umi in
praag
zet niet
door
Nrd-Ierland bidt:
God, verpletter
onze vijanden
Vakbonden achter
partijleider Husak
EN
„Ze zullen ons er
niet onder krijgen'
is
Zaterdag
begrafenis
mgr.
Huibers
NKV: overheid moet
inspraak hebben bij
bouw kerncentrale
Gelijktijdig
beginnen met
terugtrekken
uit Vietnam
Paus bind t
jezuïeten aan
bestaande
regels
iWSDAG 22 APRIL 1969
DE LE1DSE COURANT
9.15 u
jr.)
i de hei
els onts
irden. Ook i
ïydens de paasdagen naar de gouden stad j
jomd, hardnekkig zoekend naar een pla
de hotels, de restaurants en de vinarn;
loeiend over de pleinen van het Hradca
elkaar ijverig fotograferend op de Kare
ig en het Wenceslasplein of elkaar v
ngend als bij het slaan van het volle i
de klok van het oude stadhuis de apost
beelden aan hun wonderlijke processie 1
Pasei
>nders
men is erin geslaagd' de meeste
?swegen, die door de tanks van de
meedogenloos waren omgeploegd weer
•stellen. De bewegwijzering is weer
betrouwbaar en de meeste blindgeverfde
raatnaamborden zijn door nieuwe vervangen.
i namen van nog steeds Dubcek en
roboda zijn op de muren blijven staan en de
laatste weken zijn daar als triomfkreten de
43 bijgekalkt, zijnde de uitslag
edstrijden, die het Tsjechische
nationale ijshockeyteam van de Russen won.
het machtige restaurant Moskwa is van
filterende naam ontdaan. Men zegt, dat
Rrdoopt zal worden in restaurant Moravia.
En de meeste bezienswaardigheden van de stad
zijn sinds 21 augustus een of meer historische
rijker geworden: hier hebben de
gebivakkeerd. Daar heeft Jan Palach
^zichzelf in brand gestoken. „Ginds hebben wij
gunste van Smrkovski", zegt een
)Ǥeugdig echtPaar-
24i Siberische winter
1, paai De politieke lente van 1968 heeft zich niet
immert doorgezet. Amper begon zij zomerse allures te
of ."krijgen of de barre Siberische winter viel in,
1 extrj van de ene dag 0p de anciere. De geestelijke
kw. 40! schade was groot: wat de broedervolken van
he( Warschaupact met hun bezetting van
kw. 33 Tsjecho-Slowakije hebben aangericht lijkt
onherstelbaar, althans in psychologisch opzicht.
Russen zijn volksvijand nummer één
'eworden en zij beseffen het. Als lichtschuwe
nnrht Jelementen bivakkeren zij in de bossen en in de
i bergen. In de steden en dorpen merkt men
Kaïv hun aanwezigheid. Er wordt dan ook
E
rustis
ken, gt
Al 7.80
8.40; BI
groeni
66; to
1 15.30
31-37
•gen
niet ontzegd? Heeft de wederinvoering van de
censuur geen stromen van protest ontketend?
Intussen vierde Praag schijnbaar zorgeloos en
opgewekt zijn paasfeest. Ondanks de stijging-
van de prijzen scheen iedereen geld te hebben
om uit te gaan eten en drinken en werd er
vlot gedanst. Ondanks de ijzige fulminaties uit
Moskou tegen de verderfelijke anti-socialistische
geest flaneerde de jeugd hipper dan ooit over
het Wenceslasplein, waar het met planken
dichtgetimmerde kantoor
de Russische
luchtvaartmaatschappij Aeroflot de doodskist
leek van wat er ooit aan Tsjechisch-Russische
vriendschap mocht hebben bestaan. Het
gebouw werd in de nacht na de tweede
ijshockey triomf geplunderd, een door velen
betreurd slot van een even spontaan als
massaal straatfeest. En de Russen zullen vanuit
de verte ongetwijfeld stomverbaasd naar de
kilometerslange files van blinkende Skoda's
hebben gekeken, die tijdens de paasdagen op de
weg waren. De buitenlandse toeristen trouwens
ook. De lachertjes uit de jaren dertig, die drie
jaar geleden nog de hoofdmoot uitmaakten van
het schaarse autoverkeer, zijn uitzonderingen
Tsjechische prognose
Zoekend naar zijn Duits uit een lang vervlogen
schooltijd liet een verweerde arbeider ergens
in een restaurant in Zuid-Moravië de foto's
zien van zijn naar Australië uitgeweken zoon.
