PallMaU Export
De generaal met de glimlach
ezicht van Kerk
internationaler
Dwight David Eisenhower
—Speculeren over weer
Ivlijdens de paasdagen
Kardinalen benoemd
Twee namen
„inpeclore"
Pall Mall Export mét filter
Pall Mall Export Menthol
25
Belansrijk Pall Mall Export 100 mét filter
roker'ks Pall Mall Export 100 zónder filter
Pall Mall Export Menthol 100
k haat de oorlog
mi zijn wreedheid
ZATERDAG 29 MAART 1969
DE LEIDSE COURANT
EOLKEV 1 "J "J
JEN HAAG Het wisselvallige weer van de laatste dagen is voor veel mensen
tanleiding geweest uitgebreid te gaan speculeren over de weersomstandigheden
nd de komende paasdagen. Na een maand waarin de temperaturen duidelijk lager
nTL>en dan normaal in deze tüd van het jaar. is het begrijpelijk dat men bU elk
r* 7* nneslraaltje hoopt dat dit het eerste teken is van de komende zomer. Een voor-
ken dat liefst niet meteen weer bedriegt.
Enkhuizer Almanak, voor velen een naslagwerkje, geeft voor de maand april
uidelijk betere vooruitzichten wat betreft het weer, dan wat dit het geval was
or maart. Volgens deze almanak zullen de temperaturen in het begin van april
g onder de normale maandgemiddelde liggen, maar tijdens de paasdagen en
oder B arna verwacht men een stijging van de temperatuur tot boven de normale
WaldniiVaarde- Onze weerkundige medewerker is eveneens van mening dat het weer rond
HallenbpBsen niet zo'n winters beeld te zien zou geven dan nu nog het geval is. In ver
rijking met de huidige temperatuur is de kans groot dat er tegen die tijd verbete-
ng in de winterse toestand intreedt.
Aan U, die
aan het publiek verkoopt!
Landki
nahe S
Rheu
jahmun
Vor-
Vo
ern. Fa
irgareth-:
VATICAANSTAD (KNP) Met de be-
oeming van 33 nieuwe kardinalen
aus Paulus de benoeming van twee
(Telden hen ,,in Pectore" gehouden heeft
proces van internationalisering van
Kerk meer nadruk gekregen. Zoals
teren in een deel van onze edities
eld, is ook dc Nederlandse mgr. J.
'illcbrands. grondlegger van de oecu-
nische beweging in Europa, tot kar-
iaal benoemd. De plechtige installa-
e zal op 28 april plaats hebben.
inder de 33 namen valt vooral de be-
üeming van de tamelijk conservatieve
theoloog Danielou s.j. op. Er zijn
enige benoemingen, bedoeld als
motie: mgr. Baggio, nuntius in Bra-
mgr. Oddi, nuntinus in België, mgr
jupini, nuntius in Colombia, mgr. Vio-
'o, secretaris van de congregatie
de discipline van de sacrementen,
Sergio Serri, prefect van de pau-
ilijke commissie voor de financiën van
i Vaticaan, mgr. Paoli Bertoli, nun-
Parijs.
Tel.Vervolgens zijn er enige benoemingen
vege de bisschopszetel of functies in
rhopsconferenties: mgr. T. Cooke,
sbisschop van New York, mgr. Mar
let. Diri^» aartsbisschop van Toledo, mgr.- Ve-
aartsbisschop van Quito (Equador),
"ngr. Poma, aartsbisschop van Bologna,
-w. Hnffner, aartshisschpp van Keulen,
mgr. Dearden, aartsbisschop van De
troit, mgr. Sales aartsbisschop van San
Salva in Brazilië.
China is weer in het college verte
genwoordigd door mgr. Yeu Pin, aarts
bisschop van Nanking; de Filippijnen
hebben er een kardinaal bij gekregen
met mgr. Rosa les; Nieuw-Zeeland krijgt
een kardinaal in de figuur van mgr.
McKeefry. Azië heeft er drie kardinalen
bij gekregen, Afrika twee, Noord-Ame-
rika en Canada vijf.
Europa heeft er nu zestien nieuwe kar
dinalen onder wie acht Italiaanse. De
jongste benoemde kardinaal is mgr. Kim
Soe Hwan van Korea. Hij is 47 jaar.
Mgr. Willebrands werd 4 september
1909 in Bovenkarspel in het bisdom
Haarlem geboren. Na zijn priesterstudie
en -wijding op 26 arpil 1934 studeerde
hij aan het Angelicum te Rome, waar
hij cum laude promoveerde.
Van 1937 tot 1940 was hij kapelaan in
Amsterdam, van 1940 tot 1945 professor
in de filosofie aan het seminarie War
mond en na 1945 directeur van het filo-
soficum.
