EDERLAND, SPEEL GEEN PILATUSROL
VOETEN-
OKTERS IN CHINA
BLOTE- REVOLUTIONAIR
MUSJAWARAH
IN PLAATS VAN
HOOFDELIJKE
STEMMING
'apoealeiders vragen tussenkomst:
WE KIEZEN MET
MES OP DE KEEL
Boeren
helpen zieken
in
communes
ZATERDAG 10 MEI 1969
De tijd voor de Papoea's dringt. In juli vindt de
zg. „act of free choice", de vrije keuze plaats,
waarbij de bevolking moet kiezen voor aanslui
ting bij of afscheiding van Indonesië. Nederland
heeft met de uitvoering, die onder toezicht van
de Verenigde Naties geschiedt, geen enkele be
moeienis, al heeft ons land volgens de hier ver
blijvende Papoea's wel morele verplichtingen.
Feit is dat de VN-missie onder leiding van Ortiz-
Sanz, die het land in alle richtingen heeft door
kruist en Indonesië adviezen heeft gegeven, thans
in ernstig conflict is met de Indonesische auto
riteiten. Hoewel Indonesië de lucht heeft probe
ren te zuiveren door o.a. het vrijlaten van 'n aan
tal politieke gevangenen, durft het het kennelijk
niet aan een hoofdelijke stemming te riskeren.
Het door de VN-missie voorgestelde systeem van
hoofdelijke stemming in de kuststreken gecombi
neerd met een kiesmannensysteem in minder toe
gankelijke gebieden, is door Indonesië niet aan-
yaard. Het gaat in de richting van „musjawarah",
d.w.z. praten tot een voor ieder aanvaardbare
oplossing is bereikt. Dit overleg wordt gevoerd
door de 1000 „volksvertegenwoordigers", waar
van de kern wordt gevormd door de regent
schapsraden die door Indonesië zijn benoemd.
Daarbij is de propaganda volkomen eenzijdig. De
mensen die pleiten voor afscheiding komen niet
aan het woord, en een recente demonstratie voor
onafhankelijkheid in de hoofdstad Djajapoera
leidde onlangs tot ingrijpen door de politie. De
Papoea's in Nederland, zoals blijkt uit de neven
staande reportage, wensen hun land onafhanke
lijk van Indonesië. De door Indonesië aangestelde
Papoeabestuurders denken aan een autonoom
West-Irian, in federaal verband met Indonesië,
met een Papoea als gouverneur-generaal.
(Van t
i verslaggeefster)
Nicolaas Jouwe: dan
atste Papoea
vechten tot de
DELFT Zonlicht valt naar binnen door de hoge ramen
van het oude grachtehuis in het hart van Delft. In een
kamer met stapels papieren en documenten zit Marcus
Kaisiepo achter zijn bureau. De blauw-wit gestreepte
vlag van West-Papoea met de witte ster van de
hoop hangt achter hem. Van de toren van de Nieuwe
Kerk, vlakbij, klinken een paar maten carillonmuziek.
Het leven in Nederland is veilig en goed. Maar Marcus
Kaisiepo eens vice-voorzitter van de Nieuw-Guinea-
raad schijnt er niets van te merken Nieuw-Guinea,
het groene, ontoegankelijke eiland in de Stille Oceaan,
beheerst de gedachten van deze Papoealeider in
ballingschap Een toekomstig samengaan van Nieuw-
Guinea met Indonesië is voor hem uitgesloten. Maar niet
alleen vanwege terreur of wanbestuur. „Al zou Indonesië
ons laten eten uit gouden borden, dan nog willen wij
los van Indonesië".
De heer Kaisiepo donker, streng gezicht met een
kleine snor heeft geen goed woord over voor
Indonesië, dat ondanks de waarborgen, neergelegd in
de overeenkomst van New York, het politieke leven in
West-Man onmogelijk maakt, de vrije meningsuiting
verbiedt en geen politieke partij of vergadering tolereert.