Het kwantum wijn, dat hij genoten had,
bevorderde de verstaanbaarheid van zijn
betoog niet, maar wij begrepen, dat de
jongeman tijdens de woelige augustusdagen
naar een tante in Wenen was gevlucht, die
voor zijn emigratie had gezorgd. Geestdriftig
wees een chef de reception ergens in een hotel
in West-Bohemen op de autokaart van
West-Duitsland de streek aan, waarheen hij
iand i
vakai
rank over hen gepraat, waarbij telkens
vaste overtuiging doorklinkt: ,,Ze
>r ons niet onder krijgen". Die
ng schijnt van hoog tot laag te leven,
president Svoboda E
niet de deur gewezen,
1 het Kremlin al te onbe:
op uitnodiging van een bevriende relatie, die
geregeld in Bohemen kwam jagen. Elders
vertaalde men ons in gebroken Duits en
gebarentaal een Tsjechische prognose op de
wedstrijd tussen Spartak Tmava en Ajax. En
terwijl men ons in Nederland had verzekerd,
dat journalisten niet in Tsjecho-Slowakije
werden toegelaten, ook al waren zij in het bezit
van een visum, verliepen de formaliteiten aan
de grens vlotter en soepeler dan ooit.
Bakzeil halen
Het land is hetzelfde gebleven. De dorpen van
Moravië met hun vriendelijke huizen in zachte
pasteltinten. De mensen zijn nog even gastvrij
en spontaan. Maar toch is de lente ditmaal
anders in Praag. Men merkt het in de
gesprekken: de hoop op een menselijk bestaan,
die vorig jaar aan zekerheid grensde, is t -
omgeslagen in de verbeten overtuiging, dat
De Karelsbrug in Praag, waar de toeristen zich de Russen niet almachtig zijn en vroeg of Dat
in de lente verdringen. laat bakzeil zullen moeten halen. Alleen een visii
oude man was het blijkbaar te veel geworden. Het
voren bracht? Heeft men de voormalige chef Hij verscheen tot tweemaal toe aan onze tafi
van de veiligheidsdienst Mamula, die meende, enkel om te zeggen, dat hij geen twee krone
dat zijn tijd weer gekomen was, de toegang meer gaf voor de Tsjecho-Slowaaks
tot het gebouw van het Centraal Partijcomité Volksrepubliek.
fas zijn commentaar op de optin
visie van landgenoten.
Het was zonnig weer. Strak en diepblauw
stond de hemel al die dagen boven het
heuvelachtige land, maar de temperatuur bleef
kil onder een oostelijke wind. Het eerste groen
bleef in de knop. Wat het leefklimaat in
n het moeilijk
COR DENEER
Hevigste rellen
sinds oktober
e beide
stwaar-
itudent.
kunste-
rechter
srugge*
gelden
(Van onze correspondent)
LONDON „Dit is het begin van de
urgeroorlog in Noord-Ierland" en „We
shall overcome". Dit zijn de woorden van
Bernadette Deglin, de 21-jarige studente,
lie verleden week tijdens tussentijdse
erkiezingen in Noord-Ierland tot volks
vertegenwoordigster in het Lagerhuis ge-
►zen werd.
„O, Heer, geef ons, dat wij onze vij
lden kunnen verpletteren," sprak an
derzijds de fanatieke protestantse domi
nee Paisley, die nu in de gevangenis een
straf van zes maanden moet uitzitten, in
een gebed vlak voor de februari-verkie-
zingen in Ulster.
