Werkring met succes naar
gehuwde vrouw gebracht
LIGA
Experiment
veldhoven'
geslaagd
VOEDING
,UN1WOENSDAG 18 JUNI 1969
de leidse courant
pagina t
Rond 1963 bestond ook bij de bekende
gloeilampenfabriek in het zuiden des
lands'1 een groot tekort aan arbeids
krachten. 'Het lag eigenlijk voor de hand
dat In de categorie gehuwde vrouwen
nog een zeer belangrijk arbeidspoten
tieel bestond (en trobwens nog steeds
Destaat). Terwijl in ons omringende lan
den het huidige percentage werkende
gehuwde vrouwen nabij de 50 ligt, is dat
:ijfer voor 'Nederland amper 15. Zeker in
Zuid-Nederland wordt door een meisje
veelal haar baan opgezegd zodra haar
trouwdag aanbreekt.
.Niemand trachtte 6 jaar geleden min
>f meer systematisch van -die braak
liggende vrouwelijke arbeidskracht ge
bruik te maken, omdat men ervan
uitging bij de gehuwde vrouw toch geen
succes te boeken", zegt de heer B. de
Boer, die de leiding heeft van het te
Veldhoven (nabij Eindhoven) gevestig
de atelier, waar wij in een gezellige
sfeer en lichte ruimte uitsluitend ge
huwde dames (65 in totaal) enthousiast
hoorapparaten zien monteren. „De Ne
derlandse man is er vaak op tegen dat
lijn vroUW buitenshuis werkt, omdat
dat het gevoel geeft zijn gezin
te kunnen onderhouden. Er wordt
ook wel eens op een gehuwde werken
de vrouw neergekeken omdat menigeen
meent dat zij thuis hoort en dan alleen
de kinderen kan opvoeden. Het zal
bovendien voor een heleboel vrouwen
inderdaad moeilijk zijn om haar gezin
erdag achter te laten".
Experiment
Wie bij het arbeidsproces toch de ge
huwde vrouw wil inschakelen, moet
ïaar in elk geval de gelegenheid geven
ie huisvrouwelijke taak op gezonde
msis met een functie in de maatschap-
jij te combineren. In 1964 werd het
.experiment-Veldhoven" gestart, waar
bij het montage-atelier naar de woon
wijk kwam. De huisvrouwen ter plaatse
kregen dicht bij huis een gedeeltelij
dagtaak aangeboden. Uit huis-aan-
s bezorgde en aan gehuwde vrou-
gerichte brieven kwamen te
lgen alle' verwachtingen in! maar
[liefst 120 sollicitanten.
Werd-er voor de (enige) fulltime-werk-
kting van receptionistè-telefoniste-se-
cretaresse aanvankelijk nog een onge-
huwde kracht aangetrokken, van de
huidige werkneemsters is iedereen ge
trouwd!
s niet slechts van groot belang dat
het werk naar de vrouw kwam (geèn
enkele werkneemster fietst meer dan
10 minuten van huis naar werk), maar
minstens even groot belang is dat
de huisvrouw zelf haar werktijden mag
Ijiezen. Ter bevordering van een goede
produktiegang en om haar tempo niet
te verliezen moet zij evenwel geduren
de 4 dagen tenminste 5 uur en weke
lijks in totaal zeker 25 werkuren vol
maken. Gemiddeld wordt het ruim 28
r, het maximum ligt bij bijna 43
r
Een vrouwenziel valt moeilijk te door
gronden. Van de verwachtingen dat de
vrouwen op maandag zouden willen
wassen en dagelijks de morgenuren
vrij zouden willen houden om eerst
haar huis aan kant 'te maken, kwam
l veel uit. De meeste dames geven
de voorkeur aan 's middags tijdig
huis te zijn om het (warme) avond
eten te kunnen klaarmaken en de
ste 4 dagen van de werkweek bui
tenshuis aan de slag te zijn. Sommige
dames zijn al 's morgens om half 8
aanwezig; onderbroken door een klei-
koffiepauze werken zij dan door tot
half één. Vooral moeders kiezen haar
Een geroutineerde werkkracht verricht precisiewerk met de soldeerbout.
