouw het dan
maar als een verdiende hom
mage aan dc Mohikanen, die
in de Haagse woestün over
eind bleven. Omdat u het zo
ongelooflik druk had, heeft
u gisteravond Lenny Kuhr
gemist die alleen al met haar
schitterende lied over de
bergen, die niet eeuwig van
goud kunnen zïn, uw afwe
zigheid tot een schrïnend
misverstand maakte. Daar
naast heeft u een confron
tatie met een handvol ge
talenteerde jongeren door uw
eigen verstopte neus ge
boord. Met Hans Otjcs, een
rubberen nar, die met name
in zïn verslag over een
schoolreisje naar Oud-Val-
keveen volkomen professio
neel dc lege zaal aan zijn
te grote voeten kreeg, met
Martin Brozius (daar heb ie
die feestneus, met Marianne
Delgorge. die een bïtende
satire over rassendiscrimi
natie met een fluwelen stem
tot leven wekte, met Odile.
door boniseur Nico Knapper
Beetje drama
Weet je, dat het do eerste
keer is. dat ik op het vaste-
lard van Europa ben? Dat
houd je toch niet voor mo
gelijk bij een getrouwde
vent van 28. Volgende maand
kom ik weer terug voor het
songfestival in Knokke. Ik
zit/in de Engelse ploeg en ik
verheug me er enorm op. Ik
be- gek op goeie hotels, fijn
porselein, een mooi gedekte
taM. Dat heb ik thuis nooit
gezien en ik heb nu steeds
liet gevoel, dat ik een hoop
moet inhalen. Ik zing straks
twee nummers. Stay a while,
dat oorspronkelijk voor Tom
Jones was geschreven en
Lee-Lynch: Als
je een vierkante
vent ziet met zijn
shirt open en met
van die loodzware
voeten, dan
moet het een
Ier zijn".
Do'nt hold on to yesterday.
He zijn twee goeie melodie-
en, waar je in een zaal vol
mensen een hoop mee kunt
doen. Ik houd van een beetje
drama tijdens mijn optreden,
ik moet mijn handen kunnen
bewegen, ik moet eens een
eindje kunnen lopen. Daar
krijg ik straks in Knokke ook
de gelegenheid voor.
Ik vind het een meesterlijk
vak, zanger, maar als je me
nou vraagt, wat ik het lief
ste doe, dan kies ik toch wat
anders. Je bent en blijft de
zoon van een boer en het
lijkt, alsof de klei nooit hele
maal achter je oren ver
dwijnt. Als ik straks wal
verdiend heb, dan koop ik
een lap grond in de provincie
en dan zet ik er drie, vier
Shetland pony's op. Ik woon
nou op een flat. maar ik
heb toch drie honden en drie
konijnen. Dat neemt geen
mens me af. Het is natuur
lijk leuk, maar ik wil pieer.
Ik wil varkens om me heen
en een echt paard.
Als ik dan thuis kom van
een optreden, dan wil ik me
ook echt thuis voelen".
aangekondigd als een zin
gende zondagsschilderes, een
omschrijving, die we graag
geheel voor zijn rekening
Jaten. ZU was één van de
verrassingen uit de Werk
winkel. een volledig oor-
spronkelijk talent, dat deed
Jenken aan Eartha Kitt.
Organisator Herbert Da Sil-
va vroeg na afloop, of we
konden melden, dat De
Werkwinkel nog drie avon
den open blü ft. Een zinloze
vraag. We kunnen beter het
volledige televisieprogram
ma voor de komende dagen
in deze recensie opnemen.
Dan heeft u er tenminste
nog wat aan.
Neen. eerlük. Den Haag is
een füne stad. Typisch een
swinging city, die bruist van
leven. Veel plezier bij de
(ADVERTENTIE)
Tent niet waterdicht?
Doe 't zélf met Harmisol.
Uw drogist heeft 't.