Deze twee personen vertegenwoordi
gen de twee partijen, die in Noord-Ier-
land al zo lang tegenover elkaar staan.
kant zijn er de mensen, die
oor alle burgers
vragen, aan de andere kant de protes
tantse extremisten. Afgelopen zaterdag
avond is het tot een hevige uitbarsting
gekomen, toen, zoals de politie zegt, een
groep demonstranten, die van plan was
om een mars voor gelijke burgerrechten
te houden, in deze stad een sit-down
hield. Ze waren teleurgesteld en verbit
terd, omdat het ministerie van binnen
landse zaken besloten had, deze mars te
verbieden, omdat er gevreesd werd voor
tegendemonstraties van extreem-protes
tantse zijde. Enkele van deze demon
stranten begonnen stenen te gooien naar
het politiebureau en al gauw verschenen
tegendemonstranten. waarna de hevige
onrusten zijn uitgebroken.
Deze laatste uitbarsting is wel de he
vigste sinds verleden jaar oktober, toen
ook tijdens demonstraties door de voor
standers van gelijke burgerrechten in
n Armagh relletjes uitbra-
Londonderry e
ken. De bew<
Terechtstellingen
in Malawi
BLANTYRE (Reuter) Te Blantyre,
de hoofdstad van Malawi, zijn acht men
sen opgehangen, die in juni van het vo
rige jaar schuldig waren bevonden aan
hoogverraad. Volgens de rechtbank wa
ren zij betrokken bij een poging tot
moord op president Banda. Zij zouden
hebben behoord tot een groep van 17
mannen, die in september 1967 onder lei-
landse zaken, Jatoeta Chisiza, voor de
aanslag het land waren binnengedrongen.
Oud-minister Chisiza zou toen al het le-
►«btfihben gelaten.
werd in februari 1967 opgericht en de le
den ervan hebben zich tot doel gesteld
om een beter leefbaar klimaat voor de
onderdrukte rooms-katholieke minder
heid in het land te scheppen. De rooms-
katholieke minderheid (ze maakt een
derde van de Noord-Ierse bevolking uit)
wordt al eeuwenlang de voet dwars ge
zet en sociaal, economisch en politiek ge
discrimineerd door de protestanten. De
protestanten zijn bang, dat als de rooms-
zal komen en dat Rome in feite het be
leid zal gaan bepalen. Deze vrees en dit
wantrouwen, zeggen de rooms-katholie-
ken, hebben geleid tot het beknotten van
burgerrechten voor deze groep. Een
voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld het
stemrecht. De leden van de beweging
voor gelijke burgei-rechten willen, dat
het „een man een stem" principe in
Noord-Ierland ingevoerd zal worden. Op
het ogenblik moeten mensen, die willen
stemmen een huis bezitten of de vrouw
van een eigenaar zijn. Maar juist hier
door worden rooms-katholieken 'achter
uit gesteld, die vaak in de ergste omstan
digheden leven, omdat zij geen werk
kunnen vinden of omdat de personen, die
huizen toewijzen protestant zijn.
(copyright The Guardian)
HAARLEM (KNP) Zaterdagmidd
m 3 uur zal mgr. Th. Zwartkruis v
ren voor de oud-bisschop van Haarlem,
mgr. J. P. Huibers, die zondag op 93-
jarige leeftijd is overleden.
Dit tijdstip is gekozen, omdat zater
dagmorgen in Haarlem het bloemencor
so wordt gehouden. Na de mis, welke
in concelebratie met andere Nederland
se bisschoppen wordt opgedragen, vindt
de begrafenis plaats op het kerkhof van
huize Bosbeek, waar de overleden bis
schop de laatste jaren gewoond heeft.
Donderdagmorgen 24 april wordt in
de kapel van huize Bosbeek een uit
vaartmis opgedragen. In de loop van
die dag wordt het lichaam overgebracht
naar de kathedrale kerk, waar men van
af 's middags 4 uur afscheid kan nemen
van de bisschop. Donderdagavond is er
om 19.30 uur in de St.-Bavo een «wond-
•rojf, eyeuala vrijdagavond.
