Nu! Moccona Roodmerk
inoud-hollandse
stopflesjes
Lekker-pittige Moccona van Douwe Egberts
Peter van Goudzwaard steekt
vrijdag schilderij in brand
i
Vlammend
protest
van
Haagse
kunst
schilder
WEXl
G. LOOS
DEN HAAG Ofschoon het nog geen
vrijdagmiddag drie uur is, staat het
klamme zweet toch reeds overvloedig
in de handpalmen van de Haagse schil
der Pieter van Goudzwaard. ,,Je moet
niet denken, dat het een geintje van
me is", zegt hij, .jongen, dit besluit
is hard en verschrikkelijk, ik heb het
gevoel, alsof ik bezig ben een stuk uit
mijn eigen vlees te snijden".
Wat die vochtige handen betreft: hij
zit er net aan te denken, dat het ook
best van de drank kan komen. Het is
de laatste dagen weer feestelijk uit de
hand gelopen- Allemaal zenuwen.
Reken er op, dat hij er moeite mee
heeft. Dat het hem echt niet in de
koude kleren is gaan zitten. En dan nog
die warme handen erbij. Oké, hij wil
het best bekennen. Het is de drank.
Het schilderij, waar het in deze eerste
junidagen om gaat, heeft hij een ere
plaats gegeven in zijn atelier, vooraan
onder het brakke licht, dat uit een
bovenraam dreint. Hij heeft het in 1965
gemaakt een vruchtbare periode,
herinnert hij zich haarscherp hij
heeft het nagemeten, het is ruim 2Vs
bij 1% meter, louter kostelijk linnen,
gespannen op een spieraam. Er zit
wat vegetatie in en als je goed kijkt,
kun je er ook nog wat mensen in her
kennen. Juist, die bloedrode slierten,
dat zijn ze. Mijn God. het afscheid
zal verschrikkelijk zijn".
Hij pulkt een rode zakdoek uit zijn
rechterbroekzak en begint zijn hand
palmen te betten. Dan doet hij een
stap achterwaarts en kijkt naar het
schilderij. Het heeft indertijd op de
Scheveningse pier gehangen en een
hele fijne pers gehad. De critici prezen
het koloriet en de krachtige compositie.
Hij had het doek „geboorte" genoemd,
later heeft hij er „Oorsprong" van ge
maakt, maar wat doet er er op di
moment nog toe? „Ik vind het eei
schilderij", zegt hij, „maar het
gebeuren. Ik moet die daad stellen
Daarom vermijd is ook elk contact
collega's, want ik ben bang, dat ze me
zullen ompraten. Dat zullen ze zeggen:
Pieter, je bent een aardige jongen,
maar wat doe je nou?" Ik ben lid van
de vereniging van beeldende kunste
naars, ik ben een erkend schilder, ik
moet heel voorzichtig zijn. Ik heb al
een briefje gehad van een kennis, die
het zonde vond van het schilderij. Van
de week heb ik er ook nog in de
sociëteit van Pulchri over gepraat met
een collega. Het was diep in de nacht
en we waren geloof ik niet zo fris
meer. Hij had geen commentaar, zei
ie, hij zat net een dobbelsteentje te
In de hens
Het idee heeft hij ontleend aan de
zelfverbranding van boedhistische mon
niken in Vietnam. „Die gebeurtenissen
hebben me geweldig aangegrepen", zegt
hij, „maar ik zie het mezelf toch niet
gauw doen. Dat moet je je voorstellen.
Dat je op een zondagochtend met een
blik petroleum en een doos lucifers
naar het Lange Voorhout gaat en je
zelf in de hens steekt. Het houdt me
al jaren bezig, ik zal en moet een daad
stellen, maar de vraag was alleen hoe.
Langzamerhand ben ik toen op dat idee
gekomen om mijn lievelingschilderij in
het openbaar te verbranden. Het voor
deel is, dat je het zelf overleeft en toch
een dierbaar stuk van jezelf prijs geeft.
Daarom moet het ook per se een groot
werk zijn. Als ik een klein doekje in
de fik steek, dan zegt iedereen: „Pieter
doet ook wat voor het goeie doel".
Dat wil ik koste wat het kost ver
mijden. Ik wil ook best zeggen, dat ik
een tijd geaarzeld heb, dat ik me af
vroeg: „zou ik het nou wel doen. Wat
zegt het publiek, hoe reageert de
Een schande
Toen zag ik op die zondagavond dat
afschuwelijke brok film over de Haagse
schildersbuurt. Een kwestie van stom
toeval. We hebben thuis geen televisie,
je kunt me trouwens ook niet bellen.