Over de schrikbarende armoede en de terreur, die er
heersen, wil hij echter nauwelijks spreken. „Daarover
hebben we al honderden feiten doorgegeven aan de
V.N., aan de Nederlandse regering en aan het
Internationaal Gerechtshof. Maar daar-om gaat het niet
in de eerste plaats. Waar het om gaat, is dat ons volk
de keus in het vooruitzicht is gesteld: samengaan ..met
Indonesië of los van Indonesië. Een eerlijke, vrije keuze.
Zonder dwang, zonder beïnvloeding. Maar (hij tikt met
zijn knokkels op tafel), wat komt daarvan straks terecht
bij een bezetting door meer dan tachtigduizend
Indonesiërs, militairen en „ambtenaren" - en bij een
verkeerd kiessysteem?
Onze enige hoop vormen de Verenigde Naties. Die zijn
medeverantwoordelijk voor een eerlijke gang van zaken
bij het referendum. Maar we weten dat Soeharto al zijn
listen zal aanwenden om het pleit te winnen, hoewel de
bevolking als geheel geen enkele band wenst met
Indonesië. Want Indonesië is ons vreemd".
Hetzelfde zegt ook Papoealeider Nicolaas Jouwe (45),
„groot, kaal en zwart" volgens zijn eigen signalement.
Met beweeglijke handen en een diepe, rustige stem.
„Hoe kunnen wij ons nu verbonden voelen met
Indonesië? We hebben eeuwenlang gevochten met de
Indonesische slavenhandelaren. Vandaar ook die grote
concentraties Papoea's diep in de binnenlanden: ze
trokken steeds verder weg van de kust. Voor de
Papoea's wordt het dit jaar erop of eronder".
Zonder ons
Ook Nicolaas Jouwe, eens Papoeabestuursambtenaar,
thans voorzitter van het Vrijheidscomité West-Papoea,
actief en wel ter tale (ook in het Nederlands), heeft voor
de overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea in 1962
een functie bekleed in de Nieuw-Guinearaad: hij was
«tweede vice-voorzitter. Ook hij is herhaaldelijk in
New York geweest om de zaak van het Papoease volk
te bepleiten bij de Verenigde Naties. En behalve dat
heeft hij verschillende reizen gemaakt naar Afrika, de
laatste keer in januari-februari van dit jaar. Hij legt
graag uit waarom.
„We hebben over onze zaak gesproken met
regeringsautoriteiten en politieke leiders in West-Afrika,
Centraal-Afrika en Oost-Airika. Destijds, in 1962,
keerden de negroïde staten zich tegen de overeenkomst
van New York, omdat het besluit tot tijdelijke
overdracht genomen was buiten het Papoease volk om.
Het was „over ons en zonder ons". Nu hopen wij
opnieuw op steun van de jonge Afrikaanse staten. Want
alleen lid-staten van de Verenigde Naties kunnen onze
zaak op de agenda brengen van de algemene vergadering
van de V.N. Nederland zou dat zeker moeten doen, als
mede-ondertekenaar van de overeenkomst. Er zijn al te
veel slachtoffers gevallen, er zijn duizenden mensen
vermoord. Dat had de Nederlandse regering kunnen
voorkomen als men tijdig had geprotesteerd. Het is
onbegrijpelijk dat uw land, dat in het verleden steeds op
de bres heeft gestaan voor de rechten van kleine en
onderdrukte volkeren, nu niet voor ons op durft te
komen. Daarom hopen wij vurig op de tussenkomst van
de negroïde staten, ook die uit Zuid-Amerika. En op de
conferenties die ik heb meegemaakt in Brazzaville, in
Tanzania en in Addis-Abeba was er oog voor onze
problemen.
Viemand mag liet weten
Redenen om aan te kloppen bij de Verenigde Naties zijn
er. te over. Allerlei rechten, die ons gegarandeerd waren,
zijn geschonden en worden nog dagelijks geschonden.