Tsiecho-Slowakije
Concessies van
Russen ven vac hl
PRAAG (AFP) -
Ie Tsjecho-Slow
leeft zün vertrouw
ïorzitter Karei Polacek. die
is tot lid van het partij-
rslag uitbracht over de
wikkelingen in Tsjecho-
aantasten en de betrekkingen tussen
Tjecho-Slowakije en de andere socialis
tische landen proberen te vertroebelen".
Studenten in Praag, Ceske Budovice
en Pilzen hebben sitinbetogingen ge
houden uit protest tegen het afzetten van
de populaire partijleider Dubcek.
Op een vergadering in de filosofische
faculteit te Praag besloten de studenten
tot morgen in staking te gaan om uiting
te geven aan hun ongenoegen met de
politieke toestand in het land en de ver
klaringen van de nieuwe partijsecretaris
I lectuelen aankondigde.
Onder de studenten heerst algemeen
j de indruk dat men weinig kan uitrich-
1 ten tegen de politiek van het conserva
tiever getinte bewind, dat reeds heeft
laten doorschemeren dat de universitei
ten mogelijk gesloten zullen worden als
de stakingsacties aanhouden.
Dubcek heeft inmiddels officieel zijn
functie als eerste partijsecretaris over
gedragen aan Husak- De nieuwe partij
chef had later op de dag een onderhoud
met de Russische ambasadeur in Praag,
Stepan Tsjervonenko, die hem feliciteer
de met zijn benoeming. Husak is van
daag in Moskou aangekomen, ter ge
legenheid van de topconferentie van de
Oosteuropese economische gemeenschap
(Comecon), die morgen moet beginnen.
Hij zal volgens zegslieden dan zeker de
gelegenheid benutten voor besprekingen
met de Russische leiders, die naar ver
wacht wordt hem meer concessies zullen
toestaan dan de hun onwelgevallige
Als mogelijke Russische concessies
voorzien de zegslieden de volgende maat
regelen:
bavoHüng te voorkómen.
groep van twaalf journalisten
sociologen uit Italië brengt
bezoek aan Neder
land. Onder hen senator Ledivic
Montini, een broer van Paus Paulus.
Gisteren brachten zij een bezoek
aam. „Het Dorp" 'm Arnhem.
Stopzetting van de publikatie van het
Russisch® propagandablad in de Tsjechi
sch® taal „Spravy". dat sinds de mili
taire bezetting in augustus vorig jaar
regelmatig aanvallen op de aan het
bewind zijnde liberale leiders heeft
gedaan.
Tsjecho-Slowakije, te? modernisering
van de industrie. Onderhandelingen over
de verstrekking van een Russisch krediet
gulden hebben
tot c
r niet
opgelet
De woordvoerder van het Tsjecho-
Slowaakse ministerie van Defensie heeft
bekendgemaakt, dat kolonel Emil Zato-
pek geschorst is uit zijn functie todat het
resultaat bekend is van een onderzoek,
dat tegen hem is geopend, wegens het
verspreiden van valse inlichtingen, en
wegens zijn gedrag, dat in strijd wordt
geacht met instructies van het Tsjecho-
Karstens dient
aanklacht in tegen
sportweekblad
Sportexpres, waarin werd gesteld dat
Gerben Karstens in en psychiatrische
kliniek was opgenomen, heeft de wiel
renner uit Prinsenbeek een aanklacht
ingediend bij de Bredase rechtbank. Voor
Karstens zal als raadsman optreden mr.
Lap uit Breda en voor de uitgeverij De
Vrijbuiter te Tilburg, waar Sportexpres
„Kans verloren
voor Nederlandse
industrie"
UTRECHT (ANP) Vermoedelijk is
bij de uiteindelijke beslissing over de
>ouwopdracht voor de Zeeuwse kern-
ringen met een meer nationaal karakter
te weinig gewicht toegekend. Maar zelfs
blijft het ongewenst, dal dergelijke in
sommige opzichten diepingrijpende be
slissingen eenzijdig op provinciaal ni
veau tot stand kunnen komen. Inspraak
van de rijksoverheid is noodzakelijk,
teneinde een behoorlijke coördinatie van
de energievoorziening en industrievesti
ging te kunnen bewerkstelligen.