MMM
De heer De Boer met een van zijn medewerksters in het atelier.
werktijden van 9 tot 12 en van 2 tot 4
uur, dus duidelijk aangepast aan de
schooltijden. De leeftijdspiek van het
personeelsbestand blijkt te liggen tus
sen de 30 en 35 jaar; 40 procent van
de dames heeft geen kinderen; 25 pro
cent één kind; 20 procent 2 kinderen;
slechts een klein percentage 3 of meer
kinderen.
„Dé dames krrgen 15 vakantiedagen en
kunnen daarnaast voor eigen rekening
extra-verlof nemen", zegt de heer De
Boer. „Met lange zomervakanties die
nen we wel degelijk rekening te hou
den. Twee extra-vrije weken is nor
maal; het maximum ligt bij 5 tot 6 we
ken. Tijdens de zomervakanties is ca.
40 procent van onze werkneemsters af
wezig. Omdat echter niemand langdurig
van haar bijverdienste verstoken wil
zijn, wordt er vaak in de familiekring
'n regeling getroffen. Grootouders van
gen bijvoorbeeld de kinderen nogal eens
op". Omdat naar de mening van haar
werkgever de gezinstaak prioriteit ver
dient, kan de werkneemster onbetaald
verlet nemen wanneer omstandighe
den (als ziekte van de kinderen) daar
toe nopen.
deeltaak in het proces verricht, is ver
meden, omdat door de gedeeltelijke
dagtaken dan onherroepelijk stagnaties
zouden ontstaan. Voor de uitzonderlijke
personeelssamenstelling is het produk-
tieproces dan ook in een aantal afge
ronde fazen verdeeld. Iedere werk
neemster heeft een eigen montage-
neemster heeft een eigen montage
bureau (dat dus tijdens haar afwezig
heid leeg staat), waaraan zij ver
soms wel tien verschillende gereed
schappen. Het werken met soldeerbout,
schroevedraaier, pincet, montagetang
en wat dies meer zij, komt ongetwij-
huis van pas! Slechts voor het contro
lerende storingzoeken bij het eindpro-
dukt is de hulp ingeroepen van een
gespecialiseerde technicus.
Het verrichten van bepaalde metingen
waarbij een behoorlijke zware kist
gehanteerd wordt werd tijdens ziek
te van deze mankracht door bereidwil
lige dames waargenomen. Zij hadden
weliswaar de eerste dagen wat spier
pijn, maar zij vonden het werk zo pret
tig dat zij het zich niet meer lieten onl-
„Bij grote produkten kan deze werkme
thode niet gevolgd worden omdat opsta
peling van tussenvoorraden veel extra-
werk en vooral ook ruime kost; wij
kunnen echter desnoods 100 hoorappa-
ten in een kleine bak vergaren", ver
telt de heer De Boer. „Naar gelang de
soort hoorapparaat wordt in 3 of 4 fa
zen gewerkt, waarin als gevolg van de
voortschrijdende techniek (met minia
turisatie van eindprodukt en werk
zaamheden! wel eens wijzigingen op
treden. Iedere werkneemster heeft het
dankbare gevoel een aan haar capa
citeiten aangepast afgerond geheel
te maken".
De monteuses. die beslist gevoel voor
en kijk op haar werk moeten hebben
en ook een behoorlijk geheugen om de
verschillende werkzaamheden in jui
ste volgorde te onthouden, maken een
proeftijd van 6 weken door. Zij volgen
in die tijd een soldeercursus. Over het
algemeen blijken juist vrouwen veel
feeling Voor het fijne precisiewerk te
hebben; de getrouwde vrouw voegt
daarbij een behoorlijke dosis verant
woordelijkheidsgevoel. Er staat tegen
over dat er specifieke eisen aan haar
vingerlenigheid worden gesteld, wat
voor de categorie boven de 40 jaar
soms moeite geeft. Slechts een kleine
groep leert het montagewerk nimmer
en haar wordt geadviseerd na de proef
tijd te vertrekken.