Singing Europe
„Tune" bekroond
van Peter Snoey
DEN HAAG De wedstrijd, die de
Stichting Conamus (Comité voor Neder
landse Amusementsmuziek) heeft uitge-
ichrevcn onder Nederlandse componis
ten om een hcrkcningsmclodie te schrij-
van voor het Sclievcningse songfestival
Singing Europe 69, is gewonen door Pe
ter Snoey. De prijs bestond uit een geld- I
bedrag van f 1.500.-.
Een jury bestaande uit mr. J. W.
Schuit, Charlie Ncderpelt, Guus Jansen
jr, Lou van Rees, Warry van Kampen
en Henry Mildenbuerg. bekroonde Peter
Snoej^s. onder het motto W. A. Mozart.
ingezonden werk.
De jury tekende aan, dat het een com- I
positie is, die in moderne stijl is geschre-
i melodisch, harmonisch en rit
misch interessante mogelijkheden biedt
voor instrumentatie. De harmoniclijn
wijkt sterk af van het in doorsnee gang
bare, terwijl het motief van de composi
tie een sterk indringend karakter heeft,
dat goed in het gehoor ligt.
Peter Snoe.v is op dit moment muzi
kaal leider en pianist-zanger van de pop-
groep „Popera", voor welke groep hij
onder meer de muziek en de arrangemen
ten schrijft op teksten van de dichter
Jules Deelder
l laamse letterkundigen
willen voor de klas
BRUSSEL (ANP) De vereniging
van Vlaamse Letterkundigen meent, dat
met ingang van het nieuwe schooljaar
in België schrijvers moeten worden in
geschakeld om lezingen te geven op
op scholen. In een brief aan de minis
ters van Onderwijs en Nederlandse Cul
tuur te Brussel heeft de vereniging ver
klaard. dat de kennis van de Nederlands-
1 alige literatuur bij de schooljeugd, blij
kens een enquête in de hoogste klassen
van het officiële secundaire onderwijs
bedroevend" is. De vereniging meent
ook dal de schoolbibliotheken op peil
moeten worden gebracht.
Voor elke liefhebberij
is er een museum
UTRECHT. Koningin Juliana was
vanmorgen aanwezig in de Irenehal van
de Kon. Ned. Jaarbeurs te Utrecht bij
de officiële opening van Musemenl, de
gezamcnlüke manifestatie van een groot
aantal Nederlandse musea. Muscment
blijft t.m. 12 juli in Utrecht. Ilet is een
volkomen unieke tentoonstelling door
de enorme gevarieerdheid van kunst
voorwerpen en curiosa, waarbü hel op
vallend is dat door de vernuftige opbouw
in de grote hal toch een intieme sfeer
werd geschapen waardoor de verschil
lende inzendingen in eigen sfeer bekeken
kunnen worden.
C.R.M.-minister dr. M. A. M. Klompé
sprak het openingswoord. „Door letter
lijk en figuurlijk het museum zo cen
traal te stellen als hier gebeurt, geven
de musea duidelijk te kennen dat in de
dynamische tijd die wij thans beleven
bij het museum een zuiver statisch ka
rakter niet langer past", zei de minister.
Van groot belang vond dr. Klompé
het feit dat men zich op Musement be
wust kan worden van hel grote ge
meenschappelijke bezit aan kunstgoede
ren. Zij wees er daarbij op dat onze
musea weliswaar druk bezocht worden
(in 1968 rond 8.173.000 bezoekers tegen
3.351.000 in 1950) maar een groot per
centage van de bezoekers wordt gevormd,
door buitenlanders. Globale schattingen
geven aan dat het Rijksmuseum te Am
sterdam voor 80% door buitenlanders
wordt bezocht, het Mauritshuls voor
60 het Rijksmuseum Kröller-Müller
voor 50 het Stedelijk Museum te
Amsterdam voor 45 cc en het Haagse
Gemeentemuseum voor 40 Deze schat
tingen tonen aan dat het Nederlandse
museumbezoek nog niet dèl i*. Ook in
ADVERTENTIE
Verstopte afvoer zegt zó
weer 'slurp-slurp' met
Fifax van de drogist!