Dit zegt het Nederlands Katholiek Vak
verbond in zijn orgaan „Ruim zicht"
naar aanleiding van de beslissing van de
provinciale Zeeuwse elektriciteitsmaat
schappij om de opdracht voor de bouw
ale r
kernenei
nen aan een Nederlands-
groep Neratoom-Westinghou
het Westduits® Siemenscoi
deze beslissing, aldus het I>
de Nederlandse industrie
WILLIAM ROGERS:
(AP) De Amerikaai
an Buitenlandse Zakei
heeft in New York vei
William Rogei
klaard dat de vredesbesprekingen in
Parijs het best op gang kunnen worden
gebracht door „te beginnen met een
gelijktijdig terugtrekken van Noordviet-
namese en Amerikaanse strijdkrachten".
Hij zei tegenover 1500 journalisten
op een lunch dat de Verenigde Staten
concrete voorstellen hadden gedaan over
het beëindigen van de oorlog in Viet
nam. „Deze voorstellen zijn opgesteld
in de veronderstelling dat de leiders
van Noord-Vietnam nu in feite bereid
zijn om te onderhandelen ov
d® a m da eoftag"» Mi firac*
kans verloren gegaan, zich een positie
■werven op de „nucleaire markt"
ordt op provinciaal niveau een
stuk beleid van de nationale overheid
doorkruist, waarvoor na 1955 al ruim
f 826 miljoen is uitgegeven, plus onge
iler f 41 miljoen door de industrie.
De offerte van Siemens lag f 25 miljoen
lager. Het NKV vraagt zich echter af, of
deze offerte wel het meest aantrekkelijk
is, als men incalculeert, dat door de keu
ze van het Westduitse concern de belan
gen van de Nederlandse industrie wor
den geschaad en dure overheidsinspan
ningen aan waarde verliezen.
Een van de belangrijkste voordelen
van de samenwerking Neratoom-Westing-
house is de overdracht van ontwerpken
nis aan Nederlandse technici. Bij de
toelevering, waaraan het Nederlandse
bedrijfsleven wel mee mag doen, zal van
kennisoverdracht wel geen sprake zijn.
ken, aldus het NKV, dan zouden de in
spanning van de achtereenvolgende Ne
derlandse regeringen voor de opleiding
van wetenschapsmensen en technici op
nucleair gebied grotendeels verloren
VATIKAANSTAD (KNP) Paus
Paulus heeft gisteren de jezuïeten be
dankt voor hun vier eeuwen van dienst
aan de paus, maar hun bovendien op
het hart gedrukt, dat de celibaatsver
plichting voor de priesters krachtig en
ten volle gehandhaafd dien te blijven.
De paus ontving de leden van het
hoofdkwartier der orde en provenciale
oversten. Kennelijk inhakend op de re
cente moeilijkheden binnen de jezuïeten
orde (behalve de twee Amsterdamse
studentenpastores werd pas ook de
vooruitstrevende Italiaanse jezuïet Bar-
bieri uit de sociëteit gezet) en de mas
sale uittredingen in de hele wereld, ver
klaarde de paus geen oor te hebben voor
de eisen om de celibaatsverplichting af
te schaffen. Integendeel, zo verklaarde
hij, de kerk moet aan de juiste opvat
ting van het priesterschap vasthouden.
Vooral de hoge wet van het celibaat
moet vast en geheel en al gehandhaafd
tendenzen. De jezuïeten mogen zich c.
niet toe laten verleiden om de bestaande
regels en wetten te doorbreken, ten
einde in die grotere vrijheid beter in
staat te zijn de moderne mens te b^i
naderen.