Inburgeren
Proeftijd
Een overzicht van het montageatelier in Veldhoven.
de jonge gemeente Veldhoven
(25.000 inwoners) wonen vele jeugdige
echtparen, waarvan de man vaak een
werkkring in Eindhoven heeft en dus
hele dagen van huis is. Vooral voor de
niet uit de (naaste) omgeving afkom
stige huisvrouw valt het soms zwaar
„in te burgeren". Een functie in het
plaatselijke bedrijfsleven vergemakke
lijkt het leggen van contacten. „Dat
blijkt overigens niet de belangrijkste
reden te zijn om hier te werken, want
het gaat vooral om het geld", weet de
heer De Boer. „Onze werkneemsters
ondervinden allemaal dat het prettig is
om met haar bijverdiensten bijvoor
beeld studies te kunnen bekostigen of
extra-huishoudelijk comfort te kunnen
kopen (als koelkast en wasmachine).
Zij voelen tevens dat haai- werkkring
het leven zelf aangenamer en inhouds
voller maakt: zij kijken eens verder
dan het eigen gezin en krijgen inzich
ten omtrent het bedrijfsleven; zij kun
nen beter met de zich ontwikkelende
kinderen meepraten".
Met één oogopslag valt te constateren
dat de dames zich tevreden voelen in
het ruime, moderne atelier. Het „ex
periment-Veldhoven" mag prima ge
slaagd helen. Het beste bewijs daar- j
van is wel de zogenaamde „interne wer-
ving": nu gestreefd wordt naai- perso
neelsuitbreiding. moedigen de aanwe
zige werkneemsters haar vrouwelijke
familieleden en kennissen aan om „eens
te komen praten".
HUISVROUW
WIL MET
AANGEPASTE
WERKUREN
GRAAG
BUITENSHUIS
WERKEN
IHiiMliKimwndmde.wmhatl
7etten.-Hrt.i5 heel nf.Mis Mul
rnlmtUSMstattn kennis. leen
tmiuneeu ti m ook wlstitktnie-
mmdii lnj--aniiS/<? vonden w
.th
Meet stelt tempel in Indit
mi Tismentdintvertoifm
dooi Mn sin..km Mmh
als Jomthjn iets tmkimt-
ïïöve men alles twe
Ml met IHonkv.. Snik. Cinds in de mile m lnda
'uachtjt een nieuwe toekmst-Vaai Oen je thuis'.:
fan tutie een komnt tussen deuunele
DE BILT Gisteren bevond ons
land zich onder invloed van een
zivakke rug van hoge luchtdnruk.
Deze is thans in betekenis
afgenomen en is verder
oosten getrokken. Ons land
onder invloed gekomen
k.n.m.i.
deelt Enkele buien
mee:
randstoring, die bij een depressie
behoort waarvan het centrum ten
noordwesten van Ierland ligtDeze
randstoring lag vanmorgen boven
Zuidoost-Engeland en West-Frank
rijk. Deze trekt, vergezeld van
lichte regen naar het noordoosten
en zal tegen de avond over het
noordoosten van ons land liggen.
Morgen bevinden we oits in iets
koudere, onstabiele lucht zodat met
enkele buien rekening gehouden
moet worden. De wind. die in.het
algemeen matig zal zijn uil wes
telijke richtingen, zal hierbij lucht
aanvoeren waarin de temperaturen
niet veel vgn die van vandaag
zullen verschillen.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over ons land: aantal uren
zon: drie tot elf; min. temp.: om
streeks normaal; max. temp.: on
geveer normaal tot drie graden
onder normaal; kans op een droge
periode van minstens twaalf uur:
tachtig procent; kans op een ge
heel droog etmaalvijftig procent.
als u met vakantie gaat
Vergeet hun Liga niet. Zorg voor hun
gezondheid. Liga, gemakkelijk om mee
te nemen, zó gereed. In de fles, als
pap, geweekt of gemengd met vruch-
tesap, fruit, groente...
en droog uit de hand.
KRACHTIGE KOST VOOR HET KIND