Zijn grote belangstelling voor de
oecumene kreeg officiële status, toen hij
in 1958 benoemd werd tot bisschoppelijk
gedelegeerde voor het oecumenisch werk.
In 1959 werd hij door de Heilige Stoel
benoemd in de commissie van drie, die
op initiatief van kardinaal Tisserant, de
katholiek-orthodoxe ontmoeting van
theologen in Venetië voorbereidde. Op
28 juni 1960 benoemde Paus Johannes
hem tot eerste medewerker van wijlen
kardinaal Bea als hoofd van het secre
tariaat voor de christelijke eenheid. In
1964 werd hij tot
1 april is Pall Mali Exportgoedkoper
U als winkelier kent het verhaal
De beste Amerikaanse sigaret die er is,
Pall Mali Export, wilde goedkoper worden:
25 King Size (dus 5 méér) voor dezelfde prijs
Maar het mocht niet. Niet in januari,
wél in april.
Nü is het zover!
U weet dat wij alles doen om alle
Pall Mali Export die U besteld hebt
op tijd af te leveren. En we redden het!
Vanaf dinsdag, 1 april kunnen
al Uw klanten komen voor de
nu zoveel voordeliger Pall Mall Export
King size pa| ^a| Export zónder filter
vnor 1
nieuw...
voor
f 1.75
De 100 mm lange Pall Mall Export 20 voor f 1.75
(dus véél langer dan King Size)
voor de
nieuw...
sburfg"
ASHINGTON (Rtr, ANP). Generaal Dwight David
senhower, in 1890 geboren als telg van in het begin
de achttiende eeuw wegens geloofsvervolging uit-
'eken Duitse voorouders, was een politicus die geen
mantiek in de oorlog zag. „Er is in het gevecht geen
vinden die het vergoten bloed waard is", zo
i van zijn uitspraken. Toen de tweede wereld-
rlog voorbij was zei hij: ..Ik haat de oorlog zoals
n een soldaat die er middenin heeft gezeten dit
Ik haat hem als iemand die zijn wreedheid, waar-
eloosheid en stupiditeit heeft gezien".
de jaren van zijn presidentschap bleef Eisenhower,
Bast veelvuldige moeilijkheden met zijn gezondheid, van
itiek niet bespaai-d. Men verweet de staatsman-soldaat
e eens opperbevelhebber van de grootste militaire
lalitie in de geschiedenis was, toen besluiteloosheid en
ebrek aan leiderschap en zei dat hij meer belangstelling
ad voor het golfspcl dan voor staatszaken. Zijn
inhangers wezen er echter op, dat hij op zijn eigen
Ijze het land door een langdurige en kritieke periode
in de koude oorlog stuurde, zoals hij ook als militair
ievelhebber in de oorlog zijn groot bemiddelings- en
srzoeningstalent aanwendde om de heterogene
ementen onder zijn commando tot een bruikbaar
cent zfibeeJ t» err.eder Winston Churchill aed van
Eisenhower: „In hem hadden wij een man, die de
eenheid van de geallieerde legers stelde boven alle
nationalistische gedachten". De Britse veldmaarschalk
Montgomery. Eisenhowers plaatsvervanger bij de
invasie in Normandië, was evenwel van mening, dat
deze de strategie van de campagne op het Franse
kustgebied niet echt had begrepen. Eisenhower is nooit
op deze kritiek ingegaan.
Na stafchef, universiteitsvooraitter en atlantisch
opperbevelhebber te zijn geweest, werd Elsenhower,
bekend om zijn brede glimlach, op de hoge golf van de
„I like Ike"-campagne in 1953 het Witte Huis
ingedragen. Volgens zijn vrienden was het echter een
van de gelukkigste dagen in het leven van de man.
die in zijn jonge jaren gezegd had niet te verwachten
het ooit tot een hoge militaire rang te zullen brengen,
toen hij in januari 1961, na acht jaar aan het roer van
staat te hebben gestaan, de allesvergende taak aan
John F. Kennedy kon overdragen om op zijn boerderij
in Gettysburg te gaan tuinieren en zich te gaan
toeleggen op zijn geliefde golfsport.
Als militair had hij zich steeds van politiek afzijdig
gehouden. Nog in 1946 zei hij geen enkele politieke
functie te zullen aanvaarden of dit nu „hondenmepper
of opperste koning van het heelal" zou zijn. Maar in
1952 zwichtte hij voor de druk, die beide parüjen op
hem hadden uitgeoefend om zich kandidaat te stellen
bij de voorverkiezingen voor het presidentschap. Hij zei
toen gehoor te geven aan de oproep tot zijn plicht en
koos de Republikeinse partij, hoewel hij jaren terug
eens gezegd had de Democratische partij altijd trouw
te zullen blijven. Bij de verkiezingen, die in 1952
plaatsvonden, werd „Ike" met grote meerderheid op
zijn Democratische tegenstander Stevenson tot president
gekozen. In de eerste tijd had de „amateur in de
politiek" door zijn onervarenheid vele moeilijkheden,
maar geleidelijk aan viel het hem gemakkelijker en
misschien heeft hij in juli 1955, op de topconferentie in
Genève, het hoogtepunt van zijn politieke carrière
bereikt.' Hij toonde zich bij dit overleg een staatsman,
die bereid was tot gedurfde diplomatieke zetten, zoals
zijn door de Russen verworpen voorstel elkanders
militaire inrichtingen uit vliegtuigen te fotograferen
om daarmee de vrees voor een verrassingsaanval weg
te nemen.