In artikel 22 van de overeenkomst van New York is de
vrijheid van meningsuiting en het recht tot het bedrijven
van politiek voor de Papoea's uitdrukkelijk vastgelegd.
Maar nog geen drie maanden na de overdracht aan In
donesië, op 15 juli 1963, heeft Indonesië alle politieke
activiteiten officieel verboden. In september 1963 Is het
land hermclisch van de buitenwereld afgesloten. Nie
mand mag weten wat er omgaat, hoe zwaar de militaire
druk is. hoeveel mensen er in gevangenissen zitten en
in concentratiekampen, hoeveel er zonder enige vorm
van proces worden geëxecuteerd. Met het mes op de keel
moet de papoea straks kiezen voor definitieve aanslui
ting b(j Indonesië. Maar wat wij verlangen ztyn verkie
zingen in volle vrijheid, volgens democratische begin-
De heer Jouwe laat er geen twijfel over bestaan hoe het
dan wel moet bij die komende verkiezingen: in de
kustgebieden normaal via het systeem van algemene
verkiezingen, elke man of vrouw een stem. In de
gebieden waar de bevolking nog analfabeet is, laten
kiezen door kiesmannen of door tekens en symbolen te
gebruiken, zoals de Verenigde Naties die elders al
hebben toegepast. „Zo is het door ons ook voorgesteld
aan de heer Ortiz-Sanz, op 3 mei van het vorig jaar".
Marcus Kaisiepo: steun ons liever zo lang
er nog tijd voor is
De heer Jouwe is absoluut zeker van de uitslag bij
eerlijke verkiezingen. De Indonesische bezetting („Erger
dan de Duitse", zegt hij) heeft 't nationale zelfbewustzijn
van de Papoea alleen gestimuleerd-
Da n maar vechten
De vraag ligt voor de hemd: wat zal er gebeuren als
het referendum door een of andere slinkse list zal
uitvallen ten gunste van Indonesië? Zullen de Papoea's
zich dan schikken in him lot?
„Op dat moment", zegt de heer Jouwe, „zal het Papoease
volk beslissen dat besluit kennen we nu al dood.
Dan maar veebten tot de laatste Papoea. De Papoea's
worden nu al systematisch uitgemoord. Als West-Papoea
straks definitief Indonesisch zou worden, heeft Indonesië
de vrije hand om ons volk in zijn geheel uit te roeien.
Daarom staat het Papoease besluit vast: als wij onze
vrijheid niet krijgen, dan maar dood".
Noch Kaisiepo, noch Jouwe heeft enige verbetering
geconstateerd na de opvolging van Soekamo door
Soeharto. Sinds 1966 is de toestand voor de Papoea's
alleen maar verscherpt. „Geen Indonesiër vertrouw ik",
zegt Jouwe, „als het over politieke zaken gaat. En het
is onbegrijpelijk dat juist Nederland wel goed van
vertrouwen is geweest. Geen land is zo vaak en zo grof
door Indonesië bedrogen".
Geboorte vau onze vrijheid
Enkele honderden Papoea's in Nederland en een miljoen
Papoea's in westelijk Nieuw-Guinea zien de toekomst
vol spanning tegemoet. Ze zien de toekomst nog niet
als hopeloos, en pleiten hartstochtelijk voor interventie
Interventie door zwart Afrika en door blank, christelijk
Nederland.
„We verwachten de geboorte van onze vrijheid", zegt
Marcus Kaisiepo, „en wie praat er bij een geboorte nu
over eeu dood of een levend kind
„Uw voorvaderen hebben tachtig jaar gevochten voor
de vrijheid, wij zijn pas begonnen", zegt Nicolaas Jouwe.
„Laat ons dan niet in de steek
„Speel geen Pilatusrol, volk van Nederland", vraagt
Marcus Kaisiepo. „Ook wij zijn een christenvolk. Als er
toch Woed moet vloeien, is ons volk bereid. Maar steun
ons liever zolang er nog tijd voor is".