Voor elke liefhebberij
De voorzitter van Musement, prof. dr.
A. Klasens, had tevoren zijn gasten
welkom geheten. Hij zei dat Musemenl
zich op de eerste plaats richt tot het
eigen Nederlandse publiek; op e
publiek, maar ook tot hen die slechts
de welbekende musea bezoeken, terwijl I
Nederland, museumland bij uitstek, hon
derden musea en verzamelingen rijk is j
op het gehele gebied van kunst en ken
nis, van wetensohap, natuur en techniek.
,,Het is deze rijkdom en verscheidenheid
voor elke liefhebberij is er een mu-
seum en voor elk museum is liefhebberij
die hier op Musement worden ge
loond en geactiveerd", aldus prof. Kla-
„liet kleine Tournee-
lliealer" naar de W est
SCHIPHOL (ANP) Het toneelgezel- I
schap „Het Kleine Toui neetheater"
der leiding van WJm Bary is gist<
van Schiphol naar Curacao vertrokken
voor een tournee van een maand door
de west Het gezelschap, dat bestaat uit
i Lase
Are;
Dies Matse
Utrecht wordt het geflankeerd door t
i'nt wordt d.e Irenehal binnengedrag
's AnatomischeLes nit het Mauritshuis. In
van de jonge Engelse schildei
Overheid stimuleert
Minister Klompé stelde dat de
heid alle mogelijke doet om
wezen te stimuleren. Z.j y
verband op dat aan de Rijksmusea (af
gezien van de aankopen) in 1960 een
bedrag van 5.450.000 werd uitgegeven
en dat daaraan in 1969 een bedrag van
17.408.000,- werd besteed, een forse f vele musea de laatste jaren getransfor-
stap voorwaarts derhalve. Hetzelfde j meerd in instituten die tot bezoek noden
ditBgeldt voor de subsidiëring van da niet j an waar de collecties op overzichtelijke
aan het rijk toebehorende r
De minister roemde de frisse geest die
in de museumwereld heerst: van plecht-
I statige, raak sombere instellingen zijn
11 Huib Rooymans. Jeroen Krabbé. Wim
Bary en Leon Schoffelen, zat 3 weken op
Curacao blijven en 'n reeks voorstellingen
geven in de Nieuwe Schouwburg
in Willemstad. Bovendien gaat men een
week naar Aruba, waar in het „Cultu-
I I reel Centrum" enige voorstellingen ge-
zullen worden. Er zijn drie pro-
ia's: „Intimiteiten" van Noël Co
ward onder regie van Adrian Brine,
..Moorden of trouwen", geregisseerd door
Wim Bary, terwijl er voorts nog een der
de „samengesteld" programma wordt
gebracht waarin oen belangrijke plaats
wordt ingenomen door Jenny Arean met
een tour-de-chant. Het gezelschap wordt
18 juli op Schiphol terug verwacht.
(ADVERTENTIE)
Bartex is de fijnste snel-
scheercréme die ik ken. En
nog de voordeligste ook!
(Van onze correspondent
Ben Sies
I.ONDEN De Engelsen nemen
liet beslist niet. Enkele patriotten
in Beekenham, een van de betere
voorsteden ten zuiden van Londen,
hebben het initiatief genomen voor
een „vereniging tot behoud van bel
„Land of Hope and Glory", behept
met dc geest van „Rule Brittan-
nia". Dit is dan de jongste ontwik
keling in een affaire, die al heel
wal pennen tot koortsachtige
activiteit heeft gebracht.
Het aanvankelijke berichtje leek
simpel genoeg. Dc BBC. die de
befaamde Henry Wood Promenade
concerten organiseert, had beslo
ten hel karakter van ..The Last
night of the Proms" te wijzigen.