Eisenhowers persoonlijkheid, gekenmerkt door innemend
heid en onverzettelijkheid, speelde een grote rol bij hel
verminderen van de spanning in de wereld, wat leidde
tot de „geest van Gencvc". Dc toenmalige Russische pre
mier maarschalk Boclganin. zei te hopen dat Eisenhower
president van dc Verenigde Staten zou blijven om hel
verzoeningswerk tussen Oost en West te kunnen voort-
Toen in'56 weer de gebruikelijke presidentsverkiezingen
werden gehouden, versloeg Eisenhower opnieuw
Stevenson. Het was de tweede maal in deze eeuw, dat
een Republikeinse president voor een nieuwe
achtereenvolgende ambtstermijn in het Witte Huis
terugkeerde. Bjj de verkiezingen in november 1960 was
Eisenhower in overeenstemming met het ingevoerde
gebruik geen kandidaat meer. De Democraat John F.
Kennedy won toen van óc RepublikeinNixon en werd
president.
West Pooit
Toen Dwight Eisenhower de middelbare school had
voltooid, werkte hij enige tijd als hulpje op een
boerderij, in een koelhuis en bij de brandweer. Hoewel
hij liever bij de marine was gegaan, lieten zijn ouders
hem inschrijven op de militaire academie van West
Point, omdat hij met zijn eenentwintig jaar voor de
marine al te oud was. Hfj slaagde in J915 ai*
eenenzestigste van een groep ran 164 en werd
vervolgens als tweede luitenant van de infanterie naar
fort Sam Houston gezonden, waar hij Mamie Genova
Doud ontmoette, met wie hij in 1916 in het huwelijk
trad. Het echtpaar kreeg twee zoons van wie een op
jeugdige leeftijd overleed. De ander volgde het voorbeeld
van zijn vader en werd legerofficier.
Toen de eerste wereldoorlog werd beëindigd, stond
Eisenhower op de lijst om uitgezonden te worden naai
Europa. De volgende zestien jaar vervulde hij
onopvallende militaire functies en had de rang van
majoor. Later werd liij naar de Philippijnen
overgeplaatst om als assistent van generaal Mac Arthur
de luchtmacht te organiseren.
Toen in 1941 Japan Pearl Harbour aanviel, werd
Eisenhower tot brigadegeneraal bevorderd, onder bevel
geplaatst van zijn vroegere jaargenoot van West Point,
generaal Marshall, die het inmiddels tot stafchef had
gebracht. Deze zond hem naar Groot-Brittannië met de
rapport wit te brengen over de mogelijkheid
van een gemeenschappelijk opperbevel van alle
Amerikaanse strijdkrachten in Europa. Toen Eisenhower
zijn rapport op het bureau van zijn chef deponeerde,
zei deze na vluchtige bestudering: „U mag de man zijn
die het uitvoert. Wanneer kunt u vertrekken?" De man,
die nooit verwacht had, dat hij een hoge militaire po6t
zou bekleden, slikte even en antwoordde: „Morgen
ochtend". Drie dagen later was hij bevelhebber van de
Amerikaanse strijdkrachten in Europa. Op zijn hoofd
kwartier in Londen bereidde hij als zodanig de invasie
in Noord-Afrika voor, die in november 1942 plaatsvond.
Van Algiers uit leidde hij de aanvallen op Sicilië en
Italië. Tenslotte kozen Ohurohill, Roosevelt en de
gezamenlijke staven hem eenstemmig als commandant
van heit plan-„Overlord", dat een oversteek van het
Kanaal en de invasie in Normandië inhield.
Velen beschouwden hem als onmiskenbaar de grootste
van een groep militaire strategen, waartoe figuren
behoorden als veldmaarschalk Montgomery en generaal
Patton.
Na de capitulatie van Duitsland in 1945 werd de
„glimlachende generaal" door de volkeren van vele
bevrijde landen gehuldigd. In hetzelfde jaar keerde hij
naar de V.S. terug, waar hij stafchef van het leger
werd. In 1948 nam hij ontslag om een functie als
president van de Columbia-universiteit te aanvaarden.