B STUDIEPROGRAMMA
PEKING De medische opleiding in China ondergaat op
het ogenblik als nasleep van de culturele revolutie
ingrijpende veranderingen. De leiders van het land
hebben hervormingen in voorbereiding en er worden
nieuwe programma's opgesteld, die een vergaande uit
breiding van het aantal artsen, verpleegsters en medisch
jj geheel
jas
slaat,
muzikaal
huidige
de dooit
itles
;evoelige
r happy"
personeel
iinds de overwinning van de commu-
listen in de bevrijdingsoorlog, twintig
jaar geleden, hebben zij grote vooruit
gang geboekt op het gebied van de
gezondheidszorg. Zij hebben een aan
zienlijke farmaceutische industrie opge
bouwd, die antibiotica als pènicilline
en aureomycine in grote hoeveelheden
kan produceren en zij hebben ziekten
als cholera en pokken, waarvan het
land eeuwenlang te lijden heeft gehad,
praktisch uitgeschakeld.
Ook hebben zij een opmerkelijke voor
uitgang geboekt in de opleiding van
medisch personeel. In 1949 telde China
maar acht medische faculteiten en
ongeveer 20.000 artsen., die een wes
terse medische studie hadden gevolgd
Tegen 1964 bezat China tachtig medi
sche faculteiten en ongeveer 450.000
artsen, chirurgen, tandartsen, verpleeg
sters en ander medisch personeel. In
datzelfde jaar waren er ongeveer
90.000 medische studenten.
Deze indrukwekkende cijfers worden
echter door andere getallen teniet ge
daan. In China, waar de bevolkings
aanwas per jaar waarschijnlijk het
dubbele van de totale Oostenrijkse be
volking bedraagt, werd de kloof tussen
hen, die medische verzorging behoef
den en degenen, die deze hulp konden
bieden, breder en breder.
Mao Tse-toeng heeft, gestimuleerd door
de overwinning van de culturele revo
lutie, besloten het medische probleem
op twee manieren aan te pakken: door
de medische opleiding een meer revo
lutionair karakter te geven en door een
leger van getrainde en gespecialiseerde
gezondheidszorgen op te leiden, van
wie de meesten het platteland, waar
600 miljoen Chinezen leven, als werk
terrein zullen hebben.
Op de medische faculteiten worden de
lesprogramma's en onderwijsmethoden
aan de onmiddellijke behoeften aange
past. En dit is geen eenvoudige zaak.
Om vele redenen, o.a. door de invloed
die het werk van westerse missionaris
sen in China heeft gehad, zijn de medi
sche opleidingen op westerse en Noord-
amerikaanse leest geschoeid en veel
van de doktoren die met het onderwijs
zijn belast, zijn zelf op westerse scholen
afgestudeerd. Onder deze groep bestaat
er een vrij grote weerstand tegen ver
anderingen. Dit kan men tot op zekere
hoogte afmeten aan artikelen in de
officiële pers, die spreken over de
noodzaak „bourgeois-autoriteiten op
medisch gebied" aan de kant te zetten.
Genezen door Mao
Dienovereenkomstig spant de pers zich
in het huidige systeem van de medische
opleiding in diskrediet te brengen,
daarbij indirect appellerend aan het
Chinese nationalisme. Herhaaldelijk
verschijnen er artikelen over artsen,
die gewapend met de studie van Mao's
leer patiënten en zieken genezen en
door volharding overwinnen in ziekte
gevallen, dis door de westerse genees
kunde als hopeloos worden afgeschre-
„Blote-voetendokters" krijgen hier les van Hoe Hsiao-mei, een boerenvrouw die de noden opsomt waarmee de
Chinese maatschappij vóór de bevrijdingsoorlog te kampen had door gebrek aan medische verzorging.
staan niet langer op een voetstuk. De
studenten behoeven uitspraken van
onderwijzers en citaten uit boeken niet
meer klakkeloos te aanvaarden. Meer
zelfs, zij hebben nu een stem in het
kapittel bij het opstellen van het leer
plan. Dit komt in de praktijk neer op
een verschuiving van louter theoretisch
onderwijs naar de praktijk.