Ik was net even bij mijn zuster en daar
gebeurde het. Een schande, dat zoiets
nog kan voor komen in een welvaarts
staat. Er wordt aan de lopende band
afgebroken, ze lopen zwanger van de
plannen, maar nog steeds creperen er
mensen in Nederland. Die film jongen,
die film was de druppel, die mijn
emmertje deed over lopen. Het was
een schockeffect, ik wist op dat moment
zeker, dat ik een daad moest stellen.
Tegen bierkaai
Wat ik nou ga doen, is een nieuw voor
beeld van provocatie. Je hoeft me niks
te vertellen. Je bent een erkend kunste
naar en je steekt dus moedwillig een
cultureel werk in brand. Je laat een
kostbaar werk zo maar verdwijnen. Ga
nou niet zeggen: „dat ding staat al
vier jaar tegen een muur van je atelier
en er is geen hond, die er belangstel
ling voor heeft, want dat hebben alle
kunstenaars. Een handjevol verkoopt
lekker, omdat ze toevallig net goed in
de markt liggen, omdat er een gek is,
die er een goede belegging voor later
in ziet. Maar de rest, die honderden
anderen moeten het hebben van de
contraprestatie. Ik heb net weer voor
2000 gulden aan het rijk verkocht en
die doeken worden gebruikt voor stad
huizen en openbare nutsgebouwen. Ik
heb zelf nooit één schilderij kunnen
terugvinden, maar ik hoorde van
vrienden, dat er wat van me hangt in
Delft. Ik vind dat best, want het is in
dit land toch vechten tegen de bierkaai.
Ze hebben wel allemaal een ijskast je en
een autootje, maar de cultuur wordt
verwaarloosd. Wat doen ze op de
scholen aan cultuur? Geen fluit, zeg ik
jé. Misschien is dat ook één van de
redenen, waarom ik dat schilderij ga
verbranden. Allereerst protesteer ik er
mee tegen de woontoestanden in vele
Nederlandse steden. Het stikt van de
krotten. Daarnaast wil ik met die cul
turele wanklank het geweten wakker
schudden. Als erkend kunstenaar
protesteer ik op die manier tegen de
culturele verkrotting".
Pappen en nathouden
Wat het protest zelf betreft: Pieter van
Goudzwaard heeft daar het plantsoen
tje vóór het Haags gemeentearchief
voor uitgekozen. Hij pikt dan gelijk de
krachtige verkeersstroom over het Rijs-
wijkseplein mee en heeft daarnaast
de brandweerkazerne onder handbereik.
Mocht hij dus onverhoopt zijn eigen
broek in brand steken, dan hoopt hij od
de snelle komst van enig simpel blus-
materiaal. Gewoon een kwestie dus
van pappen en nat houden.
Pieter van Goudzwaard stelt zich voor
om tegen half drie met „de geboorte",
ook wel genoemd „de opstanding" een
stille, laatste tocht te maken vanaf zijn
atelier in de Hofwijckstraat naar het
Rijswijkseplein. Daar zal hij het werk
voor korte tijd tegen een boom expose
ren alvorens het rijkelijk te overgieten
met petroleum. De kosten voor de
brandstof vormen een uitgave, die nog
eens extra zullen drukken op het ver
lies van zijn schilderij. Ook dat accep
teert hij. Wie A zegt moet ook B zeg-
In stukken
Nu hij er zo rustig over zit te vertellen,
vraagt hij zich toch af, of vodr een
dergelijk vlammend protest geen
politievergunning moet worden aange
vraagd. Hij pakt snel zijn zakdoek, bet
zijn handpalmen, slaat ze krachtig tegen
elkaar en zegt: ,,In brand steken is
natuurlijk het geweldigste, dan heb je
echt het idee, of je jezelf in de fik
steekt. Het is trouwens ook de snelste
methode, tien, twintig seconden, langer
duurt het niet en dan is de pijn voor
bij. Ik kan ook dat doek in repen
snijden, maar dat is het niet.- Dat voel
ik aan. Mijn God, je gaat toch niet je
eigen kind in het openbaar in stukken
hakken.