Deze vreedzame post, die hem veel genoegen verschafte,
bezette hij echter niet lang. De man, die zich in
verscheidene redevoeringen een sterk voorstander van
het Atlantisch verdrag en de Europese eenheid had
getoond, werd in 1950 door president Truman aan
gezocht het opperbevel over de strijdkrachten van de
NAVO op zich te nemen. Eisenhower aanvaardde deze
functie, waarin hij kans zag afgunst en jaloezie tussen
de Europese landen weg te werken en oude vijanden
bijeen te brengen.
Een half jaar nadat hij zijn eerste ambtstermijn als
president begon, kon Eisenhower de inlossing van een
van zijn voornaamste beloften tijdens de verkiezings
campagne waarmaken: de beëindiging van de Ko
reaanse oorlog.
Van toen af concentreerden de president en zijn mi
nister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles,
hun inspanningen op drie hoofddoelen: 1. De communis
tische mogendheden te weerhouden van aggressieve
daden door ze te dreigen met „grootscheepse ver
gelding" door middel van kernwapens en door de
militaire kracht van de niet-communistische wereld te
vergroten.
2. Het ontwikkelen en uitbreiden van het systeem van
bondgenootschappen, waaraan president Truman in het
begin van de koude oorlog was begonnen.
3. Een soeverein West-Duitsland in het Noordatlantisch
bondgenootschap te brengen, hetgeen bij de akkoorden
van Parijs in 1954 werd verwezenlijkt.
Een van zjjn opvallendste voorstellen, als staatshoofd
was, dat alle landen die atoomenergie opwekten een
deel van hun bronnen voor vreedzame doeleinden in een
gemeenschap zouden inbrengen. Dit leidde tot de his
torische conferentie „Atomen voor de vrede" die in 1955
in Genève plaatsvond.
Kort na de Geneetse conferentie van 1955 werd
Eisenhower getroffen door een hartaanval, die later
nog door verscheidene zou worden gevolgd. Hij voelde
zich echter nog krachtig genoeg om zich opnieuw
verkiesbaar te stellen. President Nassers nationalisering
van het Suezkanaal en het ingrijpen van Rusland in
de Hongaarse opstand legden evenwel naast de
verkiezingscampagne zware lasten op hem. De onver
zettelijke Elsenhower, die nagenoeg nooit van een
eenmaal genomen besluit terugkwam, hield vast aan
een „vreedzame regeling" van de Suezcrisis, terwijl
Frankrijk en Engeland tot militaire Interventie over
gingen, Op 5 maart 1957 keurde het Amerikaanse
Congres de door de regering-Eisenhower opgestelde
politiek voor het Midden-Oosten goed. Deze politiek,
bekend als de „Eisenhowerdoctrine" kwam er in het
kort op neer. dat ieder land, dat direct door de
Sovjet-Unie wordt bedreigd, door Amerikaanse strijd
krachten zal worden gesteund wanneer het dit wenst.
Bovendien moest een omvangrijk programma voor
economische hulp paai en perk stellen aan de politieke
en economische invloed van het internationale commu
nisme in het Midden-Oosten.
Koude oorloy
Z(jn tweede ambtstermijn was nog jong toen Eisen
howers tegenstanders hem beschuldigden van be
sluiteloosheid. Deze kritiek kwam ten dele voort uit de
achterstand van de Verenigde Staten op het gebied van
het ruimteonderzoek in vergelijking met de Russen. In
december 1957 speelde hij. ondanks de handloap "van
een lichte beroerte, die zijn spraakvermogen tijdelijk
enigszins had aangetast, een leidende rol op de eerste
topconferentie van de NAVO in Parijs, waarop in prin
cipe werd besloten tot vestiging van niet Amerikaanse
raketten uitgeruste bases in West-Europa. Hij deed
nogmaals een poging de koude oorlog te beëindigen
door de toenmalige Russische premier Nikita Kroetsjev
in de herfst van 1959 naar de V.S. uit te nodigen. Dit
scheen met succes bekroond te worden en de president
ging tenslotte akkoord met een topconferentie in Parijs
in 1960. Twee weken voordat de conferentie zou be
ginnen, sloeg het neerhalen door de Russen van een
Amerikaans U-2-spionagetoestel boven de Sovjet-Unie
alle hoop de bodem in.
In augustus 1963, hij had het presidentschap toen al
overgedragen aan Kennedy, bracht Elsenhower een
bezoek aan Europa, waarbij hij zijn vroegere invasie-
li oofdkwartier in Southampton en de invasiestranden
van Normandië bezichtigde. Het jaar 1965 begon voor
hem met een droeve plicht, toen hy de begrafenis
bijwoonde van Sir Winston Churchill. Op zijn vijferv
zeventigste verjaardag sprak hij zijn bezorgdheid uit
over de „morele achteruitgang" onder het Amerikaanse
volk.