Het aantal schooljaren dat studenten
achter de rug hebben, wordt niet meer
in aanmerking genomen. Studenten die
de capaciteiten hebben, mogen toekijken
en simpele medische ingrepen, als het
hechten van wonden, onder supervisie
van artsen, verrichten. Veelbelovende
studenten worden uitgenodigd toeschou
wer te zijn bij chirurgische ingrepen in
de operatiezaal en mogen de doktoren
instrumenten aanreiken. En zU mogen
alweer afhankelijk van hun capacitei
ten, eventueel 'n incisie maken en hech
ten. Successievelijk mogen ze steeds
meer doen, tot ze tenslotte, met een
chirurg aan hun zijde, een eenvoudige
operatie kunnen uitvoeren.
Zo is het mogelijk, dat een student,
voordat hij afgestudeerd is, al heel wat
bevallingen heeft afgewerkt en dat hij
een aantal hernia-, blindedarm- en an
dere operaties heeft verricht. Deze afge
studeerden mogen dan misschien een
wat beperkte theoretische kennis heb
ben, maar dat wordt niet als een tekort
koming ervaren en is van tijdelijke
aard. De voordelen wegen zeker op
tegen het nadeel van de te lange op-
leidingstijd.
Het fraaiste verhaal, dat deze zuive
ringscampagne opleverde, is wel dat
over de universiteitskliniek van Peking,
die in 1919 door de Rockefeller Stich
ting is gebouwd en nu de nieuwe naam
van ,.anti - imperialistenziekenhuis"
heeft gekregen. Volgens het verslag
experimenteerden dokters daar in de
twintiger en dertiger jaren met patiën
ten en doodden zelfs een kind om een
exemplaar van een long te bemach
tigen.
Als onderdeel van deze campagne
worden ook de traditionele Chinese
geneesmethoden, inclusief het gebruik
van kruiden en toepassing van acu
punctuur (een methode, waarbij dunne
naalden in het lichaam van de patiënt
worden gestoken) door de kranten ge
prezen. In een artikel werd verhaald
dat van 168 doofstommen er 125, na
een acupunctuurbehandeling, „Lang
leve partijleider Mao" konden schreeu-
De bedoeling van de campagne is
echter niet zozeer om de westerse ge
neeskunde aan de kant te zetten, als
Onderwijs
Voor het ogenblik wordt echter de,
nadruk gelegd op wijziging van de
oude onderwijspraktijken in de westers
georiënteerde medische opleidingen.
Wat al deze veranderingen precies
inhouden is nog niet bekend. Maar men
kan wel iets afleiden uit klachten die
een paar maanden geleden aan het
adres van het medisch college „China"
werden gericht. Deze waren: het studie
programma was te lang-, de studenten
hadden geen tijd voor politieke activi
teiten; er werdén niet genoeg studen
ten aangewezen om op het platteland
te werken; de medische opleiding zou
alleen maar geschikt zijn voor het
werken in stedelijke ziekenhuizen;
de studenten konden niet aan lichame
lijke arbeid deelnemen; studenten uit
arbeiders- en boerengezinnen werden
gediscrimineerd; er werd te veel nadruk
gelegd op cijfers en de exameneisen
waren te streng.
Deze fouten, die overigens precies de
zelfde zijn als die welke alle instellin
gen voor hoger onderwijs tijdens de
culturele revolutie werden verweten,
zullen waarschijnlijk als uitgangspunt
voor de op handen zijnde veranderin
gen dienen.