Ik heb ook nog even gedacht aan het
binnenplaatsje van de brandweer
kazerne. Daar hebben ze een bak, die
ze soms met benzine vullen voor een
oefening. Ik kan dus naar de com-
candant stappen en hem vragen, of hij
mijn schilderij in zijn bak wil zetten.
Dan is het gebaar gemaakt, maar je
voelt het zelf: het is niet af. Zoiets
moet je als het even kan zonder hulp
van de overheid doen.
Maar hoe het ook zal gebeuren: vreten
blijft het aan je. Daarom heb ik ook
dat luchtdrukpistool in mijn atelier. Als
ik voel, dat het niet meer gaat, dan
zet ik een stuk karton neer en begin ik
te paffen. Ik heb dat ding gekocht, om
dat ik in een boek las, dat het prima
was om te rieleksen. Dat is natuurlijk
flauwekul. Als ik flink de zenuwen
heb, gaat het echt niet over met een
pistooltje.
Het enige, wat ik er van kan zeggen
is: het houdt je bezig, het haalt je
even uit de zorg. Soms, als ik tot diep
in de nacht heb gewerkt, dan schiet ik
de kaars uit. Je hebt een paar glaasjes
op en je wilt gewoon een waardig slot
aan de welbestede avond. De pest is
alleen, dat je geen vaste hand meer
hebt. Je mist dus een aantal keren,
maar dat geeft niet. Je hebt de tijd
Als het donker is in mijn atelier,
ik, dat het raak is geweest.
Ik trek dan de deur achter me
dicht en ga naar huis".
Consumentenbond
neemt het op
voor fietsende
vakantiegangers
DEN HAAG Aangezien de Spoor
wegen nog slechts van 44 stations fiet
sen met speciale treinen vervoer
daar het lang niet overal mogelijk is
fietsen te huren, mag verwacht worden,
dat velen voor het vervoer naar e
hun vakantie-adres een bestelauto gaan
De kosten daarvan (bij een afstand
van 150 kilometer tussen woning
vakantieplaats zijn lager dan het t
voer per N.S. De vakantdedrukte op de
toch al volle wegen zal daardoor nog
groter worden. De Consumentenbond
heeft minister Bakker gevraagd
oplossing te zoeken voor de moeilijk
heden, die vakantiegangers ondervin
den, wanneer zij hu infiets met de trein
willen laten vervoeren.
De Consumentenbond waardeert het,
dat de Spoorwegen diensten stroom
lijnen en aanpassen aan de wensen
vele reizigers. De bond aanvaardt niet,
dat dit ten koste van eveneens vele Ne
derlanders gaat, die hun fiets e
van hun gezinsleden willen meenemen
naar hun vaknatieadres. Fietsen huren
in de vakantieplaats, als dat al
gelijk is, komt een gezin va nvier per
sonen voor veertien dagen op tenmin
ste honderd gulden.
cal
I
Waar komt het sprookje van
daan dat een vrouw allengs
haar goede figuur verliest?
En die vele vrouwen dan, die
ondanks het klimmen der ja
ren haar charmante lijn en
jeugdig uiterlijk behouden.
Zij zijn het die het geheim
kennen van WEX, de heer
lijke, bruisende ochtenddrank
met de wonderlijke werking.
Talloze vrouwen prijzen de
dag dat zij het geheim van
Wex ontdekten.
Ontdek het ook; haal nog
vandaag Wex. U zult er geen
spijt van hebben.
Dat bruisend glas WEX
dagelijks na
het opstaan maakt
en houdt u slank.
Grote flacon f3.35 jgpjT
het gezonde en natuurlijke middel
Vanaf heden verkopen
wij een groot assortiment
kamerplanten,
plantenbakken
en ook vakkundig ver
zorgd bruids- en graf-
werk.
Zuideinde 29 A
Roelofarendsveen
Telefoon 01713-2570
KASTEN-KEUKENS
Elke keer als uw Moccona Roodmerk op is, heeft
u er nu een gezellig oud-hollands stopflesje bij.
Voor alles wat in keuken, kast of kamer wordt
bewaard. Van kruiden tot koekjes. En... de nieuwe goudglanzende
stop sluit luchtdicht af en verzegelt zo de smaak van lekker-pittige Moccona.
Moccona Roodmerk. Nu in oud-hollandse stopflesjes
voor de verlaagde prijs. (Ook in coffeïne-vrij).
50 gram 1,92
100 gram 3,64
200gram 7,05