Met name de twee grote nummers
„Land of Hope and Glory" en
„Ruie Brittannia" door de hele
zaal meegebruld in een orkaan
van emotie en nostalgie moesten
uit het traditionele programma
verdwijnen. Ondanks de urgente
economische problemen, de bot
singen tussen de Labour-regering
en de vakbeweging, Rhodesië en
andere volwassen moeilijkheden,
vond de natie de tijd om een ware
storm van verontwaardiging te
ontketenen in de beproefde stijl
van het „trotse Albion".
Zelfs de rustig progressieve Guar
dian gooide zich roekeloos in een
niet onaanzienlijke uitbarsting van
woede. Het serieuze blad betwistte
niet, dat de geest van „Land of
Hope and Glory" en „Rule Brit
tannia" niet meer van deze tijd is.
Maar »,bij deze befaamde evene
menten in de Albert Hall ging het
er juist om een onbeschaamd, stuk
Engelse onzin te brengen".
De Guardian vraagt dan: „Zijn
we nu zo ver afgezakt, dat we ons
schamen voor onze nationale
excentrieke trekjes? Op deze
manier zullen de Engelsen al heel
gauw niets meer over hebben om
mee op te scheppen".
Betrekkelijk
Dergelijke reacties de hysteri
sche kreten van de Daily Express
kan men alleen maar negeren
bevestigen de juistheid van
het BBC-bestuit. Een informeel
muziekfeest als afsluiting van een
serie populaire concerten lijkt
gewoon fijn. Maar de emotionele
geladenheid van ..Land of Hope
and Glory" en „Rule Brittannia"
was, zeker voor dit publiek, een
ongezonde zaak. Dit was een
terugvallen op een glorie en een
grootheid die achteraf gezien zeer
weinig inhoud had. De glorie was
uitermate betrekkelijk. De prijs
die de Britten zelf en talloze
andere volken ervoor moesten be
talen, kan nu alleen maar weer
onaanvaardbaar worden genoemd.
De mensheid kijkt nog steeds
tegen een schamel monument van
het Britse imperium aan: het
overgrote gedeelte van de onder
ontwikkelde hongerwereld. Bij uit
spraken van de Verenigde Naties.
meerderheid aan Afrikanen en
Aziaten, over een zaak als Gibral
tar, blijkt de haat v^oor de her
innering aan het Britse kolonia
lisme het dan ook gemakkelijk te
winnen van de afkeer van Franco's
fascisme (trouwens ook hel
heilig® principe van het zelf-
beschermingsrecht wordt dan ver
geten).
Natuurlijk is het voor de in onbe
langrijkheid wegzinkende Britten
psychologisch onmogelijk die hele
complexe situatie voor zichzelf te
ontrafelen en de voor de hand
liggende consequenties van een
dergelijke analyse te aanvaarden.
Daarom klampten zij zich tijdens
..The Last night of the Pyoms",
zoals bij vele andere gelegenheden,
krampachtig vast aan een twijfel
achtige en achterhaalde glorie
tannia" bi-uilen.
Ritueel
Colin Davis, de jonge briljante
dirigent die de leiding van de
Henry Wood Promenade concer
ten overnam van sir Malcolm
Sargent, heeft steeds geprotesteerd
tegen hel merkwaardige traditio
nele ritueel van „The Last night",
omdat het ritueel voor hem een
voudig geen enkele zin meer had.
Nu heeft de BBC dus de gewenste
beslissing genomen. Voor intern
gebruik werd als rechtvaardiging
aangevoerd, dat men vooral ook
rekening wenste te houden met de
40 miljoen televisiekijkers op hel
continent, die elk jaar weer het
evenement volgen. En dat was dan
natuurlijk precies het verkeerde
argument Ik maak me sterk, dat
die 40 miljoen kijkers niet op de
eerste plaats hartstochtelijke mu
ziekliefhebbers zqn. Zij willen
juist zien. hoe die gekke Engelsen
met tranen in hun ogen ..Land of
Hope and Glory" en „Rule Brit-