Ook zullen de studenten de correcte
politieke lijn van Mao Tse-toeng gaan
bestuderen en de kapitalistische theo
rieën van de in ongenade gevallen
Lioe Sjao-tsji bekritiseren. Men ver
wacht van hen dat zij hun klasse-
bewustzijn zullen vergroten door van
de arbeiders en boeren te leren, hetgeen
misschien een verklaring is voor het
feit, dat een buitenlander een arts de
vloer van een ziekenhuis in Peking
zag boenen. Door vrijwillig lichame
lijke arbeid te verrichten, bewees hij
misschien dat hij zijn „hooghartige
houding" had laten varen.
Prettige kanten
Voor de medische studenten moeten
de komende veranderingen ook wel
prettige kanten hebben. De professoren
Platteland
Het is interessant dat sommigen van
deze nieuwe artsen zich op het platte
land vestigen en de meesten van hen
werken er minstens een maand na het
behalen van hun bul. Het is waarschijn
lijk een onderdeel van hun werk om de
gezondheidszorgers van de communes,
die de laatste maanden een nieuw sta
tus hebben gekregeh, medische curcus-
sen te geven.
Deze gezondheidszorgers worden nu
aangeduid met de term „blote-voeten-
dokters" en de pers geeft hoog op van
hun capaciteiten (zij redden ernstige zie
ken van den dood) en hun altruïsme (zij
trotseren het barre winterweer om visi
tes af te leggen). Veel van deze „blote-
voeten-dokters" zijn boeren, die aanleg
vertonen voor medisch werk en die een
aangepaste opleiding op het communaal
medisch centrum hebben gekregen.
Misschien zullen in de toekomst an
deren geselecteerd worden uit de mil
joenen leerlingen, die de middelbare
scholen afleveren, en die de afgelopen
zeven maanden naar de afgelegen plat
telandsgebieden van China zijn getrok-
Behalve in spoedgevallen beperken de
„blote-voeten-dokters" hun diagnoses
tot betrekkelijk eenvoudige gevallen. Op
zichzelf moet men het belang hiervan
niet onderschatten, omdat verwaar
loosde lichte gevallen snel kunrfen ver
ergeren en de dichtstbijzijnde (en waar
schijnlijk overwerkte) arts kilometers
ver weg woont.
Ook Sjanghai
Men is nu in de steden gestart met
een dergelijk experiment dat er ook al
op gericht schijnt te zijn het artsen
tekort te compenseren. Deze interessan
te ontwikkeling, die in Sjanghai gaande
is, betreft een groep van elf fabrieks
arbeiders, die ongeveer twee maanden
in een ziekenhuis is geweest. Ieder van
hen bestudeerde een speciaal onder
deel. Aan het eind van deze periode
konden volgens het nieuwsbureau
Hinshua sommigen van hen hechtin
gen maken, lipoma's wegnemen (een
lipoma is een vetgezwel), een blinde
darmoperatie verrichten, weer anderen
konden de meer eenvoudige ziekten
diagnostiseren en behandelen, leverziek
ten vaststellen en de meer algemene
hartklachten onderzoeken. Nog meer
anderen leerden eerste hulp verlenen,
zoals het aanleggen van verbanden en
pleisters en het behandelen van fractu
ren. Tezamen vormen zij op hun fa
briek een medisch team, dat overdag
en 's avonds zieke en geblesseerde ar
beiders behandelt.
Nu sturen andere fabrieken in Sjang
hai hun arbeiders naar ziekenhuizen
voor eenzelfde opleiding en het is niet
onwaarschijnlijk dat het plan ook door
de andere industriesteden in China over
genomen zal worden. Als het succes
heeft, zal dit project, in combinatie met
de andere programma's en hervormin
gen er veel toe kunnen bijdragen dat
de gezondheidszorg zich over een veel
groter deel van de talrijke Chinese be
volking kan uitbreiden.
Ook zal er iets worden weggenomen
van de mystiek die er. althans in
China, om de medische opleiding zweeft.
COLIN MCCOULLOUGH
(C^ 1115 Globe and Mail Toronto
